HAMMARSKJOLDS LEGE PLAATS ZEER MOEILIJK TE BEZETTEN Berlijners heten Clay stormachtig welkom Zelfbeschikking betekent chaos WEERBERICHT OVERLEG VAN TSJOMBE MET V .N.-VERTEGEN W OORDIGER Russen vrezendat tijdelijke99 opvolging door Tunesiër Slim van blijvende aard zal zijn Infiltraties in N.-Guinea (Bud Qlte teuws\ Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1961 No. 30457 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: fk A vao Dlshoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 CRISIS IN DE VERENIGDE NATIES (Van onze correspondent in Washington) De opvolging van Hammarskjöld, secretaris-generaal van de Ver enigde Naties, blijkt zo moeilijk te regelen, dat in de Verenigde Naties waarlijk een crisis is ontstaan. Na een zitting van vier minuten werd de V.N.-Assemblee gisteren verdaagd tot hedenochtend. De afgevaardigden betoonden hiermede hun respect tegenover Hammarskjöld, doch de delegaties kregen aldus tevens enig respijt om zich te beraden over het uiterst moeilijke probleem van de opvolging. Het Westen, met uitzondering van Frankrijk, had aanvankelijk gehoopt dat Mongi Slim van Tunesië tijdelijk Hammarskjölds plaats zou bezet ten. Toen echter Gromiko te kennen had gegeven, dat hij hoe eerder hoe liever een driemanschap wilde zien ingesteld, begon Slim te aarzelen of hij de post wel kon aanvaarden, indien de Russen tegen hem zouden zijn. Men denkt in Westerse kring nu ook aan andere kandidaten, o.a. aan de Ier Boland, die de vorige Assemblee in het algemeen goed heeft geleid. Gromiko en Rusk ontliepen elkaar in de vergaderzaal, doch de Amerikaan Bohlen arrangeerde met de Rus Zorin, dat Gromiko morgen met Rusk in diens hotel zal lunchen en confereren. Weemoedige herinnering Toen de Ier Boland de vergadering opende, richtten aller ogen zich naar de zetels var. het presidium boven het spreekgestoelte. Daar zag men voorzitter Boland met aan diens linkerhand Ha.t- marskjölds medewerker Cordier en aan zjjn rechterkant een ledige stoel. De honderden in de zaal moeten bij het zien van die open plaats met weemoed ge dacht hebben aan de man, die daar zo vele uren gezeten heeft in zjjn bekende houdinT: zjjn hoofd rustend op de hand, zijn wijsvinger langs de neus. Het beeld, dat die honderden in gedachten voor zich zagen was wellicht het belangrijkste van deze zitting, die officieel slechts vier minuten duurde. Zoals gebruikelijk werd begonnen met een minuut van meditatie. Daarna sprak de voorzitter slechts met enkele woor- President Soekarno heeft com mentaar gegeven op de passage in de Troonrede over Nieuw-Guinea. Hij zei: „Ik waardeer de goodwill van de Koningin ten opzichte van het vraagstuk-West-Irian. Ik weet dat zij een zgn. politiek van „zelf beschikking" op het oog heeft. Ik weet ook wat zulk een politiek van zelfbeschikking onder buitenlands toezicht teweeg kan brengen. De toepassing daarvan in de tijd van Van Mook had een feitelijke bal- kanisatie van Indonesië tot gevolg (onder balkanisatie wordt verstaan een chaotische toestand, zoals voorheen in Zuidoost-Europa). Ik verwerp deze zgn. „zelfbeschik king". Zij leidt slechts tot moei lijkheden in de toekomst. Laat de Nederlandse regering onmiddellijk het bestuur over West-Irian over- dra jen aan de Republiek Indonesië op Ie wijze die ik heb aangegeven in mijn rede van 17 augustus in Dji. karta en in mijn toespraak op de conferentie van Belgrado. Dat is een betere manier. Het waar borgt de normalisatie van de ver houding tussen de Republiek Indo nesië en Nederland". Deze verklaring werd uitgege ven door de vice-voorzitter van de opperste adviesraad van de Repu bliek Indonesië. Roeslan Abdoel- gani. den over de onmetelijke tragedie, die Hammarskjölds dood voor miljoenen mannen en vrouwen betekent. Vervol gens verzocht Boland de aanwezigen op te staan en een minuut lang zwijgend Hammarskjöld en de met hem omge komenen te gedenken. Geen persfoto graaf vermocht vast te leggen wat om ging in de velen, die Hammarskjöld zo lang in dit gebouw aan het werk heb ben gezien, maar één foto is toch bij zonder veelzeggend: de lege zetel van Hammarskjöld, die op de belangrijkste plaats in de Assemblee zat. Die lege plaats is moeilijk te bezetten. Het Handvest van de VN bevat geen voorziening voor een automatische ver vanging van de secretaris-generaal bij ziekte of dood. Het Handvest bepaalt al leen dat de secretaris-generaal moet worden gekozen door de Veiligheidsraad en dat deze keuze dient te worden goed gekeurd door de Assemblee. De kans is echter groot dat de Sowjet-Unie een veto zal uitspreken in de Veiligheids raad, indien men een enkele figuur als kandidaat naar voren brengt. De Russen willen, zoals bekend, het „troika-systeem" invoeren, een driespan van functionarissen, ieder met een veto gewapend. Mongi Slim is de enige kan didaat voor het presidentschap over de Assemblee dit jaar. Nog andere kandidaten Het plan wordt overwogen of de Al gemene Vergadering Mongi Slim niet met een meerdjrheid van tweederde kan verzoeken tijdelijk Hammarskjölds func tie erbij te vervullen. Maar „tijdelijk" is een rekbaar begrip en de Russen duch ten kennelijk, dat Slim op die manier in feite Hammarskjölds opvolger zou kunnen worden. Bovendien zouden de Fransen niet erg ingenomen zijn met een Tunesiër als leider in de Verenigde Naties Zoals gezegd is Slim, die hier toe aanvankelijk wel bereid leek, gaan aarzelen toen de Russische oppositie tegen hem duidelijk werd. Behalve de Ier Boland, zijn ook de VN-deskundigen uit India, Argentinië en Birma genoemd als eventuele tijde lijke plaatsvervangers van Hammar skjöld. Het is heel goed mogelijk, dat de Russen zullen voorstellen, ook zoge naamd tijdelijk, een driemanschap ,e benoemen. Zeer waarschijnlijk zullen de Russen verlangen lat éérst de Veilig heidsraad zich met deze kwestie zal be zighouden. Zoals men ziet, zijn de Ver enigde Naties waarlijk in een impasse geraakt. De oplossing is niet eenvoudig. Kennedy's speciale ambassadeur (Van onze correspondent in Bonn) Stormachtig heeft de Westber- lijnse bevolking de Amerikaanse generaal Clay gisteren begroet bij zijn aankomst op het vliegveld Tempelhof. Clay is door president Kennedy als speciale ambassadeur naar West-Berlijn gezonden. Hij organiseerde in 1948 als militair gouverneur van Duitsland de lucht brug en brak daarmee de Russische blokkade van West-Berlijn. De generaal zei in een korte toespraak dat hij speciaal naar Duitsland was ge zonden om het Amerikaanse belang bij RUSTIG WEER De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Zonnige perioden, maar ook kans op een bui en plaatselijk mist. Over het algemeen iets minder warm. Overwegend zwakke wind. (Opgemaakt te 11.10 uur). 21 SEPTEMBER Zon op: 6.23 uur; onder: 18.42 uur. Maan op: 17.23 uur; onder: 2.01 uur. Hoogwater te Katwijk te 12.38 uur, Laagwater te 7.58 en 20.30 uur. Dit nummet bestaat uit 14 pagina's het wei en wee en de toekomst van West-Berlijn te demonstreren. „Mijn land staat er voor in dat Berlijn en zijn bevolking vrij zullen zijn", aldus Clay, die voorts zei te verwachten dat Berlijn een belangrijke plaats in de wereld van morgen zal innemen. De generaal kwam in Berlijn aan na een bezoek aan Bonn. Op zijn reis door één van de lucht- corvidors had zijn toestel last van op dringerigheid van enige Russische straaljagers, die om Clays vliegtuig heen cirkelden en blijk gaven van een onge zonde belangstelling. Ook andere ver keersvliegtuigen, die gisteren van de Bondsrepubliek naar West-Berlijn vlo gen, werden door Russische straaljagers omcirkeld. In Bonn sprak generaal Clay uitvoerig met Bondskanselier Adenauer en de mi nister van Buitenlandse Zaken, Von Brentano. Volgens welingelichte kringen ging men vooral diep in op de mogelijk heid in West-Berlijn zekere internatio nale organisaties en instellingen te ves tigen. Men zou daarbij gedacht hebben aan de ontwikkeling van West-Berlijn tot een internationaal centrum van eco nomisch en cultureel leven. Volgens de Westberlijnse politie heb ben vanochtend circa 60 Oostduitse burgers met witte armbanden om par ticuliere huizen in Oost-Berlijn bezocht die onmiddellijk aan de sectorgrens lig- Te Hollandia is officieel meege deeld, dat dezer dagen enige tien tallen Indonesische infiltranten ten zuiden van Sorong in de Vogelkop van Ned. Nieuw-Guinea aan land zijn gezet. Zij waren met praauwen van Indonesisch gebied via de Radja-ampat eilanden naar Nieuw- Guinea gekomen. Dankzij de me dewerking van de bevolking kon den zij gesignaleerd worden. Een aantal van hen, dat in het bezit bleek van vuur- en steekwapens, is reeds door de politie gearresteerd. Uit het onderzoek is thans reeds gebleken, dat deze infiltratie- poging tot doel had om onrust onder de bevolking uit de omge ving van Sorong teweeg te bren gen. De gehele opdracht zou slechts een tijdelijk karakter dra gen. Het gouvernement heeft de nodige maatregelen getroffen om de nog voortvluchtige infiltranten te kunnen aanhouden. gen. Er kwamen vrachtauto's aanrijden en pantserwagens hielden een oogje in het zeil. Het ziet er naar uit, aldus de Westberlijnse politie, dat de aangekon digde ontruiming van woningen aan de grens is begonnen. Kongolese troepen „in staat van alarm Prinses Margriet heeft gisteren voor het eerst officieel deelgenomen Capsule kunstmaan niet geborgen Dinsdagmiddag is op de in de Ameri kaanse staat Californië gelegen lucht machtbasis Vandenberg meegedeeld, dat de ruimtecabine van de zondag j.l. ge lanceerde kunstmatige aardsatelliet Dis- covrer XXXI zich niet van de lance ringsraket heeft losgemaakt. Waarnemingsstations op Alaska en Hawaii, die de Discoverer zouden volgen, hebben gemeld geen seinen te hebben opgevangen, waaruit zou hebben moeten blijken dat de ruimtecabine los van de raket was gekomen. Jy aan de Prinsjesdag. De Prinses in de calèche, waarin zij met de oudere Prinsessen terugkeerde van de Rid derzaal naar het Paleis Lange Voorhout. Van 3 jaar tot 73: allemaal wèg Een gezin van vader, moeder, twee zoons van 14 en 18 jaar en een groot vader van 73 jaar zijn gisteren naar West-Berlyn uitgeweken door uit een huis in het oostelijke stadsdeel te sprin gen. Westberlijnse brandweerlieden stonden met een springzeil klaar. Enkele minuten later sprong een echtpaar en een dochtertje van drie. Hammarskjöld in Ndöia opgebaard President Tsjombe van Katanga heeft gisteren in Ndola in Noord-Rhodesië be standsbesprekingen gevoerd met Mah- moed Khiari, de Tunesische speciale vertegenwoordiger van de V.N. in Kongo. Tsjombe was vergezeld van zijn minis ters van Buitenlandse Zaken en Finan ciën, Kimba en Kibwe. Het gesprek vond plaats in een kantoor op het vliegveld van Ndola. Khiari is de voornaamste verbindings man van de V.N. geweest voor contacten met de Kongolese autoriteiten in Leo- poldstad. Hij speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van het akkoord tussen de centrale Kongolese regering en het bewind van Gizenga in Stanley- stad over de bijeenroeping van het par lement. Sinds kort treedt hij op als hoofd van het burgerlijk optreden van de V.N. De Kongolese premier Adoela heeft in een radiotoespraak verklaard dat de Kongolese strijdkrachten in staat van alarm zyn gebracht en „gereed staan om in Katanga geweld met geweld te beant woorden". Hij deed een beroep op alle Kongolezen gehoor te geven aan een op roep van de regering om in Katanga te dienen en verklaarde dat „geen opoffe ring te groot zal zijn". In Stockholm is vernomen dat presi dent Joeloe van het voormalige Frans Kongo alle in zijn land wonende Zweden uitwijzen wanneer de Zweedse V.N.-troe- pen niet uit Katanga worden terugge trokken. Het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft daarop een verklaring gepubliceerd volgens welke het „onaanvaardbaar is dat een land dat lid is van de Verenigde Naties pressie op Zweden uitoefent opdat dit land zjjn politiek van nauwe samenwerking met de volkerenorganisatie wijzigt". Wan neer de regering van Brazzaville haar oordeel over het V.N.-optreden in Kongo wil kenlaar maken, dan heeft zij hier- I toe de gelegenheid in de Algemene Ver- J gadering van de Verenigde Naties. I In Elisabethstad is het de laatste 24 uren rustig geweest, zo werd gisteren door Reuter gemeld, hoewel er uit om liggende huizen op het postkantoor ge schoten wordt. Ook heeft een straal jager enige aanvallen gedaan. Bij een wegversperring, die door Indiase troepen op de weg naar de Rhodesische grens is aangebracht, is het tot een schermutse ling gekomen. Zes Ghorka's, die vermist waren, zijn bij hun eenheid teruggekeerd. In Kamina vallen Katangese eenhe den nog steeds aan. Een gebied dat „basis twee" genoemd wordt, is in hun handen. Het voornaamste gebied is nog in handen van de V.N. Het garnizoen van 335 Ieren en 101 Zweden is verstrekt met Zweedse troepen uit Leopoldstad. De Zweedse regering heeft in overleg met de familie besloten Hammarskjöld een staatsbegrafenis te geven, aldus heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Stockholm meegedeeld. Het stoffelijk overschot van Hammarskjöld werd vandaag in de „Vrije kerk" van Ndola, in Noord-Rhodesië, opgebaard. Kransen werden gelegd door Sir Evelyn Home, gouverneur van Noord-Rhodesië, namens de Noordrhodesische regering en door afgezanten van Katanga, Zwe den, Groot-Brittannië en de Verenigde Naties. De New York Times heeft voorgesteld het stoffelijk overschot van Hammars kjöld te begraven in het terrein rondom het hoofdkwartier van de V.N., te New York en wel „onder een passend ge denkteken, dat alle mensen de waarden, waarvoor hij leefde en stierf, in gedach ten zou brengen". In Bollnass in midden-Zweden is een „Dag-Hammarskjöldvereniging" opge richt met het doel de herinnering aan de verongelukte secretaris-generaal te vex-eeuwigen en de vrede en het begrip tussen de volkeren te bevorderen. De nieuwe vereniging wil ook gelden inzamelen voor een monument ter na gedachtenis van Hammarskjöld voor het hoofdkwartier van de V.N. in New York. Koningin Juliana en Prins Bernhard tijdens de rijtoer door Den Haag, Grenswijzigingen Leiden en omgeving Regering streeft in dit zittingsjaar naar oplossing In de Memorie van Toelichting op de begroting van Binnenlandse Zaken, deelt de minister mede, dat er in het thans aangevangen zit tingsjaar naar zal wordeil gestreefd om de plannen tot gemeentelijke herindeling van Boskoop en tus senliggende gemeenten en de wijzi ging van de grenzen van Leiden en randgemeenten tot een oplossing te brengen. T.a.v. andere gemeenten wordt in deze M. van T. medegedeeld, dat in dit zittingsjaar wetsvoorstel» len zullen worden ingediend. Na Car la nu Esther Nieuwe orkaan bedreigt VS Opnieuw vlucht een deel van Amerl- ka's bevolking voor een orkaan. Was het ruim een week geleden de orkaan „Car- la" die een half miljoen mensen uit Texas en Noord-Louisiana voor zich uit dreef, gisteren is een massale ontruiming begonnen van laag gelegen gebieden aan de Atlantische kust in de staat Noord- Carolina met het oog op de orkaan „Es ther", die zich langzaam in de richting van het land beweegt met windstoten tot 240 km per uur. Het weerkundig bureau waarschuwde, dat onmiddellijk voorzorgsmaatregelen moesten worden genomen, daar sommige vluchtwegen onder water zouden komen te staan. De marine heeft inmiddels 240 vlieg tuigen naar bases in het binnenland overgebracht. In het weekeinde is in kleine gebieden zilverjodide over de orkaan uitgestrooid. Dit heeft echter geen waarneembare in vloed op de beweging of intensiteit van de storm uitgeoefend. Advertentie Uit het Leidsch Dagblad van 20 Sept. 1861: Woensdag had op de zwem- inrigting „Rijnzicht" bij Leiden een wedstrijd plaats tusschen jongelieden beneden de 18 jaar. Een vrij talrijk publiek woonde dit feest bij. Aanstaande jaar zal, naar wij vernemen, bij ge legenheid van het 5-jarig be staan der inrigting weder een groote wedstrijd worden gehou den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1