Nasser: nu is de reactie staatsvijand nummer een P.K Peek&Cloppenburg POSITIE VAN AUSTRALIË IN GUINEACONFLICT MOEILIJK Na de eenheidsidealen een nationaal conflict Verstandhouding kreeg opnieuw een knauw _van Dalen Egyptes nieuwe revolutie 1 Symbool van Kwaliteit -- - Junior stijl 4775 Indonesiërs vriendschap verliezen Vrees om te worden opgeslokt Opgericht 1 maart I860 Vrijdag 27 oktober 1961 Zesde blad no. 30488 (Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) Egypte gaat een nieuwe revolutie tegemoet. Het mag zijn, dat die onder leiding blijft staan van dezelfde man die dit trage land gedurende negen jaar geen rust heeft gegund, Gamal Abdoel Nasser. Maar in die man lijkt zich een fundamentele wijziging te hebben voltrokken. Al degenen, die hem zijn koortsachtige excursies in de Arabische en inter nationale politiek verweten hebben, zeggende: „Waarom houdt hij zich niet bezig met de verbetering van het lot van zijn eigen achterlijke Egypte?", krijgen nu hun zin. Maar of zij daar veel plezier aan zullen beleven, is een andere vraag. Want Nasser heeft nu gekozen: niet voor een sociale, maar voor een socialistische revolutie in zijn eigen land, waarvoor hij leentjebuur heeft gespeeld bij Tito en Castro. Nassers keuze is het antwoord op zyn i getroost om het volk bewust te maken échec in Syrië. De breuk in de Verenig de Arabische Republiek heeft hem op het internationale vlak gewicht doen verliezen. Dit geeft zijn ambities om de leider der Arabische hereniging te wor den voor lange tyd, misschien voor goed, vernietigd en hij weet dat. De Sy rische afscheiding bracht bovenal een bitter conflict teweeg in Nassers eigen kring, de „vrije officieren", met wie hij in 1952 Faroek verjoeg. Er was al een linkervleugel, onder lei ding van Ali Sabri, geïnspireerd door jonge intellectuelen, die een consequente socialistische revolutie vroegen. Er kwam een rechtervleugel, die uit het Sy rische fiasco een andere conclusie trok: Nassers sociale hervormingen en natio nalisaties waren in het Arabische kli maat overhaast ,het werd tijd voor ma tiging en liberalisatie, anders zouden ook in Egypte Nassers dagen zijn geteld. Het heeft er tot het laatste moment naar uitgezien, dat die rechtervleugel, geleid door de vlieger-officier Abdel Ra- tif el Boghdadi en gesteund door de gezeten bourgeoisie, zou winnen. Toen onlangs werd aangekondigd dat Nasser een grote rede zou houden, gonsde Cairo van geruchten over zijn aftreden. Zelfs de communistische ambassades waren ervan overtuigd, dat Nasser zich ten minste in het presidentschap zou terug trekken en Boghdadi tot premier zou benoemen. Mogelijk heeft Nasser zelf die geruch ten doen verspreiden om een staats greep te voorkomen en de rechtervleu gel te verleiden zich bloot te geven. Ze ker is, dat zijn tegenstanders openlijk victorie kraaiden. Te vroeg: in enkele dagen tijds werden tussen de honderd- vijftig en tweehonderd arrestaties ver richt: officieren en leden van de bour geoisie met politieke ambities. Hard aangekomen De verrassing is hard aangekomen. Op het televisiescherm verscheen daar na een man, die weliswaar ernstig en sober sprak en maar één keer zijn hand ophief. Voor het eerst noemde hij in een lange rede Israël geen enkele maal en hij gewaagde slechts in het voorbijgaan van de Arabische eenheid. Maar de man, die zijn invloed in steeds wijdere krin gen had zien uitlopen, sprak niet langer van de strijd buiten Egyptes grenzen. Hij sprak van een worsteling daarbin nen. De jonge linkse intellectuelen, zoals Abderahman Charkaoei, schrijver van het boek „De aarde", konden hun oren niet geloven toen Nasser aan zijn zelf kritiek begon. Hij somde weliswaar een uur lang alle binnen- en buitenlandse verdiensten van zijn regime op, maar toen kwam Syrië ter 6prake en de les sen die hij daaruit trok waren die van zelfkastijding, van een fundamentele en concrete wijziging in zijn eigen vage „filosofie van de revolutie". Nasser zei nu zijn werkelijke vijand gevonden te hebben: „de r«ictie, bondgenoot van het imperialisme, die het als vijfde co lonne achterliet toen het uit zijn kolo niën en bases werd verjaagd". van de belangen, die het bij de revolutie heeft. Vakbonden, boerencoöperaties, studenten- en vrouwenorganisaties moe ten dat bewustzijn verspreiden tot dat iedere werker een levende cel van de revolutie is geworden". Nasser zei verder: „We hebben nage laten de regering om te smeden tot een revolutionair wapen. De administra tie is tot een last geworden voor de revolutie. De worsteling van het volk heeft een macht van het volk nodig. De regering moet grondig door elkaar geschud worden en ontdaan worden van die elementen, die uit opportunisme en zelfzuchtigheid ideeën hebben geopperd /oor reactionaire infiltranten". Voor iedereen, die enigszins op de hoogte is met de marxistische termino logie en haar Cubaanse varianten, zjjn dat duidelijke vingerwijzingen. Nasser heeft zijn „baast gaullistische" rol ver laten en nationaal arbiter en nationaal verzoener, die de steun van groepen af wees om de steun van de gehele natie te verwerven, die geloofde dat hij met el kaar in conflict komende groepen en klassen bijeen kon brengen door per soonlijk voorbeeld en een nationalistisch ideaal. Dat is het typische geloof van een officier. Nasser meende, dat de idealen van Arabische eenheid en sociale rechtvaar digheid voldoende politieke dekking vormden voor zijn nationalisaties. Hij dacht daarmee straffeloos de gezeten bourgeoisie en in de Arabische lan den is zij niet de verlichtste te kun nen treffen, zonder het tegenwicht van de straf georganiseerde, goed geïntro- doctrimeerde massa-organisatie van de kleine boeren en arbeiders, die ervan zouden profiteren. Hij had toch het le- „Fouten gemaakt' Nasser zei: „Wij hebben een illusie gekoesterd. Wij moeten uit de reactio naire staatsgreep in Damascus onze con clusies trekken. Onze fout was, dat wij probeerden met de reactionairen op goe de voet te staan, dat wij dachten op nationale basis met de reactionairen vrienden te kunnen zijn, omdat zij toch onze nationale bestemming delen. Wij meenden, dat onze revolutie goedhar tig moest zijn. Wij dachten dat wij in onze Nationale Unie (Egyptes eenheids partij) ons volk konden verenigen en heropvoeden. Maar wij openden slechts de deur voor de reactionairen. Wij moe ten nu de Nationale Unie reorganiseren tot een partij voor het volk alléén, voor de boeren, de arbeiders, de intellec tuelen en de revolutionaire officieren. Wij hebben ons onvoldoende inspanning Advertentie ger? Maar, zoals hij dezer dagen tot zijn schade bemerkte, die klassetegen stellingen zetten zich ook in het of ficierskorps voort. Gamal Abdoel Nasser heeft er negen jaar over gedaan om tot de conclusie te komen, die een pocketboek over het marxisme hem in een half uur had kunnen bijbrengen. In de keuze tus sen matiging, liberalisering, medezeg genschap van verlichte kringen en de klassestrijd, heeft hij nu de laatste ge kozen. De revolutionaire officier is een officiële revolutionair geworden. De nieuwe revolutie zal niet een ex plosieve tempo van die van Castro heb ben. Daarvoor is Nasser een te voorzich tig komplotteur. De samenstelling van het nieuwe kabinet is gematigder uit gevallen dan men na zijn rede kon verwachten. Maar de oude vlag dekt toch nieuwe lading: Nassers bitterheid tegen degenen, die hem in Syrië de voet hebben dwarsgezet. Geen nieuwe vliegers bij de K.L.M. Naar aanleiding van de berichten over de noodgedwongen beperking in de aan stelling van adspirant verkeersvliegers by de KLM deelt het ministerie van Verkeer en Waterstaat mede te betreu ren. dat de KLM, door minder gunstige bedrijfsresultaten gedwongen, een aantal jonge door de Rijksluchtvaartschool op geleide vliegers niet in dienst kan ne men. Over deze onvermijdelijke gang van zaken is evenwel nauw overleg gepleegd tussen de Rijksluchtvaartdienst en de KLM. In gezamenlijk overleg zoekt men ook thans nog naar een oplossing. Linkse nationalisten in Brazilië vormen „front" De gouverneur van de staten Goias en Rio Grande do Sul. Lionel Brizzola en Mauro Borges, hebben een „Brazi liaans front voor nationale bevrijding" opgericht. Op een massabijeenkomst in Goiania, die door 50.000 personen werd bijge woond, is het programma van dit front, vervat in een „verklaring van Goiania", bekendgemaakt. Het zijn de sociale, po litieke en economische verlangens van de linkse nationalisten. De diepe kloof tussen arm en rijk dient zo spoedig mogelijk te worden overbrugd. De „democratie" die „miljoe nen Brazilianen het recht verzekert van honger te sterven" kan niet van blijven de aard zijn. Het front voor nationale bevrijding wenst radicale maatregelen om een einde te maken aan de bestaande toe stand waarin «„de rijken steeds rijker en de armen steeds armer worden". verantwoordelijk werk vereist concentratie Zijn taak vormt een belangrijk onder deel bij het tot stand komen van het zo beroemde Nederlandse Delta-plan! Hij moet zich doorlopend op zijn moei lijke werk concentreren! De kraandrij ver weet uit ervaring dat P.K. chewing gum hem in zijn taak helpt, omdat kauwen een aangenaam en natuurlijk middel tot concentratie is! Hij heeft altijd een pakje P.K. bij zich omdat dit de beste chewing-gum is die hij kan kiezen! Probeer het zelf! Neem óókP.K.! 1961/1962 Junior gaat het liefst naar het Junior-Centrum van P C. Want daar vindt hij zeker zijn keuze: apart, modern en een eigen stijl. Parkacoat. 'n Meesterlijke jas van water afstotende gabardine in mo derne multicolours, helemaal met zware krul-teddy gevoerd. Leeftijd 15 jaar. KT. tfifging per maat Autocoat voor de Junior in "eigen stijl"» met afknoopbare rugceintuur en schuine zakken. In de prachtige wollen mohair-kwa liteit is een modern grijs tweed-effect verwerkt Leeftijd 15 jaar. 5675 Voorschoenen Donkers teeg 21 Koningin-Juliana- dorp in Israël krijgt andere bestemming De Israëlische kinderkolonie Kfar Ju liana (Juliana-dorp) krijgt een nieuwe bestemming. Dit dorp, in 1953 mede met Nederlands geld gebouwd en genoemd naar Koningin Juliana, werd opgezet om kinderen van immigranten die een speciale opleiding behoefden op te van gen. De laatste zes maanden was het aan tal kinderen van 80 tot 5 afgenomen. Klaslokalen, slaapzalen en werkplaatsen waren verlaten. Een woordvoerder van de Israëlische I jeugdorganisatie voor immigratie ver- klaarde dat het dorp thans zal worden Leiden'gebruikt om kinderen uit afgelegen dor pen of reeds langer in Israël verblij vende immigranten op te leiden. Het is hiertoe voor een periode van anderhalf jaar „uitgeleend" aan het ministerie van Sociale Zaken, op voorwaarde dat kinderen van immigranten die met spe ciale zorg moeten worden omringd, al tijd kunnen worden opgenomen. Kfar Juliana, halverwege Tel Aviv en Haifa, heeft faciliteiten voor een be roepsopleiding en scholing in de land bouw. Voor de bouw werd in Nederland een half miljoen gulden ingezameld, het Joodse Bureau stelde eenzelfde som be schikbaar. Het heeft de levensloop van talrijke jonge Israëli's, van wie sommi gen thans een hoge post in de strijd krachten bekleden, ingrijpend gewijzigd. Een vroegere leerling die vijf jaar ge leden als twaalfjarige wees uit Honga rije kwam en niet één familielid in Is raël had, werkt thans als monteur en heeft in het dorp zijn oude kamer ge huurd. „Hier ben ik een mens geworden", verklaarde hij. (Van onze correspondent in Sydney) „Indonesië beschouwt thans Australië en niet Nederland, minister Menzies en niet minister Luns, als zijn werkelijke vijand in zijn pogin gen om West-Nieuw-Guinea te herwinnen". Een Indonesische minister heeft dit verklaard in een interview met de Australische journalist Peter Hastings van de Daily Telegraph. De verklaring brengt een nieuw element in de onderlinge betrekkingen tussen Australië en Indonesië, dat Australië tot nog toe als een vriend heeft beschouwd, gedachtig als het is aan de tijd, toen Australië zich resoluut stelde achter de strijd van Indonesië om zich vrij te maken van het Nederlandse gezag. Die vriendschap heeft later wel wat geleden, toen de tegenwoordige Austra lische minister-president Menzies ver klaarde de soevereiniteit van Nederland over West Nieuw-Guinea te blijven er kennen tot een vredelievende oplossing van het geschil tussen Indonesië en Ne derland over West Nieuw-Guinea zou zijn bereikt. Pogingen van Soebandrio en Nasoetion om Australië van standpunt te doen veranderen, zijn mislukt en de onderlinge vriendschap kreeg daardoor weer een knauw. „VERSTOORD" .Thans is de verstandhouding nog meer verstoord, sinds minister-president Men zies gezegd heeft de voorstellen van mr. Luns (om West Nieuw-Guinea onder de hoede van de V.N. te stellen tot de Papoea's over hun toekomst zelf zou den kunnen beschikken) te steunen. Peter Hastings heeft de naam van de Indonesische minister ,met wie hij het interview heeft gehad, niet bekend ge maakt. Dit was een voorwaarde tot het interview. Aan de waarachtigheid van zijn verslag behoeft dit geen afbreuk te doen. Dè uitspraak, die ik hierboven citeerde, is ln elk geval belangrijk ge noeg om ernstig onder de loep te wor den genomen. Bedoelde Indonesische minister heeft in hetzelfde vraagge sprek duidelijk naar voren gebracht, dat Australië de enige werkelijke voor stander-zonder-omslag van Luns' voor stel is althans volgens de mening van deze Indonesische minister, die daarbij refereert aan verklaringen (wel ke hij beweert te hebben) van de ka tholieke party en de arbeidsparty in Nederland, als zou het voorstel van Luns niet anders zyn dan een manier voor Nederland om zyn figuur te redden. „De voorstellen van Luns maken de in druk, dat de deur niet gesloten is", zei de Indonesische minister, en volgens hem heeft minister Menzies dit niet begrepen. „Waarom ls minister Menzies zo on buigzaam?" vroeg de Indonesische mi nister aan Peter Hastings. „Waarom is Menzies nog meer tegen ons dan Luns zelf? Nu is het Australië, dat Nederland in West Nieuw-Guinea houdt en ons, Indonesië, uitsluit. Thans is Menzies tegen ons. Waarom? Wat zyn de wer kelijke redenen voor Australië om zich inzake West Nieuw-Guinea („West Irian", zei de Indonesische minister natuurlyk) tegen ons te keren?". De Papoea, die de vraag gesteld had, zei: „Wat hebben wy, Papoea's daarmee te maken?" Een andere Papoea stelde Ned. Nieuw- Guinea als voorbeeld hoe blank en bruin met elkaar omgaan, terwyl in Austra lisch Nieuw-Guinea de verhoudingen tussen blank en bruin „slecht zyn, daar vele blanken in Australisch Nieuw-Gui nea de Papoea's als inferieur beschou wen en hen als zodanig behandelen. In Australisch Nieuw-Guinea mogen de pa- poea's niet eens bier en zo drinken. Liever geen drama Peter Hastings besprak het debat de volgende dag met de Nederlandse dis trictscommissaris Van Bodegom, die o.a. opmerkte: „Ik hoop dat we de Papoea's zelfbeschikking kunnen geven. WR heb ben het hun beloofd en de Papoea's ne men beloften ernstig. Als we de belofte niet kunnen nakomen en we gedwon gen worden hen over te leveren aan Indonesië, ben ik hier liever niet. Het zal een drama zyn". die de Indonesische minister stelde. De ze wyzen er namelijk op, dat Indone sië bezorgd is over de onbuigzame hou ding van Australië. „Als er werkelijk redelijke argumen ten tegen ons. Indonesië, zyn aan te voeren, dan zullen we luisteren", zo ging de Indonesische minister voort. „De Hollanders zyn niet langer ons grootste probleem. Engeland en Amerika zyn Australië is zelfs hevig vyandlg tegen over ons inzake West-Irian (Nieuw- Guinea), maar Australië is dit niet. Australië is zelfs hevig byandig tegen over ons. Als dat zo blijft, dan kon den wy, Indonesië, onze buitenlandse politiek wel eens gaan wijzigen". Volgens Peter Hastings bedoelde de Indonesische minister hiermee te zeg gen, dat Indonesië de diplomatieke be trekkingen zou kunnen verbreken. Het belang van dit interview moet niet worden onderschat. Het onderhoud met de minister duurde twee uur en het verslag werd stenografisch opgeno men. De minister zei, dat de breuk met Australië een feit zou worden als over de voorstellen van Luns in de VN zoo worden gcabemd en Australië Nederland» voorstel zou steunen. Belanrijke rol Zorg over onbuigzaamheid De antwoorden, die Peter Hastings op deze vragen gaf hebben geen offi cieel gezag en zijn dus niet belang rijk. Wel belangrijk zyn de vragen. Australisch Nieuw-Guinea speelt in de politieke houding van de Australi sche regering tegenover Inrdonesië en Nederland natuurlyk voortdurend een belangryke rol. Het is vrywel onnodig op te merken ,dat Australië's houding, zoals door Peter Hastings geschreven, o.a. wordt ingegeven door de vrees, dat Aus tralisch Nieuw-Guinea door Indonesië zou kunnen worden opgeslokt, wanneer West Nieuw-Guinea eenmaal in handen van Soekarno is. De minister, die Pe ter Hastings aanhaalt, ontkent dit. Helaas heeft Peter Hastings erva ren, dat de anti-Australische gevoelens, die bezig zyn zich te ontwikkelen in Indonesië (althans in het Indonesische kabinet) ook opgemerkt worden onder de Papoea's in Ned. Nieuw-Guinea. Has tings woonde een vergadering by van de Manokwari club (studieclub voor Pa poea's), waarby de Nederlandse dis trictsambtenaar Cor Labree, en Lager- berg van de informatiedienst als tolken voor hem optraden. Een Papoea op de vergadering vroeg hem waarom Austarlië geen militaire garanties wilde geven aan Nederland inzake de soevereiniteit over West Nieuw Guinea. Hastings gaf het diplomatieke antwoord, dat de Nederlanders te eniger tyd Ned. Nieuw-Guinea zouden verla ten, maar dat dit niets zou veranderen aan het feit, dat Australië en Indonisië als naaste buren biyven bestaan en Australië, zo mogeiyk. vrede en vriend schap met Indonesë wil blyven onder houden. In d» fU», lost geheel op i Als pep, klontert niet Droog uit de hand héérlijk van smaakl H8H9 VN-rapport over Zuidwest-Afrika De commissie van de VN voor Zuid west-Afrika heeft gisteren in een rap port verklaard, dat Zuid-Afrika onge schikt is om dit mandaatgebied te be studeren. Volgens de commissie, waarin negen landen zyn vertegenwoordigd moeten alle Zuldafrikaanse troepen uit het gebied worden verwyderd en alle burgers daar worden ontwapend. Met algemene stemmen aanvaardden de leden het rapport, waarin wordt ge vraagd aan het Zuiaafrikaanse bestuur over Zuidwest-Afrika een einde te ma ken. Voorgesteld wordt dat de Algemene Vergadering „rechtstreeks of indirect" het toezicht zal uitoefenen. De commis sie noemt de toestand in het gebied „uiterst netelig en explosief", zy beveelt hervormingen en hulpprogramma's aan. waardoor de inheemsen in staat worden gesteld „binnen de kortst mogelyke tijd de volledige verantwoordelykheid voor soevereiniteit en onafhankelykheid op zich te nemen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 17