Weer ,piratemiitzendmg'
van t.v.-zender Algiers
„Concert"van Fransen
met claxons en pannen
HONGEROPROER IN
ELISABETHSTAD
WEERBERICHT
Fa. D. KRET 2n.
ARTSEN TEKORT IN KONGO
EN ROEANDA-OEROENDI
RUSK BLIJFT VOORSTANDER
VAN TIJDELIJKE OPVOLGING
Adoela dreigt
Tsjombe met
„politie-actie"
REYDON belde
echtgenote op
uit Rusland
(§uc/ ?)ïie
teuws
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1961
No. 30460
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: A. E. van Dlsüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
£750 per kwartaal; £2.55 per maand; £0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
De Franse ultra-rechtse organisatie van het „geheime leger" (OAS)
heeft gisteren de sensationele stunt herhaald van woensdag j.l„ door
namelijk de officiële uitzending van de Algerijnse televisie door een
eigen programma te vervangen. De onderbreking van het normale
program kwam om acht uur. „Houdt moed, de overwinning is nabij",
zei een stem, nadat het beeld van de televisie was weggevallen. De
spreker riep de Europeanen in en om Algiers op deel te nemen aan
betogingen, welke gisteravond gehouden dienden te worden. Hij
herinnerde eraan, dat ook maandag een demonstratie gehouden zal
worden. Lang hebben de Europeanen niet gewacht gevolg te geven
aan de oproep: zij gingen terstond de straat op en gaven voornamelijk
door een geweldig claxonconcert van hun auto's en met potten en
pannen (op de cadens „Alger Frangaise) te kennen, dat zij tegen
standers zijn van de politiek van president De Gaulle. Het geheime
leger bediende zich uitsluitend van de televisiezender. Radio-Algiers
zond normaal uit.
Maatregelen
politie
van de
in centrum
Later op de avond, toen het aantal
betogers toenam werden op de toegangs
wegen naar Algiers en in het centrum
van de stad wegversperringen opgericht.
De politie verbood alle verkeer. Bij de
wegversperringen ontstond een enorme
verkeerschaos. Voor de barricades ver
zamelden zich groepen „Algerië Fran-
?aise" schreeuwende jongelui.
Omstreeks elf uur begon de betoging
in het centrum van Algiers te verlopen.
In de nabijheid van het paleis van de
algemeen gedelegeerde stonden tien
tallen auto's met lege banden. De gen
darmes lieten de banden leeglopen van
automobilisten die zich niet wensten te
verwijderen en bleven claxoneren.
In Constantine, Philippelville, Bone
en Sidi bel Abbes werden gisteravond
Amerikaanse verklaring:
Oost-Duitsland is
een „realiteit"
Van gezaghebbende Amerikaanse zijde
in West-Berlijn is verklaard, dat het
bestaan van twee Duitse staten een „rea
liteit" is en dat West-Duitsland dit be
hoort te aanvaarden. De woordvoerder,
die sprak op een persontvangst ter ere
van president Kennedy's vertegenwoor
diger generaal Clay, zei dat West-Duits
land méér kans op hereniging heeft
„door met de Oostduitsers te praten dan
hen te negeren".
Ten aanzien van een vrije toegang tot
West-Berlijn van Amerikaanse troepen
voor het geval een afzonderlijk vredes
verdrag met Oost-Duitsland wordt ge
sloten, merkte hij op dat „werkelijke in
menging niet zal worden geduld". Hij
voegde hieraan toe dat „een bepaalde
vorm van contact met Oost-Duitsland
noodzakelijk zal zijn".
Westberlijns burgemeester, Willy
Brandt, heeft gisteravond er voor ge
pleit dat het Westen zijn defensieve hou
ding jegens de Sowjet-Unie opgeeft.
„Waarom schept het Westen geen toe
stand die Chroesjtsjow noopt zich voor
de wereldopinie te verdedigen?" vroeg
hij. Volgens Brandt moest het Westen
duidelijk laten uitkomen dat niet alleen
Chroesjtsjow een vredesverdrag wenst,
maar dat men in het Westen dit ook
wil.
Advertentie
LOODGIETERSBEDR1JF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 Leiden
Telefoon 20023—24350
potten- en pannenconcerten gehouden.
Incidenten deden zich niet voor.
Ontsnappingspoging
Tijdens een transport van een gevan
genis buiten Algiers naar het centrum
van de stad hebben negen Algerijnse
nationalisten een vluchtpoging gedaan.
Een werd door de Franse politie dood-
Van de 750 artsen, die tot voor kort
in Kongo werkzaam waren, zijn er nog
maar 250 overgebleven. Er is dan ook
een noodtoestand ontstaan in de medi
sche verzorging daar, zo heeft het zen
dingscentrum te Baarn medegedeeld.
Hetzelfde geldt voor Roeanda-Oeroen-
di. waar het aantal artsen ook onrust
barend is gedaald. Het zendingscentrum
is door zijn partners in Kongo en Roe-
anda-Oeroendi benaderd om bemidde
ling te verlenen bij het zoeken van
christen-artsen, die bereid zijn een tij
delijk contract van bijvoorbeeld een
jaar (eventueel zelfs minder) te sluiten
in zendingsverband of gouvernements
dienst.
geschoten, de acht anderen werden ge
wond.
De negen Algerijnen werden in een
gevangeniswagen van El Oued, een ge
vangenis buiten de stad, naar het
Maison Carrée vervoerd voor tandarts
bezoek
Enkele minuten na het vertrek sloe
gen de Algerijnen hun bewaker neer.
Een van hen trok zijn uniform aan,
kroop naar de cabine, overmeesterde de
chauffeur en nam het stuur over. Vol
gas gevend reed hij weg.
De bemanning van een radiowagen
van de politie, geïntrigeerd door
de grote snelheid van de gevangenis
wagen, zette een achtervolging in. Een
der gevangenen nam het wapen van de
bewaker en loste een schot. De agenten
doorzeefden de auto met kogels. De
banden klapten, de gevangene die achter
het stuur zat werd gedood en de wagen
reed tegen een muur. De acht Algerijnen
gaven zich over zonder verzet te bieden.
„Volslagen onjuist''
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft in een gister
avond uitgegeven verklaring ontkend,
dat Amerikaanse functionarissen de
Westduitse regering zouden hebben aan
geraden het bestaan van een communis
tisch Oost-Duitsland als een onloochen
baar feit te erkennen. Dit was gemeld
in bepaalde, uit Duitsland afkomstige
persberichten uit Amerikaanse bron.
In de verklaring van het State
Department wordt gezegd, dat deze be
richten „volslagen onjuist" zijn en dat
het daarin gemelde géén weergave is
van de Amerikaanse politiek.
Stookolie duurder,
koleu weinig of niet
In haar memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer inzake het ontwerp-
kernenergiewet doet de regering in ver
band met de inpassing van het kern
energiebeleid in het energiebeleid ter
loops een summiere mededeling over de
te verwachten brandstoffenprijzen.
De verwachting is zegt hij dat
de ontwikkeling de komende jaren zal
gaan in de richting van een prijsver
hoging voor stookolie en geen of een
beperkte prijsverhoging voor kolen.
Na de dood van Hammarskjöld
Vliegtuigramp geen gevolg van sabotage
Herdenkingsdienst
in Leopoldstad
Tot op heden zijn er geen aan-
wijzigingen gevonden, dat het
vliegtuig waarmee Hammarskjöld
verongelukte, is neergeschoten. Dit
heeft een Noorse V.N.-officier, die
deelneemt aan het onderzoek naar
de oorzaken van het ongeluk, vol
gens de Zweedse radio-omroep
meegedeeld. Deze officier, kolonel
Egge, sloot eveneens de mogelijk
heid uit dat het toestel is neerge
stort tengevolge van een bom. Uit
de plaats van de wrakstukken zou
kunnen worden afgeleid dat zich
geen ontploffing heeft voorgedaan
VRIJ ZONNIG
Blijkens het weeroverzicht, dat het
KNMI in De Bilt om 10 uur verstrekte,
zal de vochtige lucht, waarin wy ons nog
bevinden en waarin de afgelopen nacht
in het zuiden en midden van het land
veel mist ontstond, geleidelijk worden
verdreven, zodat morgen vry zonnig
weer kan worden verwacht. In het tem-
peratuurverloop komt weinig verande
ring.
24 SEPTEMBER
Zon op: 6.28 uur; onder: 18.35 uur.
Maan op: 18.57 uur; onder: 6.04 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.46 en 15.12
uur; laagwater te 11.00 en 23.22 uur.
(25/9 hoogwater te 3.29 en 15.54 uur;
laagwater te 11.45 uur).
Dit nummer bestaat uit 18 paglna'6
en een bijvoegsel.
voordat het toestel de grond
raakte.
De enige overlevende van het vlieg
tuigongeluk van de „Albertina", waarbij
ook Hammarskjöld het leven liet, de
Amerikaanse sergeant Julian, is heden
in Ndola overleden, kort nadat zijn
vrouw uit Miami was overgekomen.
Amerika verzet er zich resoluut te
gen de hoogste functionaris van de Ver
enigde Naties te vervangen door een
driemanschap, aldus zei de Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken Rusk
gisteren in New York. Rusk verklaar
de zeer pertinent dat de Algemene
Vergadering de volledige bevoegdheid
bezit' een tijdelijke opvolger te benoe
men. Hij wees erop hoe de Assemblee
in 1946, voordat de Noor Trygve Lie ge
kozen werd, een tijdelijk waarnemer had
benoemd. Bovendien heeft de Assemblee,
toen in 1950 de Veiligheidsraad het niet
eens kon worden over een nieuwe secre
taris-generaal, aan Lie verzocht zijn
taak nog drie jaar te blijven vervul
len.
Rusk is kennelijk optimistisch over
het welslagen van dit noodplan. De As
semblee zou volgens hem zowel de
macht als de wil hebben om aldus tot
een tijdelijke oplossing te komen. Zo
heel tijdelijk behoeft die oplossing, ge
zien de tegenstelling tussen Oost en
West, overigens niet te zijn. De Verenig
de Staten pousseren niet een bepaalde
kandidaat. Wie de meeste steun van de
Algemene Vergadering zal ontvangen
is nog niet zeker.
In de schouwburgzaal van het Alber-
college in Leopoldstad is gisteren een
herdenkingsdienst voor wijlen Dag Ham
marskjöld gehouden welke door functio
narissen van de VN in Kongo werd bij
gewoond. Dr. Sture Linner, de voor
naamste vertegenwoordiger van de VN
in Kongo, las voor uit een verhaal van
een Franse schrijver over het leven van
Christus, het enige boek dat Hammars
kjöld meegenomen had naar Kongo, en
uit de tekst van de eed die de overledene
bij zijn ambtsaanvaarding als secretaris
generaal had afgelegd en welke op een
stukje papier in het boek was gevon
den.
De kathedraal van Uppsala in
Zwedenwaar de begrafenisplech
tigheid voor Dag Hammarskjöld
In 1962 in Utrecht
Nieuwe vorm voor tie
int. textieljaarbeurs
De Nederlandse textieljaarbeurs zal
met ingang van de najaarsbeurs 1962
in een geheel nieuwe vorm in Utrecht
terugkomen. Men zal de beschikking
krijgen over de dan inmiddels gereed
gekomen nieuwe Julianahal met een
netto expositieopperviakte van 11.000
vierkante meter. De Nederlandse tex
tieljaarbeurs, die vanaf 1946 in Utrecht
tijdens de voorjaarsbeurzen gemanifes
teerd heeft zal zoals bekend is, niet meer
op de voorjaarsbeurs 1962 verschijnen.
Een en ander is het gevolg van een
enquête, die in de afgelopen maanden
gehouden is cnder de afnemers van de
textiel- en kledingindustrie in Neder
land, alsook in het buitenland, terwijl
voorts de mening van de gehele in
dustrie over nationale en internationale
jaarbeursproblematie werd gepeild.
De textieljaarbeurs. die van 1962 af
een internationaal karakter zal dragen,
zal in het vervolg steeds gelijktijdig met
de najaarsbeurs in Utrecht worden ge
houden.
gehouden zal worden. Na de dienst
zullen de stoffelijke resten worden
bijgezet in het familiegraf bij deze
kerk
In Stockholm is meegedeeld, dat de
overbrenging van het stoffelijk over
schot van Hammarskjöld uit Rhodesië
naar de Zweedse hoofdstad in verband
met het onderzoek naar de toedracht
van het ongeluk tot volgende week is
uitgesteld.
De vijftiende
In het gebied van Nova Zembla is gis
teren de vijftiende Russische kernproef
in de dampkring sedert de hervatting
van deze experimenten genomen. De
ontploffingskracht was in de orde van
een megaton (equivalent van een mil
joen ton T.N.T.). Dit heeft de Ameri
kaanse Commissie voor Atoomenergie
meegedeeld.
De Amerikaanse voorlichtingsdienst
heeft een verklaring uitgegeven volgens
welke de reactie op het besluit van de
Sowjet-Unie, proeven met kernwapens te
hervatten, krachtiger is geweest dan die
welke volgde op de opstand in Hongarije.
De anti-Sowjetrussische gevoelens be
tekenden echter niet een versterking
van de pro-Amerikaanse sentimenten of
steun voor het Amerikaanse standpunt.
„Zelfs de linkse pers toonde zien ver
baasd over de aankondiging of deed er
het zwijgen toe". Volgens de voorlich
tingsdienst heeft slechts communistisch-
China het Russische besluit gesteund.
De Commissaris der Koningin in
Zuid-Holland, mr. Klaassesz en de
burgemeester van Den Haag. mr.
Kolfschoten hebben gisteren op de
stoep van het stadhuis in Den
Haag de eerste melkcoupons van
het Unicefmelkfonds van een
Haagse melkslijter gekocht. Een
beeld van deze officiële opening
van de Unicef-actie.
Rassenintegratie in de V.S.
Geen discriminatie
meer in autobussen
De Amerikaanse commissie voor han
del tussen de staten heeft gisteren be
paald dat van 1 november af geen ras
sendiscriminatie meer mag voorkomen
in autobussen en op busstations van
diensten die verbindingen tussen de ver
schillende staten onderhouden.
De commissie besloot hiertoe op ver
zoek van de minister van Justitie, Ro
bert Kennedy. Deze had in mei een des
betreffend verzoek ingediend.
De Katangese politie heeft giste
ren in Elisabethstad een menigte
van ettelijke honderden leden van
de Baloeba-stam met geweerkolven
en stokken uiteengeslagen. De
stamleden waren uit het grote
vluchtelingenkamp van de V.N. op
fietsen naar het centrum van de
stad gegaan op zoek naar voedsel.
Zij waren begonnen winkels te
plunderen, toen de politie in actie
kwam. In het vluchtelingenkamp
wonen ongeveer 30.000 Baloeba's
ra zeer behoeftige omstandigheden.
Er werden tal van arrestaties verricht.
Vele stamleden verklaarden, dat zy naar
de stad waren gekomen om voedsel te
kopen, dat in het vluchtelingenkamp
zeer schaars is. In Elisabethstad waren
gisterochtend de winkels voor het eerst
weer open na de strijd tussen V.N.-troe-
pen en Katangezen.
Volgens betrouwbare kringen zullen de
VN en Katangese militairen waarschijn
lijk gezamenlijk gaan patrouilleren om
het vluchtelingenkamp, dat als één van
de belangrijkste bronnen voor inciden
ten wordt beschouwd.
De Baloeba's, afkomstig, uit de na
burige provincie Kasai, kwamen naar
Katanga om in de mijnen te werken. Zij
zochten onlangs hun toevlucht bij de
VN, omdat er op grote schaal arresta
ties onder hen zouden zijn verricht en
de Katangezen hen als minderwaardige
burgers zouden hebben behandeld. Er
wordt thans door de VN voedsel voor
geheel Elisabethstad aangevoerd.
Leopoldstad: zelf doen
De Kongolese regering heeft gisteren
bekendgemaakt, dat zij haar toevlucht
„tot eigen middelen zal moeten nemen
om een einde te maken aan de afschei
ding van Katanga".
In een officieel communiqué, dat in
Leopoldstad werd uitgegeven, werd ge
zegd dat premier Adoela in een brief
aan het hoofd van de VN in Kongo, de
Zweed Sture Linner, uiting heeft ge
geven aan zijn „openlijke reserves", ten
aanzien van het voor Katanga bereikte
bestandsakkoord.
Eerder had premier Adoela verklaard
dat de Kongolese troepen in alarmtoe-
stand verkeren en gereed zijn, in Katan
ga geweld met geweld te beantwoorden.
Twee VN-leiders in Kongo, dr. Sture
Linner en Mahmoed Khiari, hebben eer
der verklaard dat een optreden van de
centrale Kongolese regering tegen de af
scheiding van Katanga, een „politie
actie" zou zijn en dat er geen einde aan
zou kunnen worden gemaakt op grond
van de Veiligheidsraadsresolutie over de
voorkoming van een burgeroorlog.
Enkele dagen voor
zijn arrestatie
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Evert Reydon, de 29-jarige
jarige scheepsmachinist, die op 20
augustus met zijn vriend Louw de
Jager in de Russische-republiek
Oekraïne is gearresteerd onder be
schuldiging in opdracht van de
NAVO spionagewerkzaamheden
te hebben verricht, heeft enkele
dagen voor de gevangenneming
nog een telefoongesprek gevoerd
met zijn in de hoofdstad wonende
vrouw.
Mevrouw P. Reydon-Snoek (25), een
Haagse, die ruim twee jaar geleden met
Evert trouwde en thans met haar 1
jaar oude zoontje in een flat in Tuin-
stad-Slotervaart woont, werd 15 augus
tus jJ. door haar man uit Jalta opge
beld. Hij zei het goed te maken en
vertelde ondermeer ,dat hij die dag had
gezwommen. Mevrouw Reydon kreeg de
indruk, dat Evert in gezelschap was van
Louw de Jager.
Een nog onopgehelderd mysterie rond
beide mannen is de omstandigheid, dat
de heer Reydon zijn vrouw bij zijn
vertrek in begin juli uit Amsterdam
meedeelde per auto naar Stockholm te
gaan om daar te monsteren op een
nieuw Zweeds schip, dat zijn eerste reis
naar de Middellandse Zee zou maken.
Te zelfder tyd echter heeft Louw de
Jager, die vroeger als derde stuurman
met de machinist bevriend was geraakt,
zijn pleegvader, de heer F. Sytsma,
burgemeester van Dongeradeel gezegd,
samen met Evert Reydon een vakantie
reis naar Rusland te maken. Beide man
nen zyn per auto naar Amsterdam ver
trokken.
Onopgehelderd ook is het vreemde
telefoontje, dat mevr. Reydon een week
geleden kreeg. Een onbekende raadde
haar aan een telegram te zenden aan
het. Russische reisbeureau Intourist om
te informeren naar het welzijn van
haar man. Zij deed dit via het Am
sterdamse reisbureau Muller en co. Don
derdag kreeg zy van dit bureau te ho
ren, dat haar man volgens opgave van
Intourist niet was te vinden. Enkele
uren later vernam zij tot haar ontstelte
nis via de radio-nieuwsberichten, dat
haar man en diens vriend waren gear
resteerd.
Uit het Leidsch Dagblad van
24 Sept. 1861;
Te Leiden wordt de brood-
zetting ingaande Maandag ge
regeld als volgt: best gebuild j
tarwebrood 30 cents, huisbak
kenbrood 27 cents, krop uit de i
zak 21 cents, en zuiver rogge- i
brood 12 cents het Ned. pond.