Oe Thant (Birma) opvolger
van Dag Hammarskjold
Moboetoe moet het veld
ruimen in KATANGA
Hij zal een zestal
assistenten kiezen
(Westen wilde vijf)
Tweede verdachte in
A.B. -fraude gepakt
Fa. D. KRET Zn.
WEERBERICHT
Onder dwang van mortiervuur:
EINDELIJK BESLISSING IN BELANGRIJK PROBLEEM
N-Guinearaad
steunt de Ned.
V.N. - resolutie
Paspoort voor
LOETHOELI
BELGISCHE meelfabrikanten
dreigen levering te staken
teuws
Meer glans
en bescherming
voor uw auto!
Dpgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1961
No. 30493
LEID
pirecteur: E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel l. Leiden - Giro no. 57055
f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
'i
(Van onze correspondent in Washington)
De Birmese staatsman Oe Thant die zich liever onpartijdig
dan neutraal noemt is gisteren door de Algemene Vergadering
eer V.N. met algemene stemmen tot waarnemend secretaris-gene-
raai benoemd, nadat de Veiligheidsraad, eveneens met algemene
stemmen, zijn kandidatuur had aanbevolen. Op 10 april 1963 zou
Hammarskjölds termijn geëindigd zijn en tot die datum is Oe
Thant als plaatsvervanger van de voortreffelijke Zweed aan-
vaard. De mogelijkheid is echter niet uitgesloten dat de Birmees
langer in functie zal blijven indien de grote mogendheden het niet
eens kunnen worden over een permanente secretaris-generaal.
Over Oe Thant waren de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten
het reeds geruimte tijd eens. Er waren echter moeilijkheden
gerezen over het aantal assistenten, waarmede Oe Thant zich zou
omringen. Toen men het niet eens kon worden, heeft men de
formule aanvaard, dat Oe Thant daarover zelf zou beslissen,
zonder officiële goedkeuring van de grote mogendheden of de
Veiligheidsraad.
Bestuursplannen
aanvaardbaar
De conferentie van Oe Thant met
belangryke delegatiehoofden wijzen
er evenwel op dat achter de scher
men Oe Thants bestuursplannen vrij
gedetailleerd zijn besproken en ge-
Wogen en tenslotte acceptabel zijn be
tonden.
Hoewel men niet verwachtte dat
Oe Thant de namen zijner assistenten
bekend zou maken, wanneer hy in de
Assemblee zijn eerste verklaring zou
uitspreken, meende men tevoren toch
reeds te weten dat hij zich een zestal
belangrijke medewerkers zou kiezen
(het Westen had voorkeur gehad
voor een vijftal). De assistenten zou
den afkomstig zijn uit de Verenigde
Staten, de Sowjet-Unie, Latyns-Ame-
rika, Afrika, West-Europa en Oost-
Europa.
Oe Thant staat in V.N .-kringen
bekend als een bijzonder vriendelijk
man. Sommigen zijn beducht dat hij
wel eens te minzaam zou kunnen
blijken om leiding te geven in een
organisatie, waar het dikwijls ruw
toe gaat. Het Westen gaf daarom
aanvankelijk de voorkeur aan de
Tunesiër Slim of de Ier Boland, doch
Oe Thant bleek de enige, over wie
S weelinckpri j s voor
prof. Antlriessen
Dr. J. H. Wesselings, secretaris-ge
neraal van het ministerie van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen,
heeft, namens staatssecretaris mr.
Y. Scholten, gistermiddag, tijdens
een intieme bijeenkomst ten departe-
mente, aan prof. Hendrik Andries-
sen de Sweelinckprijs-1960 uitgereikt.
De uitreiking had plaats in aanwe
zigheid van de juryleden, een verte
genwoordiger van NV Philips' Pho-
nographische Industrie te Baarn, mr.
dr. P. J. Witteman, voorzitter van de
Raad voor de Kunst, de echtgenote
en enige andere familieleden van
de bekroonde. In het juryrapport
wordt onder meer gezegd, dat prof.
Andriessen een persoonlijke stijl
heeft weten te ontwikkelen en deze
stijl in de meeste zijner composities
op hoog nivau heeft weten te hand
haven.
Advertentie
LOODGIETERSBEDRIJF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
MEER OPKLARINGEN
Blijkens het weeroverzicht, dat
het K.N.M.I. te 10 uur verstrekte,
zal de noordwestelijke stroming in
het komende etmaal afnemen. Ook
de buiïgheid wordt minder en er
zullen meer opklaringen voorkomen.
Vannacht zal de temperatuur in het
binnenland plaatselijk tot enkele
graden beneden het vriespunt dalen.
De volgende neerslagzone zal ons
land waarschijnlijk niet voor mor
genavond bereiken.
Zon op: 7.41 uur; onder: 17.16 uur.
Maan op: 3.59 uur; onder: 16.21 u.
Hoogwater te Katwijk te 1.22 en
13.44 uur; laagwater te 9.23 en 21.34
uur. (6/11 hoogwater te 2.02 en 14.16
uur; laagwater te 10.03 en 22.15 uur).
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
en een Bijvoegsel
men het met de Russen eens kon
worden.
Een vooroordeel ten aanzien van
Oe Thant zou echter misplaatst
zijn. Hammarskjold zelf heeft bewe
zen, dat men de grootheid van een
secretaris-generaal soms pas ont
waart, wanneer hij in functie is. Het
is in elk geval een goed ding, dat Oe
Thant in het verleden waardering
heeft getoond voor de wijze, waarop
Hammarskjold de functie van secre
taris-generaal opvatte.
Toen zijn voorganger het vorige
jaar aan scherpe kritiek blootstond,
verklaarde Oe Thant, dat hij er de
noodzaak niet van inzag verandering
te brengen in de ambtsuitoefening
van de secretaris-generaal.
Een verandering zou de Verenigde
Naties minder effectief maken en de
organisatie verzwakken, zo oordeel
de hij.
Geen „blokken"
Oe Thant behoort door zijn her
komst tot de Afro-Aziatische groep.
Hij wenst die groep echter niet als
blok te beschouwen, daar hij de we
reld niet verdeeld wil zien in Oost,
West en neutraal. Op grond daarvan
mag men verwachten, dat hij even
min enthousiast is voor de „troika-
gedachte".'
Reeds als student raakte hij be
vriend met Oe Noe, die thans premier
van Birma is. Toen Birma in 1948
onafhankelijk werd, verzocht men
Oe Thant, die leraar in Engels en
geschiedenis is geweest, op te treden
als perschef van de regering. Als
raadsman vergezelde hij Oe Noe op
vele reizen, o.a. naar Moskou, Pe
king, Bandoeng, Londen en Wash
ington. In 1957 vertrok hij naar New
York, als hoofd van de Birmese mis
sie bij de Verenigde Naties. Daar
heeft hij zich zeer gezien gemaakt,
vooral tijdens de vergaderingen van
de Afro-Aziatische groepen. Wellicht
is het aan zijn boeddhistische scho
ling te danken, dat hij zo rustig en
beheerst bleef gedurende de laatste
weken, waarin zoveel over hem werd
gesproken.
Wanneer in de gangen van het ge
bouw der Verenigde Naties gedele
geerden hem toewensten, dat hij de
functie van secretaris-generaal zou
krijgen, dankte hij minzaam met de
woorden: „Dank u, u bent erg vrien
delijk". Zijn glimlachend uiterlijk zou
echter misleidend kunnen zijn.
Nuchter politicus
Oe Thant toonde zich soms een
nuchter staatsman. Toen Amerika
bezwaar maakte tegen de toelating
van communistisch China, omdat dit
land onoprecht zou zijn, reageerde
Oe Thant als volgt: „Het woord on
oprecht is reeds sinds lang geschrapt
uit het woordenboek der diplomatie".
De ligging van zijn land, dat grenst
aan communistisch-China, verklaart
waarschijnlijk waarom hij zich over
zijn Chinese buren zo welwillend
mogelijk uitlaat. Hij stemde bijv. niet
mee, toen de Assemblee China ver
oordeelde over het optreden in Tibet.
Maar wel over Algerije en over Ame-
rika's steun aan een actie tegen Cuba.
Oe Thant is 52 jaar oud. Na hun
veertigste jaar krijgen de mannen in
Birma meestal Oe voor hun naam,
wat zoiets schijnt te betekenen als
„weledele heer". Het salaris van een
secretaris-generaal bedraagt 20.000
dollar plus hetzelfde bedrag voor on
kosten. Hij geniet een pensioen van
10.000 dollar per jaar, ingaande wan
neer hij zijn taak neerlegt.
Radio-Katanga heeft gisteren
meegedeeld, dat de troepen van
de centrale Kongolese regering
uit Katanga zijn verdreven.
Volgens het radiostation hebben
Katangese troepen onder bevel van
generaal Norbert Moke de troepen
van de centrale Kongolese regering
tot over de rivier de Loebilasji aan
de grens van Katanga teruggeslagen.
De Katangese troepen zouden ook
het dorp Kisamba, dat nog net in
Katanga ligt en waarvan het leger
van generaal Moboetoe een bolwerk
had gemaakt, terugveroverd.
Het radiostation meldde dat men
wapens en munitie had buitgemaakt
en verscheidene gewonde soldaten
van Moboetoe gevangen had geno
men.
„Belga" meldt dat de opperbevel
hebber van het centrale Kongolese
leger, generaal Moboetoe, zijn troe
pen heeft opgedragen zich uit Ka-
tanga terug te trekken, omdat zij
teveel te lijden zouden hebben van
het vuur van Katangese mortieren.
Het hoofdkwartier van het centra
le Kongolese leger in Leopoldstad
heeft, nadat opperbevelhebber gene
raal Moboetoe donderdag j.l. had ver
klaard dat zijn troepen ongeveer
vijftig kilometer op Katangees gebied
waren doorgedrongen, niets meer over
de operaties gezegd.
Diplomatieke waarnemers in Leo
poldstad, die het verloop van vorige
Kongolese militaire operaties heb
ben gezien, twijfelen eraan of de hui
dige actie doelmatig verloopt.
Een der in Leopoldstad geaccredi
teerde diplomaten gebruikte in het
verslag aan zijn regering over de
huidige actie de uitdrukking „vijan
delijkheden van het Kongolese
soort", in plaats van over „oorlog"
te spreken.
Incidenten
Gisteren is in Leopoldstad van
betrouwbare zijde vernomen dat zich
donderdag j.l. in Loeloeaburg in de
provincie Kasai, waar zich het
hoofdkwartier bevindt, van waaruit
de operaties van het centrale Kon
golese leger tegen Katanga worden
geleid incidenten hebben voorge
daan, waarbij Europeanen door Kon
golese militairen zyn lastig geval
len.
Dit gebeurde, nadat de centrale
Kongolese legerleiding een bericht
had ontvangen, dat Belgen in Loe
loeaburg via een geheime radiozen
der militaire gegevens zouden ver
strekken aan de Katangese autori
teiten. Er werd toen huiszoeking in
een aantal woningen van Europea
nen gedaan, waarbij de Kongolese
militairen zich hebben misdragen.
Volgens nog niet bevestigde berich
ten werden verscheidene Europese
vrouwen door militairen van het cen
trale Kongolese leger aangerand.
Een aantal Europeanen in Loeloea
burg heeft zich onder bescherming
der Verenigde Naties gesteld. Twee
Belgen werden gearresteerd, voor
dat zij hiertoe konden overgaan.
Suiker één cent per
kilogram goedkoper
Minister Marijnen heeft de netto-
prys van suiker af fabriek met in
gang van 6 november 1961 verlaagd
van f62,10 tot f61,20 per 100 kg.
Dit blijkt uit een beschikking, gepu
bliceerd in de Nederlandse Staats
courant van gisteren. De prijsverla
ging is het gevolg van de het vorig
jaar bepaalde lagere suikergarantie
prijs voor de verbouwers van suiker
bieten van de oogst 1961.
Hieruit volgt, aldus deelt het mi
nisterie van Landbouw en Visserij
mee, dat de vrije verbruikersprijs
van suiker met een cent per kilo
gram kan worden verlaagd.
De 12-jarige Rudi de Ridder,
zoon van de bedrijfsleider, heeft
namens de presidente van het
bestuur van Madurodam, mevr.
mr. J. E. Glastra van Loon-Boon
in Laren 100.000 gulden (achter
grond) overhandigd aan prof.
dr. G. C. Heringa, voorzitter van
de stichting Nederlands Studen
ten Sanatorium. Het koffertje
met het geld viel open en er
kwam heel wat grabbelen aan te
pas voordat de ton weer bij el
kaar was.
De Nieuw-Guinearaad heeft gisteren
tjjdens een buitengewone zitting
een door acht leden ingediende
ontwerpmotie goedgekeurd.
Hierin spreekt de Raad als zijn oor
deel uit:
1) Het zelfbeschikkingsrecht van het
volk van Nederlands Nieuw-Guinea
behoort door iedere staat te wor
den geëerbiedigd op de grondslag
van rechtvaardigheid en menselijke
rechten.
2) Op grond van deze rechten ver
zoekt de Raad bescherming van
de VN in deze aangelegenheid. De
Nieuw-Guinearaad schaart zich ge
heel achter de ontwerpresolutie
over Nederlands Nieuw-Guinea, die
de Nederlandse delegatie in New
York bij de VN heeft ingediend.
De politie in Madrid heeft gis
teren een in Parijs wonende
groothandelaar in sigaren en je
never gearresteerd onder ver
denking van medeplichtigheid
aan de jongste fraude bij de Am-
sterdamsche Bank in verband
waarmee einde vorige week
reeds een 47-jarige employe van
deze bank werd aangehouden.
Het onderzoek naar het aandeel
van de Amsterdammer in de fraude
die zoals gemeld ongeveer 8 ton
bedraagt leidde de politie in de
richting van de toen nog voortvluch
tige handlanger, van wie bekend was
dat hij zich veel in zuid-Frankrijk en
Noord-Italie ophield. Nadat hij door
Interpol in Madrid was gesignaleerd
vertrokken de heer André de la Portè
en hoofdinspecteur Postma na hun
onderzoek in Baden-Baden en Basel
donderdag jJ. per vliegtuig naar Ma
drid.
Commissaris Moll, chef van de
Centrale Recherche te Amsterdam,
deelde ons mee, dat een verzoek aan
de Spaanse regering om uitlevering
van de Fransman in de lijn der ver
wachtingen ligt en wellicht niet veel
moeilijkheden zal opleveren. Omtrent
de bestemming van het aandeel van
de Fransman in deze fraudezaak kon
hy nog geen nadere bijzonderheden
meedelen. Hoofdinspecteur Postma
en de heer André de la Porte worden
dit weekeinde in Amsterdam terug
verwacht.
De Zuidafrlkaanse negerleider Al-
bert Loethoeli, aan wie de Nobel
prijs voor de vrede voor 1960 is
toegekend, krijgt een paspoort om de
prys op 10 december te Oslo in ont
vangst te nemen. Dit is gisteren
door de Zuidafrikaanse regering be
kendgemaakt. Een verzoek van Loe
thoeli om toestemming voor een be
zoek aan Tanganjika werd echter
afgewezen.
De minister van Binnenlandse Za
ken, De Klerk die het regeringsbe
sluit bekendmaakte, verklaarde dat
Loethoeli toestemming had gekre
gen om naar Oslo te gaan, omdat
het „een zeer uitzonderlijk geval"
betrof. Ook had het feit een rol
gespeeld, dat hij zijn verzoek had
beperkt tot de minimumtijd, die no
dig was voor het in ontvangst ne
men van de prys. Zijn paspoort
zou tien dagen geldig zyn. Loethoeli
zou echter de toezegging moeten
doen, dat hij zich aan de door de
regering vastgestelde regeling zal
houden.
De minister voegde hieraan toe:
„De toestemming is verleend, niette
genstaande het feit dat de regering
zich er tenvolle van bewust is, dat
de onderscheiding niet wegens ver
dienste is verleend, maar ter bevorde
ring van propagandadoeleinden wel
ke de toekenning van de Nobelprijs
naar de mening van objectieve men
sen wel moet beroven van haar hoge
eer".
Zuid-Afrika betreurt de toekenning
„vooral wegens de hoogachting die
voor een andere prijs winnaar, Dag
Hammarskjold, bestaat wiens nage
dachtenis niet voldoende wordt ge
ëerd in vergelijking met deze prijs
toekenning".
Russen aan de
sectorgrens
Uit gewoonlijk betrouwbare Weste
lijke bron in Berlijn werd gisteren
vernomen dat Sowjetrussische offi
cieren in Duits uniform in Oost-Ber-
lijn en langs de sectorgrens zyn ver
schenen. Sommigen van hen spreken
nauwelijks een woord Duits. In ge
allieerde kringen is men van mening
dat de Russen de geallieerde bewe
gingen willen controleren zonder on
middellijk als Rus te worden geïden
tificeerd.
Walter Ulbricht heeft gisteren bij
zyn terugkomst van het Russische
partijcongres verklaard, dat korte
lings gevoerde besprekingen tussen
de Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie „de mogelijkheid van objectieve
onderhandelingen over Berlijn en de
Duitse kwestie hebben opgeleverd".
Ulbricht zei dat zijn delegatie met
de Russen over het vraagstuk van
een Duits vredesverdrag „volledige
overeenstemming" had bereikt. Het
voornaamste onderwerp bij de onder
handelingen zou volgens hem zijn
„de vreedzame oplossing van de West
berlijnse kwestie door het opheffen
van het bezettingsregime". Volgens
waarnemers heeft Ulbricht voor de
eerste maal gesproken over een „on
afhankelijke en neutrale stad West-
Berlijn".
Europ. kunstmaan
in 1965 in de ruimte
De Britse minister van luchtvaart,
Thorneycroft, heeft verklaard, dat
de eerste Europese kunstmaan in de
zomer van 1965 in de ruimte zal wor
den gebracht. De lancering zal plaats
hebben op het proefterrein Woomera
in Australië.
Zij verlangen geringe bijmenging in
broodmeel van inlandse tarwe
„Regering geeft
geen aandacht
aan probleem"
De Belgische meelfabrikanten heb
ben gedreigd met ingang van maan
dag de levering van meel aan de
broodbakkeryen te staken, indien
hun eisen niet worden ingewilligd.
Zy verlangen, dat de verplichte bij
menging van Belgische tarwe in het
broodmeel wordt verminderd van 70
tot 50 procent, omdat zy anders niet
meer tegen de voorgeschreven prys
kunnen leveren.
Het „kernkabinet voor economi
sche zaken", dat gistermiddag bij
eenkwam en waarvan werd verwacht,
dat het een besluit over deze kwestie
zou nemen, heeft de beslissing uit
gesteld en besloten het vraagstuk
voor te leggen aan de volledige
Belgische kabinetsraad, dit eerst de
volgende week vrijdag weer zal ver
gaderen. Verwacht wordt, dat de
Belgische bakkers hun brood met
ingang van maandag uit eigen voor
raden meel moeten gaan bakken en
dat de fabrieken de leveranties zul
len staken.
Een inwilliging van de eis van
de meelfabrikanten zou met zich
meebrengen, dat een 200.000 ton tar
we de totale Belgische oogst be
draagt ongeveer 700.000 ton op
een andere wijze zou moeten wor
den afgezet. Terwyl het Belgische
ministerie van Landbouw er geen
bezwaar tegen zou hebben de gehele
oogst voor de binnenlandse consump
tie te blijven aanwenden desnoods
met verhoging van de broodprijs in
België, wenst het ministerie van Eco
nomische Zaken een dergelijke ver
hoging te voorkomen. De moeilijk
heid is echter, dat voor de uitvoer
van dit overschot of de aanwending
ervan voor andere doeleinden subsi
dies door de staat zouden vereisen,
die tientallen miljoenen Belgische
franken zouden vergen.
De meelfabrikanten hebben gis
teren aangekondigd tot het staken
van de levering aan de broodbak
kers over te gaan, vooral ook om
dat de Belgische regering de afge
lopen maanden geen enkele aan
dacht aan hun problemen zou heb
ben geschonken.
De Finse minister-president
Martti Miettunen en de minister
van Buitenlandse Zaken Karja-
lainen hebben in Helsinki be
sprekingen gevoerd met de lei
ders der politieke partijen over
de ernstige situatie, die ontstaan
is naar aanleiding van de Rus
sische nota. Een opname van het
gezelschap tijdens de besprekin
gen.
(Due/ ^ïlïe
Uit het Leidsch Dagblad van
6 Nov. 1861:
Als een bewijs, dat het
i wild op dejagt van den heer
i Verster van Wulverhorst te
i Noordwijk nog niet is uitge-
i storven, kan dienen, dat op
i den St. Huberts-dag, die gis-
i teren Maandag gevierd is, ge-
i schoten zijn 70 hazen en 15
i konijnen te zamen 85 stuks
wild. De jagers waren 8 in
getal.
Advertentie- Ieder, die ge
negen is, tot het houden
eener Tafel van 12 a 14 per
sonen, wordt verzocht zich op
te geven, onder letter x, aan
het Bureau van dit Blad.
Verkrijgbaar bij
bus voor A 5 behandelingen 5.90
Advertentie
BREESTRAAT 173
