Genadeloze ontleding van
Heilige Daad"-fantasie
Tandarts Mertens (85)
vecht nog voor recht
Amerika is tegen
het plan-Rapacki
WONINGRUIL
CHAUFFEUR en
EMBALLEUR
Diplomatenvoor Gerechtshof
99
Snorkerige verhalen herleid tot
een ordinair oplichtingszaakje
Noodtoestand in
Zuid-Vietnam
Na ruim veertig jaar
Doorzichtige poging om NAVO
te verzwakken en te vernietigen
uitgeslapen automobilisten brengen
NU hun wagen voor een gedegen
onderhoudsbeurt naar
WOENSDAG 18 OKTOBER 1961
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Vrijdagmorgen zal de procureur-generaal bij het Amsterdamse
Gerechtshof, mr. A. S. de Muinck Keizer, een nieuwe straf reguireren
tegen de van oplichting beschuldigde „ambassadeur" van „De Heilige
Daad", de 40-jarige Jolle Jansma en de 42-jarige „deken" van deze
„culturele bovenkerkelijke en supra-nationale organisatie", M. J. J.
Volraat.
Zij werden in juni j.l. door de Amsterdamse rechtbank veroordeeld
tot straffen van respectievelijk 24 en 10 maanden, nadat de officier van
Justitie 27 en 12 maanden had geëist.
Beide verdachten kwamen in beroep, omdat zij op hun standpunt
blijven zich niet aan strafbare feiten te hebben schuldig gemaakt.
Grimmige verwijten
Aan de grimmige wijze, waarop de
grijze procureur-generaal De Heilige
Daad-diplomaten verweet dat hun
geldsmijterij van een weinig-chari-
tctieve instelling getuigt, en de af
keurende blikken, waarmee hij gis
teren op een ruim zeven uren du
rende zittingsdag de om de tenlaste
leggingen heendraatende verdachten
gadesloeg, zou men kunnen afleiden
dat hij op zijn minst zal meegaan
met de eisen, die de officier van Ju
stitie, mr. J. F. Hartsuiker, in eerste
instantie heeft laten horen.
Ontevredenheid over
bezoldiging van liet
overheidspersoneel
De voorzitter van de Algemene R.-K.
Ambtenarenvereniging, mr. G. A. A. M.
Boot, heeft op het ARKA-congres dat
in Arnhem gehouden wordt, zijn ern
stige ontevredenheid uitgesproken over
het regeringsbeleid met betrekking tot
de bezoldiging van het overheidsperso
neel.
„De ARKA", so zei hij. past ervoor,
ten aanzien van het toekomstig salaris-
beleid per 1 januari 1962 dezelfde wegen
te gaan die bij de eerste fase in de toe
passing van de gedifferentieerde loon
vorming voor het overheidspersoneel zijn
gevolgd. Laat de gedifferentieerde loon
vorming voor het particulier bedrijfs
leven dan geslaagd heten, voor het
overheidspersoneel moet zij een misluk
king worden genoemd", zo zei hij. Als
oorzaak hiervan noemde hij de door de
regering gehanteerde befaamde en be
ruchte trend.
Mr. Boot vroeg zich o.a. af, hoe lang
het nu nog moet duren met het nieuwe
ontwerp pensioenwet, dat de ambtena
ren al sinds 1957 is beloofd. „De indruk
wordt gewekt", ridus mr. Boot, dat het
de minister van Binnenlandse Zaken aan
moed ontbreekt om knopen door te hak
ken zonodig tegen zijn adviseurs in.
Mr. Boot pleitte vervolgens voor af
schaffing van „de verouderde vorm van
loonvorming", zoals hij de gemeenteclas
sificatie betitelde. Over de arbeidstijd
verkorting zei hij, dat er een groot ge
vaar schuilt in het voornemen van de
regering om per 1 januari 1962, het aan
tal verlofdagen met een zesde te ver
minderen. „De besnoeiing van het amb-
tenarenverlof zal nimmer de instem
ming van de bonden verkrijgen", aldus
de heer Boot, „omdat dit een aantasting
van verkregen rechten zou betekenen".
Niet eens met prijsbeleid
Voorts hebben de Kon. middenstands
bond, de christelijke en de r.-k. midden
standsbond gezamenlijk overleg gepleegd
over de vraag, op welke wijze men tot
verbetering kan komen in het prijsbe
leid voor die middenstandstakken, die
moeilijkheden ondervinden bij het uni
forme prijsbeleid van de regering. De
drie bonden zullen waarschijnlijk bin
nenkort met minister drs. J. W. de Pous,
economische zaken), over dit vraagstuk
praten.
In het orgaan van de r.-k. midden
standsbond „Stuwing" j.l., is de prijzen-
kwestie aan de orde gesteld. Het blad
schrijft dat de minister heilig van plan
is zijn prijsbeleid onverkort voort te zet
ten. „We hoeven geen profeten te zijn
om te voorspellen dat hem dit steeds
moeilijker zal vallen, want er zijn be
drijfstakken die daardoor in een te zwa
re klem worden gezet". Het blad schrijft
verder dat een strak prijsbeleid voor de
loonintensieve midden- en kleinbedrijven
misschien korte tijd is vol te houden,
maar dan raken de produktiviteitsreser-
ves uitgeput of de werknemers zijn ge
vlucht.
Wordt het niet de hoogste tijd een
meer gedifferentieerd prijsbeleid te gaan
voeren, waarbij het algemene prijspeil op
een gelijk niveau blijft, vraagt het blad.
Er zijn heel wat bedrijfstakken, vooral
in de industrie, waar de produktiviteits-
verhogingen tot tastbare prijsverlagingen
kunnen leiden. Daar zal de ruimte ge
zocht moeten worden om elders niet de
moed te verliezen, en om ongelukken te
voorkomen.
Prof. dr. S. Hofstra
voorzitter Ned. Ver.
bescherming van dieren
Op zaterdagmorgen a.s. zal, tijdens
een kaderconferentie in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen in
Utrecht, als voorzitter van de Ned.
Ver. tot bescherming van dieren wor
den ginstalleerd prof. dr. S. Hofstm,
hoogleraar in de sociologie aan de Ge
meentelijke Universiteit van Amster
dam. Prof. Hofstra volgt daarbij dr. mr.
W. Hugenholtz uit Leiden op.
Prof. Hofstra is reeds verscheidene
jaren lid van het hoofdbestuur van de
Ned. Ver. tot bescherm ine van dieren en
sedert 1958 van dat dei Wereldfedera
tie tot bescherming van dieren.
Trouwens het Gerechtshof onder
presidium van een felle, zich strikt
tot de feiten bepalende en doorlo
pend op bestraffende toon sprekende
mr. J. Sprey, heeft allerminst de in
druk gegeven enige goede trouw
aanwezig te achten bij de gladde
Jansma en diens hooghartige part
ner.
Had de rechtszitting destijds iets van
een cabaretvoorstelling, waarbij de lach
meermalen opklonk en de verdachten
duidelijk poogden zo veel mogelijk hu
mor te leggen in hun verklaringen,
waarmee zij hun daden probeerden te
bagatelliseren, voor het Gerechtshof
daarentegen is de zaak Heilige Daad een
serieuze aangelegenheid en werd de ge
hele affaire op het randje van haar
kloverijen van alle franje ontdaan tot
er van de snorkende verhalen van wel
eer slechts een ordinair oplichtings
zaakje overbleef.
Regel voor regel
Mr. Sprey volgde het dossier regel voor
regel en hield de hamer in de hand om
ieder woord, dat buiten een rechtlijnig
antwoord om zou worden gesproken, ver
manend en soms zelfs boos af te ha
meren.
En als De Heilige Daad-ambassadeurs
ergens spijt van hebben, dan zal dat
wel zijn van het aantekenen van hoger
beroep.
Immers, mr. Sprey gaf hun geen en
kele kans de kraan van hun welspre
kendheid open te draaien, waarmee zij
destijds de portemonnees van goedgelo
vige lieden hebben weten te openen.
De manipulaties passeerden de revue,
zoals dat ook voor de rechtbank was
gebeurd zonder dat er enig nieuw ge
zichtspunt naar voren kwam.
Daar was de vergeefse poging om de
Noorse zakenman, Clemensen, tot af
gifte van f 100.000 te bewegen, de enor
me „lening" van de N.V. Socrates van
ruim 3 ton, waarvoor Nicolaas den Bes
ten kwam getuigen, de f1000, die de
heer Wichmann uit Glanerbrug voor de
organisatie gaf, de f3000 voorgeschoten
reisgeld afkomstig van de knappe So-
crates-secretaresse, Ingrid Boukamp en
de f700, die de bouwkundig opzichter
van Socrates, de heer G. van Vliet, ook
al voor reisgeld afdroeg.
De gelden verdwenen als sneeuw voor
de zon in merkwaardige grond-aanko
pen op Majorca, aan het project voor
een drie-dimensionale film en aan reis-
en verblijfkosten van de heren-„diplo-
maten" en de Duitse „president" van De
Heilige Daad, Arnold Dreiss.
Langdurig
BU één punt van de tenlastelegging
waarby uitsluitend Jolle Jansma was
betrokken, stond mr. Sprey lang stil.
Jansma had van zjjn beste vriend, de
heer J. Hagedoom uit Amsterdam,
f28.000 gekregen om te beleggen in Ho-
reca-bedryven, terwyl hy na enig aan
dringen nog eens f8000 voor hetzelfde
doel kreeg, welke laatste bedrag de heer
Hagedoom had geleend van een zwager.
Van de f36.000 is tenslotte nauwelijks
f8000 gered.
De trieste achtergrond in deze zaak
is, dat het echtpaar Hagedoom de
f28.000 in vele jaren van zuinig leven
en hard sparen had bijeen gekregen om
de toekomst van een psychisch-achter-
gebleven dochtertje te financieren.
De hoge rente, die Jansma hen in het
vooruitzicht stelde had hen doen beslui
ten al hun bezit in de handen van De
Heilige Daad-ambassadeurs te leggen.
Verontwaardigd wees Jansma alle on-
hem veronderstelde van de hand, maar
toen hij niet in de gelegenheid werd
gesteld de vreemde manipulaties die hij
met het geld had verricht, in een veel
heid van woorden duidelijk te maken,
moest hy zich gewonnen geven.
De behandeling van de rechtszaak
waarvoor een minimale publieke oelang-
stelling was, werd gisteravond geschorst
tot vrijdagmorgen.
In de loop van vrydag zullen na het
requisitoir van de procureur-generaal
ook de beide verdedigers, mr. J. Wijn
gaarden en mr. C. J. van Zorge, aan het
woord komen voor het houden van plei
dooien.
President Djem van Zuid-Vietnam
heeft de noodtoestand afgekondigd in
zijn land. De nationale vergadering zou
vanmiddag bijeenkomen om een wets
ontwerp te bespreken, dat de president
„buitengewone bevoegdheden" geeft om
het hoofd te kunnen bieden aan onge
wenste situaties.
De Zuidvietnamese regering heeft ver
klaard over bewyzen te beschikken, dat
communistisch Noord-Vietnam steun
verleent aan het „Front voor de bevrij
ding van Zuid-Vietnam", de „neutralis-
tische facade., die door de guerrillastrij-
ders gebruikt wordt bij hun pogingen om
het pro-Westerse regime van president
Djem omver te werpen".
Van regeringszyde is meegedeeld, dat
men by Saigon het verminkte lichaam
heeft gevonden van kolonel Hoang
Thoei-nam, het hoofd van de Zuidviet
namese missie by de internationale
commissie van toezicht. Kolonel Nam
werd op 1 oktober op 24 km van Saigon
door communistische guerrillastryders
ontvoerd. Hy was toen op weg naar zyn
boerdery.
Nieuwe getuigen
fVan onze Haagse correspondent)
Na al ruim veertig jaar te
hebben gestreden voor de herziening
van een vonnis, waarbij hij wegens
diefstal van elektriciteit tot drie
maanden gevangenisstraf werd ver
oordeeld, is de 85-jarige Haagse
tandarts A. Mertens gisteren voor de
achtste keer voor de Hoge Raad der
Nederlanden verschenen naar aan
leiding van een nieuw verzoek tot
herziening, dat door hem is inge
diend. Ook deze keer concludeerde
de procureur-generaal bij de Hoge
Raad, mr. G. E. Langemeijertot re
visie van het vonnis uit 1919 en ver
wijzing van de zaak naar een Ge
rechtshof voor een nieuw onderzoek.
De Hoge Raad zal over een week uit
spraak doen.
Lage streek
Meer dan veertig Jaar geleden in
maart 1919 werd de heer Mertens
zoals hy gisteren zelf voor de Hoge
Raad vertelde, het slachtoffer van een
„lage streek van collega's". De Haagse
politie deed een inval in zijn woning
aan de Javastraat, waar hy een bloeien
de tandartsenpraktyk had. Hy werd ge
zocht als valsemunter maar er werd
geen enkel bewys gevonden. Wel ont
dekte de politie echter een stopnaald in
de elektriciteitsmeter.
Enige tyd later werd de heer Mertens
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
drie maanden. Zeven keer reeds heeft
de heer Mertens een revisieverzoek In
gediend, maar de Hoge Raad heeft de
ze verzoeken steeds afgewezen.
Nu doet hy een nieuwe poging om
rehabilitatie te krygen, omdat zoals
de president van de Hoge Raad ter zit
ting mededeelde er vier nieuwe getui
genverklaringen zyn, die erop zouden
wyzen dat niet de heer Mertens, maar
een ander schuldig zou zyn aan de
diefstal van elektriciteit.
Onschuldig
„Ik heb het niet gedaan, ik ben
onschuldig", zo zei gisteren de grijze
tandarts. „Het is een lage streek van
collega's geweest". De procureur-gene
raal, die vervolgens het woord kreeg,
constateerde, dat de nieuwe omstandig-
Griek vermoordde
Prins Rwagasore
Volgens de politie van Oesoemboera,
de hoofdstad van Roeanda-Oeroendi,
heeft een jonge Griek bekend de pre
mier van Oeroendi, Prins Rwagasore,
te hebben vermoord. Men verwacht dat
deze bekentenis tot meer arrestaties zal
leiden.
De 32-jarige premier, die anti-Bel
gisch was, werd vrijdag door een ge
weerkogel gedood, toen hij met leden
van zyn kabinet in een restaurant di-
eerlijke bedoelingen die de president by neerde.
Duidelijke taal van
Lincoln White
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft zich gis
teren gekant tegen de communis
tische voorstellen om in Midden-
Europa een gebied aan te geven,
waarin zich geen kernwapens zou
den mogen bevinden.
Lincoln White, de woordvoer
der van het ministerie, verklaarde
dat dergelijke plannen ten doel
hebben de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie (NAVO) uiteen
te doen vallen.
De woordvoerder zei dit in een com
mentaar op een persbericht uit War
schau, waarin was gemc'd dat Hubert
Humphrey, plaatsvervangend leider der
Democratische fractie in de Amerikaan
se Senaat, in een televisie-uitzending te
Warschau had verklaard, dat de V.S.
„ernstige aandacht" schenken aan het
z.g. plan-Rapacki, dat onder meer voor
ziet in het instellen van een kernwapen-
vrye zone in Midden-Europa.
„Het ministerie heeft geen berichten
ontvangen over hetgeen senator Hum
phrey te Warschau in een televisie-uit
zending zou hebben verklaard. Doch de
VB. hebben hun politiek van verzet
tegen de voorstellen, die verschillende
malen door leden van het Sowjetrussi-
sche blok zijn gedaan om in Midden-
Europa kernwapen vrije gebieden aan te
wyzen, niet gewyzigd.
„Deze voorstellen hebben duidelyk ten
doel de NAVO te verzwakken en uit-
eindeiyk te vernietigen. Zy voorzien
verder in regelingen, welke ten nadele
zouden zyn van de Westduitse Bonds
republiek. die een geiykberechtigd en
volwaardig NAVO-lid is", aldus de
woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken,
Lincoln White,
heden zeker niet zonder enige beteke
nis zyn. Een getuige kan uit eigen we
tenschap verklaringen afleggen, terwyl
er bovendien drie getuigen zyn, wiens
verklaringen er eveneens op zouden wy
zen, dat de heer Mertens onschuldig
is. Zyn conclusie strekte dan ook tot
herziening van het vonnis en verwijzing
van de zaak naar een Gerechtshof. Na
in raadkamer te zyn geweest, deelde
de president van de Hoge Raad mee
dat over een week uitspraak zal worden
gedaan.
Syriër terug als
ambassadeur maar
niet van de VAR
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Van vakantie teruggekeerd heeft dr.
Ali Assad Khandji, die zyn vakantie
reis naar Syrië en Italië was begon
nen als ambassadeur van de_ Verenig
de Arabische Republiek, gisteravond
met zijn echtgenote zyn intrek geno
men in het Kurhaushotel te Scheve-
ningen. Hy zal niet meer terugkeren
in de VAR-ambassade. Als Syriër heeft
hy, zoals hij verklaarde, zijn ontslag
aangeboden als VAR-ambassadeur. Dit
als gevolg van de uittreding van Syrië
uit de VAR.
Dat het echtpaar Khandji gister
avond by de aankomst van het Milaan-
toestel op Schiphol toch in de VIP-
room (vertrek voor zeer belangrijke
personen) van de Europahal de pers
te woord kon staan was mogelyk omdat
hy door zijn ontslag geen ambteloos bur
ger is geworden maar tegelijkertijd
„VIP" is gebleven: hy beeft de Syrische
regering namelyk zijn diensten als am
bassadeur aangeboden, welk aanbod is
geaccepteerd. .,Ik ben dus weliswaar
ambassadeur, maar ik weet niet of ik
deze functie zal gaan uitoefenen in Ne
derland of in een ander land. Hierover
is nog geen beslissing gevallen".
Desgevraagd deelde dr. Khandji mee,
dat de Syrische regering nog geen goed
keuring voor een ambassadeur in Ne
derland heeft aangevraagd.
Sinds het ontslag van dr. Khandji
bestaat de ambassade van de VAR in
Den Haag nog uit 5 personen, name
lyk 3 Egyptenaren en 2 Syriërs. De
beide Syrische ambassadeleden waren
naar Schiphol gekomen om hun land
genoten te verwelkomen.
Amerikaanse bemiddeling
Afghanistan—Pakistan
President Kennedy heeft de ambas
sadeur in Canada, Livingston T. Mer
chant, aangewezen voor het verlenen
van goede diensten in het grensgesnhil
tussen Afghanistan en Pakistan. Beide
regeringen hebben een Amerikaans aan
bod te bemiddelen aanvaard.
Als gevolg van het geschil is de han
del van Afghanistan met het Westen
die normaal via Pakistaanse havens
gaat komen stil te liggen, evenals de
Amerikaanse hulpverlening.
Weer boete geëist
tegen Caritas-Lotto
De officier van Justitie by de recht
bank te Maastricht mr. J. Corsten
heeft gistermiddag in hoger beroep te
gen de directeur van de vrije Caritas-
lotto M. G. Hermes uit Heerlen beves
tiging gevraagd van het vonnis van de
kantonrechter aldaar, die de heer Her
mes schuldig achtte aan het houden of
doen houden van een loterij zonder toe
stemming ingevolge loterywet. Hy werd
toen veroordeeld tot twee geldboeten
van f12.
Uitvoerig werd door de rechtbank na
gegaan, of aan de deelneming aan de
lotery voorwaarden verbonden waren,
hetgeen de officier van Justitie bewezen
achtte, evenals het handelen uit een
zeker winstbejag. De raadsman mr. H.
Prickartz uit Heerlen, meende dit aan
de hand van een aantal feiten en ge
gevens te moeten weerspreken. Hij con
cludeerde tot vrijspraak. De rechtbank
zal op dinsdag 31 oktober uitspraak
doen.
Prof. B. W. Schaper
in „Welbeschouwd"
Prof. dr. B. W. Schaper uit Oegstgeest,
hoogleraar in de algemene geschiedenis
aan de Leidse Universiteit, heeft de uit
nodiging aanvaard op het forum te com
pleteren. dat onder leiding van mr. G. J.
P. Cammelbeeck in het VARA-program-
ma van 23 oktober op het televisie
scherm zal verschynen om vragen van
kykers te beantwoorden. Prof Schaper
zal zich in gezelschap bevinden van drie
bekende leden van dit forum „Welbe
schouwd" n.l. mej. dra. F. v. d. Burg,
ds. J. J. Buskes en J. Kassies.
Nieuw Eerste Kamer-lid
De heer H. C. Kranenburg, tandarts
te Rotterdam legde gistermiddag in de
Eerste Kamer tegenover de voorzitter
mr. J. Jonkman de drie eden af om te
kunnen toetreden als lid van de Sta ten-
Generaal.
Het nieuwe, tot de CÜ.U. behorende lid
van de Eerste Kamer volgt mr. dr. W. F.
Lichtenauer op. De heer Lichtenauer
werd per 1 oktober benoemd tot lid
van de Raad van State.
Op de Seine in Parijs werd ter
gelegenheid van een watersport-s
tentoonstelling een zes-uurs-race
voor motorboten gehouden. De
spectaculaire start van de tachtig
deelnemende boten, waarvan som«
migen een snelheid van 120 km per
uur bereikten
Als brandend maagzuur
laaiend opstijgt
corns tot hoog in de keel
brengen een paar Rennies baat. Die
blussen de zwaarste zuurbrand in een
handomdraai. Gewoon laten smelten op
de tong en prompt is alle leed geleden,
'n Wondermiddel, die Rennies, en een
uitkomst voor de mensen die zonder
Rennies nauwelyks hun dageiykse
maaltyd aandurven - uit angst voor de
zuurbrand daarna
Adenauer: niet volle
vier jaar kanselier
Dr. Konrad Adenauer heeft gisteren
ten overstaan van de christendemocra
tische Bondsdagfractie verklaard dat hy,
indien door het parlement weer tot re
geringsleider gekozen, niet de gehele
komende parlementaire periode van vier
jaar deze functie zal blijven vervullen.
Hy zou „te gelegener tyd" het kanse
liersambt ter beschikking stellen. Zyn
opvolger moest voldoende tijd hebben om
zich in te werken.
Adenauer wilde zich echter niet van
te voren op een bepaalde termyn vast
leggen. De nieuwe kanselier moest uit
een oogpunt van buitenlandse politiek
voldoende speelruimte voor zyn werk
zaamheid hebben.
Minister van Economische Zaken, Er-
hard die algemeen als de eventuele
opvolger van Adenauer wordt beschouwd
sloot zich by Adenauers verklaring
aan en wees ook een „kanselierschap
voor een bepaalde termyn" van de hand.
Adenauer zei verder dat hij na even
tuele herverkiezing als Bondskanselier
een ontmoeting met de Amerikaanse
president zal hebben.
De wens daartoe bestond aan beide
zijden. President Kennedy wilde ook de
briefwisseling voortzetten en hy, Ade
nauer, zou spoedig op het jongste schrij
ven van Kennedy antwoorden.
Official dealer voor
CHEVROLET - OPEL - BUICK
n.V. HET MOTORHUIS
MORSSINGEL IB
HOGE RIJNDIJK 5
LEIDEN
Aangeboden: nieuwbouwwo
ning te Woerden.
Gevraagd: woning te Leiden,
kuststreek of bloembollenstr.
Aanbiedingen:
J. W. DE GRUIJTER N.V.,
Sassenheim
'a l L
Voor zo
gevraagd
spoedig mogelyk
grossierderij van levens
middelen te Rynsburg.
's Zaterdags vrij.
FA. B. OOSTERHUIS
Oegstgeesterweg 55a,
Rynsburg.