VELPO
Zonde, zon en water in
beklemmend filmwerk
FILMS VAN DEZE WEEK
Kazan's „De wilde stroom"
GERUCHTENOVER BROEIENDE
OPSTAND IN ALGERIJE
Frans blad publiceert wel
Amerikaanse documenten
RADIO TELEVISIE
Verrottingsbacteriën doen hun
alles vernietigend werk
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 17 juni 1961
Derde blad no. 30382
oiiiiiDiiiinnrniiiiinrauiiiii^iimimiiiniiiiciiiüinimiüüüTiniiiuiHiniiunnBniinnnnimiiBiiniiBS
Bewogen schildering van twee generaties
Studio De grote filmregisseur Elia Kazan presenteert naar een
scenario van Paul Osborn „De wilde stroom": strijd van het water tegen
de mens, strijd tussen mensen onderling.
Het Amerikaanse congres machtigde op 18 mei 1933 tot de aankoop
van al het land langs de woeste rivier de Tennessee.
Stuwdammen moesten de oplossing zijn voor het ontzettende probleem
der rampzalige, vernietigende overstromingen. De meeste landeigenaren gingen
akkoord met het verkopen van hun gronden tegen een goede prijs.
Tenslotte blijft er slechts èèn over, die dat niet wil.
Zij is de 80-jarige Ella Garth, met haar drie zonen, haar kleindochter
Carol en een aantal negers wonend op het eiland midden in de rivier. Gehecht
aan haar geboortegrond, blijft zij onvermurwbaar.
Wie er ook komt om haar over te halen; zij falen allen.
En toch moet het!
Knutselaars lymen met
van Ceta-Bever
Medische Dienst
Wassenaar: Dokter R. S. ten Cate,
Burchtlaan 9. tel. 3027, en dokter J. H.
Haarsma. Wittenburgerweg 106, tel
9676, Apotheken: Wassenaarse Apotheek
Schouwweg 32, tel. 2402.
Warmond: Dokter H. A. G. M. Walen
kamp, tel. 01711-120. Verpleging: zuster
Muilerman, Herenweg 57, Warmond, tel.
01711-879 of 206.
Oegstgeest: Dokter Held, tel. 24649.
Voorschoten: Dokter F. J. M. Tonino,
Voorstraat 23, tel. 2493. Dokter J. M.
Abarbanel. Chopinstraat 32, tel. 3375.
Wijkverpleging: Gezondheidscentrum
tel. 2177.
I Alle belangstelling voor Evian verdwenen
Ex-kolonels souden greep naar de macht
willen doen met behulp van de harki's
(Van onze Parijse correspondent)
In Parijs is alle belangstelling voor de conferentie van Evian ver
dwenen. De Algerijnse delegatie onder leiding van Krim zou in de
loop van vandaag uit Genève naar Tunis vertrekken. Slechts één
Algerijnse ambtenaar blijft in Genève achter om eventueel van een
Franse ambtenaar in Evian te horen in welke plaats de onderhandelin
gen kunnen worden voortgezet. In Parijs is men van oordeel, dat deze
nieuwe besprekingen nog lang op zich zullen laten wachten.
Uit dit gegeven ontwikkelt zich de
meeslepende film, waarin Montgomery
Clift, Lee Remick en Jo van Fleet de
hoofdrollen spelen.
Chuck Glover is de laatste regerings
ambtenaar die uitgezonden wordt om de
oude vrouw wier rol superieur door Jo
van Fleet vertolkt wordt, te overreden.
Het gaat niet zo eenvoudig als hij dacht
en er stroomt nog héél veel water door
de rivier, alvorens hij dat bereikt met
behulp van de politie wat hij zich met
resolute wil had voorgenomen.
Wanneer de evacuatie dan eindelijk
gelukt is, sterft Ella Gatht: de strijd
tussen de oude generatie en de „voor
uitgang" is uitgestreden.
Nog twee andere thema's beheersen
deze film; de groeiende liefde tussen
Ella Garth's kleindochter Jonge we
duwe met twee kinderen en Chuck,
alsmede het „negerprobleem". Chuck
neemt namelijk zwarten in zijn dienst
tegen gelijke beloning als de blanke ar
beiders en roept daarmee veler vijand
schap op: alweer dus strijd, in dit geval
tussen hem en de plaatselijke blanke
The magnificent seven
Boeiend cowboy-epos
Trianon „The magnificent se
ven" is meer dan een gewone wes
tern. Het is een „psychologische"
cowboyfilm, zoals er na High Noon"
steeds meer op de markt zijn ver
schenen. Het gaat in deze film dan
mensen tot bepaalde handelingen
ook niet uitsluitend om het schieten,
maar meer om de redenen, die de
drijven.
Waarom nemen die zeven scherp
schutters (avonturiers, door de politie
gezochten, misdadigers, leeglopers) het
voor een luttel bedrag op zich, om een
stelletje arme boeren tegen een meedo
genloze bende te beschermen? Waarom
storten zij zich onvervaard in de strijd,
hoewel zij weten, dat zij er niet alle
zeven heelhuids uit tevoorschijn zullen
komen, omdat de overmacht van de
bende te groot is?
Is het moed, die hen drijft? Is het
onverschilligheid, een soort defaitisme?
Of is het misschien de angst voor zich
zelf?
Wie zijn er moediger? De zeven pis
toolvechters, die het vijandelijk kamp
binnentrekken, of de boeren, die zich
na aanvankelijk succes weer aan de
bende onderwerpen om hun vrouwen en
kinderen te sparen.
Het zijn vele vragen, die deze film
oproept, er geen direct antwoord op
geeft, de toeschouwers zelf aan het den
ken zet, zonder „schoolmeseterachtig",
zonder sentimenteel te worden.
Dat is ongetwijfeld de grote verdien
ste van deze film, die door enkele zwak
ke momenten toch niet die geladenheid
bereikt zoal: in „High Noon", maar die
toch een maximum aan spanning biedt.
Ook het acteren komt, zoals men be
grepen zal hebben, boven de middelmaat
uit, hetgeen vooral te danken is aan de
altijd weer imponerende Yul Brynner.
Het is een stoere film met ook vaak
heel verdienstelijke opnamen in rede
lijke kleuren.
De vruchten zijn rijp
Romantisch-bijgehleurd
beeld van fruitoogst
in Rhone-vallei
Luxor In een nerveuze, broeie
rige sfeer werken jonge mannen en
meisjes aan het inpakken van de
fruitoogst van de Rhóne-vallei. Het
inpakbedrijf van vader en zoon Buo-
nacasa lijkt wel een concentratie
kamp, waar de werknemers graag de
gelegenheid te baat nemen de lonen
door staking te verbeteren. Maar dit
is nog slechts één van de tegenstel
lingen. Want onderling ivoedt nog
een andere strijd: zucht naar genot
werkgevers, met verschrikkelijke gevol
gen
Zo houdt deze kleurenfilm, vervuld
van weemoedige, ruwe, dan wel roman
tische momenten, zich afspelend in een
prachtige natuur, de toeschouwer in
spanning, mede door de meesterhand
van Elia Kazan, die het regievak tot in
de détails verstaat en daarmee het vi
suele genot tot diverse hoogtepunten
weet op te voeren.
Jo van Fleet is een onverbiddelijke
Ella Garth, Lee Remick, een eerst ver
eenzaamde jonge vrouw, opbloeiend in
haar gepassioneerde liefde voor Chuck
en Montgomery Clift maakt het tenvolle
begrijpelijk, dat zy van hem houden
gaat.
Montgomery Clift en Lee Remick
in „De Wilde Stroom"
Het bewogen verhaal van twee gene
raties: de oude vrouw, ten onder gaand
door het verlies van alles wat haar lief
is, de jonge vrouw, bevangen door een
nieuwe liefde, een nieuwe hoopvolle toe
komst tegemoetgaand.
Maar bovenal ook een verhaal over de
„vooruitgang": een rivier, éénmaal alles
meedogenloos wegvagend, die nu geen
verwoestingen en geen verlies aan men
senlevens meer veroorzaken kan.
Een échte Kazan, speciaal in de ex
pressieve, geëmotioneerde schildering
der menselijke hartstochten!
Lido Zelden hebben we een film gezien die zo puur film is als „Alleen
de zon was getuige". Het zeker niet zo bijzondere verhaal dat er aan ten
grondslag ligt, heeft ongewone zeggingskracht gekregen door de meester
lijke wijze waarop de makers de gebroeders Hakim tekenden voor de
regie de gehele scala van technische mogelijkheden die alleen de film
kunst kent, hebben uitgebuit, zonder dat zij zich één moment hebben laten
verleiden tot het najagen van opgelegde effecten. Het resultaat is een
evenwichtig en zeldzaam sfeervol werkstuk dat boeit van begin tot eind.
De aandacht is andermaal gericht op
Algerije zelf. Men is in de Franse hoofd
stad van mening dat er speciaal in Al
giers en Oran iets broeit. Er gingen gis
teren hardnekkige geruchten dat de
twee gewezen kolonels Gardes en Go-
dard van plan zouden zijn een nieuwe
greep naar de macht te doen. Ditmaal
met behulp van de „harki's". Dit zijn
mohammedaanse soldaten die in Frans
uniform in het Franse leger dienen. Een
derde van hen bestaat uit Algerijnse re
bellen, die zich destijds hebben over
gegeven en thans in de Algerijnse oor
log aan de Franse kant vechten.
De twee ex-kolonels Gardes en Go-
dard zouden contact hebben opgenomen
met kolonel Si Cherif, een mohamme
daanse officier die met de Franse troe
pen gevochten heeft in Indo-China en
die zich in 1957 aan Franse zijde heeft
geschaard na achttien maanden met de
rebellen tegen Frankrijk te hebben ge
vochten. Si Cherif staat thans als kolo
nel aan het hoofd van een troep ex-
rebellen. Van deze „harki s" zijn er in
totaal in Algerije 60.000, die echter geen
eigen gesloten eenheid vormen maar
over diverse regimenten verdeeld zijn.
Hoe onbetrouwbaar deze ..harki's" zijn
bleek tijdens de eerste week van de door
Frankrijk eenzijdig afgekondigde wa
penstilstand. In Sidi-Aich (Kabylië)
werden tien Franse soldaten vermoord.
Thans is bekend geworden dat een soort
gelijk drama zich op 5 juni jl. heeft af
gespeeld bij Constantine, waar door ver
raad van „harki's" zes Franse soldaten
om het leven zijn gebracht.
Maatregelen
De geruchten die gisteren vaste vorm
hadden aangenomen, zijn niet bewaar
heid. Maar niettemin hebben zij op de
autoriteiten voldoende indruk gemaakt
om tijdig afweermaatregelen te nemen.
De troepen in Algiers zijn versterkt en
op de knooppunten van de stad ziet men
weer machinegeweren.
De toestand kan als volgt worden sa
mengevat: bij de mohammedanen is al
les nog rustig, want de FLN heeft als
consigne gegeven, dat manifestaties
achterwege moeten blijven; by de Fran-
Alleen de zon is getuige als de sluwe
have-not" Tom Ripley zijn „vriend"
Philippe Greenleaf, die geld. een mooi
en lief meisje en een luxueus zeiljacht
heeft, vermoordt op diens boot in volle
zee. Waarom? Omdat Philippe alles
heeft wat Tom moet missen om zijn
geld dus én om zijn meisje. Tom speelt
daarna een dubbelrol: hij is zichzelf
en Philippe. Voor de laatste geeft hij
zich uit om diens geld van de bank
te kunnen halen (met behulp van een
vervalst paspoort en valse handtekenin
gen). zichzelf blijft hij tegenover het
meisje, tussen wie en Philippe hy een
verwijdering tot stand heeft weten te
brengen.
en, bij de meer serieuzen, een poging
om een levenspartner te vinden, met
jaloezie, haat en nijd als gevolg. In
FransItaliaanse samenwerking
wordt hier een beeld geschetst van
wat er zich in zo'n inpakbedrijf wel
kan afspelen. Natuurlijk gebeurt dat
allemaal veel te gecomprimeerd: alle
mogelijkheden zijn in één seizoen
samengeperst. En daardoor ontstond
een resultaat, dat naar de eerste in
druk „neo-realistisch" is, maar in
feite sterk-romantisch van opzet. De
uitbeelding van de werkelijkheid
komt praktisch neer op een soort
sensuele romantiek. De dramatische
effecten ontbreken niet, de schurk
gaat ten onder aan zijn eigen stre
ken en de held en de door de schurk
aangerande heldin vallen in eikaars
armen.
Hoe dit zy. regisseur Soulanes is er
wél in geslaagd een scherpe tekening
van een bepaalde sfeer te geven. De
onderlinge afgunst tussen de hardwer
kende meisjes is raak getekend. En het
mag een prestatie genoemd worden, dat
de toeschouwer de verschillende figuren
met nogal sterk uiteenlopende karakters
gemakkelyk uit elkaar weet te houden.
Rommeligheid kan men deze film dan
ook niet verwyten: ofschoon er zich
heel wat personen voor de camera heb
ben staan te verdringen, bleef het totale
beeld doorzichtig. En men kan de re
gisseur natuurlyk niet verwyten. dat in
het scenario een beeld geschetst wordt,
dat nauwelyks met de werkeiykheid in
overeenstemming kan zyn, omdat der
gelijke fraai-afgeronde dramatiek-met-
goede-afloop ia het leven niet pleegt
voor te komen. En och, waarom zou men
het de scenarioscshryver eigenlijk euvel
duiden? De man deed zyn plicht: hy
gaf de toeschouwers van diverse plui
mage de volle maat!
Later ziet hij zich genoodzaakt een
vriend van Philippe, die argwaan tegen
hem heeft opgevat, eveneens te ver
moorden. Deze moord schuift hij dan
in de schoenen van de vermoorde Phi
lippe (wiens lichaam hy in zee heeft
laten verdwynen), die hij vervolgens op
vernuftige wyze „zelfmoord laat ple
gen". Het testament laat hij ten gunste
van het meisje luiden, dat hij tenslotte
met. succes ten huwelyk vraagt.
De have-not Ripley heeft zyn zaakjes
voor elkaar. Hy is nu Philippe gewor
den zonder diens naam te hoeven te
dragen. Hij heeft het geld èn het meisje
van zyn vroegere vriend. Tegen het eind
van de film zien we hem dan ook in
tens tevreden, luierend in zon op een
terrasje zitten. Maar dan grijpt de po
litie in. Want de sluwheid en koelbloe
digheid van de jeugdige moordenaar
moeten het afleggen tegen het. toeval,
dat hier een bizarre, maar toch aan-
nemelyke rol speelt.
Het verhaal op zichzelf is al gru
welijk genoeg, maar het is niet bij
zonder. De film is gruwelijk èn
bijzonder. Vooral komt dit door de
beklemmende, soms zelfs giftige
sfeer die de Hakims hebben weten
op te roepen, niet in het minst door
grootheden als water en zon de
film heet oorspronkelijk Plein so-
leil" belangrijke en suggestieve
rollen te lateti spelen, twee oermach-
ten die als het ware de loop der
gebeurtenissen beïnvloeden. Daar
naast symboliseert het water de ver
latenheid en de ongenaakbaarheid,
de voordurend gloeiende zon, de prik
kel om toe te geven aan hartstoch
ten, zoals goede als kwade. Voortref
felijk zijn de kleuren en de foto
grafie.
De hoofdrollen worden met veel ta
lent gespeeld door Alain Delon als Tom
Ripley, Maurice Ronet als Philippe en
Marie Laforet als het meisje, vooral
de laatste is byzonder overtuigend.
De grote bluf
Eddie Constantine in actie
CASINO De film „De grote bluf",
die deze week in het theater aan de Ho-
gewoerd draait, sleept zich moeizaam
naar een langverwacht ?ind. Eddie Con
stantine wist zich blykbaar met zijn rol
niet goed raad en kon alleen in de Lem-
my Caution-achtige scènes boven de
middelmaat uitgroeien. Dan was hy
weer even de handige vechtjas, voor
wie de vrouwen door het vuur gaan. Er
waren een paar aardige vondsten, zo
als de scène met het uitwisselen van
de vulpennen. Het toppunt was wel de
scène, waarin Eddie een brandende keet,
waarin een ton dynamiet ligt opgesla
gen, over grote afstand met een bulldo
zer voortduwt!
Als de grote bluffer in alle speelzalen
van de wereld bekend, verliest Eddie op
een gegeven ogenblik al zyn geld. Dit
kan echter niet deren, want zonder een
cent op zak neemt hy als groot zaken
man zyn intrek in een van de duurste
hotels. Hier maakt hy kennis met een
lief onschuldig meisje, dat om haar pe-
troleumbron door een bende wordt be
laagd. Zij zoekt haar steun by Eddie.
Na tal van verwikkelingen waarby Ed
die zich op de spannendste momenten
nog als vrolijk zanger doet kennen, weet
hy de bron van haar te redden.
se bevoking bestaat een toenemende
angst voor eventuele demonstraties van
de mohammedanen waartegen men zich
door de Arabische overmacht niet voelt
opgewassen.
Verscheidene Europeanen hebben hun
vakanties vervroegd en wachten elders
de komende gebeurtenissen af.
Geheime leger
Het geheime leger, de OAS. beschikt
naar schatting over 3.000 fanatieke aan
hangers, die werken in cellen van drie
tot vier man, zodat het uitermatig lastig
is hen te grijpen. Men zegt dat Godard
en Gardes regelmatig met de OAS in
contact staan en dat ex-generaal Sa-
lan over een eigen radio beschikt die
geheel Algerye kan bestryken.
Tenslotte zyn er nog de militairen
die het jongste besluit van de regering
in Parijs om de wapenstilstand te ver
lengen slechts kunnen begrypen en ver
werken. De wapenstilstand, zeggen de
militairen, kan alleen maar in het voor
deel van de rebellen zyn. Het Franse
leger is tot passiviteit gedwongen. Als
de beroepsmilitairen niets meer te doen
hebben en het contingent (de miliciens)
met de armen over elkaar zit. gaat de
moreel van de troep snel achteruit.
In die stemming gaat Algiers het ko
mende weekeinde tegemoet. In Oran
is het rustig, maar de avondklok blyft
tot negen uur gehandhaafd. Zodra de
straten leeg zijn begint het pannen- en
pottenconcert op de balkons.
Slachtoffers
Jean Morin, algemeen gedelegeerde
van Frankrijk in Algerije, heeft gister
avond op een persconferentie in Al
giers verklaard, dat sedert de eenzydige
afkondiging van een bestand door
Frankrijk 304 mensen „door terrorisme
van de F.L.N. (Algerijnse NationaleWW
Bevrydingsfront)" zyn gedood en 531
gewond.
Van de doden waren 121 burgerlijke
of militaire leden van de Franse stryd-
krachten en 183 burgers, van wie 152
mohammedanen. Van de gewonden wa
ren 290 leden van de strydkrachten
en 241 burgers, van wie 146 moham
medanen.
Hy deelde verder mee dat sedert het
begin van de inmiddels onderbroken be
sprekingen in Evian meer dan 8.000
geinterneerden en gevangenen in Al
gerye waren vrygelaten en dat voor
20 juni nog 800 zullen volgen. In tien
districten waren voorts maatregelen ge
nomen om het normale verkeer van
mensen en goederen te herstellen en
speciale kredieten werden verleend om
werk van algemeen en plaatselyk be
lang te bespoedigen. In de gebieden
van Oran, Algiers en Constantine zul
len in nog drie districten sooortgehjke
maatregelen worden genomen.
Tsjeclio-Slowakije
beschuldigt de V.S.
Diplomaat bij V.N. spion
De Tsjechische regering heeft giste
ren in een nota aan de Verenigde Na
ties in New York verklaard, dat twee
Amerikaanse geheime agenten getracht
hebben diplomaat Miroslaw Natsjva-
laty, die aeel uitmaakt van de Tsjechi
sche afvaardiging by de V.N. over te
halen om voor de V.S. te spioneren.
In de nota wordt voorts opgemerkt dat
de Tsjechische diplomaten by de VN.
„systematisch gehinderd worden in de
uitoefening van hun normale activiteit".
De regering in Praag verzoekt het se
cretariaat van de V.N. daarom deze
kwestie met de Amerikaanse regering
op te nemen.
Het State Department heeft .Jnet na
druk" ontkend, dat Amerikaanse agen
ten getracht zouden hebben de Tsjechi
sche diplomaat over te halen om voor
de V.S. te spioneren.
De woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken,
Lincoln White, verklaarde daarentegen
dat Natsjvalatij spionage-activiteiten
had bedreven. Hy had gedurende onge
veer een jaar van een Amerikaanse bur
ger stukken betrokken die, naar werd
voorgewend, geheime gegevens bevat
ten. De Amerikaan had echter al die
tyd met de Amerikaanse autoriteiten
samengewerkt. De Tsjech had gedreigd
dat de verloofde van de Amerikaan, die
zich in Tsjecho-Slowakye bevond, geen
toestemming zou krygen naar de VS te
gaan, indien er geen geheime inlich
tingen zouden worden verstrekt. De ver
loofde is intussen in de VS aangekomen
en getrouwd, aldus White.
Het onafhankeiyke Franse blad
„Combat" heeft gisteren documenten ge
publiceerd. die rapporten zouden zyn
van de Amerikaanse geheime dienst.
Volgens het blad hebben de Londense
„Daily Herald" en het orgaan van de
Italiaanse sociaal-democratische party
„Gustizia" dergelyke stukken ontvan
gen. Deze bladen hadden echter gewei
gerd de documenten te publiceren.
..Combat" zegt tot publikatie te zyn
overgegaan, omdat het een objec
tieve en onpartydige nieuwsbron wil
blyven en omdat anders „zekere krin
gen zouden spreken van een zwygkom-
plot".
De Amerikaanse ambassade in Pa-
rys wilde voorshands geen commentaar
op de publikatie leveren.
Volgens „Combat" betreft een der do
cumenten een stuk van 15 januari 1960
waarin wordt gezegd dat volgens een
boek van een Russische geleerde in vier
dagen tyd alle levende wezens van
15 000 planeten, zoals de aarde, kunnen
worden uitgeroeid met de thans beschik
bare bacteriologische wapens.
WOLCONGRES GEËINDIGD
Het 30ste internationale wolcongres,
dat in Scheveningen werd gehouden, is
gisteravond gesloten.
Tijdens dit congres is o.a. overleg ge
pleegd met de Australische regering
commissie van onderzoek naar de wol
markt en de verkoopbevordering van
wol. Het standpunt van het congres over
het systeem van wolveilingen is, dat
handel en industrie deze veilingen on
misbaar achten.
Men sprak zich uit voor intensiever
propaganda voor wol en wolprodukten
en een streven naar stabieler pryzen,
zonder echter minimumpryzen voor wol
in te voeren.
Besloten werd volgend jaar mei ln Os
lo te confereren.
Advertentie
GANGES NL
IEIDEN - TEL.2'50Vi
Waarom vis wordt ingevroren
Mens zoicel bacterie strijden om bestaan
de pas, stram zyn hun gezichten. Maar.
hoe is het met de gedachten, die ver
scholen zijn achter de strenge gezichten
van leerlingen en leermeesters? Weldra
blykt. dat die uiteriyke discipline intrige
en chantage verbergt. De jonge luitenant
Scharff wordt door de schoolcomman-
benoemd tot opvolger van een officier,
die „door een noodlottig ongeval" om
het leven is gekomen. Tevens krygt hy
opdracht een onderzoek in te stellen
naar de ware toedracht van het „onge
luk". Na een aantal verwikkelingen,
waarby het Duitse militaire leven aan
het einde van de tweede wereldoorlog
aan de kaak wordt gesteld, weet de I
jonge luitenant eén der cadetten als i De visbederving begint reeds vanaf de
(Van een speciale medewerker)
In dit artikel geven wij de
hoofdgedachten weer van een
uittreksel, dat door het Technische
Departement voor Visserij in de
U.S.A. werd opgemaakt.
Waarom onze vis bederft" is de
titel van een artikel in het laatste
nummer van de ..Fishing Gazette",
het Amerikaanse tijdschrift over
visserij.
Het is bekend, dat de afkoeling het
bederven van de vis zo niet volledig te
gengaat. dan toch voor een groot ge
deelte uitsluit.
In bepaalde gevallen wordt de vis
ingevroren, zodra deze gevangen is en
voordat enig spoor van besmetting kan
optreden. Dit is de meest ideale wyze
van visverwerking. Deze méthode wordt
echter in zeer beperkte mate toegepast.
In de meeste gevallen wordt de vis in
verse toestand aan de wal en op de
markt gebracht. Pas hierna wordt zy
ingevroren en bestemd voor de distri
butie. De meest verspreide wyze om
vis in een gekoelde toestand te bewa
ren is de behandeling met ijs. Ook de
behandeling met bevroren of afgekoeld
zeewater wordt thans onder de loep ge
nomen en zal mogelyk wel gunstige
resultaten opleveren. Gezien net gé
bruik van ijs reeds ettelyke jaren van
toepassing is hebben vele reed$ een
zekere ervaring opgedaan bij het „yzen"
van de vangsten Velen hebben echter
Tiiet het minste benul van de wyze
waarop en waarom vis bederft, en wat
ys kan doen en niet doen om deze be
derving tegen te gaan Wij achten het
daarom nuttig een kleine uiteenzetting
te geven over dit onderwerp
Fabriek van officieren
Sarcastische tekening
van opleiding van
nazi-militairen
Rex „Ich dien" is het devies van
een nazi-officiersschool, die de film
„Fabriek van Officieren" tot onderwerp
heeft. „Ich dien" (bedoeld wordt:
Hitier) en „Befehl ist Befehl" zyn de
zielige kreten, die de cadetten van
's morgens vroeg tot 's avonds laat te
horen krygen. Stram marcheren zy in
moordenaar te ontmaskeren. Hij dient
een klacht in, doch krygt daarby veel
tegenwerking van een stafofficier, die
zyn officiële onderzoek heeft afgesloten
met de conclusie, dat er 'n ongeluk zou
hebben plaats gehad. De dader blykt
een verwoed nazi te zyn. Wanneer een
klasgenoot in een dramatische scène
ondanks op hem uitgeoefende chantage
tegen hem getuigt, slaat de moorde
naar de hand aan zichzelf. De Gestapo
zorgt er daarna voor, dat de beide
medeplichtigen vryuit gaan en neemt
schoolcommandant en getuige in hech
tenis. Scharff doet een poging zyn leer
ling te redden. Hy vindt daarbij de
dood. Het nationaal-socialisme heeft
gezegevierd
Deze film is een sarcastische tekening
van de toestanden in de nazi-tyd.
eerste minuut dat de vis uit het water
komt. Dit proces is niet te remmen.
Al wat wij kunnen doen is de bederving
te vertragen. De vis is het meest be-
derfelyke voedingsprodukt!
Oorzaak bacteriën
De grootste oorzaak van dit bederf
zyn de bacteriën. Het vlees van de vis
is niet vatbaar voor bacteriën als het
pas uit het water komt. In de slijmen
en weke gedeelten huizen echter tal
loze bacteriën, die 'iet visbederf in grote
mate in de hand werken. Zolang de vis
leeft zyn de activiteiten van deze bac
teriën nuttig. Zodra de vis sterft be
ginnen de bacteriën zich in een razend
snel tempo te vermenigvuldigen en be
ginnen zy hun öederfeiyke activiteiten.
Als de mens niet in^rypt verrot de
vis snel. Naast de bacteriën hebben wy
nog andere bederf el yke bestanddelen,
zoals de enzymen of gisting^stoffen. die
inwerken op bepaalde delen van de
vis en hem een onooglijke aanblik ge
ven.
Een van de meest uitzondert yke ge
lijkenissen tussen de mens en de bac
terie is wel het feit, dat zy beiden ln
vele gevallen dezelfde voedingsstoffen
verkiezen.
De meest belangrijke ronsumptlemld-
delen zijn vaak ook de ideale voedings
stoffen voor de bacterie. Dit is ook de
oorzaak waarom eetwaren zoals melk.
vlees .eieren, vis en andere voedzame
produkten zo vlug bederven.
Wat wij de eigenlijke bederving noe
men is in feite een verwerking van voe
dingsstoffen door miljarden bacteriën.
Mens en bacterie voeren een voortdu
rende stryd voor het voedsel. Al onze
methoden om bederf te voorkomen /.yn
cr op gericht om de bacteriën uit te
schakelen en het voedsel voor ons zelf
te houden.
Snelle voortplanting...
De bacteriën zyn uiterst klein. ZIJ
vermenigvuldigen zich in een razend
snel tempo Enkele honderden bacte
riën. opgesloten ln een bokaal met vls-
slym bij kamertemperatuur worden in
24 uur ettelyke biljoenen.
De bacteriën zyn niet allen dezelfde.
De ene soort is veel actiever dan de
andere by het ontbindingsproces van
de vis. Een groot aantal bacteriën, die
de vis zeer snel doen bederven by ka
mertemperatuur, zyn niet in staat zich
te ontwikkelen, zodra zy in koudere
regionen terecht komen. De bacter.e is
bij de zgn. optimum temperatuur het
actiefst. De vele bact-riën. die aanwe
zig zyn op onze handen, gezicht en
haren zouden zeer traag of zelfs hele
maal niet op bevroren vis gedijen BU
gekoelde of bevroren vis is de aanwe
zigheid van deze bacteriën gering.
Gezien de wateren waarin de vis ge
vangen wordt steeds op een relatief
koude temperatuur gehouden wordt,
hebben de bacteriën, die uit deze wate
ren afkomstig zyn een veel lagere op-
tlmumlemperatuur. Zy groeien dus ook
by temperaturen, die niet ver boven het
vriespunt gelegen zyn.
Dit is niet alleen het geval voor de
microben, die rechtstreeks uit het zee.
water afkomstig zyn, maar ook. wr;ke
aangetroffen worden in het visaiym en
de weke gedeelten van de gevangen vis.
Hierdoor worden de meeste bacteriën,
die de vis beden-en in de vis zelf aan
getroffen en ook in de diepvnesinrlch-
tingen gebracht.