TANGANJIKA (onder Nyerere) swordt zaterdag onafhankelijk f THE MAN'S FILTER Australiërs zaterdag a.s. naar de stembus fi T%».v- v«r - I „Vader des vaderlandsis in aanzien bij het gehele volk Engelse opperbestuur draagt gezag zonder reserve over ZWARE TAAK Opinie-instituut voorspelde opnieuw liberale overwinning dat is andere T|l^ koek! Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 7 december 1961 Derde blad no. 30523 Herziening eindexamen Gymnasium en HBS De minister van O.KW. deelt mee, flat op grond van ontvangen adviezen e$toiet spoed een herziening van de eind- ^fexamenregeling voor gymnasium en Jefi b.s. aanhangig zal worden gemaakt. ?n|;en desbetreffend K.B. zal zo spoedig ^mogelijk worden afgekondigd. In zijn Memorie van Antwoord op leifle begroting 1962 zegt de .minister sfyat de bedoelde wijzigingen niet eer der. dan voor de eindexamens in 1963, in4n zullen kunnen gaan. Advertentie RICHARD 1 (Van een bijzondere medewerker) l De opmars naar de onafhankelijkheid in Afrika voltrekt zich in Steeds sneller tempo. In West-Afrika en Midden-Afrika zijn na 11950 reeds tal van soevereine staten ontstaan. Thans zijn Oost- Afrikaanse gebieden aan de beurt om onafhankelijk te worden. Het eerste Öostafrikaanse land, hetwelk dat voorrecht te beurt Aalt, is Tanganjika. Zaterdag 9 december zal het Engelse opper bestuur de macht en het gezag zonder enige reserve overdragen ban een geheel uit Tanganjikanen bestaande regering. Van enig (.buitenlands toezicht zal na die dag geen sprake meer zijn. I 71T/ADV TAAK Zesdezintuig D De nieuwe regering komt voor een fbrare taak te staan. Het land is poot (dertigmaal zo groot als Ne derland) en dun bevolkt (bijna ne- tyen miljoen mensen), terwijl de wel vaartsbronnen nog niet voldoende ikerden aangeboord en de scholing 'der bevolking nog verre van voltooid xis. Niettemin zijn er voortekenen en pde vooruitzichten gunstig voor de nieuwe mogendheid. Dat dit zo is, is jvoor een belangrijk deel te danken aan de goede kwaliteiten en vooral aan de politieke zin van Julius Kam- iarage Nyerere, Tanganjika's eerste Baatsman. Julius Nyerere ls een der toonaan- de en meest gerespecteerde poli- - leiders van het nieuwe Afrika, 'oewel hij nog geen veertig jaar is, amt hem de eer toe, de weg naar de /Nationale onafhankelijkheid te heb- H>en geplaveid. Dit schenkt hem vol doening, maar nog meer voldoening ~iut hij uit het feit, dat hij de on- ifhankelijkheid met vreedzame mid- lelen hc ft bereikt. Conflicten tussen 'e rassen en stammen kwamen vrij- 'el niet voor. Er vielen in de poli tie'e strijd slechts weinig harde voorden en nog minder slachtoffers. ilHoe kon Nyerere zo vreedzaam sla- Igen, terwijl uit sommige andere Afri- 'kaanse landen steeds weer berich tten komen over gewelddadigheden, kuiperijen en twisten? Julius Nyerere, Tanganjika's vader des vaderlands" wat hij wil en bereid is om geduld te oefenen. Zijn bescheidenheid en geduld worden door velen geprezen, maar als hij in de politieke arena verschijnt, dan toont hij een man te zijn met een sterke overtuiging en een vaste mening. Dan aarzelt hij Tanganjika's eerste staatsman is zeer huiselijk van aard. „Hij j kon wat dit betreft best een j Nederlander zijn", vertelde een Engelsman onze medewerker. Toen bekend werd, dat het land op 9 december a.s. onafhankelijk zou worden, droeg het volk hem 's ochtends op de schouders in triomf door de straten van Dar J es Salaam. En 's avonds? Toen legde Nyerere in zijn gezellige huiskamer een kaartje met zijn I broeder. I Indiase resolutie over Z.W.-Afrika India heeft gisteren in de beheer- schapscommissie van de VN een ont werpresolutie ingediend, waarin de instelling van een VN-commissie wordt voorgesteld, die volgend jaar mei/een bezoek zal brengen aan het mandaatgebied Zuidwest-Afrika en in overleg met Zuid-Afrika voorbe reidingen moet treffen voor de on afhankelijkheid van dit gebied. De ontwerpresolutie was mede-on dertekend door Afrikaans-Aziatische leden van de volkerenorganisatie. De Indiase afgevaardigde, Khosla. meen de, dat de nieuwe resolutie vollediger en begrijpelijker was dan eerder door Groot-Brittannië en Zweden over deze kwesie ingediende voorstellen. niet om scherpe of ironische argu menten te gebruiken tegen hen, die hem tegenwerken of een andere koers willen varen dan hij. Nyerere boezemt overal vertrouwen in. Hij heeft geleidelijk het vertrou wen van alle volken en rassen zwart, bruin en blank in Oost Afri ka gewonnen. Het is voornamelijk aan dit vertrouwen in de mens Nyerere te danken, dat men thans in Nairo bi (Kenia) en Entebbe (Oeganda) ernstig aandacht schenkt aan het denkbeeld van een Oost-Afrikaanse Federatie. Ja, Nyerere had zich zelfs bereid verklaard om de onafhanke lijkheidsdatum van Tanganjika uit te stellen tot ook Kenia en Oeganda onafhankelijk zullen zijn om dan meteen de Federatie te kunnen ver wezenlijken. Daar er inmiddels enige moei lijkheden zijn ontstaan rond de fede ratie-plannen, stemde Nyerere er in toe om mede te werken aan de tot standkoming van de „East African Common Services Organisation", hoe wel dit enige inperking van Tangan jika's soevereine rechten met zich brengt. Hij laat het denkbeeld van „zijn" federatie echter niet varen en is vast overtuigd, dat het verwezen lijkt zal worden. Levensloop JULIUS NYERERE is gesproten uit een Afrikaans regentengeslacht. Zijn voorouders waren opperhoofden van de stam der Zanaki nabij de oevers van het Victoria Meer. Hij ontving lager onderwijs te Moesoma en bezocht nadien de r.-k. Missie school in Tabora. Op twintigjarige leeftijd begaf hij zich naar Makerere in Uganda, waar hij werd opgeleid tot onderwijzer. Daar liet hij zich dopen. Drie jaar was hij onderwij zer in Tabora. Toen vertrok hij als eerste Tanganjikaan naar Europa om een academische studie te volgen. Hij liet zich inschrijven als student aan de universiteit van Edinburgh in 1949. Drie jaar later behaalde hij een graad in de economie en de geschiedenis. Die Edinburghse jaren waren ja ren van denken en nadenken voor hem. „Ik liet de methode van te klagen varen en ging de met het ko lonialisme samenhangende problemen bij de wortel aanvatten", pleegt hy te zeggen. Toen hij weer terugkwam in Tanganjika, werd hij opnieuw on derwijzer. Lang bleef hij dit niet. want in 1953 werd hij gekozen tot voorzitter van de „Tanganjikan Afri- kan Association". Uit dit verbond van ambtenaren ontstond in 1954 een politieke partij, die zich noemde (en nog heet) „Tanganyika National Union" (TANU). Nyerere zette zijn eerste schrede in de politieke arena van Tanganji ka, toen hij in 1954 benoemd werd tot lid van de Wetgevende Raad. Hij gaf zijn onderwijsloopbaan op en besloot de staatkundige carrière te kiezen. In 1957 volgde zijn herbe noeming en in 1958 zijn verkiezing tot lid van de Wetgevende Raad. In 1960 won zijn partij (TANU) by de algemene verkiezingen 70 van de uitgebreide) Wetgevende Raad. Ju lius Nyerere werd toen premier van zijn land. Zyn politieke loopbaan was eervol, snel en werd met het grootst denkbare succes bekroond. Politieke richtlijn NIETTEGENSTAANDE zyn suc ces bleef Nyerere in nauw contact met zijn landgenoten. Geen enkele ambtelijke plicht vindt hij zo pret tig als zijn officiële bezoeken aan alle delen van Tanganjika. Dan praat hij met de mensen en luistert hij naar hen. Dan helpt hij, raadt hij, ja, vermaant hij ook wel eens. Hij is een kwieke, misschien enigszins parmantige figuur. Hij is erg ge steld op zijn gezin en op huiselijkheid Hij is dol op zijn vrouw Mary en op hun vier zoons en enige dochter. Op de ochtend van de dag, dat de onafhankelijkheidsdatum bekend werd droegen opgetogen volgelingen hem in triomf op hun schouders door Dar es Salaam, Tanganjika's hoofd stad. 's Avonds echter zat Nyerere rustig thuis en legde hij een kaartje met zyn broer. Wij vermeldden reeds, dat Nyerere een overtuigd voorstander is van een Öostafrikaanse Federatie. Wat be treft Panafrikaanse plannen op gro ter schaal is hij evenwel voorzich tig. Hij bezocht de Westafrikaanse hoofdsteden Accra en Lagos, maar daar hield hjj zich zeer op de vlakte toen er gesproken werd over de wenselijkheid van de totstandkoming van de Verenigde Staten van Afri ka. Op het terrein der buitenlandse politiek onthield hij zich trouwens helemaal van hoogdravende uitspra ken. Zün land wenst, verklaarde hij, toe te treden tot het Britse Gemene best en zal de Verenigde Naties zo veel mogeiyk steunen. Overigens wil Tanganjika een zelfstandige buiten landse politiek gaan voeren en zal het geen militaire bases van andere mogendheden op zyn grondgebied dulden. Vele beloften... (Van onze correspondent in Sydney) Of de Russische atoombom men er schuldig aan zijn, valt moeilijk te bewijzen, maar het slechte weer, dat het oosten van Australië in de laatste weken „geniet" grote regenval ge paard gaande met overstromin gen, waarbij drie mensen het leven hebben verloren is vol komen in afwijking van de anders warme en hete zomer periode. In deze natte moesson hebben de leiders der politieke partijen het land afgereisd om hun redevoeringen te houden, waarmee zij hopen stemmen te winnen voor de verkiezingen van de Eerste en Tweede Kamer op zaterdag a.s. Zo'n reis door het land is geen kleinigheid, als men weet, dat Australië een oppervlakte beslaat zo groot als Europa en de grote steden honderden mij len van elkaar verwijderd liggen. Engelse steun Wat de binnenlandse politiek be treft staat Nyerere op socialistisch standpunt. Zyn voornaamste oogmer ken zijn versteviging van het econo mische bestel des lands en een doel treffende sociale wetgeving ten be hoeve van het volk. Er staat een nieuw ontplooiingsplan op stapel. Dat f. 240.000.000.- gaat kosten. Nyerere wist de Engelse regering te bewegen er een bedrag van f. 210.000.000.- voor beschikbaar te stellen. Ook an dere landen hebben bijdragen toe gezegd. Zo zal Nederland een tame lijk grote som in het plan steken. De leuze van Nyerere's partij „Uhuru na Kazi" (Vrijheid en Ar beid). Nyerere streeft er met al zijn krachten naar om zyn volk vrijheid en arbeid te verzekeren. Hij is beslist geen verkwister en wil, dat alle Tan ganjikanen zuinig en vlijtig zün. Toen bekend werd, dat Tanganjika onafhankelijk zou worden, zei Nyere re tot de Tanganjikanen: „Eén dag feesten is genoeg. Wij zullen er slechts in slagen om iets te bereiken in ons land en de wereld een voor beeld te geven, als wij voortdurend hard werken en de andere volken onze vriendschap geven". Een vaderlijk vermaan? Ja, enigs zins wel. maar Julius Kambarage Nyerere is immers Tanganjika's „va- 71 beschikbare zetels in de (inmiddels der des vaderlands"! MET GRATIS CHOCOLADE Panorama van Dar es Salaam, hoofdstad en voornaamste ha venplaats van Tanganjika. De Tanganjikanen noemen Nyerere de „vader des vaderlands". Zij zou den hem ook de „schipper des vader lands" kunnen noemen, want hij be schikt. evenals een goed zeeman, over de gave om het getij uit te buiten. Hy weet, wanneer hij „varen" kan en wanneer het beter is om „voor anker" te gaan of te blijven. Stellig heeft hij gezond verstand. Stellig is hij een redelijk en gematigd man. Dit komt hem in de politiek van pas, maar bovendien heeft hij een zesde zintuig, dat hem in staat stelt, steeds het juiste ogenblik te kiezen van handelen of afwachten. Een paar voorbeelden. Zijn plan om te komen tot een Öostafrikaanse Federatie maakte hij pas bekend op het tijdstip, dat die idee zeker was van een goede ont vangst in Oost-Afrika. Ook in de binnenlandse-politieke arena beidde hy, zoals het een goed schipper be taamt, steeds zijn tijd. Nyerere wei gerde byvoorbeeld een bestuursfunc tie te aanvaarden vóór in 1960 het algemeen kiesrecht was ingevoerd hoewel drie van zijn naaste mede werkers in zün partij (de „Tangan jika African National Union") reeds voordien ministerposten hadden aan genomen. Vertrouwen NYERERE heeft bewezen een po- liticus en staatsman te zyn, die weet Op de verkiezingstournee hebben zowel Menzies (de huidige liberale minister-president) als Calwell, lei der der oppositie (Arbeiderspar tij), meer dan 70.000 kilometer per vliegtuig, trein en auto afgelegd. De grote afstanden plaatsen de politieke partijen voor grote uitgaven, die ge raamd worden op vijfmiljoen gul den, terwijl daarnaast de regerings bureaus, die de organisatie van de verkiezingen regelen, ook nog eens vijf miljoen gulden besteed hebben. Voor politici op leeftijd zowel Menzies als Calwell zijn beiden de zestig al lang gepasseerd is hun taak geen sinecure geweest. In hun politieke redevoeringen vond men natuurlijk de gebtuikelijke beloften. De leider van de oppositie (Calwell) beloofde verhoging van het invalidi- teits- en ouderdomspensioen, van de werkloosheidsuitkering tot 47 gulden per week, kinderbyslag tot. f4.25 per week voor het eerste kind, f5.10 voor het tweede en f 8.50 voor het derde kind, welke uitkeringen verhoogd zul len worden als de kosten van heft levensonderhoud stygen. Voor wat het ouderdomspensioen betreft heb ben zowel Menzies als Calwell be loofd de wachtperiode van twintig jaar voor immigranten te verminde ren tot tien jaar. Calwell heeft ook beloofd de werk loosheid op te heffen (er zijn naar raming 160.000 werklozen; welk cijfer door de regering wordt bestreden en officieel gesteld wordt op 100.000). Achterdocht Hoewel de kansen voor liberalen en boeren (coalitie) enerzijds en Arbeidsparty anderzijds vrijwel ge lijk zyn voor wat het aantal te ver krijgen stemmen betreft, heeft de Arbeidsparty te kampen tegen de door haar zelf gewekte achterdocht, dat zij heult met de communisten, met name in verkiezingen voor vak bondsbestuurders. De Arbeidsparty heeft weliswaar nu en dan partij leden deswege uit de partij gestoten, maar het publiek heeft niet de volle overtuiging gekregen, dat het de Ar beidsparty ernst is. Dezer dagen heeft zij evenwel groot publiek succes geoogst, toen de communistisch-ge- zinde bond van havenarbeiders met grote meerderheid van stemmen een socialist tot algemeen secretaris koos en de communistische kandidaat werd verslagen nadat de Arbeidspar ty zich voor het eerst in de geschie denis van de Australische vakbewe ging openlijk had uitgesproken ten gunste van een socialistische kandi daat! Onderzoek Als we het resultaat van het Insti tuut voor onderzoek van de openbare mening tot maatstaf nemen, zal de Arbeidsparty niettemin voor de vijf de keer een vergeefse strijd voeren tegen de liberale coalitie-regering. In de afgelopen maanden juni tot no vember is het percentage stemmen, op basis van dit maandelykse onder zoek, gestegen van 40 tot 42 voor de liberalen, en gedaald van 43 tot 40 voor de Arbeidsparty. Drie jaar ge leden voorspelde het bovengenoemde instituut 46 procent voor de libera len en 44 pet. voor de Arbeidsparty, welke voorspelling by de toen gehou den parlementsverkiezingen volko men werd bewaarheid. De voorspel ling voor de verkiezingen op 9 de cember a.s. in 48 pet. Liberalen-boe ren en 45 pet. Arbeidsparty (zes pet. Democratische Arbeidsparty en één pet. onafhankelyken). Het is geen wonder, dat Menzies, de hui dige minister-president, zó vol zelf vertrouwen is, dat hy de verkiezings- stryd is ingegaan zonder een vast program, doch zich stevig op de borst slaat over wat er in de afgelopen jaren is bereikt. („Jawel, inclusief werkloosheid", zegt Calwell). Merk waardig genoeg lieten Menzies noch Calwell zich in hun verkiezingspro gram uit over de ouitenlandse poli tiek en is met geen woord melding gemaakt van de koers ten opzicht van Nieuw-Guinea. Als de Austra lische bevolking Menzies herkiest, dan geeft zy hem een blanco man daat. De vraag is of de kiezers de zelfingenomenheid van Menzies nog langer willen accepteren. Ondanks de voorspelling van het Instituut voor de openbare mening, blijft de onberekenbare factor „Jan Publiek" bestaan. Er zijn velen, die de tijd gekomen achten voor een ver andering in de regering, die sinds 1949 aan het bewind is en, gezien de stemmenverhouding, hangt het van de twyfelaars af of dit zal gebeuren. «i - -,>-•*** ,j 'l» "'al-*- -39SSC - -;.e. Jé' -A- f>'-* 1— <4?-. A. 5. Jr- tSr -• C a - '1" **-»»». lift- PTT - Den Haag werft personeel in zuiden en noorden (Van onze Haagse correspondent) De actie van het Haagse postdis- trict om personeel in het noorden en het zuiden van het land te werven levert goede resultaten op. Tot nu toe zyn er 50 bestellers in dienst ge nomen. In de noordelyke en zuide- lyke provincies zyn huis-aan-huis sollicitatieoproepen verspreid Twee- I «pnderd gegadigden meldden zich. Door selectie en woningnood vlei 75 procent af. Maar het sterk gedunde bestellerskorps heeft enige zeer j noodzakelijke versterking ge-kregen. Er is by de posteryen in Den Haag geen gebrek aan administratief per soneel. Sollicitaties van bejaarden worden dan ook afgewezen zoals on- 1 Lanl3 een °oHectieve sollicitatie van de bewoners van een bejaardenhuis. Het gebrek aan lokettisten en bestel lers is echter nog urgent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 5