NRU: „Geen sprake van bestraffing van VPRO" Provinciewetdebat spitst zich toe op verantwoordingsplicht van G.S. SANOSTOL Enige jaren de tijd om program aan te passen hu allemaal gezond..' het hele jaar! J. B. BroekszEisen zijn niet onredelijk Uitzending VARA wil een NTS-programma handhaven Veel verzet op dit ene punt Hosier Katangezen met Baloeba slaags: zestien doden Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 19 oktober 1961 Vierde blad no. 30481 (Van een onzer redacteuren) Zowel mr. H. W. van Doorn als voorzitter van de Nederlandse Radio Unie als de heer J. B. Broeksz, voorzitter van de Pro- pramma Coördinatie Commissie van de N.R.U. hebben tijdens een overweldigend bezochte belang stelling in Amsterdam met nadruk verklaard, dat het niet in de be doeling heeft gelegen de V.P.R.O. te „straffen". Wel erkende de heer Broeksz in zijn uitermate knap, ja zelfs be hendig betoog, dat de door de V.P.R.O. in zijn schetsplan voor een nationale omroep geuite kri tiek op de praktijk van de Pro gramma Coördinatie Commissie een der aanleidingen is geweest tot de tegen het V.P.R.O.-programma gerichte maatregelen. De heer Broeksz meent echter, dat er aan deze omroepvereniging geen onre delijke eisen zjjn gesteld. In een gelijke verhouding van gesproken woord en mu ziek ziet hjj niets onredelijks. Bovendien wordt deze pap niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend, want hij verwees naar de thans nog mogelijk gebleken percentages gesproken woord voor de V.P.R.O.. die voor deze week 88 procent bedraagt en voor de volgende zelfs 95. Men rekent er in de P.C.C. ook op, dat de V.P.R.O. enige tijd nodig zal hebben om tot een gelijke verhouding te komen. En dat het zover moet komen weet de heer Broeksz in zijn pleidooi aande V.P.R.O. zelf, die geweigerd zou hebben in alle redelijkheid over deze kwestie van gedachten te hebben gewisseld en zich daardoor tenslotte gesteld zag te genover een meerderheidsbesluit. Een besluit van vier tegen één, zoals in het verleden steeds besluiten met vier stem men tegen één zijn genomen, tegen welke omroepvereniging dan ook. Daar heeft de V.P.R.O. steeds aan meegedaan. Maar nu hü zelf een veer moet laten blijkt hij de praktijk van de P.C.C. niet te willen aanvaarden. Vier redenen Vier redenen noemde de heer Broeksz, die voor hem aanleiding waren geweest om de coördinatie op de helling te zet ten. Behalve de reeds genoemde kritiek van de V.Pit.O. was hij getroffen, door kritische opmerkingen in een Haags ad vertentieblad over het vele gesproken woord op vrijdagavond. Voorts wilde hij de eisen van de muziekafdelingen bekij ken, die zeiden met al die stringente richtlijnen niet meer te kunnen werken waartegen de heer Broeksz zich persoon lijk sterk heeft verzet en -tenslotte hiel-d hij rekening met het feit, dat ook de staatscommissie, die het omroepbestel bestudeert daarin de praktijk van de coördinatie heeft betrokken. Daar hü van oordeel was, dat de V.P.R.O.-programma's inmiddels naar onderwerp en geest waren veranderd, meende de heer Broeksz, dat zü voort aan ook in de coördinatie dienden te worden betrokken. Op 14 april werd dat aan de V.P.R.O. meegedeeld. De verhou ding werd fifty-fifty gesteld. De V.P.R.O. weigerde dit. Voorzitter dr. J. A. de Ho ming hield voor het standpunt van zün omroep een uitvoerig schriftelük plei dooi. Volgens de heer Broeksz wist men, dat deze kwestie op 23 juni weer aan de orde zou komen. Op 14 april was de be spreking niet rond gekomen. Desondanks kwam de V.PR.O.-afgevaardigde onbe slagen ten üs, zodat de besprekingen geen resultaten opleverden. Vergaderin gen op 14 juli en 27 augustus brachten de standpunten ook niet dichter bü el kaar. De VRR.O. weigerde gehoor te ge ven aan het standpunt van de meerder heid in de P.C.C. en werd derhalve in de laatste vergadering geconfronteerd met twee besluiten, waardoor gesproken uitzendingen moesten worden vervan- gen door muziek. De V.P.R.O. bleek niet bereid dit be sluit uit te voeren. Het bestuur van de Ned. Radio Unie legde de zaak voor aan de regeringscommissaris, die in een ge sprek met de V.P.R.O. gedaan heeft ge kregen, dat na 15 oktober de besluiten geëerbiedigd zullen worden. Maar de staatssecretaris zal over het protest van deze omroepvereniging hebben te beslis sen. Objectieve sfeer Volgens de heer Broeksz was de hele eaak in een objectieve sfeer gehouden. Volgens hem zou de V.P.R.O.-afgevaar- digde in die P.C.C. zelfs zijn tevredenheid hebben betuigd over de prettige sfeer, waarin het overleg was gehouden. Des ondanks kwam dat vlammende protest van de V.PR.O. De heer Broeksz had er begrip voor, dat het voor niemand aan genaam is een programma te moeten verschuiven. Schema's worden met veel moeite en geduld in elkaar gezet en dan valt het niet mee te moeten wijzigen, maar zo is het voor iedereen. Geen en kele omroep vindt dat prettig. De V.PR.O. heeft het principe van de coördinatie onderschreven, maar ageert, wanneer er van hem een concessie wordt verlangd. Op de opmerkingen, dat er met enkele men zendtüd in de week, waarin men voornamelük principiële uitzendingen brengt, niet veel te coördi neren valt, reageerde de heer Broeksz met te zeggen, dat men daarom ook geen zeventig procent muziek, maar vijftig procent had verlangd. De heer Broeksz stelde nadrukkelijk, dat hij weigerde aan een kritiek als ge geven in het schetsplan voor een natio nale omroep van de V.P.R.O. voorbU te gaan. Deze kwam onverwachts uit eigen boezem en was bijzonder scherp. Er werd zelfs gesproken van een „chaos". De ambtenaren van de N.R.U. zien dat Tijdens de persconferentie vroeg een van de verslaggevers, waar- i om er een microfoon op de be- stuurstafel stond. „Gaat U van deze bijeenkomst j een uitzending maken? Dat is dan toch niet fair tegenover de V.P.R.O.", zo werd gevraagd. „Neen, dat is niet voor uitzen- ding", verzekerde W.R.U.-secre- taris J. W. Lebon: „Dat is slechts om later goed te kunnen nagaan wat er precies gezegd wordt". „Een nogal dure notulering", vond een journalist, terwijl twee van zijn collega's zich naar bui- ten begaven, waar VARA-repor- i ter Henk van Stipriaan in de j i N.R.U.-reportagewagen zat. Aanvankelijk was er opdracht i i tot uitzending gegeven", maar j die is inmiddels ingetrokken" wist het tweetal te vertellen. De heer Broeksh gaf nu als V AR A-bestuurder toe op dracht tot opname te hebben i gegeven. Maar nu mijn collega er anders over denkt leg ik mij l daar graag bij neer". Overigens bestreed de heer i Broeksz terecht, dat zoiets niet i fair geweest zou zijn. Principieel 1 hebben pers en televisie overal i toegang, waar ook journalisten l mogen komen. als een miskenning van een gedurende jaren moeizaam nagestreefd resultaat, schreven een tegenrapport en nodigden de V.P.R.O. uit maar eens een bewijs voor hun stelling te leveren. De kwestie kwam het eerst op die vergadering van 14 april aan de orde. Op die vergadering, dat de V.P.R.O te horen kreeg evenveel muziek als gesproken woord te moeten brengen. Dezelfde kern Wij hebben na afloop van de perscon ferentie van de Nederlandse Radio Unie. waar dus althans van achter de be stuurstafel alleen het meerderheids standpunt aan bod kwam. met de pre- dikant-ddrecteur van de V.PR.O, ds. E. D. Spelberg gesproken. De toezegging van de heer Broeksz, dat d«e V.PR.O. de tüd zal krijgen om zijn programma aan te passen, bleek nieuw voor hem, omdat dit op de besprekingen nimmer is ge steld. Toch beschouwde hij dat niet als een tegemoetkoming welke een concessie van de V.PR.O rechtvaardigt. „Men wil het programma van de V.P.R.O dus stap voor stap denatureren, en dan is het maar beter direct neen te zeggen", vond ds. Spelberg. De predikant-directeur van de V.P.R.O. gaf toe. dat de heer Broeksz de gang van zaken bij de be sprekingen juist had weergegeven, maar wees er op dat de V.P.R.O.-vertegen- woordiger op de vergadering van 23 juli zich alleen tegenover 17 leden van de andere omroepverenigingen had bevon den en niet voorbereid was op een dis cussie, die toen werd geconcentreerd op de in het plan voor een nationale om roep voorkomende kritiek op de praktijk van de coördinatie. Ds. Spelberg bleef erbü dat zolang de vertegenwoordigers van d« grote omroepen iets anders onder coördinatie verstaan dan de V.P.R.O. de discussie wèl moeilyk zal blyven. De heer J. W. Rengelink, televisie-se cretaris van de VARA, maakt in de uitgave van 19 oktober van de radio- tv gids van zün omroeporganisatie naar aanleiding van de recente kritiek enige opmerkingen over de verhouding t'issen de NTS en de omroepverenigingen. Na te hebben vastgesteld, dat de omroep organisaties, stuk voor stuk, de NTS willen handhaven, schrüft de heer Ren gelink: „Er zijn stromingen binnen de NTS, die af zouden willen van de verplichte 40 procent NTS-programma's. In plaats daarvan willen zij de vrüwillige samen werking op programmagebied stellen en dan natuurlijk met een geringer percen tage. De voorzitter van de KRO, mr. H. W. van Doorn, heeft zich tot tolk van deze stromingen gemaakt. De voorzitter van de NCRV heeft hem gevolgd. En ook de voorzitter van de NTS heeft in zün toespraak tüdens de receptie in het raadhuis van Hilver sum gewaagd van een programmasamen- werking op basis van vrywilligheid. De VARA deelt dit standpunt niet. In de bestuursvergadering van de NTS heeft de VARA, bij de behandeling van de ontwerp-rede van de voorzitter van de NTS, daarvan als enige blük ge geven. Voor ons is het percentage van 40 pet geen wet van Meden en Perzen. Maar dat in de wettelyke regelingen de verplichting tot een NTS-programma van bepaalde omvang is en blyft vastge legd, is naar ons oordeel noodzakelyk". Voorts merkt de heer Rengelink nog op: „Dat ook buitenstaanders in een programmacommissie van de NTS zit ting hebben, willen wij graag bepleiten. Het lijkt ons doelmatiger en van meer betekenis dan dat zy in het bestuur zitting hebben". Het Zweedse schip „Vibeke Christensen", dat op de Rottum- merplaat aan de grond is gelopen. De bemanning is aan boord ge bleven. Nederlandse redders waren aan boord niet welkomde touw ladders werd ingehaald. „Hulp en assistentie niet nodig", liet men weten Dr. Soebandrio in Parijs De Indonesische minister van Buiten landse Zaken dr. Soebandrio is gister middag uit Londen in Parijs aangeko men. Hy heeft vanmiddag een onder houd met zjjn Franse ambtgenoot Couve de Murville. Naar verluidt zou Soebandrio mor gen in Wenen een onderhoud hebben met president Soekamo, die daar een medische behandeling ondergaat. ZAAK MARCEL NIVARD KOMT 26 OKTOBER VOOR De rechtbank te Rotterdam zal op donderdag 26 oktober a.s. de zaak be handelen tegen een 39-jarige kappersbe diende, die er van verdacht wordt op 7 februari jl. de 8-jarige Marcel Nivard te hebben vermoord. Mr. J. M. van Leeuwen, de officier van Justitie, heeft moord ten laste gelegd. De kappersbe diende wordt verdedigd door mr. G. J. Doeksen uit Rotterdam. De zaak-Marcel Nivard heeft in het begin van dit jaar grote opwinding ver oorzaakt in Rotterdam. De jongen werd op 7 februari vermist vriendjes zagen hem voor het laatst spelen op een par keerplaats by de Diergaarde Blijdorp en ondanks zeer intensief speurwerk werd het stoffelyk overschot pas een week later, in de nacht van 14 op 15 februari, na een telefonische „tip" aan de politie, gevonden in een sloot langs de Provinciale wee bij Bergschenhoek. De kappersbediende, die zelf de politie op het goede sppor had gezet, werd op 22 februari jl. gearresteerd. Hy bekende de moord. Prins Philip hekelt verziekte toestanden in Britse industrie (Van onze Londense correspondent) Prins Philip heeft zich dezer dagen in Londen tegenover ongeveer 120 in dustriëlen fel uitgesproken over de ver ziekte toestanden in een deel van de Britse industrie. Met zyn bekende open hartigheid voer hü uit tegen die werk gevers en arbeiders, die in „hun eigen kleine wereld" leven. Hy sprak over het ontmoedigende beeld dat gevormd wordt door een rampzalig groot aantal verantwoordelyke lieden ln alle delen van de industrie, die een voudig weigeren vooruit te zien en die niet in staat schijnen te zün om van het verleden of van ervaring van an deren te leren. Ze zün blind voor de werkeiykheid totdat ze op een goede dag ontwaken en merken dat ze geruï neerd zyn. Wanneer dat gebeurt is dat nooit hun fout. Altijd geven zy ande ren de schuld van hun eigen tekortko mingen. De bastions van de zelfgenoeg- zamen en de kortzichtigen kunnen al leen worden omver gehaald door voort durende ondermyning!, riep de prins uit. Hij waarschuwde dat tegenwoordig de reputatie van een land afhangt van zün betrouwbaarheid op handelsgebied. Het gekletter met raketten maakt op niemand indruk. Juist op dit ogenblik lüden wü een nationale nederlaag te vergelüken met een verloren militaire campagne. En, wat erger is, wü hebben dit onszelf aangedaan. De prins zin speelde duidelük op de wilde stakin gen, welke de staal- en de autoindu strie een ernstige slag hebben toege bracht. Zün gehoor bestond uit leden van de Vereniging voor samenwerking in de industrie, een lichaam dat streeft naar betere industriële verhoudingen. Staatsrechtelijke betogen in Ticeede Kamer (Van onze parlementaire (redacteur) De Tweede Kamer heeft gister middag een begin gemaakt met de bespreking van het ontwerp voor een nieuwe provinciewet, die in de plaats zal moeten komen van Thor- beckes uit 1850 daterende provin ciale wet. Behalve de koppeling van de aantallen leden der Provinciale Staten aan de bevolkingscijfer be vat het ontwerp o.m. de verant woordingsplicht van het College van Gedeputeerde Staten aan de vergadering van Provinciale Staten voor het hele door G.S. gevoerde beleid. Op dit punt heeft het debat zich toegespitst. Voor liefhebbers van het staatsrecht was het een heeriyk kluifje. Het is ove rigens de vraag of minister Toxopeus zün voorstel in deze vorm er door zal weten te krügen. De fracties der KVP, ARP en SGP wilden een beperkter ver antwoordingsplicht, de CHU Iets min der duideiyk, terwyi PvdA en VVD zich achter de regering stelden. Als het op stemmen aankomt, zal het vermoedelük een dubbeltje op z'n kant worden, daar voor- en tegenstanders in aantal onge veer tegen elkaar lyken op te wegen. Waar was het nu precies om te doen? Het provinciaal bestuur heeft enerzüds de bevoegdheid tot verzorging van het eigen provinciale huishouden (deze be voegdheid noemt men autonomie), maar anderzüds bestaat de plicht tot mede werking aan voorschriften van „hoger hand* '(dit wordt betiteld als medebe wind) Het is nu zo, dat Provinciale Sta ten, dus de „volksvertegenwoordiging" van de provincie, uit hun midden een College van Gedeputeerde Staten benoe men voor de dagehjkse leiding. Door niemand Is betwist, dat G.S. aan P.S. verantwoording schuldig zün op het ge bied van de autonomie. Maar over het geven van rekenschap inzake medebe wind zün de meningen grondig verdeeld. van de bodem, waarin ze wortelen. Zü zün n.l. een commissie uit de Prov. Sta ten, aldus prof. Oud. Hij zag in beginsel geen grens tussen autonomie en mede bewind. In beide gevallen ls het te doen om het belang van de plaatselüke gemeen schap. Als vertegenwoordigers van die gemeenschap moeten Provinciale Staten over controlemogelükheden beschikken. Ter ondersteuning van zün betoog ver wees prof. Oud naar de grondwet, die uitgaat van de macht der Provinciale Staten. Slechts wanneer een beroep bij de Kroon tegen een beslissing van G.S. aanhangig is, wilde prof. Oud geen be moeienis van Prov. Staten. Amendement De KVP'er Maenen, de SGP'er Kodde en de AR-afgevaardigde Smallenbroek trokken in het algemeen één lün tegen een al te uitgebreide verantwoordings plicht. De heer Maenen kondigde een amendement aan, de heer Kodde meen de dat het provinciale jasje niet te ruim mocht worden en de heer Smallenbroek zag liever een verantwoordingsmogelijk heid in plaats van een plicht. Toezicht op de gemeenten is in zekere zin een rijkszaak. De kans bestaat, dat in de Provinciale Staten onjuiste kritiek op het beleid van de Kroon zou worden Algeheel Tot dusverre -- althans sinds 1927 bestond deze plicht niet. Prov. Staten konden zich dus niet bemoeien met het beleid van G.S. bü het beslissen van bepaalde geschillen en bü het toezicht op de gemeentebesturen. G.S. deden en doen dit Immers op last van de befaam de „hogerhand", namelük de wetgever. Minister Toxopeus meent nu, dat de democratie een vrijwel algehele verant woordingsplicht met zich meebrengt, dus ook bü het z.g. medebewind. De minister vond de socialist Van den Tempel en de liberale fractieleider Oud aan zyn züde. Dr. Van den Tempel meende, dat G.S. nu eenmaal orgaan der provincie zün en dat zij ook bü medebewind een zeke re vrijheid hebben, en bü vrüheid be hoort een verantwoordingsplicht. Interrupties Prof. Oud hield een diepgaand staats- rechtelyk betoog, waarbü hü herhaalde lijk werd geïnterrumpeerd door de heer Smallenbroek (A.R.), zodat dit nogal theoretisch debat aardig tot leven kwam. de VN afgezet, De BETERE FRANSE LANDWIJN per fles f 1.95. By 12 flessen de dertiende gratis! cll0ynen en gedistilleerd LEIOEN STEENITRAAT I «'.TEL. Kill V/ HERENSTRAAT 4 HAARLIMHERSTR. J04 11 Ook na 12 uur verzorgen wü uw orders voor Leiden, Leiderdorp en Oeg6tgeest. In een gevecht tussen leden van de Baloeba-stam en Katangese gendarmes by Ellsabethstad zyn gisteren tien gen darmes en zes Baloeba gedood. Het incident ontstond toen Jonge Ba loeba, die in het grote vluchtelingen kamp bü de Katangese hoofdstad zün ondergebracht, hout wilden gaan hak ken in een staatsbos. Katangese gen darmes die dit trachtten te verhinde ren opende het vuur, waardoor een Ba- loeba-vrouw werd gedood. Daarop kwamen de Baloeba in groten getale opzetten. Zü omsingelden het groepje van tien gendarmes en maakten hen met grote messen en andere wapens af. De Jonge Baloeba wisten te ontkomen. De Katangese politie en een Zweeds de tachement van de VN begonnen een zuiveringsactie die enkele uren duurden. De omgeving van het kamp waarin 30.000 Baloeba-vluchtelingen wonen, werd door Katangese militairen en poli tiemannen, alsmede door eenheden van Iraaks 5-j aren-plan Onder een vüfjaren-plan, dat gisteren werd bekendgemaakt, zal de regering van Irak op velschillende ontwikkelings gebieden een bedrag van 556.340.000 pond sterling (ongeveer 5600 miljard gulden) besteden. Het plan loopt van 1961 tot 1966. Er zal bovendien nog een bedrag van 10 miljoen pond worden gereser veerd voor diverse uitgaven onder het plan, waarvan men verwacht, dat het nationale inkomen er in de komende tien jaar door verdubbeld zal worden. Het plan wordt in feite reeds voor een deel uitgevoerd, daar er projecten in zün opgenomen, die reeds onder de plannen voorkwamen van het voorlopige vier Jaren-plan, dat in 1959 begon en waar voor een bedrag van 400 miljoen pond sterling nodig was. De regering zal 315.810.000 pond ster ling van de olie-inkomsten voor het plan toewüzen. Verwacht wordt, dat deze olie-inkomsten in de komende vüf jaar 580 miljoen pond sterling zullen belopen. Verder geld voor het plan zal van de Sow Jet-Unie komen, welke 65 miljoen pond sterling zal lenen, terwül onder een overeenkomst voor technische sa menwerking Tsjecho-Slowaküe 12 mil joen pond sterling zal verstrekken. Door regeringsinstellingen zal ruim 30 miljoen pond sterling voor het plan worden bü- gedragen. Ruim zeventig procent van de totale toewüzlngen van het plan zal geïnvesteerd worden in projecten op het gebied van landbouw, industrie, verbin- dingen, vervoer en woningbouw. Drie vrouwen zijn Vopo te slim af Een 54-jarige vrouwelijke dokter in Oost-Berlijn is er gisteren op verrassende manier in geslaagd naar de Franse sector te vluchten. Twee familieleden van 62 en 78 jaar nam zij mee. Terwijl een der vrouwen een Oostberlijnse dienstdoende Vopo Waarschuwing tegen „onzinnige" demonstraties De militaire autoriteiten van Soera- baja hebben de bevolking gewaar schuwd tegen het deelnemen aan „on zinnige" demonstraties. In de loop van deze maand hebben twee dergelüke demonstraties plaats ge had. De eerste, die overigens mislukte was gericht tegen het Amerikaanse con sulaat en bedoeld als een protest tegen het beschadigen van de auto van een Indonesische diplomaat in New York door vandalen. Het tweede geval betrof een demonstratie voor de ambtswoning van de gouverneur van Oost-Java waarbü de „bevrijding" van westelük Nieuw-Guinea werd geëist. Een woordvoerder van de plaatselüke militaire commandant van Soerabaja zei, dat de militaire autoriteiten vast besloten zün geen herhaling toe te staan van de bittere ervaring van het Indo nesische volk dat terwül het in een felle strüd tegen de Hollanders gewikkeld was, „met een mes in de rug werd ge stoken". Men moet G.S. niet los willen maken geoefend, als G.S. steeds opening van zaken zouden moeten geven. In ieder geval verwierp de heer Smallenbroek een verantwoordingsplicht van G.S. bü beslissing van geschillen. Mr. Schmal (CHU) was geneigd zich bü de critici aan te sluiten, maar liet de mogelükheid open, dat enkele leden van de CHU de regering zouden volgen. Akkoord Met uitzondering van het strüdpunt van de verantwoordingsplicht ging de Kamer met de algemene strekking van het wetsontwerp akkoord. Tenslotte nog iets over de andere pun ten van de provinciewet. De specialist Van den Tempel had bezwaar tegen een wetsartikel waarbü statenleden per- soonlük aansprakelük kunnen worden gesteld voor een begrotingswüziging, die niet door de Kroon wordt goedgekeurd. Prof. Oud pleitte voor het behoud van de mogelükheid om aan Gedeputeerden tussentüds ongevraagd ontslag te ver lenen, de heer Smallenbroek had be zwaar tegen de doorslaggevende stem van de commissaris der Koningin in het college van G.S. en was het eens met dr. Van den Tempel, dat het woord „opper toezicht" bü de taakomschrüving van de commissaris verouderd was. Minister Toxopeus zou vandaag ant woorden. N.V. Koninklijke Phannaceutische Fabrieken v/h BROCADES - STHEEMAN A PHARMACIA AMSTERDAM-MEPPEL. aan de praat hield, knipte de dok ter het prikkeldraad achter haar tuin, die aan de Franse sector grenst, door. De drie vrouwen gin gen toen in de garage van de dok ter in de auto zitten en reden in volle vaart West-Berlijn binnen, twintig meter verder. De Oostduit- se politieman was te verrast om te schieten, aldus de Westduitse po litie,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 7