GEDESSINEERD WIT Loudens journalist liad gesprek met dr. Globke Initiatief van de Neurenberger wetten was van Rudolf Hess zegt Adenauers medewerker Incident Spierenburg-v. d. Goes na opwindend debat gesloten Segni geprikkeld over slechte manieren van de Oostenrijkers GROTE WERKLOOSHEID IN VLAANDEREN IS KANS VOOR BUITENLANDSE INVESTEERDERS Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 29 juni 1961 Zesde blad no. 30392 (Van onze Londense correspondent) Cassandra, de bekende, vaak venijnige kroniekschrijver van de Londense Daily Mirror, het grootste Engelse dagblad (oplaag 4.5 mil joen) heeft in Bonn een onderhoud gehad met staatssecretaris dr. Hans Globke. vriend en intieme medewerker van Bondskanselier Adenauer. Toen Adenauer onlangs ziek was, mocht alleen dr. Globke bij hem komen. Behalve door de kanselier wordt Globke ook door kardinaal Von Preysing in Berlijn geprezen, merkt Cassandra op. Globke verklaarde tegenover hem, dat hij nooit lid van de nationaal- socialistische partij is geweest. Dat had moeilijkheden met zich mee gebracht, maar hij was er in geslaagd het lidmaatschap te vermijden. Daarom maakte hij minder snel promotie en kon hij het niet verder brengen dan „ministerialrat". welke leidden tot de verschrikkingen van de totale vernietiging van de jood se mensen? Globke zei, dat Eichmann aan het hoofd stond van een rijksafdeling van de Sicherheitsdienst en dat hij een re putatie had welke allesbehlave smake lijk was. Globke geloofde, dat Eich mann iemand was, die zijn plicht ver vulde volgens de opdrachten van zijn meerderen. Hij wist. niet in welke mate hij in staat was enig zelfstandig ini tiatief te ontwikkelen. Cassandra vroeg Globke voorts naar de twee theorieën, welke er over hem zelf bestaan. Was hy een verzetsman of voerde hy de rassenpolitiek loyaal uit? Indien het eerste het geval was, wanneer had Globke dan het kwaad van de antisemitische wetten beseft? Globke antwoordde, dat hij dit reeds van het begin af aan in 1933 had beseft, toen er nog geen wetten als zodanig waren. Globke zei: „Ik heb er nooit aan getwij feld dat het antisemtische kwaad van Hitier verworpen diende te worden". .Wanneer besefte u de volledige ware en verschrikkelyke aard van de „eind oplossing"? Ik wist van niets „Tot aan het einde van de oorlog wist ik niet, dat er een bevel bestond tot uitroeiing van alle joden. Ik wist en andere Duitsers wisten, dat joden naar het oosten werden vervoerd, maar wy wisten niet, dat zy in massa werden vermoord. Ik geloofde altyd, dat zij ge dwongen werden te leven in schande- ïyke omstandigheden in speciale gebie den in het oosten. Wat er in het oos ten gebeurde werd voor het gehele Duitse volk verborgen gehouden. De an deren wisten even weinig als ik", aldus Globke. Cassandra voegt hieraan toe, dat hij dit niet kan aanvaarden. De operatie om zich meester te maken en docu menten op te stellen van zes miljoen menselyke wezens en deze vervolgens te transporteren en tenslotte te ver moorden was niet alleen de ergste mis daad in de geschiedenis, maar was te vens een uitgebreide en ingewikkelde opgave, waarvan honderdduizenden, zo niet miljoenen moeten hebben afgewe zen. Globke heeft overal een antwoord op. Misschien was hij gevangenen in het verschrikkelyke net, waarin vele goede burgers van het Reich na 1933 waren verstrikt geraakt. Tot zover Cas sandra. Overal een antwoord op", zegt Cassandra zyn critici, of bteer vyanden, zegt Cassandra, vestigen de aandacht op het feit, dat Globke 27 augustus 1934 in Ber- lyn de eed op Hitier heeft onderte kend. Voorts is een van de ernstigste aanklachten tegen Globke, dat hy het beruchte juridische commentaar op de anti-joodse Neurenbergerr wetten heeft geschreven. Deze wetten leidden recht streeks tot de gaskamers en de onuit sprekelijke misdaden van de concen tratiekampen. Globke verklaarde in het interview, dat hy het commentaar met tegenzin had f eschreven. Hy had deze taak niet wil- en uitvoeren. Het initiatief van de Neurenberger wetten zou van Rudolf Hess zyn. In Neurenberg wilde Hess in de anti-jood- se wetgeving veel verder gaan. Globke beweert, dat zijn hele strategie in deze aangelegenheid geweest is de strenge rassenmaatregelen te verzachten. „Sa men met andere ambtenaren vochten wy tegen de opneming van de ergste voorstellen van Hess in de wetten en we hadden tenminste wat dit betreft suc ces", aldus Globke, die overigens toegaf, dat hy niet almachtig was. Misschien heb ik een fout begaan, maar in die tyden en omstandigheden vond ik het beter mijn werk voort te zetten dan aan iemand anders over te dragen". Zwitsers plan Dr. Globke werd door velen voor zyn commentaar geprezen, o.a. door dr. Ro land Freisler, die later president van de volksrechtbank werd en die duizend mensen naar de galg zond. Globke ver telde Cassandra, dat hij de verschy- ning van een tweede editie van het Neurenberger commentaar had tegen gehouden. In september 1938 beval de Duitse re gering dat alle paspoorten van joodse Duitsers van een duidelijke letter J moesten zijn voorzien. Globke, die wel iets met deze maatregel had te maken, ontkende er de minste verantwoorde- lykheid voor te hebben gehad. „Ik werd alleen by deze zaak betrokken als ge volg van een procedurefout". Globke beweert, dat het initiatief van de Zwitserse autoriteiten was uitgegaan, die bezorgd waren over het aantal jood se Duitsers, dat naar Zwitserland vlucht te. Globke had nog geprobeerd een andere methode te vinden waardoor joodse burgers naar andere landen zou den hebben kunnen vluchten in plaats van naar Zwitserland. Maar hy verloor de stryd. Globke heeft Eichmann eens in de hal van het departement van Binnen landse Zaken in Berlyn ontmoet, maar Eichmann zal zich dit niet kunnen her inneren. Voor het proces vertelde Eich mann zijn advocaat in tegenwoordigheid van Israëlische getuigen, dat hy Globke niet kende of ooit iets met hem te ma ken heeft gehad. „U moet daarby niet vergeten", zei Globke, „dat Eichmann tracht zyn verantwoordeiykheid op an deren af te schuiven". Verzetsman of trawant? Cassandra vroeg Globke wat hy van Eichmann dacht. Was hy een gehoor zame ambtenaar, die nauwgezet de or ders van zyn meerderen uitvoerde, of had hy zelfstandig initiatieven genomen Chaos in de Britse auto-industrie (Van onze Londense correspondent) De Britse automobiel-industrie be vindt zich op het ogenblik in een toe stand van chaos als gevolg van twee wilde stakingen. De eerste staking by een fabriek van dashboard-instrumen ten in Londen, welke reeds een week aan de gang is, bedreigt thans het werk van 50.000 arbeiders in diverse autofa- brieken. Op een massa-vergadering werd besloten tot voortzetting van de staking. Een groot gedeelte van de stakers be staat uit vrouwen. Een nieuwe staking begon maandag avond in de tractoren-afdeling van Ford in Dagenham, nadat het bedryf tegenover de bonden een oorlogsverkla ring had afgelegd. De Engelse Ford, welke zich thans geheel in Amerikaanse handen bevindt, heeft geweigerd te onderhandelen over de nationale looneisen van de bonden tenzy deze iets doen om een einde te maken aan de chronische wilde sta kingen in het Ford-bedryf. Ford klaagt dat er in elf weken tyd slechts drie dagen geweest zyn zonder arbeidsconflicten. Het is thans de eerste maal dat een automobielbedryf op één na het grootste van Engeland de bonden of beter gezegd de voormannen („shop stewards")-organisatie, welke sterk on der communistische invloed staat en in fabrieken en werkplaatsen dagehjks de lakens uitdeelt, tracht aan te pakken met het risico nog meer stakingen uit te lokken. Zoals uit het ultimatum aan de bonden blykt is Ford kennelyk be reid tot een lange, bittere stryd. In 1958 is het aantal wilde stakingen by Ford elk jaar verdubbeld. Ford voelt er niets voor steeds maar looneisen in te willigen zonder dat de bonden er iets tegenover stellen. Advertentie Wat staat er eigenlijk chiquer dan wit. Niets immers! Wat past bij elke pantalon en bij alle gelegenheden? Wit! En daarom is dit zo'n prettige mode: stralend witte sport- shirts! Kerko maakt ze uit prachtige stoffen in liefst 15 witte weefselvariaties. Perfect gesneden, chic en koel en met een handige brillezak 0 (buk gerust. Uw zonnebril valt er niet uit!). Stralend witte Kerko shirts voor een zonnige, zorgeloze zomer! SEMI-SPORT allround door d« geraffineerd gesneden boord overdag een vlot sportshirt avonds een modieus uitgaans-shirt. Octrooi aangevraagd Verschrijvingen en geheimhouding Ged. Staten van Zeeland zullen de mi nister van Binnenlandse Zaken schrifte- lyke verzoeken om opheffing van de ge heimhouding van het rapport van de Al gemene Rekenkamer over de z.g. „ver- schryvingen" bij de Zeeuwse Provincia le diensten. De toezegging voor dit schry- ven is gedaan, nadat in de gisteren ge houden vergadering van Prov. Staten van verschillende zyden op opheffing van de geheimhouding was aangedron gen. Hangende het verzoek aan de mi nister zullen de staten het rapport nu in afdelingen gaan behandelen met in achtneming van de geheimhouding. In de statenvergadering van 1 augustus, wil men het dan zo mogelyk volledig in de openbaarheid brengen. SLUITINGSDAG VOOR CAFÉ-RESTAURANTS (Van onze Haagse correspondent) Onder de leden van Horecaf zal een' onderzoek worden ingesteld naar hun mening over de wenselijkheid om ook voor de café-restaurants te komen tot een wekelijkse sluitingsdag in het ka der van de werktydverkorting. Bij een eventuele invoering van een sluitingsdag zou deze by plaatselyke verordening volgens een rouleer-systeem moeten worden geregeld. Rumoer in Europees Parlement Minister twijfelt niet aan integriteit De moeilijkheden die waren gerezen tussen de heer Spierenburg en jhr. mr. M. van der Goes van Naters zijn gistermiddag geregeld in een ongekend rumoerige vergadering van het Europese parlement in Straatsburg. Jhr. Van der Goes van Naters heeft verklaard dat hij zelf geen geloof had gehecht aan de door de heer Spieren burg gewraakte mededelingen die hij met enkele politieke vrienden had be sproken en die daarom de heer Spieren burg ter orde waren gekomen. Met na druk stelde hy dat hy niet als beschul diger had willen optreden. Hij had alleen gemeend zijn politieke plicht als parle mentslid te doen door bepaalde geruch ten te bespreken. De Belgische professor Coppe, een collega van de heer Spieren burg, verklaarde daarop dat de heer Van der Goes dus niemand persoonlijk had willen beschuldigen en dat het per soonlijke element hiermee was verdwe nen. De heer Spierenburg sprak niet ty- dens dit intermezzo, doch toonde zich na afloop ervan tevredengesteld. Een uitbarsting Het geschil was gisteren in de verga dering tot uitbarsting gekomen door de verklaring die de Hoge Autoriteit maan dag had afgelegd na het intrekken van de brief, die haar voorzitter Malvestiti aan het Europese parlement had ge schreven. In die brief had de Hoge Auto riteit verklaard, dat de heer Spierenburg niet samen met de heer Van der Goes van Naters voor de subcommissie zou verschynen, die *t schrootverdrag van de Hoge Autoriteit bestudeert. De Belgische socialist Bohy verklaarde gistermiddag, dat het communique een aanslag was op de bevoegdheden van het parlement, om dat het communique nog het voorbehoud had gehandhaafd. Malvestiti legde daarop een verklaring af om zich te rechtvaardigen, doch hy kreeg het met de Franse voorzitter van de subcommissie, Poher, aan de stok. Deze vloog overeind, toen Malvestiti zei dat het sadistisch zou zyn geweest om de heer Spierenburg te verplichten sa men met de heer Van der Goes voor de commissie te verschynen zolang de on aangename affaire niet uit de wereld was. Poher legde er de nadruk op, dat zyn commissie alleen met het feiteiyke onderzoek van het schrootrapport te ma ken had en niet met de persooniyke kwestie tussen de heer Spierenburg en Mie heer Van der Goes. Worms schuldig aan misdrijf? De minister van Economische Zaken, de heer J. W. de Pous, heeft in een brief aan de heer D. Spierenburg, vice-voor- zitter van de Hoge Autoriteit der EGKS, verklaard dat hy geen enkele aanlei ding ziet te twijfelen aan diens integri teit. „De regering betreurt het dan ook ten zeerste, dat uw naam op deze wyze (namelijk door de Haagse schroothan- delaar Worms) in opspraak is gebracht", aldus deze brief. De brief geeft verder een overzicht van de beschuldigingen, die de heer Worms aan het adres van de heer Spierenburg heeft geuit in een telegram, dat hy 17 mei aan het ministerie van Economische Zaken heeft gezonden. Minister De Pous verklaart, dat hy daags na ontvangst van dit telegram de daarin genoemde Haagse advocaat (van wie Worms ver klaarde zijn incrinainerende beschuldi gingen te hebben ontvangen) telefonisch had laten vragen de in het telegram geuite beschuldigingen schriftelyk te be vestigen en eventueel aan te vullen. „Doch nu. ruim een maand later, is nog geen enkel bericht van die advocaat ont vangen" .aldus minister De Pous. Over de gang van zaken rond de aan klacht, die de heer Spierenburg tegen de heer Worms heeft ingediend, ver klaarde minister De Pous, dat de offi cier van justitie te Den Haag reeds een kennisgeving van verdere vervolging aan de heer Worms heeft doen betekenen, hetgeen inhoudt dat „de officier aan- vankelyk van oordeel is, dat de heer Worms zich aan misdrijf heeft schuldig gemaakt". OMZETBELASTING BIJ INVOER (Van onze Haagse correspondent) De Tweede Kamer heeft gistermiddag zonder hoofdeiyke stemming haar goed keuring gehecht aan de Koninkiyke be sluiten van 20 juni 1960 en 24 oktober 1960, houdende aanwyzing van goederen, voor welke de omzetbelasting by invoer wordt verhoogd. C.B.T.B. sloot actie-Vigla af Mr. Biesheuvel ziet perspectief De Ned. Christeiyke Boeren- en Tuin- dersbond heeft gisteren in zyn al gemene vergadering te Leeuwarden de actie „CBTB-ers helpen Vigla", waar van het begin in de vergadering van vorig jaar werd aangekondigd, afgeslo ten. Nieuw Vigla is een dorpje van hon derd huizen in Epirus, de armste streek van Griekenland. Het werd in 1956 ge bouwd voor uit Rusland en Roemenië gerepatrieerden Grieken. Die „Rus- siche" Grieken zyn pontiers, afstamme lingen van Griekse kolonisten die meer dan 2000 jaar geleden aan de oostkust van de Zwarte Zee in het huidige Tur kije kwamen wonen. Na de eerste we reldoorlog zyn ze met de Russische le gers meegetrokken naar Rusland. Daar konden ze niet aan de collectieve land bouw wennen en ze kregen toestemming zich in het oude vaderland Griekenland te vestigen. De voorzitter van de Bond mr. B. W. Biesheuvel, verklaarde, dat er perspec tief is voor land- en tuinbouw. Veel agrariërs krygen het benauwde gevoel dat de industriële ontwikkeling, de loonstygingen buiten de landbouw en de vyfdaagse werkweek, het boe renbedrijf al meer in gedrang brengen, terwyl voor de produkten die de land bouw van ouds produceert, zoals gra nen, aardappelen en melk, de afzetmo gelijkheden steeds ongunstiger schynen te worden. De oorzaak voor de gevoelens van onbehagen hier en het rumoer el ders moet z.i. vooral worden gezocht in de politieke, economische en sociale revolutie, waarin de agrarische bevol king is komen te verkeren en waar zy zich doorheen moet worstelen. „We moeten", aldus mr. Biesheuvel. .eigen taak en verantwoordelykheid zien zowel als individuele ondernemers als ook als organisatie. Voorts moet ons ook voor ogen staan wat wy ten aanzien van de landbouw van de overheid mo gen verwachten. Voor dit alles dienen wy ons bewust te zijn van de huidige en toekomstige positie van de landbouw en de te verwachten produktie-om- standigheden". Met deze woorden als uitgangspunt wydde hy een beschouwing aan de posi tie van de Nederlandse land- en tuin bouw, die hij eindigde met de conclu sie dat de land- en tuinbouw, ondanks bijzondere omstandigheden het bijzon dere bedrijfsrisico, in de afgelopen tien lie zich bereid verklaard tot nog meer jaar een indrukwekkende prestatie heeft en nog belangryker concessies. De Oos- geleverd. I tenrykers daarentegen biyven onwrik- Vertrouwelijke Italiaanse voorstellen in een verdraaide vorm openbaar gemaakt (Van onze Romeinse correspondent) Nadat politieke kringen in Rome zich reeds zondagmiddag allerminst gesticht toonden over de wijze waarop de Oostenrijkse delegatie in Zürich is opgetreden, kwam er in de loop van maandag nog een ernstige reden tot verontwaardiging bij. Alvorens Zürich te verlaten had minister Segni een in hoffelijke termen vervat vertrouwelijk schrijven gericht tot de Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken. Kreisky, waarin hij deze nogmaals verzocht toch vooral geen al te haastig en door vooroordelen ingegeven besluit te nemen inzake de Italiaanse voorstellen, maar deze voorstellen nog eens goed en rustig te overwegen. Die brief was vertrouwelijk en daarom was er door de Italiaanse gedelegeerden met niemand over gesproken. De Oosten rijkers daarentegen wisten niets beters te doen dan er zo spoedig mogelijk en in verdraaide termen een Oostenrijks persagentschap van in kennis te stellen! Ook de aanwezigheid van mej. Stadlmayer wekte ergernis eze inbreuk op de diplomatieke re gelen is misschien datgene wat Segni, zelf uiterst correct in zyn optreden, de Oostenrykers het meest kwalijk neemt. Segni noemde, als een ander voorbeeld van gebrek aan tact van de Oostenrijkers de aanwezigheid in de Oostenrijkse delegatie van mej. Stadl mayer uit Innsbruck, een dame tegen wie in Italië een rechtzaak hangende is wegens belediging van de Italiaanse regering, opruiing van de bevolking van Alto Adige en verspreiding van oprui ende pamfletten. Het is juist, zoals Kreisky heeft op gemerkt. dat de Italiaanse rechter mej. Stadlmayer nog niet schuldig heeft ver klaard, maar in aanwezigheid van zulk een persoon onder de gedelegeerden kan toch wel een aanwyzing worden ge zien, dat Wenen helemaal niet van plan is het geschil tot een oplossing te bren gen, maar er integendeel op speculeert de zaak opnieuw voor de Verenigde Na ties te brengen. De negatieve uitslag van de besprekingen in Zürich wordt in Italië ten zeerste betreurd. Men heeft hier werkelijk het uiterste gedaan om de Oostenrykers en de Duitssprekende minderheid in Alto Adige tegemoet te komen. Bij elke bespreking heeft Ita- baar op hun standpunt staan: volledige autonomie van de provincie Bolzano. Dat nu is Juist het enige waar Rome niet in kan toestemmen. Terecht wijst de „Voce Republicana", werkeiyk toch wel een gematigd blad in zijn buiten landse politiek, erop dat zelfs de Habs- burgers nooit de geografische en econo mische eenheid hebben aangetast van het gehele Alto Adige en het altyd met Trento en Bolzano als een eenheid hebben beschouwd. Zou de provincie Bolzano geheel autonoom worden, met eigen wetgeving, eigen politie en der gelijke. dan zouden de Italianen niet langer baas zyn in eigen huis en zou men eerst werkeiyk kunnen gaan spre ken van een onderdrukte minderheid in centraal-Europa, nameiyk de min derheid van de in Bolzano wonende Ita lianen. Soortgelijke woorden kan men in vrywel alle bladen lezen. Vlaanderen biedt buitenlandse on dernemingen vele mogelijkheden. Het arbeidsreservoir Is groot, de Belgische regering en de plaatselijke autoriteiten geven mogelyke faciliteiten by indu strievestiging. de bedrijfskosten zyn re latief laag en de lonen liggen lager dan elders in België. Dit bleek dezer dagen uit de woorden van een tweetal Belgische economen, die op uitnodiging van de Belgisch- Luxemburgse Kamer van Koophandel voor Nederland in Den Haag een sa- menspreking hielden over het thema „investeringen voor Nederland in Vlaan deren". Vlaanderen is een achtergeble ven gebied in België. Dit bleek zonder meer uit het statistisch materiaal dat de eerste spreker, prof. M. Naessens. naar voren bracht. Het inkomen per hoofd bedroeg de laatste Jaren by een index van 100 voor geheel België. 87 voor Wallonië. 104 voor Brussel en ngeving en 48 voor Vlaanderen. Het inkomen van de Vaming komt dan ook het dichtst by dat van de Nederlan ders, De werkloosheid is byzonder hoog en structureel va naard. De laatste cyfers wyzen uit dat ongeveer 100.000 Vla mingen werkloos zyn, waardoor België met Italië in de E.E.G. (Euromarkt) aan de spits staat. Er wordt dan ook gestreefd naar een meer bewuste plan ning van de economie, waartoe vele maatregelen zyn getroffen. Hierover sprak prof. R. Vandeputte, voorzitter van de Nationale Maatschap- pU voor krediet aan de nyverheid. Er bestaan speciale kredieten met staats waarborg en een verlaagde rentevoet. Bovendien zyn er fiscale faciliteiten, zoals de regeling dat een ondernemer 30 procent van zyn belastbare winst mag aftrekken, mits hy zijn winst ge bruikt voor nieuwe investeringen in zijn bedryf. In superprobleemgebieden be staat zelfs de mogelykheid de winst in zyn geheel zonder enige belasting weer te investeren. De rentevoet van door de regering verstrekte investeringsleningen kan zelfs tot één twee procent worden teruggebracht. De beslissing hiervan hangt af van de mate van urgentie. AANBESTEDING NIEUW WEERSCHIP Op dinsdag 4 juli zal de directeur- generaal van dr Ryksluchlvaartdlrnst de bouw aanbesteden van een weer- schip. lang 71 meter, breed 12 meter met een diepgang van 4,35 meter. Dit schip zal het eerste Nederlandse weerschlp zyn, dat speciaal voor dit doel gebouwd zal worden. De twee Nederlandse weer- schepen, „Cumulus" en „Cirrus" zyn, zoals bekend, verbouwde schepen. Het nieuwe schip zal de „Cumulus" die te oud is geworden, vervangen. Het nieuwe schip zal, zoals interna tionaal is overeengekomen, op de Oce aan worden gebruikt voor meteorolo gische waarnemingen en ten behoeve van de luchtverkeersbeveiliging. Het zal een nieuwe moderne radarinstallatie aan boord krygen, waarmee grotere hoog ten dan tot nu toe bereikt kunnen wor den. Waarschyniyk ral het nieuwe weer schlp eind 1962 in gebruik genomen kunnen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 17