i N.X. -
5 MET
MEER VEILIGHEID
MINDER MENSEN
Tweede Kamer bezorgd
over Europese eenheid
Eerste Kamer op de
bres voor Tweede
REEDS 75 JAAR
„ALBERT HEIJN"
ALLEEN TREINMACHINIST KAN FOUT MAKEN
rA Hes gaat
automatisch
Leden te laag gehonoreerd
iiOpgericht 1 maart 1860
Donderdag 11 Januari 1962
Derde blad no. 30550
machinist een fout maakt en toch
doorredt, terwyl het waarschuwings-
sein ca. 1500 meter voor het rode
licht op geel staat of onverlicht is.
Controle
Zo stond dus ook het sein bij de
splitsing Harmelen op rood en het
waarschuwingssein op geel voor de
trein uit Utrecht, omdat het sein
voor de kruisende trein naar Amster
dam op groen stond. En dat was op
het tableau in Woerden nog te zien
omdat de trein naar Amsterdam ten
gevolge van het ongeluk het split-
singspunt niet was gepasseerd en dus
ook niet automatisch alle seinen en
wissels had kunnen deblokkeren. Op
die manier bestaat een controle ach
teraf op de bediening van het ap
paraat.
Evenmin was het mogelijk geweest,
dat b.v. het sein voor de trein uit
Utrecht op rood sprong, nadat hij het
onveilige blok al was binnengereden.
Want dan had de treindienstleider in
Woerden de trein naar Amsterdam
geen groen licht meer kunnen geven.
N X schakelt dus menselijke fouten
van de kant van de seinhuiswachter
uit. Daarnaast werkt het apparaat
ook veel sneller. De hele procedure
van het in de juiste stand leggen der
wissels en het controleren of de rij
weg werkelijk vrij is, komt in drie tot
vijf seconden tot stand. Pas dan gaat
het inrijsein automatisch op groen.
En verder betekent N X een gewel
dige besparing, omdat vroeger de
seinhuiswachter niet meer wissels en
seinen kon bedienen dan hij met het
blote oog kon waarnemen. Vandaar
dat op uitgestrekte emplacementen
en lange baanvakken er steeds vele
seinhuisposten waren.
Toekomst
Tenslotte is daar de reeds eerder
opgeworpen vraag of de menselijke
fouten van de machinist niet via de
elektronische techniek kunnen wor
den voorkomen. In Frankrijk en
Zwitserland is een begin gemaakt met
de automatische treinbeïnvloeding.
Dat kan op verscheidene manieren
Onderzoek ongeval
„Stientje Mens inga'"
De Raad voor de Scheepvaart in
Hamburg heeft gisteren het scheeps
ongeval behandeld, dat op 4 decem
ber van het vorige jaar onder de
Ierse kust het leven kostte aan vier
opvarenden van het Nederlandse
vrachtschip „Stientje Mensinga" en
aan vijf bemanningsleden van het te
hulp gesnelde Hamburgse motor
schip „Maria Schulte". Het Duitse
schip had een sloep met vijf matro
zen uitgezet om de vier in nood ver
kerende Nederlanders, die zich nog
aan boord van de „Stientje Mensin
ga" bevonden, af te halen. Door een
snel opstekende zware storm sloeg de
sloep om, waarbij de vijf Duitsers
verdronken. De Raad was van me
ning, dat de kapitein van de „Maria
Schulte" het ongeluk met zijn sloep
niet verweten kan worden. Het werd
niet bewezen geacht, dat er met de
sloep iets niet in orde zou zijn ge
weest.
HONDERDJARIGE
IN VOORBURG
(Van onze Haagse correspondent)
Vrijdag a.s. viert mevrouw A. Riet
veld-Van Baaien, die in het rusthuis
„Jocoëll" in Voorburg woont, haar
honderdste verjaardag. Haar gezond
heid is nog goed en geestelijk kan
ze zelfs vitaal genoemd worden.
Mevrouw Rietveld komt uit een
sterk geslacht: zij heeft nog drie zus
ters, die in een Haags rusthuis ver
blijven en allen rond de negentig ja
ren oud zijn.
ooo,
in
(Van onze speciale
verslaggever)
Sinds ruim tien jaar geleden
het stationsemplacement van
's-Hcrtogenbosch met een toen
voor Nederland nieuw beveili-
ligingsstelsel werd toegerust,
heeft het NX-systeem, evenals
het al oudere automatische
i blokstelsel, zijn waarde zowel
voor de veiligheid als voor de
spoorweg-economie bewezen.
Op het ogenblik worden de
pporen van vele belangrijke sta
tions volgens dat stelsel bevei
ligd: Arnhem, Nijmegen, Dor
drecht, Leiden, het gehele sta
tions- en sporencomplex van
Rotterdam-zuid tot en met
Schiedam, terwijl aan deze reeks
jn het vorige jaar Amersfoort
—bog werd toegevoegd. Dit jaar
krijgen de emplacementen van
♦Zevenaar en Gouda NX, het
aatste station in het kader van
Jpe vervanging van de bestaande
armseinen tussen Den Haag en
Gouda, welke door een automa
tisch blokstelsel met lichtseinen
kullen worden vervangen. In
)963 komt Tilburg aan de beurt.
Hoewel het N X-systeem by de Ne
derlandse Spoorwegen in navolging
van de Amerikaanse en de Franse
dus een heel gewone zaak is gewor
den, doet het voor het publiek nog
steeds geheimzinnig aan dat zoveel
sporen en treinen over grote afstand
op één centrale post door één man
overzien en beveiligd kunnen worden.
Een technisch toppunt vormt de ljjn
Njjmegen-Blerick bij Venlo, die ge
heel van Nijmegen uit wordt be
heerst. Zo is het ook velen opgevallen
dat na de ramp op de splitsing Har-
melen, 4 kilometer verder op de be-
dieningspost te Woerden de zoge-
gehele emplacement met alle wissels
en sporen in lijnen is voorgesteld.
Elke lijn of elk lijngedeelte kan wor
den verlicht en dat gebeurt automa
tisch zodra een trein zich werkelijk
op de aangegeven plaats bevindt. Door
de rails wordt namelijk stroom ge
voerd en door bepaalde onderbrekin
gen en schakelingen, welke tot stand
komen als een trein over een relais-
punt rijdt, wordt dat op het bedie
ningsbord van de treindienstleider op
het station gemeld. De trein meldt
zich dus zelf, zodra zij het door de
betrokken post bediende gebied bin
nenkomt. Op dat moment gaat de
man achter het bord tot handelen
over: hij drukt twee toetsen in, dein-
gangstoets voor het spoor, waar de
trein zich bevindt, en de uitgangs-
toets voor het spoor, waar de trein
heen moet.
Uit deze twee trefwoorden in
gang en uitgang is de oorspronke
lijk Amerikaanse aanduiding van het
systeem afgeleid, namelijk N als
tweede letter van „entrance" en de
X als tweede letter van „exit". Met
het simpele indrukken van die twee
knoppen gebeurt elke keer opnieuw 'n
groot technisch wonder: alle wissels
tussen de aldus gemarkeerde begin-
en eindpunten springen automatisch
op de gewenste stand en de bijbeho
rende seinen op groen. Zodra de trein
is gepasseerd, springen alle wissels
weer in hun oorspronkelijke stand en
de seinen op rood terug.
Apparaat wijzer
Maar als die man achter het scha
kelbord zich nu eens vergist en hij
een rijweg aangeeft, welke niet mo
gelijk is, omdat een deel der sporen
reeds bezet is? Het grote voordeel
van N.X. is juist, dat de man achter
het bord zich best kan vergissen, maar
dat het apparaat voor hem dan te
kennen geeft: „Doe het zelf maar".
Dat wil zeggen, dat de door het per
soneel gewenste treinbeweging niet
tot stand komt, omdat alles op rood
blijft. Wél ontstaan door dergelijke
vergissingen vertragingen in de af
wikkeling van het treinverkeer, maar
tot rampzalige gevolgen door een
fout van de treindienstleider behoeft
dat niet te leiden.
Hetzelfde geldt voor storingen in de
apparatuur. Die kunnen, zoals wel
eens is voorgekomen, een tijdelijke
ontwrichting van het treinverkeer tot
gevolg hebben, omdat alle strepen
dan op rood blijven staan of onver
licht blijven, maar nimmer tot on
gelukken leiden. Tenzij natuurlijk de
gebeuren. Eerst krjjgt de bestuurder
dringende signalen, als hij door rood
licht is gereden, helpen ook die niet,
dan wordt de rijstroom uitgeschakeld.
De Nederlandse Spoorwegen bestude
ren het vraagstuk nog. In ons land
met zijn kort afstanden en dicht-
bezette baanvakken heeft de auto
matische treinbeïnvloeding namelijk
een paar technische bijzonder inge
wikkelde kanten, die wanneer zij
niet voldoende worden opgelost, juist
het tegendeel tot gevolg zouden heb
ben van het doel dat wordt beoogd:
het steeds verder opvoeren van de
veiligheid van het treinverkeer.
Heeft de machinist van de
ramptrein uit Utrecht het rode
licht op deze seinpaal niet ge-
zien of kwam deze waarschu-
wing, zo'n ruime honderd meter
voor de plaats van de ramp, te
laat om het met 120 kilometer
voortsnellende kolossale monster 4
tot stoppen te brengen? Nie-
mand weet het, niemand kan
het ook te weten komen. De
man, die het betreft, is omge-
komen. Wat is er gebeurd in die
kleine cabine? Tjjdelyk verlies I
van bewustzijn is uitgesloten.
Dan laat hij de dodemansknop
los en automatisch komt de i
trein tot stilstand. Maar de man a
kan op zijn horloge gekeken heb
ben hij was zes minuten te
laat kan even geestelijk af-
wezig geweest of door welke i
oorzaak ook kan hij het gele
waarschuwingslicht tevoren ge-
mist hebben. Dan had hij nog t
anderhalve kilometer gehad om
zijn gevaarte tot stilstand te
brengen. Eén kilometer is daar
voor voldoende. Nu denderde de
trein voort. Was het rode licht,
dat hem waarschuwde voor het
naderend onheil of zag hij uit
de mist de trein uit Rotterdam j
opdoemen? Hij heeft sterk ge-
remd. Dat hebben reizigers ver-
klaard. Maar de afstand was te
kort. Een ramp kon toen niet
meer voorkomen worden. 1
De enige fout, die bij het N.X.-
beveiligingssysteem gemaakt kan
worden is een menselijke. Maar j
de gevolgen kunnen dan ook a
catastrofaal zjjn.
(Foto Leidsch Dagblad)
Wie zo'n bedieningspost bekijkt
wat met het oog op de concentratie
van het personeel slechts bij uitzon
dering wordt toegestaan ziet één
man achter een tableau, waarop het
Zenuwen
Een zenuwachtige aan-
staande vader stormde het
politiebureau van Hengelo
binnen met de mededeling,
dat zijn vrouw op het punt
stond een kind ter wereld te
brengen, terwijl de verlos-
kundige nergens te bereiken
was. De agenten spoorden de
verloskundige snel op. De
jonge a.s. vader werd door de
politiemannen weer naar
huis gebracht. Vervolgens be
reidden de mannen in uni
form de bevalling voor en as
sisteerden in de keuken onder
andere door te zorgen voor
warm water. Maar toen de
bevalling achter de rug was
bleken de tagenten ook wat
zenuwachtig geworden te
zijn. Tenminste, op de terug
weg naar het bureau verleen
den zij geen voorrang aan
van rechts komend verkeer.
Een botsing volgde. Een poli
tieman iverd gewond. Hij
moest zich in het ziekenhuis
laten behandelen. De botsing
had plaats voor de deur van
de commissaris van politie
i De treindienstleider kan het
i bedieningsbord op twee knop-
i pen bespelen. Het systeem zorgt
verder voor de veiligheid op de
r rails.
f (Foto Leidsch Dagblad)
EEN VAN ONZE
7 SOORTEN:
HAAGS ZOET
Bereid van de besle rogge
mei toevoeging van riet
suikersiroop. Een
rénommé. Alle soorten
chinaal gesneden,
verpakt
en gesteriliseerd.
SMAAKT BU
Raamde post-T van de treindienstlei
der nagegaan kon worden welke
seinen op rood dan wel op groen
Btonden op het moment van de ramp.
r Twee toetsen
Engeland
Engelands verzoek om toelating tot
de Europese gemeenschappen (E.E.G.
Euratom en Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal) heeft uiter
aard stof tot discussie gegeven. De
Nederlandse regering meent, dat En
geland bij het overleg over inter
nationale politieke vraagstukken be
trokken moet worden en dat het
niet juist zou zijn hiermee pas te
beginnen, nadat Engelands toetreding
tot de E.E.G. zal zijn geregeld.
Anders dan jhr. mr. Van der Goes
van Naters (Pv.d.A.) was mr. Van
Dijk (VVD) van mening, dat Enge
land bjj de voorbereiding van een
Europese politieke samenwerking zou
moeten worden ingeschakeld en dat
men met het verder uitwerken van
de politieke plannen zou moeten
wachten totdat de Engelsen hun hou
ding hebben bepaald. Jhr. Van der
Goes verweet de regering min of meer
dat zij een dergelijke opschorting
mede had helpen bevorderen. Dit zou
volgens hem kunnen berusten op ver
ouderde Nederlandse opvattingen over
Westeuropees machtsoverwicht.
De Eerste Kamer is opgekomen
voor de belangen van de leden van
de Tweede Kamer. Vrijwel de gehele
Senaat is van oordeel, dat de scha
deloosstelling en vergoedingen, wel
ke de parlementariërs ontvangen,
niet in verhouding staat met het be
lang van hun positie.
Integendeel, deze schadeloosstelling en
vergoeding van reis- en andere kos
ten is volgens de senatoren „zeer
ver" achter gebleven bjj hetgeen als
passend is te beschouwen voor de
belangrijke publieke functie, welke
het lidmaatschap van de Tweede
Kamer vormt.
In het voorlopig verslag van de
commissie van rapporteurs voor „Het
ontwerp Hoge Colleges van Staat en
Kabinet der Koninginbegroting 1962"
wijst de Eerste Kamer erop, dat de
verantwoordelijkheden van de leden
der Staten-Generaal zijn gestegen.
Ingewikkelde vraagstukken, waarvoor
bijzondere voorlichting nodig is, moe
ten vaak ter plaatse worden bestu
deerd. Het wordt steeds noodzakelij
ker contacten met het buitenland
te onderhouden.
Het contact met de kiezers wordt
daarentegen verwaarloosd, omdat ve
le leden van de Tweede Kamer zich
Dienstplichtigen
straks met verlof
in burgerkleding?
De chef van de generale staf.
overweegt dienstplichtigen toe
stemming te geven straks ook in
het eerste jaar van de diensttijd
buiten dienst burgerkleding te
dragen. Op het ogenblik is het
dragen van burgerkleding tijdens
het verlof de soldaten verboden,
althans in het eerste jaar, dat zij
hun dienstplicht vervullen.
Het artikel in de „Militaire Spec
tator", waaraan dit nieuws is ont
leend, legt er de nadruk op dat het
plan nog slechts in overweging is. De
chef van de generale staf overlegt er
nog over met de chefs van de ma
rinestaf en de luchtmachtstaf. Men
wil de reeds jaren bestaande regeling
intrekken, omdat de order, die het
dragen van het uniform ook buiten
diensttijd verplicht stelt, op grote
schaal wordt ontdoken en controle
op de naleving vrijwel onmogelijk is.
Het is duidelijk dat deze gang van
zaken niet bevorderlijk is voor de
krijgstucht.
De laatste jaren was de order reeds
twee keer verzacht. Eerst kregen de
dienstplichtigen toestemming na het
eerste jaar van hun diensttijd in de
weekeinden burgerkleding te dragen
en onlangs werd de rekruten toege
staan reeds van de eerste dag, dat
zij buiten de kazerne kwamen af de
uniformkraag open te dragen. Vroe
ger moest de kraag de eerste twee
maanden va$ de diensttijd gesloten
worden gedragen. Hetgeen de rekru
ten wel erg duidelijk stempelde tot
„groenen".
Studentenflats Delft
Om te voorzien in het grote te
kort aan woonruimte voor de stu
denten heeft de Stichting Studen
tenhuisvesting te Delft acht flats
van vier bouwlagen ontworpen. Als
streefdatum voor de volledige uitvoe
ring van dit plan is 1965 genomen.
De flats zullen in totaal 750 ka
mers bevatten. Met de bouw is 6,2
miljoen gulden gemoeid. Architect
H. Postel te Delft die ook de ster
flat in Leiden ontwierp, heeft de
plannen gemaakt.
investeringen tenslotte in de outilla
ge maken de branche ook conjunc
tuurgevoeliger.
Het in mei te vieren feest zal ver
deeld worden over Amsterdam (drie
vieringen), over Zwolle, Roosendaal
en Sittard (elk 1 viering). Voorts
houden de bedrijfsleiders een herden
king in het Kurhaus te Schevenin-
gen.
In een huis aan de Zaanse Schans
te Zaandam zal de firma Albert
Hejjn de eerste winkel, die in 1887
door de stichter werd geopend, in
zjjn oorspronkelijke staat laten in
richten.
Deze reconstructie zal als museum
dienstdoen.
gedwongen zien bezoldigde neven
functies te aanvaarden, welke op
hun overigens toch al schaarse vrije
tjjd beslag leggen. Daardoor wordt
de Kamerleden niet alleen bijzon
dere verantwoordelijkheden opgelegd
maar van hen wordt vaak financiële
offers geëist. Volgens de Senaat dient
een Staat van zijn volksvertegen
woordigers zulke offers niet te vra
gen. Derhalve zou de Eerste Kamer
het zeer op prijs stellen, wanneer er
van de regering een initiatief zou
uitgaan tot een zodanige verbetering
van de financiële regeling voor de
Tweede-Kamerleden, dat een situa
tie zou ontstaan, waarbij functie en
verplichtingen op meer adequate wij
ze zouden worden gehonoreerd.
Slechts enkele leden van de Senaat
verklaarden zich hiermede niet te
kunnen verenigen.
X-15 maakte
noodlanding
Een Amerikaanse raketvliegtuig
van het type X-15 heeft gisteren een
geslaagde noodlanding gemaakt in
de staat Nevada.
Het toestel was door een bommen
werper van de luchtbasis Edwards
in Californië in de lucht gebracht.
Toen het raketvliegtuig was losgela
ten slaagde de piloot, kapitein-luite
nant ter-zee Forrest Petersen, er niet
in de motor op gang te brengen.
Hij liet toen de brandstof weglopen
en maakte een landing op een nood-
vliegveld te Mud Lake in Nevada,
Het was de eerste maal in de lange
reeks van proeven met de X-15 dat
de motor weigerde.
Betere rehabilitering van
Stalmann gevraagd
Verscheidene christen-democrati
sche leden van de Duitse Bondsdag
wensen een betere rehabilitering
van de hoofdambtenaar Stalmann
van het Westduitse ministerie van
Landbouw. Deze volksvertegenwoor
digers hebben zich gisteren tot hun
fractievoorzitter, Von Brentano, ge
wend om van het ministerie van
Landbouw gedaan te krijgen dat
Stalmann bevredigend wordt gere
habiliteerd.
Von Brentano heeft geantwoord
bij de Bondsregering daartoe strek
kende stappen te zullen doen
Schenking van
Ned. industrieel
De Nederlandse industrieel
E. Reintjes uit 's-Heerenberg
heeft de stad Hameln in West-
Duitsland een fabriek ten ge
schenke gegeven, die zijn vader
in 1879 in deze stad heeft opge
richt. De winst uit deze fabriek
zal het stadsbestuur voor het
grootste deel besteden voor de
volksgezondheid. Met name zal
het plaatselijke ziekenhuis met de
modernste medische apparaten
worden uitgerust.
De waarde van de fabriek, waar
kamraderen voor scheepsmotoren
worden vervaardigd, wordt geschat op
vier miljoen mark (ongeveer 3.6 mil
joen gulden). Het bedrijf werd in
1944 geheel verwoest, maar in 1950
weer opgebouwd. Er werken op het
ogenblik 300 mensen.
Tijdens een plechtigheid in Hameln
verklaarde de 78-jarige heer Reintjes
dat men zijn levenswerk niet kan
verkopen. Zijn vrouw en hij hadden
daarom al enig? jaren geleden be
sloten, het bedrijf ten geschenke te
geven aan de stad, waarmee zij zich
verbonden voelen. De burgemeester
van Hameln maakte bekend, dat er
een naar de heer Reintjes genoemd
fonds zal worden opgericht. Voorts
zullen een nieuwe vakschool en de
straat waar deze wordt gebouwd,
naar de Nederlandse industrieel wor
den genoemd.
De heer Reintjes heeft onlangs een
kostbare kunstverzameling aan de
stad Keulen geschonken. Voorts ver
schafte hjj de stad Emmerik de mid
delen voor de aanleg van sportvel
den.
Advertentie
Dit jaar bestaat Albert Heijn
N.V. driekwart eeuw.
Op 27 mei 1887 trouwde de toen
22-jarige Albert Heijn en nam van
zijn moeder een klein kruideniers
winkeltje in Oostzaan over. Zijn
jonge vrouw kroop achter de U-
vormige toonbank en Albert ging
de boer op. Als inkoper en als ver
koper kwam hij veel in Purme-
rend. Na acht jaar opende hij er
zijn eerste filiaal. Sindsdien is het
hard gegaan. Op dit ogenblik be
zit Albert Heijn (de firma) 365
ivinkels, waarvan 160 zelfbedie
ningswinkels en 11 supermarkets,
zoals A. H. ze noemt.
Albert Heijn was een vooruitstre
vend en een vooruitziend man. In
1923 kocht de inmiddels een N.V.
geworden firma in de Amsterdamse
Kalverstraat het restaurant Formo
sa. Albert Heijn, die de dagelijkse
leiding overigens al aan zijn twee
zoons en schoonzoon had overgedra
gen, wilde er een wat men nu
noemt zelfbedieningswinkel in ves
tigen. Zijn zoon Gerrit vroeg en kreeg
echter drie maanden de tijd om, met
het Londense voorbeeld Lyons voor
ogen, het restaurant rendabel te ma
ken. Dat gelukte en de opening van
de eerste zelfbedieningswinkel van
A.H. bleef uit tot 1952. In 1955 ge
volgd door de start van de eerste su
permarket.
Productie
Bij winkels is het niet gebleven.
In 1911 werd in Zaandam waar
heen Heijn even voor de eeuwwis
seling was verhuisd en waar hij kan
toor hield zonder er een winkel te
vestigen (dat weigerde hij immer, al
is die winkel er natuurlijk later
gekomen) begonnen met koekjes
bakken: het begin van het produktie-
bedrijf voor levensmiddels.
In 1940 werd in Amste am een
melkfabriekje gekocht: nu öterovita,
met fabrieken tot in Casablanca en
Tripolis. In 1958 werd een belan
gengemeenschap gesloten met de Am
sterdamse broodfabrieken gebrs. Hoe
ve. met nu 50 winkels. In 1951 was
het Amsterdamse grootwinkelbedrijf
Van Amerongen reeds gekocht. Dat
betekende 65 filialen meer. Tenslotte
is er de VAMI-consumptie-ijsfabriek.
In totaal werken bij het concern
Albert Heijn, dat een omzet van rond
300 miljoen gulden behaalde in 1961,
6250 mannen en vrouwen, van wie
4300 in het levensmiddelenbedrijf. De
aandelen zijn ter beurze genoteerd.
Het familiekarakter is dus verdwe
nen, maar er zitten nog vier heren
Heijn in de top, onder wie een Al-
bert, een kleinzoon van de stichter.
Meer artikelen
Albert Heijn N.V. heeft bijgedra
gen tot de ontwikkeling in de le
vensmiddelendistributie. De gewoon
ten zijn, zoals bekend, sedert 1887
wel heel sterk veranderd. Het as
sortiment, in 1911 driehonderd arti
kelen, liep op tot 5634 in de jongste
A.H. supermarket in het Winkelcen
trum Amstelveen. Van de bedie
ningswinkel is men overgestapt op
de zelfbedieningswinkel, die Albert
Heijn Jzn, de kleinzoon van de stich
ter, beschouwt als overgangsstadium
naar de supermarket, waarvan er in
1962 zes of zeven bij zullen komen.
In 1963 en '64 hoopt men het tempo
te kunnen verhogen. Bedieningswin
kels zijn al sinds jaren niet meer
gesticht.
Voor de toekomst liggen er nog
verder gaande plannen. Mogelijk ver
koopt A.H. over enige jaren koelkas
ten en textiel.
Of er fusies verwacht mogen wor
den, is moeilijk te zeggen. Zeker
is evenwel dat de tendens van con
centratie, van samenwerking, zich
manifesteert. Wie weet
Gevoeliger
De enorme groei in betrekkelijk
korte tijd doet haast denken dat er
geen problemen zijn. Vooral niet,
omdat de levensmiddelenbranche de
naam heeft weinig, of zelfs in het
geheel niet co jjunctuurgevoelig te
zijn. Maar de moderne ontwikkeling
heeft levensmiddelensector conjunc
tuurgevoeliger gemaakt. Vele artike
len .lebben, wat men noemt, een
ingebouwd dienstmeisje, d.w.z. zij
zijn snel en gemakkelijk voor con
sumptie gereed. Poederkoffie is daar
een goed voorbeeld van. Moet er
meer op de kleintjes worden gelet,
dan is de huisvrouw misschien ge
neigd weer minder voorbereide arti
kelen te kopen, om zelf langer in
de keuken te gaan staan. De hoge
(Van onze parlementaire redacteur)
Neen, het waren bepaald geen
jubelklanken, die de Tweede
Kamer gisteren liet horen bij de
bespreking van Europese vraag
stukken als onderdeel van het
begrotingsdebat van buitenland
se zaken. De weg naar een Euro
pese eenwording is moeilijk.
De Europese geest heeft nog
niet overal vaste voet gekregen.
Vrijwel alle sprekers betreurden,
dat de Fransman Hirsch als voor
zitter van de commissie der Europe
se Gemeenschap voor Atoomenergie
(Euratom) ontslag heeft moeten ne
men door toedoen van de Franse re
gering. De commissie is een onafhan
kelijk Europees orgaan. Een handel
wijze als die van de Franse regering
is eigenlijk een aantasting van deze
onafhankelijkheid. In dit verband
rees de vraag in hoeverre ambtena
ren van internationale gemeenschap
pen ondergeschikt zijn aan de rege
ring van het land, waar zy vandaag
komen.
Meer kritiek
Er was meer kritiek op Frankrijk.
Zo meende dr. Diepenhorst (C.H.),
dat dit land een gemeenschappelijke
Europese landbouwpolitiek belemmert
In een blokvorming Frankrijk-Duits-
land zag hij een streven naar
machtsvorming binnen de Europese
economische Gemeenschap.
Dr. Schuyt (KVP) waarschuwde
tegen een „overspoeling" van de klei
ne landen door de grote. De Franse
plannen houden geen rekening met
hetgeen voor de samenwerking tus
sen de grote en de kleine landen
van wezenlijk belang is, nl. de geest
van gemeenschapsvorming, een bo-
ven-nationale opzet. Het Franse stre
ven gaat slechts in de richting van
een samenwerking tussen regeringen.
De Nederlandse regering zou volgens
de heer Schuyt het uiterste moeten
doen om te voorkomen, dat we met
een dergelijke minimumoplossing ge
noegen moeten nemen. Hij bepleitte
verder onder meer directe verkiezin
gen voor het Europese parlement.
Ook mr. Van Dyk (VVD) drong hier
nog eens op aan in het belang van
een goede democratische ontwikke
ling.
De enige, die wel wat zag in de
Franse opvattingen was ir. Van Dis
(SGP). De vorming van boven-natio-
nale gemeenschappen, waarbij de
deelnemende landen een stukje soe
vereiniteit afstaan lokt hem niet
aan. Trouwens, in de hele Europese
beweging zag hij bezwaren uit refor
matorisch oogpunt.