VLUCHTELINGENSTROOM naar
West-Berlijn is groter dan ooit
Klacht ingediend door
Partij van vrije burgers"
Historische verklaring
Macmillan in Lagerhuis
BIZERTA
naar
Assemblee
WEERBERICHT
Verscherpte controle
op wegen en stations
Nieuw Sow jet-programma: binnen
twintig jaar bijna alles gratis.
(9ud Qïtt
Chroesjtsjow
reageerde fel
Prins Bernhard
gaat naar Mexico
Politie en soldaten
VIJF DUITSERS
DOODGEVROREN
Tegen dr. Paul Rijkens en
prof. ntr. W.J.A.J. Duynstee
Tsjombe netar
Kasavoeboe
Russen etaleren
vloot op NEWA
Meerderheid zal hem steunen
letnvs
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 31 JULI 1961
No. 30413
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. vaD Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De „Washington Post" meldt dat de
Sowjetrussische premier en partijleider
Chroesjtsjow fel heeft gereageerd op
Kennedy's verklaring, waarin hij zei
dat het Westen zo nodig bereid was
voor West-Berlijn ten strijde te trek
ken.
Volgens het blad heeft Chroesjtsjow
in een vlaad van woede tegenover John
Mc.Cloy, die zich in de Sowjet-Unie
bevond voor ontwapeningsbesprekingen,
fel commentaar gegeven op de ronde
taal, die door de Amerikaanse president
i9 gebruikt.
Het blad meldt dat nog onbevestigde
berichten uit Moskou willen dat McCloy
was geschokt door Chroesjtsjows hef
tige reactie.
McCloy is zondagavond van zijn be
zoek aan de Sowjet-Unle in de Verenig
de Staten teruggekeerd.
Bij aankomst in Washington zei hij
dat premier Chroesjtsjow hem een pér-
soonlijke boodschap voor president Ken
nedy had gegeven. Op een vraag van
een journalist of dit een schriftelijke
boodschap was antwoorde McCloy: „een
informele boodschap".
Verder verklaarde hij slechts dat het
ontwapeningsgesprek in Washington of
Moskou zal worden voortgezet, en wilde
zich niet uitlaten over zijn onderhoud
met premier Chroesjtsjow. McCloy heeft
vandaag een ontmoeting met de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse Za
ken Rusk en zal waarschijnlijk morgen
door president Kennedy worden ont
vangen.
Liberie zal om een speciale zit
ting van de Algemene Vergade
ring der Verenigde Naties vragen
omdat de Veiligheidsraad van de
wereldorganisatie er zaterdag niet
in is geslaagd overeenstemming
over de kwestie-Bizerta te berei
ken.
De Liberiaanse afgevaardigde heeft
dit na de stemmingen van zaterdag in
de Veiligheidsraad medegedeeld. Hij zei
dat de toestand te ernstig en te gevaar
lijk is. Hij kondigde aan dat het ver
zoek van zijn land door een aantal an
dere delegaties zal worden gesteund.
Waarnemers maken hieruit op, dat de
Afrikaanse en Aziatische landen achter
dit voorstel staan en dat zij verwachten
de vereiste meerderheid van 50 landen,
die voor een verzoek om een speciale
zitting nodig is, wel te zullen halen.
Drie ontwerp-resoluties, twee afkom
stig van de Verenigde Arabische Repu
bliek, Liberië en Ceylon en één de
gematigdste van Turkije, waren za
terdag de basis van het debat in de Vei
ligheidsraad doch geen ervan kon de
vereiste meerderheid behalen.
Slot pag. 2
Prins Bernhard wordt donderdag in
Mexico verwacht om gezamenlijk met
Prinses Irene, die op het ogenblik een
bezoek brengt aan Mexico, op 5 augustus
haar verjaardag te vieren.
Prins Bernhard en Prinses Irene zul
len twee dagen in Acapulco doorbrengen.
De Prins zal daarna via Nederland naar
het vakantieverblijf van de Koninklijke
familie in Italië terugkeren. Prinses Ire
ne blijft tot eind augustus in Mexico.
De Prinses heeft op een ontvangst,
haar aangeboden door de Nederlandse
kolonie in Mexico, een „charra"-kostuum
gekregen, de typische kleding van de
Mexicaanse amazone.
VRIJ WARM
Vrij warm en droog weer met tijdelijk
wat meer bewolking. Zwakke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
1 AUGUSTUS
Zon op: 05.00 uur, onder 20.31 uur;
Maan op: 22.59 uur; onder 11.uur;
Hoogwater te Katwijk aan Zee 6.22 en
18.50 uur; laagwater 2.16 en 14.37 uur.
STRANDVERWACHTING
VOOR MORGEN
(Van een weerkundig medewerker)
Augustus begint met mooi en over
wegend zonnig strandweer. Zwakke ver
anderlijke wind. In de middag tempera
turen van 22 tot 23 graden. Temperatuur
zeewater ruim 17 graden. Vooruitzichten:
nu de hoge-drukgebieden gaan domine
ren is een periode van mooi strandweer
waarschijnlijk.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het afgelopen weekeinde is het aantal vluchtelingen uit Oost-Duits-
land tot ongekende hoogte gestegen. Van vrijdagavond tot gistermid
dag werden 2.825 vluchtelingen in West-Berlijn geregistreerd. In de
laatste 24 uur van deze periode kwamen 1900 mensen de zonegrens
over, een record sinds 1953. Daarmee is het totale aantal vluchtelingen
dat in de maand juli naar het Westen ging, tot bij de 30.000 gestegen.
Sinds oktober 1955 heeft geen maand meer een dergelijk vluchtelingen-
aantal te zien gegeven.
Toch kan men niet zeggen, dat de Oostduitse regering bij de pakken neerzit en
lijdelijk toeziet hoe haar burgers de vrijheid verkiezen. Integendeel, de maatre
gelen om de zogenaamde „republiekvlucht" tegen te gaan zijn de afgelopen dagen
bijzonder verscherpt.
Niet alleen politiemannen, maar ook
soldaten werden ingezet om auto's aan
te houden op de wegen naar Berlijn,
om te zien of de inzittenden soms van
plan zouden kunnen zijn hun toevlucht
te zoeken in het Westelijke deel van
de stad. Op de autowegen, die meestal
spaarzaam bereden worden, vormen zich
zij eindeloze files van mensen die moes
ten wachten tot zij gecontroleerd wa
ren.
Op sommige wegen werden auto's tot
driemaal toe gecontroleerd. De scherp
ste controle vond echter plaats op de
stations en in de treinen. Het grootste
deel van de Oostduitse vluchtelingen
gaat namelijk met de trein naar Oost-
Berlijn, om dan, via de ondergrondse,
naar West-Berlijn te vertrekken. Een
treinkaartje voor een enkele reis naar
Oost-Berlijn is in Oost-Duitsland dan
ook erg verdacht en de meeste vluch
telingen nemen een retour naar een
plaats in de buurt naar Berlijn, met
dien verstande, dat zij van tevoren uit
kienen dat de reis via Berlijn zal gaan.
Ondanks de scherpe controle op de
stations, gelukt dit blijkbaar nog steeds
velen. De politiemannen zijn overigens
tot groter ijver aangezet bij het zoeken
naar vluchtelingen. Zij krijgen een pie-
mie per vluchteling, die zij te pakken
krijgen. Vandaar dat zij hun geluk vooral
beproeven op kinderrijke gezinnen, die
in de treinen en op de stations van Ber
lijn worden gesignaleerd.
Verraders
De Oostduitse regering heeft zich gis
teren in felle bewoordingen gekeerd te
gen de vluchtelingen. Het zijn „verra
ders van hun vaderland", zo werd ge
zegd. Dat zovelen tot een vertrek naar
West-Duitsland besluiten schrijft de
Oostduitse regering overigens op reke
ning van de Westduitse agenten, die
onrust zaaien onder de Oostduitse bevol
king en aansporen tot vluchten.
Behalve met dergelijke verklaringen
probeert men de Oostduitse bevolking
af te houden van de vlucht door drei
gementen. Iedereen, die iets weet van
het plan van een ander tot vluchten, is
verplicht dit aan te geven en kan, als
hij dat niet doet. veroordeeld worden
wegens medeplichtigheid.
Tot zover onze correspondent.
Kritiek
De voorzitter van de Amerikaanse
Senaatscommissie voor Buitenlandse
Zaken, William Fullbright, meent dat
de Westeuropese defensie-inspanning,
gezien de cirsis om Berlijn, niet voldoen
de is. „In het bijzonder de Duitsers"
hebben niet gedaan wat zij konden doen.
„Zij zouden een groter last op zich
hebben kunnen nemen". Engeland heeft
met financiële moeilijkheden te kam
pen en de Fransen hebben de handen
vol in Afrika, zo verklaarde hij in een
televisie-interview.
De Oostduitse regering heeft zater
dag haar „vast overtuiging" uitgespro
ken dat er geen oorlog zal komen om
Berlijn of de kwestie-Duit sland. Zij
zegt dit in een communiqué over een
donderdag gehouden regeringsbijeen
komst, dat werd gepubliceerd door het
officiële Oostduitse persbureau A.D.N.
In het Oostenrijkse berggebied bij de
Grossglockner zijn zaterdag vijf Duitse
toeristen dood aangetroffen. Zij zijn op
een hoogte van 3.500 meter als gevolg
van bevriezing gestorven.
In Bruinisse is zaterdag het mos
selseizoen op feestelijke wijze ge
opend. Onder grote belangstelling
komt het eerste net met mosselen
boven.
Dit nummei bestaat alt 12 pagina's
Misdrijven legen de Staat?
(Van onze Haagse correspondent)
In de ..Nieuwsbrief" van de heer J. Fabius is een mededeling opge
nomen over een klacht, die door de „Partij van vrije burgers" zou zijn
ingediend tegen dr. Paul Rijkens en prof. mr. W. J. A. J. Duynstee.
wegens het vermoeden, dat zij het misdrijf hebben gepleegd, genoemd
in artikel 97 van het Wetboek van Strafrecht.
Het bestuur van de ..Partij van vrije burgers" heeft de volgende
brief gezonden aan de officier van Justitie in Den Haag: ..In verband
met art. 160, juncto art. 161 van het Wetboek van Strafvordering ne
men wij de vrijheid klacht te doen inzake misdrijven gepleegd als om
schreven in de artikelen 93, 96 en 97 van het Wetboek van Strafrecht.
Het moge uw edelachtbare bekend zijn
dat de regering van Indonesië plannen
overweegt om een deel van het Rijk
conform artikel 1 van de grondwet, te
weten Nieuw-Guinea met geweld in
bezit te nemen.
Wanneer dus iemand in verbinding
treedt met het buitenland in casu
Indonesië teneinde dit land aan te
moedigen in haar voornemen een deel
van het Rijk op te eisen, dan is hier
sprake van het misdrijf genoemd in
art. 97 Wv.S
Het staat immers vast dat door en
kele lieden werd voorgesteld, in ruil
voor schadevergoeding aan particuliere
re bezitters van door Indonesië in be-
President Tsjombe van Katanga is
vandaag naar Leopoldstad gegaan voor
een gesprek met de president van de
centrale Kongolese regering, Kasavoeboe.
Dit is zondag in ambtelijke kringen in
Leopoldstad vernomen.
Tsjombe, die zaterdag te Brazzaville
In voormalig Frans Kongo was aange
komen, was uitgenodigd in Leopoldstad
de doop bij te wonen van een zoontje
van generaal Moboetoe. Te elfder ure
had Tsjombe echter uit Brazzaville op
gebeld en gezegd dat hij wegens zijn
gesprekken met de president van voor
malig Frans Kongo. Joeloe, nog 24 uur
in Brazzaville moest blijven.
Tsjombe verklaarde zondag in Braz
zaville tegenover journalisten dat hij
zijn land had verlaten om een bewijs
te geven van zijn goede wil bij het zoe
ken naar een oplossing van de politieke
crisis In Kongo.
Hij hoopte president Kasavoeboe in
Brazzaville of in Leopoldstad te zullen
spreken. Hij wilde tegenover Kasavoeboe
uiteen zetten dat het geen zin heeft
een Kongolese regering te kiezen voor
dat overeenstemming is bereikt voor een
nieuwe grondwet voor Kongo.
De Sowjet-communistische par
tij heeft zondag de 200 miljoen in
woners van de Sowjet-Unie be
loofd dat in de komende twintig
jaar de levensstandaard sterk zal
worden verhoogd, met vele sociale
voorzieningen, en dat zij zal stre
ven naar afschaffing van oorlog.
In een lüvlg politiek program, dat In
oktober aan het 22e partijcongres zal
worden voorgelegd, en dat zondag door
het partijblad „Prawda" werd gepubli
ceerd, wordt voor de periode tot 1980 in
het vooruitzicht gesteld: Een werkweek
van 34 tot 36 uur, verdeeld over vijf da
gen (voor mijnwerkers 30 uur), gratis
medische hulp, gratis onderhoud van de
kinderen op de scholen, gratis wonen,
gratis vervoer, gratis maaltijden in fa
brieken en op collectieve boerderijen,
afschaffing van belastingen en verlaging
van pryzen.
Na 1980 zal voorts gratis verbruik van
water, gas en verwarming worden inge
voerd.
Het program verklaart dat het „socia
lisme onontkoombaar overal de macht
van het kapitalisme zal overnemen",
doch het legt ook de nadruk op vreed-
zame coëxistentie, die het doel van de
buitenlandse politiek wordt genoemd
„Vreedzame coëxistentie is nodig In de
Sowjet-Unie, de ontwikkeling van een
socialistische wereldstelsel en het voor
komen van een vernietigende oorlog" al
dus het program „Afschaffing van de
oorlog en de vestiging van eeuwige vre
de is de historische missie van het com
munisme" en „vreedzame coëxistentie
van socialistische en kapitalistische sta
ten een objectieve noodzaak voor de ont
wikkeling van de gemeenschap der mens
heid".
O Slot pag. 2
slag genomen objecten, te helpen be
werken dat Nederland het Rijksdeel
Nieuw-Guinea zal afstaan aan Indonesië.
Dit Is aanmoediging van het voornemen
van Indonesië een deel van het Rijk
op te eisen en versterking van het voor
nemen der Indonesische regering om
oorlog tegen de Staat der Nederlanden
te voeren.
Wij zijn gaarne bereid aan Uw Edel
achtbare over te laten of hier wellicht
subsidiair gesproken kan worden van
het misdrijf van medeplichtigheid als
omschreven in art. 96 W.v.S., juncto art.
93.
In elk geval zijn wij van mening dat
door dr. Paul Rijkens, wonende te 's-
Gravenhage aan de Badhuisweg no 139
volgens berichten in de pers welke
niet door hem zijn weersproken
één zo niet meerdere van de hierboven-
Gistermiddag is een deel van de
parlementaire commissie, die een
bezoek van enige weken aan de
West heeft gebracht, in ons land
teruggekeerd. Van links naar rechts
de heren G. M. Nederhorst, dr. J.
Meulink en dr. I. N. Th. Diepen
horst op Schiphol.
Een zestigtal oorlogsschepen heeft zon
dag deelgenomen aan de vlootschouw,
die op de Newa bij Leningrad werd ge
houden ter gelegenheid van de „dag
van de Russische Marine".
Volgens Radio-Moskou kon men op de
Newa de „hele Russische zeemacht"
zien. Het. radiostation dat geen tech
nische bijzonderheden gaf, had hefc
over „drijvende forten" met raketten
uitgeruste kruisers en diverse typen
duikboten.
Aan de schouw namen ook automatisch
bestuurde en met raketten uitgeruste
schepen deel. die volgens Radio-Mos
kou grote oppervlakte-schepen kunnen
vernietigen en door het grote bereik
van hun raketten niet dicht bij hun
doelen hoeven te komen
Maarschalk Gretsjko hield een rede op
het achterdek van het vlaggeschip
„Kiro". Hij zei dat moderne, met ra
ketten uitgeruste kernduikboten de
basis vormen van de Russische marine.
„Onze marine', zo verklaarde hij, „kan
in samenwerking met andere onder
delen van de strijdkrachten, elke ope
rationele of strategische taak vervul
len".
genoemde misdrijven zijn gepleegd, ter
wijl ook prof. mr. W. J. A. J. Duyn
stee, wonende Sionsweg 2 te Nijmegen,
zich volgens zl)n verklaringen ln het
openbaar aan gelijke misdrijven heeft
schuldig gemaakt.
De belangen van het Koninkrijk en
de zuiverheid der publieke moraal wor
den naar ons bescheiden oordeel het bes
te gediend door het instellen van een
strafvervolging tegen bovengenoemde he
ren.
ENGELAND EN DE E.E.G.
(Van onze Londense correspondent)
Voor het Lagerhuis was het van
daag een dag van grote politieke
opwinding. Het werd in vuur en
vlam gezet door Macmillans histo
rische verklaring dat de Britse re
gering zich volgens artikel 237
van het verdrag van Rome formeel
had aangemeld voor het volledige
lidmaatschap van de Europese
Economische Gemeenschap. Deze
aanmelding bleek voor Engeland
de enige methode om onderhande
lingen met de Zes te openen.
Van de mogelijkheid van een losse as
sociatie met de Euromarkt heeft Mac
millan reeds geruime tijd celeden afge
zien omdat de problemen hiermee niet
zouden worden opgelost Het feit dat
Engeland zich Inderdaad moest aanmel
den voordat het weet werkelijk ln staat
zal zijn deel te nemen aan de Euromarkt
heeft bij de tegenstanderss veel kwaad
bloed gezet, hoewel het vaststaat dat de
meerderheid van het Lagerhuis de rege
ring zal steunen Of Engeland het ver
drag van Rome Inderdaad zal onderte
kenen hangt er van af of de Zes vol
doende rekening zullen houden met de
belangen van het Gemenebest, de lan
den van de EVA (de Zeven) en de En
gelse landbouw. Macmillan gaf de ver
zekering dat deze belangen voor hem het
zwaarst zullen wegen.
De tegenstand in het Lagerhuis tegen
eventuele aansluiting bij de Euromarkt
komt ln hoofdzaak van de rechtervleugel
van de conservatieven welke voor een
deel landbouwbelangen vertegenwoor
digen en van de linkse groep ln de J.a-
bourfractie. welke bevreesd ls dat En
geland zich op sleeptouw laat nemen
door een politiek reactionair Europa en
waardoor ln de toekomst een eigen so
cialistische politiek door Engeland on-
mogelllk zal worden gemaakt aangezien
Engeland de zeggenschap over zijn eigen
economie zou verliezen
De kritiek op Macmillan houdt ook ln
dat de Britse regering geen mandaat be
zit om zich bij Europa aan te sluiten.
Zonder nieuwe verkiezingen zou hij niet
tot deze uiterst ingrijpende stap mogen
overgaan.
Uit het Leldsch Dagblad van
2 Aug. 1861:
H M de Koningin heeft heden
f Donderdag namiddag te 4 ure
j de Sierreioacht bezocht en is te
j 5 ure weder naar 's-Gravenhage
f teruggekeerd.