tank esso extra
Belastingverlaging voor
gehuwde werkende vrouw
Franse para's begingen
gruweldaden in Bizerta
Verdeeldheid over de
salarissen radio en tv
Grenzen naar hoven en
heneden: f2000en f500
Interessante geschiedenis van
oude boerderij in Oegstgeest
Plezierige thuiskomst
Wetsontwerp bij Tweede Kamer ingediend
Y oorheelden
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 14 oktober 1961
Vierde blad no. 30477
Hoe kan het anders na zo'n rit. Met een
tijger In de tank is autorijden een puur
genoegen. De tijgerkracht van Èsso
Extra geeft uw motor een nieuw leven...
kittiger, pittiger, krachtiger, machtiger.
Volg het voorbeeld van duizenden an
deren: stop een tijger in uw tank!
In de verslagen van de jongste
raadsvergadering, wordt melding
gemaakt van het m.i. betreurens
waardig voornemen van liet ge
meentebestuur van Oegstgeest, om
de oude boerderij aan de Rhijn-
geesterstraatweg te slopen, ten be
hoeve van de aanleg van sport
velden.
De omstandigheid, dat hierdoor
het reeds zeer gehavende landelijk
aspect van deze gemeente opnieuw
ernstig zal worden geschaad en een
uit historische oogpunt merkwaar
dig gebouw zal moeten verdwijnen
schijnt bij de plannenmakerij niet
van invloed te zijn geweest.
Historie
Reeds aan het eind van de 16e eeuw
maakten deze boerderij zij het in an
dere vorm dan de huidige deel uit
van een aaneengesloten reeks van door
weilanden omgeven boerenhuizingen, die
zich uitstrekte van de voormalige Groe-
nesteeg (thans Oude RUnzichtweg) tot
aan de Kerkbuurt (het Oude Dorp).
Van al deze bedrijven lagen de
woon- en bedrijfsgebouwen tegen de
Pastoorswatering. Ze waren elk door een
afzonderlijke oprijlaan verbonden met
de Heereweg (nu Rhyngeesterstraat-
weg).
Op de grote kaart van Rijnland, tus
sen 1610 en 1615 bewerkt door Ploris
Balthasarsz en diens zoon Balthasar
Florisz, is deze reeks boerderijen aan
gegeven.
Op de in 1648 door de landmeter Jo
hannes Dou gemaakte overzichtskaart
van de landen van de Abdij van Rijns
burg komen ze eveneens voor, doch hun
aantal was toen reeds geslonken.
In het begin van onze eeuw waren
er nog twee over, nl. de onderhavige,
destijds bewoond door de familie Hulst,
en „Wildhoef* van de familie Van der
Putten. Ook deze boerderij is op enkele
bijgebouwen na verdwenen.
De thans met sloping bedreigde wo
ning is dus de enige, die tot nu toe in
haar landelijke omgeving bewaard is
gebleven.
Merkwaardig is, dat deze woning ge
durende de 17e en 18e eeuw nimmer
werd verkocht, doch steeds is vererfd.
Op 13 mei 1598 kwam de boerderij
met schuur, hooiberg en 2% morgen
land, waarvan 500 roeden gelegen waren
aan de overzijde van de Heereweg, door
koop in het bezit van een zekere Lenart
Jacobsz, afkomstig van Wassenaar.
In maart 1616 kocht hij ook het ten
zuiden van de woning gelegen huis van
zijn buurman, Henric Symonsz, met 2
morgen 500 roeden land, waaronder be
grepen een smalle strook erfpachtland,
groot 200 roeden, gelegen aan de noord
zijde van de tegenwoordige R.-K. Jon
gensschool en afkomstig van de Abdij
»an Rijnsburg.
HIJ breidde zijn bezit nog verder uit
door aankoop van een kamp weiland,
groot 2 morgen 450 roeden, gelegen ach
ter zUn woning, aan de overzijde van
de Pastoorswatering.
Lenert Jacobsz, wiens nakomelingen
de familienaam „Van Weenen" droegen,
is waarschUnlijk in het begin van 1640
overleden; op 14 april van dat jaar vond
boedelscheiding plaats tussen zijn kin
deren, n.l. Jacob Lenertsz en diens zus
ter Leentge Lenertsdr, gehuwd met Ger-
rits Jacobsz van Langevelt te Sassen-
heim.
Jacob Lenertsz had reeds bij het leven
van zUn vader de boerderij met de bij
behorende 2V> morgen land als huwe
lijksgeschenk ontvangen. Uit de nala
tenschap werd hem nog toebedeeld het
aangrenzende huis met het omliggend
land en de kamp weiland over de Poel
watering.
Na de dood van Jacob Lenertsz van
Weenen kwam de boerderU op 2 oktober
1663 in het bezit van de beide minder
jarige kinderen uit zijn tweede huwelijk,
n.l. Leendert en Willempge. Leendert is
waarschijnlijk ongehuwd overleden. Wil
lempge trad in het huwelijk met Jan
Jansz Groenendijk en na hun dood ver
kreeg hun zoon Simon Jansz Groenen
dijk de boerderij met het bUbehorend
land. Het aangrenzende huis was toen
al vervallen en afgebroken.
Bij boedelscheiding, ten overstaan van
notaris Passchier Soetbroot te Leiden op
4 september 1773, viel de boerderij ten
deel aan Jan Simonsz Groenendijk, een
zoon van Simon Jansz. Volgens om
schrijving in de betrekkelijke akte om
vatte het landbezit toen 37 morgen wei-,
hooi- en teelland, waarvan 22% morgen
gelegen aan de Heereweg.
Waarschijnlijg hebben de slechte rij-
den aan het eind van de 18e eeuw Jan
Simonsz genoopt een aanzienlijk deel
van zün landerijen te verkopen. Op 14
december 1799 werd op de Burcht te Lei
den ook de boerderij geveild. Kopers wa
ren Pieter van Roon te RUnsburg en
Willem van Stijn te Oegstgeest.
BU de boerderij, die omschreven werd
als een hechte, sterke en weldoortim
merde woning, met stalling voor koeien
en paarden, twee hooibergen, schuur en
verder getimmerte, behoorden nog onge
veer 18 morgen land.
Op 5 juni 1843 kwam de boerderU
door koop in het bezit van baron van
WUckersloot van SchalkwUk, bisschop
van Curium, de eigenaar van Duinzicht,
die haar in 1852 legateerde aan de R.-K.
kerk te. Oegstgeest. Thans is zU eigen
dom van de gemeente.
Andere vorm
Hierboven werd reeds terloops ver
meld, dat de boerderU van 1598 niet de
zelfde vorm had als de tegenwoordige.
Het is zeer wel mogelUk, dat in de 17e
eeuw verbouwing heeft plaats gehad,
met gebruikmaking van oud materiaal.
De woning zal oorspronkelyk op recht
hoekig grondplan zijn opgetrokken, met
ingebouwde kelder en opkamer.
Aan de witgepleisterde voorgevel,
waarvan de top is voorzien van een pi
laster. rustend op een console van na
tuursteen. is daarvan uiteraard niets
te bespeuren, maar in de zuidelijke gevel
bevinden zich vlak onder het over
hangend dakschild nog een tweetal
bUzonder aardige, met maaswerk gevul
de korfboogjes, waaronder zich oor-
spronkelUk de ramen van de opkamer
zullen hebben bevonden.
De huidige keldervleugel is stellig jon
ger, het metselwerk sluit niet aan bU
dat van de zijgevel van het hoofdge
bouw.
De zUmuren van de stal werden on
geveer 25 jaar geleden vernieuwd, de
achtergevel bleef grotendeels gespaard.
Een deskundig onderzoek zou nog veel
omtrent de bouwgeschiedenis aan het
licht kunnen brengen.
Met vele ingezetenen van Oegstgeest
hoop ik, dat het gemeentebestuur de
plannen voor de aanleg van sportvelden
zodanig zal kunnen wyzigen, dat het be
houd van deze zeer mocie boerderU ver
zekerd zal zUn.
W. J. van Varik.
Stichting moet advies uitbrengen
Datum van ingang
nog het struikelblok
(Van onze Utrechtse correspondent)
Dinsdag of donderdag zal de Stichting
van de Arbeid beslissen over het advies,
dat zij moet uitbrengen aan het Colle
ge van Ryksbemiddelaars aangaande de
salarissen van het radio- en televisie-
personeel, uitgezonderd de salariëring
van de musici, die onder een aparte
regeling vallen.
Het is mogelyk, dat dit advies niet
eenstemmig zal worden, gezien het feit,
dat ook in de looncommissie van de
Stichting verdeeldheid bestond over de
datum van invoering van de nieuwe re
geling.
Alleen de vertegenwoordigers van het
CNV en het NVV stonden geheel achter
de voorstellen, waarover reeds dit voor
jaar overeenstemming was bereikt en
waardoor het totaal aan salarisuitke
ringen by de radio en televisie zal wor
den verhoogd met 8 pet.
Meerderheid tegen
De meerderheid van de commissie
stond echter op het standpunt dat de
terugwerkende kracht van de salarisver
betering (voorgesteld was 1 januari j.l.)
in strijd was met de loonpolitieke
richtlynen van staatssecretaris Roolvink.
Realisering van het loonakkoord zou
n.l. een openbreken van de CAO bete
kenen, aldus deze groep, die meent dat
de huidige CAO tot 1962 zou moeten
lopen.
Dat ook het college de datum van
ingang disputabel vindt, zou kunnen
worden afgeleid uit de wyze van advies
aanvragen van het College, waarin spe
ciaal op deze datum de nadruk werd
gelegd. Het college heeft bij de advies
aanvraag een brief gevoegd, waarin een
vertegenwoordiger van een der omroe
pen verklaarde, dat het de bedoeling
was de (toen) voorgestelde CAO, die
thans geldt en die op 1 januari 1960
is ingegaan, zal lopen tot 1 januari 1962.
Onkundig
Deze vertegenwoordiger was gemach
tigd te spreken namens alle omroep
verenigingen. behalve de Wereldomroep,
waarmee hij geen overleg had gepleegd
en die de geldigheid van deze brief ont
kent. Bovendien verklaren de vakorga
nisaties van werknemers, dat ook zy
volkomen ontkundig waren van het
schrijven.
Het college trekt dit echter in twUfel.
Het is duidelijk dat. als deze brief
het uitgangspunt voor het vaststellen
van de nieuwe C.A.O. zou zyn, de kans
voor een salarisverbetering met terug
werkende kracht vanaf 1 januari j.l.
niet hoog aangeslagen behoeft te wor
den.
De thans door de partijen voorgestel
de salarisregeling behelst een geheel
nieuw systeem van salarisopbouw met
andere indelingen. Daarom valt er over
de salarisverhoging, die er voor ieder
een afzonderlyk mee gemoeid is wei
nig te zeggen.
jaloezieën bij de vakman
Off. Dealer D. LADAN
MOLENSTEEG 27 bü de Doezastraat
TELEFOON 21375
LEIDSE MARKIEZENFABRIEK
De stad Utrecht heeft de Finse
hoofdstad Helsinki enkele duizen
den tulpebollen geschonken. De
burgemeester van Helsinki Lauri
Alio rechtsen de Nederlandse
Van onze Haagse correspondent
De regering heeft haast gemaakt
met haar belofte de belastinghef
fing van de gehuwde werkende
vrouw te herzien. Bij de Tweede
Kamer is thans reeds een wets
ontwerp ingediend.
In de eerste plaats wordt voor
gesteld een derde deel van de
jaarlijkse inkomsten uit de arbeid
van de gehuwde vrouw belasting
vrij te maken. Hiervoor geldt
een „plafond" van f. 2000,per
jaar. Tevens wordt een „bodem"
vastgelegd: de eerste f. 500 per
jaar zullen niet door de inkom
stenbelasting worden getroffen.
De vrouw, die In het bedryf van haar
man werkt of hem bü de zelfstandige
uitoefening van zijn beroep helpt, krijgt
in gewone gevallen een vrystelling van
f570.
Hoge nabetalingen van inkomstenbe
lasting zuilen voortaan worden verme
den door een oetere regeling voor in
houding van loonbelasting.
Hoewel Tweede en Eefste Kamer de
nieuwe regeling nog moeten aanvaarden,
mikt staatssecretaris Van den Berge op
inwerkingtreding per 1 januari 1962.
Geheel nieuw is de regeling om gerin
ge by verdiensten van de gehuwde viouw
(nl. de eerste foOO.niet te belasten.
De grootte van de aftrek wordt niet
meer berekend aaa de hand van het
aantal uren, waarin de vrouw buiten
het gezin werkt, zoals de regering in-
dertyd bU de voorstellen tot algemene
belastingherziening wilde.
Voor de vrouw, die in de onderneming
van haar man werkt, zijn aanvullende
voorzieningen voorgesteld. De beloning
van de arbeid van deze vrouw wordt op
een vast bedrag gesteld, namelUk
f2250.. Dit leidt tot een voor-aftrek
van 1/3 (in geld dus f750.Hierdoor
zal in de meeste gevallen de belasting
plichtige slechts aannemelijk hoeven te
maken, dat zijn vrouw -overeenkom
stig het plaatselijk gebruik gere
geld en in belangrijke mate in het be
drijf meewerkt. Dit geldt dus in hr-t bij
zonder voor vrouwen van middenstan
ders en landbouwers. Een beoordeling
van geval tot geval is slechts nodig, als
Uit de vergelUkende tabel, die l
by de memorie van toelichting is c
gevoegd, lezen wij, dat een gehuwde
werkende vrouw bü het bestaande
tariefssysteem b.v. f660.- belasting 1
betaalt bij een gezinsinkomen van
f6000.-. Volgens het voorstel zou dit
worden 467, 532 of 562 al naar ge- "j
lang de vrouw de helft, een derde
of een vijfde van het gezinsinkomen <j
inbrengt.
Bij een totaalinkomen van f7500
bedraagt de belasting thans 982 c
O gulden, bü de nieuwe regeling resp.
ij 711, 798 of 870 gulden.
Q Bij f 9000.- is het nu 1.347 gulden, n
het wordt 982, 1098 of 1196 gulden.
Bü f 15.000 nog f 3.280, in de toe-
komst 2.548, 2.666 of 2.902 gulden, al
naar gelang de helft, een derde of
een vüfde wordt ingebracht.
O, Bij f 30.000 gezinsinkomen moet de
vrouw nu f 10.434 aan de fiscus of-
j feren, dat zou dan in de toekomst
g* in alle gevallen f9.375 worden.
Bij hogere bedragen dus geen dif-
feren tiatie zoals bij de lagere in-
T' komens.
de medewerking van de vrouw onge-
bruikelUk is.
Tarief 15 procent
Ter beperking van de naheffing van
inkomstenbelasting worden de volgende
voorzieningen getroffen
De staatssecretaris stelt een zodanig
tarief van loonbelasting voor, dat de in
houdingen een globale benadering zUn
van de tenslotte verschuldigde belasting.
Hierdoor ontstaan slechts kleine nabeta
lingen en zelfs is enige terugbetaling
van voorheffing mogelijk.
Voor dit doel wordt een loonbelasting
tarief van 15 procent voorgesteld en dit
tarief wordt dan toegepast op het loon
van de in dienstbetrekking werkende ge
huwde vrouw, nadat dit is verminderd
met de gebruikelijke f 100.(wegens
kosten van verwerving of persoonlijke
verplichtingen) plus de minimum aftrek
van f 500.per jaar. Bij deze regeling
zijn geen of slechts kleine bijbetalingen
achteraf nodig, als het loon van man
en vrouw (ieder op zichzelf) minder
dan f 10.000. bedraagt Wel moeten de
belastingplichtigen ervoor zorgen de
eventuele teruggave van teveel ingehou
den premie voor A.O.W. en A.W.W. te
reserveren voor belastingbetaling.
Grens f. 8.000,—
Tot dusverre gold de regel dat, naast
een bruto-loon van niet meer dan
f 8.000.netto-neveninkomsten van ten
hoogste f200.niet leiden tot een aan
vullende aanslag, mits het zuiver inko
men niet meer dan f8.000.— bedraagt.
Bestaan de neveninkomsten uit loon
van de vrouw, dan leidt de minimumaf
trek wegens verwerving (f 100.ertoe,
dat een bruto-loon van f 300.— vry
blyft. Door de nieuwe wyziging zal nu
worden bereikt, dat de vrouw bU af
wezigheid van andere neveninkomsten
tot f 800.bruto loon kan verdienen
zonder een aanvullende aanslag te krij-
gen (de genoemde grenzen van f 8.000.—
mogen echter niet worden over
schreden) De minimumaftrek van f 500,-
loopt dus in zekere zin samen met de
genoemde f200,—. Dit betekent ook dat
de vrouw by aanwezigheid van bUvoor-
beeld f200.netto-lnkimsten uit ver
mogen, tot f600,— bruto-loon of tot
netto f 500.— aan andere inkimsten kan
verdienen zonder dat er een nadere aan
slag volgt.
Enkele losse punten uit het wetsont
werp zün nog: het tarief van 15 pro
cent geldt niet voor wachtgeld, een eigen
pensioen of een pensioen uit vorige
dienstbetrekking. Wel geldt het voor zie
kengelden en dergelüke uitkeringen. De
regeling geldt niet voor echtelieden die
duurzaam gescheiden leven.
Vijftigmiljoen
De nieuwe fiscale voorzieningen voor
de werkende genuwde vrouw zullen de
schatkist circa f 50 miljoen per jaar
kosten. De voorgestelde regeling is een
verbetering ten opzichte van het des
betreffende onderdeel van de sinds 1958
aanhangige voorstellen tot een algemene
belastingherziening. Dit kwam neer op
een middelenderving van 40 miljoen gul
den.
Het thans ingediende afzonderlUke
wetsontwerp doet geen afbreuk aan de
mogelUkheid om bU de op stapel staan
de algemene herziening de fiscale positie
van de gehuwde werkende vrouw nader
te bezien. Er zyn immers principiële
meningsverschillende hierover. De gees-
telUke vader van het huidige ontwerp
is mr. dr. W. H. van den Berge, staats
secretaris van Financiën.
Rapport commissie van onderzoek
ambassadeur in Finland jhr. mr. H.
Th. A. M. van Rijckevorsel hielpen
persoonlijk bij het planten van de
bollen.
Een commissie van onderzoek van de
internationale Commissie van Juristen
is tot de conclusie gekomen dat Franse
troepen in Bizerta met name de para
chutisten, zich aan gruweldaden hebben
schuldig gemaakt en de Geneefse con
venties hebben geschonden.
Op verzoek van de Tunesische rege
ring zond de Internationale Commissie
van Juristen op 5 september een com
missie van onderzoek naar Bizerta. Deze
comissie, geleid door de Engelsman Ge-
raid Gardiner, heeft thans rapport uit
gebracht.
In dit rapport wordt melding gemaakt
van het levend begraven van gevangenen
door Franse parachutisten.
In een samenvatting van de getui
genverklaringen over het neerschieten
i van gevangen burgers zegt de commis
sie het volgende: „Wy zijn van oordeel
dat zonder enige twyfel is komen vast
te staan dat een aantal groepen gevan
genen, voor het merendeel jonge, onge
wapende burger-„vrywilligers" is neer
geschoten, doorgaans met de handen op
de rug gebonden". Deze vrUwilligers, van
wie de jongsten veertien jaar waren,
waren leden van de jeugdbeweging van
de Neo Destour partU. De commissie
is ervan overtuigd dat zU „geen deel
uitmaakten van de Tunesische strijd
krachten, burger en ongewapend waren"
De commissie zegt in haar slot
conclusie, dat Franse troepen tussen
18 en 24 Juli in Bizerta en omgeving
gevangenen hebben doorgeschoten en
deze soms, hetzU voor of na hun dood
opzettelijk hebben verminkt. Hierdoor
hebben zU de rechten van de mens
geschonden zoals deze zyn vastgelegd
in de universele verklaring over deze
rechten.
De commissie legt er de nadruk op
dat zU er geen bewüzen voor heeft
gevonden, dat de Franse militairen, die
tot de normale bezetting van bizerta
behoorden, rechtstreeks bü deze gru
weldaden betrokken zyn geweest. Deze
wreedheden zUn begaan door de para
chutisten, die op en na 19 juli naar
Bizerta zijn gebracht, aldus de commis
sie.
Afbreken of laten staan?
Kier vormt men de jeugd
De „organisatie van Jonge pionieren"
(kinderen van 10 tot 14 jaar) in Oost-
Duitsland heeft van het communistische
partUbestuur opdracht gekregen uit te
kijken naar bewoners, die naar de Ame
rikaanse radio uit West-Berlijn luisteren
en deze onverwijld bij de politie aan te
brengen.
nationale oliemaatschappij
eigen oliemaatschappij
De minister voor Olie van Irak, Sal
man, heeft in een vraaggesprek met
het in de Engelse taal verschijnende
blad „Iraq Times" medegedeeld, dat een
eommissie reeds bezig is met de voor
bereidingen voor de statuten van een
nationale oliemaatschappij, die in de
naaste toekomst opgericht zal worden.
Het blad van de Nationale progres
sieve partij „Al Bayan", dat onder lei
ding staat van Moli. Hadeed, lid van de
onderhandelingsgroep der regering,
schrijft dat de oliemaatschappijen als zij
niet toestemmen in een herziening van
de olieconcessies, ook geen betrekkingen
kunnen onderhouden met Irak on basis
van wederzijdse voordelen.
Een woordvoerder van het Engelse
ministerie van Buitenlandse Zaken heeft
in Londen medegedeeld, dat Engeland
de kwestie van het afbreken van de
onderhandelingen tussen de regeringen
van Irak en de Iraq Petroleum Com
pany bestudeert. In antwoord ap vragen
op zijn dagelijkse persconferentie ver
klaarde de woordvoerder: „Wij hebben
de berichten gezien en kennis genomen
van de mededeling, dat de regering van
Irak het voornemen heeft de redelijke
belangen van de maatschappij niet te
schaden".
