Vloskou zet Finland onder sterke politieke druk ,Comme elle estlieve' Kongolese politie-actie tegen KATANGA „ONS LAND HEET WEST-PAPOEA" Indonesië dreigt Westduitsers dienen als boosdoeners ECHTGENOTE WEER VRIJ KHEDDA wil onderhandelen /Vndré Puget volgt Olié op 1 WEERBERICHT Molotow houdt zich schuil Nieu tv-Gu inca raad beslist Ook landsvlag en volkslied Rendez-vous met het verleden Adoela vechten tot Tsjombe is verslagen Zu ida frikaans MISNOEGEN over ons land WITTE KRUIS @uc/ Qlieuws Opgericht 1 maart 18S0 DINSDAG 31 OKTOBER 1961 No. 30491 EIDSCH DAGBLAD irecteur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 De Sowjet~Unie heeft aan Finland een nota overhandigd, waar- ii om besprekingen wordt gevraagd wegens ,,het gevaar van een anval van West-Puitsland". Moskou baseert zijn verzoek op het erdrag van militaire bijstand, dat in 1948 tussen de Sowjet-Unie n Finland is gesloten. De Finse president Kekkonen bevindt zich, na een reis door Amerika, thans op Hawaii, evenals zijn minister van Buitenlandse 'aken Karjalainen. Laatstgenoemde is reeds onderweg naar lelsinki om onverwijld het Russische „verzoek om besprekingen" ader onder de loep te nemen. Dit „Verzoek zou reeds heden door het Finse kabinet besproken worden. In de kringen van de Verenigde Naties in New York heeft het Russische voorstel ernstige bezorgdheid gewekt. Vele waarnemers verwachten, dat de Sowjet-Unie op zijn minst weer militaire bases n Finland wenst, vermoedelijk Porkkala, een basis, die de Russen ia de tweede wereldoorlog hadden „gepacht" en in 1957 weer lan Finland overdroegen. „Noord-Europa als springplank voor avonturen" van de tweede wereldoorlog door de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk werd gevolgd". „Noord-Europa en de Oostzee, die lange tijd een betrekkelijk kalm en vreedzaam gebied zijn gebleven, zijn thans binnen de sfeer van gevaarlijke voorbereidingen van het Westduitse militarisme geraakt en als gevolg daarvan zou dit gebied het brandpunt van een gewapend conflict kunnen worden". „Geleid door het belang van het bewaren van de vrede in noordelijk Europa, acht de Sowjet-Unie het In de door Tass gepubliceerde tekst an de Russische nota wordt beweerd at de Russische en Finse veiligheid echtstreeks betrokken zijn by de penetratie van de Westduitse milita- isten en revanchisten in het noor- en van Europa en het gebied van de lostzee en hun streven om dit gebied e gebruiken als een van hun spring- le fraude bij A.B. De 46-jarige echtgenote van de in laden-Baden gearresteerde employé ran de Amsterdamsche Bank, die de- e instelling voor ongeveer f800.000 leeft benadeeld, is vandaag op vrije oeten gesteld, gn De vrouw werd vrijdagavond in laar woning in Amsterdam-zuid ,|H langehouden onder verdenking van nedeplichtigheid of heling. Uit het ♦p.iadere onderzoek van de politie is ie' ebleken, dat haar aandeel in deze raudezaak niet groot is geweest. Zy enpeeft slechts een paar keer hand- ekeningen geplaatst onder schriftu- en, die haar man haar voorlegde. De premier van de Algerijnse op- tandelingenregering, Ben Joessef len Khedda, heeft gisteren in een adiotoespraak bij de zevende ver- '5 aardag van het uitbreken der op- 1 tand gezegd dat de verzetsstrijders lereid zijn de onderhandelingen met 'rankrijk op ernstige grondslagen te 75 heropenen. De toespraak werd over de radio- tations van Tunis. Rabat, Tripoli, 'anger en Cairo uitgezonden. In re- ;eringskringen in Parijs werd deze verklaring beschouwd als een aan- fijzing voor een spoedige hervatting 'an de vredesonderhandelingen. De Franse regering heeft gisteren Ie 50-jarige generaal der luchtmacht indré Puget benoemd tot chef van e generale staf voor de nationale perdediging. Hij volgt generaal Olié op, die zich verleden week om ge- ondheidsredenen heeft teruggetrok- ten. Generaal Puget ls tijdens de Twee de Wereldoorlog commandant van een groep bommenwerpers der „vrije Fransen" in Engeland en daarna uchtmachtattaché in Londen ge feest. In maart werd hij benoemd ot plaatsvervangend stafchef. VERANDERLIJK De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Half tot zwaar be wolkt, met tijdelijk, voornamelijk in de noordelijke provincies wat regen. Overwegend matige zuidwestelijke wind en weinig verandering in tem peratuur. (Opgemaakt te 11.15 uur) 1 NOVEMBER Zon op: 7.34 uur; onder: 17.13 uur; Maan op: uur; onder: 14.49 uur. Hoogwater te Katwijk te 9.22 en 21.57 uur, laagwater te 4 39 en 17.06 uur. ïr Dit i ummer bestaat uit 16 pagina's planken voor nieuwe militaire avon turen". Volgens de nota is het Westduitse leger de voornaamste strijdmacht van de NAVO in Europa. „Het is numeriek sterker dan dat van een van Westduitslands bondgenoten in Europa. De generaals en officieren van het Westduitse leger bezetten een sterke positie in de staven van de NAVO en onder dek king van de NAVO trachten de West duitse generaals de meest vernieti gende wapens: thermonucleaire wa pens, in handen te krijgen, waarin zij worden gesteund door de West duitse regering". De nota beweert verder, dat „deze ontwikkeling alleen mogelijk is ge worden door de politiek van aanmoe diging van het Duitse, militarisme, een politiek, die spoedig na het einde Indonesië heeft gisteren bij de Verenigde Naties een document laten rondgaan, waarin de waar schuwing van minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soe- bandrio vervat is, dat Indonesië mogelijk geweld zal gebruiken als Nederland zou proberen Indonesië te treffen" door het beheer van Westelijk Nieuw- Guinea aan de V.N. over te dragen. noodzakelijke nogmaals te waarschu wen dat deze landen door het aan knopen van banden met de West duitse militaristen gevaar lopen tegen hun wil rechtstreeks medeplichtig te worden aan de uitvoering van de mis dadige oogmerken van de militaristi sche kringen in Bonn", aldus de Russische nota, waarin verder nog gezegd wordt „dat behalve Noorwe gen en Denemarken ook leidende kringen in het neutrale Zweden het gevaar in de Westduitse militaire voorbereidingen in noord-Europa on derschatten". Volgens gezaghebbende Oosten rijkse kringen zou de Russische oud-minister van Buitenlandse Zaken Molotow gisteren enkele uren op de Soivjetrussische am bassade hebben doorgebracht. Russische functionarissen hebben dit echter ontkend en gezegd, dat Molotow, op wie tijdens het Rus sische partijcongres felle kritiek is geleverd wegens zijn anti- partij-politiek, zich in zijn wo ning heeft opgesloten en zelfs heeft geweigerd „met zijn eigen mensen te praten". Volgens deze functionarissen heeft Molotow de laatste drie dagen zijn huis nice meer verlaten. Molotow is op het ogenblik Russisch vertegenwoordiger bij het Internationale Atoombureau in Wenen. Dc Nieuw-Guinearaad heeft gisteren te Hollandia tijdens een buitengewone ziting met alge mene stemmen een door tien leden ingediende ontwerp-motie goedgekeurd, waarbij de raad als zijn oordeel uitspreekt, dat de benaming Nederlands Nieuw Guinea dient te worden vervan gen door „West-Papoea". Voorts werd beslist, dat: a. het volk van West-Papoea dient te worden aangeduid met de bena ming „Papoea"; b. de vlag. zoals die door het Na tionaal Comité in de vergadering van 19 oktober gekozen is, behoort te worden erkend als de landsvlag van West-Papoea; c. als landswapen dient te worden erkend het wapen, dat door het Na tionaal Comité op genoemde verga dering is aangenomen; d. het „Hai Tanahkoe Papoea" dient te worden erkend als het volks lied van West-Papoea. Zo spoedig mogelijk De Nieuw-Guinearaad aanvaardde voorts met algemene stemmen een ontwerp-adres aan de gouverneur, dat vandaag zou worden aangeboden, tezamen met de nationale vlag. De raad besloot voor deze bijzondere ge legenheid het adres niet schriftelijk maar persoonlijk door een vertegen woordiging te laten aanbieden. De raad wees hiertoe acht raadsleden aan onder leiding van de heer M. Kaisiepo. De Nieuw-Guinearaad richt zich in het adres tot de gouverneur met het verzoek te willen bevorderen, dat de benamingen en symbolen, als in de ontwerp-motie vermeld, zo spoe dig mogelijk wettelijk worden er kend, algemeen gebezigd en als na tionale attributen geëerbiedigd. Het ligt in de bedoeling de na tionale vlag waar mogelijk op het grondgebied van Nederlands Nieuw- Guinea naast de Nederlandse vlag te doen hijsen en bij alle gelegenheden waarbij het Wilhelmus ten gehore wordt gebracht, dit te doen volgen door „Hai Tanahkoe Papoea". Vlaghijsbig De Raad zal nog beraadslagen over de datum van de vlaghijsing, waar na de datum later in overleg met het gouvernement wordt vastgesteld. Het ziet er naar uit, dat de datum 1 november, waarop van veler zijde is aangedrongen, niet kan worden verwezenlijkt. Behalve 1 november noemden sommige raadsleden ook 5 november, terwijl weer andere leden eerst wilden wachten tot de gehele bevolking zich met de vlag akkoord heeft verklaard. Het raadslid Bonay stelde zelfs voor om, nadat de voor stellen door het gouvernement zijn erkend, groepen raadsleden uit te zenden om de bevolking in het gehele land over deze voorstellen in te lich ten. De zitting van de Nieuw-Guinea raad van gisteren had bijzonder gro te belangstelling van autochtone zij de. Niet alleen was de vergaderzaal van de Raad tot de laatste plaats bezet, ook voor het gebouw stonden vele Papoea's. „Ik weet nietsIk voel me Ze stond daar als een levend be- volkomen „daas" Even scheen het Prinses Margriet daar gistermiddag in de medische plantentuin van het Franse universiteitsstadje Mont- pellier wat te machtig worden. Zij alleen tegenover een groot aantal beroepsondervragers. roep op clementie. In een eenvou dig blauw jurkje met als garnering een enkel wit stippellijntje en met een fluwelen bandeau van iets don kerder blauw in het blonde haar. Ze stond in de laagte van een soort grot en boven om haar heen sloot zich een kordon van de publiciteit waaruit de vele lopen van foto- en filmcamera's meedogenloos op haar waren gericht. De verwarring duurde echter maar heel kort. De gemompelde opmerking was slechts voor de nabijstaanden hoorbaar. Maar voor hen vormde het een accent te meer in de bewonde ring voor de innemende en tegelijk kordate wijze, waarop Prinses Mar griet met haar achttien lentes deze eerste zelfstandige ontmoeting met de pers onderging. Prinses Margriet staat glim lachend de pers te woord tijdens een onderhoud over haar studie in Montpellier. (Telegrafisch overgebrachte foto) Zij had zichzelf onmiddellijk weer onder controle en uiterlijk volmaakt rustig ging zij weer door met het beantwoorden van de vele vragen. „Charmant, charmant en nog eens, charmantwas het spontane commentaar van een van de vele Franse journalisten. Een ander was kennelijk wel eens in Nederland ge weest. Hij had er iets van opgesto ken. Het kwam heyi goed te pas op dit moment. „Comme elle est lieve1" 0 Slot pag. 2 Nieuw vervolgverhaal De inhoud van ons nieuwe vervolgverhaal „Rendez-vous met het verleden, waarvan de publikatie vandaag begint, wijkt af van de „gewone" soort. Ditmaal eens geen detective of een thema geïnspi reerd op de liefde met een grote of kleine L, maar het verhaal van een oorlogsinvalide, die in een volslagen apathische toestand in een Duits ziekenhuis is opgenomen. De belangstelling voor het Leven wordt weer opgewekt door een onbekende vrouw, die aan zijn ziek bed het dagboek voorleest van wijlen zyn vader, een levenskunste naar by uitstek met een grote affectie tot vrouwen en paarden. De geschiedenis speelt zich grotendeels af in het Pruisen van voor de eerste wereldoorlog en men zou dus als bedenking kunnen aan voeren, dat zy „niet van deze tyd is". Maar heeft het niet evenzeer zijn bekoring om zich te verdiepen in wat geweest is? Wjj hebben het in ieder geval met genoegen gelezen en hoezeer wy er ons bewust van eyn, dat smaken verschillen: wy geloven en hopen dat velen dezelfde ervaring zullen opdoen. premier de weer Griekse krijgt meeste stemmen Het Griekse ministerie van Bin nenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat blykens de definitieve verkie zingsuitslagen de Nationaal-Radicale Unie 169 van de 300 parlementszetels heeft verkregen, tegen de Unie van het Centrum 107 en de linkse PAME/ partij 24. De party van premier Ka- ramanlis heeft dus opnieuw de ab solute meerderheid verkregen. De premier van de centrale Kongolese regering, Adoela, heeft gisteravond bekendgemaakt, dat het Kongolese leger een politie actie vanuit Zuid-Kasai tegen Katanga is begonnen en vast beraden is te vechten totdat president Tsjombe is verslagen. Adoela hield zijn radiorede na ge sproken te hebben met de VN-ver- tegenwoordiger Mamoed Khiari. Deze had hem meegedeeld, dat een Katangees vliegtuig zondag een dorp en een spoorlijn in Zuid-Kasai had gebombardeerd. Momenteel moet het secretariaat-generaal van de VN in New York zich beraden over de vraag, of deze Katangese actie be schouwd kan worden als een schen ding van het bestand, en zo ja, of de VN met militaire maatregelen hier op moeten reageren. In zijn rede zei Adoela, dat troe pen van het nationale leger in het Katangese grensgebied tot actie wa ren overgegaan om „Tsjombes vo- Een beeld, dat binnenkort uit Leiden zal verdwijnen: een HTM-tram in de Haarlemmer straat. weer eens vastgelopen op een parkerende auto. Elders in dit blad schrijven wij uitvoerig over de aanstaande vervanging van de laatste tramdiensten in Leiden door busdiensten. gelvrijverklaarden die daar de orde verstoren, op te ruimen". Hij zei, dat de bombardementen hadden bewe zen, dat Tsjombe „opnieuw een ver rader is geworden". De premier verzocht de Kongolese bevolking de regering „in deze tyd van beproeving" te steunen. „De re gering heeft haar verantwoordelijk heden ten volle op zich genomen en de wereld zal beseffen, dat wij alle middelen tot een vreedzame oplos sing hebben uitgeput", voegde hy er aan toe. Krachtmeting Belgische functionarissen zijn be gonnen met de evacuatie van land genoten uit de grensstad Kaniama in noord-Katanga, waar troepen van de centrale regering zouden zijn bin nengetrokken. Naar verluidt was het gistermiddag rustig in Kaniama, on danks de berichten dat een Kongo lees bataljon een aanval in het ge bied had ondernomen. Waarnemers vrezen, dat het in Ka- tanga tot een bloedige krachtmeting zal komen. Volgens Adoela heeft Tsjombe „aan ongeveer 150.000 dor pelingen. buitenlandse huurlingen en kolonialisten" wapens doen verstrek ken. Wrak verongelukte helikopter terecht Het Britse bergingsvaartulg „Re- claim" heeft gisteren nabij Helmsda le aan de oostkust van Schotland, het wrak geborgen van de Neder landse helikopter, welke daar woens dag in zee is gestort. Zoals bekend werd na dit ongeluk adjudant J. F. van Maas vermist. Het stoffelijk overschot van de adjudant is niet in het wrak aangetroffen. Het ligt in het voornemen om het wrak van de helikopter aan boord van het vliegdekschip „Karei Door man" te brengen, waarna het voor een nader onderzoek naar Neder land zal worden gebracht. Planeten buiten zonnestelsel? Russische sterrenkundigen hebben mei praktische zekerheid vastgesteld dat er buiten ons zonnestelsel pla neten bestaan. Volgens het Russische persbureau Tass hebben de astronomen van de sterrewacht van Poelkovo bij de dub belster 61 in het sterrenbeeld van de zwaan de beweging van een sa telliet waargenomen Deze satelliet behoort „tot de cate gorie van grotere planeten", aldus Tass. Het „Johannesburgse Immigranten Comité", heeft op 26 oktober de tekst van een brief gepubliceerd, welke dit comité namens Nederlandse immi granten in Transvaal en andere pro vincies in Zuid-Afrika aan Koningin Juliana zou hebben gezonden. Vol gens de tekst van die brief zouden talloze in Zuid-Afrika levende Neder landers en Zuidafrikaanse burgers var. Nederlandse afkomst him be zorgdheid en hun misnoegen te ken nen hebben gegeven over de houding van de Nederlandse regering Jegens „het stamverwante Zuid-Afrika". Voorts zou bekend gemaakt zijn, dat er een fonds in het leven geroe pen zal worden waaruit de kosten zullen worden bestreden om een af vaardiging naar Nederland te sturen. Deze afvaardiging zou de minister president persoonlijk een motie van protest willen overhandigen. Advertentie y de echte PIJNSTILLER tegen hoofdpijn, kiespijn, griep, reumatische pijnen etc. Uit .iet Leidsch Dagblad van 31 Oct. 1861; De heer Lesseps heeft te Turin medegedeeld, dat bin nen 18 maanden de Middel- landsche Zee in gemeen schap zal zijn met de Roode Zee. Zondagavond werden de verpleegden in het Evang. Luth. Weeshuis onthaald op broodjes en chocolademelk, bij gelegenheid van de op handen zijnde echtvereeni- ging van Ds Heyen. De kin deren hadden ich beijverd, om de zaal eenvoudig maar keurig met groen en bloemen te versieren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1