Westelijke Duitsland-politiek
berust op essentiele leugen
CULTUUR-OFFENSIEF AAN
RODE UNIVERSITEITEN
Een rijk leven afgesloten: dat
van miljonair Axel Wenner-Gren
5Oorlog te vermijden5 betekent
nog niet onvermijdelijke vrede
Wantrouwen groeit
onder Afro-Aziaten
Ook onder vier ogen zeggen Polen:
Stofzuigerfabrikant laat een
ivetenschappelijk centrum na
AS&anüë vecht op de oude
communistische monies'
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 30 DECEMBER 1961
(Van onze reisredacteur,
(IV)
Warschau ,,De destalinisatie en
Chroesjtsjows politiek inzake Duitsland staan
niet met elkaar in causaal verband. Geen denk
bare Russische of Oosteuropese regering zou
een ander beleid jegens Duitsland kunnen voe
ren. Maar de destalinisatie zal wel invloed
hebben op de methodiek van dat beleid, op de
vraag oorlof-of-vrede. Molotows stelling dat
oorlog onvermijdelijk is, werd in Moskou
definitief verworpen. Chroesjtsjows politiek,
een reusachtig opbouwplan dat noodzakelijker-
W. L. Brugsma)
wijs van een vredesveronderstelling moet uit
gaan, won. Maar de veronderstelling dat oorlog
te vermijden is, betekent nog geen garantie van
de vrede.
Het onopgeloste Duitse probleem herbergt
een talent oorlogsgevaar.
Vandaar dat Chroesjtsjow hardnekkig pro
beert het Westen een oplossing af te dwingen,
die Duitsland machteloos maakt, die in het
labiele Midden-Europa de grens tussen Oost en
West aan de Elbe vastlegt".
„Die politiek is niet zonder risico's,
maar die risico's zijn noodzakelijk en
zij vormen het minste kwaad. Als
niemand zijn hoofd verliest, zullen zij
niet tot oorlog leiden. Het enige wer-
kelijke. directe gevaar voor de vrede
zou ontstaan wanneer Kennedy de
Westduitsers atoomwapens in eigen
beheer geeft, of hen via de NAVO in
staat zou stellen zelf op de knop te
drukken. Dat zou voor de Sowjet-
Unie een casus belli kunnen zijn, zij
zou niet wachten tot zij onder druk
komt te staan of wordt aangevallen.
Zij zou als eerste kunnen toeslaan.
Een voorwendsel is altijd wel te vin
den".
Onze Poolse zegsman sprak niet
op eigen gezag. Hij citeerde een figuur
uit de onmiddellijke omgeving van
Chroesjtsjow. Maar deze samenvat
ting van de stand in het Oost-West
conflict na het 22ste partijcongres,
dekt de opinies van de Poolse poli
tici en diplomaten met wie wij spra
ken. In al die gesprekken kwamen
deze hoofdpunten van Poolse kant
naar voren:
Moskou's Duitse beleid, de els tot
een afzonderlijk Duits vredesverdrag,
zelfs de muur in Berlijn, wordt in de
Oosteuropese landen niet als een
ideologische, een communistische,
maar als een nationale politiek ge
zien. Communist en katholiek, pro
testant en liberaal zien er een be
scherming van hun nationale belan
gen, hun nationale bestaan in. Het is
misschien het enige werkelijke natio
nale onderdeel van de ganse politiek
der Oosteuropese communistische
regeringen. Westelijke steun aan
Duitse herenigingswensen en Weste
lijke vaagheid over de Oder-Neisse-
grens drijven. Polen, Tsjechen en
Hongaren (wier bevrijding toch onze
uiteindelijke ambitie blyft) verder in
de „beschuttende" armen van Mos
kou. Dat geldt uiteraard het sterkste
in Polen: een derde van Polens grond
gebied is voormalig Duits territoir.
(Polens door het Vaticaan erkende
kardinaal Wisjinski over Adenauer:
„Deze vijandige man, die uit het verre
Westen dreigingen naar ons land en
onze vryheid slingert").
Ongeloof
Men hecht in Oost-Europa geen
geloof aan de Westelijke argumenten
over de democratisering van West-
Duitsland. De Polen zeggen: „Wij
hebben eeuwenlang geleden van een
constante factor in de Duit-se politiek
de „drang nach Osten". Die culmi
neerde in Hitiers politiek, die niet al
leen de vernietiging ten doel had van
het joodse volk, maar ook die van
het Poolse volk (en de overbrenging
van de Nederlanders naar Polen)Die
poging kostte Polen zes miljoen do
den en een totaal verwoest land. „Wij
kunnen die harde, historische feiten
niet inruilen voor jullie vriendelijke
verzekering dat de neo-democratische
Duitsers het echt nooit meer zullen
doen. Wij moeten het zekere voor het
onzekere nemen".
West-Duitsland is het enige land
in Europa, dat nog territoriale aan
spraken heeft: Oost-Duitsland en de
gebieden achter de Oder-Neisse-grens.
Alleen een krankzinnige kan zo'n
land atoomwapens in handen geven,
zeggen de Polen. Westduitslands in
tegratie in het democratische Westen
is geen garantie tegen avonturen. In
tegendeel, West-Duitsland, alleen
nooit meer sterk genoeg, krijgt in het
Westelijk bondgenootschap een nieu
we hefboom. Binnen afzienbare tijd
is We§t-Duitsland economisch en
militair het sterkste land in West-
Europa. Dat moet een corresponde
rende politieke invloed tengevolge
hebben. West-Duitsland zal niet
eeuwig genoegen nemen met de rol
van een in luxe levende politieke ge
vangene van het Westen. Het zal zijn
overwegende positie gebruiken om
zijn Westelijke bondgenoten voor het
eigen karretje te spannen van de her
ziening der Oostelijke grenzen. Maar
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Jannetje, dr van A. W. H. Dubbel-
deman en J. Matters; Erik, zn van G.
Pilippo en M. G. Kemner; Jacquellna
Carina, dr van F. H. van der Horst en
J. van Loon; Rudolf us Johannes Maria,
zn van F. N. Kempen en A. A. M.
Vergeer; Simon, zn van S. Heemskerk
en A. F. W. Flippo; Pieter, zn van H.
de Roode en A. C. de Ruijter; Herman
Jacobus, zn van J. J. A. Hartevelt en
S. E. Sprockel; Jacqueline Maria Ste
phanie. dr van W. J. J. van Leeuwen
en P. E. T. Knappers.
ONDERTROUWD
S. H. Bloembergen en H. H. van der
Most; J Erades en M. J. Ligtvoet; J.
A. Koelemeijer en C. Martijn; J. D.
van Leeuwen en A. de Boer; J. J.
Philips en E. Cavé.
GETROUWD
C J. P. Duindam en J. M. van der
Meliden; B. R. Goutier en J. Zirkzee;
A. P. J. Mank en W. Ladan; H van
den Eijkel en G. J. Strijk; C. A. F.
Otten en M. H Kastermans.
OVERLEDEN
Jr. man; J. M.
H. A. Humme,
M. Mulder; A.
Jagel, 76 Jr
Looiiestein, E.
A. Gladdines, 63 jr, e.v. P. den UJJ1.
die grenzen zijn de garantie, niet al
leen van het ideologische, maar meer
nog van het nationale bestaan van
de landen van het communistische
blok. Een poging tot herziening onder
druk betekent onherroepelijk oorlog!
Vrees
Volgens onze Poolse gespreks
partners berust de Westelijke politiek
inzake Duitsland op een essentiële
leugen. Het Westen heeft uit vrees
voor het Oosten de verslagen Duit
sers vier tegenstrijdigheden beloofd:
welvaart, vrede, herwinning van ver
loren gebied en integratie in het Wes
ten van het herenigd Duitsland. De
werkelijke reden voor die leugen
en zo de volken in het Westen het
niet weten, dan weten de Westelijke
staatslieden het toch, zeggen de Polen
is de vrees dat Duitsland zich
anders tot Moskou zou wenden, om
dat niet het Westen maar Moskou
de prijs in handen heeft, die de Duit
sers verlangen. Toch zal het niet mo
gelijk zijn de essentiële leugen voor
eeuwig aan de Duitsers verborgen te
houden. Het zal de Duitsers eens
duidelijk worden, dat zij moeten kie
zen of delen: of hun welvaart en hun
integratie in het Westen handhaven
en afstand doen van hun „drang nach
Osten", of. als de hereniging hun
dierbaarder is, zich met Moskou ver
staan en zich losmaken van het Wes
telijk blok. Want een herenigd Duits
land kan alleen een geneutraliseerd
en ontwapend Duitsland zyn. De Wes
telijke politiek die er op gericht is
geheel Duitsland binnen het Westen
te brengen, zou er dan toe geleid heb
ben dat geheel Duitsland voor het
Westen verloren gaat.
Ongerust
Tot zover de Poolse argumenten.
Zeker pleiten zij voor eigen zaak. om
dat Polen voor zijn nationale voort
bestaan afhankelijk is van een alge
mene erkenning van de Oder-Neisse-
grens. En ook de Polen zijn niet hele
maal gerust over de gevolgen van een
al-Duits-Sowjetrussische toenadering.
Hoewel zij daaraan toevoegen dat,
zou zo'n akkoord te hunnen koste wil
len gaan, eerst het stalinisme in Mos
kou terug zou moeten keren om de
onvermijdelijke opstanden in Oost-
Europa te voorkomen of de kop in te
drukken.
Een vorm van Westelijke erkenning
van de Oder-Neisse-grens zou daar
om toch overweging moeten verdie
nen. En wel vóór het begin der on
derhandelingen over een oplossing
van het Duitse probleem. Het natio
nale bestaan van een land kan voor
het Westen geen handelsobject zijn,
er zijn transacties wier immoraliteit
eenvoudig slechte politiek wordt. Zo'n
erkenning zou veel Oosteuropese
ongerustheid wegnemen. De vraag is
niet zozeer in hoeverre die vrees reëel
is, zij is een politiek feit. Het Westen
zou demonstreren dat zijn politiek
niet gedicteerd wordt door Duits
revisionisme. Het zou niéts werke
lijks weggeven, want de Oder-Neisse-
lijn is een nationale grens die achter
de Elbe, achter de grens tussen de
twee blokken ligt.
Is er een formule voor zo'n erken
ning? Een hoge Amerikaanse diplo
maat, voorstander van dit beleid, zei
ons: ,,Het Westen hoeft slechts te
zeggen, dat het bij de onderhande
lingen over een vredesverdrag met
geheel Duitsland de Poolse aanspra
ken op de Oder-Neisse-grens zal
steunen. Dan slaat het twee vliegen
in één klap. Het steunt een Duitse
h -niging binnen redelgke grenzen,
het geeft de Oosteuropese volken een
aanduiding dat zij voor hun bescher
ming niet alleen op Moskou zgn aan
gewezen".
(Van onze Scandinavische correspondent)
Kortgeleden is het overlijden op 80-jarige leeftijd gemeld van de groot
financier Axel Wenner-Gren. Bij zijn leven schonk hg ruim 100 miljoen
gulden weg aan allerlei instellingen. Na zijn dood blijft zijn nagedachtenis
bewaard o.m. in het kostbare vorsingscentrum, dat hij in Stockholm liet
bouwen.
Zijn onmetelijke vermogen vergaarde hg niet met behulp van de rijke
wouden of de kostbare bodemschatten van zgn vaderland, Zweden, noch
zoals Nobel in de chemische en zware metaalindustrie. In kringen van
scheepsreders en textielmagnaten, van bankiers en tropische planters, heeft
men maar al te vaak over een branche als de zgne de schouders opgehaald:
hg was stofzuigerfabrikant.
doogde, werd de grondslag voor zyn
fortuin.
Nu was Zweden te klein voor hem
geworden. Hij verwierf elders grote
belangen, o.m. in de tweede wereld
oorlog in Mexico, waar hg de ene
industrie na de andere uit de grond
stampte en onderwijl de Zweedse
belangen bij de Nationale Telefoon
maatschappij veilig wist te stellen.
De monorail
Minder geluk had bjj met zgn na
oorlogse „Alweg" of ..Monorail". Hij
had zijn initialen aan deze vinding
geschonken en het heeft hem ver-
Zweden was al
spoedig te klein
Zijn vader was een boer uit Bo-
huslan. Axel werd geboren op 5 juni
1881 in Uddevalla, de Zwaluw-luci-
fersstad. Van zijn ieugd is weinig
bekend. Een academische graad heeft
hij niet behaald. Men heeft hem la
ter eredoctoraten in de filosofie, de
medicijnen en de technologie aange
boden, want men achtte zijn kennis
en zijn verstand wel hoog.
In zijn weinig vrije tijd verkeerde
hij als jonge man in artistieke krin
gen leerde daar ook zijn toekomstige
vrouwkennen.de operazangeres Mar-
querite Gauntier, die haar hobby ge
heel heeft kunnen uitleven. Zij heeft
namelijk enkele miljoenen van de
kronen van haar echtgenoot omgezet
in madonna- bruids- en originele ko
ningskronen en aldus een heel be
zienswaardige verzameling bijeenkre
gen Nu en dan wordt deze voor
lieidadige doeleinden ter bezichtiging
beschikbaar gesteld. Axel zelf heeft
zich steeds beijverd alles te steunen
wat tot de vooruitgang in de wereld
kon bijdragen.
Evenals vele Scandinaviërs voor de
eerste wereldoorlog, ging hij school
in Berlijn: hij doorliep daar althans
een handelscursus, kwam bij „Alfa-
Laval Separator" en ging vervolgens
naar Amerika, waar hij de kunst
van verkopen leerde. Axel verwierf
daar het agentschap voor de N.V.
Lux een firma in verlichtingsappara-
tuur door middel van petroleum onder
druk. In die functie wist hij de order
te verkrijgen voor de verlichting van
het Panamakanaal.
Wereldconcern
Terug in Zweden keek hij naar iets
anders uit en begon voor eigen re
kening met stofzuigers. Dat was ge
durende de eerste wereldoorlog. In
Amerika had hij de voordelen en
bezwaren van dit nieuwe artikel le
ren kennen. Hij zocht net zo lang
tct hij de Amerikaanse patenten
kon omzeilen, maakte apparaten voor
huishoudelijk gebruik en voerde als
eerste het afbetalingssysteem in. Hij
werd geholpen door zgn oude prin
cipaal Lux en kon na korte tijd die
firma laten samensmelten met de
zgne, die Electron heette. Electro-
lu\ was geboren.
Die eerste stofzuigers werden nog
geheel met de hand gemaakt, maar
hij stichtte toen reeds een moderne
verkooporganisatie met vertakKin-
gen in andere landen en zijn omzet
steeg en steeg.
Toen vernam hij van de uitvinding
van Platen en Munters. Die had-
dfn een koelkast gemaakt, bedoeld
voor de industrie en de winkelbe
drijven. Wenner-Gren kocht het pa
tent voor huishoudelijk gebruik. Dit
besluit maakte in korte tijd van Eleo
trclux een wereldconcern en zijn op
droten, dat bij alle interesse, die er
overal ter wereld bestond, niemand
het project van de emsporige (rein
in de praktijk wilde brengen, zelfs de
stad Keulen niet, waar de Alweg-
treinen zouden worden gemaakt.
Alleen de research kostte al 5 mil
joen dollar. Wenner-Gren verschafte
zo. Het werk zelf, uitgevoerd door
Wenner-Gren Development Co. zal
400 a 600 miljoen dollar hebben ge
kost als het gereed is
De thans overledene wierp lange
jaren systeemloos met donaties om
zich heen. Later kwam er meer lijn
in en schonk hij bijvoorbeeld een
mathematische brein van f. 350.000
aan de Technische Hogeschool in
Stockholm en een ander aan de uni
versiteit van de Noorse hoofdstad
(als jongen uit Uddevalla was hij
minstens even vertrouwd met Oslo als
met Stockholm, die in zijn jeugd
dotr de Noorse personele unie met
Zweden nauw verbonden waren). De
Foundation in de Ver. Staten dateert
van 1935 en is nog groter dan het
centrum in aanbouw in Stockholm.
Men experimenteert r op het gebied
van de biologie, de medicijnen, de
sociale en economische wetenschap
pen In 1955 werden de plannen voor
hei centrum in Stockholm openbaar
gemaakt en de grond gekocht. Waar
schijnlijk heeft Zweden in zgn per
soon de grootste meacenas verloren,
die het bezat. Het is overigens ver
wonderlijk hoe vele miljoenen dona
teurs dit kleine land in de laatste
eeuw heeft voortgebracht!
De Scandinavische luchtvaart
maatschappij SAS heeft nieuwe
anti-vrieswagens in dienst ge
steld, waarmee een groot straal-
verkeersvliegtuig in een kwartier
geheel bespoten kan worden, zo
dat het toestel ongeveer vier uur
ijsvrij gehouden kan worden.
Nieuwe uitgaven:
Tante Jeanne, Het pistool van Mai-
gret, Brief aan mgn rechter, en Mai-
gret en het huis van de rechter, door
G Simenon. Dokter ter zee. Dokter
in nood en De dokter verliefd, door maaY'hem
R. Gordon. Duizend-en-één-lach. v»ari to nvor
(Van onze Weense correspondent)
Dt regeringen in l'raag en Boe
dapest hebben hun ambassadeurs in
Tirana teruggeroepen en vinden nu
achteraf opeens ook concrete motie
ven voor deze handelwijze.
De Tsjechische pers schrijft vol
verontwaardiging over de Albanese
minister van Buitenlandse Zaken, die
dc Tsjechische ambassadeur niet wil
de ccitvangen, ofschoon deze diplo-
belangrijke documenten
bracht, genoteerd en ingeleid door
M. Dekker Zo gaat datin Bang
kok, door J. v. d. Broek. De Saint
treedt op, en Zgne Hoogheid de
Saint, door L. Charteris. Doden voor
Diamanten, door I. Fleming O.S.S.
117 volbrengt een missie, door Jean
Bruce. Literair akkoord. Een keuze
uit bijdragen verschenen in de Zuid
en Noordnederlandse letterkundige
tijdschriften van het jaar 1960,
bijeengebracht door C Bittremieux,
B. Decorte, Ed. Hoornik en S. Polet.
Met het oog op Parijs, door Jan
Brusse. Astrologisch Jaarboek 1962,
onder redactie van J. Vos met mede
werking van R. Bulthuis e.a. Kinde
ren van Israël. Foto's en tekst van
Sam Waagenaar. Jonge dieren. Met
foto's van L. Stoeckicht en een inlei
ding van Jaap Romyn. Prins Bern-
hard, door Dra. M. G. Schenk en J.
B. Th. Spaan. Met foto's van Stevens
en Magielsen. Een monnik dartelt in
bloemenhoven. De verdere avonturen
van Hsi Men's vrouwen. Naar een
Chinese familiekroniek uit de 12e
eeuw. Ned. bewerking van C. J. Kelk.
Zwarte Beertjes Uitg.: A W. Bruna
en Zn. Utrecht.
De vriend in de kast, door H. Kes-
ten, De gouverneur, door L. Andrejef,
en Over verzamelen van kleingrafiek.
Uitg.: Wereld-Bibliotheek, Amster
dam. Als een glimlach van de lente,
door H. Fowler. Uitg.: J H. Gottmer.
Haarlem
var. deze documenten kaa zijn ge
weest en ook de Albanese minister
Uitbreiding toezicht
volksgezondheid
Op 1 januari worden een tweetal
nieuwe hoofdinspecties van de volks
gezondheid ingesteld, n.l. een inspec
tie voor het toezicht op levensmid
delen en een voor het toezicht op de
hygiëne van het milieu. Tot hoofd
inspecteur voor het toezicht op
levensmiddelen is benoemd drs. A.
Kruysse. Dr. N. J. A. Groen is be
noemd tot hoofdinspecteur voor het
toezicht op de hygiëne van het
milieu.
Hiermede is het staatstoezicht
aangepast aan de wetenschappelijke,
technische en industriële ontwikke
lingen en de eisen die hierdoor ge
steld worden aan de. voor de bescher
ming van de gezondheid van de
mens verantwoordelyke overheids
organen.
MARKTBERICHTEN
AALSMEER. 29 dec. C.V. Cen
trale Veiling G.A. Snijbloemen: Asp.
Slumosus 150-215. Tulpen 180-240,
arcissen 100-130. Blauwe druifjes 25-
38 per bos. Hyacinthen 25-42 per st..
Seringen: Mad. Stepman 100-195. Marle
Legray 53-90, Prunus tril. 75-115, For
sythia 50-95 per tak.
BOSKOOP. 29 dec. „De Boskoop-
se Veiling" Forsythea 1 55-48, id.
2 36-39. ld 3 32-26. ld. 4 25-21, ld. per
bos 130-85. Wilgenkatjes 40-31 per bos.
Azalea lndica 120-105-95, Troschrysan-
ten bruin 105, geel 125-230.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 29 dec.
Groenteveiling: waspeen per kist Al
8 40-11 00. A2 3.90-8 00. BI 13.50-16.30,
B2 1.80-2.80, Cl 3.00, C2 3.70, breek-
peen per kist 3.80, rodekool 11.tot
16.boerenkool 19.tot 23.uien
per kist 2.30-5.50. spruiten geschoond
Al 118.— tot 125.—, BI 87— tot
104.ongeschoond A2 40.tot 102.
selderie per 100 bos 29tot 30.
knolselderie per 100 st. 6.tot 18.
Aanvoer waspeen 63.000 kg, waarvan
40 noo kg voor export werd verkocht.
TER AAR. 29 dec, Groenteveiling:
witlof 1 82-97. ld. 2 63-79. ld. stek 28-
70. boerenkool 7-25. prei 21-34, sprui
ten 63-90, glasandiivle 42, waspeen 32,
alles Der kg. tomaten A 2.30-4.20, id.
C 1 95-4.20. alles per bakle van 6 kg.
knolselderil 6-10 per 6tuk.
RTJNSBURG, 29 dec. Bloemen
veiling Flora Narcissen: Early Glorie
90-95 Helios 100-105. Maeniflcence 105.
Verger 80. Crawford 80-85. Blauwe
Druif les 39-50. Tulpen: Demeter 230-
°40. Queen of the Star 210. Krelage's
Triumph 155-165-175. Sulpher Triumph
165. Piouant 205. Superba 190-210-235.
White Sail 155-165. Lustige Witwe 205-
215 P-Hurltum 160. Htllegarda 175-180.
Paul Richter 215 alles per bos. Hva-
cinthen: Anne Marie 1 39-41. Ostara
1 51 Pink Pearl 1 30-38. 1'Innocence 1
25-30 Crocus Remenbrache 9 per st
RIJNSBURG. 29 dec. Groentevei
ling: waspeen A 13.tot 54ld. B
60— tot 72.50, rodekool 8.30-15 40.
prei 39.—. boerenkool 10.tot 14.—.
ülen 21.50-23.00. breekpeen 5.30-13.30
per 100 kg peterselie 26.selder-
25.per 100 bos.
VOORRANG:
Alleen NEMEN als er zeker van
bent, dat voorrang ook door de ander
GEGEVEN wordt
schijnt dit te hebben vermoed, an
ders had hü de ambassadeur wel
ontvangen, maar de autoriteiten in
Praag zijn verontwaardigd. C-nder
andere ook over het feit dat een
groep volksvertegenwoordigers in Ti
rana niet te spreken was voor de
Tsjechische diplomaat. Bovendien
werd hij achttien dagen lang door
d2 voorzitter van de Albanese Twee
de Kamer aan het lyntje gehouden
en kreeg hg tenslotte te horen dat
de voorzitter hem niet kon ontvan
ger..
Van de andere kant hebben Alba
nese diplomaten zowel in Praag als
Boedapest een „anti-Russische en
anti-communistische" activiteit ont
plooid, waardoor de twee regeringen
gedwongen waren nen tot personae
non gratae te verklaren. In Praag
heeft Albanië de exterritoriale status
van zijn ambassade-gebouw „mis
bruikt" door aan de binnenkant van
het hek provocatieve bulletins op
te hangen. De regering in Praag
protesteerde hiertegen maar het
hielp niet, omdat het bedoelde bulle
tin. dat het standpunt van Tirana
uiteenzet, tevens naar een groot aan
tal adressen 3n Tsjecho-Slowakije
werd verstuurd.
Dezelfde bulletins en andere druk
werken. waarin de Sowjet-Unie en
Chroesjtsjow beledigd zouden zijn,
werden zowel in Praag als in Boeda
pest door Albanese studenten onder
hun collega's, reizigers en andere
personen verdeeld. Kortom: Albanië
vecht op de oude communistische
manier.
Bouw R.-K. Kleuterschool
De aanbesteding van de bouw van
een r.-k. kleuterschool aan de Timor-
straat had het volgende resultaat:
fa. J, van Rhijn en Zn., Katwijk
f199.000, fa. Burgy, Leiden f 197 000,
fa. M. W. Meyer, Voorschoten 194.300
N.V. v.h. Bik en Breedeveld, Leiden
f 193.800.
De bouw is opgedragen aan de
laagste inschryfster.
LEIDERDORP
Het spreekuur van de burge
meester op 2 januari vervalt. Het is
nu gesteld op 4 januari van 67 uur.
Burgerlijke Stond
Geboren; Nellie, d. van H. A. Koen.
en N. Fillppo; Hendirikus J., z van H.
Baars en M. van Leeuwen; Lonny L.,
a. van A. S. Jager en M A. Nauta;
Areke. d. van L. M. Verhoeks en I.
Lindenburg; Eric. z. van J. den Hoed
en L. H. van der Sluljs; Johannes W.
J.. z van T. Habraken en M. P. J B.
Antonissen; Jeroen P z. van E J.
Schoondergang en H. W. M. van der
Zwet.
Ondertrouwd: H. van der Lult. 23 J.
en C. Hogenes. 19 Jaar.
(Van onze Weense correspondent)
Ontegenzeglijk heeft de Sowjet-IInie succes met haar pogingen om
op economisch gebied in Afrika, Azië en Latijns-Amerika door te
dringen. Door dit succes aangemoedigd, is Moskou ook met een
cultuur-offensief begonnen, waarbij ook de satellieten vooral
Polen, Tsjecho-Slowakije en Oost-Duitsland als hulpkrachten
worden ingeschakeld. Het meeste werk wordt echter nog altijd
door de Sowjet-Unie zelf gedaan, die ook 't liefst de controle
in handen houdt.
Een van de voornaamste schakels
in dit offensief was de Universi
teit van de Volkenvriendschap"die
op n november 1960 in Moskou
werd opgericht en die drie maan
den later officieel tot Patrice Loe-
moemba-Universiteit" werd omge
doopt. Tijdens de openingsplechtig
heid zei de rector magnificus, pro
fessor Roemjanzew, dal deze univer
siteit uitsluitend ten doel had de
culturele en wetenschappelijke
samenwerking met de jonge onaf
hankelijke staten te bevorderen.
Overschatten
In het Westen is men dikwijls ge
neigd tot het overschatten van der
richter multimiljonair. De betrekke- i gelijke offensieven door Moskou Men
lijke welvaart van de bevolking veler wijst er bijvoorbeeld op dat tijdens
landen, die aanschaffingen van het studiejaar 1959/'60 reeds 929 stu-
deze aard voor de huishouding ge- denten uit Afrika, Azië en Latyns-
Amerika aan Russische universitei
ten waren ingeschreven, maar men
ziet daarbij over het hoofd dat in
diezelfde tijd tienmaal meer verte
genwoordigers uit ontwikkelingslan
den aan Amerikaanse universiteiten
studeerden namelijk 9555 en dat ge
tal is nog slechts een fraotie van het
percentage dat in Frankrijk en En
geland stond ingeschreven. Moskou
zet echter zijn pogingen voort en
heeft daarmee ook succes, want tii-
dens het volgende jaar (1960/'601 was
het aantal opgelopen van 955 op 3599
Interessant is daarbij deze bijzonder
heid, dat 't grootste aantal buiten
landse studenten in de Sowjet-Unie
afkomstie is uit Irak. Indonesië, India.
Guinea Ver. Arab. Republiek. Algerije
en de Soedan. Onder de Latijnsameri-
kaanse staten neemt Cuba verreweg
de eerste plaats in met 250 studenten,
wa.rop als tweede Mexico volgt met
slechts 41. In het gehele communis
tische blofe studeerden in het afgelo
pen jaar 358 Indonesiërs, van wie 173
i in de Sowjet-Unie 80 in Tsjecho-
Slowakije. 20 in Oost-Duitsland en
85 in de overige satelliet-landen
Doorzichtig
Aan de Loemoemba-universiteit
waren in de periode 1960/'61 tezamen
538 studenten uit Afrika, Azië en La
tijns-Amerika ingeschreven. Als
hoogste leeftijdsgrens had Moskou
oorspronkelijk 35 jaar opgegeven,
waaruit bleek dat het liever rijpere
menden met gevestigde commu
nistische overtuigingen wilde op
leiden. De Indiase regering echter
die een groot aantal studenten wilde
sturen, protesteerde hiertegen zodat,
de leeftijdsgrens werd teruggebracht
tot 25.
Ook is het aan het protest van In
dia toe te schrijven dat de colleges
in marxisme en leninisme voor deze
buitenlandse studenten niet verplicht,
zijn. Het was maar al te doorzichtig
•dat Moskou deze studenten zoveel
mogelijk wilde omvormen tot de toe
komstige leiders van de communis
tische kaders.
Tegen deze bedoeling heeft zich
vooral de Afrikaanse studentenver
eniging ln Moskou zelf verzet, door in
een afzonderlijk geschrift de aan
dacht van de Afrikaanse autoriteiten
te vestigen op „het bedrog, de bedrei
gingen. de pressie en discriminatie",
waaraan de buitenlandse studenten
bloot staan. Tot slot schrijft de ge
noemde studentenvereniging: „Wij
beschouwen het als onze plicht, de
leidende kringen in Afrika te wijzen
op het communisme en op de geva
ren. Het communisme tracht kenne
lijk door te dringen in Afrika"
Ondanks deze waarschuwingen zet.
Moskou zijn infiltratie-pogingen
voort en bedient zich daarbij tevens
van ziln satellieten. Zodoende werd
op 9 november 1961 de „Universiteit
van de 17de november" in Praag op
gericht met het doel studenten uit
ontwikkelingslanden aan te trekken.
Ofschoon men aanvankelijk op 3000
aanmeldingen had gerekend, lieten
zich slechts 1254 studenten uit het
buitenland inschrijven
Lokmiddel
De meeste studenten die zich laten
inschrijven, hebben ongetwijfeld een
zeker wantrouwen, maar zij laten
zich aanlokken door de aantrekke
lijke studiebeurzen. Terwijl een bin
nenlandse student in Tsjecho-Slowa
kije hoogstens op een studiebeurs
van 400 of 500 kronen per maand kan
rekenen, krijgt een buitenlander 700
kronen, bovendien dadelijk na aan
komst een vast bedrag van 1600 kro
nen. waarvan 500 voor kleding, 400
voor boeken en de rest voor persoon
lijke aanschaffingen. Vooral hebben
zij een goedkope woning, bijvoorbeeld
in het studenten-huis te Praag-
Jarow, waar 1700 studenten uit 27
verschillende landen zün onderge
bracht
De grootste moeilijkheden bestaan
hier in de taal, want d-e meeste stu
denten komen uit landen waar En
gels. Frans. Spaans of Portugees de
internationale voertaal is. Voor hen
levert een Slavische taal de grootste
moeilijkheden op, tijdens de colleges.
Om die te kunnen volgen moeten zij
minstens twaalf maanden een spe
ciale cursus volgen. In Tsjecho-
Slowaki; bestaan er voor dit doel
acht taaischolen voor buitenlandse
studenten, evenzo in de Sowjet-Unie
maar Polen bijvoorbeeld telt er
slechts een. namelijk in Lodz. Het
zou natuurlijk d-e eenvoudigste op
lossing zijn. wanneer de colleges in
een van de gangbare internationale
talen zouden worden gegeven maar
in dit or zicht schieten de professoren
evenals vrijwel alle politici achter
het ijzeren gordijn schromelijk te
kort.
Delegaties
Al zijn deze taalmoeilijkheden op
onderwgsgeöied nog zo groot, in het
persoonlyke contact tussen de verte
genwoordigers van de communisti
sche en de ontwikkelingslanden spe
len zy bijna geen rol. Dagelijks reizen
er in de Sowjet-Unie en in haar sa
tellieten duizenden afgevaardigden
uit Afrika en Azië rond, die zich van
een koeterwaals uit Engels en Rus
sisch bedienen en zich toch verstaan
baar kunnen maken. Zij bezoeken
fabrieken, musea, nieuwbouw, water
werken, installaties en agrarische be
drijven en worden dan telkens in de
beste hotels ondergebracht Overal
ontmoet men zulke „delegaties", wat
een toverwoord is geworden, waarop
alle deuren zich openen.
Zulke groepen bestaan uit inge
nieurs. leraren, functionarissen,
maar ook uit gewone arbeiders boe
ren. mijnwerkers en sommiee niet
nader te beschrijven figuren, die zon
der enige twyfel diep onder de in
druk geraken en vooral openstaan
voor de geestelijke infiltratie. Maar
niet minder sterk is in omge
keerde richting het bezoek van ver
tegenwoordigers uit het communisti
sche blok, die als technici, ingenieurs
en hoogleraren de ontwikkelingslan
den bezoeken en tijdens hun vakkun
dige instructies toch ook de wereld
beschouwing niet verwaarlozen.
Het gevaar is dus zeker niet te on
derschatten. wat ook wei gebleken Is
uit de protesten van de buitenlandse
studenten Maar men moet deze in
vloed toch ook niet al te zwart zien.
want er gaan nog altyd veel meer
studenten uit de ontwikkelingslanden
naar Amerika en andere landen van
het Westen In het jaar 1958/1959
waren alleen al 20.000 Afrikanen als
studenten in het buitenland, daar
van echter 44H% in Frankrijk, 29H%
in Engeland 8'*% in de Verenigde
Staten en slechts 1.6% ln de Sowjet-
Unie.
Intussen zullen zich de verhou
dingen wel enigszins hebben verscho
ven, maar men moet vooral niet
over het hoofd zien dat de plompe
propaganda van de Sowjet-Unie op
de duur gaat tegenstaan, terwijl bet
Westen geen reclame behoeft te ma
ken, doch kan volstaan met te zijn
wat en hoe het is en hoe het leeft.
