Yul Brynner
Pionoffer- of verlies
zit vaak vol venijn
m
m
Doe - het - zelf - cursus
bouwt voortdurend aan
een muur van mysterie
I
i
1
1
2 i
i
u
s
i
2
PW
f2
5
„Foefjes" of nief!
Duurzame
vriendschap
met „pupil"
Sal Mineo
Merkwaardige POSTZEGELS
COLUMBUS gebruikte nooit een verrekijker
Zaterdag 24 februari 1962 Pagina 2
Wit probeerde nog 4. Td7xc7,
Tb7xc75. Pf3d2 maar verloor het
eindspel met de kwaliteit achter.
Ook in het volgende geval zag wit
juist iets verder en won.
Wit speelde 1. d5d6 en 't lukte
hem zwart hiermee te misleiden.
1Lf8xd6? 2. Ph5f6t. Kg8
g7; 3. Tdlxa6. Td8f8 (niet na
tuurlijk Txd6 wegens Pe8t) 4. Lbl—
5fTf8xf6 (op 4. Lxf5- 5.
Ph5t. Kg8; 6. g7! enz). 5. Td6xf6.
Kg7xf6; 6. g6—g7. Kf6xg7; 7. Lf5xc8
en wit won.
LADDERWEDSTRIJD
XCVII
a b c d e
Wit aan zet, wint.
XCVIII
ab cd e fgli
Wit aan zet, maakt remise.
Eigen opnamen zelf vergroten met een vergrotingsapparaat al dan
niet zelf gebouwd geeft de beste resultaten en dus de meeste voldoening,
wanneer men ook de kleine „oneffenheden" van een negatief met simpele
hulpmiddelen leert glad te strijken.
Wie zo ver is, dat hy de juiste gradatie van zijn vergrotingspapier kan
bepalen en de oppervlakte ervan weet aan te passen aan het motief, heeft
terecht reden om een beetje trots te zijn op de zelfgemaakte werkstukken.
Groter voldoening ondervindt hij, die ook bepaalde ingrepen kent, die in
de taal der geheide amateurs aangeduid worden met uitdrukkingen als
bijvoorbeeld: een beetje „doordrukken", een ietsje „tegenhouden", een
partij wat „afzwakken" of een wolkje „indrukken".
de verdeling wat rechttrekken. Om
dat u voor een betere verdeling het
licht niet kimt wegscheppen, maar
wel onderscheppen, zal uw taak niet
moeilijker zijn dan om het veel licht
doorlatende deel van het negatief
een kort poosje af te schermen. Dat
kan gebeuren met een stukje zwart
papier of karton, maar ook met uw
hand. In de lichtstroom, die via
het negatief uit de lens van het
vergrotingsapparaat stroomt, steekt
u het stukje karton of uw hand. Zo
als we vroeger als er eens een
keer toverlantaarn-plaatjes werden
vertoond onze hand in de licht
bundel plaatsen en probeerden her-
Is vergroten dan niet eenvoudig
weg een kwestie van een negatief in
de houder van het apparaat leggen,
het juiste papier kiezen en de be
lichtingstijd vaststellen?
Moeten er dan altijd „foefjes" aan
te pas komen? Wordt door dit
kunstmatig ingrijpen de eigenlijke
foto niet veel minder natuurlijk?
„Doodgewoon" vergroten is in
derdaad alleen maar een negatief
nemen, dat in het vergrotingsappa
raat plaatsen en door middel van
proefstroken de juiste belichtings
tijd vaststellen. Al deze eenvoudige
handelingen vormen de grondslag
van de vergrotingstechniek. Maar
om een afgezaagd doch duidelijke
term te gebruiken wie er uit wil
halen wat er in zit, moet proberen
de mogelijkheden, die het mate
riaal biedt, uit te buiten. Dat geldt
by het vergroten evenzeer als bij
het opnemen. Een opname met een
geelfilter maken, betekent immers
een hulpmiddel gebruiken om een
foutje, dat aan het materiaal kleeft
te corrigeren.
Bij het vergroten van een avond
landschap is het „tegenhouden"
van een wat donkere voorgrond
eveneens niet anders dan een cor
rectie op een foutje in het materiaal.
Want de contrasten in het negatief
tussen het licht van de laagstaande
zon en de diepe schaduwen op de
voorgrond, zijn zó groot, dat de
lichtgevoelige film deze bij de op
name niet geheel kon verwerken.
De opname zal in de lichtste par
tijen overbelicht zijn en in de scha-
duwgedeelten aan de krap belichte
kant. Legt u zo'n negatief met vrij
zwaar gedekte en heel transparan
te delen in de houder van het appa
raat, dan moet u een correctie toe
passen. Anders wordt het zonnige
gedeelte op de foto vrijwel helemaal
wit en de schaduwpartijen te roete
rig. Ja, natuurlijk ook de keuze
van de papiergradatie speelt een rol.
Maar de „porties" licht, die de bei
de delen van het negatief hebben
ontvangen, zijn een beetje aan de
erg ongelijke kant. Het ene stukje
negatief kon niet alles op en het
andere zou best nog een beetje lus
ten.
Nu komt u als man van de be
heerste vergrotingstechniek en gaat
kenbare figuren te maken, zo steekt
u ook nu uw hand uit, maar zonder
de bedoeling een haasje met lange
oren als schaduwbeeld te produce
ren. Natuurlijk wordt alleen het
deel, dat zo sterk lichtend op het
vergrotingsbord verschijnt, afge
dekt. Pas op: niet de hand vlak bo
ven het papier en ook niet direct on
der de lens houden. Zo ongeveer op
één derde van de hoogte tussen lens
en papier, gerekend van de grond
plank vari het apparaat af. Karton
netje of hand niet stilhouden, maar
zachtjes op en neer bewegen over
een hoogte-afstand van enkele cen
timeters. Zou u de afscherming
doodstil op één plaats houden, dan
zouden zich de lijnen van die af
scherming duidelijk aftekenen. En
de bedoeling is, dat niemand ziet,
dat een deel van het licht tegen
gehouden is. De afschermiAgslijn
moet vervloeien. Daarom zachtjes
op en neer bewegen, zodat du con
touren wazig worde a en een pret
tige overgang ontstaat.
De volgende week over deze „foef
jes" en wat zelf te maken hulp
middelen nog iets meer.
Onze schaakrubriek
Van Maroczy (1870-1951)
is de uitspraak, dat vele mees-
ters nog wel te verschalken «-
zijn met een pionoffer, maar w
dat een stukoffer heel nauw
te
keurig wordt onderzocht eer
het wordt aanvaard.
Hoe onwaarschijnlijker en onbe-
duidender een offer is des te eerder
de tegenstander erop in gaat. En N
daarbij komt. dan meestal nog de
kwestie dat men niet weet of een -■
pion wordt geofferd of dat de te
genstander het verlies van een Pion
over het hoofd heeft gezien
In de volgende stelling (uit de
partij SanzDr.Skalicka, Praag
1931) doet zwart een zet, die doet
vermoeden dat hjj het pion-verlies
niet heeft gezien. In werkelijkheid
brengt hij een venijnig pion-offer.
ab cd e fgr
Zwart speelde 1Lc8d7. Het
leek erop, dat hy niet gezien had,
hoe nu met 2. Ld5xb7, Tb8xb7; 3.
Td2xd7 een pion verloren gaat. Er
volgde echter 3e5e4! En nu
staan plotseling twee witte stuk
ken in nl Pf3 en na Lc7h2t ook
Td7.
trekkende zigeuners. Zijn filmnaam
begon goed in 1956. toen hij met
Deborah Kerr de charmante kleu-
renrolprent „The King and I" had
voltooid. Tevoren had hij met dit
stuk al triomfen gevierd op de plan
ken van Broadway. Uit die tijd
dateert ook zyn vriendschap met
Sal Mineo, de zoon van Italiaanse
immigranten. Toen nog een jochie
van twaalf jaar, dat de rol speelde
van de kroonprins. Geen van beiden
hadden toen nog voor een filmca
mera gestaan. Nu heeft Yul Bryn-
ner een Academy Award gewonnen
en heeft Sal Mineo tweemaal op
de nominatie daarvoor gestaan.
Hoewel hun filmwegen uit elkaar
zyn gegaan, bleven zij vrienden.
Het was Yul Brynner ook, die Pa
ramount attendeerde op Sal Mineo,
toen deze maatschappij een jong
acteur zocht voor een rol in „Esca
pe from Zahrain". Door deze voor
spraak kreeg Sal de rol van de
fanatieke jonge volgeling van een
nationalistisch leider in het mo
derne Arabië (Yul Brynner).
Pupil
Men kan Sal Mineo beschouwen
als Brynners pupil. In Broadway
hield hij hem op weg op het ar
tistieke pad en Brynner heeft hem
ook verder de hand boven het hoofd
gehouden. Hij zorgde ervoor, dat
de jonge Sal bij de televisie kwam
en leidde hem veilig langs de vele
gevaarlijke klippen, die het filmbe
drijf blijkt te bezitten. Als kundig
waterskiër leerde hy Sal deze lasti
ge sport en gaf hem zijn eerste
paar skies. In de latere jaren ar
rangeerden zy altijd ontmoetingen
als het even mogelijk was. Vorige
winter waren Yul Brynner en zyn
familie nog de gasten van Sal
Mineo in Zwitserland. Zy bezoch
ten ook Spanje. Sal Mineo adoreert
zijn leermeester-collega en vond het
uiteraard heerlijk met hem te wer
ken in „Escape from Zahrain".
Rekenmachine voorspelt
mode anno 1987
In samenwerking met enkele
modedeskundigen zyn Amerikaanse
mathematici er in geslaagd door
middel van een Univac computer
de damesmode voor 1987 te voor
spellen. Tot dusver was het moge
lijk, zoals men weet, met dergelijke
machines o.a. verkiezingsuitslagen
te berekenen en de ideale levens
partner aan te wijzen. Thans heeft
men dus ook het terrein van de
mode gekozen.
Bij het coderen van de verschil
lende gegevens gingen de technici
van Remington Rand uit van de
voornaamste modevormen in de
laatste vijfentwintig jaar. Deze
modevormen werden teruggebracht
tot geometrische afbeeldingen en
via codetekens „vertaald" ten be
hoeve van het elektrisch brein.
Aldus werd de voorspelling ver
kregen dat de vrouw van 1987 ge
kleed zal gaan volgens een modelijn,
die het midden houdt tussen Em-
pirelijn en de mode in het Grieken
land in de oudheid. De rokken zul
len overdag langer en 's avonds
korter gedragen worden. De halslijn
is overdag hoog gesloten maar de
avondkleding vertoont een diep
decolleté. De mantels zullen korter
zijn dan de rokken maar wijd uit
gedragen worden. Een Newyorkse
modekunstenaar werkte deze gege
vens nader uit en het resultaat was
dat de deskundigen de mode anno
1987 smaakvol en verleidelijk noe
men en ook voor onze tyd uitste
kend geschikt.
Al is zijn kale schedel dan zijn handelsmerk, in „Esrape from
Zahrainzullen de bewonderaars van Yul Brynner het toch
meestal zonder deze glimmende top moeten stellen, zoals men
ook op deze foto kan zien. Op de achtergrond letterlijk en
figuurlijk Sal Mineo.
In ruimschoots voorradige
.officiële" en ,,semi-officiële"
biografieën kan men lezen, dat
de bekende kaalhoofdige film
acteur Yul Brynner een Mon
gool. een Zwitser, een Frans
man, een Rus of een Griek is
In de waarlijk officiële .In
ternational Motion Picture
Almanac" kan men vinden, dat
hij geboren werd op het eiland
Sachalin, maar waar en wan
neer staat er niet bij, zodat men
ook daar niet veel wijzer
wordt. Want het thans geheel
Russische eiland is vroeger ge
deeltelijk Japans geweest.
Bovendien geeft uiteraard de
plaats van geboorte geen uit
sluitsel over iemands nationa
liteit.
En men behoeft er Yul zelf niet
naar te vragen, want als hij in een
vriendelijke bui was, zou hij alleen
maar begrijpelijk glimlachen. Was
zijn humeur op dat moment wat
minder zonnig, dan zou hij wellicht
de vraagsteller bruusk de rug toe
keren. Maar hoe dan ook, ant
woord werd er toch niet gegeven.
Hij vindt het best, hoe of wat men
hem ook noemt. Hij gaat er
schouderophalend aan voorbij.
Maar in zijn vuistje lacht hij
hartelijk. Want het past allemaal
heel goed in de muur van myste
rie, die hij hardnekkig rondom
zijn privéleven probeert te hand
haven.
Yul Brynner in zijn glanzende glorie.
Gevolgd advies
„Jaren geleden, toen ik nog aan
het begin stond van mijn carrière
was ik eens in Parijs, waar ik
Jean Cocteau ontmoette. Ik zal
nooit vergeten, wat hij tegen mij
zei", liet Brynner zich eens ont
vallen. „De Franse meester ver
trouwde mij toe: „Als je ooit be
roemd wordt, onthul niet alles van
jezelf". Dat heb ik in mijn oren
geknoopt". Hij heeft zich tot in het
extreme aan dit advies gehouden.
Zijn privéleven houdt hij zoveel
mogelijk buiten de publiciteit.
„Volgens mij moest iedere acteur
dat doen. Zijn taak is het een
illusie te scheppen en dat wordt
verbazend moeilijk als iedereen uit
het publiek alles van hem weet.
De mensen gaan toch immers naar
het theater om iets of iemand te
zien, dat of die zy in het gewone
leven niet tegenkomen: een prinses,
een avonturier, een genie, een ma
niak, een held. Ik houd van het pu
bliek. Dat is dan ook de reden,
dat ik myn privéleven niet met
hen wil delen".
Vriendschap
Er is dan ook niet zoveel bekend
over deze wonderlijke figuur van
het witte doek, die op dertienjarige
leeftijd liedjes zong bij een troep
In deze voorjaarstijd moet men
de plantenschalen aanvullen of
geheel vernieuwen. Als de
schoonmaak straks achter de
rug is, dient men ook de le
vende have te verzorgen. Moge
lijk dat er in een plantenschaal
enkele planten zijn dood gegaan;
dan zal men die door andere
kunnen vervangen, doch daarbij
moet U wel rekening houden
met de eisen, welke de planten
stellen. Naast cactussen en vet-
planten, die over het algemeen
de volle zon verlangen, kan geen
Tiengebodenplant gepoot wor
den. Die kan de felle zon niet
verdragen en die verlangt ook
een veel vochtiger atmosfeer;
ook zal ze 's winters een hogere
temperatuur verlangen.
Er zijn schalen met een mooie
collectie tropische en sub-tro
pische planten: de Ficus doet
het goed met een Maranta of
Tiengebodenplant en dok diverse
Bromelia's kunnen bij elkaar ge
poot worden. Ook Sansevieria's
houden van de warmte. Waar U
vooral op letten moet is goede
grond. De zaadhandel en ook de
bloemist verkoopt goede pot
grond. Er moeten ook enkele
scherven onder in de schaal ge
stopt worden. Wanneer het er
om gaat om een half gevulde
schaal wat bij te vullen, kan
men dus met enkele planten
volstaan en dan kan men voor
zichtig wat grond uit die schaal
wegnemen. De nieuwe planten
kunnen er dan voorzichtig tus
sen gepoot worden en dan moet
men weer aanvullen met verse
bloemistengrond.
Bloeiende en groene planten
doen het samen over het alge
meen niet zo goed; bloeiende
planten zijn meestal niet blij
vend en dan moet men dus tel
kens weer verversen en bijvullen
en dat is voor de blijvende plan
ten niet prettig.
U moet ook rekening houden
met de nachttempera tuur; plan
ten, die flinke warmte verlangen
mogen des nachts niet in een
koude kamer gezet worden.
G. KROMDIJK.
De plantenschaal
VI
Chrlstoffel Columbus is afgebeeld
op de postzegels van vele landen.
Maar slechts St.-Kitts, gelegen in
Brits West-Indië, bleef volharden
in een curieuze vergissing. Jaren
lang lieten de postzegels van St.-
Kitts de grote ontdekkingsreiziger
zien met een verrekijker in de
hand, maar Columbus gebruikte
zo'n instrument nooit in zijn leven!
Hij kon dat ook niet, want de ver
rekijker werd pas lang na zijn dood
uitgevonden.
Reeds in de allereerste uitgave
van St.-Kitts, in 1903, werd het ont
werp gebruikt en het bestond nog
in 1938: op verscheidene waarden
van de Koning George VI-series
staat Columbus met de verrekijker
afgebeeld.
Het is overigens niet zo, dat aan
de ontwerper van de postzegel een
verwijt mag worden gemaakt. Hij
kopieerde eenvoudig het wapen van
de kolonie, waarop de vergissing
het eerst was gemaakt.
