-DAG- 39.75 BEELDEN IN DE SLEUTELSTAD Crisis op Laos-conferenlie uit zich in Brits-Russisch geschil OLIFANT VORSTENHUWELIJK IN ZWEEDSE HOOFDSTAD Joan Sutherland loopt boos weg van galavoorstelling: „tempo te hoog Anti-joodse Liidendorff-beweging in West-Duitsland verboden noem een banaan bij 21jn naam iSsllS Nu opera-rel in Venetië VRIJDAG 26 MEI 1961 Een van de charmantste beelden in de Sleutelstad is dit beeld van moeder en kind. dat prijkt in een plantsoen aan de Marnixstraat. Het werd door de beeldhouwer H. Petrie uit Dordrecht vervaardigd naar aanleiding van het veertigjarig jubileum van de woningbouwvereniging Ons Belang in 1953. In het vroege voorjaar komt het beeld het fraaiste uit tegen een achtergrond van licht roze bloesem. In een gemeenschappelijke actie heb ben de ministers van Binnenlandse Za ken der Westduitse deelstaten gisteren de „Ludendorff-beweging" en de daar mee in verband staande uitgeverij „Hohe Warte" en ,.Bund für Gott-Er- kenntnis" als in strijd strijd met de grondwet verboden en ontbonden. Hun eigendommen, met name de geschriften, worden in beslag genomen. In geheel West-Duitsland zijn de woningen der vooraanstaande functionarissen door zocht. De leden der „Ludendorff-beweging", die in 1925 ontstond, hangen de opvat tingen aan van de in december 1957 overleden generaal Erich Ludendorff en zijn echtgenote, dr. Mathilde Ludendorff. Naar het ministerie van Binnenlandse Zaken van Baden-Württemberg in Stutt gart meedeelde, hebben beiden het jodendom en de christelijke kerken by vele gelegenheden beschimpt en de demo cratische staatsvorm bestreden. Het organisatorische middelpunt van de naar betrouwbare schatting vyf- tot zesduizend leden tellende beweging was de uitgeverij „Hohe Warte", die werd geleid door de schoonzoon van Mathilde Advertentie Ludendorff. Franz von Bebenburg. Van deze uitgevery uit was de politieke agi tatie en het gehele werk in de openbaar heid van de beweging centraal geleid. Ook de „Bund fur Gott-Erkenntnis", die werd aangediend als vereniging voor wereldaanschouwing en welke berustte op de „ziele-inzichten" van Mathilde Ludendorff, was er in werkelijkheid op uit de parlementaire democratie terzyde te stellen en een dictatuur op „volkse" grondslag te vestigen. De aanhangers van de beweging had den een „groot-Duitsland" zonder deel staten en met een „aan zichzelf en het volk" verantwoordelijke leider voor ogen. Joden en anderen van „vreemd ras" moesten van de bediening van openbare ambten worden uitgesloten. „Raszuiver heid" moest het opperste beginsel van de politieke leiding zijn. Wat de komende parlementsverkiezin gen op 17 september betreft had de be weging onthouding van stemmen aan bevolen. Ook in de woning van Mathilde Luden dorff in Tutzing (Beieren) werd huis zoeking verricht. Er werd niemand gear resteerd. De stryd van de Ludendorff-beweging was in het bijzonder gericht tegen het jodendom en „machten boven de staat". Advertentie Negers gearresteerd in Montgomery In Montgomery in de Amerikaanse staat Albama werden gisteren twee ne gerpredikanten aangehouden, toen zij in een cafetaria zaten, welke alleen voor blanken toegankelijk is. Zjj wor den beschuldigd van ordeverstoring. Een andere negerpredikant, die ook ijvert voor opheffing van de rassenscheiding, werd door een groep blanke jongelui uit een auto beschoten, toen hjj zijn huis in Montgomery verliet. Een kogel trof hem in een pols. Deze Incidenten deden zich voor onmiddellijk nadat was bekendgemaakt, dat de vijfhonderd fe derale agenten zullen worden terugge trokken. In New Orleans zit Intussen de leider van de Amerikaanse Nazi-partyi, George Lincoln Rockwell, met negen volgelingen gevangen, zy werden woensdag aange houden op hun propagandatocht tegen het opheffen van de rassenscheiding. Zij weigeren een verzoek te doen om tegen borgtocht in vryheid te worden gesteld. De drie miljoen leden tellende Ameri kaanse Presbyteriaanse kerk heeft zich uitgesproken voor steunverlening aan de beweging tegen rassenscheiding, wier optreden in de laatste dagen geleid heeft tot wanordeiykheden in zuideiyke Amerikaanse staten. De synode keuren het streven goed „van hen, die er met vreedzame middelen naar streven geiyk- heid voor allen teweeg te brengen" en zy moedigen hen aan hiermede door te gaan. Duitse tankeenheden gaan oefenen in Wales West-Duitsland heeft in beginsel een Brits aanbod aanvaard de schietbanen voor tanks te Castle Marin in het zui den van Wales ter beschikking van het Duitse leger te stellen, aldus is gisteren van doorgaans welingelichte zyde te Bonn vernomen. Gehoopt wordt dat de Britten de ju ridische problemen die aan het aanbod verbonden zyn. kunnen oplossen zodat het tot een overeenkomst kan komen en de eerste tankeenheden in september of oktober op de Britse schietbanen kun nen gaan oefenen. Deze juridische problemen, zo zei men te Bonn, zyn onder meer dat het Britse parlement zich moet inlaten met de op leiding en het legeren van buitenlandse troepen m Groot-Brittannië. *ilvprlcntlf 'n mannelijke borrel voor mensen met pit N.V. DISTILLEERDERIJ VAN J. J. NIELCMERS Wl. - SCHIEDAM Prinses Birgitta, de 24-jarige kleindochter van Koning Gustaal Adolf van Zweden, is gisteren in Stockholm in het huwelijk verbon den met de 28-jarige Prins Johann Georg von Hohenzollern. Het huwelijk is gesloten in het konink lijk paleis in aanwezigheid van een 750 genodigden. De gehele plechtigheid duurde iets meer dan een half uur. De rit door het centrum van Stockholm nam een kwar tier in beslag. De burgerlijke huwelykssluiting van vandaag wordt over vyf dagen gevolgd door een r.-k. kerkelyke plechtigheid in Sigmaringen in Duitsland. Prinses Bir gitta behoort tot de Zweedse Lutherse kerk maar Prins Johann is rooms-ka- tholiek. De huweiykssluiting vond plaats in de grote rykszaal van het paleis waar ruim zevenhonderd gasten bijeen waren. De prinses droeg een japon van ivoorkleu rige zyde met lange sleep, halve mou wen en ronde hals, 'n tulen sluier waar op een met parels en diamanten bezet diadeem en had een bouquet gele rozen in de hand. De bruidegom was in jacquet. De zaal was rijkelijk versierd met roze, rode, blauwe en paarse bloe men en er stonden vier grote Chinese vazen met blauwe ridderspoor. Bruidsmeisjes waren de jongste zus van de bruid. Prinses Christina, en Prinses Benedikte van Denemarken, wier moeder. Koningin Ingrid, zich on der de gasten bevond. Drie ryen blauw met gouden zetels voor in de zaal waren voor de koninkiy- ke gasten gereserveerd. Bertil Bernadotte van Wisborg, zoon van wyien graaf Folke Bernadotte die in Palestina de dood vond. Koningin Louise van Zweden zat links in de zaal by de vader van de bruidegom, Prins Friedrich von Hohenzollern, Kroonprins Friedrich Wilhelm von Ho henzollern en Koningin Ingrid van De nemarken. Rechts zaten Koning Gustaaf Adolf van Zweden met de moe der van de bruidegom, Prinses Marga- rethe von Hohenzollern, Prinses Sybilla, de moeder van de bruid, en Prins Franz, een broer van de bruidegom. De bruidsstoet .werd by het betreden van de zaal voorafgegaan door twee pa ges. Nadat een kort muziekprogramma was uitgevoerd, voltrok de burgemeester van Stockholm, Ingve Kristensson, in zyn zwarte ambtsdracht, de korte cere monie met voorlezing van het huweiyks- formulier. Het bruidspaar wisselde geen ringen uit. Terstond nadat de handteke ningen waren gezet werd door de mari ne in de haven van Stockholm een sa luut van 21 schoten afgevuurd. Terwijl Mozarts Huwelijksmars werd gespeeld verliet het paar de zaal om in een open koets met vierspan, met escor te van cavaleristen in historisch uni form, een rondrit door de stad te maken. Tienduizenden omzoomden de route. Daarna werd in het slot een diner voor tweehonderd gasten in familiekring ge geven waarbij ook de leden van de re gering aanzaten. Prinses Birgitta heeft Prins Johann voor het eerst zeventien maanden gele den ontmoet in Munchen, de woonstad van de Prins, zy was daar naar toege daan om Duits te studeren en de Prins bereidde zich daar voor op zijn universi taire promotie. Getuigen Als getuigen fungeerden hertog Alexander van Wurttemberg en graaf Kerkelijk Leven NED. HERV. KERK Aangenomen naar Opperdoes (toez.) A. J. van Blnsbergen, vicaris te Utrecht, die bedankte voor Aarlanderveen. GEREF. KERKEN Beroepen te Zaltbommel (vac. A. J. Jelsma) L. de Nood, leraar godsdlenst- onderwijs te Utrecht. Bedankt voor Rot- terdam-Kralingen (vac. E. Pijlman) G. W. de Jong te Nagele (N.O.P.) Beroepen te Waarder C. W. de Bruijne te Vries te Laren (N.-H.) voor de verstrooide Gere formeerden In Zwitserland (vac.» wijlen L. Oranje) W. Fijn van Draat, studentenpre dikant te Lelden. (Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) De Laos-conferentie zit muurvast. Voor het eerst sedert men poogt de her nieuwde neutraliteit van het Laotische koninkrijk te regelen, is het nu zelfs tussen de gezamenlyke voorzitters van de conferentie, Groot-Brittannië en de Sowjet- Unie, tot een byna openlyke breuk gekomen. Niet alleen is de conferentie zelfs tot maandag verdaagd, maar er is zelfs geen datum voor een nieuwe bijeenkomst tussen de co-presidenten in Genève vastgesteld. HOOIGRACHT 54 PRINS BERNHARDSTR. 51 NOORDWIJK Aanleiding tot dit conflict was een on gerust rapport van de internationale controlecommissie in Laos, bestaande uit India. Canada en Polen, dat gewag maakte van nieuwe wapenconcentraties aan beide zyden van de labiele wapen- stilstandslyn en dat dringend om nieu we instructies vroeg. Om een antwoord op die vraag te vin den hebben de waarnemend voorzitters, de Brit Macdonald en de Rus Poesjkin, gistermiddag twee uur lang vergaderd. Na afloop van die byeenkomst ver klaarde een Britse woordvoerder dat er geen enkele overeenstemming was be- Mocht Rome de primeur van een opera-rel hebben gehad, het is niet de enige stad gebleven maar een pri ma-donna wegliep van een gala- voostelling. In Venetië is thans de desertie van de Australische sopraan Joan Sutherland, die als opvolgster van Maria Callas gedoodverf is, het ge sprek van de dag. Enkele uren voor de galavoorstelling van Bellini's „La Somnambule", in het operahuis La Fenice, pakte Joan Suther land haar koffers, mompelde woedend enkele Engelse woorden, die helaas niet door de Italianen werden verstaan, „we gens haar Australisch accent", zoals de directie van La Fenice het later uitdrukte en nam het vliegtuig naar Londen. Zij werd inderhaast vervangen door de Italiaanse sopraan Elvina Ramella. De directie van de opera legde een lange verklaring af waarin werd gezegd, dat de Australische haar contract had ver broken wegens een „ontoelaatbaar con flict met haar dirigent". Volgens de directie had de zangeres haar geduld verloren toen dirigent Nello Santi tüdens de repetities een sneller tempo aangaf dan haar stem kon vol gen. Het eerste incident had zich dinsdag morgen voorgedaan tydens een repetitie, tegen het einde van de eerste acte, toen de sopraan de aria „Non e' questo, in- grato core" moest gaan inzetten. „Het was op dit punt", aldus het com muniqué van de directie, „dat de sopraan de eerste tekenen van ongeduld vertoon de en verzocht de tempi langzamer te spelen dan dirigent, maestro Nello Santl aangaf". Santi „gaf geen gehoor aan haar ver zoek. daar hij van mening was dat de artistiek interpretatie niet door de zan geres behoorde te worden veranderd. Er had een levendige uitwisseling van me ningen plaats en dat was het einde van alles." Tydens de generale repetitie dinsdag avond gebeurde het tweede incident. ,La Sutherland was begonnen te zingen, toen de tonen langzaam in haar keel stierven zodra zij merkte dat maestro Santi, zo als een paar uur tevoren, het tempo te snel voor haar aangaf volgens een artis tieke interpretatie van het stuk die ze ker volkomen correct was maar haar niet in de smaak viel," aldus het com muniqué. „Woedend verliet zy het toneel, begaf zich naar haar kleedkamer, gooide haar kostuum op een stoel, kleedde zich en ging in een nabygelegen trattoria wat eten." Woensdag zond de directie haar een brief om haar aan haar contract te herinneren en om haar er op te wyzen dat de verantwoordeiykheid en de ge volgen van een eventuele breuk voor haar zouden zyn. „De artistieke direc teur van La Fenice had verklaard, dat de dirigent niet behoorde toe te geven aan de wensen van een zangeres in een kwestie die alleen zyn verantwoorde- lykheid was", tot zover het communiqué. De brief van de operadirectie werd niet beantwoord. Uit nadere inlichtin gen bleek, dat Joan Sutherland naar Londen was vertrokken. De galavoorstelling, ter ere van het wereldcongres voor public relations, dat ln Venetië wordt gehouden, heeft zoals gezegd, doorgang kunnen vinden, met Elvina Ramella in de titelrol. reikt en dat de Britse delegatie rapport zal uitbrengen aan haar regering en nieuwe instructies zal vragen. De Britten die van mening zyn dat het dringend noodzakelyk is nieuwe 'in structies en uitgebreide faciliteiten te geven aan de int. controlecommissie om een nieuw gewapend conflict in Laos te vermyden, legden de voor hun al onge woon scherpe verklaring af dat „het huidige meningsverschil een belangryke factor is in het belemmeren van het werk van de conferentie". Gegeven hun diplomatieke voorzich tigheid en hun oprechte wens om tot duidelyke neutralisering van Laos te ko men, een wens die hen reeds zeer sterke pressie op de Amerikanen heeft doen uitoefenen, mag men de huidige impasse gerust als een ernstige crisis kwalifi ceren. Die omschrijving geldt des te sterker omdat het meningsverschil niet alleen nieuwe instructies aan de internationale controlecommissie geldt, maar eveneens diepgaande geschillen over de werkwyze van de conferentie en de toekomstige controle over de Laotische neutraliteit. De westelyke mogendheden wensen dat de conferentie zich in commissies splitst die de praktische problemen der Laoti sche neutraliteit onder handen kunnen nemen. De communistische landen wen sen het voortgaan der plenaire zittingen waarin uiteraard een zeker propagan distisch karakter overweegt. En de Rus sische eis tot een veto in het komende controleapparaat blijft leder compromis in de weg staan. Men vraagt zich af of het nogal kin derachtige voorstel van Thailand en de VS om nog een paar Laotische groe peringen tot de conferentie toe te laten die evenveel recht zouden hebben als de Pathet Lao om vertegenwoordigd te zyn, er veel toe zal bydragen uit de huidige impasse te komen. De Amerikaanse be reidheid om Indonesië en Malakka in het gesprek te hebben kan minder kwaad .Vermoedelyk zyn deze overwe gingen toch van secundaire aard. De Russen ïyken immers met hun snel opkomende starheid een crisis-at mosfeer te willen scheppen om daarmee Chroesjtsjows positie in het komende gesprek met Kennedy in Wenen zo mo gelijk nog sterker te maken. Daartoe hebben zij zelfs in feite hun Poolse bondgenoot, voor het hoofd gestoten, die als lid van de internationale controle commissie mede om de nieuwe instruc ties vroeg die Moskou momenteel niet bereid bleek uit te vaardigen. Advertentie Zaterdagmorgen 9 uur begint onze verrassings-aanbieding van Zuiver wollen AaBe sportcolberts in 12 prachtige, moderne streep- en ruitdessins. Eerste klas maak werk en afwerking. De normale winkelprijs is 59.50, maar, één dag betaalt U de Coster-prijs van Gabardine herenpantalons in de zwaarste gabardine-perlon- kwaliteiten, met ceintuur. In prachtige multicolors. Normale prijs 29.75 Nu,één dag 17.90 Zolang de voorraad strekt. Geen tel. of schriftelijke bestellingen. LEIDEN: Haarlemmerscaat 25 ROTTERDAM: Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Goudse- singcl Katendr. Lagedijk hk. Dorpsweg West-Kruiskade 35

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 4