EENVOUDIG IDEE BRACHT WEER HOOP IN EMIGRANTENGEZINNEN Wij Komen Wij Komen Wij Komen Wij Komen W ij Komen Wij DL WEERSA TEMET ZATERDAG 10 JUNI WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4 Orgeltje verkopen Slim plan Dertien wezen 1IOE WERKT HET? Friesland mooier Bekende klank TECH- V.DIJK ontvangantenne fotocellerV}\\\ raketten voor vertraging van de omwentel ings- snelheid band recorder remlnrich- ting zend- antenne [Voorbeeld van wervelende I wolkenforma ties opgenomen uit de TIROS. satellietbaan roterende satelliet wolkenformaties De geestelijke vader van Wij Komen, de heer Reckman (Foto Leldsch Dagblad) Maar hadden al onze emigran ten wel zo veel geluk gehad? Maakten zij het allemaal wel zo goed? Die 500.000 Nederlanders, die na de oorlog in den vreemde hun geluk hebben gezocht? Een geluk, dat de meesten niet von den. Er rijpte een eenvoudig en daarom briljant plan in het brein van de heer Reckman, die als journalist zijn brood verdient. Zou het niet mogelijk zijn, dat die emigranten en hun ouders ge zamenlijk aan het sparen zouden gaan om hun ideaal te verwezen lijken: elkaar nog eens terugzien? De Naardense journalist zette zijn plan voor de radio uiteen. Hij praat te een kwartier en er kwamen 2000 brieven. Reacties van emigrantenou ders. Eén lang, aangrijpend drama. De heer Reckman las ze allemaal. En sprak toen weer een kwartier voor de radio. Het gevolg: 3000 brieven. Brieven, waarin emigrantenouders hun hart uitstortten. „Mijnheer, als dat nu toch eens mogelijk zou zijn. Nog één keer m'n zoon, m'n dochter terug te kunnen zien Mensen van gereformeerde huize wilden er hun huisorgeltje voor verkopen. De burgemeester van Naarden stelde een lokaaltje beschikbaar, waarin de brieven door 20 dames van de UW werden gerangschikt, ingeschreven en in een eenvoudig kaartsysteem onder gebracht. De heer Reckman kreeg ook ande re brieven. Van de Rijkspostspaarbank, van de grote vervoersmaatschappijen, van de KLM. Het spaar- en reisfonds Wij Komen, zoals de heer Reckman zijn geestes kind noemde, schakelde een aantal spaarbanken in. De Rijkspostspaar bank was bereid speciale spaarbank boekjes uit te geven, waarop zowel de emigrantenouders als hun kinderen kunnen storten. En al gauw was er een aardig bedrag bij elkaar. Vooral de buitenlandse valuta zorgde voor een aardig kapitaaltje. Vaders gingen voor babysit spe len, deden klusjes. Alles voor ,Wij Komen". Eén vader maakte lamp jes, leurde er mee langs de deur. „Koop ze, want de opbrengst is voor „Wij Komen". Ik wil naar mijn zoon toe". En wie bezwijkt niet voor een dergelijk argument! In Amsterdam ging een hele straat sparen voor een oude juf frouw, die haar dochter terug wil de zien. De boot was aan, toen de rege ring haar charterschepen. „Zuider kruis". „Waterman" en „Groote Beer" afstootte. Deze schepen werden onder gebracht in een nieuwe maatschappij de Trans Oceaan. Met aandelen van de Maatschappij Nederland, de Ko ninklijke Rotterdamse Lloyd en van de regering. Wat eerst niet kon, gebeurde. De schepen werden verbouwd. De prijzen voor verre reizen gingen drastisch naar beneden. Voor f. 1780 kreeg men een retourtje naar Australië. meer schrijft, hoef ik ook niet meer te sparen. Dat heeft dan toch geen zin meer Maar dan is er altijd nog de krant van de heer Reckman. En in die krant wordt een oproep geplaatst. „Wie iveet waar mijn heer zus en zo zich bevindt". Het moet erg gek lopen, als de „ver loren zoon" dan nog niet reageert. Meestal bellen de verontruste ou ders de heer Reckman op. om erg opgetogen, en een tikkeltje ver baasd mee te delen, dat zoonliej weer schrijft. Waarom de kinderen dan niet meer schrijven? Vaak, omdat ze niet durven. Zoals die jongen in Ame rika, die hoewel streng katholiek op gevoed, trouwde met een protestants meisje. Maar wat gedaan wanneer, of de ouders, of de kinderen iets overkomt en er is nog niet voldoende gespaard? Dan helpt „Wij Komen" ook. Want er is ook nog een zogenaamd hulpfonds, waarmee 54 „noodgevallen" leen re cent geval is dat van die Leidse va der, die voor zijn dood dank zij „Wij Komen" en de lezers van het L.D. zijn zoon uit Australië terugzag) tot- nutoe zijn geholpen. Al die gevallen bij elkaar vergden f. 80.000 Er is nu nog f. 14,000 in kas, zodat het fonds (giro 306) nodig aanvulling behoeft. Er zijn tal van die gevallen, waarin „Wij Komen" op het nippertje uit komst bracht. Zoals dat van die jon gen uit Vlaardingen, die in Canada een ongeluk overkwam. Overkomst van de ouders was dringend gewenst. Een Vlaardingse predikant belde de heer Reckman op. Of ie met „Wij Komen" maar wilde helpen. Dat wilde de heer Reckma natuurlijk. „Maar dan moet U zondag in Uw kerk preken over „draagt elkanders lasten". De dominee keek wel even verwonderd op, maar preekte inderdaad over dan onder werp. „Wij Komen" hoefde er tenslot te niet eens aan te pas te komen. Onder leiding van de heer Hageman (voorgrond) worden de mappen vol ellende" doorgenomen en ratie moest ondergaan. Moeder zag dochter vlak voor de operatie. De ope ratie slaagde. Misschien ook wel, om dat „Wij Komen" uitkomst had ge bracht. Ook heeft „Wij Komen" 13 Hol landse kinderen in Australië weer aan een moeder geholpen. Eerst brandde de boerderij van de familie af, hierna ging de vader dood, terwijl de moe der ongeneeslijk ziek werd. Een kloos terzuster uit Nederland zette het ge val aan de heer Reckman uiteen. „Wij Komen" legde het geld op tafel om een familielid naar Australië te laten vlie gen om de zorg over de wezen op zich te nemen. En wat deed de emigratiedienst in dit geval? „Niets", zegt de heer Reck man In dat kleine lokaal van de ge meentesecretarie in Naarden liggen de noodgevallen in dossiers opgestapeld. Mappen vol ellende, waaraan toch ook Een nog aanzienlijk bedrag voor de meeste emigrantenouders, vond de heer Reckman. Maar was het wel nodig dit bedrag ineens op ta fel te leggen? Want in de tijd, dat de emigrantenouders hun kinde ren opzochten, werd de AOW door betaald. Dat is f. 150 in de maand. Tegen een geringe premie kon voorts een levensverzekering wor den afgesloten, die bij overlijden f. 1000 garandeerde, zodat op de AOW voorschotten konden worden opgenomen, die door de levensver zekering, en later ook nog door een ziekteverzekering, voldoende ge dekt waren. Dat „Wij Komen" zo goed draait, is ook te danken aan de speciale krant, die de heer Reckman uitgeeft. Hierin wordt rekening en verantwoording af gelegd van hetgeen er gespaard is, en waarin gemeld wordt welke „noodge vallen" er weer geholpen konden wor den. •Vaak krijgt de heer Reckman brie ven van ouders, die overlopen van verdriet, omdat zoon of dochter om een schijnbaar onnaspeurlijke reden niet meer schrijven. Dan eindigt zo'n brief altijd met: „Als m'n zoon toch niet De krant van de heer Reckman geeft aan, waar de staf van Wij Komen werkt. (Foto Leldsch Dagblad) De gemeente van de Vlaardingse predikant bracht het benodigde reis geld by elkaar De vader zag zijn zoon. Voor het laatst, want nau welijks had de vader zyn zoon in het ziekenhuis bezocht, of de zoon overleed. En dan die oude mevrouw uit de Jordaan, wier dochter een hartope- WAARNEMER VOOR DE METEOROLOOGJ De TIROS is uitgerust met twee TV-camera's om van ba/en- af wolkenformaties op te nemen en met radiozenders om de beelden over te seinen naar twee stations op aarde (New Jersey en Hawaii). De stroom voor de gehele appara tuur wordt geleverd door accu's, gevoed door 9300 cellen (silicium) op de buitenwand die het opvajlende zonlicht om zetten in elektriciteit. Daar weervoorspelling tot op heden, gezien de veelheid van factoren die het weer beïnvloeden, niet met abso lute juistheid was tedoen,heeft men getracht met de waarnemingen van speciaal daartoe uitgeruste satellieten de gegevens uitte breiden. De eerste twee weersatellieten (TIROS I en II) werden daartoe in 1960 gelanceerd. DeTV-camera's,één met groothoeklens voor grote oppervlakken en één voor detailopnamen, maken telkens wanneer de lens op de aarde is gericht MfifT r (de satelliet wentelt) een opname, in totaal 32maal. De opnamen worden opeen magnetische band vast- gelegd en bij het passeren van een station overge- -• seind, waarna weer 32 opnamen worden gemaakt, De TIROS beschrijft een baan op ge- middelt 675km hoogteen draait hierbij meteen snelheid van 126 om wentelingen per minuut om zijn as. Twee gewichten aan langzaam aflo- pendekabels remmen dit af tot 9 om wentelingen. Wordt het toerental te laag, dan worden een impuls van het grondstation --en paar kleine ra ketten afgevuurd.' TIROSI heeft in drie maanden tijd 22952 wolkenfoto's naar de aarde geseind, d ie de meteorologen een geheel nieuw inzicht gaven van de luchtstromingen en het ontstaan van I stormen. Men wil zes of zeven sa tellieten in een baan brengen(NIM- BUS systeem) die dan lang van te voren stormen kunnen voorspellen. bijgehouden. ,,'t Wicht" zouden ze nooit meer zien. De burgemeester van het plaatsje, waar de heer en mevrouw Dobma wo nen, liet het er niet bij zitten, schreef alle rijke boeren in de omgeving aan en vroeg geld voor de reis van de Dobma's. Hij liet ze in het gemeen tehuis komen en vertelde, dat ze met de „Maasdamnaar hun dochter kon den gaan. Hij schreef ook naar de gezagvoerder van de Oceaanreus met het verzoek een beetje op de Dobma's te passen. De kapitein deed meer. Hij zet te de energieke ouders tijdens die kerstreis in het zonnetje en zorg de voor een leuke versiering en een fijn feest. De burgemeester kreeg een enthousiaste brief van de Dobma's „Amerika is fhooi, maar Friesland is mooier", schre ven ze. Maar ivat doet 't er toe als je ,,'t wicht" hebt gezien Een merkwaardig geval is dat van de heer De Jong, die als Nederlander geruime tijd in Zuid-Afrika woonde, in de oorlog naar Engeland ging en als lid van de Prinses Irenebngade Ne derland hielp bevrijden. Zijn hcop om zijn vader en moeder te zien, vervloog in rook, want hij werd in Zeeland ge wond en weer naar Engeland gestuurd. Om een of andere reden moest hij hierna weer terug naar Zuid-Afrika, waar hij later hoorde, dat zijn vader was gestorven. Toen ook zijn moeder op sterven lag hielp „Wij Komen". Hetgeen niet nodig was geweest, want, naar de heer Reck man later bleek, bestond er ook een Studie- en Steunfonds Personeel Prin ses Irenebrigade. dat juist in zulke gevallen hulp biedt. De heer De Jong de vrolijke noot niet ontbreekt. Want- zoals overal ter wereld, tragiek en humor raken elkaar vaak Zo kreeg de heer Reckman nog niet zo lang geleden een brief van de heer en mevrouw Dobma, natuurlijk uit Friesland. Hij 76, zij 75. „We hoeven niet meer te sparen. We halen 't toch nooit meer". Ze berustten er in. (Foto Leldsch Dagblad) heeft nooit van het bestaan van deze vereniging geweten. Was dit wel het geval geweest, dan was er alle kans, dat hij ook zijn vader nog zou hebben gezien. Het Steunfonds heeft het geld later aan „Wij Komen" terugbetaald. Dat „Wij Komen" bij de douaniers een heel bekende klank kreeg, bleek veer eens, toen een meisje uit Cana da, dat dank zij, „Wij Komen" haar zieke moeder in Dordrecht kon bezoe ken, zonder papieren op Schiphol stond. Ze had de paperassen in de haast vergeten. „Ik om van Wy Ko men", zei het meisje, dat op van de zenuwen was. „Ga dan je gang maar", zeiden de douaniers De heer S. J. Hageman, die de lei ding heeft van het handjevol men sen, dat de uitvoerige administratie van „Wij Komen" in Naarden ver zorgt, vertelt, dat de instelling ook eens als huwelijksbemiddelaar is op getreden. „Wij Komen" bereikte na melijk een noodkreet van een ernstig zieke vrouw uit Australië, die er kapot van was, dat haar man haar in de steek had gelaten. De heer Hageman schreef een brief, waarin hy zijn leed wezen over de houding van de on trouwe echtgenoot uitsprak. Op een of andere manier kwam deze brief de man onder ogen. Hoe dan ook, man en vrouw leven weer gelukkigEn de vrouw is weer beter. Wij komen" verzacht veel leed en brengt veel vreugde. En boven dien: het leert de Nederlanders wat het betekent „elkanders lasten te dragen" En u weet het: Giro 306, Naarden1. Achter deze gevel werkt een handjevol mensen om het leed van de emigrantenouders te verzachten en hun weer nieuwe hoop te geven. (Foto Leldsch Dagblad) NIET TE ONDERSCHATTEN Uit het passagiersstaatje van de „Waterman" blijkt» dat „Wij Komen" voor een niet te onderschatten poten tieel aan reizigers zorgt. Van de 104 reizigers, waren er 66 emigrantenouders, van wie er 44 dank zij „Wij Komen" passage konden boeken. Begrijpelijk, dat de heer Reckman hierop wel een beetje trots is. (Van een onzer redacteuren) Een handjevol enthousiastevindingrijke en hardwer kende mensen in een klein lokaaltje van de gemeente secretarie van Naarden. Een handjevol mensenop wie duizenden Nederlandse emigrantenouders hun hoop heb ben gevestigd. Een hoopdie anderhalf jaar geleden nog niet bestond. De hoop om nog een keer in hun leven hun kinderen te mogen terugzien. De sneeuwbal kwam aan het rollen. In een vliegtuig. Ergens tussen Sao Paulo en Schiphol. De heer en mevrouw Reckman uit Naarden hadden hun zoon Piet in Brazilië bezocht en waren op de terugreis. Piet maakte het uitste kend, had veel succes gehad en een goede baan gevonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 22