Moord en brand schreeuwen of wegen
naar de genezing gaan zoeken?
Koningin Elly verovert Alphen
jmet optocht „Kleur en Fleur":
Met de uiterste zorg: waken voor
veiligheid van onze samenleving
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1961
Bloemenkoningin Elly v. d. Werf (18) heeft
Alphen veroverd bovenste foto). Met haar leuke
kleedje, waarin zij was gehuldmet haar hartver-
overende lachje en met de grappige wagen, waarin
zij in gezelschap van twee pages en geëscorteerd
door ruiters en amazones van de Alphense Rij-
vereniging de bloemenoptocht Kleur en Fleur''
opende.
De vele muziekverenigingen, die de fleurige stoet
vergezelden bliezen hoog van de toren, zodat heel
Alphen kon horen, dat de stoet er aan kwam. De
feestvreugde werd nog verhoogd door een brui
loftsstoet. die twee keer de optocht kruiste.
Het vele publiek en de loftuitingen van wet
houder Rogaar waren even zovele blijken, dat het
comité er verstandig aan heeft gedaan ook dit jaar
weer een bloemenoptocht te organiseren.
De wethouder noemde .JCleur en Fleur" een cul
tureel evenement, waarvan Alphen er nog te weinig
heeft. Daarom geeft het gemeentebestuur aan deze
optocht een belangrijke plaats in het gemeenschaps
leven.
Wethouder Rogaar heeft op charmante wijze ge
assisteerd door de bloemenkoningin de prijzen uit
gereikt. En dat waren er heel wat.
Afdeling groepen: 1. Gymnastiekvereniging DOS.
2. Alphense Ruiters. 3. Korfbalclub „Tempo".
Afdeling personenwagens: 1. Auto West van de
firma Bezemer. 1. garage Bervo. 2. rijschool Rijn
land van de firma Oudshoorn, 2. firma A. v. d.
Snoek, twee derde en vierde prijzen aan de auto
rijschool en autoverhuurbedrijf D. van Nielen. 4.
Flexa verffabricken, firma K. Haak, 5. garage Ber-
vor. 5. firma P. G. Tuyn.
Afdeling praalwagens: 1. tricotageindustrie
Hollandia(beker beschikbaar gesteld door ..Flo
ra" Rijnsburg)2. Kon. Ned. Mij. v. Tuinbouw en
Plantkunde, afd. Alphen aan den Rijn. 3. Speel
tuinvereniging „Vreugdeoord" (bronzen medaille
van het Leidsch Dagblad).
Bloemenkoningin Elly v. d. Werf kreeg een
schrijfset.
Een herinneringsmedaille kregen de muziekver
enigingen. alsmede de Commissie Jeugdwerk. de
firma Rookla. haardenhuis en smederij P. Roze-
straten. de judo-club Alphen aan den Rijn. firma
De Knijff, Jan van Dam. die met een versierde fiets
en feestelijk uitgedost aan de optocht deelnam en
de twee pages Wim van den Akker en Gerrit
Ripping.
(Foto Leidsch Dagblad)
En onophoudelijk wijzen op de gevaren!
(Van een bijzondere medewerker)
De mens. die een misdaad pleegt is aan het einde gekomen van een
lange weg. waarop hij al struikelend voortging, steeds weer met zich
zelf en met de buitenwereld in conflict, totdat het tot een uitbarsting
kwam.
Wij hebben in het vorige artikel trachten uiteen te zetten welk een
uiterst gecompliceerde toestand daarmee is geschapen voor de mis
dadigers en voor de maatschappij.
Die maatschappij ziet mensen ..abnormaal" handelen die zich
overigens ..normaal" gedroegen.
Zij worden dus ook in de strafopleiding ..normaal" behandeld. De
maatschappij is vaak niet in staat door het masker van normaliteit heen
te zien dat de gederailleerde zichzelf heeft aangemeten.
Wat de zaak nog ingewikkelder maakt is. dat ook die gederailleerde
zich niet bewust is achter een masker te leven.
Hij is naar zijn eigen idee volkomen normaal, kan vaak zijn eigen
uitbarstingen niet verklaren of stelt ze tegenover de hem vijandige
omgeving als een soort afweer-reactie. Die reactie kan door de maat
schappij niet worden geaccepteerd. Zij heeft ter afdoening van de door
die reactie geschapen situatie het instituut van de strafrechtspraak
achter de hand en zo komt dan tenslotte de gederailleerde in aanraking
met de Justitie.
PRINSES IRENE OP
TOURNEE IN MEXICO
Prinses Irene, die gelijk bekend thans
een vakantie doorbrengt in Mexico,
heeft gisteren per helikopter een tour
nee gemaakt langs verscheidene toeris
tenplaatsen in het Mexicaanse binnen
land.
Zij was vergezeld van mevr. Eva Samano
Lopex Mateos. de echtgenote van de
Mexicaanse president en Avecita, de
dochter van het Mexicaanse staatshoofd.
Het gezelschap bezocht o.m. Taxco en
Ixtapan de la Sal.
Eerder in de week was de Prinses gast
geweest op een feestavond die gegeven
werd door de zoon van de Italiaanse
industrieel Carlos Agostoni. Ook Aveci
ta was hierbij aanwezig.
Nieuwe uitgaven
Een vrouw staat terecht, door E. Maass
Van Koningskind tot Koningin. De Jeugd
van Koningin Elizabeth I van Engeland,
door M. Irwin.
De mountles komen!, door F. Larsen.
Wals op de vulkaan, door F. Habeck
Zondares?, door L. Baud.
Luie dweilen Felle vechters; Het
vissen op brasem en zeelt, en
Sluimerend dynamiet; Het vissen op
karper, door A. van Onck en C. J. van
Beurden. Verschenen ln de serie „De hen
gelsport in de praktijk"
Volkswagen. Technische gegevens en
praktische wenken, door Han Bouvy, ln
opdracht van de ANWB.
Op bezoek by onze Zweedse Karin, door
M. Roolfs, E. C. van Houten en L. v. d.
Pol.
Pericles, ons Griekse vriendje, door M.
Roolfs en L, v. d. Pol. Red. Nederlandse
uitgave: W. F. de Bree, Wassenaar. Deze
deeltjes, geïllustreerd met fraaie kleuren
foto's, verschenen ln de serie „Dit is ons
land". Uitg.: Zuid-Hollandsche Uitgevers
maatschappij, Den Haag.
Panter in zyde, door G. Kaus
Over liefde praten wij later, door F. F.
Braun
Het wondere kristal. Het vervaardigen
van kristallen, door A. Holden en P. Sin
ger. Elsevler-pockets. Elsevier. Amsterdam.
De weg van Harry Belafonte, door J.
Wells.
Fran^olse Sagan vraagt een antwoord,
door G. Hourdln
Noord-Zuid verbinding. Samenhorigheid
en samenwerking van de Lage Landen,
door dr. M. van Haegendoren en prof. dr.
H. D. de Vries Relllngh.
Uitg.: Lannoo, Tielt/Den Haag.
Ergens zit *t scheef
Nochtans, zo hebben w|) geconsta
teerd toen w(j spraken over misdadigers
en „psychopaten" kan feilen met straf
niet voorkomen en niet genezen wor
den.
Daarmee wil niet gezegd zfjn dat
maatregelen overbodig zfjn, maar wel.
dat straf alleen niet voldoende is.
Dit nu is niets nieuws, zy het dan dat
deze opvatting nog niet zo oud is en nog
niet zo absoluut wordt aanvaard. Toch
komt de misdadiger niet meer uitslui
tend in contact met de rechter. Ook de
psychiater, de maatschapeiyk werker,
de arts bemoeien zich niet hem. Maar
ergens zit er iets scheef. In het samen
spel tussen justitie en de andere latten-
I ties die zich met de delinquent
bemoeien staat teveel verschillende
denksystemen tegenover elkaar.
Vlees noch vis
De rechter heeft zich in feite toch
I slechts te bemoeien met de straf toebe
deling. Hij neemt weliswaar kennis van
de psychiatrische- en voorlichtingsrap
porten. leest over „debilitas mentis",
ziekelijke stoornis van de geestvermo
gens, „psychopatische aandoening" en
neemt op grond daarvan ln zijn vonnis
een clausule op over plaatsing van de
delinquent ln een inrichting, geheel of
gedeeltelijk on t voorwaardelijk, over
psychiatrisch toezicht en over reclasse-
ringstoezicht. Voor hem blijft de delin
quent echter in de eerste plaats de ge
strafte.
De psychiater ziet hem in de eerste
plaats als een zieke.
En zo ontstaat er dus een merkwaar
dige sfeer rond de gederailleerde, die ln
dit onvolkomen samenspel tussen twee
instanties noch vlees, noch vis is.
En zo zit de gevonniste zyn straf uit,
waarna hy eventueel als ter beschikking
gestelde verder wordt verpleegd. Dan
komt het moment van zijn invrijheid
stelling.
En als hy wéér in conflict komt met
de maatschappij constateert de rechter
hoofdschuddend: „Nu is er al zoveel aan
je gedokterd, maar je schynt niet te wil
len!
Dan moet je maar eens flink ge
straft worden. Die niet horen wil moet
voelen!"
Deze reactie is van de rechter begrij
pelijk. Hij heeft immers alleen maar
te straffen en de maatschappij te be
schermen tegen ongewenste indringers.
„Bescherming tegen
dit tuig"
De psychiater intussen zit met het
probleem waarom die man, waaraan hy
reeds zoveel had gedokterd, wéér is ont
spoord. En in het zoeken naar een op
lossing wordt hij allerminst geschraagd
door de maatschappij welks „normale"
leden met verontwaardiging hebben
kennis genomen van het zoveelste delict
en die roepen om „bescherming tegen
dit tuig". En nogmaals, dat is begrijpe
lijk. De maatschappij heeft geen inte
resse bij ontspoorde op proefverlof ge
zonden psychopaten of bij ontsnapte di
to's. Haar leden willen rustig leven, zon
der vrees en zonder geïrriteerd te wor
den door criminele explosies, die zij niet
kunnen gebruiken.
Desondanks heeft die maatschappij
met het probleem te maken. Ook „psy
chopaten" behoren tot haar voortbreng
selen en zij zal zich ermee hebben te be
moeien. En tot dusverre strafte de
maatschappij alleen maar hetgeen
het probleem niet oploste en gaf als
concessie aan de nieuwere inzichten de
psychiater een kans zich verder met de
vuile was" te bemoeien.
En de maatschappij naqi met afschuw
en verontwaardiging kennis van de mis
lukkingen. Let wel: van de mislukkin
gen. Van de geslaagde gevallen hoort
geen mens!
minstens even belangrijk is. dan kan
hij ln een confrontatie met een gecon
troleerde normale werkelijkheid leren
wat er bij hem aan schort. Nodig zal
dus zijn dat hij gebracht wordt in een
goed gecontroleerd adequaat (is ge
schikt) milieu, waar hij onderworpen
kan worden aan een zeer Intensieve so
ciaal-pedagogische benadering en dit is
in feite ln iedere gevangenis en ln iedere
inrichting onmogelijk.
Alle eigen individualiteit en alle eigen
verantwoordelijkheid wordt daar wegge
nomen. Het aankweken van verant
woordelijkheid voor eigen en andere da
den geschiedt daar niet.
Er is te weinig intensieve op de per
soonlijkheid gerichte controle, die het de
behandelende geneesheer mogelijk
maakt in langdurig contact met zijn
patiënt door te dringen tot zijn wezen
lijke noden, wezenlijke roerselen, mo
tieven en angsten, er is te weinig juist
gerichte menselijkheid.
En men vergete dat vooral niet
gevangenissen en dergelijke instituten
zjjn broeinesten voor het ontstaan van
nieuwe delicten. Een uitzondering (als
byv. de Van der Hoevcnkllniek in
Utrecht) daargelaten, belandt de psy
chopaat tot dusver in inrichtingen, die
niet voldoende de mogenlijkheld hebben
het genezingsproces op adequate wijze
aan te pakken. En het vergt nogal wat.
Het vergt véél (dure) ruimte, het vergt
een grote staf van uitermate kundig en
geschoold personeel, van artsen, psy
chiaters, verplegers en pedagogisch ge
schoolde medewerkers, die precies we
ten waar ze mee bezig zijn.
Psychopaat is
hypergevoelig
Openstellen
voor nood
Waar het omgaat is, dat het denken
van de maatschappij niet in eerste aan
leg is gericht op genezen.
Het duidelijke bewustzyn dat men hier
met gestoorden, met zieken te maken
heeft, ontbreekt. „Nou ja", zegt men
dan. dat is geinakkelyk. je hoeft maar
zogezegd „gestoord" te zyn en je kunt
j? gang maar gaan! Een feit is evenwel,
dat het hier niet gaat om mensen die.
zogezegd ..gestoord" zijn, maar om men
sen die dit werkelijk zijn en die dit
helaas vaak zelf niet beseffen.
Dat maakt hun genezing moeliyk,
maar niet onmogelijk als de maatscnap-
pi) maar zou willen accepteren dat deze
mensen graag geholpen willen worden,
als ze eerst maar beseffen, dat ze ziek
zijn en als er maar de juiste methoden
zijn om ze te behandelen. Die zijn er
nog niet! En daar zit de kern van het
probleem! Alle tot dusver gevolgde me
thoden zijn onjuist geweest en het is - tö -
voor de „normalen" een dure plicht de gebracht Is ui een sfeer waarin
abnormalen te helpen door het vinden *jet ®*m nlets doet. De psychopaat Is
van de juiste methode. daarenboven niet ongevoelig HH Is juist
hvpergevoellg. Hoe makkelijk zijn hem
Wanneer men de psychopaat bena- niet wonden toe te brengen. En daar
dert, zal daarvoor nodig ztjn een zich reageerde hij immers op met het dra-
maximaal openstellen voor zgn noden cen van „een masker van gezondheid",
en moeilijkheden met alle behoud van „verlgens zonder dit zelf te welen. Breng
de zo noodzakelijke objectiviteit. Hem htnl dus in een sfeer, waarin hij beseft
zal het besef moeten worden byge- I een „masker" te dragen en waarin hij
bracht, dat zijn gedrag leidt tot con- i.eseft dat die dracht zinloos is, waarin
flicten met de gemeenschappelijke norm hij ook zijn „masker" eindelijk durft te
de maatschappij). laten vallen, en de eerste stap op weg
Mogelyk zal bU hem dan het ziekte- nAar zyn genezing ls gezet,
inzicht ontstaan (zo dat er niet was).
Scheve verhouding
De genezing zal desondanks een moei
lijke affaire worden. Het zal, met het
systeem dat wij tot dusver kennen niet
Het is eenvoudig neergeschreven: wel doenlijk zijn. Er zullen investerin-
Het is dus niet de bedoeling de psy
chopaat maar vrij te laten rondlopen,
evenmin als het er om gaat hem maar
zinneloos op te sluiten. Het gaat erom
zijn werkelijkheid te plaatsen in ade
quate omstandigheden tegenover de
maatschappelijke werkelijkheid en hem.
in voor hem begrijpelijke taal en met
voor hem zinvolle methodieken, te wij
zen op zijn afwijkingen en te overtuigen
van het feit dat het inderdaad afwij
kingen zijn. En dat moet men met te
bang zijn dat er „ongeneesbaren" zullen
zijn. Veel ongeneesbaren zijn ongevoe
lig voor genezing, omdat het ze niets
doet.
Men denke maar eens aan het geval
van Iemand met een slechte adem. Hij
zal daar niets aan doen. zolang hil er
zelf geen last van heeft. Desondanks
heeft zijn omgeving er last van. Pas als
hy geplaatst wordt in een situatie waar
in hy zelf er de last van ondervindt, zal
hy bereid zijn zich te laten genezen.
Zo zal ook de „ongeneesbare psycho
paat", gevoelig zijn voor genezing, wan-
Totale ommekeer
in gedachtengang
„maximaal openstellen voor zijn noden
en behoeften met behoud van de zo
noodzakelijke objectiviteit". Maar het
betekent in feite een totale ommekeer
in gedachtengang en benaderingswyze
gen moeten komen, gebouwen moeten
worden neergezet, behandelende genees
heren moeten worden opgeleid. Maar zo
lang dat niet gebeurt, zolang wy de
psychopaat van de verkeerde hoek uit
In feite is het immers tot dusver nog benaderen, zolang er tussen ons straf-
maar al te veel zo. dat de maatschappij [systeem en ons genezingssysteem een
de psychopaat niet ziet als een gestoorde. Httupononna «n e„v,o„A
waarvoor men zich dient open te stellen,
maar als een lastig, een gevaarlijk
schepsel, dat in de eerste plaats straf
heeft verdiend, en dan nn Ja, des
noods nog wel wat behandeld mag
worden, maar dan moet-ie niet verve
lend wezen!
Kort gezegd zullen wy dus eerst de
psychopaat zelf ervan moeten overtui
gen patient te zyn voor en aleer wy
aan zyn genezing kunnen werken. (Im
mers, een mens die zich niet bewust is
ziek te zyn, valt niet te genezen).
Dan zullen we hem moeten benaderen
met voor hem geschikte methoden in
een voor hem geschikt milieu. Wy kun
nen niet van hem verwachten, dat hy
zonder meer gevoelig is voor onze argu
menten, wy kunnen niet decreteren:
„Hij doet maar. zoals wy het willen",
want dan geneest hy in ieder geval
niet!
Men begrijpe ons niet verkeerd. Wan-
discrepantie een scheve verhouding
bestaat, is het niet helemaal eerlyk hem
de schuld te geven van onze misluk
kingen. Laat ons het zó stellen:
Wanneer een patiënt aan kanker ïydt
en hy overiydt, zeggen we dan „zyn
eigen schuld" of zeggen we dan, „helaas
waren wy niet in staat hem te gene
zen"?
Déér ligt de vraag die wy onszelf
dienen te stellen wanneer wy, over psy
chopaten sprekende, wraakzuchtig eisen
..sluit ze op!"
Moeten wy nu maar voortgaan op de
oude vertrouwde weg? Moeten wy nu
maar psychopaten stoppen in oorden
waar ze eigenlyk niet thuis horen en
moeten we moord en brand schreeuwen
by iedere mislukking?
Het „masker" genezen!
Kunnen wy ons anderzijds het risico
van mislukkingen permlteren? De vele
neer wij stellen, dat de psychopaat zélf 'h'68'* gevallen van de op proefverlof
niet beseft patiënt te zijn. bedoelen we gezondenen en de ontsnapten, die de
meest weerzinwekkende delicten begin
gen, bewijzen het tegendeel. Zij bewij
zen, dat er met de uiterste zorg gewaakt
moet worden voor de veiligheid van onze
samenleving, van onze vrouwen, meisjes
en kinderen. Zy bewijzen hoe vaak on-
de» de gegeven omstandigheden psy
chiaters en inrichtingsdirecteuren in de
situatie, waarin zy werken niet in staat
waren de ware afwijking achter .het
masker" te zien en te genezen, zy be
wijzen dat onze weerbaarheid tegen cri
minele explosies verre van voldoende is.
Zij bewyzen dat wy geheel andere we
gen zullen moeten Inslaan. Moeten wy
moord en brand schreeuwen? Hoe méér
hoe liever! Wy moeten onophoudelijk
wyzen op de gevaren waaraan wy bloot
staan. En dan niet vragen „sluit ze op"
maar: „Schenk ons eindelyk de gelegen
heid ze op de juiste wijze te behandelen
en in hun genezing onszelf te bescher
men inplaats van door hun bestraffing
daarmee niet te zeggen: „Hy wist niet,
dat hij verkeerd deed". Natuurlek wist
hy dat. Een moordenaar weet best dat
hy geen moord mag plegen, een aan
rander weet bést, dat hy niet mag aan
randen. Maar wat hy niet weet is, dat
zyn misdaad voortkomt uit zyn ge-
stoord-zyn, uit het conflict waarin hy
op grond van zijn gestoord-zyn, met de
maatschappy verkeert.
Hy beseft beslist wel verkeerd te doen,
hij weet ook heus wel dat hem daarvoor
straf wacht, maar omdat hy onaange
past is, gestoord ls, belet deze weten
schap hem niet toch verkeerd te han
delen.
„Onmogelijk"
Het gaat er dus om, dat de psycho
paat pas te behandelen is, als hy zélf
beseft onaangepast te zyn Dan
kan op hem een psychotherapeutische
geneeswyze worden toegepast en, wat onszelf te straffen
Dat de Haarlemmers trots zyn op de
vliegtuigbouwer biykt uit het uitvoerige
feestprogramma van 31 augustus. Leden
van de Pionier Automobielclub komen
met hun auto's van 1903-1930 naar Haar
lem om aan de feestelykheden deel te
nemen. Op het Santpoorterplein, waar
Fokker 50 Jaar geleden voor zyn eerste
vlucht boven Haarlem startte, zal een
gedenksteen worden onthuld door een
familielid van Fokker. Daarna zullen de
burgemeester van Haarlem en afgevaar
digden van verenigingen een krans leg
gen. De burgemeester zal om drie uur
de tentoonstelling „Van spin tot Spoet
nik" openen. Vyf minuten later werpt
een helikopter per valscherm een krans
af boven de Grote Kerk en twee minu
ten daarna passeert er op 1000 voet
hoogte een squadron van 16 straaljagers
van de Kon. Luchtmacht.
De tentoonstelling in de vleeshal zal
een overzicht geven van de ontwikkeling
Zweed verdronken
De 17-jarlge Zweedse zeeman K. Kri-
nes. een opvarende van het Zweedse
tankschip „Bornjo", liggende ln Pernis,
is gisteravond omstreeks 11 uur in de
haven by het Westerhoofd te water
geraakt en verdronken.
Na ongeveer 20 minuten dreggen ge
lukte het de politie het slachtoffer aan
de wal te brengen. Hij was toen reeds
overleden.
van de luchtvaart van de eerste periode
tot de nieuwste ontwikkelingen van de
ruimtevaart.
Er bestaan al geruime tyd plannen in
Haarlem een Fokkermonument te stich
ten aan de Schipholweg, maar de gelden
(f 100.000) zyn nog niet by een om de
onthulling op 31 augustus te laten
plaatsvinden.
die het masker dragen (II)
Mensen
Grootse herdenking
Fokker te Haarlem
De onthulling van een gedenksteen,
een tentoonstelling „Van spin tot Spoet
nik" en het afwerpen van een krans per
valscherm zullen op donderdag 31 au
gustus de hoogtepunten zyn van de Fok
kerfeesten in Haarlem. Op die dag is
het 50 jaar geleden, dat Anthony Fokker
met zyn „Spin" rond de toren van de
Grote Kerk van Haarlem vloog.
Anthony Fokker maakte op een auto
tentoonstelling in Brussel kennis met de
luchtvaart. Op Koninginnedag 1911 on
dernam de toen 21-jarige zyn vlucht in
de nabyheid van de toren van de Haar
lemse Grote Kerk. Een half jaar tevoren
had hy in Duitsland zyn vliegbrevet ge
haald.