WEINIG MOGELIJKHEDEN, MAAR
CULTUREEL NIET STRAATARM I
VIVALDI FAVORIET
IN OOSTENRIJK
Katwijkse reactie op „de avonden in Katwijk"
In West-Duitsland:
600.000 jongeren
naar de dokter
Madrid werpt een al te schril
licht in duistere zaakjes
KRIS-KRAS
TE PAS EN
TE ONPAS
JEUGD MINDER j
„MODERN" DANj
f KUNSTENAARS 1
Geen dancing
Nieuiv record
Deze drie
vreemde voor
werpen zijn
stoelen, ontwor
pen door een
Deense archi
tect die men er
zelf nog niet op
heeft zien zit
ten. De middel
ste stoel, die op
een asbak lijkt,
is inderdaad een
asbak als het
zitvlak er af
wordt getild
een beetje om
slachtig is dat
wel voor iemand
die veel roakt.
Mogelijkheden zijn er weinig,
maar Katwijk is cultureel lang niet
straatarm. Dit schrijft het bestuur
van de vereniging Amusanto" naar
aanleiding van onze reportage over
de avonden in Katwijk aan Zee in
een brief, die we hieronder verkort
laten volgen.
„Amusanto" is een vereniging die al
meer dan vijftien jaar bestaat en in Kat
wijk erg populair is. Die populariteit heeft
de vereniging te danken aan het feit, dat
zij licht amusement brengt dat in de
smaak valt bij het Katwijkse publiek. Men
kan proberen om in Katwijk meteen kunst
met een grote K te brengen, maar dat zal
de organisator dan meestal niet meevallen,
omdat juist de Voorstraat-jeugd zich hier
voor (nog) niet interesseert.
„Amusanto" heeft enkele jaren geleden
een banjoclub er bij opgericht, die thans
48 leden telt: veertig meisjes en acht jon
gens. Een merkwaardige verhouding, zeker,
maar dat is nu iets typisch Katwijks.
Meisjes voelen er meer voor het vereni
gingsleven dan jongens. De banjoclub zou
echter tweemaal zoveel leden kunnen heb
ben, als er een goede repetitiegelegenheid
was.
Opvallend is, dat vele leden die jaren
lang trouw verschenen zijn, plotseling
bedanken. De reden hiervan is veelal, dat
de ouders vinden dat zoon of dochter
die zelf wel lid zou willen blijven nu
wel „lang genoeg op die club is geweest".
Verder schijnt het in Katwijk een onge
schreven wet te zijn dat een verloofde
jongen of meisje geen lid meer mag zijn
van een vereniging. Men moet dan de
ernst van het leven schijnbaar al goed
gaan overdenken en dus bedankt men
maar.
instelling waar men zich niet alleen kan
bekwamen, maar ook ontspannen
Zelf doen
Traditie
Hoe wij over de verdere ontspanning in
Katwijk denken? Over het algemeen is er
van de zijde van de oudere mensen veel te
weinig belangstelling voor het probleem
van de vrijetijdsbesteding van de jeugd.
Men verricht in Katwijk z'n dagtaak en
verder denkt men niet. Dat moet de over
heid maar doen
Maar zo is het nu net niet. Goed, de
overheid doet hier ook weinig, maar
initiatief moet van onszelf, van de Kat-
wykers komen. Wij hebben zeer prettige
ervaringen opgedaan, als we ons met een
of ander plan tot de burgemeester of de
politie wendden.
Er zal zeker geen zwembad komen, als
er niemand ooit over praat. Want in onze
gemeente zijn nog zoveel andere dingen te
doen dan alleen maar aan zwemmen den
ken. Maar toch moeten wij op al deze din
gen hameren, omdat men geneigd is om
b.v. een avondschool te gaan zien als een
Het Voorstraat-probleem? Het is zuiver
een traditie. De Katwijkse bevolking be
staat voor een groot deel uit vissers, die
als ze thuis zijn graag even over de Voor
straat lopen; het gevolg is, dat ook het
vrouwelijk deel van onze jeugd er een
groot deel van z'n avonden doorbrengt.
Het Voorstraat-probleem is haast niet
op te lossen, omdat het geen probleem is.
Men gaat er naar toe, men stoeit er en
men schreeuwt er soms, en de ouderen
die langs komen schudden veroordelend
het hoofd, maar daar laten ze het ook bij,
want zij doen niets voor de jeugd. Ten
slotte: ook al zou er in Katwijk elke avond
wat te doen zijn op het gebied van amu
sement, culturele avonden e.d., dan zou de
Voorstraat toch niet leeg zijn.
Toch moet de koe eens bij de horens ge
pakt worden. De overheid moet zorgen
voor ontspanningsruimten. Er moet een
goede gehoorzaal komen. De zalen die wy
hebben zijn in principe bioscopen en deze
zyn niet in staat om als toneelzaal dienst
te doen. Een concert (jazz of klassiek)
kan hier niet worden gegeven.
Bouwen dus!
Namens „Amusanto"
L. C. van Duyn.
Wegens plaatsgebrek is vorige
week in ons artikel over de
avonden in Katwijk-aan-Zee een
passage vervallen, waarin bur
gemeester H. Duiker zich uit
sprak tegen een dancing in de
gemeente. Zoals bekend wenste
ruim de helft van de geïnter
viewde jongeren een openbare
dansgelegenheid. De burge
meester zei hiervan:
„Als er geen effectieve con
trole is, ontaardt het dansen al
gauw. Daarom willen we hier
geen openbare dansgelegenheid,
maar het dansen verbieden wil
len we ook niet. In besloten
clubs kan, als aan de eisen
wordt voldaan, iedereen zijn
gang gaan. Er zijn in Katwijk
heus wel dansclubs, maar die
staan onder leiding van erkende
en ervaren dansleraren en daar
hebben we prettige ervaringen
mee. Maar van het openbaar
dansen krijg je alleen maar na
righeid."
llllilllllllllllllillllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiriH
Zaterdag 2 december 1961
DISCUSSIES
Er hebben in Wenen veel discus
sies plaatsgevonden tussen moderne
schilders en leerlingen van middel
bare scholen respectievelijk studen
ten, waarbij zelfs de televisie werd
ingeschakeld. Ondanks alle pogin
gen om tot een vergelijk of ook
maar tot wederzijds begrip te ko
men, zijn de tegestellingen steeds
groter geworden.
Merkwaardig was dat oudere
kunstkenners, critici en journalis
ten als tussenpersonen wilden op
treden, maar dat hun argumenten
geen vat hadden op de jeugdige
toehoorders.
Het beroep op het zogenaamde
„moderne levensgevoel", dat in de
moderne kunst tot uitdrukking zou
komen, bleek niet overtuigend te
zijn, want de jeugd vroeg herhaal
delijk om een nadere verklaring
van dit levensgevoel waarvan zij
zich niet bewust was.
Bovendien hebben de meestal
gestamelde motiveringen van
de kunstenaars zelf hun stre
ven nog het meest geschaad.
Wie zich in de hedendaagse
maatschappij met haar behoef
te aan cultuur wil handhaven
als kunstenaar, zal rekening
moeten houden met deze ver
anderde opvattingen van de
jeugd.
Prof. N. Greitemann.
JONGERE generatie in Oostenrijk koopt in
het klassieke genre bij voorkeur grammofoon
platen met werken van oude Italiaanse meesterszoals
Vivaldi, Corelli, Marcello, Locatelli en Boccherini.
Dit doet des te merkwaardiger aan als men weet dat
juist in Oostenrijk de laatste jaren alles in het werk
is gesteld om de jeugd voor de moderne muziek te
winnen.
De verkoopcijfers bewijzen
echter, dat deze pogingen gro
tendeels mislukt, zijn en dat de
jeugd in haar teleurstelling
over de prestaties van de com
ponisten van deze tijd naar de
oude muziek terugkeert.
De twee Italiaanse ensembles
„Virtuosi dl Roma" en „I Musici"
hebben in Oostenrijk een onge
hoord succes gehad beide spelen
uitsluitend oude Italiaanse muziek.
Het gevolg is nu dat de jongeren
voornamelijk langspeelplaten met
barokmuziek kopen.
J MUSICI"
De Italiaanse meesters geven de
toon aan, hoewel de vraag naar
Oostenrijkse barokmuziek (Haydn
en Mozart) ook steeds groter wordt.
UIT PROTEST
De jongeren die nu dwepen met
Vivaldi en Corelli, hebben inder
daad de moderne muziek eerst
leren kennen, maar zijn daarover
zo teleurgesteld dat zjj zich er van
hebben afgekeerd. Zodoende is uit
protest in Oostenrijk een nieuwe
mode ontstaan die haar toevlucht
neemt tot het oude.
Dit verschijnsel is eigenlijk alar
merend en het zou alle beoefenaars
van moderne kunst hetzelfde
fenomeen doet zich namelijk ook
bij de beeldende kunsten voor tot
nadenken moeten stemmen.
Op zichzelf is het toch niet nor
maal dat jonge mensen naar het
Daryl in de slangenkuil. Een 19-
jarige Zuidafrikaan, Daryl wedde
om 25 pond sterling (250 gulden)
dat hij een week lang de nacht
zou doorbrengen met tien py
thons in het slangen park te Jo
hannesburg. De eerste nacht
heeft hij ongestoord in de slan
genkuil geslapen. De volgende
nacht werd Daryl gegrepen, niet
door de reuzenslangen maar door
twee potige politie-agenten. De
rest van de week heeft Daryl in
een cel mogen dutten.
De naaldhakken zijn weer in het
nieuws. Vrouwen die wijn willen
drinken in de Londense „Vint
ners Hall", is verzocht voortaan
niet meer met naaldhakken te
verschijnen. De fijne hakjes,
waarop echter verhoudingsgewijs
een enorm gewicht drukt, bren
gen namelijk een onherstelbare
schade aan de Perzische tapijten
toe.
Het Nederlandse lied hoeft
niet onder te doen voor het
Franse chanson. Het bewijs
wordt geleverd door de Leidse
Jongelui die in dienst moeten,
worden tevoren door een arts ge
keurd. Dat is overal ter wereld zo.
Hetgeen echter in de nieuwe West-
Duitse wet op de bescherming van
de jeugd is vervat, is iets geheel
nieuws. Volgens deze wet mag in de
Bondsrepubliek geen enkele werk
gever meer een veertien- of vijf
tienjarige in dienst nemen, wan
neer niet door een arts tevoren is
vastgesteld, dat die lichamelijk ge
schikt is voor het gekozen beroep
en dat zyn gezondheid er niet onder
zal lijden.
Bovendien moet de werkgever
binnen een Jaar na de indiensttre
ding nogmaals een bewijs van de
dokter hebben, waaruit blijkt, dat
de Jonge werknemer zich inmiddels
aan een tweede onderzoek heeft on
derworpen. Bij dit onderzoek wordt
nagegaan, of zijn gezondheid gedu
rende dit jaar is achteruitgegaan
of niet. Daardoor zijn het niet meer
alleen de jongeren, hun ouders en
de werkgevers, die over de beroeps
keuze beslissen, maar worden ook
de artsen mede-verantwoordelijk.
Deze wet geldt in de eerste plaats
voor de ca. 600.000 jongens en
meisjes, die op 1 april 1962 van de
lagere school of een middelbare
school komen en dan een beroep
kiezen. Het grootste deel wordt, zo
als dat de afgelopen jaren steeds
het geval was, opgeleid voor handel
of industrie.
De Duitse grondwet staat niet toe,
dat de staat een directe invloed
uitoefent op de beroepskeuze. Daar
echter de laatste Jaren, vooral door
de algemene neiging van de Jonge
ren om bepaalde technische beroe-
Êen te kiezen, er nog al eens ver
eerde beslissingen zijn genomen,
heeft de staat besloten te waken
over de gezondheid van de Jeugd.
Een belangrijk besluit, dat evenwel
grote eisen stelt aan de artsen.
Reeds volgend jaar zullen er vol
gens de wettelijke bepalingen door
de doktoren niet minder dan 1.2
miljoen bewijzen moeten worden
uitgeschreven. Dat betekent veel
werk voor de toch al overbelaste
artsen.
Men vreest, dat de schoolartsen
noch de gezondheidsdiensten deze
geweldige taak aan kunnen. De wet
staat echter ook toe, dat het on
derzoek door particuliere artsen
wordt gedaan. Hun verantwoorde
lijkheid is niet gering. Iedere arts.
die een dergelijk onderzoek ver
richt, moet nauwkeurig op de hoog
te zijn van de moderne arbeidsme-
thoden en de steeds wisselende om
standigheden en in staat zijn de
lichamelijke ontwikkeling van jon
ge mensen in de beslissende groei
periode van hun leven zo juist mo
gelijk te beoordelen.
De medische vakbladen in West-
Duitsland staan thans al vol arti
kelen over deze problemen. Een
uiterst nauwkeurig onderzoek
maakt een bureaucratische ballast
onvermijdelijk. Op de invulformu-
lieren komen ca. 130 vragen te
staan, waarbij dan nog komen rap
porten aan de toekomstige werk
gevers, de ouders etc. Want in
Duitsland doet men alles zeer
„gründlich".
student Jaap Fischer, van wie
dezer dagen een derde 45-toe-
renplaatje is verschenen, waar
op vijf liedjes staan, die de
goegemeente minder zullen af
schrikken dan zijn beide vorige
EP-tjes deden.
In de liedjes waarmee Fischer
het paradepaardje van de
Studenten Grammofoonplaten
Industrie, die in Leiden is geves
tigd furore maakte, was hij
volgens velen een tikkeltje te cy
nisch: zeer vriendelijk en zeer
spits zong hij over zeer maca
bere zaken. Voor de liefhebbert
van het onverbloemde vers wa
ren zijn nummers echter een
verkwikkend dessert na de alle
daagse, fantasieloze Hollandse
pot van „Ferme jongens, stoere
knapen".
De teksten van Fischers nieuwe
vijftal zijn niet minder puntig
maar wel minder cynisch dan
die van zijn vorige liedjes. In
,JIet Veerse Gat" hekelt hij de
„naar Delftse begrippen" knap
pe ingenieurs. In .JSuzanne",
,£amba 2 april", „Eendje" en
Sprookje" heeft hij het over de
liefde, zelden serieus, maar toch
steeds met een schijn van poëzie.
De totaalindruk van dit nieuwe
EP-tje is dan ook: niet schok
kend (in welke betekenis van
het woord dan ook), maar wel
zeer innemend, niet in de laatste
plaats dank zij de verrukkelijke
melodietjes.
Er is weer een nieuw wereld
record gevestigd. Studenten van
de universiteit van Buffalo, in
Amerika, hebben het gepres
teerd om 233 man onder te
brengen in een kamer van vijf
bij zes meter. Zij braken daar
mee het record van hun concur
renten van de universiteit in
Kentucky, die „slechts" 225 stu
denten in een even groot vertrek
wisten te proppen
De Don Juan van de twintig
ste eeuw die zich in de Spaanse
hoofdstad op het liefdespad be
geeft, heeft sinds kort te kam
pen met een moeilijkheid die
zijn voorvaders nimmer hebben
gekend: het zoeken naar een
plaatsje met een zachte verlich
ting waar hij onder de gunstig
ste omstandigheden niemendal
letjes tegen zijn meisje kan
fluisteren.
Het gemeentebestuur van Ma
drid heeft namelijk besloten wat
meer licht te brengen in de
duisternis" die heerste in de
kleinere café"s en nachtclubs die
ver van de hoofdstraten liggen
en juist een trekpleister vorm
den voor romantische senorita's
en caballero's.
Tot voor kort waren deze ge
legenheden spaarzaam verlicht.
Het was er net niet donker ge
noeg om over de tafels te vallen.
Volgens de nieuwe bepaling
moeten echter alle etablisse
menten waar geen orkest aan
wezig is of cabaret wordt ge
geven, worden verlicht als een
hoofdstedelijke bushalte. Dus
danig sterke lampen moeten
worden aangebracht, dat zelfs in
de eertijds zo sfeervolle hoekjes
niet meer ongezien geminne
koosd kan worden.
De jonge Spanjaarden zijn
zeer verontwaardigd. Zij willen
niet „in het zonnetje worden ge
zet" als zij een glas sherry drin
ken met hun „novia" (meisje).
Men mag daarbij niet uit het
oog verliezen, dat het een Spaan
se jongen veel meer moeite kost
het zo te regelen dat h\j een
uurtje met zijn meisje alleen is
dan wij het in Nederland ge
wend zijn. In het algemeen bo
den de kleine, afgelegen etablis
sementen de jonge Spanjaard
de enige mogelijkheid om
mantiek te bedrijven.
Een optimist in Madrid 9«rw
klaarde echter dat de liefde toch
wel een uitkomst zal vinden.
oude teruggrijpen dat is eigen
lijk in tegenspraak met het karak
ter van de jeugd, die het meest
ontvankelijk zou moeten zijn voor
het nieuwe, moderne en eigentijdse.
GEEN WEERKLANK
De moderne kunstenaars mogen
zich hiervan niet afmaken met de
bewering, dat zij „niet voor het
volk werken", want ook zij zoeken
naar een zekere weerklank. En nu
is in Oostenrijk gebleken, dat zij
die niet vinden, vooral niet bij een
generatie die nog jonger en moder
ner is dan zij zelf.
Wij kunnen op het ogenblik al
leen over Oostenrijk oordelen, maar
als de ontwikkeling zich in deze
richting blijft voortzetten, dan zal
de kloof tussen de kunstenaars en
de in opkomst zijnde „Bildungsge-
sellschaft" (de Duitse naam voor
een samenleving die wordt geka
rakteriseerd door een streven naar
cultuur) steeds groter worden.
