Bourguiba handelde niet
zonder enige aanleiding
Is solidariteit tussen het Westen
en de Afro-Aziaten wel mogelijk?
Vreedzame oplossing
van 9.Berlijn' mogelijk
TERUGBLIK OP BIZERTA
DESILLUSIE
LZC en UZSC komen in hard duel
te Woerden niet tot 'n beslissing
Het Zeekacletttenkorps Nederland
vierde zijn koperen jubileum
MODERNE-ZIGZAG
NAAIMACHINES
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1961
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Als Mohammed ft'Iasmoedi vroeger Frans sprak,
dan deed hij het met zorgvuldig gemak. Achter
zijn bril en zijn pijp was de Tunesische minister
van Voorlichting een Franse intellectueel, zijn
manier van denken en spreken gestempeld door
de Sorbonne. de linkeroever van de Seine, en de
Cartesiaanse logica. Met zijn donkere haar en
zwarte ogen had hij een Fransman uit het zuiden
kunnen zijn. De 38-jarige Tunesiër behoorde tot
die slinkende groep Afro-Aziatische leiders, die
zelf gevormd door de Westelijke cultuur ge
probeerd hebben hun volken naar het Westen en
het Westen naar hun volken te trekken.
Als Mohammed Masmoudi vandaag Frans
spreekt, dan struikelt hij over zijn woorden. Er is
een Arabisch accent geslopen in zijn vlekkeloze
uitspraak van vroeger. Voor de heldere logica en
de matigende ironie van weleer zijn vlammende
verbittering en Arabisch sarcasme in de plaats
getreden. De man, die vroeger zéér .monsieur le
ministre" was, spreekt nu met armgebaren, trekt
gezichten, hoont, lucht zijn walging over Frank
rijk. Wat pijn doet is, dat hij volstrekt geen toneel
speelt. Voor hen die Masmoudi en zijn voor een
minister bijna onwaarschijnlijke eerlijkheid ken
nen. staat één ding vast: zijn razende verontwaar
diging is wasecht.
Mohammed Masmoedi heeft zich ont
zaglijk bezeerd, toen hy en zyn vrienden
en zvjn land van de Westelijke wagen
zjjn gevallen. Of zij ervan gesprongen
of geduwd zijn, is een andere vraag. Zy
hadden tegen de waarschuwingen der
neutrale landen in de verantwoorde-
lijkheid op zich genomen er zes jaar op
te biyven zitten. Vandaag staan zy b(j
de zeshonderd doden en elfhonderd ge
wonden. die de val heeft gekost. De des
illusie. de erkenning van hun ongeiyk
schroeien hun ziel
In hun plotselinge verlatenheid zoeken
zU troost in de Arabische moederschoot,
waaraan zy zich ontgroeid waanden en
die zy verzaakt hadden.
Degene, die nu, gedeprimeerd door dit
en andere tragische aspecten van de
absurde crisis om Blzerta, naar Europa
terugvliegt, merkt daar tot zyn verba
zin hoe weinig beroering deze kleine,
maar symbolische crisis verwekt heeft.
Europa heeft vakantie en die wordt toch
al bedorven door het naderend her
examen over Beriyn. Men heeft kennis
genomen van de gevechten en, al naar
zyn aard, progressief het hoofd geschud
over de ruwe parachutisten of zich con
servatief verheugd over De Gaulles
vastbeslotenheid.
Men heeft zich even vermoeid met de
vraag waar het „geiyk" lag, ïykt te ge
loven dat de crisis is begonnen met het
eerste Tunesische schot op een Franse
helikopter en doet het probleem af met
de vraag: „Waarom is die anders zo
redelyke Bourguiba subiet gek gewor
den?"
Zulke persooniyke, maar incidentele en
geïsoleerde probleemstellingen vervangen
in het Westeiyke politieke denken helaas
nog steeds grotendeels de pogingen tot
een analyse van de fundamentele pro
cessen te komen. Terwyl pro-Westelyke
Afrikanen en Aziaten al in serie van
onze wagen zyn gevallen, geduwd of ge
sprongen - terwyi dat voor ons een fun
damenteel probleem vormt, dat beslist
over de vraag of het Westen uiteinde-
lyk zelf een geïsoleerde minderheid zal
worden in de wereld, zoekt men by ons
eerder het antwoord in het humeur van
Bourguiba of in de trots van De Gaulle.
zonderingspositie gekomen, pyniyker
nog door het naderen van de confe
rentie der neutralen in Belgrado,
waaroor Tunesië als „Westelyke lakei"
niet was uitgenodigd. Bourguiba had
het gevoel dat het Franse plan om
Algerye onafhankeiykheid te geven
en dan een Noordafrikaanse federa
tie te stichten, waarvoor Bourguiba
als leider werd aangeduid, in feite een
manoeuvre was om re Noordafrikanen
tegen elkaar uit te spelen. De Fransen
fluisterden de Algerynen immers in
dat die op Bourguiba niet hoefden te
rekenen „want die was al verkocht".
Bourguiba vond nu dat hy een gebaar
moest maken om te bewyzen dat hij
mogelijk wel een onafhankelijke sym
pathisant, maar geen vazal van het
Westen was, anders dreigde zyn zorg
vuldig opgebouwde „positie in de
marge", zyn bemiddelaarsrol tussen
het Westen en de neutralen, verloren
te gaan. Hy achtte een krachtdadige
eis aan Frankryk om de belofte tot
onderhandelingen over de evacuatie
van Bizerta na te komen, het minste
dat hy kon doen. De basis Bizerta was
niet louter een prestigekwestie. De
Gaulles positie werd nog steeds be-
dieigd door een staatsgreep van rechts.
Wanneer die zou lukken, is een blik-
semaanval van Bizerta uit op de FLN-
troepen in Tunesië geen hersenschim
maar vermoedeiyk slechts een kwestie
van tyd
Fouten
Toetssteen
De onderontwikkelde Tuneslërs hebben
zich daarentegen, terstond na het ont
waken van Bizerta, een meer ter zake
doende vraag gesteld: „Is er een natuur
lijke solidariteit, een identificatie van
doel en idealen, mogelijk tussen het
Westen en de Afro-Aziaten?" De Tune-
siérs hebben die vraag in de overhaas
ting van hun radeloze woede met „neen"
beantwoord. Zo het al niet te laat is,
dan is het toch de allerhoogste tyd dat
het Westen zich ernstig over die vraag
gaat beraden. Want als wy er niet in
slagen die vraag positief te beantwoor
den dan keren wy, internationaal gezien,
de rug tot de jungle. En de Tunesische
crisis is in de ogen van de Afro-Aziaten
een toetssteen geworden.
Een eerste voorwaarde, veel dringen
der nog dan economische hulpverlening,
is dat het Westen niet met twee maten
meet. Als wy Franse rechten, soevereini
teit. mensenlevens heiliger achten dan
Tunesische, dan valt niet te verwachten
dat Tunesië by het Westen zal willen
behoren.
De Tunesiërs hebben niet minder rechts
gevoel -lan wy omdat zy minder indus
trieën hebben. Men mag misschien uit
de Franse voorlichting de indruk hebben
gekregen dat Frankrijk de verdrukte on
schuld was, maar de Franse pers is zo
langzamerhand aardig geiykgeschakeld
en was bovendien zorgvuldig op de crisis
om Bizerta voorbereid. Ais men zich dis
tantieert van de vraag waarom de „re
delyke Bourguiba subiet gek is gewor
den", mag men tenminste kennis nemen
van de juridische en politiek argumen
ten vóór de Tunesische actie tegen Bi
zerta Of men die actie dan wil biliyken
is een andere zaak, men kan haar al
thans begrypen.
Argumenten
Het Tunesische standpunt grondt op
het volgende:
Juridisch. Frankrijk bezat de basis
in Bizerta niet op grond van een ver
drag, maar als laatste overblyfsel van
de Franse bezetting van Tunesië. De
Franse aanwezigheid in Bizerta werd
door de Tunesische regering slechts
tydeiyk en onder steeds herhaald pro
test getoleree De Fransen hebben
het principe van de Tunesische soe
vereiniteit over Bizerta trouwens ex
pliciet erkend. Juridisch gezien hadden
de Tunesiërs het recht om militaire
overvluchten te verbieden en zoals
de Sowjet-Unie dat met de U-2 deed
overtreders neer te schieten. Of dat
politiek verstandig was, is wat anders
Maar men kan -noeilyk Tunesië het
recht ontzeggen dat De Gaulle zich
toemat, toen hy zyn Amerikaanse
oondgenoten verzocht hun bommen
werpers uit Frankryk terug te trekken.
Politiek. Bourguiba was tegenover de
neutrale landen en vooral tegenover
de Arabieren cn Algerynen in een uit-
Zeker heeft Bourguiba politieke fou
ten gemaakt: hy heeft zich tegen de Al
gerynen laten uitspelen, hy heeft em
pirisch gezien onvoldoende laten biy-
ken dat het hem dit keer ernst was en
hy heeft de Franse reactie verkeerd ge
taxeerd. Die laatste twee fouten kan
men echter ook zyn Westeiyke gespreks
partners aanwryven. Men kan het on
danks alles met Bourguiba oneens biy-
ven, maar men kan niet zeggen dat hy
zonder enige aanleiding als een dwaas
heeft gehandeld. De Tunesiërs en Bour
guiba zelf stellen zich nu echter een
diepgaander vraag: „Was de politiek
van samenwerking met het Westen een
fout, een kunstmatige tegennatuuriyke
constuctie, die het op den duur tegen
de stroom van het neutralisme, geen
stand kon houden?" Dat is een drin
gende vraag.
Tunesië stond met Nigerië, India en
Brazilië op de iyst van „welwillende
neutralen" waar Amerika met het voile
gewicht van zyn hulpverlening zou la
ten zien, dat het binnen afzienbare tyd
stagnerende economieën op gang kon
brengen. Als het Westen het econo
mische antwoord op die uitdaging niet
van een politiek complement kan voor
zien, dan valt te vrezen dat dit experi
ment in Tunesië niet op zal gaan.
Oud-minister Staf
in Suriname
In Suriname is aangekomen de Ne
derlandse oud-minister ir. C. Staf, pre
sident-directeur van de Ned. Heide-My.
Ir. Staf, vergezeld door de heer Greif
uit Duitsland, zal met de Surinaamse
autoriteiten overleg plegen voor de doch
teronderneming van de Heidemaat-
schappy, de Lareco.
Deze maatschappy is nauw betrokken
by het aanleggen van vliegveldjes en
het openleggen van het Surinaamse
binnenland. Verder zullen de mogelijk
heden worden onderzocht voor Duitse
investeringen in Suriname voor de ver
dere opbouw van het land. Dit bezoek
is een gevolg van de besprekingen van
Surinaamse ministers kortgeleden met
Duitse regeringsinstanties te Bonn.
Verklaring van Dean Rusk
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
heeft gisteravond in Washington
tegenover verslaggevers omtrent
het Berlijnse vraagstuk verklaard:
„Er bestaat geen reden waarom
dit probleem niet door vreedzame
middelen zou kunnen worden op
gelost, indien de wederpartij aan
de andere zijde van het IJzeren
Gordijn bereid is het in dezelfde
geest te benaderen".
Rusk zei dit na een bezoek aan het
Witte Huis, dat hy had afgelegd voor
zyn vertrek naar Parys, waar hy de
morgen beginnende conferentie der
Westelyke ministers van Buitenlandse
Zaken zal bijwonen.
In antwoord op de vraag, of in Pa
rys ook zou worden gesproken over de
vooruitzichten voor een later in dit jaar
te houden Westerse topconferentie, ant
woordde Rusk: „Het is mogelijk, dat dit
punt ter sprake zal komen. Ik heb
Mijnongeluk Metz:
hoop opgegeven
De hoop op het nog levend aantref
fen van de zeven mynwerkers, die in
een myn naby Metz zijn ingesloten, is
opgegeven. Dit is gisteravond door de
myndirectie meegedeeld.
Oorspronkelyk waren, als gemeld, twee
mynwerkers door vallend gesteente af
gesneden. Vijf mynwerkers snelden hen
te hulp, doch ook zy werden door een
nieuwe instoring afgesneden.
reeds eerder gezegd dat er op het ogen
blik nog geen vastomlijnde plannen voor
een dergelyke byeenkomst bestaan".
In antwoord op een andere vraag
zei Rusk dat hy thans niet over in
lichtingen of een plan beschikte betref
fende een eventuele conferentie tussen
de hoogste leiders van Oost en West.
De minister zei verder dat hy zich
uit Parijs naar Italië zou begeven, waar
hij een dag aan het Comomeer zou
doorbrengen. Vervolgens zou hy m Mi
laan een onderhoud hebben met de
Zaken Segni.
Eenvoudig
In zyn verklaring over Beriyn zei
Rusk nog: „dit is geen tyd voor roe
keloze woorden of daden. Het Berlynse
vraagstuk is in wezen zeer eenvoudig.
Er heerst vrede in Beriyn en het is
niet nodig deze te verstoren. Er be
staat vryheid in West-Berlyn en wij
kunnen niet toestaan dat deze vryheid
wordt ondermynd of vernietigd".
In New' York heerst zo'n hitte,
dat men ten behoeve van de jeugd
op verscheidene plaatsen de brand-
kranen heeft opengedraaid, zodat
plassen ontstaan, waarin de kinde
ren naar hartelust verkoeling kun
nen zoeken.
„Nu zyn er sommigen, die denken
dat het negatief of ouderwets is óm
de bestaande toestand te willen hand
haven. Doch wy kunnen geen veran
dering in de bestaande toestand in Ber
lijn toestaan, die ten koste zou gaan
van vrede en veiligheid in Midden-
Europa", aldus Rusk.
Sensationeel scoreverloop
Gisteren is in het Marine-opleidingskamp door 277 zeekadetten het koperen
jubileum van het zeekadettenkorps Nederland gevierd. Op 18 februari 1949 werd
op initiatief van de tegenwoordige kapitein-luitenant-ter-zee b.<L A. Kroeze in
Gouda de eerste afdeling zeekadetten opgericht. Later zyn er nog acht afdelin
gen bygekomen in Maassluis, Amsterdam, Schiedam, Arnhem, IJmuiden, Den
Haag, Groningen en Rotterdam.
De doelstellingen zyn nog altyd de
zelfde: jongelui in de leeftijd van 13-18
jaar, die naar zee willen, op te vangen
en hun belangstelling aan te wakkeren
en te richten, o.a. door zaterdags en
in hun afdeling onder deskundige leiding
onderwys te geven over de zee en de
zeevaart en hen met het schip en alles
wat daarmee verband houdt, ver
trouwd te maken.
De afdelingen, die thans in totaal
420 zeekadetten tellen, beschikken over
oude schepen. Het schepenbezit vraagt
dringend om uitbreiding en vernieuwing.
„Wy willen het liefst, dat elke afdeling
ook inderdaad de beschikking heeft
over een bruikbaar schip, byv. een voor
malige mynenveger", aldus mr. J. J.
Ooievaar, voorzitter van het Zeekadet
tenkorps Nederland.
In de loop van de 12 Jaar zyn 443
zeekadetten <45 ook inderdaad naar
zee gegaan (Marine, koopvaardy en vis-
sery). „Het is ons echter vóór alles te
doen om de belangstelling voor de
zee en de zeevaart te wekken, wy zyn
en blijven een zeevarende natie en wat
het wekken van die belangstelling be
treft heeft het zeekadettenkorps aan
zijn doel beantwoord", aldus mr. Ooie
vaar. Daarvan getuigde ook de Comman
dant Zeemacht Nederland, Schout-by
nacht mr. A. N. baron de Vos van
Steenwyk, die de gelukwensen namens
de Kon. Marine aanbood. Spr. had de
wensen om op te leggen schepen in be
zit te krygen vernomen. Hy zeide deze
verlangend aan de voet van de Marine-
troon te zullen neerleggen.
Aan de feestelykheden namen o.m.
Het Zeekadettenkorps Nederland
bestaat I2Y2 jaar. Het koperen
jubileum werd gisteren gevierd in
het Marine Opleidingskamp te HS-
versum en besloten met zeilwed
strijden op de Loosdrechtse Plas
sen. Deze foto geeft daarvan een
beeld.
tal van Marine- en koopvaardy-autori-
tietne deel, o.a. de vlag-officier mate
rieel, vice-admiraal J. J. van der Schat
te Olivier, de vlag-officier personeel
Schout-by-nacht A. van Karnebeek en
namens het Departement, Schout-by -
nacht b.d. J. Giel. De koopvaardy was
o.m. vertegenwoordigd door de vice-
voorzitter van de Kon. Ned. Redersver
eniging, de heer H. Harinck en diverse
andere directieleden van stoomvaart- en
ndere maatschappyen.
Na een defile van de zeekadetten zyn
tal van onderdelen van hun lessen ge
demonstreerd. Op de Loosdrechtse plas
sen werd gezeild in B-2-sloepen van de
Kon. Marine. De jubileumviering werd
's avonds besloten met een cabaret
voorstelling in het Marinekamp. Zondag
zal een feestelijke ouderdag voor de zee
kadetten, die tot a.s. maandag in Loos-
drecht blyven, worden gehouden.
Tweede ontmoeting
is noodzakelijk
In een sensationeel spannende wed
strijd hebben UZSC uit Utrecht en
LZC niet uit kunnen maken, welke
vereniging volgend jaar in de eerste
klasse zal spelen. Na een bikkelhard,
maar slechts zelden unfair, uiterma
te enerverend duel werd niet alleen
de gewone speeltijd met een gelijk
spel afgesloten, maar werd ook de
verlenging een gelijkspel. Zodat na
i meer dan een uur polo scheidsrech-
l ter Van der Voet, die uitstekend ar-
I bitreerde, tot een volgende wedstrijd,
wederom in Woerden te verspelen
moest besluiten. Die wedstrijd zal
dan waarschijnlijk gespeeld ivorden
op woensdag. Gisteravond kwamen
de ploegen, aanvankelijk althans,
geen datum overeen.
De wedstryd begon met een zenuw
achtig aanvallend UZSC, dat voor het
doel domme dingen deed. Uit een van
die domme dingen kwam de bal vry in
de Leidse achterhoede, Siem Ouwerkerk
was weg en de eerste treffer lag achter
de Stichtse keeper (0-1). De stryd werd
nu meteen feller, maar wat de Utrech
tenaren ook probeerden, er kwam geen
schotrype kans uit. Wel kwam het doel
van Jan Ileck een paar maal in gevaar,
maar dat gebeurde ook met het doel
aan de andere kant. Hard, heel hard
was het spel. Van Leidse zyde hield men
daarby het hart vast, daar de gerouti
neerde Dick Timmermans door een mo
torongeluk uitgeschakeld op de kant
i zat en Erik Koper hem moest vervangen,
I wat in een dergelijke belangryke wed-
1 strijd geen gemakkelyke opgave was.
I Hans van Tol bleek op een gegeven mo
ment met de midachter in duel, toen
j de bal aan de andere zyde was. Van
Tol kreeg een rechtse boven water,
waarop dè scheidsrechter, die aan de
andere zyde stond, terecht beide vech
tersbazen het water uit wees. Later
bleek dat Hans van Tol een lichte her
senschudding had! Maar overigens was
dit eigenlyk het enige echte onaange
name moment van de gehele wedstryd.
De tyd ging door en speeltyd na speel-
tyd verstreek, zonder dat er iets in de
stand veranderde. Pas aan het eind van
de derde maakte UZSC met een schot
van dc twee meter gelijk. De ploegen
konden niet meer, maar moesten nog
door, waarby UZSC steeds wisselde, ter
wyl "LZC met zeven man bleef spelen.
De vierde speeltyd leverde geen doel
punt op.Wel was LZC er dichtby toen
Hans Slooter zyn bewaker verschalkte
en keihard tegen de lat schoot. Er werd
dus weer met gelijke stand geëindigd en
opnieuw moest er verlengd worden. Toen
begon het spektakel pas goed. Eerst
brak Siem Ouwerkerk geheel vry door,
maar schoot tegen de keeper. Daarna
scoorde dezelfde speler met een mooie
doorslagbal op een zoever uit het ach
terveld van Gerrit Overdykink, maar
UZSC maakte alweer gelijk van een
drijfpartijtje op de twee meter. Toen
vlak voor het einde UZSC ook nog een
derde doelpunt produceerde was zelfs de
LZC-aanhang luidruchtig op de tribune,
er van overtuigd dat het mis zou gaan.
Maar niet de ploeg zelf, die met volle
bezetting doorstootte, Jan Krygsman
kwam vry voor het doel, maar in schot
rype positie werd hij teruggetrokken.
Strafworp dus. Onder ademloze stilte
werden de posities ingenomen. Een fluit
je, een droog schot en de beslissings
wedstrijd was een feit. Wat er daarna
gebeurde was èn in tyd èn in belang
rijkheid niet meer de moeite van het
vertellen waard. Aldus een zeer goed
resultaat van de Leidenaren in een
zware wedstryd.
SPORTSPEINTERS
De honkbalwedstryd tussen een
Nederlands bondsteam en de Amerikaan
se legerploeg „Chateauroux Sabres", die
gisteravond te Wassenaar werd gespeeld,
is tydens de zevende innings gestaakt
wegens duisternis. De stand was toen
7-5 in het voordeel van de Amerikanen.
De Amerikaan Frank Budd heeft
gisteravond tydens internationale atle
tiekwedstrijden in Göteborg de 100 me
ter gewonnen in 10,2 sec. De Canadees
Harry Jerome met Armin Hary hou
der van het wereldrecord <10 sec)
werd tweede in 10.5 sec. Wereldrecord
houder Ralph Boston <VS> won voorts
het verspringen met 7.95 meter.
Tijdens exhibitiewedstyden in Poert-
schach (Oostenrijk) heeft de Chileen
Luis Ayala met 6-2, 7-5 van de Austra
lische Wimbledonkampioen Rod Laver
gewonnen. Het was de tweede keer na
Lavers overwinning op Wimbledon
waar hij in de halve finales Ayala uit
schakelde dat hij in de Chileen zijn
meerdere moest erkennen. Eerder had
Ayala zich, tijdens een internationaal
toernooi in Gstaad (Zwitserland), reeds
de sterkste getoond.
Advertentie
I 350.—
f 395.
i 440.—
en hoger.
Alle modellen elektrisch in koffer.
MEERPOEL'S
NAAIMACHINE-BEDRIJF
BREESTRAAT 171
Gisteren zijn in Vichy «Frankrijk) de
eindwedstrijden van het tennistoernooi
om de Galea-beker begonnen. Na de
eerste dag is zowel in de ontmoeting
ItaliëFrankryk als in de wedstryd
Spanje—België een gelijke stand be
reikt: 1-1.
In de vierde ronde van het zone-
schaaktoernooi in de Tsjechische plaats
Mariënbad heeft onze landgenoot Ba-
rendregt remise gespeeld tegen de Joe-
goslaai Ciric. De Oostduitser Uhlmann
leidt in dit toernooi met 3 punten 1
afgebroken partij, Gevolgd door de
Tsjech Filip met 3 punten. Dr. Baren-
dregt deelt de 13e en 14e plaats met de
Oostenrijker Gragger.
De Nederlandse eredivisieclub For-
tuna'54 heeft gisteravond met 7-4 ge
wonnen van het Luxemburgse Spora.
De ruststand fn deze ontmoeting; die te
Luxemburg werd gespeeld, was 4-2 in
het voordeel van de Nederlanders..
