Glenn's vlucht misschien
op donderdagochtend a.s.
Minister Luns ontbiedt
ambassadeur v. Roij en
„ENKELE DAGEN"
VORST VERWACHT
Geen maanfoto's van Ranger
Berucht aanrander
ontsnapt uit zijn cel
Zal hij rol spelen
in komend overleg?
(9uc/ ^ïlte
Staatsgreep
op Ceylon
voorkomen
Door luik van
20 bij 30 cm
kunnen kruipen
Maanraket nu in baan om zon
WEERBERICHT
Onaanvaardbaar
Oe Thant:
„volhardend"
teuws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 29 JANUARI 1962
No. 30565
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR BEIDEN EN OMSTREKEN
i 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Achttien minuten voordat de 40-jarige majoor
Glenn zaterdag j.l. zou vertrekken voor zijn
ruimtevlucht van viereneenhalf uur om de aarde
verscheen een zware wolkenbank boven Cape
Canaveral, waardoor de onderneming moest
worden afgelast. De leiding van het „project
Mercury" (voor bemande ruimtereizen) besloot
voorlopig a.s. donderdagochtend te kiezen als
nieuw tijdstip waarop Glenn in een baan om de
aarde zal worden gebracht. Alles hangt af van
de weersomstandigheden en van de Atlas-raket
en de Mercury-capsule die in de komende
dagen zorgvuldig moeten worden nagekeken.
Tengevolge van een technische storing zal de
maanraket „Ranger III" die de maan gister
avond met een snelheid van ruim 6.700 km. per
uur op 35.000 km. passeerde en dus het doel
miste geen televisiefoto's van de maan over
brengen. Een belangrijk antennestelsel liet
verstek gaan. Er zijn wel foto's genomen op het
punt waarop het ruimtevaartuig de maan het
dichtst was genaderd, maar zij waren niet van
zodanige aard, dat zij door de deskundigen
konden worden bestudeerd.
De regering van Ceylon heeft mee
gedeeld, dat zij een staatsgreep heeft
weten te voorkomen. Er zyn acht
personen, hoge politiefunctionarissen
en militairen gearresteerd.
Al tien maanden lang is er onrust
en spanning in het land. Sinds
april vorig jaar leven de ruim ne
gen miljoen inwoners in een door de
overheid afgekondigde noodtoestand.
Volgens politieke waarnemers in
Nieuw Delhi is de poging tot een
staatsgreep voortgevloeid uit de strijd
tussen linkse en rechtse groeperin
gen binnen en buiten de regerende
Vrijheidspartij van mevrouw Siri-
mavo Bandaranaike, de premier.
Rechts heeft vooral veel krtiek op
de voornaamste adviseur van me
vrouw Bandaranaike, haar neef de
minister van Financin Felix Dias
Bandaranaike. Vorig jaar november
verklaarde deze geen bezwaar te
hebben tegen enig totalitarisme als
dat de toestand ten goede zou ko
men.
Etalage-rover te
Nijmegen betrapt
(Van onze correspondent)
Het was te danken aan de oplet
tendheid van een politieagent, dat
vannacht een diefstal uit een etalage
van een juwelierszaak aan de Bloe-
merstraat te Nijmegen, weliswaar
niet kon worden voorkomen, maar
de dader wel onmiddellijk kon wor
den gegrepen.
De agent zag een man, die opval
lend veel belangstelling toonde voor
de betrokken etalage. Bij de komst
van de agent verwijderde hij zich,
waarop de agent, wiens achterdocht
was gewekt, zich verdekt opstelde
achter een caféraam.
Korte tijd later kwam de man
weer in de nabijheid van de juwe
lierswinkel en even nadien hoorde de
agent glasgerinkel. Hij ging naar
buiten en zag nog juist, dat de man
een greep in de etalage deed en op
de vlucht ging. De agent en de café
houder achtervolgden hem. Op het
Plein 1944 kon hij worden gegrepen.
Het bleek een 29-jarige kunsthars
perser te zijn, die al eerder met de
politie in aanraking was geweest.
Tijdens de achtervolging had de
agent gezien, dat de man iets weg
gooide. Dit werd later teruggevonden.
Het waren een damespolshorloge en
twee gouden ringen. De man is inge
sloten.
Linkse leiders hebben de vrees ge
uit, dat het land gevaar liep onder
een militaire dictatuur te komen.
Sinds het begin van haar bewind,
in juli 1960, heeft de 45-jarige me
vrouw Bandaranaike moeilijkheden
met minderheidsgroepen, de r.k. kerk
de zakenwereld en de vakbeweging.
Een beruchte aanrander, die was
opgesloten in de cel van het politie
bureau te IJsselmuiden, is enkele
dagen na zijn aanhouding weer ont
snapt. De man heeft gisteravond
kans gezien door het z.g. „doorgeef
luikje' van 20 bjj 30 centimeter te
kruipen. De politie stond stomver
baasd. Men had dat niet voor moge-
lyk gehouden. Maar achteraf is ge
bleken, dat het inderdaad kon. Een
zoon van een justitie-autoriteit heeft
het gisteren namelijk nagedaan. Hij
heeft ongeveer hetzelfde postuur als
de ontsnapte. Met veel moeite wrong
hij zich gisteren voor de ogen van
de ontstelde politiemannen ook door
het luikje.
„Wij hebben het echt niet vergeten
dicht te doen", verklaarden de poli
tiemensen. Het was vaak de gewoonte
27 DODEN IN
ALGERIJE
In Algerije zijn dit weekeinde
bij aanslagen 27 personen ge
dood en 22 gewond.
De mislukking van de „Ranger"-foto's werd toegeschreven aan het feit,
dat „invloeden van buitenaf" een normale werking van de camera hebben
verhinderd. Deze invloeden kunnen „geluiden" zyn geweest of „parasieten,
over welker aard nog onvoldoende wetenschappelüke gegevens bestaan".
Intussen is de Ranger III begonnen aan een baan om de zon, die in 406.4
dagen zal worden volbracht. Daarin sluit de Ranger zich bij twee andere
satellieten aan, Pionier 4 en Pionier 5, die resp. in maart 1959 en in maart
1960 werden gelanceerd. De Russen hebben twee om de zon cirkelende satel
lieten: Loenik I, gelanceerd in januari 1959, en een satelliet, die in de
richting van Venus werd afgeschoten in februari 1961.
der dat behoeft te worden gebunkerd.
Als de nieuwe streefdatum is verstre
ken zonder dat de proef kan worden
genomen," moeten sommige schepen
misschien een haven aanlopen.
Grote vloot kan
op zee blijven
Wat de uitgestelde tocht van Glenn
betreft: hij verliet de cabine nadat
hij er vijf urn- en dertien minuten in
was opgesloten. Hij glimlachte toen
hij naar buiten kwam en nam de
tegenslag zeer kalm op. „Er doet zich
nog wel eens een andere gelegenheid
voor", zei hij.
Glenn is nog vol goede moed, on
danks de vijf spannende uren die hij
zaterdag reeds in het ruimteschip
heeft doorgebracht. Hij woonde gis
terochtend te Cocoa Beach, een kilo
meter of acht ten zuiden van de lan-
ceerinrichting op Cape Canaveral
een kerkdienst bij, en daarna ging hij
een autorit maken. Hij_ stopte bij een
winkel oni een paar kranten te kopen.
Tegen de grote groep verslaggevers
en fotografen die hem omsingelde
toen hij uit zijn auto stapte zei hij
lachend: „Eigenlijk hadden jullie erin
moeten zitten".
Glenn, die tot de Presbyteriaanse
Kerk behoort, is een zeer godsdienstig
man. Vóórdat hij zifch opgaf voor het
Mercury-programma hebben hij en
zijn vrouw met hun dominee overleg
gepleegd over eventuele godsdienstige
bezwaren tegen de bemande ruimte
vaart. De .predikant verzekerde hem
dat deze er niet zijn.
In Cape Canaveral werd gisteren
nog bekendgemaakt, dat de grote
vloot, die klaar ligt om de 40-jarige
astronaut uit de Atlantische Oceaan
op te pikken als hij driemaal om de
aarde heeft gecirkeld, kun in elk ge
val tot donderdag op zee blijven zon-
KELDER VRIESWEER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Droog weer met weinig bewolking.
Vannacht overwegend matige vorst,
morgenmiddag lichte vorst. Zwakke
tot matige oostelijke wind.
(Opgeyiaakt te 11.15 uur).
30 JANUARI
Zon op: 8.25 uur; onder: 17.23 uur.
Maan op: 2.42 uur; onder: 12.31 u.
Hoogwater te Katwijk te 9.45 en
22.23 uur.
Laagwater te 5.06 en 17.42 uur.
Een op vijf
Het zat de Amerikaanse raketdes
kundigen vorige week niet mee. Van
de vijf lanceringen van de basis Cape
Canaveral slaagde er slechts één, die
van een raket van het type Minute-
man. De Thor-Able raket, die vijf sa
tellieten in een baan om de aarde
had moeten brengen voor weten
schappelijk onderzoek, werd de eerste
mislukking tengevolge van een fout in
de tweede trap. Hetzelfde gebeurde
met een Polaris, die in zee viel. De
volgende tegenslag was de proef met
de Atlas-Agenna-B, die een capsule
met elektronische apparaten op de
maan had moeten brengen, maar die
ondanks een geslaagde start de maan
op enkele tienduizenden kilometers
miste.
Astronaut overste John Glenn
begeeft zich in de capsule voor
de vlucht om de aarde. Later
werd de lancering uitgesteld.
Dr. Soebandrio:
„Wachten op bevel"
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Soebandrio,
heeft zaterdag na een bijeenkomst
van de „operationele staf" in Bogor,
verklaard, dat er „nog niets positiefs
uit de VN" was gekomen. „Voor de
wachten in hoofdzaak op het bevel
bevrijding van West-Irian is het
daartoe van president Soekarno".
Generaal Achmad Jani, operatio
neel stafchef voor de bevrijding van
Ned. Nieuw-Guinea verklaarde, dat
de stopzetting van de Britse wapen-
leveraties aan Indonesië geen nadelig
effect had op de Indonesische voor
bereidingen voor de actie in Nieuw-
Guinea. Hij zei, dat Indonesië slechts
reserve onderdelen had besteld in
Engeland. Voorts zei hij dat Indone
sië zelf wapens maakt, en in buiten
land alleen koopt wat het daarnaast
nodig heeft.
Jani verklaarde ook, dat Indonesië
geen plannen had om de aandelen
Shell en Unilever „over te nemen".
PRIJS VAN f30.000
In de 554e staatsloterij, tweede
klasse is een prijs van f 30.000 ge
vallen op no. 21631.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Het ziet er naar uit, dat de
schaatsliefhebbers hun gladde
ijzers weer uit het vet kunnen
halen. Het K.N.M.I. in De Bilt
verzekerde ons vanmorgen in zijn
dagelijks weeroverzicht van tien
uur, dat de vorst, die gisteren
weer zijn intrede in ons land
heeft gedaan, „enkele dagen zal
aanhouden"In de komende nacht
zal het in ons land tussen de vijf
en tien graden vriezen.
Vanmorgen vroeg vroor het plaat
selijk al tot zes graden. Doordat de
kern van het hogedrukgebied, waar
aan wij deze aanval van Koning
Winter te wijten hebben, zich meer
naar het zuiden beweegt, zal de wind
meer oostelijk worden en bovendien
afnemen. Daar er eer zonnetje ver
wacht v/ordt, kar. *r ?n cus rekenen
op wel fris. maar geen onaangenaam
weer.
Droog en koud
Dit winterweer is het gevolg van
de verbinding, die tijdens het week
einde tot stand is gekomen tussen
een gebied van hoge luchtdruk boven
de Britse eilanden en een hogedruk
gebied boven Scandinavië, welke
laatste inmiddels het eerste in kracht
en uitgestrektheid heeft overvleugeld.
Samenhangend hiermede trok een
Oostzee-depressie, die geheel gevuld
is met zeer koude lucht, naar Po
len en ontwikkelde zich boven Zuid-
Zweden tot een krachtige tot harde
wind uit noord of noordoost. Droge
en koude lucht met temperaturen
van 6 tot 10 graden onder nul be
gon daardoor uit te stromen naar
Polen en Duitsland, waardoor de
vorstgrens gisteren snel over Europa
naar het zuiden is getrokken.
De uitbreiding in westelijke rich
ting ging aanzienlijk langzamer, om
dat wij ons aan de rand van de
noordoostelijke stroming bevonden
Pas in de late avond begon de kou
de lucht Nederland binnen te vloei
en. De aangevoerde lucht is zeer
droog, zodat er weinig bewolking in
voorkomt en wy gelukkig nog van
sneeuw verschoond blijven.
Onze correspondent te Washington meldt:
Dr. Van Roijen, de Nederlandse ambassadeur in Washington,
is door minister Luns naar Den Haag ontboden voor overleg
inzake Nieuw-Guinea.
Hij is in de nacht van zaterdag op zondag naar Nederland
gevlogen. Dit bezoek zou erop kunnen wijzen, dat dr. Van Roijen,
die veel ervaring heeft in onderhandelingen met de Indonesiërs,
opnieuw een rol van betekenis zou kunnen spelen, indien het tot
een conferentie over Nieuw-Guinea zou komen.
Zoals wij reeds meldden, heb
ben de pogingen van de secreta
ris-generaal der V.N., Oe Thant
om de partijen tot elkaar te
brengen tot dusver een teleur
stellend verloop gehad. Niette
min schreven wij toen, dat men
aan Nederlandse zijde te
Washington bleef geloven dat
misschien na maanden van
moeizaam onderhandelen een
compromis kon worden bereikt.
Geen Nederlandse diplomaat
heeft meer ervaring in zorgvul
dige, langdurige onderhandelin
gen met de Indonesiërs dan de
thans 56-jarige dr. Van Roijen,
die hoofd is geweest van de
Nederlandse delegatie ter voor
bereiding van de Rondetafel
conferentie en vice-voorzitter
van de Nederlandse delegatie bij
de R.T.C. in 1949. In de huidige
crisis over Nieuw-Guinea heeft
dr. v. Roijen tot dusverre vooral
tot taak gehad contact te onder
houden met de Amerikaanse
regering, die, zoals men weet,
erop heeft aangestuurd, dat in
het kader van de V.N. een
oplossing zou worden gezocht.
Plotseling
Het besluit tot dr. Van Roijen's
reis is plotseling genomen, maar toch
draagt zijn bezoek niet het kenmerk
van een vliegensvlug crisisoverleg. De
ambassadeur wordt vergezeld door
zijn echtgenote en zoals de zaken
thans staan zullen zij pas op 5 of
6 februari naar Amerika terugkeren.
Dr. Van Roijen zal dus ruimschoots
tijd hebben voor overleg.
Toch is een zekere urgentie aan de
reis niet vreemd geweest. Dr. Van
Roijen onttrekt zich zeer ongaarne
aan eenmaal gemaakte afspraken en
moest in verband met deze reis een
bezoek aan Buffalo op het laatste
moment afzeggen. Zijn plan was oor
spronkelijk van 2^ tot 31 januari
naar Buffalo te gaan om een Van
Gogh-tentoonstelling te openen en
^en rede te houden over de buiten
landse politiek voor de Kamer van
Koophandel. Mr. Slingenberg, de
consul-generaal te New York. zal
hem thans vervangen.
Zowel Nederland als Indonesië is in
Washington vertegenwoordigd door
een ambassadeur, die in eigen land
hoog staat aangeschreven. Wanneer
dr. Van Roijn en zijn Indonesische
collega Zain elkaar op diplomatieke
recepties ontmoeten, hebben zij nor
maal contact, doch diplomatiek over
leg mag men dat zeker niet noemen.
Niettemin zou hier in de toekomst
een mogelijkheid voor onofficieel pol
sen bestaan.
Totnutoe blijft het accent echter
vallen op Oe Thant's bemiddelings
actie. Ook tijdens dr. Van Roijen's
verblijf in Nederland zal mr. Schür-
mann ongetwijfeld het overleg met
Oe Thant voortzetten.
De Amerikaanse pers toont vrij
unaniem sympathie voor Nederlands
positie in dit conflict. Daarom is het
niet verwonderlijk dat de Indonesi
sche ambassadeur te Washington een
nieuw propagandapamflet heeft uit
gegeven, waarin het Indonesische
standpunt bondig wordt uiteengezet.
De conclusie luidt: „Indonesië kan
alleen onderhandelingen beginnen,
indien het er zeker van is dat men
aan Nederlandse zijde werkelijk de
bedoeling heeft de administratie over
het gebied van West-Irian aan In
donesië over te dragen".
Bij zijn aankomst op Schiphol
heeft dr. Van Roijen, gistermiddag
echter in antwoord op een desbetref
fende vraag gezegd:
„Het is volmaakt en ten enenmale
uitgesloten, dat Nederland met In
donesië zal gaan onderhandelen zo
lang de Indoneische regering
De Nederlandse amassadeur ambassadeur is naar Den Haag
in de V.S., dr. J. H. van Roijen i ontboden voor overleg inzake
en zijn echtgenote zijn zondag het geschil met Indonesië over
op Schiphol aangekomen. De westelijk Nieuw-Guinea.
het luikje open te laten, mede met
het oog op de ventilatie.
Zwervend
De 24-jarige M. Olthuis uit Zalk
(gemeente IJsselmuiden) werd don
derdagavond aangehouden verdacht
van een aantal aanrandingen, inslui
pingen en Inbraken. Volgens het op
sporingsbericht was hij sinds janua
ri zwervende geweest. HU sliep in
werkkeetjes en hooibergen voorzag
zich in zijn onderhoud door inbraken
en insluipingen. In augustus van het
vorig jaar werd hij uit de gevange
nis ontslagen na een straf te hebben
uitgezeten voor een aantal aanran
dingen en inbraken. Sinds begin ja
nuari had hij zich aan het toezicht
onttrokken en was voortvluchtig.
Hij pleegde aanrandingen op de
Noord-Veluwe, in n.w.-Overijssel en
in Groningen. Het opsporingsbericht
ging donderdag uit, diezelfde avond
werd hij gepakt in een café aan de
weg ZwolleMeppel.
Speurhond
Het werd ingesloten in IJsselmui
den. Maar gisteravond zag hy zijn
kans schoon, nadat hem omstreeks
half zeven zijn avondeten was ge
bracht. Het z.g. „doorgeefluikje' in de
celdeur bleef openstaan, omdat nog
een kopje thee gebracht zou worden.
Toen men daarmede terugkwam was
de man echter verdwenen. Hij was
door het luikje gekropen. Direct werd
de gehele Rijkspolitie in de omgeving
in staat van groot alarm gebracht.
Een telexbericht bracht alle politie
posten in geheel Nederland op de
hoogte. De gehele nacht Is het zoe
ken naar de ontsnapte gevangene
voortgezet. Met een speurhond heeft
me<n zijn spoor over een afstand van
12 kilometer kunnen volgen. Toen
stonden de politiemannen aan de IJs-
sel. Men neemt aan, dat Olthuis met
een bootje de rivier is overgestoken.
Meteen is begonnen met het uitkam
men van het Zalkerbos aan de over
zijde. Maar dit speurwerk heeft even
min als de patrouillering elders nog
geen resultaat opgeleverd.
prealabele voorwaarde blijft stellen,
dat Nederland eerst capituleert voor
de partijen om de tafel kunnen gaan
zitten". En met dat „capituleren"
doelde dr. Van Roijen naar hjj
zelf verduidelijkte op de Indone
sische eis dat Nederland er om te
beginnen mee instemt uitsluitend te
zullen spreken over de wijze waarop
Nieuw-Guinea aan Indonesië zal
worden overgedragen. De ambassa
deur voegde daar aan toe: „Die eis
is onaanvaardbaar".
Dr. Van Roijn had geen commen
taar op de verklaring van de Indo
nesische minister van Buitenlandse
Zaken Soebandrio, dat Oe Thant'6 be
middelingspogingen zonder resultaat
zouden zijn gebleven, om de eenvou
dige reden dat hij naar hij zeide
niets van die verklaring afwist.
In tweezijdige besprekingen tussen
Nederland en Indonesië op ambassa
deurs-niveau zei dr. Van Roijen geen
heil te zien. Hij acht de aanwezig
heid van een derde party („en Oe
Thant zou een gelukkige keuze zyn
geweest") noodzakelijk. Overigens
noemde hy de secretarisgeneraal
der VN „zeer volhardend". Hy ver
moedde dat deze zyn bemiddelings
pogingen niet zou opgeven.
Op een vraag of de Nederlandse
regering zou overwegen hem aan te
wijzen voor eventuele onderhandelin
gen, antwoordde dr. Van Roy en:
„Daar weet ik werkelykn iets van,
maar misschien vloeit die veronder
stelling nog voort uit de onderhan
delingen die ik 12 jaar geleden heb
gevoerd met Moh. Roem en die ge
leid hebben tot de R.T.C. Aan Roem
heb ik de aangenaamste herinnerin
gen, ik betreur het dat hy thans
gevangen is genomen. Inderdaad ken
ik vele Indonesiërs en ben met ve
len bevriend".
Wel had hy zy Indonesische col
lega Zain ontmoet (van die ontmoe
ting was in Amerika een foto ver
spreid), maar dr. Van Royen noemde
dit slechts toeval. „Ik liep hem op ee
cocktail-party tegen het hjf en wy
kennen elkaar al heel lang. Overi
gens moet u hieruit niet de conclu
sie trekken, dat hy gemakkelijk is
als tegenspeler. Hy is een zeer las
tig man".
(Men zie ook elders)
Uit het Leidsch Dagblad van
29 Januari 1862;
Niet den vreemdeling
Thoré, maar onze stadgenoot
Jhr. Rammelman Elzevier
komt de eer der ontdekking
toe van de geboorteplaats van
den schilder Meyndert Hob-
bema. In no 44 van de Alg.
Konst- en Letterbode vindt
men een art. van onzen ar
chivaris ingezonden.
Naar verzekerd wordt is
een zaakwaarnemer uit Nij
megen gearresteerd beschul
digd van vervalsching van
doopboeken hem door den
pastoor van Oss verschaft
om zoodoerde een erfenis van
3 ton gouds in handen te
krijgen.