1
Vreselijke angst beheerst
HONGARIJE nog steeds
NOORDOOSTPOLDER
ALS EEN GEMEENTE
KAMER aanvaardt de
registeraccouiitantswet
Comité gaat strijden
tegen annexatie-spook
Tweede Kamer akkoord
gedecoreerd
as-emmertje?
van kempen
Nadere beslissing over drie jaar
aangevend
TWEE HERDENKINGEN VAN OPSTAND1956
SCHIJN bedriegt de toeristen
Op 3 november
ook in Leiden
Eindelijk reactie in Zwammerdam
Oude tv-mast
wordt gesloopt
Geen radiobulletins, wel brieven
OAS ..maant*" parlementsleden:
breek de maeht van De Ganlle
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 27 oktober 1961
Derde blad no. 30488
(Van onze parlementaire redacteur)
Met een zekere vertedering heeft
de Tweede Kamer gistermiddag ge
staan aan de wieg van een nieuwe
gemeente, Noordoostpolder geheten.
Tot dusverre was dit gebied be
stuurd in de vorm van een „open
baar lichaam" en vrij algemeen
heerste in de Kamer vreugde, dat de
polder nu voortaan als normale ge
meente door het leven zal kunnen
gaan. Totdat een nadere regeling is
getroffen behoort de gemeente tot de
provincie Overijssel.
Slechts de KVP-er Albering en enkele
van zijn fractiegenoten waren minder
geestdriftig. Zij hadden liever gezien,
dat er vier gemeenten in het leven zou
den worden geroepen in plaats van één.
Verheugde minister
Alle overige sprekers, de heren Scheps
(P.v.d.A), Smallenbroek (AR), Beer-
nink (CH) en Ritmeester (VVD) waren
het met minister Toxopeus eens, dat
thans aan één gemeente de voorkeur
moest worden gegeven.
De minister, die uiteraard verheugd
was over de instemming met het wets
ontwerp vond het weinig terzake, nu
reeds te spreken over de mogelijkheid
van een twaalfde provincie in de toe
komst. Verder deelde mr. Toxopeus me
de, dat omstreeks nieuwjaar een wets
ontwerp tot uitbreiding van Urk zou
worden ingediend.
treffende wetsartikel in werking treedt,
op door Gedeputeerde Staten van Over
ijssel vast te stellen dagen. Ingezetenen
van de gemeente zijn zij, die daar ge
durende de laatste twaalf maanden hun
werkelijke woonplaats hebben gehad.
De dag der eerste vergadering van de
raad wordt bepaald door Gedeputeerde
Staten. In de vergadering worden de
wethouders benoemd. De leden van de
raad, alsmede de uit hun midden geko
zen, wethouders hebben zitting tot de
eerste dinsdag van september 1966.
Verkiezing
Als de Eerste Kamer dit wetsontwerp
nu nog tijdig aanneemt, kunnen de in
woners van de Noordoostpolder in 1962
deelnemen aan de verkiezing voor de
Provinciale Staten van Overijssel.
De gemeenteraad van het nieuwe ge
bied zal bestaan uit 21 leden. De kandi
daatstelling en de eventuele stemming
voor de eerste verkiezing van de leden
van de raad geschieden, uiterlijk drie
maanden na de dag waarop het desbe-
Advertentle
Onmisbaar bij bezoek,
feestjes en recep
ties. Grote keuze van
16.60-f8.70
(ook'n aardig
cadeau-idee, vindt
Uniet?)
BREESTRAAT - LEIDEN
Spoorwegstaking in
geheel Argentinië
In geheel Argentinië is gisteren het
spoorwegverkeer geheel tot stilstand ge
komen als gevolg van een staking die
twee dagen zal duren. Het spoorwegper
soneel wenst veertig procent loonsver
hoging. De regering heeft aangekon
digd, dat 70.000 van de 240.000 spoor
wegwerkers zullen worden ontslagen en
dat eventuele loonsverhogingen afhan
kelijk zullen zijn van een verhoogde
produktie.
Pogingen van de regering om toch
enkele treinen te laten rijden mislukten.
Vele forensen werden echter met over-
heidsbussen naar hun werk gebracht.
De spoorwegstaking is de eerste van
een reeks 48-uursstakingen uit protest
tegen de politiek der regering om de
lonen te „bevriezen" en op grote schaal
arbeidskrachten te ontslaan.
Franse activisten op
Canarisclie eilanden
De Spaanse regering heeft gisteren de
vier leidende figuren van de zeventien
Franse rechtse activisten die op 7 ok
tober te Madrid waren aangehouden, la
ten overbrengen naar Palma, een der
Canarische eilanden. Het zijn Lagaillar-
de, Ortiz en de voormalige kolonels La-
cheroy en Argoud.
De vier mannen zullen op het eiland
moeten blijven, maar zij zullen zich
daar vrij kunnen bewegen. Familieleden
kunnen zich bij de ballingen voegen.
Drie andere activisten, d'Anthes, Fe-
choze en Lacouture, zullen verblijf moe
ten houden in resp. Ubeda in de pro
vincie Jaen, Medina del Campo in de
provincie Valladolid, en in Astorga in
de provincie Leon.
De tien overige arrestanten, die slechts
een secundaire rol in de organisatie van
Lagaillarde en Ortiz hebben gespeeld,
zijn gisteravond in vrijheid gesteld. Zij
moeten zich echter wel dagelijks bij de
politie melden.
Amerika zoekt
350.000.000 naalden
Het mag dan moeilijk zijn om één
naald in een hooiberg te vinden: het is
de Amerikaanse radarstations nog niet
gelukt 350 miljoen naalden te vinden,
die verondersteld worden als een uit
dijende gordel om de aarde te hangen.
Vooral de radarstations van de Ame
rikaanse luchtmacht zijn druk in de weer
om de koperen naalden te zoeken die
zaterdag met een Midas-IV raket in een
baan om de aarde werden gebracht. De
naalden waren verpakt in een 75 pond
zware satelliet.
Men houdt rekening met de mogelijk
heid dat het pak naalden niet is open
gesprongen, want de radarschermen heb
ben de gordel nog niet laten zien. Het
kan echter ook zijn, dat de naald-gordel
nog te klein is. Volgens de berekeningen
zou het ongeveer 30 dagen duren voordat
de 350 miljoen naalden een gesloten
gordel om de aarde hebben gevormd.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gistermid
dag haar zegen gegeven aan het wets
ontwerp-registeraccountants. Er hoefde
niet hoofdelijk te worden gestemd. De
aanvaarding geschiedde „bij zitten en
opstaan". Slechts enkele leden der KVP
en AR waren tegen.
Tevoren had de Kamer met 69 tegen
35 een (gewijzigde) motie van de so
cialist Reehorst aangenomen, waarin
de regering werd uitgenodigd maatrege
len te nemen „ter voorbereiding van"
een wetsontwerp inzake de accountants,
die niet onder de huidige regeling val
len (de z.g. restgroep). Oorspronkelijk
had de heer Reehorst direct een wets
ontwerp gevraagd. Tegen de motie stem
den de AR, de liberalen, de CH, als
mede enkele KVP'ers.
Het wetsontwerp heeft de vorm ge
kregen, zoals deze door de wijzigings
nota van staatssecretaris Gijzeis was
bedoeld. Een gedeelte van de bepalingen
zal direct in werking treden. Daarna
zal een periode van ten minste drie jaar
verlopen. Tenslotte zal de betrokken mi
nister beslissen, wanneer de inschrij
ving in het accountan'tsregister kan be
ginnen. Pas hierna zal dan de Orde van
Registeraccountants (de „hoog gekwa-
lificeerden") kunnen gaan functione
ren. In die tijssentijd kunnen dan wel
licht nieuwe gezichtspunten voor de
restgroep naar voren komen.
Het amendement-Versteeg (AR),
waarin nadere regeling bij de wet werd
voorgesteld, was bij de staatssecretaris
9P ernstige bezwaren gestuit. Daarna
is het door de Kamer verworpen (voor:
VVD, AR, SGP en een aantal leden
der KVP). De staatssecretaris vreesde,
dat men in de kringen der niet-gekwa-
lificeerde accountants erop zou kunnen
gaan speculeren, dat er van uitstel te
veel afstel zou komen. Het zou immers
niet zeker zijn, of, en zo ja wanneer
de Kamer het door prof. Versteeg be
doelde nadere wetsontwerp zou aan
vaarden. Nu het huidige ontwerp wet
wordt (indien ook de Eerste Kamer het
aanvaardt) in de vorm van het
systeem-Gijzeis, kan de desbetreffende
commissie van toelating reeds met haar
werk beginnen. De betrokkenen weten
dan, of zij al dan niet tot de Orde
worden toegelaten, wanneer na drie
jaar de inschrijving in het register
wordt geopend.
Tenslotte vermelden wij nog, dat mr.
Geertsema (VVD) op de valreep met
een amendement kwam om de vermel
ding van enkele grondwetsartikelen
(over de PBO) uit het ontwerp te
schrappen. Dit amendement onderging
een treurig lot: slechts de liberale
fractie was er voor.
De indruk, die toeristen vandaag de dag van de Hon
gaarse bevolking krijgen, is veelal niet juist.
De Hongaren zijn een opgewekt volk en daardoor be
speurt men uiterlijk weinig van de vreselijke angst, die de
mensen doorlopend beheerst.
Deze opmerking maakte de heer
I. Tarnöczy, voorzitter van het Hon
gaars-Nederlands comité „Vijf jaren
later", gisteren op een persconferen
tie, tijdens welke de plannen bekend
werden gemaakt voor de herdenking
in ons land van de Hongaarse op
stand in 1956. Twee landelijke bij
eenkomsten worden er belegd: 4 no
vember in Amsterdam en 5 novem
ber in Utrecht.
Dan zal de opstand herdacht worden,
die de wereld zo nadrukkelijk heeft ge
wezen op het juk, dat het Hongaarse
volk toen en nu nog heeft te dragen.
„Alle handelszaken zjjn genationali
seerd. De boeren mogen niet meer dan
een halve hectare land in eigen bezit
hebben. De oogsten zijn dit jaar 35 pro
cent lager dan vorige jaren, maar toch
moet men voldoen aan de verplichte ex
port naar Oost-Duitsland en China. Er
blijft te weinig voedsel over. De levens
middelen zijn wel niet gedistribueerd,
maar toch schaars en van slechte kwa
liteit. Vlees is zeer duur, kalfsvlees zelfs
helemaal niet te krijgen. Alleen kappers,
schoonheidsinstituten en schouwburgen
zijn goedkoper dan in het Westen",
merkte de heer Tarnöczy op.
Gecontroleerde kerken
Hij vervolgde: „De kerken zijn zoge
naamd vrij, maar in feite worden zij
door de staat gecontroleerd. De staat be
slist by de benoeming van priesters en
predikanten. Vele durven geen kerk
binnen te gaan. Voor onderwijzers kan
geregeld kerkbezoek zelfs ontslag bete
kenen. Bij universitaire examens, zoals
die voor arts, wordt van de kandidaten
uitvoerig en overtuigend antwoord ge-
eist op de vraag of men kan bewijzen,
dat er geen God bestaat. Om tot de
formulering van het gewenste antwoord
te komen, dienen de werken van Lenin
en anderen te worden bestudeerd. Sinds
1956 is het leven ogenschijnlijk wat
draaglijker geworden, maar vergist u zich
niet: de gevangenissen zitten nog vol",
aldus de heer Tarnöczy, die voorts nog
wees op de verdubbeling van de Russi
sche bezetting tot 150.000 man in ver
band met legeroefeningen, die de laatste
maanden in het westen van Hongarije
worden gehouden.
Assimilatie
Na de opstand in 1956 heeft Neder
land ongeveer 3000 Hongaren opgeno
men. Van dit aantal is acht procent in
de loop der jaren naar Hongarije terug
gekeerd. Het assimilatieproces heeft zich
Navo-luchtmaarschalk
komt naar ons land
De commandant van de NAVO-lucht-
Uiacht, airchiefmarshal the Earl of Ban
don, zal vrijdag 3 november met een mi
litair vliegtuig van Fontainebleau naar
Sfpenhurg reizen.
De maarschalk komt naar Den Haag
om daar de jaarlijkse vergadering bij te
wonen, die de European central coun
cil van de RAFA (Royal Airs Force As
sociation) op zaterdag 4 november in
Hotel des Indes zal houden. De RAFA
is een in vele landen vertakte organisa
tie, die voornamelijk liefdadigheid in
haar banieren voert.
Iedereen die deel uitmaakt of uitge
maakt heeft van de Royal Air Force
(grond- of vliegend personeel) kan er lid
van worden. Ook in Nederland bestaan
twee RAFA-afdelingen, een in Den Haag
en een in Amsterdam
Nu de datum 26 februari met rasse schreden nadert en er vele kostbare
jaren verstreken zijn, sinds plannen bekend werden, dat Zwammerdam als
zelfstandige gemeente zou moeten verdwijnen, is uit de burgerij een actie
comité gevormd. Dit comité zal voorgaan in de strijd voor het behoud van
die zelfstandigheid.
Ongetwijfeld heeft elk Tweede Kamerlid de stellige verwachting, dat in
een gemeente die geannexeerd dreigt te worden een actie-comité gevormd
wordt. Zij zullen zich nu afgevraagd hebben: „Waarom uit Zwammerdam
geen reactie?" Hoe sympathiek het streven van het nieuwe comité ook is,
toch kan men zich thans met recht afvragen: „Waarom nu pas een
reactie?".
Gisteren zijn op het stations
emplacement in Zaandam zes goe
derenwagens ontspoord, zodat het
treinverkeer AlkmaarZaandam
Amsterdam enige tijd gestagneerd
is geweest.
Gemeentebestuur
toeschouwer
Het comité kwam twee weken geleden
voor het eerst bijeen. Het heet, dat het
gemeentebestuur, hoewel het er geen
zitting in heeft, veel sympathie koes
tert voor het comité, dat van plan is
een request in te dienen bij de Koningin
Als voorbeeld gebruikt het comité de ge
meente Haarlemmerliede, die indertijd
ook dreigde te worden geannexeerd,
maar door een felle actie van de burgerij
toch behouden bleef als zelfstandige ge
meente. Tussen de beide wereldoorlo
gen, toen er ook reeds sprake was van
annexatie van Zwammerdam door Bo
degraven, heeft men met heftige pro
testen ook kunnen bereiken, dat de in
grijpende maatregel voorkomen werd.
Het actie-comité heeft een schrijven
aan de Zwammerdammers gericht, waar
in hun gevraagd wordt, of zij zich ach
ter de mening van het comité stellen,
dat Zwammerdam zelfstandig moet blij
ven. Binnenkort zal hen een lijst wor
den aangeboden, waarop zij hun hand
tekening kunnen plaatsen, als zij de
vraag met een hartgrondig: „Ja" kun
nen beantwoorden. In het comité hebben
zitting mej. J. G. van Muiswinkel en
de heren J. Th. Hoogeveen, G. R. T. v.
d. Hoofdakker, A. Koster, H. Lamgelaar
G. J. Uittenbogaart, J. Vesseur jr. en
Joh. van Wijngaarden.
Na tien jaar dienst,
nu naar Hoogovens
(Van onze Utrechtse correspondent)
Binnen enkele weken zal ruim 100.000
kilo staal in stukken en brokken in de
Lopikse klei aan de rand van IJssel-
stein komen te liggen: restant van de
oude televisiezendmast, die in 1951 ge
reed is gekomen en die wordt opgeruimd,
nu de nieuwe televisiezendmast in ge
bruik is genomen.
De Verenigde Utrechtse Ijzerhan
del NV, die het sloopwerk voor zijn
rekening neemt, wacht nog op een goed
keuring voor het sloopwerk van de zijde
van de gemeente IJsselstein, Die wordt
binnen tien, veertien dagen verwacht.
Direct daarna begint de sloop. Van de
drie tuien waarmee de mast verankerd
is, wordt aan een kant een doorgebrand,
waarna de mast vanzelf omvalt. De
voet van de 200 meter hoge mast wordt-
verankerd, om onderuitschieten te voor
komen.
Met de bouw van de zendmast is in
1950 begonnen. Hij werd 2 oktober
1951 offiuëel in gebruik genomen. De
in vele andere gevallen nog niet geheel
voltrokken, omdat de taal een te grote
barrière vormde. Vrijwel allen zijn ver
enigd in de Hongaarse Federatie in Ne
derland. Uit deze organisatie is in
samenwerking met de Nederlandse Fe
deratie voor Vluchtelingenhulp, de Ne
derlandse Vereniging van ex-politieke
gevangenen uit de bezettingstijd en het
Veteranenlegioen Nederland onlangs
het comité „Vijf jaar later" gevormd.
De eerste door dit comité georgani
seerde herdenking heeft zaterdag 4 no
vember in Amsterdam plaats.
Om elf uur 's morgens zal dr. W. Drees
een rede uitspreken in de grote zaal van
Krasnapolsky, die wordt gevolgd door
een voordracht en zang. Om twaalf uur
heeft een kranslegging plaats bij het
nationaal monument op de Dam. Hier
bij zal de Hongaarse verzetsvlag aan
wezig zijn, die destijds is aangeboden
aan de Koningin.
Historische plaats
De nadruk zal echter worden gelegd
op de bijeenkomst, die een dag later
op zondag 5 november dus in de
Merwedehal op het Jaarbeursterrein te
Utrecht wordt gehouden, een voor de
Hongaren historische plaats, omdat hier
vijf jaar geleden het opvangcentrum
voor de vluchtelingen was gevestigd.
De herdenking, die hier om elf uur
begint met kerkdiensten, wordt op
geluisterd door een orkest onder leiding
van de assistent-dirigent van het Con
certgebouworkest, Peter Erös, zelf ook
in 1956 uit Hongarije gevlucht, en het
Utrechts Byzantijns Koor. 's Middags zal
worden gesproken door de minister van
Maatschappelijk Werk, mej. dr. M. A. M.
Klompé en de voorzitter van de Stich
ting Nederlande Federatie voor Vluchte
lingenhulp, prof. dr. C. L. Patljn. Al-
bert van Dalsum zal een verzetsgedicht
voordragen. De bijeenkomst waarvoor
zich reeds 1400 Hongaren (niet allen
vluchtelingen uit 1956, want velen kwa
men hier reeds in 1945) hebben aange
meld, wordt besloten met de vertoning
van de film „Hongarije in vlammen". De
Nederlanders die vijf jaar geleden nauw
bij de ontvangst van d e Hongaarse
vluchtelingen waren betrokken zijn voor
het bijwonen van de herdenking in
Utrecht uitgenodigd.
Plaatselijke herdenkingen van de
Hongaarse opstand zullen plaats hebben
te Alkmaar (28 oktober), Ede (4 novem
ber), Den Haag (2 november) en in
Leiden, Enschede en Utrecht (3 no
vember). In Leeuwarden en Heerlen
zijn dergelijke herdenkingen reeds ge
houden.
HOOIGRACHT 54
LEIDEN
PRINS BERNHARDSTR.
NOORDWIJK
(Van onze Parijse correspondent)
De organisatie van het geheime leger,
die er in Algerije nog altijd niet in is
geslaagd haar illegale radio-uitzending
te hervatten, heeft zich gisteren wel met
persoonlijke brieven opnieuw tot alle
Franse parlementsleden gewend om hen
te bewegen kleur te bekennen in de
„patriottische oorlog", die de OAS tegen
De Gaulle en de Vijfde Republiek ont
ketend heeft.
„We zullen spoedig genoodzaakt wor
den", zo staat in de brief te lezen, „onze
200-meter hoge mast, bekroond door
een 20 meter hoge antenne, was op dat
moment het hoogste bouwsel in Neder
land. Het was te voorzien dat zijn le
ven niet lang zou zijn. Het ging tenslot
te om een experimentele zender, expo
nent van een zich snel ontwikkelende
techniek. Tien jaar heeft hij er gestaan.
In de eerste dagen van november valt
hij, de stukken worden als schroot ver
kocht. Bestemming; Hoogovens,
actie te hervatten. De Gaulle verbeidt
trouwens met gulzig ongeduld een nieu
we putsch. Hij hoopt op een burgeroor
log, die hij denkt te kunnen winnen. De
Franse administratie is in Algerije ook
zonder putsch trouwens al vrijwel bui
ten spel geplaatst tengevolge van d e
dubbele actie van FLN en OAS".
„Wil de regering in Parijs", zo ver
klaart de brief, „in Algerije de vrede
werkelijk herstellen, dan zal ze dus ge
noodzaakt zijn, behalve met de FLN ook
met de OAS onderhandelingen te ope
nen, want beide organisaties zijn even
representatief voor de twee voornaamste
bevolkingsgroepen. De OAS zal echter
nooit bereid zijn met De Gaulle in
overleg te treden.
Die weigering, welke overigens van
twee kanten komt, heeft de OAS er dus
toe gebracht de medewerking van het
parlement in te roepen, om de macht te
breken van „de tiran, die even verwer
pelijk is van nationaal als van republi
keins standpunt". Deze fascistische vos,
die hier dus de republikeinse passie
preekt, besluit dan zijn verklaring met
de verzekering dat Salan, „onze grote
leider" er niet over peinst, Frankrijk een
regering op te dringen.
