DRIERAANSWEG IN
ITALIË VERDWIJNT
NAVO's noordflank grenst aan
Sowjet-Unie's zwakste zijde
Verwachting I
Kom er ACHT-er
Strategische belangenstrijd
bij stukgevroren thermometer
Goedkoper9 maar ook
veel gevaarlijke
LEIDSCH
DAGBLAD
WOORD VAN BEZINNING
Verboden te fotograferente beledigen en te praten
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) (II en slot)
Men kan dat voorstellingsvermo
gen verder voeden met de overwe
ging dat de militair noodzakelijke
reorganisatie van de „Geallieerde
Strijdkrachten Noord-Europa" op
politieke bezwaren stuit. Van No
ren en vooral van Denen, die er
weinig voor voelen hun troepen on
der Duits commando te plaatsen, al
groeit het gewicht van West-Duits-
land in de NAVO gestaag en al eist
Bonn steeds meer topcommando's
voor zijn generaals en admiraals.
Het nieuwe Baltische commando
wacht nog steeds op goedkeuring
van het Deense parlement. Dat is
een van de redenen, zowel voor in
houd als „timing" van de Russi
sche nota aan Finland.
Ou verstoorbaar
Dat zijn de spanningen in dit
strategisch belangrijke gebied, die..
Kirkencs Aan de geel-zwarte paal bij de
geel-zwarte, Noorse grenspost hangt een
koninklijke proclamatie: „Het is verboden te
fotograferen in de richting van de Sowjet-Unie.
Het is verboden beledigingen over de grens te
roepen. Het is verboden met Russische burgers
te praten of anderszins met hen te verkeren.
Overtreders worden gestraft met ten hoogste
drie maanden gevangenis."
Twintig meter voorbij de geel-zwarte slag
boom van de Noren staat een rood hek. En
daarachter staat een Russische soldaat, een
lange gewatteerde mantel tot aan zijn enkels,
een grijze bontmuts op het hoofd, een machine
pistool dwars voor de buik. We staan tegen
over hem, rechts de heuvels van het hoge noor
den, bemost en begroeid met karig kreupelhout,
links de Utsjoki-rivier waarin ijsschotsen drij
ven. We kijken naar hem, denken aan de pro
clamatie en zwijgen. Hij kijkt terug en zwijgt
ook, vermoedelijk denkende aan een niet-
koninklijke proclamatie.
HET GEBIED ROND DE NOORDPOOL
Het is om het nulpunt en er is
eigenlijk niets te zien. Maar hoewel
de koude voeten naar de warme
auto terug willen, blijven de ogen
staren naar de lege heuvels. Want
achter die Russische soldaat ligt een
rijk, een continentaal imperium dat
strekt van hier tot aan de Bering-
straat, van hier tot aan de Chinese
grens, van hier tot aan Perzië.
Pas daar, denken we, staat weer
zo'n rood hek en weer zo'n soldaat
met een grijze bontmuts en een
machinepistool voor de buik. Van
die gedachte krijgen we zulke kou
de voeten, dat we terughollen naai
de auto en snel terugrijden naar
het gezellige hotel in Kirkenes.
Voor het raam staande kijken we
uit over de zee en bedenken dat
onze wereld reikt tot aan het Hil-
ton-hotel in Los Angeles of tot aan
een vrolijkt herberg in Palermo,
een geweldige maritieme alliantie.
Aan zulke dingen denkt men in
Kirkenes bij een glas Evenaar-
aquavit, de brandewijn die de No
ren in eiken vaten per schip naar
Australië heen en weer sturen, waar
hij lichtbruin en lekker van wordt.
„De Russen zijn er dol op", deelt
kolonel Magnus van de Noorse
grenspolitie mee. Op gezette tijden
onderhandelt hij met zijn tegen
voeter, de Russische grenscommis-
saris, over visserijrechten, het ge
ringe grensverkeer, stropers en de
regelingen voor de arbeiders van
Noorse firma's die over en op de
grens elektrische centrales bouwen.
Na afloop drinken zij wodka of
aquavit, al naar gelang de bijeen
komst aan deze of gene zijde van
de grens plaats heeft. Van die bij
eenkomsten zowel als van de cen-
tralebouw is door politieke hysterici,
die zelfs in het flegmatieke Scan
dinavië worden gevonden, veel mis
baar gemaakt: verbroedering met
de rode duivels tijdens drank-or
giën.
In werkelijkheid zyn de realaties
aan de grens bij Kirkenes de
enige plaats waar een NAVO-land
aan de Sojet-Unie zelf grenst ge
baseerd op gezond verstand en
voorzichtigheid. Vandaar die pro
clamatie. De koele beleefdheid
wordt soms wat koeler, wanneer er
een Russische-burger over de onbe-
waakbare grens vlucht. De Russen
vragen hem altijd terug, de Noren
gaan daar alleen op in, wanneer het
een misdadiger is. Maar er komen
niet veel asiel-zoekers, gemiddeld
een per anderhalf jaar. De Russen
hebben zelfs de draadversperring
met elektrische alarm-installatie af
gebroken, die vroeger ieder etmaal
het rode leger het bed uitbelde, om
dat er weer een rendier tegenaan
gelopen was.
Kirkenes, dat 2500 km ten noor
den van Oslo op de 17de breedte
graad ligt, maakt zich geen zorgen
over zijn riskante geografische po
sitie. Zijn vierduizend inwoners die
in vrolijke, rood, groen, blauw of
geel geschilderde houten huisjes
wonen, werken er in een geweldige
ijzermyn, die geheel overdekt, is,
want 's winters blijft het twee
maanden nacht en soms bevriest de
thermometer er. Dat betekent 42
graden Celsius onder nul of minder
Men neemt dan nog een glaasje
Evenaar-aquavit of gaat zwemmen
in het venvarmde water van 's we
relds fraaiste overdekte bad: een
Romeinse keizer zou er jaloers op
zjjn geweest.
Kirkenes is een paar weken ge
leden wel geschrokken van de su-
perbommen op Nova Zembla, want
het eiland van Heemskerk en Ba-
rendsz ligt hier maar achthonderd
kilometer vandaan. Een berenjager
in de buurt zei (na de nieuwsbe
richten) dat hij de knal gehoord
had. De politiemannen van Kirke
nes die geen wapens maar wel een
Geigerteller dragen, stelden het
goede volk gerust: geen fall-out.
Terwijl in Amsterdam nog tegen de
proeven werd gedemonstreerd, had
de gemeenteraad van de dichtst bij
de explosie gelegen stad het onder
werp al weer van zijn agenda ge
schrapt.
Sterk genoeg
Het is zo rustig in Kirkenes, dat
men in arren moede bij de com
mandant van de Noorse troepen
bevestiging gaat zoeken van de
vreesaanjagende geruchten, die
men een paar duizend kilometer
zuidelijker heeft opgedaan en die
willen dat de Russen een begerig
oog hebben laten vallen op de lin
kerflank van de NAVO in noord-
Noorwegen.
Die commandant is een jonge,
kalme, intelligente en hoffelijke
luitenant-kolonel. Hij werd in 1944
met een Noorse eenheid by het Ro
de Leger ingedeeld, om uit Moer-
mansk noord-Noorwegen te bevrij
den. Er staat trouwens een monu
ment voor een Russische soldaat
in Kirkenes.
De luitenant-kolonel weigert
glimlachend de sterkte van zijn
garnizoen te onthullen. „Te weinig
om ooit de Sowjet-Unie aan te val
len. Sterk en vastbesloten genoeg
om onze sector te verdedigen",
schat hij.
vooral door de rust van onze Noor
se bondgenoten verborgen worden.
Hoe rustig die zijn blijkt de volgen
de dag wanneer men er in een
Cessna-watervliegtuigje overheen
vliegt. De vlieger is eon oude Spitfi-
re-piloot, een Noor die in 1940 bij
de RAF kwam en pas in 1943 werd
neergeschoten. Men stijgt bij goed
weer op uit de Fjord. Vijftien mi
nuten later sluit een witte hel van
mist en sneeuw zich om de een-
motorige mug. De piloot, een kaart
op de knie, laat zich zakken: 600
voet 400 voet 200 voet. Hij
probeert in dit noodweer de weg
te vinden, vliegt eerst om heuvels,
dan om heuveltjes en tenslotte om
bomen heen. Hij volgt met een
snelheid van 170 km per uur een
voetpad, zet de Cessna op zijn kant
om beter te zien. Onze gezichten
zijn witter dan de sneeuw, het zijne
staat onbewogen.
Hij vindt tenslotte de weg terug
meer als een wandelaar dan als
een vlieger. Dan zit de thuisfjord
dicht onder een dek van wolken
Hij glijdt er met de drijvers over
heen en laat zich plotseling in het
laatste gat van honderd vierkan
te meter vallen. Op twintig meter
links een rots, rechterbocht, nog
een eind zakken en dan laat de
Cessna zich als een eend in het
water glyden. Pas als we uitge-
taxied zijn, trekt de Noor zijn
handschoenen uit en laat zijn han
den zien. Nat van het zweet. Hij
schudt ernstig het hoofd en zegt:
„Wij vliegende gekken".
soms zelfs over de witte streep en
bij voorkeur vlak er tegenaan. Op
die manier bemoeilijken zij de ma
noeuvres van de snelle rijders.
Regeling
Om nu te voorkomen, dat de be
staande driebaanswegen ook in de
toekomst gevaar opleveren voor het
verkeer zal er een regeling worden
getroffen, waardoor afwisselend nu
eens het verkeer van de ene zijde
dan weer dat van de andere gele
genheid krijgt tot passeren. Op het
wegdek zal dit worden aangegeven.
Nadat wagens in de ene richting
rijdende gedurende één of twee
kilometer de beschikking hebben ge
had over de middelste baan om
langzamere weggebruikers te pas
neren, volgt een door strepen ken
baar gemaakt wegdeel, waar nie
mand meer het initiatief mag ne
men anderen te passeren, maar
waar zij die zich nog op de mid
delste baan bevinden, gelegenheid
krjjgen zich weer in de colonne
te scharen. Daarna komt dan een
gedeelte, waar aan het verkeer uit
de andere richting kans wordt ge
geven langzame vehikels te passe
ren.
Mits de automobilist zich streng
aan de voorschriften houdt, zou op
die manier een driebaansweg niet
veel gevaarlijker behoeven te zijn
dan een met vier banen of met>
twee zeer brede. Toch is deze
regeling slechts voorlopig en op den
duur worden zo veel mogelijk drie
baanswegen verbreed tot vier banen
Duurder
Men heeft reeds berekend, dat het
voornemen om het hele in uitvoe
ring zijnde wegenplan in die geest
te wijzigen en alle oorspronkelijk
als driebaanswegen ontworpen en
nog niet voltooide „superstrada's"
tot wegen met vier rijstroken te
maken een verhoging van 35 pet.
der oorspronkelijk geraamde kos
ten zal betekenen. Tevens zal er
met de uitvoering van het plan
meer tyd gemoeid zijn dan voor
zien was. Doch men verwacht op
deze wjjze, trots het gestadig toene
mende verkeer, een afname van
verkeersongevallen te bewerkstelli
gen.
Dit besluit der Italiaanse over
heid verdient stellig door onze
eigen wegenbouwers te worden be
studeerd.
De middenbaan van deze drie
baansweg toont de aanduidin
gen waardoor nu eens het ver
keer van links, dan weer het
verkeer van rechts die baan
mag gebruiken om te „pas
seren".
(Van onze Romeinse correspondent)
Enige tijd geleden hield de Italiaanse minister van Openbare
Werken, Zaccagnini, een pleidooi voor autowegen met drie
banen. Hij noemde deze wegen de meest economische oplossing
voor het verkeersprobleem. De meeste wegen, in Italië zijn te
smal om het verkeer te kunnen verwerken. Door een redelijke
verbreding van de weg kan een derde baan worden aangebracht,
waardoor de automobilist de gelegenheid krijgt een voor hem
rijdende langzamere wagen te passeren. De minister ontveinsde
zich niet, dat er aan dit passeren gevaren verbonden waren,
maar zo meende hij, ook dit heeft zijn voordelen: het voedt op
tot grotere voorzichtigheid.
In verschillende bladen werd te
gen dit betoog van de minister ge
protesteerd. Natuurlijk zijn drie
baanswegen goedkoper dan autowe
gen met vier banen, maar ze zijn
uiterst gevaarlijk, gevaarlijker dan
te smalle wegen met twee banen.
Wat die leerschool voor voorzich
tigheid betreft, moest men zich geen
illusies maken: er zullen altijd auto
mobilisten zyn, die roekeloos rij
den en die niet alleen voor zich
zelf maar ook voor anderen een ge
vaar zijn. De statistieken, zo werd
betoogd, wijzen uit, dat het aan
tal ernstige verkeersongelukken op
wegen met drie banen groter is dan
op ieder ander soort weg. De Ita
liaanse automobielclub ging zich
met de zaak bemoeien en gaf even
eens een afkeurend oordeel over de
„driebaanswegen".
Men moet zeggen dat deze actie
een ongewoon snel resultaat heeft
geboekt. Onlangs heeft de ANAS
de nationale onderneming die auto
wegen aanlegt bekendgemaakt, dat
in de toekomst géén wegen meer
zullen worden aangelegd met drie
banen en dat de zeer vele wegen
van dit soort, welke op dit ogen
blik in aanleg zjjn, zullen worden
gewijzigd in vierbaanswegen.
Daarbij is het niet de bedoeling
dat er vier wegvlakkken zullen ko
men op de plaats, die oorspronke
lijk voor drie bestemd.was; dat zou
te smalle banen tot gevolg hebben.
Heel vaak was voor de driebaanswe
gen een wegbreedte voorzien van
slechts 10,50 meter. Alle wegen in
aanleg en alle toekomstige wegen
zullen tenminste veertien meter
breed zijn. waarbij men vier banen
kan hebben van 3,50 meter elk.
Vaak botsingen
Tevens zal worden voorzien in
het euvel der talrijke nu eenmaal
bestaande driebaanswegen. De oor
spronkelijke bedoeling van die we
gen was in het midden een baan
vrjj te laten voor hen die langza
mer weggebruikers wilden passeren.
De praktijk heeft uitgewezen, dat
dit hoogst gevaarlijk is, enerzijds
doordat al te roekeloze weggebrui
kers zonder eerst terdege te heb
ben gewaarschuwd en zonder nauw
keurig te hebben vastgesteld wat er
voor en achter hen gebeurt, uit de
colonne plegen te schieten, waarbij
zij niet zelden in botsing komen
met een tegenligger, die juist het
zelfde deed.
Anderzijds zijn er de voorzichti
ge weggebruikers, die vaak even
eens een gevaar betekenen voor
zichzelf en anderen; het is name
lijk gebleken, dat juist zij die lang
zaam rijden een neiging hebben te
veel midden op de weg te rijden,
Kont U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel.
Zaterdag 2 december 1961
Pagina 1
y-w E Franse dichter Paul
I Claudel vertelt dat hij als
achttienjarige jongeman,
zeer ontroerd tijdens een kerst
dienst in de Notre-Dame te Pa
rijs, voor altijd zijn God gevon
den heeft. Een dergelijke ge
beurtenis spreekt ons aan, voor
al omdat het met Kerstmis
gebeurde. Wij verwachten im
mers van het kerstfeest graag
iets bijzonders. Deze laatste we
ken van het jaar zijn een heel
merkwaardige tijd. Wij zoeken
meer dan ooit ons huis op, wij
trekken ons met onze familie
terug in de kamer, wij vieren de
kerstdagen samen met de men
sen van wie wij houden. Zelfs
ten opzichte van de mensen,
waarop we niet gesteld zijn, heb
ben wij een wat mildere instel
ling dan anders. Wij bereiden
ons voor op de feestdagen en bij
voorbaat is er al een zekere
sfeer van feestelijkheid te mer
ken. In de stad, waar het vroeg
donker is, zijn alle 'winkels open
en verlicht. Er hangt een zekere
verwachting in de lucht van wat
komen gaat. Wat verwacht men?
Morgen zal in het kerkelijk
jaar de adventstijd aanbreken,
men zal zich gaan voorbereiden
op het kerstfeest. In het kerke
lijk leven een hoogtepunt. Ook
hier leeft men in de verwach
ting van de feestdagen en vaak
denkt men dat advent dan ook
verwachting betekent.
Maar dit is een misverstand.
Een misverstand, dat allerlei on
aangename gevolgen kan heb
ben. Bijvoorbeeld dit gevolg: dat
men denkt in deze komende we
ken iets bijzonders te zullen er
varen inzake het geloof. De stil
zwijgende veronderstelling alsof
God in de omgang met de men
sen in deze tijd van het jaar
actiever zou zijn dan anders. Wij
van onze kant hebben in deze
weken immers ook een ver
hoogde gevoeligheid voor reli
gieuze aandoeningen. Wij leven
vaak binnen in ons huis. in de
vertrouwde kring, in ons zelf.
Wij staan misschien meer dan
anders open voor God, wij ver
wachten iets van Hem.
Advent betekent echter niet
verwachting, maar: komst. De
komst van Gods Zoon op aarde.
En als de kerk zich opmaakt om
het kerstfeest te gaan vieren,
dan leeft zij niet in de eerste
plaats in de verwachting, maar
in de dankbare herinnering van
deze komst.
Hoe bereidt U zich voor op de
kerstdagen? Kent U ook enigs
zins de verwachting van wat
komen gaat? Hebt U misschien
ook de verwachting, dat er iets
nieuws zal gebeuren voor uw ge
loof? Denk dan terug aan de
kerstdagen van vorige jaren, die
U niet hebben gebracht wat U
hoopte, en bedenk dan dat God
al heeft gegeven, wat ook voor
uw leven de nieuwe wending be
tekent: de komst van Zijn Zoon
op aarde als uw verlosser. God
heeft niets nieuws te aeven, Hij
gaf al voor U wat Hii U umven
had. Het gaat erom dat U de ge
beurtenis in Bethlehem met
nieuwe ogen gaat zien. Dan kan
zich misschien voor U herhalen,
wat Claudel overkwam.
Ds. J. A. Eekhof,
Hervormd studenten
predikant te Leiden.
Noorwegen een vooruitgeschoven
schild tegen raket- en luchtaanval
len zou kunnen zjjn. Wat hjj daar
uit zou concluderen laat ik aan uw
eigen voorstellingsvermogen over".
F 7 Kirkpnps.
Kirkenes,
een plaatsje van vierduizend
inwoners, ligt vlak bij de grens
tussen NAVO-noordlank en
Ruslands zwakste zijde.
Een strategisch belangrijke sec
tor? Hij gaat voor een kaart staan
en zegt: „Wat zou een Russische
militair denken als hij deze kaart
ziet? Hij zou denken dat een expe
ditie-leger uit noord-Noorwegen
langs de kortste weg naar het hart
van de Sowjet-Unie zou kunnen
doorstoten. Hij zou denken dat van
hieruit Ruslands noordelijke ha
vens afgesloten zouden kunnen
worden. Hij zou ook zien dat de
noord-Noordse fjorden ideale basis
voor Sowjetrussische onderzeebo
ten zouden vormen, dat noord-
