„Moderner" Bolleneorso
gaat niet naar Haarlem
RAAD VAN AMSTERDAM NEEMT
HET ONTWERP STADHUIS AAN
Ontploffing superbom
bedreiging van mensheid
Is nog niet definitief,
wijzigingen mogelijk
Huisvrouw emotioneel
ten achter gebleven
Na debat van drie uur
S Aanbieding:
Onbewuste remmingen tegen liet
„buitenhuis laten wassen"
Chaos in Parijs
door stakingen
DAF-TRUCKS
CEBR. VAN ULDEN
Britse socialist acht Russische
snoeverij teken van onrijpheid
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 19 oktober 1961
Derde blad no. 30481
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Na een debat van ruim drie uur heeft de Amsterdamse
gemeenteraad zich gistermiddag met op 2 na algemene
stemmen akkoord verklaard met het definitieve ontwerp
van het stadhuis, dat in de toekomst op het Waterlooplein
aan de Amstel zal verrijzen.
Het was een beslissing, waar voor- zowel als tegenstan
ders voorlopig vrede mee kunnen hebben, terwijl de
gemeenteraad die in 1958 het voorlopig stadhuisontwerp
van de architecten prof. ir. J. F. Berghoef en ir. J. J. M.
Vegter goedkeurde en tot dit definitieve ontwerp liet uit
werken, bovendien zijn prestige heeft gered.
gevraagd over het resultaat. Dit zou in
een later stadium geschieden.
De heer H. J. Vermeulen (Prot. Chr.)
sprak zijn waardering en dankbaarheid
uit voor het ontwerp en de VVD-fractie-
voorzitter R. Th. J. Ie Cavelier deed
een aanval op de pers. ..Door in dit sta
dium de kritiek te publiceren, heeft de
pers haar taak niet begrepen. Men
spreekt van „middenstandscultuur".
hadden wij in Amsterdam maar een
„middenstandscultuur".
Kool en geit sparen
Het de kool en de geit sparende di
plomatieke spelletje, dat zich gistermid
dag in de sombere hoofdstedelijke raad
zaal, waar de publieke tribune tot de
laatste plaats bezet was, afspeelde, laat
zich weergeven in de zin die wij uit de
mond van de wethouder van Publieke
Werken, mr. G. van 'tHuIl, opteken
den: „In de aanduiding „definitief ont
werp" suggereert het woord „definitief'
meer dan het wil zijn. Het is een mis
vatting te denken, dat het stadhuis er
zal uitzien als de maquette van het
definitieve ontwerp. De normale gang
van zaken is dat er aan het definitie
ve ontwerp nog veel zal worden gewij
zigd
„Definitief" is in Amsterdam dus niet
„uiteindelijk", zoals de woordenboeken
leren. Uit de raadsvergadering is geble
ken dat het aller-uiteindelijkste en
meest definitieve plan, dat in of kort
na 1970 aan de Amstel zal zijn verre
zen, wel eens in belangrijke mate van
het thans door de raad aanvaarde ont
werp zal afwijken, en dat kan een af
wijking in gunstige zin betekenen.
Grote eenstemmigheid
De storm van protest, die in de Ne
derlandse architectenwereld en onder
de Amsterdamse burgerij over het stad
huisontwerp is opgestoken, en die o.m.
heeft geresulteerd in een adnes van een
aantal van Nederlands beste en meest
vooraanstaande bouwmeesters aan de
gemeenteraad, noopte burgemeester mr.
G. van Hall, wiens vrouw en dochter
het debat bijwoonden, de vergadering
met een korte toelichting te openen.
„WU realiseren ons dat het Amster
damse stadhuis niet zo maar een stad
huis zal worden, maar een bouwwerk
dat de belangstelling van heel Neder
land heeft. Vier maanden geleden is het
definitieve ontwerp in de openbaarheid
gekomen, maar het heeft tot enkele da
gen geleden geduurd eer de kritiek los
kwam. Dat heeft B. en W. niet alleen
teleurgesteld maar hen bovendien in een
moeiljjke positie gebracht. Wjj zullen
een uitermate moeilijke beslissing moe
ten nemen".
Gedurende de beraadslagingen heers
te er een voor Amsterdam ietwat on
wennig aandoende eenstemmigheid tus
sen het college van B. en W. en de
gemeenteraad. Dat men niettemin drie
uur beraadslaagde alvorens tot een be
sluit te komen, was nodig om zonder
kleerscheuren uit de problemen te ko
men: men wilde het vertrouwen in de
architecten Berghoef en Vegter nog eens
duidelijk uitspreken, men liet voorzich
tig blijken dat de kritiek van buitenaf
toch wel nuttige kanten had, men wil
de het niet oneens zijn met het adres
van de bouwmeesters, die meer deskun
digen willen aantrekken by de verwe
zenlijking van het project, en men wilde
voor alles voorkomen dat het qnderha-
vige ontwerp zou worden afgewezen,
waardoor Amsterdam weer zou terug
vallen tot de situatie in 1936, toen in
principe tot de bouw van een nieuw
stadhuis werd besloten.
De uit twee leden bestaande fractie
van de P.S.P. sprak zich nadrukkelijk
tegen het stadhuisplan uit, nadat zij
vergeefs op uitstel van behandeling had
aangedrongen.
Het PSP-lid mevrouw Snel somde een
aantal ongemakken van 't nieuwe stad
huis op: „De tribune van de raadzaal
biedt geen uitzicht op de tafel van B.
en W„ de raadsvetrslaggevers kunnen
hun plaatsen alleen maar bereiken via
een spleet van 40 cm. En bij de bur
gerzaal, die 1200 personen kan bevat
ten, zijn de toiletten vergeten".
Klankbodem voor kritiek
Het adres dat de 11 vooraanstaande
architecten aan de raad hebben gestuurd
heeft zjjn uitwerking niet gemist. De
wethouder zei dat hij samen met de bur
gemeester de inhoud van het verzoek
schrift met de beide architecten had be
sproken. En zowel prof. Berghoef als de
heer Vegter had het daarbij een van
zelfsprekendheid gevonden, dat kritische
opmerkingen van deskundigen bij hen
een klankbodem zouden vinden. En zij
achtten het even vanzelfsprekend dat
het huidige ontwerp nog verder zou wor
den ontwikkeld. De gemeenteraad zal
via B. en W. van deze ontwikkeling op
de hoogte worden gehouden.
Om 17.35 uur gisteravond sloot bur
gemeester Van Hall met een bamerklop
de vergadering, na eerst zijn voldoening
te hebben uitgesproken over het vertrou
wen, dat de raad in de beide architec
ten had gesteld.
Prof. Ir. Berghoef en ir. Vegter, die
op de ambtenarentribune met grote be
langstelling het raadsdebat hadden ge
volgd, werden daarop omringd door
uitbundig feliciterende raadsleden.
Een Franse merkwijn 5
i van grote klasse: J
m
I Geenlandwijn.maar
een *vin supérieur'- -*•
licht, fluwelig, ele-
gant. In Frankrijk
bekroond met de
I Gouden Medaille!
*'A
voor 12 halsetï-
keften deze moderne t
wijnschenker gratis.
SOafTÉDESVmSOBFRANCE.
ir Diemca (Holland) ir
Problemen in Goes
zijn opgelost
(Van onze correspondent)
De waarnemend burgemeester van
Goes, dr. W. J. Noteboom, heeft de ge
meenteraad gisteravond medegedeeld
dat hij de tijd gekomen acht om de
Commissaris der Koningin in de provin
cie Zeeland met ingang van 16 novem
ber a.s. ontheffing van zijn functie als
Stoot onder de gordel
Er waren veel woorden voor nodig.
Drs. J. M. den Uyl (P.v.d.A.) behalve
raadslid ook voorzitter van de bouw
commissie, praatte drie kwartier zonder
iets te zeggen. De bouwcommissie vindt
het een waardig stadhuis, zo voerde hij
aan, om tenslotte toch te zuchten: „Dit
ontwerp roept zeker vele kritische vra
gen op. Het is zeker voor verbetering
vatbaar". Maar ook zei hij: „De kritiek
van de laatste dagen is een stoot onder
de gordel".
De heer Geurt Brinkgreve (KVP)
vond, dat in het definitieve ontwerp
een ontoelaatbare schaalvergroting van
het voorlopig ontwerp was toegepast.
„In de 17e eeuw heeft men een domi
nerend stadhuis op de Dam gebouwd.
Wat toen ontstond is uniek, onvervang
baar en onherhaalbaar. Wij moeten het
nieuwe stadhuis zien in de architecto-
nisch-stedebouwkundige relatie tot de
naaste omgeving en wat dat betreft
maakt het ontwerp mij ongerust. Ik zou
dat woord „definitief" graag uit de
voordracht verwijderd zien".
Even later wist hij dat het defini
tieve ontwerp geenszins definitief is
Wijze woorden kwamen uit de mond
van de grijze communist L. Seegers:
„Men vindt het ontwerp niet mooi, maar
wat is mooi? Is dat niet een subjec
tief begrip? Toen Berlage zijn beurs
ontwierp, regende het protesten: er was
geen steen goed aan. Dat er aanvan
kelijk zo weinig kritiek op het stad
huisplan kwam, maakte mij ongerust.
Dat was in strijd met de Amsterdamse
traditie. Nu is die kritiek er toch ge
komen en niet wij als leken maar de
architecten als deskundigen moeten zien
hoe zij die kritiek willen waarderen. Als
wjj ons er mee gaan bemoeien, komen
wij er nooit uit".
Het VVD-lid mr. H. Boekei verweet
B. en W. dat de schoonheidscommissie
niet was geraadpleegd. Maar wethou
der Van 't Huil verzekerde dat het
definitieve ontwerp mede tot stend is
gekomen naar aanleiding van wensen,
die over het voorlopig ontwerp waren
geuit. Wel moest hü toegenen dat de
schoonheidscommissie geen oordeel was
(Van een onzer redacteuren)
Het bloemencorsodat in het ko
mende voorjaar door de bloembol
lenstreek zal trekken, zal geen eind
punt vinden in Haarlem.
De voorzitter van het corso
comité, de heer C. J. de Vroomen
heeft geruchten in die richting
gisteren nadrukkelijk ontkend. Er
is in het comité over deze zaak
slechts „hardop gedacht" en er is
wel enig contact geweest met Haar
lem, maar er is beslist nog geen be
sluit genomen. De meerderheid van
het comité is er ook niet voor.
Deze categorische ontkenning gaf de
heer De Vroomen op de enige vraag, die
gisteravond in het Hillegomse /Treslong
werd gesteld, waar deelnemers, juryleden
medewerkers en andere belanghebben
den in het corso bijeen waren.
De voorzitter legde dit gebrek aan
vragen uit als een blijk van vertrouwen
en het gaf hem de moed voort te gaan
op de eenmaal ingeslagen weg.
Al heeft men die nu wel verlaten. Na
dat enige filmpjes getoond waren, o.m.
van het laatste corso, lichtte corso-con
sul Jos van Driel uit Amstelveen de
laatste sluier op, die nog over zijn ont
werpen voor het komende bloemenfestijn
lag.
Voor Jos van Driel aan het werk toog,
had het comité hem verzocht eens iets
anders te brengen. Het comité wil van
het vaak gehoorde verwijt af, dat de
corso's allen op elkaar lijken. De heer
Van Driel heeft deze gelegenheid gretig
aangegrepen. Binnen het motto „vorm
en klem-" heeft hij zijn fantasie de vrije
teugel gelaten. In de vele tekeningen,
die hij de belangstellenden voorzette, za
gen wij vele dieren in alle vorm en
kleur: katjes, ratten, ezels, apen, pin-
quins, slangen, vissen, olifanten, paar
den, tijgers, zwaluwen en nog anderen.
Maar zij waren geplaatst in een veel
grilliger entourage dan wij van de af
gelopen jaren gewend zijn. De romantiek
die de praalwagens van vroeger steeds
kenmerkten, vindt men nog slechts op
enkele plaatsen terug in de tekeningen
van de heer Van Driel.
Maar het is lang niet onmogelijk, dat
juist deze romantische ontwerpen het
eerste aftrek zullen vinden, zodat in
werkelijkheid de sprong naar het bijna
abstracte, welke Jos van Driel nu in zijn
tekeningen heeft gewaagd, minder
abrupt zal zijn dan men thans zou ver
wachten. Maar er zal niet aan te ont
komen zijn: het bloembollencorso krijgt
een veel moderner vormgeving.
Op de foto's ziet men twee voor
beelden uit Van Driels plannen. In
de draakwaarvan de ontwerper
een maquette heeft gemaaktt is nog
duidelijk de romantische inslag van
vroeger jaren te onderkennen, ter
wijl Jos van Driel in het andere
ontwerp, zonder een vast omlijnd
idee te willen nastreven, een artis
tiek spel heeft gespeeld met vorm
en kleur (die helaas op deze plaat
moet ontbreken, maar die vaak de
charme aan het object geeft).
(Foto's L.D./Holvast)
Conclusie wasindustrie:
De slagzin „Doe de was de deur uit" blijkt niet meer voldoende te
zijn om de huisvrouwen te besluiten van de rompslomp van wasdag af te
komen. Hoewel de 400 wasserijbedrijven die ons land kent een gezamen
lijke jaaromzet van f 100.000.000 hebben, dankzij het feit dat 23 procent
van de huisvrouwen de was de deur uit doet, denkt de wasindustrie aan
een toekomst waarin betere service en voorlichting de omzet nog meer
zullen doen toenemen en het „wasdaghumeur" van de huismoeders zul
len doen afnemen.
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De Stichting Wasserijvoorlichting ga.at
dat doen op een wetenschappelijke wij
ze, zo is ons gisteren op een in Am
sterdam gehouden persbijeenkomst ge
bleken en men heeft hiervoor de hulp
ingeroepen van een econoom, een psy
choloog, een reclame-deskundige en van
het TNO.
De Stichting heeft een marktonder-
waarnemend burgemeester te verzoeken.
De heer Noteboom voegde hier aan toe
dat hij, indien na zijn ontslag nog geen
nieuwe burgemeester zou zijn benoemd,
het college van wethouders in staat acht
de gemeente in deze tussenperiode te
besturen.
„De verhoudingen in de samenwerking
op bestuurlijk gebied is nu zo dat hier
van een normale situatie kan worden
gesproken", aldus de burgemeester, die
mededeelde in de volgende raadsverga
dering afscheid te zullen nemen. Onge
veer een jaar geleden werd dr. Note
boom benoemd als waarnemend burge
meester van de gemeente Goes, nadat
moeilijkheden in deze gemeente waren
gerezen tussen het toenmalige college
van B. en W. ©n de gemeenteraad. De
minister van Binnenlandse Zaken heeft
toen de toenmalige burgemeester Mi-
chaelis verzocht tijdelijk zijn functie
niet waar te nemen. Na enkele maan
den werd de heer Michaelis op zijn ver
zoek eervol ontslagen als burgemeester
van de gemeente Goes. De heer Note
boom werd in de tijd nadat de heer
Michaelis buiten uitoefening van zijn
functie was gesteld, benoemd als waar
nemend burgemeester.
Stakingen van spoorwegpersoneel en
arbeiders in gas- en elektriciteitsbedrij
ven in Parijs hebben gisteren een com
plete chaos veroorzaakt. De stad ver
toonde weer het beeld van Parijzenaars
die wandelend of liftend probeerden
hun werk te bereiken.
Door het uitvallen van de elektriciteit
kon de metro, de ondergrondse spoor
weg, niet rijden. Doordat velen nu per
auto naar kantoor of fabriek gingen,
ontstonden bij de toegangswegen enor
me verkeersopstoppingen, waarbij nog
kwam dat de verkeerslichten niet werk
ten. Vele provinciesteden kwamen zon
der elektriciteit.
Er is in grote mate aan de stakings-
oproep der bonden gevolg gegeven, die
hiermee grieven over het achterblijven
van de lonen van arbeiders bij openbare
nutsbedrijven bij de stijgende kosten
van levensonderhoud, kenbaar willen
maken.
De vakbonden hadden het spoorweg
personeel in Parijs verzocht twee uur te
laat op hun werk te komen en twee uur
vroeger naar huis te gaan. Een oproep
tot beperkte actie was gedaan aan per
soneel bij elektriciteits- en gasbedrijven.
De stakingen waren uitgeroepen door
de socialistische vakbond Force Ouvriè-
re, de communistische CGT en de
rooms-katholieke CGTC.
zoek doen instellen o.a. naar de psycho
logische instelling van de Nederlandse
huisvrouw ten opzichte van de wasserij.
Drs. L. de Vries is daarbij tot de con
clusie gekomen dat de huisvrouw, zoals
hij dat uitdrukte, „emotioneel achter is
bij haar emancipatie".
Woordelijk zei hij: „De voortgaan
de emancipatie van de huisvrouw creëert
bij haar een grotere behoefte aan tijd
voor zichzelf en dus om de was door
een wasserij te laten doen. Een groot
aantal huisvrouwen heeft echter onbe
wuste remmingen tegen het buitenshuis
laten wassen
Voorts zei drs. De Vries dat de was
machine voor vele vrouwen een status
symbool is. Door die wasmachine hoopt
zy „voor vol te worden aangezien by
kennissen en buren".
Veel klachten
Waarschijnlijk zullen de fabrikanten
van wasmachines en wat belangrijker
is de huisvrouwen er zelf anders over
denken. Zij zullen ook de vergelijking
die de Stichtingvoorzitter J. van Beesd
maakte misschien niet geheel willen on
derschrijven:
„Het thuiswassen moet men zien als
het spinnen en broodbakken, dat in
vroeger tijden ook thuis gebeurde en
nu toch niet meer voorkomt".
Belangrijk is in de concurrentiestrijd
met de „thuiswasserij" dat de wasindus
trie het enorm grote aantal klachten
van de huisvrouwen die het wasgoed de
deur uit doen zeer serieus gaat onder
zoeken. En hoewel aan de hand van de
ervaring de schuld van slijtage of ver
missing van wasgoed bij de vrouwen
zelf zou liggen, steekt men ook de hand
in eigen boezem en is er een werkgroep
gevormd die zich zal bezinnen op de
wijze waarop de good-will van de was
serijen bij de huisvrouwen zal worden
vergroot. Men hoopt gunstiger resultaten
te bereiken door betere voorlichting,
door standaardisatie van werkmethoden
en door intensivering van de kwali
teitscontrole.
Advertentie
4 o
Dealer
VERDAMSTRAAT 6 - TEL. 23041
Duitse klacht bij
Internationaal Hof
De Sowjet-Unie zou een mis
daad tegen de géhele mensheid be
drijven" wanneer zij een H-bom
van 50 megaton tot ontploffing zou
brengen, aldus de Canadese minis
ter-president John Diefenbaker.
Alle volken moeten de qproep
van president Kennedy steunen,
waarin de Sowjet-Unie gevraagd
wordt het besluit tot het nemen van
een dergelijke proef aan het einde
van de maand opnieuw in over
weging te nemen.
De Westduitse prof. dr. Siegmund
Schmidt uit Bad Rothenfelde bij Osna-
brück (Neder-Saksen) heeft bij het In
ternationale Gerechtshof in Den
Haag een eis ingediend tot een voor
lopige uitspraak tegen de Sowjet-Unie,
waarin verboden wordt de proef met de
50-megatonbom te nemen. Prof. Schmidt
is vooral bekend geworden door zijn on
derzoekingen naar de behandelingsthe
rapie van door radio-activiteit veroor
zaakte ziekten.
In de eis wordt gezegd dat de ontplof
fing van deze superbom ernstige schade
zal toebrengen aan de gehele mensheid
en een groot gevaar betekent voor alle
levende wezens. Schmidt eist tevens ver
bod van alle atoomproeven op de gehele
wereld, „anders gaat de hele mensheid
te gronde".
Denis Healy, woordvoerder der Britse
socialistische oppositie, heeft gisteren in
het Lagerhuis verklaard, dat de „snoe
verij" over het Russische militaire ver
mogen en over een waterstofbom van
vfjftig ton, die de Sowjet-Unie tot ont
ploffing wil brengen, „een teken van
onrijpheid is, die slecht past bij de lei
der van een grote mogendheid".
„Het Russische optreden op dit gebied
in de afgelopen weken betekent een
rechtstreekse bedreiging van de gezond
heid van iedere bewoner va-» onze pla
neet", aldus Healy.
In hef komend voorjaar
Volgens de mening van deskundigen
in Berlijn zullen pas in het komende
voorjaar sporen van radioactieve ele
menten, afkomstig van de jongste Sow-
jetrussische kernproeven, in toenemende
hoeveelheid in de in West-Duitsland en
Berlijn gebruikte leven;, middelen te vin-
1 STORM VERHINDERD
EEN HUWELIJK....
Dat loopt fout", zei Roel Kuil,
lichtwachter op het „vuurschip
Tér schelling erbank". ,fiaar gaat
mijn trouwdag
Roel Kuil zou vandaag in het i
huwelijksbootje stappen met
f mejuffrouw Ursula de Ruyter J
t uit Oude Schild op Texel. Dins-
dag zou het aflossingsvaartuig
hem van het vuurschip naar de
i wal brengen, vier uur varen. i
Maar door de woeste zee moest
het schip binnengaats blijven.
Het was niet verantwoord langs-
f zij van het lichtschip te komen.
Het bruidje op Texel gaf de
moed niet op. Ze probeerde een
hef schroef vliegtuig te charteren 1
i maar wegens de vele antennes i
en andere obstakels die aan een
lichtschip verbonden zitten, kon
J ook dit communicatiemiddel niet
1 worden ingeschakeld.
Er zit nu niets anders op dan
l een rustige zee af te wachten
Voorlopig hebben ze de trouw-
dag nu vastgesteld op 24 okto-
S ber.
den zijn. Het atoomstof trekt wel over
het algemeen over de noordelijke helft
van de aardbol en dus ook over Duits
land, maar zinkt slechts langzaam naar
beneden en wordt door de regen naar
de aarde gebracht, waarna planten en
dieren de resten in de natuurlijke biolo
gische kringloop tot zich nemen. Ook na
de voleindiging van deze biologische
kringloop zou volgens de deskundigen
géén voor de menselijke gezondheid
schadelijke toeneming van radioactieve
substantie te vrezen zijn. Het grootste
gedeelte van de atoom-splijtingsproduk-
ten heeft maar een zeer korte levens
duur, tussen seconden en uren, behalve
dan het strontium-90. Tot nog toe is
het strontium-90-gehalte in de melk nog
ver onder de gevaarsgrens gebleven.
