Dramatische incidenten tijdens verhoor getuige UG\ Spaarbankentegoed verdu bbelde in 7 jaar tot meer dan 3 miljard Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 26 mei 1961 Derde blad no. 30363 De heer A. Ouwehand (rechts) .Zee, mijnde het eerste kantje ha- een van de directieleden van de r/ng van de KW 73 af voor f750. gelijknamige firma te Katwijk aan (Foto L.D./jaap van mum. Katw^k-zi Proces-Eichmann in Jeruzalem Tijdens het proces-Eichmann in Jeruzalem hebben zich gisteren, toen de behandeling van de anti-joodse maatregelen in Hongarije werd voortgezet, twee incidenten voorgedaan, waardoor de zitting een kwar tier werd onderbroken. In de getuigenbank had de bejaarde Pinhas Freudiger, vechtend tegen zijn tranen, het verhaal verteld van de deportaties in Hongarije, die begonnen nadat Eichmann zich in Boedapest had gevestigd. Plotseling: stond op de publieke tribune een man op die met zijn vuist maaide en in het Hongaars de getuige ervan beschuldigde met de Duitsers te hebben samengewerkt om zijn eigen familie te redden. „Je redde je eigen familie en leverde de rest van de joden aan de nazi's uit", riep hij. De man werd weggevoerd. Kort daarna stond een gebaarde, oudere orthodoxe jood uit het publiek op en riep: „Roofdier, moordenaar. Er zijn nog altijd joden, die je niet hebt uitgemoord en die jouw val zullen bele ven". Ook deze man werd de zaal uit- I geleid. Hij verklaarde later, dat hij in j de dodenkampen 69 familieleden, onder wie zijn vrouw en twee kinderen, had verloren. Hierna onderbrak het Hof voor twin tig minuten de zitting. Daarna zette Freudiger zijn getuigenis voort. Pinhas Freudiger was tijdens de oorlog het hoofd van de Hongaarse orthodoxe ge meente. Enkele dagen nadat de Duitsers Lezers schrijven De arbeidsvoorwaarden bij de koopvaardij Geachte redactie. Gaarne zag ik dit schrijven geplaatst in antwoord op w bericht van j.l. woens dag, omtrtent het niet uitvaren van 6 loggers. Nu heb ik mij erover verbaasd dat er nog zoveel schepen uitgevaren zijn. Zoals U misschien weet. is er een groot personeelsgebrek bij onze koop vaardij, hetgeen niet zo verwonderlijk is als men de arbeidsvoorwaarden kent, waronder wij momenteel werken. Om enkele voorbeelden te noemen: Onze werkweek is gebaseerd op 56 uur in de week; dus zaterdags en zondags moeten 8 uur gemaakt worden. Wel krijgen we voor een zondag op zee een verlofdag, maar dan moeten we ten minste 12 uren buitengaats geweest zijn. Voor korter dan 6 uren krijgen we zelfs helemaal niets. Wel moeten we op dagen van aankomst en vertrek 8 uuren ma ken; anders worden de resterende uren van ons overwerk afgetrokken. We krijgen 15 dagen periodiek verlof per jaar. maar die knnen we alleen krij gen als het de reder goed dunkt. Maar zeggen ze dan aan de walJullie verdienen ook meer op zee. Dat is per tinent niet waar. Als ik U bijvoorbeeld vertel, dat een matroos bij de kustvaart per maand f 298.10 verdient, is dat bruto. En dan verwondert het mij dat er nog getrouwde matrozen zijn, want het is mij een raadsel waar deze mensen hun gezin van onderhouden. Een doorsnee arbeider aan de wal verdient zeker 100 gulden meer in de maand. Daar komt dan nog bij, dat deze man een vrije za- i terdag en zondag heeft. Daar komt bovendien nog bü dat. wanneer er avery aan boord is, hetzij machineschade of lekkage enz., wij soms 48 ure staan, waar helemaal niets voor betaald wordt. Want dat is zogenaamd voor behoud van schip en lading, een begrip, dat men aan de wal niet kent. Over reisuren of reisgeld wordt bij ons helemaal niet gesproken, terwijl dat toch aan de wal een heel normaal begrip is en wij toch ook. net als iedere gewone werknemer op tijd, tijdens wachtdlen sten in de thuishaven aan boord moeten zijn. Wat ik door dit scshrijven hoop te bereiken is: onze belangen, die wij door dat we zo weinig thuis zijn, zo moeilijk kunnen behartigen, een weinig op de voorgrond te plaatsen. Met dank voor plaatsing. Een zeeman. Katwijk aan Zee, 25 mei 1961. in 1944 Hongarije waren binnengetrok ken, ontmoette hij voor het eerst de vertegenwoordigers van Eichmann, Krumey en Wisleczeny. Freudiger slaag de erin zijn broer die reeds was gearres teerd, vrij te krijgen. Getuige Freudiger, die na de komst der Duitsers in maart 1944 een comité ter redding van de joden had gevormd, verklaarde dat binnen twee maanden tachtig procent der joden in Boedapest was gedeporteerd. Hij had Echmann en kele malen ontmoet. Toen de plaatsver vangend openbare aanklager, Bach, hem vroeg of hij de beklaagde herken de antwoordde Freudiger: „In mijn her innering leeft het beeld van de Ober- sturmbahnführer in een elegante uni form schuin naar mij toegewend, zijn hand rustend op zijn revolver in de koppelriem naar me schreeuwend uit de hoogte van zijn Herrenras. Maar niettemin meen ik dat hij het is". Eich mann, bleek in zijn glazen kooi, schoof onrustig heen en weer. Eichmann controleerde Bach had eerder verklaard dat Eich mann, de „aarts-uitroeier", zelf in Hon garije „het vuile werk te velde" ging controleren. Tussen maart en eind juni 1944, de voornaamste periode der depor taties, voerden de Duitsers ruim 437.000 joden voor vernietiging uit Hongarije weg. aldus een rapport van het „Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken, aangehaald door Bach. Freudiger zei nog dat de Zwitserse diplomatieke vertegenwoordiger in Boe dapest in juni 1944 aan de Hongaarse dictator admiraal Hor thy een scherp ul timatum van president Roosevelt en de Koning van Zweden overbracht. Hierin werd gezegd dat, indien de deportaties van joden niet zouden worden gestaakt, tegen Hongarije zou worden opgetreden als nog niet tegenover een ander be schaafd land was gebeurd. De Hongaar se regering antwoordde niet en op 2 juli voerden Engelse en Amerikaanse vlieg tuigen een aanval uit waarbij vijfhon derd slachtoffers vielen. De volgende dag deelde Horthy de Zwitserse diplo maat mee dat er van 9 juli af geen de portaties meer zouden zijn. Hierop volgde een verwoede woorden strijd tussen Horthy en Eichmann. die erop stond dat de deportaties doorgin gen. Hij kreeg zijn zin. Een transport van 1.200 joden die op last van Horthy naar hun kamp in Hongarije werden teruggestuurd, werd door de S.S. weer opgehaald. Expositie over elektriciteit Van 31 mei t/m 29 oktober zal in het Rijksmuseum voor de Geschiedenis der Natuurwetenschappen een tentoonstel ling worden gehouden onder de naam „Uit de kinderjaren der elektriciteit". Op deze expositie zal men de geschiede nis der elektriciteit van het jaar 1600 tot ca. 1831 aanschouwelijk zien uitgebeeld. De opening geschiedt door prof. dr ir. R. J. Forbes, voorzitter der Commissie van Advies van het museum en secreta ris van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Tevoren houdt drs. P. van der Star. conservator van het museum, een inleiding. De bijeenkomst zal plaats vinden in het Rijksmuseum voor Volkenkunde. GENERAAL TSJANG WERD GEDWONGEN REVOLTE IN KOREA TE LEIDEN Een Zuidkoreaanse kolonel heeft lui tenant-generaal Tsjang Do-joeng met de revolver gedwongen de militaire staats greep van vorige week te leiden, aldus is van gezaghebbende zijde in Seoel mee gedeeld. De kolonel was een aanhanger van generaal-majoor Joeng Hoei-park, die beschouwd wordt als de man achter de schermen van de revolte. De kolonel zou gearresteerd zijn na officiële afkeu ring van de methoden die hij tegen ge neraal Tsjang, thans voorzitter van de opperste raad. had gebruikt. De kolonel is volgens welingelichte di plomatieke bronnen in Tokio de 36-ja- rige Jong Pai-lee, chef van de afdeling opleiding voor militaire operaties. De opperste raad heeft woensdag avond dr. John Tsjang. de voormalige premier, en vijf van zijn ministers vrij gelaten. Alle militaire politie is van het paleis van president Joen Po-soen terug getrokken. Marshall Green, de Amerikaanse zaakgelastigde, heeft tweemaal een on derhoud gehad met generaal Tsjang en zei thans volledig van de inzichten van de opperste raad op de hoogte te zijn. De Zuidkoreaanse militaire regering heeft gisteravond nog drie ministers uit het vorige kabinet vrijgelaten, aldus is vandaag van gezaghebbende zijde in Seoel vernomen. Thans zitten nog twee ministers uit het kabinet van Tsjang gevangen. Op last van 4e militaire junta zijn ongeveer 300 boden, secretarissen en be dienden van de Zuidkoreaanse Natio nale Vergadering naar huis gestuurd. De overige 700 man personeel zullen even eens worden ontslagen. Zoals bekend is het parlement na de machtsoverneming ontbonden. De junta heeft de kredieten die waren bestemd voor de diensten van de volksvertegen woordiging toegewezen aan liefdadige instellingen. MOTIE VOOR BETERE AMBTENARENSALARISSEN De Centrale van Rijkspersoneel heeft op haar algemene vergadering in Utrecht een motie aangenomen, dit naar aanleiding van de grote onrust en onte vredenheid die er bestaan ten aanzien van de salarispositie van de ambtenaren. VERGADERING NED. VER. BESCHERMING VAN DIEREN Dr. mr. Hugenholtz zal voorzitterschap neerleggen Vanmiddag heeft dr. mr. W. Hugen- holtz in Den Helder de jaarvergadering van de Ned. Ver. tot bescherming van dieren geopend. Deze vergadering staat geheel in het teken van de onlangs in werking getre den wet op de dierenbescherming, aldus deh eer Hugenholtz. Wij danken Hare Majesteit, Harer Majesteits regering en de Staten-Generaal voor dit geschenk, voor deze moderne dierenbeschermings wet. waarmede zeer veel strafbaar is ge worden, dat voorheen onmogelijk te achterhalen was. Bij dit alles worde be dacht, dat dierenbescherming de kunst van het bereikbare is en in het bijzonder de kunst van wat op een gegeven mo ment „politiek haalbaar" is. Hiernag af de voorzitter een kort over zicht van de tientallen verbeteringen, die nu met de nieuwe wet-tot stand, zijn ge komen. Hierbij wees hij o.a. op het be» paalde in artikel één van de wet, waar bij algemene maatregelen van bestuur zijn toegezegd inzake kettinghonden en kistkalveren. Aan het einde van zijn rede zeide dr. mr. Hugenholtz dat hU de tijd gekomen acht om vóór het eind van dit kalender jaar het voorzitterschap van de vereni ging neer te leggen. Zijn juridisch ad viseurschap voor de politiebond voor dierenbescherming, dat hij reeds byna 35 jaar mocht uitoefenen, hoopte hij te kunnen continueren. Zij die de dieren een kwaad hart toe dragen en deze denken te kunnen mis bruiken o.a. ter wille van de Mammon zijn dus voorlopig nog niet helemaal van mij af. aldus de voorzitter Na nog gepleit te hebben voor een spoe dige beperking van de vivisectie en een controle daarop, verklaarde spreker de jaarvergadering voor geopend. vorig jaar de Katwijkse race won. De rederij A. den Duik kan tevre den zijn. De bemanning van de winnende Katwijker is ook tevre den. Dat laat de foto duidelijk zien. En als bekroning op het werk: de eerste kantjet worden aan wal ge bracht. (Foto Leldsch Dagblad) Thans sparen voor een „gelukkig leven" Op de vandaag in Vlissingen gehouden 50ste spaarbankdag van de Ned. Spaarbankbond, waarop bijna 600 deelnemers 140 spaarbanken vertegenwoordigden, heeft de voorzitter, mr. J. J. C. R. van der Bilt, in zijn openingsrede kunnen melden dat enkele dagen geleden het gezamenlijk tegoed van de plaatselijke spaarbanken een bedrag van drie miljard gulden heeft overschreden. Dit betekent, dat sinds 1954, in nog geen zeven jaar tijds, het inleggerstegoed bij de Bondsspaarban ken is verdubbeld. mede gepaard gaande verandering in de structuur van de spaarbank. Spaar ders zijn niet meer de „kleine luyden", die beetje bij beetje geld bijeenbren gen voor de oude dag of tijden van nood. De spaarder van tegenwoordig is iemand, die orde op zijn financiën heeft gesteld. Hij stort regelmatig een gedeel te van zijn inkomen bij de spaarbank. Hjj spaart niet meer om in later tijd in leven te kunnen blijven, doch om een „gelukkig leven" te leiden. Daarnaast wordt gespaard voor een bepaald doel of tot het doen van regelmatige beta lingen. Van de verschillende factoren, die me degewerkt hebben aan dit succes, noem de de voorzitter allereerst de algemene economische en sociale situatie in ons land. Misschien is de welvaart wel eens schijnbaar geweest. Er is wel eens ge zegd dat zij alleen het gevolg is ge weest van een waardedaling van de munt. Maar als wij ons dan nu kun nen realiseren, dat Nederland met Duits land het enige land is geweest, dat zijn munteenheid heeft kunnen revalueren, dan geloof ik. dat wij met recht ver trouwen in die munt kunnen hebben, zo zei mr. Van der Bilt. Uitvoerig besprak de voorzitter ook de evolutie van de spaarder en de daar- Brand te Zeist: vele duizenden schade (Van onze Utrechtse correspondent) Een zeer felle brand heeft gisteravond een belangrijk deel van het perceel Bur gemeester Patijnlaan 111 te Zeist, be woond door het gezin van de bouw kundige J. F. van Doorn met vier jonge kinderen, in as gelegd. Het vuur, dat omstreeks zes uur op de zolder van de ruime woning moet zijn ontstaan, greep zo snel om zich heen, dat de brand weerkorpsen uit Zeist en De Bilt, die zeer snel ter plaatse waren, niet kon den verhinderen dat de gehele zolder verdieping en enige vertrekken van de eerste verdieping afbrandden. De schade bedraagt vele duizenden guldens, maar wordt door de verzekering gedekt. De politie, die een diepgaand onder zoek heeft ingesteld, acht het niet on waarschijnlijk dat de brand is ontstaan door het spelen met vuur. 's Middags hadden de kinderen in de tuin van oude lappen een tent gebouwd, waarin brand was ontstaan. De jeugd had het vuur naar beste weten geblust, waarna de lappen op zolder waren opgeborgen. Ver moedelijk hebben de vodden nog nage- smeuld. Op het moment dat omwonen den de brand ontdekten, was alleen een 10-jarig dochtertje in de woning aan wezig. Deze belde direct haar vader, die in het ziekenhuis vertoefde, waar hij een bezoek bracht aan zijn echtgenote en woensdag geboren zoon Dankzij het feit, dat het vuur eerst- het dak aantastte, wisten de buren, spoedig ge holpen door de heer Van Doorn, het overgrote deel van de inboedel uit de vertrekken van de beneden- en boven verdieping in veiligheid te stellen. Per soonlijke ongelukken deden zich hierbij niet voor. De brandweer kon ternau wernood voorkomen, dat de brand over sloeg naar het naastgelegen perceel, dat- onder dezelfde kap is gebouwd. Wel brandde een gat in het dak en de zol derverdieping kreeg veel waterschade. De heer Van Doorn en drie kinderen hebben voorlopig onderdak gekregen in de dichtbij gelegen woning van de vader van de gedupeerde. Nu het sparen meer en meer gezien wordt als een weloverdachte en rationele besteding van het inkomen, is het dui delijk dat de inschakeling van de spaar bank tot het voldoen van tal van al of niet regelmatig terugkerende verplich tingen met zich brengt dat de omloop- st. lheid van de spaargelden anders ge zien moet worden dan vroeger. Men spaart tegenwoordig over het algemeen op kortere termijn". De maatstaf, die men thans moet aanleggen is", aldus mr. Van der Bilt, „niet meer de om loopsnelheid, doch de sociale geaardheid van de spaarbanken". STICHTING TOT EXPLOITATIE VAN BEJAARDENCENTRA In verband met haar vertrek naar el ders heeft mevrouw mr. B. G. von Meyenfelt-Bakker ontslag gevraagd als lid van de Raad van Bestuur van de Stichting tot exploitatie van Bejaarden centra. Ter voorziening in de ontstane vaca ture bieden B en W de raad de volgende aanbeveling aan: 1. mevrouw A. de Die-van den Berg; 2. mevrouw Z. G. Bakema-Huizing. Het bestuur zal er aldus de motie met kracht voor moeten ijveren, dat het Rijkspersoneel gaat delen in de ge stegen welvaart. In de motie wordt voorts gepleit voor een jaarlijkse gratifi catie naast de bestaande vakantie-uit kering. Wanneer ten aanzien van deze wensen op redelijke termijn succes uitblijft, zal. volgens de Centrale, moeten worden ge tracht, in samenwerking met de andere bij het georganiseerde overleg betrokken organisaties tot een gezamenlijke pro testvergadering te komen. De Centrale van Rijkspersoneel is met 16.638 leden de grootste bjj het ambte- narencentrum aangesloten organisatie. De KW 73 vaart binnen. Gejuich op de wal. Eindelijk weer eens een Katwijkerdie de nationale race wint. En nog wel het schip, dat Z de goede richting naar een stralende gezondheid Geef ze de veelzijdige voeding

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 5