Reddingsboot slaat om in
Ierse Zee: 9 man vermist
Voor Kerstmis: gesprek
Kennedy - Macmillan
gevechten Weduwe Aeniout wil
een nieuw onderzoek
in katanga
Vijf moedige Duitsers
en vier Nederlanders
Sl
Frankrijk op rand
van burgeroorlog?
Delfzijlse kustvaarder op rotsige Westierse kust
Alle pogingen ivaren vergeefs
Zes opvarenden
in veiligheid
oeuren
China dreigt
De waterstand
rond MEPPEL
weer kritiek
(§uct ^ïlteuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 5 DECEMBER 1961
No. 30521
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dishoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57053
Hoofdredacteur: J. Brouwer f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maandf0 59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Negen zeelieden vier Nederlanders en vijf Duit
sers worden vermist sinds gisteravond op de woe
dende Ierse Zee een reddingsboot kapseisde.
Het drama voltrok zich bij een moedige reddingspoging, die
vijf bemanningsleden van de Duitse kustvaarder Marie Schulte"
hadden ondernomen. Ondanks de wild zwiepende hoge golven
waren zij met hun ranke reddingsbootje op weg gegaan om de
vier man te redden, die zich nog aan boord bevonden van de
Delfzijlse kustvaarder ,,Stientje Mensinga", welke op de rots
achtige Westierse kust was gelopen.
Met heel veel inspanning slaagden zij erin de Nederlanders aan
boord te krijgen. Maar op de terugweg naar het Duitse schip
sloeg de reddingsboot om. Tot nu toe heeft het moeilijke speur
werk op de wilde zee geen resultaat opgeleverd. De overige zes
opvarenden van de ..Stientje Mensinga" waren reeds door een
helikopter van de Britse Marine in veiligheid gebracht.
werd gesmeekt om hulp bij het op-
Het is niet bekend door welke oor
zaak de lege Groningse kustvaarder
op de rotsen is geslagen. In de mid
dag seinde het, dat het op drie mijl
oost-noord-oost van het eiland Eagle
bij de westkust van Ierland muurvast
zat. Het lag scheef en maakte snel
water. Spoedig volgde het bericht, dat
het zonk. De Duitse kustvaarder
„Marie Schulte", welke zich in de
buurt bevond, stoomde onmiddellijk
naar het schip in nood. Een redding
boot uit Arranmore koos zee, evenals
de sleepboot „Noordzee" van rederij
L. Smit en Zn., die in haven Gobh
lag. De sleper moet 270 mijl afleggen
en kan pas vanmiddag ter plaatse
zün.
Onkundig
Een helikopter van de Britse Ma
rine steeg op, cirkelde aanvankelijk
boven de „Stientje Mensinga", maar
nam bij het slechter worden van het
weer zes bemanningsleden drie
Nederlanders en drie Spanjaarden
op en zette hen, na een vlucht in bar
slechte weersomstandigheden met een
wolkendek van minder dan 500 voet
hoog, op de kust van Donegal aan
land. Daar werden de zes mannen
hartelijk ontvangen en in een pension
ondergebracht. „Ze waren in goede
conditie .alleen hadden zij een shock.
Eén van de mannen was licht ge
wond", vertelde een priester father
Rea, die eraan toevoegde, dat men
hen op zettelijk onkundig had gela
ten van het drama, dat zich na hun
vertrek van het schip daar had af
gespeeld.
Onhoudbaar
Waarom de 33-jarige kapitein J.
Mink uit Purmerend, de stuurman, de
tweede machinist en een matroos niet
in de helikopter zijn gestapt is niet
bekend. Vermoedelijk dachten zij op
het schip te kunnen blijven tot dit
naar een veiliger oord gesleept zou
kunnen worden. Maar met het aan
wakkeren van de storm werd hun
toestand onhoudbaar, zoals men ook
aan boord van de Duitse kustvaarder
„Marie Schulte" constateerde. Daar
werd besloten de vier Nederlanders
van het zinkende schip te halen.
Na enkele vergeefse pogingen slaag
den de Duitsers erin een reddingboot
uit te zetten. Heen naar de Groning
se kustvaarder, ging het goed. Over
de bruisende golven bereikte men het
schip-in-nood en slaagde er zelfs in
de vier Nederlanders in de redding
boot te krijgen. Wat er daarna pre
cies gebeurd is, is niet op te maken
uit de berichten. Maar snel daarna
gaf de „Maria Schulte" het bericht
door, dat de reddingboot was gekap
seisd en de negtn inzittenden werden
vermisi.
Men nam echter aan, dat alle
negen reddingsgordels aan hadden,
die voorzien wa^en van lichten. Dus
WEERBERICHT
KOUDER
De Bilt verwacht van heden- +ot
morgenavond: Kouder weer met wis
selende bewolking en enkele buien.
Langzaam afnemende noordwestelijke
wind, maar aanvankelijk langs de
kust nog storm en in het binnenland
hard tot krachtig.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
6 DECEMBER.
Zon op: 8.32 uur; onder: 16.30 uur.
Maan op: 6.15 uur ;onder: 16.04 uur.
Hoogwater te Katwijk te 20.04 en
14.16 uur; laagwater tc 10.08 en 22.17
uur.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
sporingswerk. Vliegtuigen stegen met
een op en wierpen fakkels uit boven
de plaats, waar de reddingboot ver
moedelijk is omgeslagen. De redding
boot van Arranmore moest echter
door het zware weer het zoeken naar
overlevenden opgeven. De Britse trei-
ler „Boston Brittannia", die ook in
de buurt was, zette onmiddellijk koers
naar de plek des onheils. Helaas heeft
het speurwerk nog geen resultaat op
geleverd.
Langs de kust stonden vannacht
mensen op wacht om eveneens uit te
kijken naar de vermiste zeelieden.
Maar father Rea bracht hun angstige
gevoelens onder woorden: „Ik vrees,
dat de kans op behoud heel erg ge
ring is".
De „Maria Schulte" is er later wel
in geslaagd vast te maken op de
„Stientje Mensinga" en het schip
naar een beschutte baai te slepen.
Landi ngs vaa rtu ig
Het 470 ton metende motorschip
„Stientje Mensinga" werd in de oor
log op een Britse werf als landings
vaartuig gebouwd. Na korte tijd werd
het verbouwd tot een raketschip en
als zodanig nam het op 6 juni 1944
deel aan de invasie in Normandië. Na
de oorlog werd het scheepje omge
bouwd in Hendrik Ido Ambacht tot
kustvaarder. Het heeft nu als thuis
haven Delfzijl. Reder van het schip
is dr. A. L. Oosterhu!ö in Dublin
(Ierland). Het wordt bevracht door
de N.V. Gruno te Amsterdam. Voor
de fatale tocht had het gelost in het
Ierse plaatsje Foynes. Het was met
ballast op weg naar Londonderry,
eveneens in Ierland.
In dc Katangese hoofdstad
Elisabcthstad zijn heden gevech
ten uitgebroken. De bevolking
vlucht in paniek uit de stad. De
berichten over de onrust zijn af
komstig van het centrale post
kantoor. Uit het kamp van de
Indiase V.N.-soldaten, de Goer-
ka's, wordt mitrailleurvuur ge
hoord.
Premier Nehroe van India
heeft het parlement vandaag
meegedeeld, dat Rood-China
gedreigd heeft troepen te zen
den over de Mcmahon-lijn naar
het noord-oostelijke grensgebied Personen, die bij deze zaak destijds waren betrokken, by proces-verbaal en
van India.
Nehroe zei dat een Chinese nota
was ontvangen waarin wordt gezin
speeld op een dergelijke actie wan
neer de „militaire activiteiten" van
India voortduren. De 1400 km lange
Mcmahon-lijn is als demarcatielijn
tussen India en Tibet in 1914 vast
gesteld. China weigert deze lijn als
grens te beschouwen.
Ruimtevaarder
in voorbereiding
De Amerikaan John Gienn. die be
noemd is tot de eerste Amerikaanse
ruimtevaarder voor een kunstmaan-
vlucht, heeft zich gisteren geves
tigd in het verblijf dat bestemd is
voor de voorbereiding van astronau
ten op hun tocht. Volgens waarne
mers zou dit een aanwijzing zijn dat
men ernstig van plan is nog voor
het einde van dit jaar een bemande
raket te lanceren.
Officieel is tot nog toe verklaard,
dat men eerst de gegevens van de
rulmtetooht met de chimpansee
Eros wil bestuderen alvorens een
datum voor een bemande lancering
in de ruimte te bepalen.
In een Amsterdams dok brak
gisteren brand uit in de Deense
tanker „Aslaug Torm". Het vuur
kon vrijwel niet bereikt worden,
zodat men besloot gaten in de
scheepswand te branden om
hierdoor met schuimblusappara-
ten het vuur te bestrijden. Een
opname van het branden van de
gaten, waardoor ook water werd
binnengelaten om het schip, dat
elders veel bluswater binnen had
gekregen, in balans te houden.
Twaalf Japanse arbeiders die
sedert vrijdag ln een spoorwegtunnel
ln Aomori, noord-Japan, geblokkeerd
zaten, zjjn gered.
PRIJS VAN f50.000
In de 553e Staatsloterij, vierde
klasse, 14e lijst is een prijs van
f 50.000 gevallen op no. 6763.
De weduwe van de ln 1948 in het voormalig Ned.-Indië omgekomen
vaandrig Aernout heeft aan de minister van Defensie een brief gezonden,
waarin zij schrijft:
„In 1950 en 1951 heb ik alle pogingen in het werk gesteld, om de instructie
inzake de moord op mijn echtgenoot, de inlichtingenofficier vaandrig R. L.
C. Aernout, gepleegd op 28 februari 1948 te Lembang in Ned.-Indië, te doen
openen. De omstandigheden waaronder de moord is gepleegd, zijn zeer
bezwarend. Ik heb mij gewend tot de officier van Justitie te Amsterdam,
tot de procureur-generaal te 's-Gravenhage, tot uw voorganger minister
Staf, tot Z.K.H. de Prins en tot H.M. de Koningin. Alle pogingen bleken
tevergeefs. Thans, naar aanleiding van de recente publikaties in de Neder
landse pers, zijn meerdere feiten te voorschijn gekomen, waaronder de
huidige verklaringen van een der belangrijkste personen, die destijds in het
onderzoek van de moord, op Nederlands gebied gepleegd, was betrokken. Ik
moge Uwe Exellentie dan ook thans met de meeste klem verzoeken, opdracht
te willen geven de instructie hier te lande alsnog te doen openen, zodat alle
personen, die bij deze zaak destijd
onder ede kunnen worden gehoord.'
Wij hebben naar aanleiding van Mr. Geleijnse deelde eveneens mede,
bovenstaand bericht, een onderhoud I dat verschillende personen, destijds
gehad met mr. Geleijnse, de raads-1 werkzaam bij de NEFIS (de v.m. Ned.
man van de heer Van der Putten. Indische Veiligheidsdienst) zich heb-
Deze deelde mede. dat tengevolge van ben aangemeld om de wetenschap,
de publikaties over de „zaak-Van der I die zij omtrent een en ander hebben,
Putten" talrijke mededelingen zijn i ter beschikking te stellen,
binnengekomen van personen, die
direct of indirect te maken hebben
gehad met de gebeurtenissen in het
voormalige Ned.-Indië. Daartoe be
hoort ook een stuk, dat door familie
leden van een officier-commissaris by
de krjjgsraad is gevonden.
Het is een rapport, dat deze officier
commissaris bij de krijgsraad in het
v.m. Ned.-Indië destijds heeft uitge
bracht en waarin wordt gemeld, dat
vaandrig Aernout in zjjn kwaliteit
van veiligheidsofficier is opgetreden;
Staat van beleg
in San Domingo
O
Gistermiddag is de staat van beleg
in de Dominicaanse Republiek afge
kondigd nadat zich in de hoofdstad
San Domingo schietpartijen hadden
voorgedaan. Intussen hebben de twee
™e' e|kjiar >vedijverend, erin-
dat hij de opiumsmokkel op het spoor V Dominicaanse Republiek
was en dat de berichten omtrent laguer en de opposi-
malversaties bjj de N.T.D. te Ban
doeng juist waren.
In het rapport zou voorts te lezen
zijn, dat de officier-commissaris zich
ervan bewust was. dat het onder be
paalde omstandigheden in het lands
belang kan zijn een zaak te sepone
ren.
„In deze serie van misdadigheid,"
zo schrijft hij aldus mr. Geleijnse
„meen ik, dat het in het lands
belang is, de zaak volledig te onder
zoeken".
Het stuk, dat de originele handte
kening van de officier-commissaris
draagt, is door de familie ter beschik
king van mr. Geleijnse gesteld.
President Kennedy en de Britse premier Macmillan zullen
elkander op 21 en 22 december in Bermuda ontmoeten voor een
bespreking van internationale problemen. Dit is gisteren officieel
in Londen bekendgemaakt. Beide staatslieden waren reeds enige
tijd van mening, dat het als onderdeel van de tweezijdige bespre
kingen, die door sommige Westelijke regeringsleiders worden
gehouden, nuttig zou zijn een informele bijeenkomst te houden als
vervolg op de besprekingen in Washington en Londen van het
afgelopen jaar. Onderwerpen zijn de betrekkingen tussen Oost en
West en de mogelijkheden voor ontspanning in de huidige situatie.
Ook de kwestie-Berlijn staat op de agenda, al zal het niet het
belangrijkste onderwerp van gesprek zijn. Politieke kringen in
Londen verklaarden, dat kernproeven en ontwapening zeker de
voornaamste bespreking zouden uitmaken.
De laatste ontmoeting tussen beide staatslieden was in juni van
dit jaar en werd in Londen gehouden. Daarvoor waren er reeds
bijeenkomsten in Key West en in Washington geweest.
pel van een burgeroorlog zou
bevinden. Er zou in Frankrijk
een toenemende anarchie heer
sen waarbij De Gaulle de dingen
hoe langer hoe minder in zijn
macht heeft. Hoe het ook zij,
Kennedy en Macmillan zullen
een uiterste poging doen om de
zo dringend mogelijke Weste
lijke eenheid inzake de benade
ring van het Berlijnse probleem
tot stand te brengen.
Tot zover onze Londense cor
respondent.
Op zoek naar tie
nodige eenheid
Onze Londense correspondent tele
foneerde hedenochtend
De als een verrassing komende
mededeling, dat president Kennedy
en premier Macmillan een spoedcon-
ferentie zullen houden, wordt in
diplomatieke kringen in Londen ge
zien tegen de achtergrond van De
Gaulle's halsstarrigheid inzake onder
handelingen met de Russen over
Berlijn. Macmillan is er tijdens zijn
ontmoetingen met de Franse presi
dent van tien dagen geleden niet in
geslaagd De Gaulle te vermurwen.
Verder werpt Frankrijk ook nieuwe
moeilijkheden op wat betreft Enge-
lands aansluiting bij de EEG, met
name op het politieke vlak.
Een hiermee verband houden-
dende theorie is, dat de hoofd
reden voor het gesprek tussen
Kennedy en Macmillan zou zijn,
dat Frankrijk zich op de drem-
Amerikaanse
elite-eenheid
naar Berlijn
Onze correspondent in Bonn tele
foneerde hedenochtend:
De 19-de infanterie strijdgroep van
de 24-ste Amerikaanse divisie, ter
sterkte van 1500 man, is sinds giste
ren op weg naar Berlijn. De strijd
groep, die een elite eenheid is, gaat
naar Berlijn om de manschappen af
te lossen, die op 20 augustus naar
Berlijn werden gebracht in verband
met de gespannen toestand, die in de
Met een enorme kraan werd
gisteren de 25 m hoge toren ge
plaatst bij de Amerikaanse Pro
testantse kerk, welke in Den
Haag in aanbouw is. De eigen Stad na" de afgrendeling van Oost'
kerk van de vrij grote Ameri- D"~'
kaanse gemeenschap in de
Residentie bestaat grotendeels
uit de voormalige Expo-kapel.
Berlijn op 13 augustus ontstaan was.
De komst van de nieuwe Amerikanen
is de Russen officieel aangekondigd.
De 19-de infanterie strijdgroep be
schikt over 175 voertuigen. Tanks
gaan niet mee naar Berlijn, wel
anti-tankraketten. De manschappen
komen uit Augsburg, waar hun
familieleden achterblijven. Zij zullen
waarschijnlijk drie maanden in West-
Berlijn blijven.
De Amerikaanse troepenmanoeuvre
volgt op allerlei uitlatingen van com
munistische kant, dat de troepen
bewegingen tussen de Bondsrepubliek
en Berlijn „provocaties" zijn. De
Oostduitse regering eiste afgelopen
zondag onmiddellijke stopzetting van
de Amerikaanse convooien. De nieuwe
versterkingen aan de sectorengrens in
Berlijn, die zondagnacht door Oost
duitse volkspolitiemannen werden
aangelegd, zijn volgens de Oostduitse
regering noodzakelijk geworden door
de dreigende Amerikaanse troepen'
bewegingen tussen West-Duitsland
en Berlijn. De Amerikaanse stads-
commandant in West-Berlyn Watson
diende gisteren een protest in tegen
de vernauwing van de toegangswegen
naar Oost-Berlijn. Het argument van
de Oostberlijners, dat de versterkin
gen nodig waren voor hun veiligheid,
noemde Watson belachelijk. In poli
tieke kringen ontveinst men zich niet
dat de scherpe aanvallen van de
communisten op de Amerikaanse
troepenbewegingen ten doel hebben
tweedracht in het Westelijk kamp te
zaaien. De communisten weten name'
lijk, dat vooral de Britten niet geluk'
kig zijn met de opvatting van
Kennedy's speciale afgezant generaal
Clay, dat de Westelijke geallieerden
nadrukkelijk en openlijk van hun
rechten op toegang naar en verblijf
in Berlijn gebruik moeten maken. De
Britten vinden, dat Clay de toestand
vaak toespitst. De talrijke, steeds van
te voren in de pers aangekondigde
troepenverschuivingen van en naar
Berlijn door de Amerikanen, beschou
wen zij als een onnodige prikkeling
van de Russen.
Vervolg op pag. 2
Peking bestelde
vliegtuigen bij
Engelse fabriek
De Chinese regering heeft een
aantal Vickers Viscount turbo
prop passagiersvliegtuigen be
steld, zo is uit gewoonlijk be
trouwbare kringen in Peking
vernomen. Er werd niet bij ge
zegd hoeveel er besteld zijn.
Tot nu toe gebruikte de Chine
se staatsluchtvaartmaatschappij
Sowjetrussische vliegtuigen.
tie - Chili verzocht in de crisis te
bemiddelen.
De Chileense diplomaat Ojarzun is
reeds naar San Domingo onderweg
om zijn diensten als bemiddelaar in
het geschil aan te bieden.
President Balaguer, die in een mi
litair ziekenhuis in San Domingo was
opgenomen, heeft gisteren zijn werk
zaamheden hervat. Vermoeidheid was
de oorzaak van zijn klachten. Een
woordvoerder deelde mee, dat de pre
sident zich thans weer goed gevoelt.
Als gevolg van een reeds zeven
dagen durende staking van Balaguer
te forceren, ligt het openbare leven
m de hoofdstad nagenoeg stil. Groe
pen mensen verzamelden zich op
straat en bekogelden voertuigen met
stenen.
Ruimteproef
De Verenigde Staten hebben gis
teren van de raketbasis van Point
Arguello in Califomië een „Blue
Scout"-raket gelanceerd met een
capsule van dertien kilogram met in
strumenten voor het meten van stra
ling.
De vier trappen van de dertien
meter lange raket hebben goed ge
werkt. zodat men aanneemt dat de
capsule veertigduizend kilometer ver
de ruimte is binnengedrongen, zoals
de bedoeling was. voordat de val
naar de aarde begon.
(Van onze Zwolse correspondent)
In de afgelopen nacht is de toe
stand wat het hoge water betreft
rond Meppel zeer ongunstig gewor
den. Nadat zaterdagmiddag enkele
kritieke uren werden doorgemaakt,
werd het daarna veel beter, doordat
de wind ging liggen en de regen
minder werd. Gisteren viel er ech
ter bij Meppel 22 mm. water, terwijl
het verder de provincie in nog meer
was. Ook de wind stak weer op en
daardoor werd het water het Mep-
pelerdiep ingestuwd inplaats van er
uit. Zodoende was de toestand he
denochtend veel ongunstiger dan za
terdag. Toen werd hij de sluis te
Meppel 58 cm. gemeten als hoogste
stand van het water, maar nu be
droeg het reeds ruim 70 cm. Geluk
kig slaagde het sluispevsoneel erin
de sluis open te krijgen, waardoor
het gevaar voor overstroming van de
Hoogeveensevaart verminderde. Niet
temin wordt van die kant nog veel
water verwacht. Helaas kon Zwart
sluis geen water meer spuien, omdat
de stand in het Zwarte Water te
hoog was geworden. Ook de Wold A.
en de Oude Vaart zijn vannacht weer
sterk gestegen. Het water heeft het
zelfde peil bereikt a's zaterdagmid
dag en staat weer tot aan de straat-
rand. Daar de weersverwachtingen
ongunstig zijn (zware storm wordt
verwacht) is men bevreesd, dat de
toestand bij Meppel zeer kritiek zal
worden.
Uit het Leidsch dagblad van
6 Dec. 1861:
De Leidsche Gemeenteraad
heeft benoeming gedaan tot
i hulponderwijzer es aan de
Openb. lagere scholen J. N.
Valk, J. H. Hoübolt, F. H. de
Jong, J. Dekker en F. Post, op
een bezoldiging van f600,
f500, f400, f350 en f300
's jaars.
f Men deelt ons mede dat bij
f de Ned. Hero. Gemeen*e tot
i president van het collegia
van notabelen is benoemd
Prof. A. Kuenen en tot secre-
i taris Ds. A. van Mitzenburg.