NEDERLANDS-FRANS DOKTERSPAAR
STICHT EEN VLUCHTEL1NGEND0RP
Perzische juwelenschat schittert
in gewelven van (le Nationale Bank
mm
Grenswijzigingen en „Endegeest
Pronkstuk: wereldbolversierd
met vijftigduizend diamanten
robijnensmaragd,en saffieren
Dordogue
Keihard stuk werk in de
Arbeid in de geest van Schweitzer
Ons Eilandvijftien jaar
nieuwe piasvijver in gebruik
MAANDAG 10 JULI 1961
Wat Lezers schrijven
Zeer geachte Redactie.
Naar ik meen, heeft het wel zin om
u de hierna volgende beschouwingen
over de voorgestelde wijzigingen der ge
meentegrenzen, en de in verband daar
mee geopperde bezwaren tegen de lig
ging van „Endegeest" buiten de gemeen
te Leiden, te doen toekomen.
Wie nagaat, wat er al zo in de ge
meenten, welke bij die wijzigingen be
trokken zijn, tegen het door Gedeputeer
de Staten daaraan voorgestelde ontwerp
wordt aangevoerd, zal twee soorten van
bezwaren kunnen onderscheiden, name
lijk zulke van overwegend praktische
aard, en andere, die in hoofdzaak voort
spruiten uit gevoelens van gehechtheid
aan iets, dat men vreest te zullen ver
liezen, en dergelijke. Dat zijn dan be
zwaren zoals men ook bij mensen vindt,
die in verzet komen wanneer hun
huis in het belang van het verkeer
moet worden gesloopt, of die zich kanten
tegen de verhuizing van een oude ach
terbuurt, die moet worden gesaneerd,
naar een moderne stadswyk. Vanzelf
sprekend zal evenwel, wanneer het gaat
om eisen, die volkshuisvesting en ver
keer stellen, vrijwel uitsluitend met
praktische bezwaren rekening worden
gehouden, en als er grenswijzigingen tot
stand moeten komen, zullen wij toch
niet anders kunnen hopen dan dat die
op den duur in de praktijk zullen blij
ken te voldoen.
Nu kan zich echter ook de moeilijk
heid voordoen dat praktische bezwaren
tegenover elkaar staan. Dat is het ge
val wanneer B. en W. van Leiden „En
degeest", „Voorgeest" en de Jelgersma-
kliniek, het voormalige „Rhijngeest"
aan Leiden toegevoegd wiljen zien we
gens het belang, dat die inrichtingen
in het bijzonder voor die gemeente heb
ben, en een onbillijkheid op finan
cieel gebied, dat hun ligging buiten de
gemeente Leiden voor deze meebrengt.
Als ik het goed begrijp, stuit echter
hun toevoeging aan Leiden op het be
zwaar, dat de grens tussen Leiden en
Oegstgeest dan veel te dicht bij het
deel van de laatste gemeente zou ko
men te liggen, dat daarin als centrum
fungeert, en dat die functie vermoede
lijk zal behouden niettegenstaande in
Oegstgeest steeds verder van dat cen
trum woningen worden gebouwd. Zou
er zodoende nimmer sprake van kun
nen zijn, dat „Endegeest" binnen de
gemeente Leiden zou komen te liggen,
en zouden de bezwaren van het Leidse
gemeentebestuur tegen een ligging van
haar psychiatrische inrichtingen buiten
de gemeentegrenzen toch zodanig zijn,
dat hier op den duur een oplossing
noodzakelijk is, dan is die naar mijn
mening slechts hierin te vinden, dat
de inrichtingen van Oegstgeest naar
Leiden worden verplaatst.
Wanneer zulk een verplaatsing zou tot
stand komen, zou dat voor Leiden niet
uitsluitend de voordelen opleveren, die
ook de toevoeging van de bestaande in
richtingen aan haar grondgebied zou
meebrengen. Om dat in te zien, moeten
wij de geschiedenis van hun totstandko
ming nagaan.
In 1895 wist de gemeente Leiden het
landgoed „Endegeest" zeer voordelig te
kopen, en ook aan de gebouwen, die het
daarop vervolgens stichtte, besteedde zij
zo weinig mogelijk kosten. Men betreurde
het in die tijd dat kasteel en omgeving
niet in particulier bezit bleven, doch om
aan de universiteit een leerstoel in de
psychiatrie te verkrijgen, moest nu een
maal de gemeente voor een krankzinni
gengesticht zorgen. De psychiatrie was
tot die tijd in hoofdzaak door het werk
van gestichtsartsen tot ontwikkeling ge
bracht. Zij hield zich in hoofdzaak bezig
met de bestudering van geestelijk gestoor
den, die in inrichtingen worden verpleegd.
De tegenwoordige specialist op 't gebied
van de psychiatrie, die zich nog slechts
bij uitzondering met geestelijk gestoor
den bezig houdt, en wiens patiënten
doorgaans in het volle leven staan, ken
de men toen nog niet. Het sprak dus
vanzelf dat de hoogleraar in de psychia
trie de aanstaande artsen onderwijs gaf
met behulp van demonstraties van ver
pleegden uit het gesticht.
De opzet van het gesticht was, zoals
gezegd, niet kostbaar. Aan een aan de
straatweg gelegen, eenvoudig hoofdge
bouw sloten zich ter weerszijden de ob
servatie-paviljoens van de mannen- en
de vrouwen-afdeling aan, en dieper in
het terrein volgden de paviljoens voor
rustige, half-storende en storende pa
tiënten. Het kasteel diende beneden voor
administratie en apotheek, terwijl op de
bovenverdieping de geneesheer-direc
teur zijn woning had. De tweede ge
neesheer woonde in het hoofdgebouw.
Dit bevatte ook een kerkzaal, die te
vens voor collegezaal diende. Het ge
heel -werd sterk ontsierd doordat de
werkgebouwen, zoals keuken en wasse
rij, in het midden achter het hoofdge
bouw werden opgetrokken.
In 1897 werd het gesticht in gebruik
genomen. Enige jaren later kocht de ge
meente Leiden de buitenplaats „Rhijn
geest", ten einde daar patiënten te kun
nen opnemen die niet dermate geeste
lijk gestoord waren, dat zij in een
krankzinnigengesticht moesten worden
opgenomen. Ook thans was de opzet
weinig kostbaar: de bestaande villa werd
eersteklasse, het hoofdgebouw, waarin
ook een laboratorium werd ingericht,
was voor de tweedeklasse-patiënten.
Een nieuwe villa werd voor de genees
heer gebouwd. Later is er op „Ende
geest" zowel als op „Rhijngeest" nog
een aantal gebouwen bijgekomen, zoals
die van „Voorgeest", een directeurswo
ning en een woning voor de tweede ge
neesheer, een zusterhuis, een recrea
tiegebouw en de semi-permanente gebou
wen voor het onderwijs in de Jelgers-
ma-kliniek. Door de stichting van al die
gebouwen is de beplante oppervlakte
van het terrein sterk afgenomen.
De oude gebouwen ken ik goed. door
dat ik als jong arts aan de inrichtin
gen verbonden ben geweest. Het zou
m.i. geen groot verlies betekenen wan
neer zij grotendeels werden gesloopt.
Nieuwere gebouwen, met name die wel
ke aan de weg gelegen zijn, zouden een
andere bestemming kunnen krijgen. Is
dus in zoverre reeds geen sprake van
een groot verlies, de verplaatsing van de
inrichtingen naar een ander terrein zou
bovendien ten gevolge kunnen hebben,
dat het kasteel en het park weer enigs
zins in de toestand werden gebracht,
waarin zij vroeger verkeerden, waarbij
ik aan de mogelijkheid denk dat zij voor
recreatie zouden worden bestemd. Wan
neer de gemeente Leiden binnen haar
gebied een terrein zou kunnen reserve
ren om daarop mettertijd geheel nieuwe,
aan de dan geldende eisen beantwoor
dende inrichtingen op het gebied van
psychiatrie en geriatrie tot stand te
brengen, zou zij voor het tegenwoor
dige „Endegeest" iets veel beters in de
plaats kunnen krijgen. zy zou daarbij
het voorbeeld van het Rijk volgen, dat
gaandeweg op andere terreinen nieuwe
laboratoria voor de B-faculteiten sticht
ter vervanging van oude, die dan weer
voor iets anders kunnen dienen.
Voor het universitair onderwijs heeft
intussen „Endegeest" niet meer de be
tekenis die het aanvankelijk daarvoor
had. sedert dat hoofdzakelijk in de Jel-
gersma-kliniek wordt gegeven. De lig
ging van deze, ver van het Boerhaave-
kwartier, brengt echter mee dat het
Academisch Ziekenhuis aan een psychia
trische kliniek binnen zijn gebied drin
gend behoefte heeft. Het zou dus weinig
zin hebben om mettertijd de verouderde
gebouwen op het terrein van het vroege
re „Rhijngeest" door andere te vervan
gen, in plaats van in aansluiting aan de
bestaande bebouwing op het terrein van
het Academisch Ziekenhuis een
psychiatrische kliniek te stichten. Dat de
bouw van zulk een kliniek ook noodza
kelijk is, omdat de psychiatrie tegen
woordig een veel uitgebreider gebied be
slaat dan in de tijd, dat „Endegeest"
werd geopend, behoef ik hier niet uiteen
te zetten.
De slotsom van deze beschouwingen is
wel, dat het veel beter zal zijn om aan
de gemeente Leiden een uitbreiding te
geven die haar in staat stelt om een
behoorlijk terrein voor de stichting van
nieuwe psychiatrische inrichtingen te
reserveren, dan aan de bestaande, in
belangrijke mate verouderde inrichtin
gen nog enige betekenis voor het beloop
van de grens tussen Leiden en Oegst
geest toe te kennen.
Hoogachtend,
F. P. MULLER,
Rijnsburgerweg 102.
Klacht over organisatie
Wie met mi), de waterpolowedstrjjd
Holland—België heeft bijgewoond, zal
ondanks de dubbele overwinning van
onze landgenoten wel diep teleurgesteld
het bad hebben verlaten.
Vooral, omdat de organiserende ver
eniging uit propagandistisch oogpunt,
een grote steek heeft laten vallen.
De zwemwedstrijd uit vroeger jaren
vielen letterlijk en figuurlijk in het wa
ter. bij de Jeugdploegen werd eerst het
Nederlandse en daarna het Belgische
team voorgesteld, terwijl de volksliederen
onhoorbaar voor het publiek werden ge
speeld. De meeste mensen bleven dan
ook maar zitten. (De geluidsinstallatie
raakte even voor de aanvang defect -
sportred.i. Bij de „grote" wedstrijd had
men nog geen maatregelen genomen, om
de fout te herstellen. Het geheel bestond
uit ellenlange pauzes, waarin iedereen
die kennelijk bij de organisatie behoorde,
maar wat op en neer holde en zelfs de
speaker wist er geen weg mee, toen hü
aankondigde dat er tijdens de wedstrijd
uitleg van de spelregels zou gegeven wor
den, iets wat later hersteld werd, toen
er een mijnheer, op het moment n.b. dat
de ploegen moesten opkomen, een spel
regelcursus in 10 minuten gaf. Deze hele
stuntelige vertoning ad f. 2.50 entreegeld,
duurde 3% uur. Dit was voor mij de eer
ste, maar ook de laatste keer, dat ik in
de Zijl een waterpolo-wedstrijd zal be
zoeken.
Dank voor de plaatsing.
H. W. BAKVIS,
Surinamestraat 46, Leiden.
KLOK SLACHTHUISPLEIN
Zou het niet gewenst zijn de klok nabij
het Slachthuis te plaatsen midden op
Amerika heeft zijn goudstaven in Fort Knox, Perzië heeft als basis voor
zijn nationale economie een wat romantischer reserve. Tegen betaling van
een kleine toegangsprijs kunnen toeristen in Teheran 's lands economische
ruggegraat bezichtigen, die gezet is in diamanten, robijnen en andere edel
stenen. Diep onder de grond beneden de Nationale Bank wordt in een
marmeren kluis een verzameling van de mooiste edelstenen ter wereld
bewaard.
dragen en een gouden riem met een
gesp, die gemaakt is uit een eivormige
I smaragd. De mantel en de riem zijn
ook tentoongesteld in de kluis. Twee an
dere koninklijke attributen die men kan
bezichtigen, zijn een uit puur goud ge
smolten scepter en een lange sabel die
geheel bezet is met diamanten. Deze twee
laatste voorwerpen zijn alleen al een
koninklijke losprijs waard.
Oogverblindende
schoonheid
Wanneer men er binnentreedt wor
den, in het licht van de in de zolde-
Foei, een ..titoïst"!
Erich Honecker, lid \an het politieke
bureau van de Oostduitse communis-
ring ingebouwde schynwerpertjes, dc vi- tische party, heeft in een redevoering,
trines zichtbaar waaruit de bezoekers d|f. W(Td afgedrukt in het par-
eene oogverblindende pracht aan edel
versierde kunstvoorwerpen toestraalt. i tyblad „Neues Deutschland er op aan-
De totale waarde wordt geschot op 105 gedrongen, dat de nationalisatie van
het Slachthuis-plein met een kleine
vluchtheuvel eromheen? Mij dunkt, daar
staat de klok beter dan onder de bomen.
Met dank voor de plaatsing,
A. HUIJGENS.
Als hij komt, wordt liet een prachtige dag
(Speciale berichtgeving)
Wanneer men sedert ongeveer een half jaar leest of hoort spreken
over het werk, dat de Bussumse dokter Greet van der Kreek samen
met haar Franse echtgenoot Guy Barthelémy in het prachtige land
van de Dordogne op de boerderij ..Vaudune" ten behoeve van de
vluchtelingen heeft opgezet, krijgt men wel eens naast alle bewon
dering de indruk van een tikje romantiek. Natuurlijk, er werd en
wordt daar gewerkt, maar wie dit werk nog niet met eigen ogen zag,
meende onwillekeurig toch ook iets van rozegeur en maneschijn te
proeven
Nu, vergeet dat maar. Wie het vluchtelingendorp-in-wording, het
..Village Albert Schweitzer" bij Paunat, eenmaal met eigen ogen
heeft gezien, daar een paar dagen heeft rondgekeken, wéét, dat het
hier een kei-harde zaak geldt. Een prachtig werk, maar stoer, om niet
te zeggen ruw en zwaar mannenwerk, dat voor een goed deel ook
wordt verricht doorNederlandse meisjes.
Wat zegt u bijvoorbeeld van een wa
ter-reservoir, dat in de rotsbodem
moest worden uitgehouwen. Zo'n meter
of zes lang, twee meter breed en twee
meter diep. Eén en al steen en dan
met heel gebrekkig gereedschap.
Meisjes hebben dat karwei goeddeels
opgeknapt, zo nu en dan geholpen door
de enkele mannen, welke de Vaudune-
gemeenschap telt of door een Holland
se passant, die eens een kykje kwam
nemen.
Want dat is juist zo merkwaardig:
vrijwel dagelijks komen hier al Hol
landers kijken er er is praktisch nie
mand, die weggaat zonder tenminste
enige uren vaak veel langer met
terdaad te hebben meegewerkt.
Zo troffen zij op een middag de Hil-
versumse arts P. M. van Wijk aan. met
zyn vrouw: hy samen met ir. J. Schip
pers (ook al een Hilversummer) met
houweel en spa bezig een sleuf door het
erf te graven om een elektriciteitska
bel naar een van de bijgebouwen te
kunnen leggen, mevrouw Van Wijk in
de moestuin, die hoog nodig weer eens
een wiedbeurt moest hebben.
De medewerksters
Maar om op die meisjes terug te
komen. Mogen we ze u even voorstel
len? Judith van der Meys uit Vlaar-
dingen, secretaresse, Jetty van der Wal
uit Zwolle (die voor de duizend kui
kens zorgt, die het vluchtelingendorp
al rijk is), Ariane des Bouvry uit Bus-
sum, die straks speciaal de kinderen
onder haar hoede hoopt te nemen,
Mink Kikkert uit Amsterdam, wiskun
dig kandidate en erg technisch aange
legd: zij organiseerde de stroomvoor
ziening en zij staat ook in de drukke
rij. die tot Vaudune behoort (in het
nabijgelegen dorp Tremolat) aan de
pers of de zetkast. En dan tenslotte
Nicolette van der Ben uit Hilversum:
leerlinge van de Utrechtse H.T.S., die
nu een deel van haar praktisch jaar
hier doormaakt en met haar techni
sche kennis ook van enorm nut is.
Al deze meisjes hebben eveneens spa
en houweel gehanteerd omdat dat wa
terreservoir er zo hoog nodig moet ko
men. En na het reservoir nog een wa
terkanaal om het water van beneden
uit de beek naar voren in de put bij het
huis te kunnen pompen.
„Mannenwerk"
Dat is dan een voorbeeld van het
„mannenwerk", dat bier verzet moest
worden om de heide werkkampen, die
deze zomer hy de verdere opbouw van
het vluchtelingendorp komen helpen,
van voldoende water te verzekeren.
Maar er is nog zoveel meer gebeurd en
er moet nog zo ontzettend veel gebeu
ren: wegaanleg, terrein ontginnen
„Vaudune" meet 25 hectare verwaar
loosde grond. Verwaarloosd, dat wil
zeggen: vol onkruid en struiken (bra
men) en zelfs hele bomen, die allemaal
weer gerooid moeten worden voor er
weer goede landbouwgrond zal liggen.
Dat is goeddeels het werk van Arjen
Vissers uit Voorst: een Jonge land
bouwkundige, die met enorm enthou
siasme zich op deze taak heeft gewor
pen. Sinds januari is het land eigen
dom van het village Albert Schweitzer
en pas sedert de tweede helft van
maart heeft men er de vrije beschik
king over. Maar toch liggen reeds
meerdere akkers geploegd, ingezaaid
ingepoot: mais. linzen, aardappelen.
Vlak by het huis een moestuin, die de
nu nog kleine gemeenschap van groen
ten voorziet en rond de verschillende
gebouwen vindt men de 10.000 gladio-
lenbollen evenals de kuikens (broed
eieren) een geschenk uit Holland
waarvan de bloemen straks in de win
kels van Bordeaux verkocht zullen
worden.
Idee al in Afrika geboren
Wy hebben onlangs op een middag
met mevrouw Greet Barthelemy-Van
der Kreejt. gezeten onder de kerse
boom voor het huis met het wijde
zicht over het dal van de Dordogne,
over dit werk gesproken. Greet van der
Kreek heeft, zoals men algemeen weet,
een jaar of vyf in Lambarene ge
werkt. Als chirurge, eerste assistente
van dr. Albert Schweitzer. Daar heeft
ze ook haar echtgenoot leren kennen.
En daar is ook. by die twee, het idee
geboren voor de stichting van een
vluchtelingendorp.
„Want dat stond vast", zo vertelt ze,
„dat we ons leven niet konden voort
zetten of er geen Lambarene geweest
was.
Natuuriyk, wy zy geen Schweitzers
en het was niet nodig per sé in Afrika
te gaan werken. In een gistend land.
maar ook in Europa zyn mensen, die
hulp nodig hebben: de vluchtelingen.
Mensen zonder thuis, ondersteboven
gelopen door de botsingen van
's werelds grootmachten".
Greet van der Kreek vertelt dan
verder van de 4.000 Albanezen, die nog
in kampen in Italië verblyven. Een
Grieks-Bulgaarse familie daar van
daan zal waarschynlyk binnenkort als
eerste echt vluchtelingengezin in de
gemeenschap van Vaudune worden op
genomen.
„Maar dan moeten we ze ook werke-
lyk een tehuis kunnen aanbieden, Dat
wil zeggen een woning en werk met een
behooriyk loon. De mensen moeten
nooit het gevoel kunnen krygen, dat
ze alleen maar van het ene vluchte
lingenkamp naar een ander zijn over
gebracht. Vandaar dus. dat we eerst
onze gebouwen en terreinen geheel ge
schikt willen maken om de vluchtelin
gen te kunnen ontvangen.
Ruïnes worden
woningen
Dan gaat ze met ons rond over
„Vaudune": een prachtig gelegen ter
rein in een magnifiek landschap. Goe
de, zy het verwaarloosde grond, waar
heel veel van gemaakt kan worden.
Nog erger verwaarloosde gebouwen,
waarvan men al heel veel gemaakt
heeft en nog veel meer zal maken. En
dat is dan het werk van een jong Haar
lems architect. Ruud Kemp. die al
enige tyd op Vaudune is geweest en
binnenkort met zyn- vrouw en beide
kinderen terugkomt om zich hier defi
nitief te vestigen. Bovendien willen ze
nog twee vluchtelingen-kindertjes
adopteren.
Deze Ruud Kemp heeft het huis
waarin de Barthelèmy's zelf wonen en
waarin de gemeenschap vooralsnog ge-
zameniyk de maaltyden gebruikt, al
keurig opgeknapt. In een stalgebouw
heeft hij uit een onbeschryfeiyke
„troep" al enkele keurige kamertjes te
voorschijn getoverd en voor zyn eigen i
gezin gaat hy in de „ruïne" achter op
het terrein restaureen Ook het „grote
huis" wordt weer bewoonbaar gemaakt
en Arjen Vissers huist al enige tyd
in een opgeknapteduiventoren.
Zo rondwandelend, vertelt ma
dame Barthelémy dat is een titel
en een rol, waaraan ze nog wel
wat moet wennen! ons van alle
plannen van haar en haar man.
Deze gemeenschap en straks nog
één, veertig kilometer zuide
lijker, waar de oude Franse boer
Auguste Garriques zijn hele bezit
een boerderij met 51 ha grond
bij Villeneuve sur Lot aan de
inmiddels gevormde stichting ..Vil
lage Albert Schweitzer" schonk.
Reikhalzend zien ze allemaal uit
naar het moment, waarop ze de eerste
vluchtelingen kunnen begroeten.
„Maar dan moet ik ook werk voor ze
hebben", zegt mevrouw Barthelémy.
„Werk voor de mannen, liefst in een
fabriek, omdat ze dan terstond in een
Frans milieu opgenomen worden en zo
het snelst en gemakkeiykst assimile
ren.
Later kunnen sommigen wellicht ook
op de boerdery een bestaan vinden.
Verder stellen wy ons voor de kinde
ren eerst in van tevoren gevormde
Franse groepjes op te nemen. Al weer
met het oog op de snelle aanpassing.
Vandaar, dat de eerste kinderen op
Vaudune wel kinderen van de Franse
voogdijraden zullen worden. Dat wor
den dan de Franse groepjes, waarin de
kinderen uit de vluchtelingenkampen
kunnen worden opgevangen.
Vóór alles: geld nodig!
Vanzelfsprekend moet er. voor het
zover is, nog héél veel werk verzet
worden. Werk, dat men op Vaudune
graag doet, maar waarvoor anderen
toch wel moeten zorgtn, dat men de
middelen ook kan krygen. Dat gebeurt
reeds wat was men niet dol-blij
toen die eerste grote zending goederen
van het Bussumse hulpcomité tijdens
ons verblijf daar aankwam en daar
aan wordt reeds volop verder gewerkt
miljoen dollar
In het. midden van de kelder staat
een wereldbol, versierd met diamanten
en andere edelstenen, die een doorsnede
heeft van 60 centimeter. Verscheidene
landen in de wereld zyn hierop afge
beeld door afzettingen met edel ge
steente. Perzië zelf werd gezet in een
serie kleine diamantjes. In totaal pron
ken 51.326 diamanten, robynen. sma
ragden en saffieren op de bol. die om
streeks de eeuwwisseling, werd gewrocht
in opdracht van Sjah Nasir ed-Din.
ter nagedachtenis aan een voorspoedig
jaar.
Andere kostbare voorwerpen zyn:
Een kwispeldoor, gemaakt van diaman
ten en robynen;
Een rijkversierde schatkist waar de pa-
relstrengen in overvloed uit puilen
als gold het spaghetti;
Een in diamanten gevatte smaragd,
waarvan men zegt dat hy de groot
ste ter wereld is;
De zustersteen van het Britse kroonju
weel „Kohinoor". de 188 karaats dia
mant „Oceaan van licht".
Aan het ene einde van de kelder staat
de rykversierde troon van Sjah Nasir.
Evenals de befaamde pauwentroon. die
in het nabygelegen Goelistanpaleis staat
stamt deze zetel uit Perzische oorlogs
buit die omstreeks 1736 uit India werd
meegebracht.
De pauwentroon staat veel meer in
het licht der belangstelling maar het
was de troon van Nasir met zyn be
kleding van robynen en smaragden
waarop de vader van de huidige Sjah
in 1926 tijdens zyn kroning gezeten
was.
Hoewel de zetel niet comfortabel is,
zal Irans „koning der koningen", Mo
hammed Reza Sjah Pahlevi, hem weer
gebruiken by zyn officiële kroning die
in de loop van de komende twee jaar
tijdens de viering van de 2.500-ste ver
jaardag van het keizerryk zal plaats
vinden. Aan het andere einde van de
kelder staat in een vitrine de kroon van
de Pahlevis, voor de laatste kroning ge
maakt uit rood fluweel, diamanten, sma
ragden, saffieren en parels.
kleine bedrijven en winkels onmiddel-
lyk wordt gestaakt, zulks ter verbete
ring van de economische toestand. Reeds
verrichte nationalisaties van dergeiyke
bedryven, zoals bakkeryen, slageryen
en restaurants, zouden zoveel mogelyk
ongedaan moeten worden gemaakt.
Friedrich Ebert. de burgemeester van
Oost-Berlyn, heeft donderdag JJ. in het
Oostduitse parlement een dergeiyk ge
luid laten horen.
Honecker heeft zyn woorden vorige
week gesproken op een byeenkomst van
het centrale partycomité. Hy zei dat de
produktie van verbruiksgoederen met
voorrang diende te worden behandeld.
„Niemand moet denken dat wy meer
kunnen invoeren. De mogeiykheden in
dat opzicht zyn uitgeput", zei hy. De
toestand eist „een radicale verandering
in de politieke en economische activi
teit
van onder tot boven".
VARIA
Bumpers deugen nog niet
Op een bijeenkomst \an ingeniers uit
de automobielindustrie in Stuttgart,
verklaarde de autoconstructeur prof. dr.
Von Eberan-Eberhorst uit Wenen, dat
de ..auto van morgen" geen essentiele
verschillen meer zal vertonen met de
huidige modellen Het enige wat aan
onze huidige auto's niet deugt zyn de
bumpers .aldus de professor. Het is te
genwoordig technisch mogelijk deze
coeltreffender te maken, zodat zy een
veel doeltreffender te maken, zodat zy
'n veel grotere stoot kunnen opvangen.
De huidige bumpers zyn volgens hem
meestal niet van het meest geschikte
materiaal gemaakt. Verder zitten zy
nog te dicht op de auto en ook de beves
tiging is in vele gevallen niet juist. Er
ontbreekt voorts nog altyd een inter
nationaal geldend voorschrift voor de
afstand van de bumper tot de grond.
Hierdoor wordt de veronderseldc bevel-
De huidige heerser zal naast deze ligende werking by een botsing volko-
kroon een met parels bestikte mantel I men denkbeeldig
De speeltuinvereniging „Ons Eiland"
bestaat vyftien jaar. Dit heuglijke feit
is niet geheel onopgemerkt voor
bijgegaan: in het clubgebouw aan de
Kortenaerstraat bestond gelegenheid om
het bestuur te feliciteren en op t speel
terrein vond in een stromende regen de
ingebruikneming plaats van de nieuwe
plasvyver.
De voorzitter van „Ons Eiland", de
heer C. F. Griffioen, zei op deze feeste-
lyke zaterdagmiddag, dat op het ogen
blik alleen nog maar de aanleg van een
Franse comité's met hulpacties o.a. rolschaatsbaan op het verlanglijstje van
in Bergerac en het in dezelfde streek
gelegen Mamande, twee internationale
werkkampen deze zomer van de inter
nationale vry willige hulpdienst (reeds
aan de gang' en de Wistow Felloship
uit het Engelse graafschap Leicester,
Nederlandse comité's ook. begonnen in
dr. Van der Kreeks geboorteplaats
Bussum en later ook elders, en nu
in oprichting een groot landelyk co
mité.
deze vereniging staat. Hij twijfelde er
niet aan of ook deze reeds lang gekoes
terde wens zal binnen afzienbare tijd |n
vervulling gaan.
En wat er nu nog nodig is?
Alles!
Meubels, maar vooral
Tydens de receptie werden vele han
den geschud en harteiyke woorden van
dank en waardering gesproken. Van
hun belangstelling gaven n.m. blyk wet
houder J. C. van Schaik namens het
gemeentebestuur en de heer H. Zunder-
man jr. namens de Leidse Jeugd Actie.
De voorzitter van de Leidse Bond van
Speeltuinverenigingen, de heer J. J. v. d.
gereedschap: Huizen, sprak met veel lof over de acti-
gewoon landbouwgereedschap als spa- 1 viteiten van het jonge bestuur, dat kans
h.»-u 1 heeft gezien om in een periode van vyf
tien jaar een fraaie speeltuin met club
den, grepen, kruiwagens, maar ook
een tractor (nu geleend van iemand
uit Gergarac) en andere landhouwma- j huis uit de grond te stampen. Namens
de bond en de zusterverenigingen bood
spreker een cheque aan voor het speel-
chines, bouwmaterialen, cement
nieuwe banden voor de auto's. Een
telefoon, die zo'n duizend nieuwe
franken moet kosten, omdat de kabel
over honderden meters afstand moet
worden doorgetrokken.
En eindelyk komt dit alles er op
neer, dat er geld nodig is. Geld om
alles precies zo en wanneer men het
nodig heeft ook zo doelmatig mogelyk
te kunnen aanschaffen.
Albert Schweitzer
komt op bezoek
En dan dit nog tot slot: héél vér
weg, in Centraal-Afrika, werkt dr.
Albert Schweitzer. Hij, die zijn ge
hele leven in dienst van de lijdende
medemens heeft gesteld, heeft het
patronaat over het Franse vluch
telingendorp van zijn vroegere me
dewerkster Greet van dér Kreek
gaarne aanvaard, zo goed als de be
kende Abbé Pierre zijn plaats in
het internationale erecomité heeft
willen innemen. Straks, in het a s.
najaar, komt de grijze dr. Schweit
zer voor enige tijd naar Europa,
per boot tot Bordeaux nog geen
100 kilometer van de Dordogne.
Greet en Guy zullen hem gaan af
halen en naar het Franse
..SchweitzerdQrp" voeren. Gelooft
u niet met ons, dat dat een prach
tige dag wordt, daar in de heuvels
van de Dordogne? Leermeester en
leerlingen wee7 vereend, sa-1 Qp liet Benclux-congres voor
men rondgaand door een nieuw
centrum van onderling menselijk ver^eer en l°crisme ,n Breda heejt
hulpbetoon. We hebben zo het idee. de Belgische ambassadeur in Ne-
dat de grijze Schweitzer daar wel
een goedkeurend schouderklopje
voor de dappere kleine Hollandse
dokter zal hebben: „Bien fait
goed gedaan, Greet 1".
tuinmateriaalfonds. Mevrouw A. Schou
ten-Eradus bood namens alle leden cn
donateurs een geschenk onder couvert
aan. de opbrengst van een gehouden
huis-aan-huis-collecte. Als presidente
van het yverige damescomité bood zy
het bestuur van de jubilerende vereni
ging een elktrische klok voor het club
huis aan. De ere-voorzitter van „Ons
Eiland", de heer P. Broers, feliciteerde
mede namens de ere-leden van de speel
tuinvereniging.
„Zuiderkwartier" viert in
september 35-jarig bestaan
Op 17 september a.s. viert de Leidse
speeltuinvereniging „Zuiderkwartier"
haar 35-Jarig bestaan. Het bestuur heeft
het plan opgevat om dit heugiyk feit te
herdenken. Er is al een feestcommissie
gevormd, die zich tot taak stelt de
jeugd van „Zuiderkwartier" op drie ach
tereenvolgende zaterdagen een gevari
eerd en attractief jubileumprogramma
aan te bieden. Teneinde de plannen te
kunnen verwezeniyken. houdt „Zuider
kwartier" twee verkoopdagen en wel op
vrydag 14 juli des avonds van 7 tot 10
uur en op zaterdag 15 juli van 2 tot
5.30 uur en van 6 tot 8 uur. De verkoop
vindt plaats in het clubhuls ,,'t Zuldje"
(Anjelierstraat).
derland, Z.Ex. F. X. M. G. Baron
van der Stratcn-Wdillet in op
dracht van 2ijn Koning de ond-
vice-presidcnt van het Benelux-
comitè en oud-directeur van de
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs,
mr. J. Milius. de versierselen aan
geboden van de hem verleende
onderscheiding van Commandeur
in de Orde van Leopold