Ondubbelzinnige steun van V.S.
aan ons land inzake N-Guinea
Amerikaanse aanval op
het rode kolonialisme
Kans op een compromis door
plannen Afrikaanse landen
AOW-UITKERING
15 PCT OMHOOG
Na 1945 honderden
miljoenen ingelijfd
Salarisverminclering van EEN
gulden voor minister Beerman
(9i/c/ QTtt
Cocktail van ingrediënten
Constructieve
aanpak
WEERBERICHT
Per 1 juli 62
Socialisten stellen voor:
leums
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1961
No. 30511
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57053
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Amerika heeft zich in de Algemene Vergadering der V.N. wat
betreft de kern van de oplossing van het Nieuw-Guinea-probleem
volkomen achter Nederland gesteld.
Dit betekent een aanzienlijke steun voor ons land in een fase
waarin men het getij tegen begon te krijgen. Nooit in een dispuut
met Indonesië heeft Nederland Amerika zo pertinent aan zijn zijde
gehad.
99
Amerika's woordvoerder Jona-
hans Bingham was van mening
dat de Algemene Vergadering
in deze zaak ongewone kans
creeg te tonen, wat zij waard
was. Een oplossing van deze
kwestie zou kunnen dienen als
voorbeeld van verantwoordelijk
Wekolonisering. Bingham prees
te Nederlandse aanpak als com
Ltructief en getuigend van fan-
asie. Hij had wel bezwaren,
loch deze tasten het Nederland
plan in wezen niet aan.
Nederland had gedaan, alsof de
ndonesische aanspraak op het
|ebied niet bestond, terwijl dat
and toch een redelijke kans
Doest krijgen om integratie van
tteuw-Guinea met Indonesië na
e streven.
Praktische uitweg
Indien de bevolking van Nieuw-
Juinea onder onpartijdige leiding een
ans krijgt op zelfbeschikking, zou
at, volgens Amerika, een praktische
itweg zijn in de impasse, die reeds
ïeer dan 10 jaar duurt.
Amerika zou wensen dat een datum
erd vastgesteld, waarop Nederland
e administratie over het gebied aan
e V.N. zou overdragen. Een preciese
egeling van de overdracht zou moe-
Interpellatie over
atlio- en tv- salaris
op dinsdag a. s.
De Tweede Kamer heeft gistermid-
ag na een fel ordedebat het voorstel
an de voorzitter, dr. Kortenhorst,
angenomen om de interpellatie van
e heer I. Baart (P.v.d.A.) over de
alarissen van het radio- en televisie-
ersoneel op dinsdag a.s. te houden,
•e socialisten hadden aangedrongen
p meer spoed. De voorzitter ant-
oordde, dat minister Veldkamp niet
ïrder zou kunnen. Hij meende te
ens, dat er geen man over boord zou
jn, wanneer de interpellatie pas vol-
mde week aan de orde zou komen,
olgens hem betrof het hier „beza-
gde lieden, van wie geen wilde acti-
lteiten te verwachten zouden zijn".
De Kamer nam het voorstel van de
Dorzitter met 62 tegen 34 stemmen
ver.
KEKKONEN IN
SOWJET-UNIE
President Kekkonen van Finland is
indaag per trein in Moskou aange-
omen. Hij werd verwelkomd door
rol Kozlow, secretaris van het Cen-
ale Comité van de Sowjetrussische
immunistische party en de beide
ussische vice-premier" Mikojan en
'osjgin.
Kekkonen zou vandaag nog door-
izen naar Nowosibirsk, waar hij met
voesjtjsow overleg zal plegen over
?t jongste Russische verzoek aan
Aland. Zoals bekend willen de Rus-
n met de Finnen praten over de
ïfensie.
VERANDERLIJK
De Bilt verwacht van heden- tot
orgenavond
Wisselend bewolkt met enkele ver-
ireid voorkomende buien. Matige,
a de kust later krachtige, mogelijk
irde wind tussen west en zuidwest,
inder koude nacht. Morgen onge
ler dezelfde middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
24 NOVEMBER
Zon op: 8.14 uur; onder: 16.39 uur.
Maan op: 18.43 uur; onder: 9.57 u.
Hoogwater te Katwijk te 4.16 en
16.29 uur.
Laagwater te 0.04 en 12.22 uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
ten worden vastgesteld door de vol
gende assemblée, nadat een kleine
V.N.-commissie van niet belangheb
bende staten rapport zou hebben uit
gebracht.
Teneinde propaganda te maken
voor de eigen opvattingen zou Indo
nesië gedurende de periode van V.N.-
bestuur toegang tot het gebied moe
ten krijgen. De V.S. verklaarden zich
tegen het voorstel van India, dat had
aangedrongen op onderhandelingen
tussen Nederland en Indonesië. Dit
voorstel schenkt geen aandacht aan
het recht op zelfbeschikking van de
plaatselijke bevolking.
Toch moet men niet menen, dat
dank zi; de onomwonden Amerikaan
se steun, het Nederlandse plan in zyn
oorspronkelijke vorm weer kans krijgt.
India's resolutie blijkt zoveel aanhang
te vinden dat waarschijnlijk een com
promis nodig zal zijn, waarbij India's
suggestie tot onderhandelen gecom
bineerd zou kunnen worden met de
wezenlijke elementen van de Neder
landse resolutie. De mogelijkheid be
staat dat zulk een compromis naar
voren zal worden gebracht door de
altijd nog betrekkelijk Westers ge
oriënteerde Afrikaanse Brazzaville-
groep.
Interessante ontwikkeling
Achter de schermen is namelijk een
interessante ontwikkeling aan de
gang. De z.g. Brazzaville-groep, die
zoals men weet bestaat uit 12 voor
malige Franse koloniën in Afrika,
heeft van het begin af aan belang
stelling gehad voor de Nederlandse
voorstellen ten aanzien van Nieuw-
Guinea. Deze groep heeft nogal be
zwaar tegen de resolutie, waarmee
India voor de dag is gekomen. India
wenst besprekingen tussen Indonesië
en Nederland onder auspiciën van de
voorzitter der Assemblee. De Papoea's
worden in het Indiase plan echter
niet vermeld, laat staan erbij inge
schakeld. De Brazzaville-groep over
weegt thans of het mogelijk elemen
ten van de Indiase resolutie zijn te
combineren met de grondslagen van
wat Nederland beoogt en wat ook
landen als Venezuela en de V.S. zeg
gen na te streven. De Brazzaville-
landen achten onderhandelingen in
V.N.-verband wel nuttig, mits aan
het principe van zelfbeschikking voor
de Papoea's niet wordt getornd.
Zouden die onderhandelingen niet
tot resultaat leiden, dan zou bjjv. na
1 februari of 1 maart een V.N.-com
missie naar Nieuw-Guinea moeten
worden gezonden, die aan de vol
gende assemblée rapport zou moeten
uitbrengen. In die tweede fase zou dus
gebeuren wat Nederland aanvankelijk
ineens had gewenst.
Vervolg op pag. 2
Minister Veldkamp overweegt:
Minister Veldkamp van Sociale
Zaken wil omstreeks juli 1962
de A.O.W.-pensioenen met 15
procent verhogen.
Dit, vooruitlopend op eventuele
verdere verhogingen, waarover
de bewindsman advies heeft ge
vraagd o.a. aan de Sociaal Eco
nomische Raad en de contact
commissie van de bedrijfspen
sioenfondsen.
De minister wordt In zyn voorne
men gesteund door het tweede deel
van het S.E.R.-advies over waarde
vaste bedryfspensioenen. Hierin
wordt te verstaan gegeven, dat de
A.O.W.-uitkeringen eigenlijk zouden
moeten worden opgetrokken tot het
sociaal minimum, dat ongeveer an
derhalf maal zo groot is als het hui
dige pensioen.
Op korte termijn
Gezien de positie, waarin vele
bejaarden thans verkeren vooral
zy, die buiten hun A.O.W. geen of
nagenoeg geen pensioenuitkering ont
vangen, acht de minister het wense
lijk om in afwachting van nader
advies de pensioenbedragen van de
A.O.W. op korte termijn te verhogen.
Minister Veldkamp wil die verhoging
op 15 procent stellen. Dit betekent
168 gulden meer voor een ongehuwde
en 264 gulden meer voor gehuwden.
De nieuwe pensioenbedragen komen
Nederlanders gaan niet over
een nacht ijs, maar als het twee
nachten achtereen vier graden
gevroren heeft, kunnen de ware
Friezen hun ijzers niet langer in
het vet laten staan. Onze foto
graaf knipte in de onmiddellijke
nabijheid van Leeuwarden reeds
enkele enthousiaste schaatsers.
Zou het dit jaar tot een Elfste
dentocht komen?
op 1302 gulden voor ongehuwden en
2058 gulden voor gehuwden.
Hierbij is buiten beschouwing ge
bleven de per 1 december a.s. te
effectueren automatische aanpassing
van de A.O.W.-pensioenen, welke
voor ongehuwden een verhoging van
42 gulden per jaar en voor gehuwden
een verhoging van 66 gulden per jaar
zal meebrengen.
De bewindsman heeft de S.E.R.
gevraagd om het advies omtrent de
problematiek rond de A.O.W.. waar
om hij destijds heeft verzocht, uit
te brengen voor 15 januari a.s.
Solidariteit
Niet alleen de A.O.W. ook de an
dere pensioenen staan thans volop
in de aandacht van minister Veld
kamp. Want hy heeft zich ook tot
de S.E.R. gewend inzake de kwestie
van het waardevast maken van be-
drijfspensioenen. Hij deelt de Raad
mede van plan te zijn zich tot de
contactcommissie van de bedrijfs
pensioenfondsen te wenden en haar
te vragen op welke wijze de pen
sioenen kunnen worden ingeschakeld
bij het loonoverleg.
Met andere woorden; hy wil we
ten hoe het mogelijk gemaakt kan
worden, dat by de herziening van
loon- en andere arbeidsvoorwaarden
in een bedryfstak de reeds toegeken
de bedrijfspensioenen enigszins wor
den verhoogd. Daar voor wil hij
een deel van de voor loonsverho
ging beschikbare ruimte gebruiken.
Zo te handelen lijkt de minister
in overeenstemming met de solidari
teit tussen werkenden en gepensio
neerden.
H.M. de Koningin heeft gis
teravond in de Stadsschouwburg
te Rotterdam de voorstelling bij
gewoond van de Amateurtoneel
groep „De Maasstadspelers", die
ter gelegenheid van haar derde
lustrum Hooft's Warenarop
voerde. In de pauze werden de
spelers aan H.M. voorgesteld,
v.l.n.r. H.M. Koningin Juliana,
voorzitter Bob van Duiken, Claar
Brokmeier als Geertruid en Dick
de Wilde als Warenar.
Geslaagde proef
met Atlas-raket
Gisteren is van Cape Canaveral
met succes een snol-vurende" At
lasraket gelanceerd, waarmee een
bijzondere proef werd gedaan.
De raket vervoerde op zijn romp
een namaak-atoombatterij. Kort
voordat de Atlas die reeds na vier
minuten geheel uit het gezicht was
verdwenen boven de Afrikaanse
kust arriveerde, werd de batterij
„atoomstaven" losgemaakt. Vliegtui
gen van de Amerikaanse luchtmacht
maakten foto's van deze gebeurtenis
en van de daarop volgende verbran
ding van de batterij in de damp
kring. De batterij verdween in een
wolk van veelkleurig vuur.
De proef werd genomen omdat de
geleerden wilden weten wat er ge
beurt als de radio-actieve batterij
van een met atoomenergie aangedre
ven kunstmaan naar de aarde terug
valt en verbrandt. De proef werd ge
nomen met niet radio-actieve staven.
Voorts heeft de Amerikaanse
luchtmacht gisteren van Point Ar-
uello in Californië een atlas-Agena
tweetrapsraket gelanceerd, die een
.mysterieuze" satelliet in een baan
om de aarde bracht.
De Atlas-Agena combinatie werd
ook gebruikt om de reeks „midas" en
„samos" satellieten le lanceren. De
„midas" satellieten dienden om vy-
andelijke raketten te signaleren en
de „samos" kunstmanen werden ge
bruikt om foto's te maken boven vy-
andelijk gebied.
De Sowjet-Unie cn communistisch-China hebben sinds 1945
tweehonderd miljoen mensen in Oost-Europa en in Tibet binnen
hun landsgrenzen ingelijfd. Deze staten zijn schuldig aan een
duidelijke vorm van kolonialisme", aldus verklaarde de Ameri
kaanse vertegenwoordiger Bingham gisteren tijdens het debat in
de Algemene Vergadering der Verenigde Naties. „Hebben ook
deze mensen niet het recht om, zoals in de V.N.-verklaring over
de afschaffing van het kolonialisme is neergelegd, vrijelijk van
hun politieke inzichten blijk te geven en moeten ook zij niet „vol
ledige vrijheid en onafhankelijkheid genieten?", aldus Bingham.
„Deze onderworpen volken willen weten waarom de V.N. zich
uitsluitend bezighouden met „Westerse vormen van kolonialisme".
Hetzelfde beginsel door de Assemblée aanvaard, moet ook
voor de ingelijfde Oosteuropeanen en Tibetanen gelden", onder
streepte de Amerikaan.
Sterke rede van
Bingham
(V.S.)
Bingham wees er voorts op, dat
de Sowjet-Unie weliswaar eist, dat
de Verenigde Staten hun bases in
het buitenlajid opgeven, „maar Sow-
jet-Rusland handhaaft zelf in Hon
garije troepen ter sterkte van onge
veer vyftigduizend man'
Intussen overweegt Canada om in
de volgende bijeenkomst van de Al
gemene Vergadering een veroordeling
te vragen van het Russische kolonia
lisme. aldus een lankondiging van
premier Diefenbaker.
Bij het VN-debat over het kolo
nialisme beschuldigde de vertegen
woordiger van Cuba de V.S. ervan,
dat zij „de dictatuur van Trujillo in
de Dominicaanse republiek willen
Soekarno nodigt
Fidel Castro uit
President Soekarno heeft de Cu
baanse premier Fidel Castro uitge
nodigd voor een bezoek aan Indone
sië, aldus „Antara". Mogelyk zou
Castro nog dit jaar naar Indonesië
komen, aldus een Cubaanse woord
voerder.
handhaven' 'en een gewapende aan
val op dit land voorbereiden. Hij
vroeg voorts om „dekolonisering" van
Porto-Rico, „de Amerikaanse kolonie
die nog steeds niet onafhankelijk is
geworden". De Amerikaan Bingham
merkte op dat Porto-Rico zich vry-
willig had uitgesproken voor een
autonoom statuut binnen het ver
band van het Amerikaanse gemene
best. Maar als tien procent van de
bevolking om onafhankelijkheid zou
vragen, zouden de VS zeker een
volksstemming laten houden. Een
dergelij verzoek had men in Wash
ington echter nooit ontvangen.
In de Veiligheidsraad, waar even
eens de Cubaanse beschuldigin
gen aan de orde zyn, verklaarde de
Amerikaanse afgevaardigde Adlai
Stevenson, dat „geen enkele Ameri
kaans militaire macht is doorgedron
gen in het Dominicaanse territo
rium". Hij voegde hieraan toe, dat
het Dominicaanse volk tientallen ja
ren het slachtoffer is geweest van
een reactionaire tirannie en dat de
Verenigde Staten zijn bevrijding met
geestdrift begroeten.
Met betrekking tot de opmerkin
gen van de Cubaanse afgevaardigde
verklaarde Stevenson, dat er in
tegendeel een zekere misdadige ver
bintenis bestaat tussen de Trujillos
en de regering-Castro voor een poli
tieke ontbinding van de Dominicaan
se republiek. Stevenson herinnerde
eraan dat de VS de beslissing van de
conferentie van Amerikaanse Staten
tot sancties tegen de regering-Tru-
jillo ten uitvoer hebben gebracht.
Tien (loden door
explosie in café
Als gevolg van een ontploffing in
een Duits café-restaurant in San
Martin, een der buitenwyken van
Buenos Aires, zyn tien mensen ge
dood en veertig gewond. De ontplof
fing deed zich voor op een tydstip
waarop de zaal vol bezoekers was.
Men vreest, dat het aantal slacht
offers nog groter zal blijken te zyn.
De politie stelt een onderzoek in naar
de oorzaak van de ontploffing.
De socialisten hebben gisteren een
zeer bijzonder wapen ter hand
genomen in de parlementaire
strijd tegen minister Beerman
over de spijtoptanten.
Als blijk van afkeuring over het
dopr de minister in deze kwestie
gevoerde beleid werd door de so
cialist Daams een amendement
op de begroting van zijn depar
tement ingediend om de sala-
rispost van de bewindsman met
één gulden te verminderen.
Iri het parlementanre wapenarsenaal
staal meer dan één middel om een
minister of een kabinet tot heen
gaan te dwingen. Het meest ge
bruikt is een motie, waarin het ver
trouwen wordt opgezegd. De onge
schreven regel, die nu al byna een
eeuw geldt, zegt immers, dat geen
minister kan aanblijven tegen de
wil van het parlement En de
grondslag van ons parlementaire
stelsel is het vertrouwen tussen
Kamer en ministers.
Maar de Kamer kan een minister ook
het geld onthouden, dat hy voor de
uitvoering van zijn beleid nodig
heeft. Dit middel is al tientallen
jaren niet meer gebruikt. Maar nog
ongebruikelijker is het wapen, dat
de socialistische fractie gisteren te
voorschijn heeft gehaald: vermin
dering van het salaris van de be
windsman als blijk van afkeuring
en wantrouwen.
De socialisten meenden deze nieuwe
weg te moeten bewandelen omdat
zy een in juli reeds aangenomen
motie van 1e K V P.-er Van Doorn
zien als een uiting van afkeuring
(zij het op termijn).
Vanmiddag zou over het amende-
ment-Daams gestemd worden, maar
het lijkt niet waarschijnlijk, dat
het een meerderheid zal vinden. De
kritiek, die gisteren ''oor de andere
fracties werd geuit, was namelijk
heel wat milder dan bij voorgaande
parlementaire discussies over deze
bewogen kwestie.
iMen zie ook elders).
MINISTER DE POUS:
„Gevolgen verlies
Indonesië beperkt"
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
Het is verheugend, dat door
een actieve instelling van Am
sterdam de gevolgen van het
verlies van Indonesië beperkt
zijn gebleven, aldus minister drs.
J. W. de Pous vanmorgen bij
de ingebruikstelling van het
nieuwe graanoverslagbedrijf in
de hoofdstad „Nationaal be
schouwd hebben wij trouwens
ook op soepele wijze en mede
dank zij de gunstige internatio
nale conjunctuur een aanpassing
tot stand weten te brengen,
welke onze economie in het
algemeen gesproken zonder
moeilijkheden heeft kunnen ver
werken.
Minister De Pous zei met ge
noegen te verklaren, dat het
Amsterdamse koopmansschap in
zulk een ruime mate weet bij te
dragen aan de grote activiteiten
op het terrein van het interna
tionale handels- en dienstenver
keer, hetgeen o.m. blijkt uit het
spectaculaire graanoverslagbe
drijf.
Uit het Leidsch Dagblad van
25 Nov. 1861:
De Engelse admiraliteit
heeft het rooken van sigaren
of pijpen verboden aan alle
adelborsten, stuurlieden en
matrozen, die den vollen
ouderdom van 18 jaren nog
niet bereikt hebben.
'Advertentie) Stedelijke
gazfabrieken. Verkrijgbaar
aiyeerine, tot vulling dei gaz-
metersinplaats van met wa
ter. zijnde een behoedmiddel
tegen het bevriezen derzelve
Het kantoor is open van
'smoigens 9 tot 's avonds 7
ure.
De Directieur,
De Timmerman
