Prinses Beatrix is .een uitblinkster
zegt prof. Rijpperda Wierdsma
Akkoord tussen directie
van NS en de vakbonden
WEERBERICHT
„Ze zei niets; ze straalde alleen maar.
Mijnramp eist
108 levens
Bonden stellen
nieu we eisen
ëfc,
lernvs
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 8 JULI 1961
No. 30394
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
In een onder auspiciën van de Regeringsvoor
lichtingsdienst belegde speciale persbijeenkomst
heeft de rector-magnificus der Leidse Universiteit,
prof. mr. J. V. Rijpperda Wierdsma gistermiddag
in de statige Senaatskamer een uitvoerige uiteen
zetting gewijd aan de studie van H.K.H. Prinses
Beatrix, die gistermorgen de kroon op haar werk
zette door het succesvol afleggen van het doctoraal
examen rechten vrije studierichting.
De rector legde er daarbij de nadruk op. dat de
examinatoren H.K.H. het judicium „met genoegen"
toekenden, een waardering, welke in lagere
onderwijsregionen overeenkomt met het cijfer 8
en waardoor Prinses Beatrix mag worden gere
kend tot de „uitblinkers" onder de studenten, die
hun academische opleiding voltooien. „Ware de
Prinses een gewone studente, dan zou haar naam
worden doorgegeven aan het Ministerie van O.
K. en W. als een studente met bijzondere
intelligentie".
De verworven titel „doctorandus in de rechts
geleerdheid geeft niet het recht tot het voeren van
het predikaat „meester", omdat de vrije studie
richting niet gelijk te stellen is met het normale
doctoraal examen in de rechtswetenschappen,
doch is de kwalificatie „uitblinkster" niet minstens
een even hoge bekroning? zo vroeg de rector
zich af.
Toen Prinses Beatrix in 1956 haar studie aanving, lag
het aanvankelijk in de bedoeling een aantal colleges te
volgen, die haar in het bijzonder te stade zouden komen
bU de vervulling van haar toekomstige taak en deze
opleiding uiteendelijk af te sluiten met het afleggen van
tentamina in deze vakken.
Maar na verloop van tijd gaf de Prinses de voorkeur
aan een normale studie in de rechtsgeleerdheid in de
vrije studierichting.
Deze studie, aldus prof. Rijpperda Wierdsma, is aller
minst een opleiding, die speciaal in het leven is geroepen
voor Koninklijke Studenten, doch zij bestaat reeds sedert
de vaststelling van het zgn. Academisch Statuut, d.w.z.
sinds een Jaar of veertig.
Dit besluit maakte evenwel het afleggen van het
normale kandidaatsexamen noodzakelijk, hetgeen zij twee
jaar geleden met goed gevolg presteerde ten overstaan
van de hoogleraren Feenstra (Romeins recht) en Fischer
(oud-vaderlands recht). Ook bij dit examen verwierf
H.K.H. het judicium „met genoegen".
Tevoren had zij algemene en privé-colleges gevolgd bij
de hoogleraren Van Heek (theoretische sociologie),
Groenman (toegepaste sociologie), Langemeijer (inleiding
tot de rechtswetenschap), Van Traa (economie), Scholten
(parlementaire geschiedenis) en Rijpperda Wierdsma
(staatsrecht).
Het studieprogramma voor de vrije studierichting
doctoraal examen, behoeft de goedkeuring van de faculteit
en omvat ten minste drie vakken, waarvan hoogstens één
buiten de faculteit. Deze vakken waren voor Prinses
Beatrix: Nederlands staatsrecht (prof. Rijpperda
Wierdsma), Volkenrecht (prof. Van Asbeck, prof. Van
Panhuys en prof. Samkalden), sociologie (prof. Van
Heek) en als keuzevak moderne algemene geschiedenis
(sedert 1919) (prof. Th. J. G. Locher).
Bovendien volgde de Prinses in de loop der jaren nog
colleges van de hoogleraren Van Lier (cultuurkunde van
Suriname en de Antitllen), Logemann (statuut voor het
55
Koninkrijk) en Vlekke (actuele internationale staat
kunde).
In antwoord op een desbetreffende vraag zeide prof.
Rijpperda Wierdsma, dat in het bijzonder bij de privé-
colleges uiteraard rekening was gehouden met de toekom
stige taak van Prinses Beatrix. Zou zonder meer het
normale universitaire opleidingsschema zijn gevolgd, dan
zou de Prinses van sommige vakken te veel en van andere
te weinig hebben geleerd. Zo heb ik gemeend, aldus
prof. Rijpperda Wierdsma, H.K.H. niet al te zeer bezig te
moeten houden met administratiefrecht van Rijk, provin
cie en gemeenten, doch heb ik meer de nadruk gelegd op
de staatsrechtelijke verhoudingen, kennis van de Grond
wet en de verhouding van het staatshoofd tot het volk.
Prof. Feenstra heeft bijvoorbeeld bijzondere aandacht
geschonken aan het hypotheekrecht, hetgeen de Prinses
kennelijk genoegen deed in verband met de aankoop van
het landgoed „Drakesteyn", haar toekomstig verblijf, dat
zij in de loop van 1962 hoopt te betrekken, terwijl prof.
Fischer o.a. het testament van Prins Willem I van Oranje
met haar behandelde.
Ongetwijfeld moet de studie van Prinses Beatrix een
volstrekt normale genoemd worden. Behoudens een ver
lengde geldigheidsduur van haar tentamens heeft zij geen
enkele faciliteit genoten, doch in verband met haar
talrijke representatieve plichten was dit ook niet meer
dan billijk.
De algemene indruk van al mijn ambtgenoten, aldus
prof. Rijpperda Wierdsma, was dat Prinses Beatrix een
bijzonder aardige, charmante jongedame is, met een open
en eerlijk karakter en begenadigd met een uitstekend
verstand. Dit bewijst ook wel haar korte studietijd. Daar
enboven bezit zij een grote mate van humor en een snel
reactievermogen.
„Ja, Prinses Beatrix is werkelijk heel sympathiek!"
Zoals wij gisteren in een deel van onze oplage nog kon
den melden, werd het examen afgenomen door de hoog
leraren Rijpperda Wierdsma, Van Panhuys en Polak. Het
vond plaats in de kamer van de Faculteit der rechts
geleerdheid. Na een korte tijd van onderling beraad,
deelde prof. Polak in zijn kwaliteit van decaan der
faculteit in tegenwoordigheid van H.M. Koningin Juliana
en de Prinsessen Irene en Margriet mede, dat de faculteit
„met genoegen" besloten had Prinses Beatrix te bevor
deren tot doctorandus in de rechtsgeleerdheid en haar de
toe te laten tot de openbare promotie. Professor
Polak wenste haar met dit resultaat van harte geluk en
sprak zijn bewondering uit voor de wijze, waarop de
Prinses haar studie heeft volbracht en daarnaast een
intensief studentenleven heeft geleefd-
Op een vraag welke toekomstplannen Prinses Beatrix
koestert, zeide de rector het antwoord schuldig te moeten
blijven. Evenmin zeide hij ietó te weten omtrent een
voorgenomen studie van Prinses Margriet aan de Leidse
Universiteit. „Dat ik het van harte hoop, is iets anders",
zei prof. Rijpperda Wierdsma.
Heeft Prinses Beatrix na afloop van het examen iets
gezegd?, wilde een der journalisten weten.
„Nu ik er goed over nadenk: geen woord," antwoordde
prof. Rijpperda Wierdsma. „Ze straalde alleen maar
De particulier secretaresse van Prinses Beatrix, mej.
Wijnen, die deze bijeenkomst eveneens bijwoonde, deelde
tenslotte nog mede, dat de Prinses zaterdagavond in Paleis
Huis ten Bosch aan haar studiegenoten een afscheids
feestje aanbiedt. Daarna hoopt zij met de Koninklijke
Familie naar het vakantieverblijf in Italië te gaan. Voor
de verdere toekomst staat nog niets vast. Wel heeft de
Prinses de wens te kennen gegeven binnenkort op reis
te gaan om diverse relaties op te zoeken. Aan het einde
dezer gemoedelijke bijeenkomst sprak mej. Wijnen in
speciale opdracht van H.K.H. haar oprechte dank uit
jegens de Leidse journalisten, die het haar mogelijk heb
ben gemaakt „een studente te zijn onder de studenten".
„De Prinses is U daarvoor bijzonder erkentelijk", aldus
mej. Wijnen.
Volgens een bericht van de
Tsjechoslowaakse radio zijn gister
avond 108 mijnwerkers omgeko
men bij een brand in een steen
kolenmijn in Dolni-Sucha, in het
steenkolendistrict Ostrava. De
oorzaak van de ramp is nog niet
bekend.
ONVAST WEER
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
De afgelopen nacht is vochtige oceaan-
lucht ons land binnengestroomd, hetgeen
bijna overal met wat lichte regen ge
paard ging. Deze vochtige lucht, waarin
veel bewolking voorkomt, zal morgen in
de loop van de dag echter worden ver
dreven door een koufront, dat deel uit
maakt van een gecompliceerd fronten
systeem. Doordat in onze omgeving de
barometer daalt, dringen deze fronten
tot in West-Europa door en geven het
weer een onstandvastig karakter.
(Opgemaakt te 10 uur).
9 JULI
Zon op: 4.30 uur; onder: 20.59 uur.
Maan op: 2.21 uur; onder: 17.50 uur.
Hoogwater te Katwijk te 052 en 13.08
uur, laagwater te 8.32 en 21.10 uur.
(10 juli hoogwater te 1.27 en 13.57 uur,
laagwater te 9.28 en 22.02 uur).
STRANDVERWACHTING
Ook zondag nog veel bewolking en
matig strandweer. Later enige verbete
ring met meer opklaringen. Weinig of
geen regen. Matige tijdelijk krachtige
westenwind. Overdag ongeveer 18 gra-
denn. zeewater 17 graden. Vooruitzich
ten- zelfde temperatuur, maar iets zon
niger.
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
en een Bijvoegsel.
Discoverer (niet een
postzak) in liaan
om aarde gebracht
Amerikaanse geleerden hebben gister
avond var- de basis VandenBerg een
nieuwe aardsatelliet van het type „Ont
dekker" (Discoverer) gelanceerd. De sa
telliet beschrijft in ca. 95 minuten een
baan om de aarde. De maximale hoogte
is 810 km., de minimale hoogte 235 km.
van het aardoppervlak.
De lustrumvierende Utrechtse
studenten hebben gisteren een bui
tendag gehouden in en rond het
kasteel van Wijk bij Duurstede,
welke werd besloten met een open
luchtmaaltijd op de Markt van het
oude stadje.
De foto toont tijdens deze maal
tijd H.K.H. Prinses Margriet, ge-
Volgens Hamburgs blad:
I
Amerikaanse nota
over Berlijn dreigt
met tegenoffensief
O
Het Amerikaanse antwoord op het
Sowjetrussische memorandum inzake
Berlijn is gereed. Het zou nog vandaag
naar Parys worden gezonden om ter
goedkeuring aan de NAVO-raad te wor
den voorgelegd.
De nota, waarin de Russische voorstel
len worden verworpen en geen specifieke
tegenvoorstellen om onderhandelingen
te beginnen worden gedaan, is opgesteld
in overleg met vertegenwoordigers van
Frankrijk, Engeland en West-Duiteland.
Het Hamburgse dagblad „Die Welt"
meldt dat de V.S. een diplomatiek te
genoffensief zullen beginnen door het
vraagstuk van het Sowjetrussische sa-
teilistensteisel in Oost-Europa ter sprake
te brengen, indien de Sowjet-Unie niet
ophoudt met het uitoefenen van druk in
het vraagstuk-Beriyn. Volgens de cor
respondent van het blad te Bonn zou dit
Chroesjtsjow duidelijk worden gemaakt
in bovengenoemd Amerikaans antwoord
op het memorandum over Duitsland en
Berlijn.
President Kennedy zal dit weekeinde
op zijn vakantieverblijf in Hyannis Port
de kwesties Duitsland en Berlijn bespre
ken met zijn diplomatieke en militaire
medewerkers, o. w. de ministers van
Buitenlandse Zaken en van Defensie.
Rusk en McNamara, en zijn militaire
adviseur generaal Maxwell Taylor.
V akbondsgaiigster
Hoffa herkozen
James Hoffa. de voorzitter van de 1,7
miljoen leden tellende Amerikaanse
Vakbond van Transportarbeiders is voor
een periode van vijf jaar herkozen.
Onlangs werd Hofa's salaris op
zijn eigen voorstel van 50.000 tot
73.000 dollar per jaar verhoogd. Hij
heeft tevens een onbeperkte onkosten-
rekening. De contributie van het vak
verbond zal echter worden verhoogd,
omdat veel geld nodig is voor een nieuw
hoofdkwartier in Washington.
Drie jaar geleden werden de „team
sters" uit de AJF.L.-C.I.O. gestoten om
dat in het verbond ongewenste prak
tijken zouden voorkomen. Tegen Hoffa
lopen verscheidene aanklachten wegens
verduistering.
Op de vliegbasis LeeuwardenDe Prins reikt de Guynemer-
heeft Z.K.H. Prins Bernhard dc Trofee uit aan de commandant van
prijzen uitgereikt van de vierde het winnende Canadese teamlui
jaarlijkse schietcompetitie voor
luchtmachtploegen van de Navo-
landen.
tenant-vlieger R. W. Spencer, die
tevens eerste werd in het indivi*
duele klassement.
Verbeteringen moeten 28 mei ingaan
(Van onze Utrechtse correspondent)
De directie van de Ned. Spoor
wegen en de personeelsraad zijn in
hun overleg van gisteren overeen
gekomen het College van Rijks
bemiddelaars en ministerie van
zeten tussen (links) de heer J. Lens
praeses van de lustrum pers- en
propagandacommissie, en (rechts)
de vertolker van de titelrol uit het
openluchtspel Frangois Villon
de heer N. M. A. ter Linden.
Verkeer en Waterstaat voor te
dragen de verbetering van de
secundaire arbeidsvoorwaarden in
te laten gaan op 28 mei j.l. (dus
met terugwerkende kracht).
De studiecommissie van directie
vertegenwoordigers en personeelsle
den, die de verbetering van deze ar
beidsvoorwaarden voorbereidde, had
aanvankelijk 1 oktober a.s. als in
gangsdatum voorgesteld. Deze pari
tair samengestelde commissie is gis
teren onmiddellijk na de vergadering
opnieuw bijeengekomen ter bespre
king van de vijl eisen, die de vak
bonden van vervoerspersoneel heb
ben gesteld ten aanzien van het ba
sisvoorstel.
Onaanvaardbaar
Bij het overleg van gisteren hebben de
vakorganisaties de directie van de Spoor
wegen namelijk meegedeeld dat het oor
spronkelijke rapport van de paritaire
commissie, zowel wat datum van ingang
als wat totaal inhoud betrof, voor hen
onaanvaardbaar was. Tot dit standpunt
waren de vakbonden, de Nederlandse
Bond van Vervoerspersoneel iNW, St -
Raphael iKABi en de Protestants-
I Christelijke Bond van Vervoersperso
neel (CNV), gekomen tijdens het onder
ling overleg, dat zij hadden voor de
aanvang van hun vergadering met de
directie.
De vakbondseisen zijn het gevolg van
de klachten, die de leden van de drie
bonden hebben geuit op de rayonver
gaderingen, die de afgelopen weken ln
het gehele land zijn gehouden. De eisen
van de vakbonden betreffen:
De oeslag voor onregelmatige dien
sten,
de vereoeding voor het werk buiten
de gebruikelijke diensttijd.
de maandelijkse toelage voor chefs en
toezichthouders.
de reistijder.
en tenslotte de reis- en verblijfkosten.
Met spoed
Aan de paritaire commissie is ver
zocht over deze vijf eisen met spoed
weer rapport uit te brengen aan de per
soneelsraad. het overlegorgaan van di
rectie en vakorganisaties bij de NB. Zo
spoedig mogelijk zullen de hoofdbestu
ren van de vakbonden op de hoogte wor
den gesteld van het resultaat van de
besprekingen
De NB.-directie heeft dus de eis van
de vakbonden over de datum van in
gang van de verbeterde secundaire ar
beidsvoorwaarden ingewilligd. Hierover
zullen thans het College en het minis
terie van Verkeer en Waterstaat, „de
baas van de spoorwegdirectie", moeten
beslissen. Mocht deze beslissing gunstig
uitvallen dan staat nog niet vast, hoe
deze terugwerkende kracht kan worden
gerealiseerd.
Puzzel
Het spoorwegbedrijf heeft verscheidene
en onregelmatige werkzaamheden. Daar
om is het achteraf erg moeilijk na te
gaan hoe hoog de toelagen zijn die door
de verschillende personeelsleden zijn ver
diend. Het is dan ook niet onwaarschijn
lijk, dat men tot een uitkering ineens zal
besluiten voor de periode vanaf 28 mei,
als tenminste het verzoek van de direc
tie en vakbonden wordt ingewilligd. Deze
uitkering zal dan wel vaneren naar
functies en werkzaamheden.
De vakbonden hebben hun medewer
king aan dit project echter afhankelijk
gesteld van de inwilliging van hun vijf
eisen. Het is geen geheim, dat men in
vakbondskringen de lonen van het spoor
wegpersoneel als veel te laag beschouwt
en dat men tracht door middel van ver
betering der secundaire arbeidsvoor
waarden deze toestand enigermate te
compenseren.
Radiostation vernield
in Ciiulad Trnjillo
Een grote menigte heeft gisteren on
der het roepen van „weg met dictaturen"
het gebouw van Radio-Caraibe in Clu-
dad Trujillo, de hoofdstad van de Do
minicaanse republiek, bestormd en in
brand gestoken. Waardevolle radioap
paratuur werd vernield en het gebouw
zwaar beschadigd. De zender is rege
ringsgezind.
De zenders van het radiostation buiten
de c.ad werdefi niet aangevallen en wer
ken nog.
De aanval volgde op een bijeenkomst
buiten het bureau van een politieke or
ganisatie. de „Dominicaanse Revolutio
naire partij".
Een demonstrant, die door een kogel
werd getroffen, is later overleden By
het blussen van de brand in het gebouw
van Radio Caralbe werden twee brand
weerlieden gewond. De schade wordt ge
raamd op ruim 3.5 miljoen gulden
Op weg naar de gebouwen van de ra
diozender kwamen de betogers langs
het regeringspalels. Zij werden hier ver
jaagd door agenten die in de lucht
schoten.
President Balaguer heeft aangekon
digd dat de politie strikte orders heeft
om herhaling van het gebeurde te voor
komen. De schuldigen aan de vernieling
zullen worden cestraft. Volgens Balaguer
zijn de aanstichters van de wanordelijk
heden ..communistische agenten die zijn
opgeleid op Cuba".
Uit het Leidsch Dagblad van
11 Jullj 1861:
Bij koninkl. besluit van
15 Junij 1.1. is bepaald, dat geen
predikantszonen academiegel- j
den kunnen genieten dan na te
zijn toegelaten tot het examen
in de Wiskunde, bepaald b{j art.
1 van het besluit van 4 Aug 1853.
Door de Nederl. Maatsch. tot 'v
afschaffing der slavernij in de
West-Indien zijn gedurende het
jaar 1860 vrijgekocht 30 slaven i
voor f 1071627.
