EENVOUDIG IDEE BRACHT WEER HOOP IN EMIGRANTENGEZINNEN
Wij Komen Wij Komen Wij Komen Wij Komen W ij Komen Wij
DL WEERSA TEMET
ZATERDAG 10 JUNI
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 4
Orgeltje verkopen
Slim plan
Dertien wezen
1IOE WERKT HET?
Friesland mooier
Bekende klank
TECH-
V.DIJK
ontvangantenne
fotocellerV}\\\
raketten voor
vertraging van
de omwentel ings-
snelheid
band
recorder
remlnrich-
ting
zend-
antenne
[Voorbeeld van
wervelende
I wolkenforma
ties opgenomen
uit de TIROS.
satellietbaan
roterende
satelliet
wolkenformaties
De geestelijke vader van Wij Komen, de heer Reckman
(Foto Leldsch Dagblad)
Maar hadden al onze emigran
ten wel zo veel geluk gehad?
Maakten zij het allemaal wel zo
goed? Die 500.000 Nederlanders,
die na de oorlog in den vreemde
hun geluk hebben gezocht? Een
geluk, dat de meesten niet von
den.
Er rijpte een eenvoudig en
daarom briljant plan in het brein
van de heer Reckman, die als
journalist zijn brood verdient.
Zou het niet mogelijk zijn, dat die
emigranten en hun ouders ge
zamenlijk aan het sparen zouden
gaan om hun ideaal te verwezen
lijken: elkaar nog eens terugzien?
De Naardense journalist zette zijn
plan voor de radio uiteen. Hij praat
te een kwartier en er kwamen 2000
brieven. Reacties van emigrantenou
ders. Eén lang, aangrijpend drama.
De heer Reckman las ze allemaal. En
sprak toen weer een kwartier voor de
radio. Het gevolg: 3000 brieven.
Brieven, waarin emigrantenouders
hun hart uitstortten. „Mijnheer, als
dat nu toch eens mogelijk zou zijn.
Nog één keer m'n zoon, m'n dochter
terug te kunnen zien Mensen
van gereformeerde huize wilden er hun
huisorgeltje voor verkopen.
De burgemeester van Naarden stelde
een lokaaltje beschikbaar, waarin de
brieven door 20 dames van de UW
werden gerangschikt, ingeschreven en
in een eenvoudig kaartsysteem onder
gebracht.
De heer Reckman kreeg ook ande
re brieven. Van de Rijkspostspaarbank,
van de grote vervoersmaatschappijen,
van de KLM.
Het spaar- en reisfonds Wij Komen,
zoals de heer Reckman zijn geestes
kind noemde, schakelde een aantal
spaarbanken in. De Rijkspostspaar
bank was bereid speciale spaarbank
boekjes uit te geven, waarop zowel de
emigrantenouders als hun kinderen
kunnen storten. En al gauw was er
een aardig bedrag bij elkaar. Vooral
de buitenlandse valuta zorgde voor een
aardig kapitaaltje.
Vaders gingen voor babysit spe
len, deden klusjes. Alles voor ,Wij
Komen". Eén vader maakte lamp
jes, leurde er mee langs de deur.
„Koop ze, want de opbrengst is
voor „Wij Komen". Ik wil naar
mijn zoon toe". En wie bezwijkt
niet voor een dergelijk argument!
In Amsterdam ging een hele
straat sparen voor een oude juf
frouw, die haar dochter terug wil
de zien.
De boot was aan, toen de rege
ring haar charterschepen. „Zuider
kruis". „Waterman" en „Groote Beer"
afstootte. Deze schepen werden onder
gebracht in een nieuwe maatschappij
de Trans Oceaan. Met aandelen van
de Maatschappij Nederland, de Ko
ninklijke Rotterdamse Lloyd en van
de regering.
Wat eerst niet kon, gebeurde. De
schepen werden verbouwd. De prijzen
voor verre reizen gingen drastisch naar
beneden. Voor f. 1780 kreeg men een
retourtje naar Australië.
meer schrijft, hoef ik ook niet meer te
sparen. Dat heeft dan toch geen zin
meer
Maar dan is er altijd nog de
krant van de heer Reckman. En
in die krant wordt een oproep
geplaatst. „Wie iveet waar mijn
heer zus en zo zich bevindt". Het
moet erg gek lopen, als de „ver
loren zoon" dan nog niet reageert.
Meestal bellen de verontruste ou
ders de heer Reckman op. om erg
opgetogen, en een tikkeltje ver
baasd mee te delen, dat zoonliej
weer schrijft.
Waarom de kinderen dan niet
meer schrijven? Vaak, omdat ze niet
durven. Zoals die jongen in Ame
rika, die hoewel streng katholiek op
gevoed, trouwde met een protestants
meisje.
Maar wat gedaan wanneer, of de
ouders, of de kinderen iets overkomt
en er is nog niet voldoende gespaard?
Dan helpt „Wij Komen" ook. Want er
is ook nog een zogenaamd hulpfonds,
waarmee 54 „noodgevallen" leen re
cent geval is dat van die Leidse va
der, die voor zijn dood dank zij „Wij
Komen" en de lezers van het L.D.
zijn zoon uit Australië terugzag) tot-
nutoe zijn geholpen. Al die gevallen
bij elkaar vergden f. 80.000 Er is nu
nog f. 14,000 in kas, zodat het fonds
(giro 306) nodig aanvulling behoeft.
Er zijn tal van die gevallen, waarin
„Wij Komen" op het nippertje uit
komst bracht. Zoals dat van die jon
gen uit Vlaardingen, die in Canada
een ongeluk overkwam. Overkomst van
de ouders was dringend gewenst. Een
Vlaardingse predikant belde de heer
Reckman op. Of ie met „Wij Komen"
maar wilde helpen. Dat wilde de heer
Reckma natuurlijk. „Maar dan moet
U zondag in Uw kerk preken over
„draagt elkanders lasten". De dominee
keek wel even verwonderd op, maar
preekte inderdaad over dan onder
werp. „Wij Komen" hoefde er tenslot
te niet eens aan te pas te komen.
Onder leiding van de heer Hageman (voorgrond) worden de mappen vol ellende" doorgenomen en
ratie moest ondergaan. Moeder zag
dochter vlak voor de operatie. De ope
ratie slaagde. Misschien ook wel, om
dat „Wij Komen" uitkomst had ge
bracht.
Ook heeft „Wij Komen" 13 Hol
landse kinderen in Australië weer aan
een moeder geholpen. Eerst brandde
de boerderij van de familie af, hierna
ging de vader dood, terwijl de moe
der ongeneeslijk ziek werd. Een kloos
terzuster uit Nederland zette het ge
val aan de heer Reckman uiteen. „Wij
Komen" legde het geld op tafel om een
familielid naar Australië te laten vlie
gen om de zorg over de wezen op zich
te nemen.
En wat deed de emigratiedienst in
dit geval? „Niets", zegt de heer Reck
man
In dat kleine lokaal van de ge
meentesecretarie in Naarden liggen de
noodgevallen in dossiers opgestapeld.
Mappen vol ellende, waaraan toch ook
Een nog aanzienlijk bedrag voor
de meeste emigrantenouders, vond
de heer Reckman. Maar was het
wel nodig dit bedrag ineens op ta
fel te leggen? Want in de tijd, dat
de emigrantenouders hun kinde
ren opzochten, werd de AOW door
betaald. Dat is f. 150 in de maand.
Tegen een geringe premie kon
voorts een levensverzekering wor
den afgesloten, die bij overlijden
f. 1000 garandeerde, zodat op de
AOW voorschotten konden worden
opgenomen, die door de levensver
zekering, en later ook nog door een
ziekteverzekering, voldoende ge
dekt waren.
Dat „Wij Komen" zo goed draait,
is ook te danken aan de speciale krant,
die de heer Reckman uitgeeft. Hierin
wordt rekening en verantwoording af
gelegd van hetgeen er gespaard is, en
waarin gemeld wordt welke „noodge
vallen" er weer geholpen konden wor
den.
•Vaak krijgt de heer Reckman brie
ven van ouders, die overlopen van
verdriet, omdat zoon of dochter om een
schijnbaar onnaspeurlijke reden niet
meer schrijven. Dan eindigt zo'n brief
altijd met: „Als m'n zoon toch niet
De krant van de heer Reckman geeft aan, waar de staf van
Wij Komen werkt.
(Foto Leldsch Dagblad)
De gemeente van de Vlaardingse
predikant bracht het benodigde reis
geld by elkaar De vader zag
zijn zoon. Voor het laatst, want nau
welijks had de vader zyn zoon in
het ziekenhuis bezocht, of de zoon
overleed.
En dan die oude mevrouw uit de
Jordaan, wier dochter een hartope-
WAARNEMER VOOR DE METEOROLOOGJ
De TIROS is uitgerust met twee TV-camera's om van ba/en-
af wolkenformaties op te nemen en met radiozenders om
de beelden over te seinen naar twee stations op aarde
(New Jersey en Hawaii). De stroom voor de gehele appara
tuur wordt geleverd door accu's, gevoed door 9300 cellen
(silicium) op de buitenwand die het opvajlende zonlicht om
zetten in elektriciteit.
Daar weervoorspelling tot op heden,
gezien de veelheid van factoren die
het weer beïnvloeden, niet met abso
lute juistheid was tedoen,heeft men
getracht met de waarnemingen van
speciaal daartoe uitgeruste satellieten
de gegevens uitte breiden. De eerste
twee weersatellieten (TIROS I en II)
werden daartoe in 1960 gelanceerd.
DeTV-camera's,één met groothoeklens voor grote
oppervlakken en één voor detailopnamen, maken
telkens wanneer de lens op de aarde is gericht MfifT r
(de satelliet wentelt) een opname, in totaal 32maal.
De opnamen worden opeen magnetische band vast-
gelegd en bij het passeren van een station overge- -•
seind, waarna weer 32 opnamen worden gemaakt,
De TIROS beschrijft een baan op ge-
middelt 675km hoogteen draait
hierbij meteen snelheid van 126 om
wentelingen per minuut om zijn as.
Twee gewichten aan langzaam aflo-
pendekabels remmen dit af tot 9 om
wentelingen. Wordt het toerental te
laag, dan worden een impuls van
het grondstation --en paar kleine ra
ketten afgevuurd.'
TIROSI heeft in drie maanden tijd
22952 wolkenfoto's naar de aarde
geseind, d ie de meteorologen een
geheel nieuw inzicht gaven van de
luchtstromingen en het ontstaan van I
stormen. Men wil zes of zeven sa
tellieten in een baan brengen(NIM-
BUS systeem) die dan lang van te
voren stormen kunnen voorspellen.
bijgehouden.
,,'t Wicht" zouden ze nooit meer zien.
De burgemeester van het plaatsje,
waar de heer en mevrouw Dobma wo
nen, liet het er niet bij zitten, schreef
alle rijke boeren in de omgeving aan
en vroeg geld voor de reis van de
Dobma's. Hij liet ze in het gemeen
tehuis komen en vertelde, dat ze met
de „Maasdamnaar hun dochter kon
den gaan. Hij schreef ook naar de
gezagvoerder van de Oceaanreus met
het verzoek een beetje op de Dobma's
te passen.
De kapitein deed meer. Hij zet
te de energieke ouders tijdens die
kerstreis in het zonnetje en zorg
de voor een leuke versiering en
een fijn feest. De burgemeester
kreeg een enthousiaste brief van
de Dobma's „Amerika is fhooi,
maar Friesland is mooier", schre
ven ze. Maar ivat doet 't er toe
als je ,,'t wicht" hebt gezien
Een merkwaardig geval is dat van
de heer De Jong, die als Nederlander
geruime tijd in Zuid-Afrika woonde, in
de oorlog naar Engeland ging en als
lid van de Prinses Irenebngade Ne
derland hielp bevrijden. Zijn hcop om
zijn vader en moeder te zien, vervloog
in rook, want hij werd in Zeeland ge
wond en weer naar Engeland gestuurd.
Om een of andere reden moest hij
hierna weer terug naar Zuid-Afrika,
waar hij later hoorde, dat zijn vader
was gestorven.
Toen ook zijn moeder op sterven lag
hielp „Wij Komen". Hetgeen niet nodig
was geweest, want, naar de heer Reck
man later bleek, bestond er ook een
Studie- en Steunfonds Personeel Prin
ses Irenebrigade. dat juist in zulke
gevallen hulp biedt. De heer De Jong
de vrolijke noot niet ontbreekt. Want-
zoals overal ter wereld, tragiek en
humor raken elkaar vaak
Zo kreeg de heer Reckman nog niet
zo lang geleden een brief van de heer
en mevrouw Dobma, natuurlijk uit
Friesland. Hij 76, zij 75. „We hoeven
niet meer te sparen. We halen 't toch
nooit meer". Ze berustten er in.
(Foto Leldsch Dagblad)
heeft nooit van het bestaan van deze
vereniging geweten. Was dit wel het
geval geweest, dan was er alle kans,
dat hij ook zijn vader nog zou hebben
gezien. Het Steunfonds heeft het geld
later aan „Wij Komen" terugbetaald.
Dat „Wij Komen" bij de douaniers
een heel bekende klank kreeg, bleek
veer eens, toen een meisje uit Cana
da, dat dank zij, „Wij Komen" haar
zieke moeder in Dordrecht kon bezoe
ken, zonder papieren op Schiphol
stond. Ze had de paperassen in de
haast vergeten. „Ik om van Wy Ko
men", zei het meisje, dat op van de
zenuwen was. „Ga dan je gang maar",
zeiden de douaniers
De heer S. J. Hageman, die de lei
ding heeft van het handjevol men
sen, dat de uitvoerige administratie
van „Wij Komen" in Naarden ver
zorgt, vertelt, dat de instelling ook
eens als huwelijksbemiddelaar is op
getreden. „Wij Komen" bereikte na
melijk een noodkreet van een ernstig
zieke vrouw uit Australië, die er kapot
van was, dat haar man haar in de
steek had gelaten. De heer Hageman
schreef een brief, waarin hy zijn leed
wezen over de houding van de on
trouwe echtgenoot uitsprak. Op een of
andere manier kwam deze brief de man
onder ogen. Hoe dan ook, man en
vrouw leven weer gelukkigEn
de vrouw is weer beter.
Wij komen" verzacht veel leed
en brengt veel vreugde. En boven
dien: het leert de Nederlanders
wat het betekent „elkanders lasten
te dragen" En u weet het:
Giro 306, Naarden1.
Achter deze gevel werkt een handjevol mensen om het leed van
de emigrantenouders te verzachten en hun weer nieuwe hoop
te geven.
(Foto Leldsch Dagblad)
NIET TE
ONDERSCHATTEN
Uit het passagiersstaatje
van de „Waterman" blijkt»
dat „Wij Komen" voor een
niet te onderschatten poten
tieel aan reizigers zorgt.
Van de 104 reizigers, waren
er 66 emigrantenouders, van
wie er 44 dank zij „Wij
Komen" passage konden
boeken. Begrijpelijk, dat de
heer Reckman hierop wel
een beetje trots is.
(Van een onzer redacteuren)
Een handjevol enthousiastevindingrijke en hardwer
kende mensen in een klein lokaaltje van de gemeente
secretarie van Naarden. Een handjevol mensenop wie
duizenden Nederlandse emigrantenouders hun hoop heb
ben gevestigd. Een hoopdie anderhalf jaar geleden nog
niet bestond. De hoop om nog een keer in hun leven hun
kinderen te mogen terugzien.
De sneeuwbal kwam aan het rollen. In een vliegtuig.
Ergens tussen Sao Paulo en Schiphol. De heer en mevrouw
Reckman uit Naarden hadden hun zoon Piet in Brazilië
bezocht en waren op de terugreis. Piet maakte het uitste
kend, had veel succes gehad en een goede baan gevonden.