Chroesjtsjow bereid tot Ma^fe°féin
uitstel voor Duitsland
Ook bezwaren tegen de
gewijzigde kinderbijslag
Geen vredesverdrag dit
jaar als het Westen
oplossing wil zoeken
WEERBERICHT
AUTOFABRIEK IN COVENTRY
LAM" DOOR WILDE STAKING
Van KVP en R.-K. Middenstand
Rood komplot
in Ecuador
Kosten van levensonderhoud
en lonen in EEG-landen
(§uc/ ?)£tèuWS\
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 17 OKTOBER 1961
No. 30479
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal: f255 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Een in donker pak gestoken en breed glimlachende Chroesjtsjow
heeft vanochtend in Moskou het 22ste congres van de Sowjetrussische
communistische partij geopend. Achter hem zaten de leden van het
presidium van het Centrale Comité. Onder de gedelegeerden bevond
zich maarschalk Boelganin, de man, die in 1958 „ontmaskerd" werd als
een van de leiders van de „anti-partijgroep". Vermoedelijk woont hij
het congres bij als afgevaardigde van de oude bolsjewieken.
Chroesjtsjow werd twee minuten lang toegejuicht, toen hij de zaal
van de nieuwe schouwburg betrad. Het is, in afwijking van de totnutoe
bestaande officiële „banketbakkersstijl", een modern gebouw van glas
en marmer, zoals dat in het Westen al heel lang geen nieuws meer is.
De nieuwe schouwburg is door de architecten onder leiding van
Michael Posokin vrij diep in de grond gebouwd, zodat het gebouw
niet hoog uitsteekt boven het silhouet van het Kremlin. Er is plaats voor
zesduizend personen. De zaal is voorzien van de modernste apparatuur.
„Troonrede" van de
Russische premier
In zijn openingsrede stelde premier
Chroesjtsjow met voldoening vast, dat
het congres werd bijgewoond door ver
tegenwoordigers van tachtig communis
tische partijen. Er werd een halve
minuut geapplaudisseerd toen hij de
namen noemde van de afgevaardigden
van Rood-China, die onder leiding staan
van premier Tsjoe En-lai. Het trok de
aandacht, dat Albanië niet is vertegen
woordigd, de communistische partij van
dit kleine, met Rood-China verbonden
land heeft zelfs geen uitnodiging voor
het congres ontvangen.
Chroesjtsjow verklaarde, dat oorlogen
vermeden kunnen worden en „niet on
vermijdelijk zijn in het huidige tijds
gewricht". Dat de theoretische conclu
sies en politieke voorspellingen van het
20ste partijcongres juist zijn geweest, is
bewezen door de gebeurtenissen daarna,
aldus de Russische premier.
Hij legde er de nadruk op dat de con
currentie tussen het „socialistische"
(lees: communistische) en kapitalisti
sche systeem het voornaamste kenmerk
is geworden van de ontwikkeling in de
huidige historische periode. Maar nu, zo
beweerde hij, is het niet meer het im
perialisme doch het communisme, dat
de beslissende factor in de evolutie was
was geworden.
Het congres wordt bijgewoond
door 4354 afgevaardigden, die een
kleine negen miljoen partijleden uit
de gehele Sowjet-Unie vertegen
woordigen. De totale bevolking
van Rusland telt meer dan 200 mil
joen mensen, zodat dit congres de
vertegenwoordigers van slechts vijf
procent der bevolking omvat.
Een belangrijke gebeurtenis op dit
congres is de „troonrede" van Chroesj
tsjow, die vermoedelijk zes uur of mo
gelijk nog langer zal duren. In die rede
zal de Sowjetrussische leider een over
zicht van zijn binnen- en buitenlandse
politiek geven, waartoe ook uiteraard de
kwestie-Berlijn behoort.
De nieuwe rij gezichten, die men
achter de regeringstafel ziet, weerspie
gelt Chroesjtsjows nieuwe partijpro
gramma. Een van de punten daarvan is
verjonging van de topleiding der partij,
doordat een kwart van de leden van het
presidium dient af te treden na afloop
van de ambtsperiode, waarvoor die leden
verkozen werden. Feitelijk is die nieuwe
regel reeds ten uitvoer gelegd. Boven
dien zijn er de laatste maanden ook
talrijke wijzigingen gebracht in de be
zetting van partij posten in de afzonder
lijke Sowjet-republieken. Een derde tot
de helft van de plaatselijke partijbonzen
is reeds vervangen. Vooral in gebieden
als Azerbeidjan, Armenië en in de Mid-
denaziatische republieken zijn heel wat
partijleiders vervangen.
Het gevolg van dit alles is, dat
Chroesjtsjow het woord vooral zal rich
ten tot mensen, die van een jongere
generatie zijn. Het zijn meerendeels
mensen, die eerst na de tweede wereld
oorlog naar voren zijn gekomen, specia
listen, die bewezen hebben organisatie
talent te bezitten en daardoor een geheel
andere mentaliteit hebben dan de com
munisten uit de dagen van Lenin en
Stalin. Zij vormen de klasse der
„managers".
BUIÏG
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt met nu en dan
buien, sommige met hagel of onweer.
Krachtige tot harde wind. aan de kust
tijdelijk storm uit west tot noordwest.
Iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
18 oktober
Zon op: 7.09 uur; onder. 17.41 uur.
Maan op: 15.21 uur; onder: -.uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.27 en 22 0"
uur, laagwater te 4.40 en 17.13 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
„Geen export"
Wij, communisten, zijn tegen de „ex
port van de revolutie", aldus Chroesj
tsjow in zijn rede van hedenochtend.
Maar de communisten erkennen niet het
recht om de contra-revolutie uit te
voeren. Mochten de imperialisten de
contra-revolutie willen exporteren, dan
zullen de communisten alle volkeren
verzoeken zich te verenigen „om de
vijanden van de vrijheid en vrede vast-'
beraden terug te drijven".
Nu, zo zei de Russische premier, be
staat er vooruitzicht op vreedzame
samenleving voor de hele periode, waar
in de sociale en politieke problemen, die
de wereld verdeeld houden, opgelost
moeten worden. De belangrijkste ge
beurtenissen van de afgelopen jaren
zijn de uitdrukking geweest van het
stormachtige groeiproces van de levens
krachten van het socialistische systeem.
En de weg, die de communistische partij
heeft ingeslagen, is van groot belang ge
weest voor het behoud van de vrede. De
Sowjet-Unie en het hele „socialistische"
kamp bezitten nu een grote macht, die
ruim voldoende was voor de verdediging
der grote verworvenheden van het
„socialisme" tegen de aanvallen van
„imperialistische agressors".
Wij, aldus Chroesjtsjow, zijn ervan
overtuigd dat het communisme als over
winnaar uit de bus zal komen in de
concurrentiestrijd met het kapitalisme.
En wij zijn er zeker van dat deze over
winning behaald zal worden in een
vreedzame concurrentiestrijd en niet
door middel van een oorlog. Mochten de
imperialisten echter de socialistische
landen durven aanvallen, dan zou „deze
krankzinnige daad" hun laatste zijn en
het einde betekenen van het kapitalis
tische systeem.
Chroesjtsjow verklaarde voorts,
dat de Sowjet-Unie er n i e t op
staat, dat het vredesverdrag met
Duitsland voor het einde van het
jaar getekend wordt als het Wes
ten bereid is het Duitse vraagstuk
op te lossen.
Overigens gaf hij als zijn mening
te kennen, dat de V.S., die het
cetrum van de reactie zijn gewor
den, de voornaamste agressieve
macht zijn. De Amerikaanse impe
rialisten en de Westduitse milita
risten bedreigen de vrede en veilig
heid.
Tot eind oktober, aldus de pre
mier, zal de Sowjet-Unie voortgaan
met haar kemproeven. Op 31
oktober zal nog een proef worden
genomen met een bom van 50
megaton (50 miljoen ton TNT).
In een café in Den Haag is gis
teravond een man doodgestoken na
een korte ruzie met een mede
bezoeker.
In een café op de hoek van de
Veenkade en de Hemsterhuisstraat
bevonden zich o.m. de 34-jarige
heer J. C. Jansen, wonende aan de
Paviljoensgracht, en een 68-jarige
man. Deze twee bezoekers raakten
in gesprek. Er ontstond een korte
woordenwisseling, waarbij de laat
ste een mes trok en de heer Jansen
in de hals stak. De halsslager werd
werd geraakt en het slachtoffer
bloedde in enkele ogenblikken
dood.
De dader vluchtte uit het café, doch
werd door andere bezoekers achtervolgd
en met behulp van omwonenden gegre
pen en aan de politie overgegeven. Deze
heeft de man ingesloten. Het stoffelijk
overschot van de getroffene is overge
bracht naar een ziekenhuis. Volgens de
politie waren beide mannen enigszins
onder de invloed van sterke drank. Zij
waren oppervlakkige kennissen. De
steekpartij schijnt geen diepere achter
grond te hebben dan de woordenwisse
ling van het ogenblik.
Nieuwe tragedie na die van Port Talbot
Scotland Yard stelt
een onderzoek in
(Van onze Londense correspondent)
By de tragedie van Port Talbot, waar
als gevolg van een hardnekkige wilde
staking van de „brikkies", zoals de met
selaars hier populair heten, het groot
ste hoogovenbedrüf van Europa de pro-
duktie heeft moeten stopzetten en 15.000
man op straat zyn gekomen, heeft zich
gisteren een nieuwe tragedie in de we
reld van het Britse bedrüfsleven gevoegd.
De automobielfabrieken van Rootes (o.a.
Hillman, Humber en Sunbeam) hebben
8 000 man moeten ontslaan waarvan het
grootste deel werkzaam was in de fa
briek in Coventry, omdat als gevolg van
een reeds wekenlang durende wilde sta
king in de carrosseriefabriek van Acton
het bedrüf totaal is lamgelegd. Dat be
tekent dat Rootes op het ogenblik geen
enkele wagen meer kan leveren. En dat
op het moment van de Motorshow, die
vandaag in Londen is begonnen.
Het welvarende Port Talbot dreigt
plot-seling in armoede te worden gedom
peld. De stakingsleider verklaarde in een
vraaggesprek, dat de strijd om een be
ginsel gaat, hetgeen hij echter niet na
der definieerde. Hij zei dat deze massale
uitsluiting het bedrijf welkom zou zijn,
omdat de export zo sterk was gedaald.
Sommige arbeiders verdienen 20 tot 30
pond per week en zy kwamen in hun
eigen auto naar de arbeidsbeurs. Dit zijn
natuurlij' toplonen.
In plaats van een kwart miljoen pond
sterling aan lonen ontvangen de ontsla
genen thans honderdduizend pond steun.
Volgens de laatste berichten zijn van
daag in Port Talbot besprekingen be
gonnen tussen de stakende metselaars en
het staalbedrijf. De sluiting van de hoog
ovens betekent een ernstige tegenslag
voor Engelands toch al wankele export
positie. De binnenlandse markt echter
teert p het ogenblik op oude staalvoor-
raden met als gevolg, dat de staalindus
trie op 77 procent van haar capaciteit
werkt. De sluiting van de hoogovens
heeft dus nog geen onmiddellijke gevol
gen voor de Britse industrie.
Scotland Yard is maandag begonnen
met het instellen van een onderzoek naar
de activiteit van een aantal communis
ten van wie aangenomen wordt, dat zy
er op uit zyn de gehele Britse auto
mobielindustrie lam te leggen.
In vele grote arbeidsconflicten, welke
Engeland sinds de oorlog geteisterd heb
ben, vindt men ditzelfde trieste, ontstel
lende beeld terug. Als een soort plotse
linge koorts breken allerlei stakingen
uit. De massa der stakers weet meestal
niet waar het over gaat maar volgt uit
onberedeneerde solidariteit of angst om
als stakingbreker te worden aangezien.
De aanstokers, communisten of niet, zijn
meestal onzichtbaar en onvindbaar. Er
zijn natuurlijk wel bepaalde grieven,
vooral in de grote onpersoonlijke massa-
bedrijven, maar deze kunnen theore
tisch tenminste via het bestaande over
leg aan de orde worden gesteld, hetgeen
om onnaspeurlijke redenen niet gebeurt.
Er blijkt een onoverbrugbare afstand te
bestaan tussen het bedrijf en de kleine
groep heethoofden, die evenmin contact
schijnen te hebben met de vaak ver ver
wijderde vakbondsleiding.
Blijkens een gepubliceerde ver
klaring heeft het partijbestuur van
de K.V.P. nog wel enige bezwaren
tegen het gewijzigde wetsontwerp
kinderbijslagregeling.
Het bestuur heeft waardering voor de
poging der regering om de behandeling
van de wetsontwerpen betreffende de
kinderbijslag wederom op gang te bren
gen en met daarin de kleine zelfstandi
gen te betrekken.
Maar het bestuur acht in de eerste
plaats de hoogte van de inkomensgrens
voor het recht op bijslag voor de eerste
twee kinderen van kleine zelfstandigen
onbevredigend en bovendien de uitke
ringen minimaal.
Voorts vindt het de inkome» ^rei
van f. 12.000 voor de uitkeringen vanaf
het derde kind om verschillende, waar
onder ernstige redenen eveneens
onbevredigend.
Ten slotte wordt een belangrijk uitstel
van de openbare behandeling met
name een uitstel, dat niet strikt vereist
wordt voor een deugdelijke behandeling
van het wetsontwerp ongewenst ge
acht.
Het partijbestuur heeft er dan ook bij
de katholieke Tweede Kamerfractie op
aangedrongen, aldus de verklaring, ver
beteringen in het wetsontwerp met
kracht na te streven en te bevorderen,
dat de behandeling op zo kort mogelijke
termijn plaats vindt.
Ook de Nederlandse Katholieke Mid
denstandsbond heeft tegen het ontwern
bezwaren geuit. In zyn blad „Stuwing"
wordt met name de inkomensgrens
„onverkoopbaar" genoemd.
De televisie bracht gisteravond
een discussie over spijtoptanten,
waaraan de ministers Beerman en
Klompé deelnamen. Van links naar
rechts prof. dr. H. Baudet. minister
dr. M. A. M. Klompét prof. mr. dr.
1. A. Diepenhorstminister mr. A.
C. W. Beerman, jkvr. mr. C. W. I.
Wttewaall van Stoetwegen en de
heer I. Schipper, die allen hun me
ning ten beste gaven, gefotogra
feerd tijdens de uitzending.
Bejaarde Alphenaar
in Rijn verdronken
Gisteravond omstreeks zeven uur is de
/2-jarige G. den Hartog uit Alphen in
de Oude Rijn gevallen en verdronken
Hij liep over het Jaagpad langs de
Oudshoornseweg en is vermoedelyk ge
struikeld. Voorbijgangers, die het onge
luk zagen gebeuren slaagden er na enige
moeite in de heer Den Hartog op het
droge te brengen De levensgeesten wa
ren toen echter al geweken.
De politie van Ecuador heeft gister
avond een komplot tegen de regering
ontdekt. In verband hiermee werden
twintig arrestaties verricht onder ex-
treem-linkse groeperingen.
Bij huiszoekingen werden geweren en
mitrailleurs, afkomstig uit communisti
sche landen, in beslag genomen.
Volgens de politie had de actie tegen
de regering vanavond moeten uitbreken.
De samenzwering zou tal van vertak
kingen hebben, vooral in de provincie
Quevedo, waarheen de aanstichter, lui
tenant-kolonel Cesar Paredes, is ge
vlucht.
Gruweldaden in Bizerta
Ook niet-Tunesiërs
getuigden
Dr. Rolf Christophersen, lid van de
subcommissie van de Internationale
Commissie van Juristen die een onder
zoek heeft ingesteld naar de Franse
;ruweldadea in Bizerta, heeft de Franse
jewering als zouden uitsluitend Tune-
siërs als getuigen zijn gehoord, onjuist
genoemd.
Dr. Christophersen, lid van het Noorse
hooggerechtshof, deelde in een radio-in
terview mee dat vijf niet-Tunesiërs ge
tuigenverklaringen hebben afgelegd.
Voorts heeft de commissie rapporten be
studeerd die een groep artsen, onder wie
een Belg, een Spanjaard, een Turk en
een Italiaan, onmiddellijk na de gevech
ten hebben opgesteld.
In gezaghebbende Franse kringen is
verklaard dat de leden van de commis
sie van onderzoek niet de plaatsen heb
ben bezocht waar de „beweerde gruwe
len" zijn bedreven. Zij zouden voorname
lijk aan de hand van kaarten en foto's
hebben gewerkt en in het openbaar ge
tuigen hebben gehoora
Jan Vrijman filmt
Karei Appels wereld
De staatssecretaris van Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen, mr Y.
Scholten, heeft aan Jan Vrijman in Am
sterdam een subsidie verleend voor het
vervaardigen van een korte film in
kleuren. Deze "ilm zal „De wereld van
Karei Appel" de in Parijs woonaentige
schilder, tot onderwerp hebben. De pro-
duktie is in handen van de Nederlandse
Filmproduktiemaatschappij
In de zes landen van de EEG zijn de
lonen sedert 1952 100) gestegen tot
110 procent en de kosten van levens
onderhoud tot 107 procent. Voor de zes
landen afzonderlijk lopen de cijfers nogal
uiteen: Nederland komt met een stijging
van de lonen tot 156 procent en een stij
ging van de kosten van levensonderhoud
tot 121 procent op de vierde plaats.
Voor de zes landen afzonderlijk zijn
de cijfers (1958 100):
land
Frankrijk
Duitsland
Nederland
uxemburg
België
Italië
kosten van
lonen
levensonderh
180
134
159
113
156
121
120
107
119
110
118
116
Kent U hem nogIn het begin
van dit jaar maakte hij zich meester
van het Portugese passagiersschip
„Santa Maria waardoor hij zich
wereldvermaardheid verwierf. Het
is Henrique Galvao, die in Noord-
Afrika vertoeft om van daar uit
mede te werken aan de actie van
de Portugese oppositie in verband
met de komende verkiezingen.
VLIEGTUIG VAN
HAMMARSKJOLD
BESCHOTEN
Het Amerikaanse blad "Newsweek"
schrijft in kringen van de Verenigde
Naties te hebben vernomen dat de leden
van de commissie van onderzoek in
Noord-Rhodesië over bewijzen beschik
ken dat het vliegtuig waarmee Ham-
marskjöld is verongelukt, is beschoten.
Verscheidene Afrikaanse landen over
wegen thans er met klem op aan ta
dringen, dat de zaak van Hammars-
kjölds dood uit de doeken wordt ge
daan, aldus "Newsweek".
Bomaanslagen nemen
toe in Algiers
In Algiers zijn gisteravond 37 kneed-
bommen ontploft, driemaal zoveel als
het gemiddelde van de voorgaande da
gen. Winkels, woningen en auto's van
Algerijnen werden zwaar beschadigd,
maar volgens de eerste berichten is nie
mand gewond.
Ia het centrum van de stad kwam het
tot een vuurgevecht tussen de inzitten
den van drie auto's Algerijnen. Vier
personen werden gewond In de Kasjba
werd een Europeaaa met een revolver
schot gedood.
Russische raketproef
In de Sowjet-Unie is weer een meer-
trapsraket gelanceerd, die na een ge
slaagde vlucht op bet 12.000 km vei der
gelegen doel in de Stille Oceaan Is te
rechtgekomen, aldus meldt Tass.
Het was de zesde proef in de huidige
serie. De proefnemingen zullen tot het
einde van deze maand worden voortge
zet.
Uit het Leidsch Dagblad van
17 October 1861:
Uit het verslag nopens den
staat fier zeevisscherijen in I860
blijkt, dat de gesteldheid daar
van alstoen ongetwijfeld gunstig
mogt heeten. Als een voorbeeld
brengen wij bij de kustharing en
'custvisscherij (Scheveningen,
Katwijk en Noordwijk)van
oelke vangst beliep ruim 2Vz
nillioen haringen, die waarde
mn 443.502 beliepen.
- Vergadering van den Ge-
neentenraad van Leiden, Don-
ierdag den 17 Oct. 1861, 'sna-
Idags ten 3 ure.
Onderwerpen: o.a. Voordragt
tegemoetkoming van de leden
der dienstdoende schutterij, in
de kosten hunner kleeding, uit
de gemeentekas.
