RUIMTE VLUCHT VAN GLENN
GRANDIOZE TRIOMF VOOR AMERIKA
Weer strijd in
N oor d-K atanga
s
Tussen start en landing: 140.000 km in vijf uur
Glenn bestuurde zelf cabine
toen automatische piloot in
tweede omwenteling weigerde
(Due/ Qlic
Foei
1 nog
dri
ie
omwentelingen
SUCCES VAN
100 PROCENT
WEERBERICHT
Komaan, laten
we twisten
Wèg die vlek met
vlekkenpasta
teuws
liger.
pgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1962
No. 30585
DAGBLAD
pirecteur: A van Dishoeck
ifdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LLiDEN EN OMS'i KEKEN
i 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
ope
-
Op een zuil van vuur en rook rees gister
middag om dertien minuten voor vier (Ned.
id) een 113 ton zware Atlas-raket van de
[nceerbasis Cape Canaveral om een Mercury-
ebine met luitenant-kolonel John H. Glenn in
en baan om de aarde te brengen. Bijna vijf uur
Iter, om zeventien minuten voor negen, maakte
le cabine na drie omwentelingen om de aarde
en perfecte landing op zee, en weer achttien
jinuten later werd de cabine aan boord van de
jirpedobootjager Noa gehesen.
Daarmee was een bijzonder belangrijk expe-
Iment onder de ogen en oren van miljoenen
jensen over de gehele wereld tot een volledig
h grandioos succes geworden. Niet een feilloos
verlopende robot-onderneming maar een men
selijke prestatie met spanningen, met tegen
slagen en moeilijkheden. Zowel de vlucht zelve
als de openhartige wijze waarop deze histori
sche gebeurtenis midden in een gespannen
meelevende wereld werd geplaatst is voor
Amerika een triomf van grote allure geworden.
Glenn, die met een opmerkelijke opgewekt
heid en een koele nauwgezetheid zijn moeilijke
taak vervulde, is zo snel mogelijk naar het
Britse Bahama-eiland Grand Turk gevlogen,
waar hij thans verblijft voor een medisch onder
zoek. Maandag of dinsdag zal hij naar Wash
ington gaan, waar hem een triomfale ontvangst
te wachten staat.
Tot enkele minuten voor de start van de zware Convair-Atlasraket heeft
i onzekerheid geheerst over het al of niet doorgaan van de vlucht en over
et aantal omwentelingen dat Glenn om de aarde zou maken. Vertragingen
jij het „aftellen" de controle van de meer dan 36.000 onderdelen van
kket en cabine en uitstel op grond van de weersomstandigheden deden
je leiding van het project besluiten, dat Glenn niet drie maar twee
pndjes zou maken, maar direct na de perfecte start kwam men op dit
«sluit terug: het zouden toch drie omwentelingen worden. Vijf uur later
laren die achter de rug en haalden de dertigduizend man, die voor dit
^periment in touw waren, opgelucht adem. Een opluchting welke gedeeld
(erd door ontelbare miljoenen over de gehele wereld, die voor radio- of
elevisietoestel de historische vlucht volgden.
Onvoorstelbaar
Elfde maal: raak
Iet was gisteren de elfde maal,
t op Cape Canaveral de Atlasra-
voor de eerste Amerikaanse be
ulde kunstmaanvlucht in gereed-
id werd gebracht. Tienmaal in de
itste 61 dagen had Glenn zich ge-
ed gemaakt voor de vlucht, tien-
lal moest hy zijn ruimtepak weer
de kapstok nangen. Men heeft
h wel eens bezorgd afgevraagd, of
j de psychische spanningen van dit
rhaalde uitstel wel volledig heeft
innen verwerken. Gisteren is geble-
n, dat hij nog steeds voor de volle
nderd procent in de lichamelijk en
estelijk uitstekende conditie ver-
erde, die voor een onderneming als
ze noodzakelijk is.
Glenn doorstond de uren wachten
zijn cabine op het topje van de
ket goed. Om ongeveer twaalf uur
iderlandse tijd had hij zijn plaats
ingenomen. De start was toen
paald op 13.30 uur. Verslechtering
n het weer en het verhelpen van
kele mankementen leidden tot uit-
el. eerst tot 14 uur, daarna tot
25 uur, weer later tot 15.10 uur,
25 uur en tenslotte 15.45 uur. Het
u nog twee minuten later worden
Torens het sein tot ontsteking van
raketmotoren gegeven werd.
Razend tempo
[Na dit gedenkwaardige ogenblik,
.47 uur Nederlandse tijd, ging het
lemaal in een razend tempo. Ter
ijl de enorme versnelling Glenn
n schijnbaar zevenvoudig lichaams-
iwicht gaf, namen snelheid en hoog-
toe. Na bijna zes minuten, de eer-
e zeer kritieke periode van de vlucht
aren de raketmotoren uitgebrand,
twee minuten later had de ca
ne zich van de raket gescheiden
bevond zij zich in een baan om
aarde. De snelheid bedroeg toen
?eveer 28.000 kilometer per uur,
afstand tot de aarde varieerde van
iO tot 240 kilometer. In circa 89
inuten werd een omwenteling om
aarde gemaakt.
„Geweldig"
[Reeds tijdens de raketvlucht deelde
lienn over de radio zijn bevindin-
pn mede: „Ik voel me goed. en
Kt uitzicht is geweldig". In zijn
pan gekomen meldde hij met kalme
tam, dat de instrumenten goed
[Glenn bleef voortdurend in contact
pet enige van de vele waarnemings-
lations, die als een gordel om de
prde waren gelegd. Het bleek dat
W de toestand van schijnbare ge-
pichtsloosheid goed doorstond, ook
pen deze enige uren had geduurd.
Het ging onvoorstelbaar snel. de
omwentelingen van de kleine cabine
om de aarde. Om 16.07 uur bevond
Glenn zich boven de Canarische
Eilanden, om 16.15 uur boven de zui
delijke Soedan waar hij het nachte
lijk duister binnenvloog. Vijf minu
ten later verliet hij de Afrikaanse
kust en kreeg Glenn het eerste con-
jtact met de schepen op de Indische
'Oceaan. Om 16.43 uur radiocontact
met Woomera in Australië. Zonsop
gang bij nadering van de Califor-
nische kust om 17.09 uur en om 17.15
uur de eerste omwenteling voltooid
bij het overvliegen van Cape Cana-
veral. Om 18.10 uur weer contact I ten wegvallen, toen hy ze had ge-
met Australië, om 18.56 uur de twee- bruikt. Om redenen, die niet ineens
de ronde voltooid. Om 19 26 uur werd duidelyk waren, kreeg Glenn vanuit
voor de derde maal aan de oversteek j het controlecentrum opdracht de
VRIENDSCHAP
ZEVEN
Luitenant-kolonel John Glenn
maakte zijn tochten rond de
aarde in de „Vriendschap zeven".
Deze Mercury-cabine lijkt op
een televisiebuis. Zij is 2,8 meter
hoog en aan de onderkant 1,8
breed. Tijdens het lanceren woog
zij ongeveer 2005 kilo; nadat de
cabine in haar baan was ge
komen werd de reddingsraket
afgeworpen, waarna een gewicht
van 1360 kilo overbleef.
De Convair Atlas-D raket voor
de lancering kan een snelheid
van 28.000 km per uur bereiken.
De raket met de ruimtecabine
zijn samen 28 meter hoog.
Ongeveer om 20.20 uur begon
Glenn de retro-raketten te gebrui
ken teneinde de capsule te vertragen
en omlaag te brengen. Glenn zelf
zei het gevoel te hebben, dat. men
hem op die manier van de westkust
van Amerika terugduwde naar Ha
waii.
De astronaut moest tenslotte 't pak
ket retro-raketten van zijn capsule la-
De leider van de proef. Walter Wil
liams, noemde Glenns reis „voor hon
derd procent een succes". Hij zei dat
de automatische besturingsinstallatie,
die niet goed gewerkt heeft, niet ge
heel herzien zal behoeven te worden.
Het aanbrengen van zekere verfijnin
gen zou voldoende zijn.
Dr Dryden, één van de leiders van
Nasa, verklaarde dat het moeilijk was
te zeggen, of de achterstand ten aan
zien van de Russen op het gebied van
de ruimtevaart nu verkleind is. Hy
wees er op dat de Russen de laatste
j maanden niets van zich hebben laten
horen of zien op dit gebied.
Eerst nog drie
keer driemaal,
dan achttien
Het Amerikaanse bureau voor
lucht- en ruimtevaart Nasa heeft
dinsdagavond te Cape Canaveral
bekendgemaakt, dat de V.S. nog
drie proeven zullen nemen met
een bemande ruimtevlucht van
drie banen om de aarde. Als
deze slagen, zal aan het eind van
dit jaar of begin 1963 worden
getracht een ruimtevaarder acht
tien maal om de aarde te laten
draaien.
van de Indische Oceaan begonnen
Ook Atlas in baan
Ook de Atlas-raket, die de
ruimtecabine van Glenn heeft
voortgestuwd, is in een baan om
de aarde gekomen. Hierop was
tevoren niet gerekend.
Landing
En dan begint de meest kritieke
periode van de vlucht: de terugkeer.
raketten langer op de capsule te hou
den dan aanvankelijk het plan was.
Die opdracht veroorzaakte begrijpelij
kerwijs enige spanning en deze steeg
nog, toen om 20.32 uur werd mede
gedeeld dat men geen directe ver
binding meer had met de capsule.
Over enkele minuten verwachtte
men Glenn in zee, doch de radiover
slaggevers aan boord van het vlieg-
dekschip Randolph, 200 myl ten
noord-westen van Porto Rico, ont
waarde nergens in de blauwe lucht
de grote parachute, waaraan de cap
sule zou moeten neerkomen. Het
klonk geruststellend dat men uit Ca
naveral kon melden, dat het- radio
contact met de capsule was hersteld.
Glenn zou zich om 20.42 uur nog
één minuut van het wateroppervlak
bevinden.
Het werd echter duidelyk dat hij
aanmerkelijk verder naar het wes
ten zou neerkomen dan in de bedoe
ling had gelegen. Gelukkig was de
torpedojager Noa in dat gebied aan
wezig.
Opgevist
ZONNIG
De Bilt verwacht van heden- tot
porgenavond: Heldere nacht met
per het algemeen lichte vorst. Mor-
len zonnig weer en middagtempera-
furen omstreeks 5 graden boven nul.
fcwakke tot matige oostelijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
22 FEBRUARI
Zon op: 7.43 uur; onder: 18.06 uur;
j Maan op: 21.13 uur; onder: 9.02
uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.11 en
17.20 uur, laag water te 1.00 en 13.22
uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Een helikopter van de Noa vloog
in de richting, waar de capsule zou
zijn neergekomen. Het duurde tergend
lang alvorens men wist of de capsule
was blyven dryven. Glenn had op
het laatste moment opdracht gekre
gen de capsule niet te verlaten, doch
had hij dat bericht ontvangen? De
radio- en televisieverslaggevers
praatten quasi opgewekt maar
door, doch ieder besefte dat in deze
minuten beslist zou worden of deze
tocht zou eindigen in een ramp of
in een triomf.
De echtgenote
Anna
en de dochter
Lyn en zoon
Dave
van de eerste
Amerikaanse
ruimtevaarder
John Glenn.
Zij hebben
gisteren de
geslaagde
ruimtevlucht
gevolgd op
televisietoestellen.
Mevr. Glenn
verklaarde, dat zij
de grootste
spanning gevoeld
had tijdens de
eerste minuten van
het experiment,
toen nog
afgewacht moest
worden of de
Mercury-cabine in
een baan om de
aarde zou komen.
Later had zij zich
veel rustiger
gevoeld, ook toen
de landings
operatie werd
ingezet en even
later het radio
contact met Glenn
uitviel.
John Glenn kruipt in de cabi
ne boven op de 28 meter hoge
Atlasraket. Bijna negen uur later
zou hij de cabine weer verlaten
na een vlucht van vijf uur drie
maal rond de aarde, waarin hij
ongeveer 140.000 kilometer af
legde. grotendeels met een snel
heid van 28.000 kilometer per
uur.
Eindelijk ,om 21.51 uur het grote
nieuws: een helikopter heeft de cap
sule uit het water opgepikt. Drie mi
nuten later: de capsule is neergezet
op het dek van de Noa.
Het kostte de ruimtevaarder enige
moeite om het ruimtevoertuig te ver
laten, doordat het openen van het
bovenluik niet volgens plan verliep.
Hij besloot toen gebruik te maken
van een springlading die voor even
tuele noodgevallen was aangebracht.
Uit het eerste medische onderzoek
aan boord van de Noa bleek, dat de
toestand van Glenn uitstekend was.
Zijn stemming had onder de tegen
slagen niet geleden.
Handbesturing
De moeilijkheden met het verla
ten van de cabine waren namelijk
niet de enige die hy op zyn tocht
moest verwerken. Nadat hij ongeveer
eenmaal om de aarde was gevlogen,
bleek dat de automatische besturings
installatie niet goed functioneerde,
waardoor het ruimteschip heen en
weer slingerde. Daarop nam Glenn
de besturing; gedeeltelijk zelf over,
hetgeen hij voor de rest van zijn
vlucht volhield.
Hoewel de vlucht van Glenn in
vergelijking met die van de Rus
Gherman Titow die zeventien maal
om de aarde vloog betrekkelijk
kort was, wordt Glenns prestaties
in de V.S. niet minder groot ge
noemd, juist omdat hij twee derde
van zyn tocht zelf de besturing in
handen had, terwijl Titows ruimte
voertuig Wostok II geheel van de
aarde af werd geleid, met uitzonde
ring van korte periode waarin Titow
de handbesturing beproefde.
Goede conditie
Na een eerste mediscn onderzoek
aan boord van de torpedoboot jager
werd Glenn overgebracht naar het
vliegdekschip Randolph, dat aanvan
kelijk de opdracht had gehad de
ruimtecabine te bergen. Dit plan had
echter niet kunnen worden uitgevoerd
doordat de cabine dichter bij de Noa
in zee kwam.
Glenn werd later met een straal
vliegtuig naar het Britse Bahama-
eiland Grand Turk overgebracht voor
uitvoerige medische onderzoekingen
Tijdens de vlucht werden hartslag,
ademhaling en andere lichaamsfunc
ties van Glenn voortdurend op de
aarde gecontroleerd dank zij een
automatisch werkend systeem van
van waarneming en radio-overbren-
In Noord-Katanga is de strijd
weer losgebrand. Katangese
troepen hebben vanuit Kongolo,
dat in het afgelopen weekeinde
werd heroverd, een offensief in
gezet tegen eenheden van het
centrale Kongolese leger, zo is
gisteren in Elisabethstad ver-
ïomen.
In het gebied van Niemba, onge
veer 80 km ten westen van Albert-
stad, zou worden gevochten tussen
Kongolezen en Katangezen. Volgens
onbevestigde berichten hebben Ka
tangese strijdkrachten ook Kabalo,
een belangrijk knooppunt van spoor-
en wegverbindingen ten zuiden van
Kongolo, heroverd.
In Venlo heeft een daar
woonachtige 77-jarige man
een kwetsuur aan zijn rugge-
wervel opgelopen, toen hij
poogde met één van zijn
kleindochters te „twisten".
De bejaarde dansliefhebber
had n.l. gepocht, dat hij nog
best in staat was de „twist"
te dansen. Toen het dansje er
bijna op zat en de oude man
al die tijd zelfs opvallende
prestaties had geleverd, kon
hij op een gegeven moment
echter niet meer zonder hulp
rechtop komen.
Hij had, naar hij zei, een
scheut in zijn rug gekregen.
Nadat de bejaarde „twis
ter" naar zijn woning was
vervoerd, bleek dat een stukje
kraakbeen tussen twee rugge-
wervels was geraakt.
Waarnemers in Elisabethstad nemen
aan, dat de Katangezen tot de aan
val zyn overgegaan om een einde te
maken aan de plunderingen en
moordpartijen van de rebellerende
Kongolese troepen.
Een woordvoerder van de Verenig
de Naties zei gisteren op een pers
conferentie, dat de V.N. tot dusver
geen berichten over een Katangees
offensief hadden ontvangen.
President Tsjombe van Katanga
heeft meegedeeld, dat een luchtbrug
is ingesteld met Kongolo, waar
120.000 mensen honger zouden lyden.
Hij deed een beroep op de vrije
wereld medicamenten te sturen.
De Verenigde Naties hebben giste
ren de kopersmelterij en zuiverings
installatie van de Union Minière in
Elisabethstad aan deze onderneming
teruggegeven. De installaties waren
sinds december vorig jaar door 400
Ethiopische V.N.-militairen bezet na
gevechten tussen Katangese en V.N.-
troepen.
Advertentie
vrijetijdsverf kwaliteïtsverf
Soekarno wel
naar Engelanti
Het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft meege
deeld, dat de Britse ambassa
deur in Djakarta, Sir Leslie Fry,
bericht heeft ontvangen, dat er
geen enkele wijziging is geko
men in de plannen van president
Soekarno voor een officieel
bezoek aan Engeland in mei van
dit jaar. Enige tijd geleden had
den Indonesische kranten ge
meld, dat dit bezoek mogelijk
niet zou doorgaan.
ging. De controlerende medici hebben
verklaard, dat er zich geen bijzondere
afwijkingen in deze functies hebben
voorgedaan, ook niet tydens de grote
versnellingen en vertragingen bij
start en landing. Glenn zelf ver
klaarde eveneens, zich voortdurend
uitstekend te hebben gevoeld. Hij
heeft naast zyn drukke werk in de
cabine volop tijd gehad te genieten
van het wonderbaarlijk mooie uit
zicht op de donkere met sterren be
zaaide hemel en op de kleurrijke
aarde Voorts heeft hij gelegenheid
gehad foto's te maken. Hij heeft tij
dens zijn vlucht gegeten uit tubes,
waarbij vooral gehakt met groenten
hem bijzonder smaakten.
EEN PR0DUKT VAN DE SIKKENS GROEP
75ct
Uit het Leidsch Dagblad van
21 Februari 1862;
Ook binnen Leiden heeft
in verschillende kringen het
verhaal rondgegaan, dat de
heer Van der Heim, Commis-
s.-ris des Konings in de Prov.
Z.-Holl. op een onheusche
f wijze door Minister Thor-
t becke ivas behandeld. De heer
t v. d. Heim heeft deze geruch-
J ten ontzenuwd en definitief
r tegengesproken.
