Leidsch Dagblad | 1961 | 23 september 1961 | pagina 11

STADSNIEUWS

GROOT TEKORT IN AUSTRALIË
AAN KERKEN EN DOMINEES

Tsjeclio-Slowakije nog
geen „welvaartsstaat"

H.B.S. meisjes
blonken uit op
voordrachtavond

Dierenbescherming in Wassenaar
kocht terrein voor nieuw asiel

Radio speelt belangrijke rol:

vele godsdienstuitzendingen

Religieus volk

Gebrek aan consumptiegoederen

Leiderdorp genoot van laatste
zomerconcert van Addie de Jong

ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1961

In het kleine bovenzaaltje van de
MMS aan de Garenmarkt vond gister
avond een declamatiewedstrijd plaats
tussen een afvaardiging van het gym
nasium en leerlingen van de MMS. Een
deskundige jury, bestaande uit vier do
centen, twee leerlingen en onder lei
ding van prof. dr. S. Dresden had de
moeilijke taak de prestaties van de leer
lingen, die maar zeer weinig uiteen lie
pen, te beoordelen.

Sfeer en goede voordrachten ken
merkten deze avond. Vaak waren de in
houd van de gedichten en de voor
dracht op uitstekende wijze aangepast
aan de leeftijd van de leerlingen, ter
wijl ook de verschillende programma
onderdelen op fijnzinnige wijze waren
gerangschikt.

Tintelend van vreugde was het ge
dicht van J. H. de Groot „Een het re
gende" door Marianne Kuyt, die met de
ze voordracht de eerste prijs bij de ju
niores behaalde. Amanda Teeuw decla
meerde „De wezen" van Francois Pau
wels en verkreeg in deze categorie de
tweede prijs.

De seniores hadden bij de keuze van
hun gedichten hoog. soms te hoog ge
grepen. Ontroerend was Lobke Schou
ten met „Wenn nur ein Traum das
Leben ist" van Anthonie Donker. Mar
jan van Randwijk had ook de goede
toon te pakken bij het gedicht van J.
B. Charlen „Het verdronken kind". Zij
verkregen resp. de eerste en tweede
prijs. Wat het proza betreft, daar was
de jury het unaniem over eens. Lenie
Susan las op zo'n boeiende wijze een
Joods testament" van Yessel Rakover
voor, dat in deze afdeling slechts een
prijs werd toegekend.

Hoewel de eerste prijzen alle voor de
meisjes van de MMS waren, verkreeg
het gymnasium, zij het op het nip
pertje, door een beter gemiddelde de
fel begeerde beker.

Lezers sell rijven

MILITAIR VERTOON OP 3 OKTOBER

Naar aanleiding van de enigszins ver
warde repliek door de heer P. Bok wil
ik gaarne nog enkele opmerkingen sla
ken, recht uit mijn geprangd gemoed.
Het is mij overigens op niet mis te ver
stane wijze gebleken, dat ik met mijn
zienswijze over militaire praal tijdens
ons feest niet alleen sta.

Mijn geachte opponent snijdt een pro
bleem aan, dat ik jiever wilde vermij
den; het valt buiten het bestek van
mijn kritiek op net feestprogramma. In
dien hy echter spreekt over een mili
taire overwinning in 1574. constateer ik
bij hem een bedenkelijke leemte in zyn
historische kennis. Het waren niet de
kokende slaolie en brandende pekkrans-
jes, die de zege nebben behaald.

Dat kameraad Nikita zijn protserige
parade houdt om de overwinning bij
Stalingrad te gedenken, geloof ik be
slist niet. Ware dit het geval, dan be
schouwt de heer Bok Hongarije zeker
als een soort napret je? Ons feest (dat
mag ik toch wel zeggen als toekomstig
Leidenaar? biedt elk wat wils. De volg
orde koraalgezang, wapenluister en
kerkdienst is van ondergeschikt belang.
Zij, die zich naar de statige en wonder
mooie historische Pieterskerk begeven,
zien waarschijnlijk hun heil in de be
lijdenis: Nooit kan 't geloof te veel ver
wachten; anderen zullen in de Bree-
straat wellicht zeggen; wy verwachten
meer heil van kanonnen. Als my vol
doende plaatsruimte zou worden aange
boden, dan zou ik gaarne wat duidelijker
zijn omtrent mijn eigen zienswijze. Al
leen dit: Dat men de jeugd laat vech
ten om uitsluitend geestelijke goederen
te verdedigen, vind ik van de heer Bok
een ergerlijk naieve veronderstelling.
Nik heeft daar maling aan; hij likke-
baart naar geheel andere zaken.

Ten slotte nog mijn „honende dis
kwalificatie" over Pro Patria. In het
milieu van dienstplichtigen doen de witte
slobkousen en pluimkens wat operette
achtig aan. Ik zou de aldus uitgedoste
jongelui niet .gaarne een militair oplei
dingskamp laten binnen marcheren. Dat
gaf misschien brokken. Overigens zul
len de studerenden niet zo gauw bele
digd zijn, ze hebben het bovendien daar
te druk voor en zyn op het ogenblik
zoet aan het spelen met hun groentjes.

Dat ik Koningin Juliana ook al be
ledigd heb, lijkt me onwaarschijnlijk;
het is niet officieel bekend, dat Hare
Majesteit behagen schept in het afne
men van militaire parades.

Ik wens tot slot iedereen een plezie
rig feest, elk op zyn wijs, want het
programma biedt elk wat wils. Ik ga bij
voorbeeld liever naar de andere poppen-
kastvertoningen, nog wel op vier ver
schillende plaatsen en niet te vergeten
de skelterraces op het Bevrijdingsplein.

Henri Welbooren,
Regentesselaan 19
Naschrift van de Redactie Wy ont
vingen nog enige stukken van gelijke
strekking, welke evenwel geen nieuwe
gezichtspunten openen. Wij menen dat
deze zaak hiermede voldoende belicht is
en sluiten de discussie hierover. Uit bil
lijkheidsoverwegingen stellen wij desge
wenst de heer Bok nog in de gelegen
heid tot een laatst wederwoord.

WARMOND
Agenda Raad

Dinsdag 26 september a.s. komt de
gemeenteraad in openbare vergadering
bijeen. Op de agenda staan o.m. de
volgende punten: Voorstel tot het ver
strekken van voorschotten en bij
dragen aan de woningstichting War-
munda ten behoeve van de bouw van
16 woningwetwoningen in het uitbrei
dingsplan Meerrust. Het betreft hier de
realisering van het contingent 1961.
Grond- en bouwkosten zullen f48.566.67
en 258.131,67 bedragen. De gemiddelde
huurprijs per woning is berekend op
f 16.35 plus f 0.60 per week voor een
aan te brengen gasgeiser.

Voorts is er een voorstel tot verkoop
van tien percelen grond gelegen in het
uitbreidingsplan Oost ten behoeve van
de bouw van premie woningen aan de
Bernhardstr. De voorgestelde verkoop
prijs is f 15.- per meter verhoogd met
f 1.- ter storting in het fonds voor dorps
uitbreiding.

Voorts is er een verzoek van de stich
ting Huys te Warmont om subsidie in
de kosten van uitwendige restauratie van
het Huys te Warmont. De globale be
groting geeft een bedrag van f 185.000
aan restauratiekosten. Volgens de bij de
behandeling van de restauratie van de
Oude Toren uitgestippelde beleidslijn,
gaat het hier om een deelname van 15%
in de kosten door de gemeente.

WONINGPROBLEEM
BINNEN VIER JAAR

OPGELOST
C.H.U. kwam bijeen

Gisteravond hield de afdeling Leiden
van de C.H.U. in restaurant Van der
Heijden haar eerste bijeenkomst in dit
seizoen. Bij de aanvang van deze verga
dering memoreerde de voorzitter, de heer
D van der Kwaak, het plotseling over
lijden van de oud-secretaris der afdeling,
de heer J. Schinkel, die in zijn werk een
grote ijver en trouw aan de dag legde.

Met twee verkiezingen in het vooruit
zicht: 28 maart Prov. Staten en 30 mei
gemeenteraad, wees de heer Van der
Kwaak er op, dat het voor de afdeling
een druk winterseizoen wordt. Gelet op
de spannende internationale situatie
(Konga, West-Berlijn en atoombewape
ning) is spreker van oordeel „dat wij
iedere dag lopen op de rand van een
scheermes".

De heer Vai der Kwaak zag in de
zelfverzekerdheid van ons volk een groot
gevaar. Velen zeggen, „het gaat in ons
land goed", doch laten wij niet vergeten,
dat een grotere welvaart ook grotere ver
antwoordelijkheid betekent, d.w.z. meer
verplichtingen tegenover onze naaste.

Vervolgens wees de heer Van der
Kwaak op de mogelijkheden van de wo
ningbouw in 1962. Het vorig jaar zijn in
totaal 85.815 woningen gereed gekomen,
terwyl er op 31 december j.l. 89.812 wo
ningen in aanbouw waren.

Nu de regering voor 1962 „mikt" op
90.000 woningen, meende hij te mogen
stellen, dat binnen vier jaar het woning
tekort verdwenen is. De C.H.U., aldus
spreker, zal niets nalaten om deze zaak
te bespoedigen.

Een eigen woning komt, volgens spre
ker, de geestelijke weerbaarheid van ons
volk ten goede en daarom moet de wo
ningbouw de hoogste prioriteit genieten.

De fractievoorzitter van de C.H.U. in
de raad, de heer P. S. Harmsen, hield
deze avond een inleiding over de ge
meentebegroting van het komende jaar,
waarna er gelegenheid tot discussie was.
Een groot aantal vragen werd gesteld.
Met de heer Harmsen waren het de
raadsleden, de heren Questroo, Van Iter-
son en De Kier die van antwoord dien
den.

Medische Dienst

Oegstgcest Dokter Van Walchren,
tel. 22030 en dokter v. d. Vliet-De Vries,
tel. 2.331.

Voorschoten Dokter Tonino, tel.
2493. Wijkverpleging: Gezondheidscen
trum, tel. 2177, dokter Abarbanel, Cho-
pinlaan 32. tel. 3875 (voor eigen patiën
ten).

Wassenaar Dokter R. S. ten Cate,
Burchtlaan 9, tel. 3027 en dokter ri. D.
Boer, Wittenburgerweg 188, tel. 9124.
Apotheken: Wassenaarse Apotheek,
Schouw weg 32, tel. 2402.

Warmond Dokter Binnema, Heren
straat 41. Voorhout, tel. [phone].
Wijkverpleging: zuster Muilerman, He
renweg 57, Warmond, tel. [phone].

Leiderdorp Dokter H. Bakema,
Hoofdstraat 2, tel. 24828.

VALKENBURG
Echtpaar v.d. Broek
weer terug

Na lange tijd in Duitse ziekenhuis te
zijn verpleegd, zijn wethouder K. v. d.
Broek en echtgenote weer in het dorp
teruggekeerd.

Tijdens hun vakantie door Duits
land was het echtpaar betrokken by
een vrij ernstig auto-ongeluk. Zowel de
wethouder als zyn vrouw werden zwaar
gewond. Het zal nog wel nige tijd duren
voordat beiden geheel hersteld zijn.

SASSENHE1M
Wielrijdster botste

Gistermiddag werd mevrouw Van der
Broek uit Abbenes toen zij met haar rij
wiel op de Gouverneurlaan reed door
een achteruitrijdende bestelauto aange
reden. Zij kwam hierbij zodanig ten val,
dat zij een hoofdwonde en een hersen
schudding opliep. Dokter Van Nes liet
haar, na eerste hulp verleend te hebben
per ziekenauto naar een ziekenhuis te
Leiden overbrengen.

De afdeling Wassenaar van de Ne
derlandse Vereniging tot Bescherming
van Ditren heeft in Huize Den Deyl
een vergadering gehouden om de plan
nen te bespreken voor een nieuw asiel,
dat op een terrein aan de Vinkenlaan
naby de Papeweg gebouwd zal worden.
Ongeveer 50-tal omwonenden hebben
dezer dagen een adres aan de gemeen
teraad gestuurd om by voorbaat te pro
testeren tegen de geluidshinder, die naar
de adressanten verwachten de vestiging
van het asiel in de omgeving van hun
woningen met zich mee zal brengen. Het
bestuur van Dierenbescherming had ver
wacht, op deze vergadering met de adres
santen van gedachten te kunnen wisse
len over hun bezwaren. Er was ter
vergadering echter slechts één bewoner
van deze omgeving aanwezig.

De voorzitter, mr. A. Zwanenburg,
zette uiteen, waarom Dierenbescherming
op zoek gegaan is naar een ander
terrein voor een asiel. In de eerste
plaats staat het huidige noodasiel aan
de Spelderslaan op grond van de Haag
se Duinwaterleiding en is door de eige
naresse medegedeeld, dat te zijner tijd
dit terrein zal moeten worden ontruimd.
Ten tweede is het asiel aan de Spel
derslaan „inwonend" bij de exploitant
van een dierenpension. Dierenbescher
ming heeft er dus slechts betrekkelijk
weinig zeggenschap.

Toen de gelegenheid zich voordeed
aan de Vinkenlaan een terrein te ko
pen met een woning erop, heeft het be
stuur, dat al lang tevergeefs naar een
ander terrein gezocht had, gemeend de
ze gelegenheid niet te moeten laten
voorbijgaan. Nadat overleg gepleegd was
met de gemeentelijke instanties werd
tot aankoop besloten. Het is de bedoe
ling op dit terrein een asiel te bouwen
dat aan alle eisen voldoet. In totaal
zal een bedrag van f. 83.000.- nodig
zyn.

De voorzitter legde er de nadruk op,
dat bij de inrichting van het nieuwe
asiel al het mogelijke zal worden ge
daan om overlast voor de omwonenden
te voorkomen.In dit opzicht gaat een
vergelijking met het huidige noodasiel
aan de Spelderslaan waarover door
omwonenden nogal eens geklaagd werd
niet op. Een groot deel van de klach
ten daar werd hierdoor veroorzaakt, dat
morgens voor dag en dauw de hon
den al worden uitgelaten en gevoederd.
In het nieuwe asiel zullen aan de be
heerder instructies gegeven worden over
de tijden van uitlatenen voeren. Er
zal gelegenheid zijn, eventuele „herrie
makers" onder de honden geheel geiso-
leerd onder te brengen.

Het bestuur heeft er alle begrip voor,

BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN

GEBOREN'

Adrlna, dr van A. van der Bol en C. de
Ridder; Hidde, zn van R. Frankena en E.
de Raad; Hendrika Christina, dr van R.
Frankena en E. de Raad; Cornelia Mar-
grietha Maria, dr van W. C. L. Hulsman
en C. de Knegt; Ype, zn van T. A. van
Dijk en H. Boersma; Amerik, zn van M. J.
Duller en D. K. Kulk; Helena Janna, dr
van W. van Klaveren en L. van Duljven-
bode; Winnifred Alfredo Silvano, zn van
van der Klis en M. Kaandorp; Juriaan
Theodorus Maria, zn van N. H. A. Vree
burg en M. H. T. Hassing; Egbertus Roe
lof. zn van J. Teeuw en M. A. Brouwer;
Elisabeth, dr van C. Colpa en E. Arnol-
dus; Petronella Maria, dr van W. G. J.
Vosmeer en S. E. Vergeer; Mary Kathe-
rine, dr van W. T. Duffy en K. M. Kos
ter; Sara, dr van M. Keijzer en J. C. Zand
vliet; Bernard Gerardus. zn van G. G.
Brinks en E. J. M. Segaar; Catharina Bou-
dewina, dr van W. L. H. Sloos en A. G.
van den Berg; Sylvia, dr van A. van der
Meij en C. van der Born.

ONDERTROUWD
M. van der Werf en C. J. G. de Haas;
A. Leuering en M. E. van Ede; P. A.
Krekelaar en A. J. J. Verhoeven; G. A. J.
Ter Laak en M. C. W. Ronde; M. H. de
Haas en J. C. F. M. Nozeman; E. J. Rood-
akker en M. de Bock; J. Fakkel en M.
Kokkedee; W. A. Akerboom en J. van der
Blom: J. G. N. den Houter en M. J. de
Kluljver; R. Kikkert en M. W. de Vroome;
D. J. van Bohemen en G. Villbrief; M. P.
Bergers en E. Kapaan; F. W. Kist en L.
C. Verstegen; J. van Ham en C. J. de
Vries; I. Kruts en E. M. van Zoen.

OVERLEDEN
A. B. Wesselo, 77 jr, man; C. J. Mlolee,
76 Jr. w.v. P. N. G. van Tol; P. J. A. van
der Ven. 41 Jr, man; J. C. Oskam, 71 Jr,
man; B. M. Baak, 2 dagen, dochter.

dat de bewoners van Vinkenlaan en
Papeweg wetend van de klachten
van de omgeving der Spelderslaan
aan hun bezorgdheid uitdrukking hebben
willen geven. Het spijt het bestuur ech
ter. dat het niet een afschrift van het
adres heeft mogen ontvangen, zodat het
er via de krant kennis van moest ne
men, aldus de voorzitter. Teleurstellend
is ook dat de adressanten van de ge
legenheid om op deze vergadering van
gedachten te wisselen niet hebben ge
bruik gemaakt. De voorzitter toonde zich
overigens bereid, alsnog met afgevaar
digden van de adressanten te overleg
gen.

Het bestuur dat zioh in het land op
de hoogte heeft gesteld van de inrich
ting van moderne asiels, zal in ieder
geval alles in het werk stellen om de
hinder voor de omwonenden van het
nieuwe asiel zoveel mogelijk te beper
ken. Op de leden deed spreker een be
roep om het bestuur terzijde te staan
bij het vinden van mogelijkheden om
de bouw van het nieuwe asiel te finan
cieren.

(Van onze correspondent in Sydney)

Wanneer de statistiek niet liegt er zijn hele leugens, halve leugens
en de statistiek gaat 25 procent van de Australische bevolking
geregeld, 25 procent nooit en de andere 50 procent zo nu en dan naar
de kerk. Een onderzoek naar de kerkgang onder de jeugd van dertien
tot negentien jaar bracht aan het licht, dat in Sydney 34 procent van
deze „tieners" nooit en 76 procent zelden ter kerke gaat. Toch heeft
een Anglicaanse bisschop uit het buitenland, die hier op bezoek was,
verklaard, dat hij de Australiërs beschouwt als te behoren tot de meest
religieuze volken te wereld.

kerken en scholen in Sydney. Per week
worden er twee nieuwe gebouwen aan
toegevoegd, waarbij aan scholen voor
rang wordt gegeven, omdat deze tevens
gebruikt worden voor kerkelijke samen
komsten. In sommige dichtbevolkte wij
ken worden erediensten gehouden in ge
huurde zalen of in particuliere huizen,
omdat er geen andere gelegenheid is.

De methodisten, presbyterianen en
congregationalisten houden, waar mo
gelijk, kerkdiensten in een en hetzelfde
gebouw. De methodisten hebben sinds
1945 land gekocht voor honderd nieuwe
kerken. Zij hebben nu 365 kerken en
260 scholen in Nieuw Zuid Wales en
elke maand komt er een nieuw gebouw

by.

VOORSCHOTEN

De handwerkclub „De Kapel" houdt
haar jaarlykse verkoopdag. Woensdag
27 september a.s. in de hulpkerk a/d
Ryndijk van 2 tot 5 en van 7 tot 10
uur.

OEGSTGEEST

KERKDIENSTEN

Hervormde gemeente (Gr. Kerk) 10.30
uur ds. G. F. Callenbach (Pauluskerk)
10 uur ds. J. Irik, 7 uur ds. H. K. Jonk
man.

Geref. Kerk 10 en 5 uur ds. Meyer.

Vryz. Herv. 10.30 uur ds. R. v. d. Kley
te Rotterdam.

Geref. Kerk (vrygemaakt) 8.30 en 3
uur drs. R. Brands.

Al gaat slechts een klein percentage
geregeld naar de kerk, dan behoeft dit
nog niet te bewyzen, dat de Australiërs
over het algemeen van de kerk afdwa
len. Er moet namelijk een zeer belang
rijk aantal radio-luisteraars zijn, die ge
regeld naar religieuze uitzendingen luis
tert, want in het afgelopen jaar zyn er
twaalfduizend van zulke uitzendingen
gehouden.

Kortgeleden is in Sydney zelfs een
studio gebouwd, die driehonderdduizend
gulden heeft gekost en gratis religieuze
programma's levert aan de 112 commer
ciële radiostations, die Australië ryk
is. Het gebouw dat eigenlyk drie stu
dio's telt is eigendom van de „Chris
tian Broadcasting Association" (prote
stantse omroepvereniging

Alle protestantse kerken werken in
deze vereniging die zeven jaar geleden
werd opgericht samen. De rooms-katho-
lieken hebben een eigen commercieel
radiostation, dat rooms-katholieke ere
diensten uitzendt.

Hutten

Het groeiende bevolkingstal (er zyn
nu ruim drie miljoen mensen meer in
Australië dan 15 jaar geleden) schept
grote problemen ten aanzien van de
bouw van kerken en de opleiding voor
bezetting der ambtsplaatsen. Het tekort
aan kerken is zo groot, dat de gemeen
schap dikwyls genoegen moet nemen
met hutten van hout of plaatyzer.

De buitenwyken van verschillende
steden groeien zo snel, dat de bouw van
kerken geen gelyke tred kan houden
met de toeneming der bevolking. Finan
ciën spelen daarby natuurlyk een be-
langryke rol, ook al worden er hier
en daar kerken neergezet, die een im
ponerende en verrassend moderne ar
chitectuur vertonen. De grondpryzen
zyn dikwijls zo buitensporig hoog, dat
sommige kerkelyke gemeenten, die de
snelle bevolkingsgroei niet hebben kun
nen voorzien, grote moeite hebben het
benodigde kapitaal byeen te brengen.

Belangrijkste gezindten

Van de drieëneenhalf miljoen inwo
ners van Nieuw Zuid Wales zyn er an
derhalf miljoen lid van de Church of
England (anglicaanse kerk), 850.000
rooms-katholiek, 303.000 presbyterianen,
275.000 methodisten, 40.000 baptisten
(doopsgezinden), 21.000 congregationa
listen en 13.000 Leger des Heils.

Wy bepalen ons hier tot de belang-
rykste gezindten en gebuiken de cijfers
volgens de volkstelling van 1954. Wan
neer de cyfers van de volkstelling 1961
het volgende jaar bekend worden ge
maakt, zullen zy een belangryke sty-
ging vertonen voor alle gezindten. Het
probleem van het tekort aan kerken en
onderbezetting aan predikanten zal er
des te duidelyker uit tevoorschyn tre
den.

In de afgelopen zeven jaar heeft de
Anglicaanse Kerk plannen goedgekeurd
voor de bouw van 228 nieuwe kerken,
vergaderzalen en pastorieën en uitbrei
ding van bestaande gebouwen. Deze
kerk heeft bovendien twintig scholen,
die uitgebreid moesten worden, maar er
is nog altijd een tekort in alle sectoren.

De rooms-katholieken staan voor
soortgelyke problemen, zy bezitten 255

Uit andere landen

De presbyterianen komen alleen in
Nieuw Zuid Wales al op z'n minst dertig
dominees te kort. Diensten worden dik
wyls waargenomen door studenten of
leken-prekers. Om zoveel mogelyk in
het tekort te voorzien zyn dominees
overgekomen, uit Nederland, Schotland,
Hongarije en zelfs uit China.

Om aan de toenemende behoefte aan
kerkelyke samenkomsten- te voldoen,
heeft de Anglicaanse Kerk in Sydney
een „rydende kerk" ingesteld, die naar
verre buitenwyken gaat. waar geen kerk
of vergaderzaal beschikbaar is. Kerke
lyke openlucht samenkomsten zijn in
Australië geen uitzondering. De eerste
Kerkdienst (op 3 februari 1788) werd
gehouden „onder een grote boom" met
de eerste ballingen onder het gehoor
van ds. Richard Johnson op een plek
in het hartje van wat nu Sydney is
en waar een gedenksteen staat ter her
innering aan dit feit. Het duurde vyf
jaar voor de eerste kerk werd gebouwd.
Tegenwoordig moeten," verschillende
plaatsen heel wat langer wachten.

Zaterdagsavonds en zondagsmorgens
en 's avonds en in het lunchuur
op weekdagen hoort men in Sydney op
hoeken van straten en in parken luid
het evangelie verkondigen door leken
predikers compleet met rydende ge
luidsversterkers en uitdeling van boek
jes en tractaatjes. Zelden hebben zy
gebrek aan gehoor Religie speelt een gro
te rol in Australië: in de kerken in de
ether enin de open lucht.

Het hedendaagse Tsjecho-Slowakye wordt gekenmerkt door een overvloed aan
communistische literatuur en een toenemend gebrek aan consumptiegoederen!
Tientallen Tsjechische huismoeders staan in de ry voor vlees, groenten en zelfs
aardappelen, zoals bij ons tijdens de oorlog. Er heerst stellig geen honger in
Tsjecho-Slowakye, doch het is voor de huisvrouw buitengewoon moeilyk sommige
artikelen te verkrijgen zonder in de rij te staan. In het bjjzonder geldt dit voor
vers vlees. Er is voldoende aanvoer van bevroren vlees, maar het verse is schaars.
Televisietoestellen zyn ongeveer het enige artikel, dat ruim voorradig is, en ze
zyn zelfs betrekkelijk goedkoop. Maar auto's, wasmachines, stofzuigers, elektrische
scheerapparaten en soortgelyke artikelen zyn voor de Tsjechen nog de zelfde
droom als ze waren, toen de communisten in 1948 de macht overnamen.

Grenscontrole is
nog versterkt

Van bronnen voor medewerking bij
zyn orgelconcerten in de Leiderdorpse
Herv. Kerk is Addie de Jong rijk voor
zien. Nu een trombonist, Arie Plomp,
en een tenor, Hugo Beute. Hugo Beute
zingt niet alleen, maar leidde ook een
koor dat 40 man sterk was.

Wy zijn blij voor De Jong. bij het
scheiden van de markt in dit zomer
seizoen, dat gisteren zovelen van hun
belangstelling blijk gaven. Dat bete
kende voor de 20-jarige, na de bergen
werk met bijbehorende „kopzorgen" door
tien achtereenvolgende concerten ver
oorzaakt, nieuwe moed voor 1962.

De organist liet niet na de Culturele
Raad dank te zeggen, die de waarde
van dit concertwerk heeft ingezien. Ook
de kerkvoogdij wegens haar medewer
king en de koster, die zeer veel voor
hem had gedaan, betrok hij in dit
dankwoord. Tenslote volgde een opwek
king voor 1962, want de bedoeling was
en is, te concerteren „voor de Leider
dorpers en niet voor de kerkbanken"

Feestklank

In de meeste orgelwerken, die Addie
speelde lag een feestklank: in Bach
Praeludium in G en Fuga a la Gigue in
G), in Walther (Was Gott tut) en ten
dele in Mendelssohn (Allegro Maestoso)
uit de 3de Sonate.

Het Praeludium klonk als een frisse,
vlotte opmaat tot het concert er heel
passend volgde daarop de gigue-fuga
met een nog lichte beweging. Dit vooral
boeide in de vertolking door gaafheid en
aanpak.

Een apart orgelwerk valt te noemen
in De Jong's eigen „Gelineau-Sonate"
voor trombone en orgel. De trombone
gaf de zingende partijen, het orgel de
sfeertekening. De trombone, volledig
naar de eis geblazen, kreeg in deze ruim
te een wel heel dominerende plaats,
waardoor de Sonate-delen in eigen
tijdse kleuring en harmoniek wat te
veel decor werden of wisselend-bewe
gende achtergrond.

Plaatwerk

Men had kunnen denken aan plaat
werk van een boek, dat iemand omslaat.

Maar dan plaatwerk van miniaturen,
kleurige beelden waarmee men eertyds
kostbare handschriften verluchtte, met
iets speelts-naïefs in die verbeeldingen.
Deze muziek klinkt eerder, door wat zij
oproept, van vóór Bach, Beethoven,
Wagner dan ernst en zy is meer spel
om de vreugde van het spel dan filosofie
of gevoel of abstractie van gevoel. Voor
al in het Vivace lag veel fantasie.

Het kooraandeel bestond in drie Pa-
lestrina's (Adoramus, O Crux en Popule
Meus, welk laatste tegenwoordig echter
op naam van „de Spaanse Palestrina"
da Vittoria staat), Schubert's Sanctus,
Bruckner's Benedictus, Haydn's Dank
lied uit een oratorium en Rathbone's
Rejoice in the Lord.

Het beste lag in het begin, in Adora
mus en Popule Meus, waaraan een op
merkelijke zorg in afwerking en afwe
ging was besteed. Hier was alles even
wichtig (ook in de stemmenverhouding),
helder, licht, zuiver, gezond en glanzend
van klank. De bassen verschaften een
orgelend fundament. Nauwelijks was ex-
een stem individueel herkenbaar. Dit
laatste veranderde wel in O Crux, waar
de zelfstandige stemmengang meer pro
blemen stelde.

Overaccentuering

Schubert's Sanctus was vokaal weer
perfect, maar door overaccentuering te
overgecultiveerd, te getrokken, te „mooi",
&1 te veel van de gezongen woorden uit
benaderd. Bruckner voldeed heel aardig,
ofschoon Palestrina het won op het stuk
van de wydende toon. In Haydn nam
de stemmenindividualisatie opnieuw toe.
wat in Rathbone's Rejoice eei-der toe te
laten is door de geschiktheid voor sa-
zongen werd Gez. 136 met inleiding voor
menzang, die het bezit. Echt samenge-
trombone en orgel door De Jong en be
werking der verzen door Distier en door
de organist.

Beute's stem in en Mendelssohn aria
bleek goed geschoold, helder, welluidend
en tameiyk krachtig. In een pianissimo
zou wat meer klankkern ontwikkeld
kunnen worden.

Dertien Jaar van communistische
plannen en geleide economie hebben
van Tsjecho-Slowakye niet het beloof
de „arbeidersparaadys" kunnen maken
en het is de Tsjechische arbeiders nau
welijks ooit slechter gegaan dan nu.
Het communistisch regime tracht de
arbeidslust van de arbeider te verbete
ren door iedere week voor de fabrieken
kolossaal grote foto's van de „meest
succesvolle arbeiders" tentoon te stellen.
Maar het laat de arbeiders koud. Liever
zouden zij een beter loon hebben en de
kans hebben iets nuttigs .te kopen. Nau
welijks ziet men een man een stropdas
dragen en de japonnen zijn oud en
armoedig. De etalages zyn of vol met
boeken als „Hoe kweekt men bloemen?"
en communistische literatuur, of met
goederen van slechte kwaliteit, omringd
door foto's van de ruimtevaarders Gaga
rin en Titow.

Wel zyn er luxueuze restaurants
doch de meeste klanten zijn of bui
tenlanders of hoge party-functionaris
sen.

De buitenlandse auto's die voor het
Jalta-hotel staan geparkeerd zyn een
dagelykse sensatie voor Tsjechische voor
bijgangers. Het i-ijden door Tsjecho-
Slowakye op de stille wegen is byna
een genoegen, vergeleken met het op
de zenuwen wei-kend verkeer op de we
gen in het Westen. Maar daar staat
tegenover, dat in alle dorpen op het
platteland luidsprekers* schetteren, die
nieuws partij-redevoeringen en offi
ciële aankondigingen laten horen. Op
zondagochtenden geven ze nonstop-mu-
ziek, alleen onderbroken door korte pro-
paganda-verklaringen.

Doch de wezenlyke sensatie voor de
buitenlandse bezoekers is het passeren
van het ijzeren gordijn. De recente
ontsnapping van zeven Tsjechen in een
pantserauto naar Oostenryk heeft de
Tsjechische autoriteiten er toe gebracht
de binnenlandse controle te versterken.
Elke auto. die over de grens is geko
men, wordt door een extra ploeg grens
wachten, die een kilometer of acht bin
nen de grens op de hoofdwegen patrouil
-leert, gecontroleerd.

De controle-maatregelen in de trei
nen, die Oostenryk binnenkomen, zyn

30500

30500

30500

Wij verzoeken onze abon
nees in Leiden, die een keer
de krant niet ontvangen,
vóór 7 uur n.m. (zaterdags
tussen 4 en 6 uur)

no. 30500

te belten, waarna ons blad

alsnog wordt bezorgd-

Voor de buitengemeenten
wordt voorzover de agent
schappen telefonisch bereik
baar zijn, elke klacht onmid
dellijk doorgegeven.

Bel vooral niet onze in de
telefoongids vermelde kan-
toomummers voor Admin.
of Red., want deze kunnen
U niet helpen.

30500 30500 30500

ook buitengewoon streng. Zelfs toeristen
uit Joego-Slavië, waar men ook wel wat
gewend is, waren geschokt toen zij twee
Tsjechische grenswachten onder de he
le trein door zagen kruipen, op zoek naar
eventuele vluchtelingen.

BETALING PER GIRO e

Onze KWARTAALABONNEES, die J

de voorkeur geven aan betaling per
giro, verzoeken wij de f7.50 voor f
hun abonnement gedurende het 4e f
kwartaal 1961 zo mogelijk vóór
1 oktober a.s. aan ons over te maken
Onze MAANDABONNEES, die per
giro betalen (f2.55) verzoeken wy
ter voorkoming van aanbieding van
een kwitantie, het abonnementsgeld
vóór de eerste van de betreffende
maand te voldoen.

Ons gironummer is 57055.

DIRECTIE
LEIDSCH DAGBLAD J

MARKTBERICHTEN

LEIDEN, 23 september. Coöp. Groen
te- en Fruitveiling: appelen 45-80, drui
ven 150-160, peren 35-62, aardappelen 11-
15, andijvie 7-12, augurken 50-120, pronk-
bonen 17-39, snijbonen 60-131, stambonen
35-76, kroten, gekookt 35, rodekool 7-15,
groenekool 7-13, prei 10-16, spinazie 34-
55, spruiten A 15-37, komkommers 78,
tomaten A 20-56, uien picklers 19.70, id.
drielingen 19.70, ld. middelgrof 10.10, ld.
grof 11.60, witlof 55-86 per 100 kg, meloe
nen 35-93, bloemkool A 23-48, komkom
mers A 26-60, sla A 6-18 per 100 stuks,
bospeen 25-43 per 100 bos.

AALSMEER, 22 september. C.V. Cen
trale Aalsmeerse Veiling G.A. Snij
bloemen: Gerbera 30-46, Bouvardia 15-28,
Calla 25-49, Clematis 15-26, Chrysanten
gr. bl. 20-36, ld. kl. bl. 15-25 per stuk.
Amaryllis 25-36 per kelk, Fresia 40-70.
Cyclamen 25-35, Iris 15-40, Ornlthogalum
15-34, Dahlia 15-32 per bos, Anjers: rood
6-19, roze 7-22, wit 6-16, Órchid Beaty
6-18, Rozen: Roselandla 4-11, Parel van
Aalsmeer 4-13, Geh. Dulsberg 6-18, Pech-
told 3-9, Towny Gold 3-9, Mad. Ofman
3-9, Baccarat 20-38, Montezuma 6-16, Flo-
rlade 6-14, New Yorker 6-16, Carol 5-13,
Garnette 4-11, Pink Sensation 12-26,
Sweetheart 3-8, Nymph 10-22.

RIJNSBURG 22 september. Bloemen
veiling Flora: TroschrysantenReveil 30-
35. Susy 40-45, Chatworth 35-55, Joke
30-35, Golden Delight 40-45, Bright 35-40,
Bunty 35-40, Horwood 40-50. Fresia: Gol
den Yellow 34-40, Physalis 1.00, Eykenblad
21-25, Phvsostegia 38-40 per bos, Helian-
then 1.80-2.70, Gemengde Ponpon 2.20,
Diverse Dahlia's 1.00-2.40, Vuurpijlen 2.90-
3.40, Anemonen 1.00-1.70, Am. Anjers:
Tangerina 12.— tot 14.—, Dusty 12.— tot
14.Mac Arthur 14.Elisabeth 9.tot

10.—, Scania 9.— tot 10.Sim wit 10.—

11.Sim roze 11.tot 15.Sim red
8.tot 10.per 100, Geplozen Chry
santen: Mlgolle 8-12, Roelyn Bush 19-21,
New Princess 8-11, Breitner 10, Day Dream
8-10, White Joy 18-20, Medaillon 10-11,
Rayonanten 24-28 per stuk.

RIJNSBURG, 22 september. Groente-
velling: bloemkool A 18.tot 39,—, id. B
11.— tot 22.—, per 10 stuks, sla 6.10-7.10
per 100 krop. waspeen 11.50-20.50, was-
peen B 25.tot 27.herenbonen 46.
tot 52.uien 5.50-7.00, prei 10.tot
18.—, andyvie 9.80-10.50 per 100 kg, sel
derij 470-6.40, peterselie 2.70-5.70, bospeen
28.tot 40.per 100 bos.

LISSE, 22 september. Plantgoedvei
ling: De aanvoer Is zeer groot, de handel
was Iets minder dan de vorige week, hoe
wel byna alles verkocht werd.

Tulpen per hl: Queen of Bartlgons 125,
Preludium 150, Lustige Witwe 200, Pink
Trophy (zaad) 160. Topscore (zaad) 220,
Mr. v. d. Hoeff 80. Electra 90. Oranje
Nassau 90, Peach Blossom 80. Prins v.
Oostenryk 105, Kansas 110. Stanislaus 225,
Fuselier 500, Insurpassable 80, Golden
Harvest 150, Zwanenburg 90, Aristocrat
170, Brilliant Star 100, Golden Age 175,
Atleet 150, Mlrjoran 200, Van der Eerden
125. Apeldoorn 175, Blue Parrot 60, We
ber 90, Pax 100. Grand Due 325, Rosa van
Lima 80, Karel Doorman 225, Bandoeng
130, Paris (zaad) 100, Madame Lefeber
65. i

Narcissen per mand: Carlton 21, Cheer-
fullness 8, Geranium 18, Bermuda 8.
Twlnk 9. Oranje Bruid 16. Trevlthiah 9.
Sneeuwprlnses 16, Texas 10.