Gesprek tussen Kennedy
en Gromiko „interessant
België's premier tegen
te veel centralisatie
Reydons stem klonk in
Nederlandse huiskamer
Streven Russen naar
een politiek succes
Weinig nieuws na belangrijke ontmoeting
Fa. D. KRET Zn.
WEERBERICHT
Twijfelt men aan de toekomst?
Groninger luisteraar bracht
verbinding met Moskou
(§ucf
teuws^
No. 30471
DSC
Directeur: E A E van Dishoeck
Hoofdredacteur: J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaalf 2.55 per maandf 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Washington)
President Kennedy en de Sowjetrussische minister van Buitenlandse
Z ken Gromiko hebben gisteren in het Witte Huis besprekingen
gevoerd over Berlijn, Duitsland en andere internationale vraagstukken.
Het overleg werd na afloop gekenschetst als een voortzetting van de
gesprekken, die minister Dean Rusk reeds met zijn Russische collega
heeft gevoerd. Het eerste nieuws dat bekend werd na de met spanning
verbeide ontmoeting was dus uiterst summier. Indien, zoals sommigen
hadden verwacht, deze ontmoeting een formule heeft opgeleverd voor
onderhandelingen, dan is daarvan nog niets gebleken.
Afkerig
Zowel De Gaulle als Adenauer toont
zich tot dusverre nog afkerig van een
conferentie met de Russen.
Beiden achten daarvoor nog onvol
doende basis aanwezig.
De Westduitsers zouden dan wel niet
zelf aan de conferentietafel behoeven
plaats te nemen, maar naar alle waar
schijnlijkheid zou hun medewerking
noodzakelijk zijn teneinde te komen tot
een akkoord met de Oostduitsers om
trent de vrije toegang, ook voor de
geallieerden, tot West-Berlijn. Indien
zoals in Amerika de laatste dagen wordt
aangenomen, vorderingen zijn gemaakt
in het overleg met de Russen, dan zien
Rusk en Kennedy zich thans voor een
zware taak geplaatst om de argwanende
Duitsers en de onverzettelijke De Gaulle
tot medewerking te nopen.
Van Russische zijde werd het overleg
bijgewoond door de ambassadeur in
Washington Mensjikow en de vice-pre
mier Semenow. Van Amerikaanse zijde
waren nog aanwezig Dean Rusk en
diens speciale raadgever voor Russische
aangelegenheden, de voormalige Ameri
kaanse ambassadeur in Washington
Charles Bohlen.
Ru-'- zei. toen hij Gromiko naar zijn
aut eleidde, dat het gesprek, dat
ru 3 uur had geduurd, interessant
wa rest; maar meer kon hy niet
zeg Rusk verwachtte niet, dat hij
Grom -j nog zou ontmoeten voor diens
vertrek naar de Sow jet-Unie.
Toen Rusk en Gromiko gisteravond
naar buiten kwamen bij het noorderpor
taal van het Witte Huis, zagen beide
staatslieden er wat vermoeid en aller
minst ontspannen uit.
Gromiko bleek nog het meest bereid
Iets te zeggen. Hij noemde het gesprek
interessant en hoopte dat het ook nuttig
zou blijken. Men had, volgens de Rus,
over diverse zaken gesproken die voor
„Egyptisch-Syrische
unie was voorharig"
De hoofdredacteur van het Egyptische
dagblad „Al Ahram", Mohemmed Haikal,
een zeer goede vriend van president Nas
ser, schreef gisteren in een hoofdartikel,
dat de Egyptisch-Syrische unie, „voor
barig" is geweest.
„Het is, wil een dergelijke unie goed
functioneren, noodzakelijk dat er een
grote overeenstemming op economisch,
maatschappelijk en intellectueel gebied
tussen de twee verbonden landen bestaat
en deze ontbrak. Er bestonden, met uit
zondering van Nassers persoonlijke po
pulariteit, geen werkelijke en positieve
banden tussen Egypte en Syrië", aldus
de hoofdredacteur van „Al Ahram".
De Syrische premier, dr. Koezbari,
heeft gisteren na een kabinetszitting ver
klaard, dat het Syrische volk „een sterke
hand uitstrekt naar zijn broeders in
Egypte en naar alle andere Arabieren,
die bereid zijn samen te werken bij het
opstellen van een handvest voor wezen
lijke en onbaatzuchtige Arabische een
heid".
Omtrent het bedrag, dat Egypte vol
gens Nasser aan Syrië had geschonken,
verklaarde Koezbari„In feite betrof het
hier een vertraagde Egyptische aflossing
van schulden aan Syrië".
De Syrische eerste minister besloot:
„De ondervindingen, die Syrië gedurende
zijn unie met Egypte heeft opgedaan,
hebben geen afbreuk gedaan aan zijn
geloof in de waarachtige en onbaatzuch
tige Arabische eenheid, dl. het nastreeft.
Maar het Syrische volk kan niet geloven
in één man en dit was de voornaamste
oorzaak van de opstand", aldus premier
Koezbari.
Advertentie
LOOIHilETERSBEDRIJF EN
SANI'I AIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 Leiden,
Telefoon 20023—24350
WISSELEND BEWOLKT
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Zuidwestelijke tot westelijke
winden voeren over het gebied van het
Kanaal koele oceaanlucht naar het vas
teland van Europa. In deze koele lucht
waarin plaatselijke buien door opklarin
gen worden afgewisseld zal ons land zich
morgen bevinden.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
8 oktober
Zon op: 6.52 uur; onder: 18.03 uur.
Maan op: 5.07 uur; onder: 17.55 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.35 en 14.35
uur, laagwater te 10.40 en 22.53 uur.
(9/10 hoogwater tc 3 05 en 15.21 uur,
laagwater te 11.12 en 23.29 uur).
Dit Qunimei bestaat uit *8 pagina's
en een bjjvoegseL
beide landen van betekenis ztfn en hjj
had de nadruk gelegd op het belang
van een vredesverdrag met Duitsland.
Hij wenste zich tenslotte kennelijk wat
positiever uit te drukken, want hij zei
toen: „Ik denk dat dit gesprek nuttig is
geweest".
Een Britse correspondent wenste te
weten of Gromiko via Londen zou te
rugreizen. De Russische minister zei
vandaag te zullen beslissen langs welke
route hij naar Moskou zou gaan.
Voor 17 oktober
Volgens de Herald Tribune zou Gro
miko ernaar streven dat kort voor 17 i
oktober bekend werd gemaakt, dat een j
conferentie van ministers van Buiten-1
landse Zaken van de Grote Vier zou
worden gehouden. Zou alles naar Gro-1
miko's wens gaan, dan zou die confe
rentie plaatsvinden in november of
december.
Op 17 oktober begint het partijcongres
in Moskou. De aankondiging van een
ministers-conferentie zou kunnen die
nen om het succes te onderstrepen van
de Russische buitenlandse politiek. In
het voorjaar zou dan een topconferentie
tussen de staatshoofden kunnen volgen.
Het behoeft niemand te verrassen dat
de conferentie tussen Kennedy en Gro
miko weinig concreet nieuws heeft op
geleverd. Amerika en de Sowjet-Unie
doen ongetwijfeld serieus voorbereidend
werk. maar voordat men kan aankondi
gen dat er spijkers met koppen worden
geslagen moet Amerika overleg plegen
met zijn bondgenoten.
Vastlegging van een
PRIJSVRAAG
DRIE OKTOBER
Maandag laatste dag
Maandag a.s. sluit de inzen- jj
dingstermijn voor onze drie-
oktoberfotoprijsvraag. Oplos-
singen dienen voor twaalf uur
v.m. in het bezit te zijn van de t
f redactie, Witte Singel 1 te
Leiden, om voor een prijs
n aanmerking te kunnen komen, t
Denkt U er om dat ook uw
oplossing ons maandag tijdig
bereikt?
De afgevaardigde van Birma bij
de Verenigde Naties, Oe Thant,
die genoemd wordt als opvolger
van de overleden secretaris-gene-
raai van de Verenigde Naties Ham-
marskjöld.
Praag beschuldigt
V.S. van spionage
Tsjecho-Slowakije heeft twee leden
van de staf van de Amerikaanse ambas
sade in Praag beschuldigd van „mis
bruik van hun diplomatieke status" voor
het bedrijven van „ontoelaatbare daden"
tegen Tsjecho-Slowakije. De tweede
secretaris van de ambassade, Burke, is
op 23 september aangehouden op mili
tair terrein in de nabiiheid van Praag.
Nog geen etmaal later werd een ander
lid van de ambassadestaf. Kent, op de
zelfde plaats aangehouden. Hij zal het
land moeten verlaten.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft meegedeeld dat de Tsjecho-
Slowaakse ambassadeur te Washington
woensdag J.l. is meegedeeld dat de aan
wezigheid van zijn derde secretaris Ska-
cil in de V.S. niet langer kan worden
aanvaard. Omtrent de uitwijzing van
Kent verklaarde de woordvoerder dat
deze zich in geen enkel opzicht aan spio
nage had schuldig gemaakt. „De Ame
rikaanse regering heeft echter, overeen
komstig het diplomatieke gebruik, het
Tsjechoslowaakse verzoek ingewilligd
om Kent terug te roepen", zei hij.
Tienduizenden Nederlanders hebben gisteravond zij het kort, de
stem kunnen beluisteren van de Nederlander Evert Reydon, zoals die
geklonken heeft in de rechtzaal in Kiew. Even voordat de radiokrant
de lucht in ging werd de N.C.R.V. namelijk opgebeld door de heer
Berends in Zuidwolde.
Hij vertelde toevallig een Russische
zender te hebben opgevangen, die een
reportage uitzond van het spionagepro-
Uruguay wil minder
rode spionnen
De regering van Uruguay heeft beslo
ten, dat het aantal functionarissen van
de Sowjetrussische ambassade moet
worden verminderd en in verhouding
moet staan tot dat van de andere Euro
pese ambassades.
Voorts zullen Sowjetrussische diplo
maten een speciale vergunning moeten
hebben om zich verder dan veertig kilo
meter buiten de hoofdstad te begeven.
De grensgebieden zullen voor hen "erbo-
den zijn en hun Dagage en post zullen
onderhevig zijn aan controle door de
douane en de poste-fjen.
ces. Gp zijn eigen bandrecorder had de
heer Berends nog juist het slot op kun
nen nemen van Reydons in het Neder
lands uitgesproken en door een tolk
vertaalde verklaring, waarin hij met het
oog op zijn gezin clementie bepleit bij
het Hof. In enkele minuten tijds werd
eT met een telefoonlijn via de radio-
schakelkamer van de PTT in Hilver
sum een geïmproviseerde verbinding tot
stand gebracht.
Terwijl de heer Berend in Zuid
wolde zijn bandje afspeelde, hield hij
de hoorn van de telefoon voor zijn luid
spreker. Een speciale versterkerappara-
tuur, die voor dit soort spoedgevallen in
Hilversum altijd gereed staat, zorgde
ervoor dat het geluid perfect op de
magnetofoon kon worden vastgelegd.
Om half acht precies konden de luis
teraars kennis nemen van dit korte
stukje dramatische improvisatie
taalgrens
„Walen en Vlamingen zijn thans
concurrenten, omdat in België te
weinig wordt geïnvesteerd. In de
eerstkomende tien jaar moet het
Belgische volk zich een grote in
spanning getroosten om op Euro
pees niveau te komen. De Belgi
sche boom kan groeien en bloeien.
Zaag hem in twee of drie stukken
en hij zal dood gaan". Deze woor
den sprak de Belgische minister
president Lefevre gisteravond in
Charleroi op een vergadering van
het partijbestuur van de CVP.
Lefevre wees op hetgeen na de oorlog
in andere Europese landen, met name in
Nederland en Frankrijk is totstand ge
bracht en vroeg zich af of de Belgen zich
in de toekomst de bijnaam van „Petits
Beiges" moeten aanmeten, twijfelend
aan de toekomst van hun eigen land.
Na te hebben aangekondigd, dat de
Belgische regering een wetsontwerp ge
reed heeft voor de oprichting van een
nationale en regionale investeringsmaat
schappijen, die risico-dragend kapitaal
zullen verstrekken aan zich uitbreidende
en nieuwe ondernemingen, ontvouwde
hij een uit vier punten bestaand rege
ringsprogramma om „een einde te ma
ken aan de overdreven centralisatie van
de administratieve, economische en cul
turele diensten in Brussel". „Wanneer
dit plan zal zijn uitgevoerd", aldus de
Belgische minister-president doelende
op het door de Waalse socialisten en
enkele Vlaamse groeperingen geëiste re
ferendum over een federatief stelsel in
België „dan zal de weg vrij zijn voor
een dialoog over de hervorming van de
Belgische instellingen met het oog op de
eisen die een moderne staat stelt, de in
tegratie in de Europese gemeenschappen
en de consolidatie van de twee volks
gemeenschappen van ons land".
Premier Lefevre vatte het betreffende
regeringsprogramma als volgt samen:
spoedige decentralisatie van de over
heidsdiensten en instellingen;
het wijzigen van de wet om een re
gionale economische politiek mogelijk
te maken en de aanpassing daaraan
van het nationale Planbureau (de eer
ste plannen voor streekontwikkeling
zullen binnenkort gereed komen);
Rood-China tracht
voor de derde maal
graan te kopen
Amerikaanse zegslieden in Washing
ton hebben medegedeeld, dat de rege
ring van de Chinese volksrepubliek voor
de derde maal tracht grote graanaan-
kopen te doen in Canada en Australië,
om het tekort in China te kunnen dek
ken.
De Chinese regering doet tegelijk po
gingen in het buitenland om kredieten
te verkrijgen teneinde de graanaanko-
pen te kunnen betalen.
Volgens de Chinese regering is de be
hoefte aan graan in China een gevolg
van het feit. dat nu reeds voor de derde
achtereenvolgende maal de oogst niet
heeft opgeleverd wat ervan venvacht
werd. hetgeen een gevolg zou zijn van
wervelstormen. overstromingen en
droogte.
De Amerikaanse zegslieden verklaar
den echter, dat de oogst tekort schiet,
omdat de Chinese commune-boeren geen
zin hebben hard te werken en weinig
aandacht besteden aan het gewas.
Als gevolg van het graaneebrek in
China, zo werd in Washington gezegd,
heeft de Chinese volksrepubliek de in
voer van kapitaalsgoederen moeten on
derbreken. waardoor het industrialisa-
ticprogram van de volksrepubliek in het
gedrang is geraakt. Dit program was een
van de hoofdpunten van de Chinese
communistische partij plannen.
het verlenen van een „waarachtige"
culturele autonomie aan Vlaanderen
en Wallonië, o.m. door een snelle split,
sing van het ministerie van Nationale
Opvoeding en cultuur".
vaststelling van de „taalgrens" in
België, zodat verschuivingen ten gun
ste van het Frans of het Vlaams in
geografisch opzicht niet meer mogelijk
zullen zijn.
„Let maar niet op de
officiële politiek"....
Enige Westerse pacifisten, die don
derdag hebben deelgenomen aan de bij
eenkomst in het Moskouse universiteits
gebouw, hebben medegedeeld, dat zij tij
dens de debatten briefjes van Russische
studenten in de nand kregen gestopt.
Op een dier briefjes stond te lezen:
„Let maar niet op de officiële politiek,
wij zijn met u". Op een ander briefje
stond: Zij (Russische studenten die de
bijeenkomst in geregeringsstijl hadden
toegesproken) praten onzin en u praat
verstandig".
Vrijdag hadden enige vrouwelijke
deelnemers aan de protestmars een on
derhoud met mevrouw Chroesjtsjow, aan
wie zij verzochten aan haar echtgenoot
hun bezorgdheid kenbaar te maken over
de zeventien Russische kernontploffin
gen. Mevr. Chroesjtsjow beloofde dit te
zullen doeu. „Ook wij maken ons be
zorgd over het gevaar, doch het ligt
niet alleen aan ons'zei zij verder. En
verder -verklaarde zij: „Wij in Rusland
bouwen geen schuilkelders, daar wij
menen dat geen enkele schuilplaats bij
een kernoorlog enig nut heeft".
Desgevraagd verklaarde mevrouw
Chroesjtsjow dat de vrouwen, vooral als
zij georganiseerd zijn, een belangrijke
rol kunnen spelen in de strijd voor de
vrede. „Wij mogen niet vergeten dat de
vrouwen in de meerderheid zijn. Ik ben
ervan overtuigd, dat alle bommen al in
de oceaan gegooid zouden zijn als alle
vrouwen hadden kunnen stemmen. De
rede van mijn echtgenoot die mij het
meest bevalt, is dan ook die waarin hij
verklaarde: „Laten wij de wapens en
kernbommen in de oceaan gooien", zo
besloot mevr. Chroesjtsjow.
Prins Bernhard heeft gisteren in
City Theater in Amsterdam de
gala-première bijgewoond van de
Amerikaanse film „De kanonnen
van Navarone". De Prins in het
theater in gesprek met David Ni-
ven. een der hoofdrolspelers in de
film, en procudent Carl Foreman.
De baten van deze voorstelling
kwamen ten goede aan de Bond van
Nederlandse militaire oorlogs
slachtoffers.
Brits vliegtuig in
Pyreneeën vermist
Een Brits verkeersvliegtuig met 34
personen aan boord wordt sedert half
één vannacht vermist in Zuidwest-
Frankrijk. Het toestel was uit Londen
ve-trokken en had om één uur in de
nacht te Perpignan moeten aankomen.
Na een radioboodschap om half één
heeft nien niets meer van het vliegtuig
vernomen. De 31 passagiers van het
toestel zijn vakantiegangers. Vliegtuigen
en hefschroef vliegtuigen zijn heden
ochtend uit Perpignan vertrokken om in
het bergland naar het toestel te zoeken.
Nieuw proces-Cobb
zal nog even (luren
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Het zal nog geruime tijd duren voordat
beslist wordt of een nieuw proces zal
worden .gehouden over de moordzaak
waarin de 15-jarige negerjongen Preston
Cobb de beschuldigde is. Een geheel uit
blanken bestaande jury *.ad de jongen
in augustus schuldig bevonden, waarna
het doodvonnis werd uitgesproken. De
Amerikaanse Organisatie voor de belan
gen van kleurlingen heeft zich de zaak
aangetrokken en een bekwaam advocaat
ter beschikking gesteld. Deze tracht
thans aan te tonen, dat er gronden
aanwezig zijn om een nieuw proces te
houden.
Na een zitting van negentig minuten
in Miledgeville in de staat Georgia gaf
rechter Carpenter de advocaten van
Preston Cobb tot 26 oktober de tijd vol
ledige documenten betreffende een even
tueel nieuw proces in te dienen. Daarna
zou opnieuw een bepaalde termijn wor
den gesteld voor het indienen van schrif
telijke betogen door belde partijen.
Advertentie
EEN FORD IN
UW GEDACHTEN?
Vraag dan bij Elam
alle inlichtingen over
de nieuwe Ford Tau-
nus 17 M. Dit rijden
de 2-deurs pronkju
weel biedt alles wat
een automobilist
zich wensen kan.
Overtuig u door een
proefrit!
FORD RIJDEN?
ELAM-LEIDEN!
Uit het Leidsch Dagblad van
8 October 1861;
Bij de Regering bestaat het
voornemen om den heer H. G
van de Sande Bakhuyzen te be
noemen tot tweeden observator
aan 's Rijks Sterrewacht te Lei
den en tot Conservator aan
's Rijks Museum voor Natuurl.
Historie aldaarDr. W. C. H
Staring voor de verzameling ge-
vl. voorwerpen, die derwaarts uit
Haarlem zoude worden overge-
bragt.
Het bouwen van een school in
het Cvtharina-Gasthuis op de
Aalmarkt, bestemd voor meer
uitgebreid lager onderw. aan
jongens, door H.H. Burgem. en
weth. van Leiden heden Maan
dag aanbesteedis voor de som
van 119.480 aangenomen door
f Joh. v. d. Reyden, metselaar al-
hier.