4 Nederlandse voorstellen thans formeel ingediend Papoea's moeten over hun toekomst beslissen Ontsnapte weer gepakt in onderlij ke woning Vliegtuig met recruten verongelukt: 81 doden Mr. Luns verzoenend Praten... en meteen Algerijnse uitbrekers op vijf na gegrepen Politie is woedend Nieuiv-Guineci in de V.N. Geen polemiek WEERBERICHT ONTREDDERD EN VERMAGERD Ouders waarschu wden via- hun raadsman officier van justitie Officier zelf bij ontsnapping (Dmc/ ^)Tte uws Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 9 NOVEMBER 1961 No. 30499 li LEIDSCH DAGBLAD 1 Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 (Van onze correspondent te Washington) Minister Luns heeft gisteren formeel de Nederlandse voorstellen voor de internationalisering van West-Nieuw- Guinea in de Algemene Vergadering der V.N. ingediend. In een uitstekend gedocumenteerde rede heeft minister Luns aangetoond, dat Nederland zich ten aanzien van Nieuw-Guinea precies gedraagt zoals ihet V.N.-Handvest en de dekolonisatie resolutie van het vorige jaar verlangen. Daarna spraken Polen en Saoedi-Arabië zich uit tegen het Nederlandse plan. Het laatste land verdraaide de waarheid dusdanig dat de Nederlander Schür- mann de zaak gemakkelijk kon recht zetten. Indonesië maakte gebruik van het recht tot antwoord op de Neder landse rede. Deze interventie had een enigszins theatraal karakter. De woord- 1 De rede van minister Luns duurde ongeveer een half uur. De Neder landse woordvoerder vermeed vrijwel alle polemiek met Indonesië. Wat hij vóór alles van belang achtte was de toekomst van het omstreden gebied. Daarover had niemand te beslissen dan de Papoea's zelf. Zo alleen kon een duurzame vreedzame regeling worden bereikt. De rede eindigde in een verzoenende toon, daar mr. Luns de hoop uitsprak dat ook Indonesië zou inzien dat dit de juiste oplossing is. In dat geval zouden Nederland en Indonesië een betere en vriendschappelyker relatie kunnen ontwikkelen. te wees mr. Luns op het feit, dat opgaan in een andere staat alleen toelaatbaar is, nadat de bevolking van het betrokken gebied daartoe op democratische wijze haar wil te kennen heeft gegeven. De opsomming van de Nederland- voerder van Indonesië stelde voor, dat de Papoea's die zowel in de Neder landse als de Indonesische delegatie aanwezig zijn, een ontmoeting met elkaar zouden arrangeren. Het woord Papoea dat volgens de Indonesiër „volk zonder beschaving" betekent, wilde hij overigens niet gebruiken'. Aan het slot van de middagzitting antwoordde de heer Schürmann, dat alle leden van de Nederlandse delegatie en natuurlijk ook de Papoea's vrij waren te spreken met wie zij wilden. Het volk van Nieuw- Guinea is er, volgens de heer Schür mann, trots op Papoea te worden ge noemd. De opmerking van de Indone siër had aangetoond hoe weinig hij wist van hen, die hij zijn broeders en zusters noemde. Uit het Handvest en de resolu ties der V.N. distilleerde minister Luns de richtlijnen die bij dekolo nisatie moeten gelden. Hij noemde als zodanig het recht op zelfbe schikking, een volksstemming, liefst onder toezicht van de V.N.. Tenslot- se plannen ten aanzien van Nieuw- Guinea leverde daarna niets nieuws meer op, maar de kracht van het betoog bestond hierin, dat, wat Ne derland suggereerde, geheel overeen stemde met de VN-principes, die mi nister Luns eerst naar voren had ge bracht. Onpartijdig onderzoek De omstandigheden in Nieuw-Gui nea noemde mr. Luns uniek. Bij som mige Portugezen, Engelsen en Fran sen bestaat enige vrees dat het Nieuw-Guinea-plan tot een prece dent zal worden gemaakt voor deko lonisatie elders. Minister Luns' op merking kon hen geruststellen. Het zenden van een VN-commis- sie vond de Nederlandse minister ook daarom van belang, omdat op die Gala-opening Nationaal Ballet Met een gala-openingsvoorstelling in de Amsterdamse Stadsschouwburg heeft het Nationaal Ballet zich gis teravond aan het publiek gepresen teerd, dat dit ballet gul, met veel en hartelijk applaus en talrijke open doekjes heeft verwelkomd. De staatssecretaris van O., K. en W., mr. Y. Scholten, en de Amster damse wethouder voor kunstzaken, mr. A. de Roos, behoorden tot de autoriteiten, die deze feestelijke voor stelling bijwoonden. Alle zeventien solisten van door een fusie van heit Nederlands Ballet en het Amsterdams Ballet geformeerde Nationaal Ballet verschenen op de planken, evenals een groot deel van de dansers en danseressen van het corps de ballet. Voor de pauze wer den uitgevoerd „Concerto Barocco", I choreografie George Ballanchine op muziek van J. S. Bach, „Les Mira ges", choreografie Serge Lifar op mu ziek van Henri Sauguet en „Capri- chos", choreografie Herbert Ross op muziek van Bela Bartók. Na de pauze .Etudes", choreografie Harold Lander op muziek van Knudage Risager. Een grote bloemenhulde, volgde tot slot. Ook de artistiek leidster Sonja Gaskell en Mascha ter Weeme (die de leiding van de aparte operagroep van het ballet heeft) en de dirigent van het Kunstmaandorkest, Anton persjes, verschenen voor het voet licht en deelden in de dank van de uitverkochte Schouwburgzaal. VERANDERLIJKE BEWOLKING De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond Veranderlijke bewolking met in hoofdzaak vannacht plaatselijk re gen. Aanhoudend vrij zacht weer. Vannacht zwakke wind, morgen ma tige wind uit westelijke richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur) 10 november Zon op: 7.50 uur; onder: 16.57 uur. Maan op: 9.43 uur; ondier; 18.46 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.16 en 16.29 Uur, laag waiter te 007 en 12.22 uur Hit nummer bestaat uit 18 pagina's manier de V.N. na een onpartijdig onderzoek kunnen vernemen wat er waar is van de Indonesische bewe ringen omtrent de toestand op Nieuw-Guinea. Winiewicz, de voorzitter van de Poolse delegatie, betoogde dat Ne derland in strijd handelde met het VN-handvest en de resolutie over dekolonisatie. „Nederland zou", vol gens zijn bewering, „een poging doen de nationale eenheid van Indonesië te verbreken". De technische ma noeuvres, zoals die welke in de Ne derlandse resolutie tot uiting kwa men, konden dit feit niet verhelen. Zoals men ziet (en kon verwach ten), kwam het Poolse betoog nage noeg overeen met het Russische van de vorige dag. Vervolg op pag. 2 De minister van Financiën, prof. Zijlstra aan het woord in de Tweede Kamer tijdens zijn antwoord aan verschillende spre kers gedurende de algemene financiële beschouwingen over de Rijksbegroting. (Van onze Hilversumse correspondent) Veertig uur na de spectaculaire ontsnapping uit het Baarnse politiebureau is de 18-jarige Amsterdamse student, een van de drie verdachten van de Baarnse moordzaak, in zijn ouderlijke woning weer gearresteerd. De officier van Justitie te Utrecht, mr. W. H. Overbeek, uit wiens handen de verdachte dinsdagnacht blijkt te zijn ontsnapt, heeft hem persoonlijk gisteravond om half zes afgeleverd aan het Huis van Bewaring te Utrecht. De rechter-commissaris stelde de arrestant in bewaring, waarna de ontredderde jongen naar een ziekenzaal van de gevangenis is overgebracht voor een medisch onderzoek. Intussen liep de vermoeide Baarnse politie in de regen nog steeds ijverig te zoeken. Die hoorde het nieuws pas een uur later. Veelal van het publiek, dat het via de radio had vernomen De voorzitter van de Tweede ,die zondag a.s. zijn vijfenzeven- Kamer, dr. L. G. Kortenhorst, tigste verjaardag viert. Zo heeft deze toch al sensationele moordzaak met de arrestatie op nieuw een spectaculaire wending gekregen. De jongen blijkt na zijn ontsnap ping in de bossen tussen Maartens dijk en Baarn te hebben gezworven, zonder eten met een minimale hoe veelheid kleding aan en zonder schoeisel. Gisternacht is hij door het politiekordon, dat om zijn ouderlijk huis, was gelegd in welk huis zich politiemannen bevonden, heen kun nen sluipen. Via een waarschijnlijk geheime ingang heeft hij een vlie ringkamer bereikt, waar hij is gaan slapen. Gisteren omstreeks twaalf uur hoorde zijn broer student in de rechten een toilet doortrekken. Toen hij ging kijken, vond hij zijn broer. Op dat moment waren nog 32 marechaussees van de Paleis Soest- dijk-brigade in felle actie om het centrum van Baarn met de hulp van politiemannen uit te kammen. Belofte De arrestatie, die 's middags volg de was eveneens spectaculair. De ouders, die de Baarnse politie had den beloofd de jongen niet te zul len verbergen, als hij zijn toevlucht in de villa zou zoeken, waarschuwden hun raadsman mr. C. Dietz te Door het neerstorten van een Constellation"-vliegtuig van de Amerikaanse luchtvaartmaat schappij Imperial Airlines zijn gisteravond 78 recruten van het Amerikaanse leger en drie leden van de bemanning omgekomen. Slechts de gezagvoerder en de boordwerktuigkundige hebben de ramp overleefd. Het vliegtuig had aan het vlieg veld Byrd, in Richmond, in de staat Virginia, gemeld te zullen landen in verband met een motorstoring. Tijdens het maken van een grote bocht, kennelijk als voorbereiding van de landing, stortte het toestel in de omgeving neer, waarop het in brand vloog. Reddingsploegen moesten zich over anderhalve kilometer met bijlen een weg banen door het dichte bos, waar in het was terechtgekomen. De recruten waren op weg naar een legerkamp in de staat Zuid- Carolina. In zee gestort Een Amerikaanse PV2-Neptune straalbommenwerper is gisterochtend tijdens een anti-onderzeebootoefening onder de kust van de staat Virginia in zee gestort. Het had een beman ning van elf koppen aan boord. Pas later op de dag werd het wrak ge vonden. Het Amerikaanse vliegdek- schip „Champlain" heeft de stoffe lijke overschotten van twee inzitten den en een leeg reddingvlot van het verongelukte toestel aan boord ge nomen. Men neemt aan, dat de andere negen bemanningsleden zijn verdronken. Baarn. Deze heeft de jongen als ar restant aangeboden aan de officier van Justitie, mr. Overbeek. De offi cier en de substituut-officier, mr. J. van Dijken zijn met de raadsman naar de ouderlijke villa gegaan. Daar is de jongeman verhoord en zoals mr. Overbeek gisteravond verklaarde: hij legde een andere verklaring af dan in de vele verhoren voor zijn ont snapping. Hij heeft nu toegegeven betrokken te zijn geweest bij het doden van de 14-jarige Theo Mastwijk. Maar mr. Overbeek zij ook, dat de met de beide broers gearresteerde 18-jarige de- monstrateur van huishoudelijke ar tikelen de beestachtige moord heeft uitgedacht en uitgevoerd. De weer gepakte ontsnapte is door zijn zwerftocht ontredderd en ver magerd. Hij heeft in de veertig uur, dat hij rond heeft gedoold, geen eten kunnen bemachtigen. Zijn ontsnap ping was volgens mr. Overbeek in een impuls gebeurd. Blunder Desgevraagd zei mr. Overbeek, dat de ontsnapping voorafgegaan was door een urenlang verhoor door mr. Overbeek zelf. Toen deze samen met de verdachte de verhoorkamer ver liet, bleek, „door een misverstand van de Baarnse politie", zoals mr. Overbeek letterlijk zei „Geen politie man in de nabijheid van de kamer te staan, zoals gebruikelijk". Er was er geen bij het verhoor geweest en er stond er ook geen in de hal. „Toen werden twee mensen ver rast, één aangenaam en één onaan genaam", zo zei mr. Overbeek, die overigens deze kapitale blunder op het bewakingsgebied niet verkleinde. Inmiddels is dit de derde tegen spraak op het allereerst gegeven be richt, dat de hoofdinspecteur-korps chef van Baarn, de heer G. J. Backer op eigen houtje verdachte aan een verhoor had onderworpen en deze bewakende politiemannen zou heb ben overbluft, Daarna zei men, dat de substituut-officier van Justitie, mr. J.van Dijken er persoonlijk by was geweest, maar nog steeds wa ren er ook politie-agenten bij. En nu biykt tenslotte, dat mr. Overbeek helemaal alleen stond. Volgens mr. Overbeek is het motief van de moord angst geweest. De of ficier had tijdens de overbrenging van de verdachte naar Utrecht naast hem in de auto gezeten. De vader van de verdachte zat aan de andere kant. De afschuwelijke moord wacht nog op een laatste gerechtelijke ont knoping. waarbij intussen wel vast schijnt te staan, dat de geniale de- monstrateur, de „nozemkoning" zo als hij in Baarn werd genoemd, de uitdenker en voltrekker van de mis daad is geweest. DE GAULLE TOT ELN-LEIDERS... Generaal De Gaulle heeft gisteren in een rede in Toulon de Algerijnse leiders van de FLN uitgenodigd zonder uitstel nieuwe vredesonderhandelingen te beginnen. Hij zei dat „het einde in Algerije in zicht is". Nadat De Gaulle tezamen met de menigte het Franse volkslied had gezongen deed hy een beroep op de extremisten en de dissidente ex- generaals terug te keren. „Aan de andere kant van de Middellandse Zee jagen onze landgenoten een of andere ongezonde droom na. Ik be zweer hen zich opnieuw by het vaderland te voegen met zyn hoop, geloof en vastberadenheid. Waar zy ook mogen zijn, het is him plicht Frankrijk te dienen". Dinsdag werd gemeld dat ex-gene raal Salan had gezegd nooit met generaal De Gaulle te zullen onder handelen. (Van onze Paryse correspondent) Op vijf na zijn alle 39 Algerij nen die kans zagen zondag via een tunnel die zij met hun lepels en vorken hadden gegraven, het kamp van Mauzac te ontvluch ten, nu weer gegrepen. In tegenstelling met de aan vankelijke geruchten dat zy in een vrachtauto in de buurt van de Spaan se grens zouden zyn gesignaleerd, hadden de Algerynse vluchtelingen, die tot de gematigde MNA beho ren, zich niet ver van hun ver banningsoord weten te verwijderen. Sinds zondag hebben zij zich ver scholen gehouden in de bossen rond het kamp waarvan de politie alle uitgangen ond-er strenge bewaking had gesteld. Gedreven door honger en kou hebben zij zich een voor een dan ook weer moeten aanmelden. Van af zondag hadden zij ai oh uitsluitend met wilde kastanjes en rauwe padde stoelen gevoed. Onder de overige Algerijnse po litieke gevangenen in Frankrijk neemt intussen het verzet toe. Een verzet dat door een hongerstaking op grote schaal tot uitdrukking wordt gebracht. Een woordvoerder van de FLN- regering in Tunis heeft gisteren ver klaard zeer onrustbarende berichten te hebben ontvangen over de gezond heidstoestand van de vice-prcmier Ben Bella en zyn vier mede-minis ters, die sedert enige tyd eveneens ieder voedsel weigeren. In FLN-kringen 'verwondert men zich over de tegenstelling die be staat tussen de internering van een groot aantal Algerijnse nationalisten en de geest van verzoening waarvan het staatshoofd, generaal De Gaulle ook gisteren in Toulon weer getuig de. Niettemin is in Tunis tegenge sproken dat de invrijheidstelling van Ben Bella en de zijnen door de FLN als een voorwaarde zou wor den beschouwd voor een hervatting der vredesonderhandelingen met Frankrijk. Twaalf jaar voor moord op weduwe (Van onze correspondent) De Haarlemse rechtbank heeft vanmorgen uitspraak gedaan tegen een 27-jarige Amsterdamse schoen maker die op 12 mei 1960 de 59-ja- rige weduwe M. M. Dyker in haar woning in Krommenie van het le ven beroofd en in de tuin begroef. De man werd veroordeeld tot een gevangenksstraf van 12 jaar met af trek en terbeschikkingstelling van de regering. Verdachte had toegegeven de we duwe uit de weg te hebben geruimd, omdat zy het hem lastig maakte. In de rapporten werd de man geschetst als ver standelijk beperkt, achter dochter en verminderd toerekenings vatbaar. Twee weken geleden eiste de officier van justitie, mr. J. van de Oever, 20 jaar gevangenisstraf alsmede terbeschikkingstelling van de regering. De ontstemming onder de Baarnse politie is zeer groot. Men neemt het de korpschef en de officier van Justitie hoogst kwalijk, dat zy hun mannen, die al dagenlange zware dienst ach ter de rug hadden, in de regen hebben laten doorploeteren, ter wijl zy wisten, dat hun werk nutteloos was. De ontsnapte ge vangene was immers alweer ge arresteerd. In Baarn, maar ook elders in het land, waren de klopjachten nog in volle gang, toen om zes uur via de radio het nieuws van de arrestatie van de student kwam. Publiek moest de agenten opmerkzaam maken op de doel loosheid van hun speurwerk. De officier van Justitie, mr. W. H. Overbeek had de korps chef G. J. Backer nadrukkelyk verboden zyn mond open te doen alvorens de arrestant in het huis van bewaring te Utrecht was afgeleverd. „Om opschudding te voorkomen", aldus werd gezegd. Dat gebeurde om tien over zes. Desondanks hield de heer Backer een half uur later tegen journalisten en zijn eigen men sen vol, dat hij niets van een arrestatie afwist. Dat heeft on der de Baarnse politie veel kwaad bloed gezet. Men heeft het gevoel alsof men in dit op zicht is opgeofferd aan de wen sen van de familie van de arres tant. Mr. W. H. Overbeek heeft ons later verklaard, dat de heer Backer erbij was, toen het eer ste contact tussen de raadsman en de officier van Justitie over de uitlevering van de ontsnapte jongeman door zyn ouders werd gelegd. Dat moet ongeveer vier uur geweest zyr. De raadsman, mr. Dietz no digde de officier toen op zyn kantoor uit om „nader te over leggen". Aanvankelijk was de opzet, dat de jongen daar ook zou zijn, maar bij nader inzien werd het beter geacht hem in het ouderlyk huis te laten. „Was U dan niet bang, dat hy weer zou ontsnappen", werd mr. Overbeek gevraagd. „Wy meenden geen enkel ri sico te lopen met zyn ouders", aldus het commentaar van de officier van Justitie. „Het zyn mensen, die zo zouden reageren, zoals wy verwachtten: met de Justitie meewerken. Onze opzet bij de klopjacht was trouwens steeds geweest hem een kans te geven naar zijn huis terug te keren". BEVORDERD TOT COMMANDEUR By K.b. is, met ingang van 1 de cember, kapitein-ter-zee (met de tydelyke rang van Commandeur) J. A. Bientjes bevorderd tot Com mandeur. De nieuw benoemde Commandeur vervult thans de functie van com mandant van Smaldeel I. Uit het Leidsch Dagblad van 11 Nov. 1861: 1 In Noord-Amerika vindt men een dame,, wier echtge noot generaal is, die zelve de regimenten ispecteert. Een andere treedt op als adjudant van den kolonel, wiens naam zij draagt. In Massachussets wordt een zouavencompagnie gevonden, geheel uit jonge dames bestaande. 1 (Advertentie) Alle soorten beste chocolaad, uit de fa briek van de Heeren J. Fak Brouwer te Middelburg, ver krijgbaar bij de Wed. Groene- veldt, Breestraat over het 1 Hotel Verhaaff te Leiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1