Dramatische incidenten
tijdens verhoor getuige
UG\
Spaarbankentegoed verdu bbelde
in 7 jaar tot meer dan 3 miljard
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 26 mei 1961
Derde blad no. 30363
De heer A. Ouwehand (rechts) .Zee, mijnde het eerste kantje ha-
een van de directieleden van de r/ng van de KW 73 af voor f750.
gelijknamige firma te Katwijk aan (Foto L.D./jaap van mum. Katw^k-zi
Proces-Eichmann in Jeruzalem
Tijdens het proces-Eichmann in Jeruzalem hebben zich gisteren, toen
de behandeling van de anti-joodse maatregelen in Hongarije werd
voortgezet, twee incidenten voorgedaan, waardoor de zitting een kwar
tier werd onderbroken. In de getuigenbank had de bejaarde Pinhas
Freudiger, vechtend tegen zijn tranen, het verhaal verteld van de
deportaties in Hongarije, die begonnen nadat Eichmann zich in
Boedapest had gevestigd.
Plotseling: stond op de publieke tribune een man op die met zijn vuist maaide
en in het Hongaars de getuige ervan beschuldigde met de Duitsers te hebben
samengewerkt om zijn eigen familie te redden. „Je redde je eigen familie en
leverde de rest van de joden aan de nazi's uit", riep hij. De man werd weggevoerd.
Kort daarna stond een gebaarde,
oudere orthodoxe jood uit het publiek
op en riep: „Roofdier, moordenaar. Er
zijn nog altijd joden, die je niet hebt
uitgemoord en die jouw val zullen bele
ven". Ook deze man werd de zaal uit-
I geleid. Hij verklaarde later, dat hij in
j de dodenkampen 69 familieleden, onder
wie zijn vrouw en twee kinderen, had
verloren.
Hierna onderbrak het Hof voor twin
tig minuten de zitting. Daarna zette
Freudiger zijn getuigenis voort. Pinhas
Freudiger was tijdens de oorlog het
hoofd van de Hongaarse orthodoxe ge
meente. Enkele dagen nadat de Duitsers
Lezers schrijven
De arbeidsvoorwaarden
bij de koopvaardij
Geachte redactie.
Gaarne zag ik dit schrijven geplaatst
in antwoord op w bericht van j.l. woens
dag, omtrtent het niet uitvaren van
6 loggers. Nu heb ik mij erover verbaasd
dat er nog zoveel schepen uitgevaren
zijn. Zoals U misschien weet. is er een
groot personeelsgebrek bij onze koop
vaardij, hetgeen niet zo verwonderlijk
is als men de arbeidsvoorwaarden kent,
waronder wij momenteel werken.
Om enkele voorbeelden te noemen:
Onze werkweek is gebaseerd op 56 uur
in de week; dus zaterdags en zondags
moeten 8 uur gemaakt worden. Wel
krijgen we voor een zondag op zee een
verlofdag, maar dan moeten we ten
minste 12 uren buitengaats geweest zijn.
Voor korter dan 6 uren krijgen we zelfs
helemaal niets. Wel moeten we op dagen
van aankomst en vertrek 8 uuren ma
ken; anders worden de resterende uren
van ons overwerk afgetrokken.
We krijgen 15 dagen periodiek verlof
per jaar. maar die knnen we alleen krij
gen als het de reder goed dunkt.
Maar zeggen ze dan aan de walJullie
verdienen ook meer op zee. Dat is per
tinent niet waar. Als ik U bijvoorbeeld
vertel, dat een matroos bij de kustvaart
per maand f 298.10 verdient, is dat bruto.
En dan verwondert het mij dat er nog
getrouwde matrozen zijn, want het is
mij een raadsel waar deze mensen hun
gezin van onderhouden. Een doorsnee
arbeider aan de wal verdient zeker 100
gulden meer in de maand. Daar komt
dan nog bij, dat deze man een vrije za-
i terdag en zondag heeft.
Daar komt bovendien nog bü dat.
wanneer er avery aan boord is, hetzij
machineschade of lekkage enz., wij soms
48 ure staan, waar helemaal niets voor
betaald wordt. Want dat is zogenaamd
voor behoud van schip en lading, een
begrip, dat men aan de wal niet kent.
Over reisuren of reisgeld wordt bij ons
helemaal niet gesproken, terwijl dat toch
aan de wal een heel normaal begrip is
en wij toch ook. net als iedere gewone
werknemer op tijd, tijdens wachtdlen
sten in de thuishaven aan boord moeten
zijn.
Wat ik door dit scshrijven hoop te
bereiken is: onze belangen, die wij door
dat we zo weinig thuis zijn, zo moeilijk
kunnen behartigen, een weinig op de
voorgrond te plaatsen.
Met dank voor plaatsing.
Een zeeman.
Katwijk aan Zee, 25 mei 1961.
in 1944 Hongarije waren binnengetrok
ken, ontmoette hij voor het eerst de
vertegenwoordigers van Eichmann,
Krumey en Wisleczeny. Freudiger slaag
de erin zijn broer die reeds was gearres
teerd, vrij te krijgen.
Getuige Freudiger, die na de komst
der Duitsers in maart 1944 een comité
ter redding van de joden had gevormd,
verklaarde dat binnen twee maanden
tachtig procent der joden in Boedapest
was gedeporteerd. Hij had Echmann en
kele malen ontmoet. Toen de plaatsver
vangend openbare aanklager, Bach,
hem vroeg of hij de beklaagde herken
de antwoordde Freudiger: „In mijn her
innering leeft het beeld van de Ober-
sturmbahnführer in een elegante uni
form schuin naar mij toegewend, zijn
hand rustend op zijn revolver in de
koppelriem naar me schreeuwend uit
de hoogte van zijn Herrenras. Maar
niettemin meen ik dat hij het is". Eich
mann, bleek in zijn glazen kooi, schoof
onrustig heen en weer.
Eichmann controleerde
Bach had eerder verklaard dat Eich
mann, de „aarts-uitroeier", zelf in Hon
garije „het vuile werk te velde" ging
controleren. Tussen maart en eind juni
1944, de voornaamste periode der depor
taties, voerden de Duitsers ruim 437.000
joden voor vernietiging uit Hongarije
weg. aldus een rapport van het „Duitse
ministerie van Buitenlandse Zaken,
aangehaald door Bach.
Freudiger zei nog dat de Zwitserse
diplomatieke vertegenwoordiger in Boe
dapest in juni 1944 aan de Hongaarse
dictator admiraal Hor thy een scherp ul
timatum van president Roosevelt en de
Koning van Zweden overbracht. Hierin
werd gezegd dat, indien de deportaties
van joden niet zouden worden gestaakt,
tegen Hongarije zou worden opgetreden
als nog niet tegenover een ander be
schaafd land was gebeurd. De Hongaar
se regering antwoordde niet en op 2 juli
voerden Engelse en Amerikaanse vlieg
tuigen een aanval uit waarbij vijfhon
derd slachtoffers vielen. De volgende
dag deelde Horthy de Zwitserse diplo
maat mee dat er van 9 juli af geen de
portaties meer zouden zijn.
Hierop volgde een verwoede woorden
strijd tussen Horthy en Eichmann. die
erop stond dat de deportaties doorgin
gen. Hij kreeg zijn zin. Een transport
van 1.200 joden die op last van Horthy
naar hun kamp in Hongarije werden
teruggestuurd, werd door de S.S. weer
opgehaald.
Expositie over elektriciteit
Van 31 mei t/m 29 oktober zal in het
Rijksmuseum voor de Geschiedenis der
Natuurwetenschappen een tentoonstel
ling worden gehouden onder de naam
„Uit de kinderjaren der elektriciteit".
Op deze expositie zal men de geschiede
nis der elektriciteit van het jaar 1600 tot
ca. 1831 aanschouwelijk zien uitgebeeld.
De opening geschiedt door prof. dr ir.
R. J. Forbes, voorzitter der Commissie
van Advies van het museum en secreta
ris van de Hollandsche Maatschappij
der Wetenschappen. Tevoren houdt drs.
P. van der Star. conservator van het
museum, een inleiding. De bijeenkomst
zal plaats vinden in het Rijksmuseum
voor Volkenkunde.
GENERAAL TSJANG WERD
GEDWONGEN REVOLTE
IN KOREA TE LEIDEN
Een Zuidkoreaanse kolonel heeft lui
tenant-generaal Tsjang Do-joeng met de
revolver gedwongen de militaire staats
greep van vorige week te leiden, aldus is
van gezaghebbende zijde in Seoel mee
gedeeld. De kolonel was een aanhanger
van generaal-majoor Joeng Hoei-park,
die beschouwd wordt als de man achter
de schermen van de revolte. De kolonel
zou gearresteerd zijn na officiële afkeu
ring van de methoden die hij tegen ge
neraal Tsjang, thans voorzitter van de
opperste raad. had gebruikt.
De kolonel is volgens welingelichte di
plomatieke bronnen in Tokio de 36-ja-
rige Jong Pai-lee, chef van de afdeling
opleiding voor militaire operaties.
De opperste raad heeft woensdag
avond dr. John Tsjang. de voormalige
premier, en vijf van zijn ministers vrij
gelaten. Alle militaire politie is van het
paleis van president Joen Po-soen terug
getrokken.
Marshall Green, de Amerikaanse
zaakgelastigde, heeft tweemaal een on
derhoud gehad met generaal Tsjang en
zei thans volledig van de inzichten van
de opperste raad op de hoogte te zijn.
De Zuidkoreaanse militaire regering
heeft gisteravond nog drie ministers uit
het vorige kabinet vrijgelaten, aldus is
vandaag van gezaghebbende zijde in
Seoel vernomen. Thans zitten nog twee
ministers uit het kabinet van Tsjang
gevangen.
Op last van 4e militaire junta zijn
ongeveer 300 boden, secretarissen en be
dienden van de Zuidkoreaanse Natio
nale Vergadering naar huis gestuurd. De
overige 700 man personeel zullen even
eens worden ontslagen.
Zoals bekend is het parlement na de
machtsoverneming ontbonden. De junta
heeft de kredieten die waren bestemd
voor de diensten van de volksvertegen
woordiging toegewezen aan liefdadige
instellingen.
MOTIE VOOR BETERE
AMBTENARENSALARISSEN
De Centrale van Rijkspersoneel heeft
op haar algemene vergadering in
Utrecht een motie aangenomen, dit naar
aanleiding van de grote onrust en onte
vredenheid die er bestaan ten aanzien
van de salarispositie van de ambtenaren.
VERGADERING NED. VER.
BESCHERMING VAN DIEREN
Dr. mr. Hugenholtz zal
voorzitterschap neerleggen
Vanmiddag heeft dr. mr. W. Hugen-
holtz in Den Helder de jaarvergadering
van de Ned. Ver. tot bescherming van
dieren geopend.
Deze vergadering staat geheel in het
teken van de onlangs in werking getre
den wet op de dierenbescherming, aldus
deh eer Hugenholtz. Wij danken Hare
Majesteit, Harer Majesteits regering en
de Staten-Generaal voor dit geschenk,
voor deze moderne dierenbeschermings
wet. waarmede zeer veel strafbaar is ge
worden, dat voorheen onmogelijk te
achterhalen was. Bij dit alles worde be
dacht, dat dierenbescherming de kunst
van het bereikbare is en in het bijzonder
de kunst van wat op een gegeven mo
ment „politiek haalbaar" is.
Hiernag af de voorzitter een kort over
zicht van de tientallen verbeteringen, die
nu met de nieuwe wet-tot stand, zijn ge
komen. Hierbij wees hij o.a. op het be»
paalde in artikel één van de wet, waar
bij algemene maatregelen van bestuur
zijn toegezegd inzake kettinghonden en
kistkalveren.
Aan het einde van zijn rede zeide dr.
mr. Hugenholtz dat hU de tijd gekomen
acht om vóór het eind van dit kalender
jaar het voorzitterschap van de vereni
ging neer te leggen. Zijn juridisch ad
viseurschap voor de politiebond voor
dierenbescherming, dat hij reeds byna
35 jaar mocht uitoefenen, hoopte hij te
kunnen continueren.
Zij die de dieren een kwaad hart toe
dragen en deze denken te kunnen mis
bruiken o.a. ter wille van de Mammon
zijn dus voorlopig nog niet helemaal van
mij af. aldus de voorzitter
Na nog gepleit te hebben voor een spoe
dige beperking van de vivisectie en een
controle daarop, verklaarde spreker de
jaarvergadering voor geopend.
vorig jaar de Katwijkse race won.
De rederij A. den Duik kan tevre
den zijn. De bemanning van de
winnende Katwijker is ook tevre
den. Dat laat de foto duidelijk zien.
En als bekroning op het werk: de
eerste kantjet worden aan wal ge
bracht.
(Foto Leldsch Dagblad)
Thans sparen voor een „gelukkig leven"
Op de vandaag in Vlissingen gehouden 50ste spaarbankdag van de
Ned. Spaarbankbond, waarop bijna 600 deelnemers 140 spaarbanken
vertegenwoordigden, heeft de voorzitter, mr. J. J. C. R. van der Bilt,
in zijn openingsrede kunnen melden dat enkele dagen geleden het
gezamenlijk tegoed van de plaatselijke spaarbanken een bedrag van
drie miljard gulden heeft overschreden. Dit betekent, dat sinds 1954,
in nog geen zeven jaar tijds, het inleggerstegoed bij de Bondsspaarban
ken is verdubbeld.
mede gepaard gaande verandering in
de structuur van de spaarbank. Spaar
ders zijn niet meer de „kleine luyden",
die beetje bij beetje geld bijeenbren
gen voor de oude dag of tijden van
nood. De spaarder van tegenwoordig is
iemand, die orde op zijn financiën heeft
gesteld. Hij stort regelmatig een gedeel
te van zijn inkomen bij de spaarbank.
Hjj spaart niet meer om in later tijd
in leven te kunnen blijven, doch om een
„gelukkig leven" te leiden. Daarnaast
wordt gespaard voor een bepaald doel
of tot het doen van regelmatige beta
lingen.
Van de verschillende factoren, die me
degewerkt hebben aan dit succes, noem
de de voorzitter allereerst de algemene
economische en sociale situatie in ons
land. Misschien is de welvaart wel eens
schijnbaar geweest. Er is wel eens ge
zegd dat zij alleen het gevolg is ge
weest van een waardedaling van de
munt. Maar als wij ons dan nu kun
nen realiseren, dat Nederland met Duits
land het enige land is geweest, dat zijn
munteenheid heeft kunnen revalueren,
dan geloof ik. dat wij met recht ver
trouwen in die munt kunnen hebben,
zo zei mr. Van der Bilt.
Uitvoerig besprak de voorzitter ook
de evolutie van de spaarder en de daar-
Brand te Zeist: vele
duizenden schade
(Van onze Utrechtse correspondent)
Een zeer felle brand heeft gisteravond
een belangrijk deel van het perceel Bur
gemeester Patijnlaan 111 te Zeist, be
woond door het gezin van de bouw
kundige J. F. van Doorn met vier jonge
kinderen, in as gelegd. Het vuur, dat
omstreeks zes uur op de zolder van de
ruime woning moet zijn ontstaan, greep
zo snel om zich heen, dat de brand
weerkorpsen uit Zeist en De Bilt, die
zeer snel ter plaatse waren, niet kon
den verhinderen dat de gehele zolder
verdieping en enige vertrekken van de
eerste verdieping afbrandden.
De schade bedraagt vele duizenden
guldens, maar wordt door de verzekering
gedekt.
De politie, die een diepgaand onder
zoek heeft ingesteld, acht het niet on
waarschijnlijk dat de brand is ontstaan
door het spelen met vuur. 's Middags
hadden de kinderen in de tuin van oude
lappen een tent gebouwd, waarin brand
was ontstaan. De jeugd had het vuur
naar beste weten geblust, waarna de
lappen op zolder waren opgeborgen. Ver
moedelijk hebben de vodden nog nage-
smeuld. Op het moment dat omwonen
den de brand ontdekten, was alleen een
10-jarig dochtertje in de woning aan
wezig. Deze belde direct haar vader, die
in het ziekenhuis vertoefde, waar hij
een bezoek bracht aan zijn echtgenote
en woensdag geboren zoon Dankzij
het feit, dat het vuur eerst- het dak
aantastte, wisten de buren, spoedig ge
holpen door de heer Van Doorn, het
overgrote deel van de inboedel uit de
vertrekken van de beneden- en boven
verdieping in veiligheid te stellen. Per
soonlijke ongelukken deden zich hierbij
niet voor. De brandweer kon ternau
wernood voorkomen, dat de brand over
sloeg naar het naastgelegen perceel, dat-
onder dezelfde kap is gebouwd. Wel
brandde een gat in het dak en de zol
derverdieping kreeg veel waterschade.
De heer Van Doorn en drie kinderen
hebben voorlopig onderdak gekregen in
de dichtbij gelegen woning van de vader
van de gedupeerde.
Nu het sparen meer en meer gezien
wordt als een weloverdachte en rationele
besteding van het inkomen, is het dui
delijk dat de inschakeling van de spaar
bank tot het voldoen van tal van al of
niet regelmatig terugkerende verplich
tingen met zich brengt dat de omloop-
st. lheid van de spaargelden anders ge
zien moet worden dan vroeger. Men
spaart tegenwoordig over het algemeen
op kortere termijn". De maatstaf, die
men thans moet aanleggen is", aldus
mr. Van der Bilt, „niet meer de om
loopsnelheid, doch de sociale geaardheid
van de spaarbanken".
STICHTING TOT EXPLOITATIE
VAN BEJAARDENCENTRA
In verband met haar vertrek naar el
ders heeft mevrouw mr. B. G. von
Meyenfelt-Bakker ontslag gevraagd als
lid van de Raad van Bestuur van de
Stichting tot exploitatie van Bejaarden
centra.
Ter voorziening in de ontstane vaca
ture bieden B en W de raad de volgende
aanbeveling aan:
1. mevrouw A. de Die-van den Berg;
2. mevrouw Z. G. Bakema-Huizing.
Het bestuur zal er aldus de motie
met kracht voor moeten ijveren, dat
het Rijkspersoneel gaat delen in de ge
stegen welvaart. In de motie wordt
voorts gepleit voor een jaarlijkse gratifi
catie naast de bestaande vakantie-uit
kering.
Wanneer ten aanzien van deze wensen
op redelijke termijn succes uitblijft, zal.
volgens de Centrale, moeten worden ge
tracht, in samenwerking met de andere
bij het georganiseerde overleg betrokken
organisaties tot een gezamenlijke pro
testvergadering te komen.
De Centrale van Rijkspersoneel is met
16.638 leden de grootste bjj het ambte-
narencentrum aangesloten organisatie.
De KW 73 vaart binnen. Gejuich
op de wal. Eindelijk weer eens een
Katwijkerdie de nationale race
wint. En nog wel het schip, dat
Z
de goede richting
naar een stralende
gezondheid
Geef ze
de veelzijdige voeding