Eiclimann: dweepzieke sadist, met
maclit over leven en dood beldeed
Niets ontziend fanatismeblinde
serviliteit en koude efficiency
Dr. Mr. Hugenlioltz' terminologie
niet beledigend voor volksdeel
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 24 mei 1961
Derde blad no. 30361
(Foto Leldsch Dagblad)
(Van onze correspondent in Jeruzalem)
De hoogtepunten in het proces Eichmann in de vorige week waren de hoogst
indrukwekkende verklaringen van de rechter van het hooggerechtshof te Penn
sylvania oud-rechter in drie Neurenberger processen en admiraal-in-ruste Michael
Musmanno en de Evangelisch-Lutherse deken van Oost- (?n West-Berlijn, dr.
Heinrich Grüber. Hun standpunten dekten elkander, maar de benadering der
feiten was zeer verschillend. Musmanno toonde zich vóór alles een knap jurist, die
Eichmanns positie en rol, vooral met betrekking tot de Einzatzgruppen die hy
„slachthuizen op wielen" noemde, koel en zakelijk in het licht stelde. HU deed dit
op zijn scherpst in een levendig debat met Eichmanns verdediger, dr. Robert
Servatius. Ds. Griibers onverzettelijkheid was gebaseerd op de christelijke mensen
liefde, die, naar hij in zijn bewogen en aangrijpend slotwoord zei, ook de beschul
diging omvat. Dit bezorgde hem geestdriftig applaus van iemand in de zaal, het
geen de gramschap van president Landau opwekte, maar dat de uiting was van
aller diepe bewondering en eerbied voor de grijze Duitse verzetsleider, die sedert
de opkomst van het Hitlerdom als verdediger en woordvoerder voor vervolgde
Duitse joden optrad en daarvoor met enige jaren zwaar lijden in een concentratie
kamp moest boeten.
onkunde en brachten er het leven af.
Hun transport, bestemd voor Auschwitz,
verviel, daar het beheer van het getto
Theresienstadt inmiddels was overgeno
men door het Internationale Rode
Kruis. Het personeel van deze organisa
tie vertelde, dat het de bedoeling van de
nazi's was bij de nadering der geallieer
de troepen alle inwoners een „Sonder-
behandlung" te geven, hetgeen in de ter
minologie van de Gestapo de gebruike
lijke uitdrukking voor executie was.
Duivels raffinement
Een groot deel der zittingen van de
vorige week was gewyd aan het indienen
der documenten voor de aanklager, ter
illustrering van de verklaringen der ge
tuigen k charge. Tijdens de behandeling
van het nazi-optreden in Joego-Slavië,
bleek uit documenten dat Eichmann had
voorgesteld alle joden ter plaatse neer
te schieten, daar er geen mogelijkheid
was voor overbrenging naar de verdel
gingskampen in Oost-Europa. Ernst
Recht, vroeger hoofd van het Beheers
instituut voor joods bezit te Praag, ge
tuigde toen Tsjecho-Slowakye ter sprake
kwam. hoe hij gedwongen werd tot mee
helpen bij de beroving van de joden, en
een andere getuige, ir. Adolf Engelstein,
Rechter Musmanno
en cis. Gruber waren
liet met elkaar eens
Musmanno en Grüber, ofschoon ver
schillend in de aanpak der problemen,
lieten beiden duidelijk uitkomen, dat
Eichmann door niets ontziend fanatis
me, blinde serviliteit en ijskoude effi
ciency de „eindoplossing van het joodse
vraagstuk" in daden omzette. Nader
hand kwam deze „oplossing", zij het ook
zijdelings, ter sprake in het getuigenis
van de Jeruzalemse doktersvrouw en
oud-gevangene van Westerbork, Char
lotte Salzberger-Wreschner, Duitse van
geboorte, maar vroeger woonachtig in
Amsterdam. Zij sprak over haar onder
houd in Theresienstadt met Eichmann,
een maand nadat zij met haar jongere
zuster en drie andere vrouwen van het
vrouwenkamp Ravensbrück daarheen
was overgebracht. Eichmann gedroeg,
zich. anders dan gebruikelijk, beleefd
en de vrouwen bemerkten tijdig, dat het
doel van het gesprek was, vast te stellen,
of de gebeurtenissen in de verdelgings
kampen hun bekend waren. Zij veinsden
Onze correspondent in Jeruzalem
geeft in bijgaand artikel een sa
menvatting van het proces-Eich-
mann gedurende de vorige week.
Het gaat hierbij niet om een chro
nologisch verslag, maar om een
persoonlijke indruk van de voor
naamste feiten, die zich in de loop
van vorige week voordeden.
vertelde van het plan tot de constructie
van een mobiele galg voor drie personen
tegelijk en de bouw van gaskamers in
Theresienstadt. Andere documenten be
wezen Eichmanns verzet tegen Himm-
lers neiging in de laatste oorlogsmaan
den menselijker op te treden tegen de
joden. Ook gaven officiële stukken een
beeld van de sterilisatie-experimenten
van joden van dr. Adolf Pokorny en
anderen, waarbij gebruik werd ge
maakt van een Zuidamerikaanse plant.
Eichmanns duivels raffinement en
volledig gemis aan moreel gevoel bleken,
toen het lot der Duitse joden werd be
handeld en de openbare aanklager aan
toonde, hoe een speciale rekening werd
geopend voor bijdragen van iedere te
deporteren jood. Volgens een instructie
moesten de joden worden bewogen tot
belangrijke giften, die zogenaamd be
stemd waren voor de aankoop van voed
sel, uitrusting en dergelijke, ter veraan
genaming van de reis, maar die in wer
kelijkheid dienden voor de betaling van
de „Deutsche Reichsbahn" voor het
transport van de slachtoffers naar de
gaskamers.
Orders aan hogeren!
Van Eichmanns macht getuigden ook
documenten waarin zijn instructies wer
den doorgegeven aan nazibevelhebbers
van hogere rang dan hijzelf. Brieven en
telegrammen demonstreerden zijn voort
durende bemoeienis met joden indivi
dueel en zijn volledig negatieve houding
ten aanzien van ieder verzoek van of
voor joden, vallende onder de Neuren
berger wetten.
Het algemeen beeld, dat de zittingen
van vorige week opleverden, was dat
van een fanatiek sadist, met macht over
leven en dood bekleed, die een sleutel
positie innam in het nazi-apparaat voor
de uitroeiing der joden in Duitsland en
de bezette gebieden. Het proces van
Fie Carelsen genezen
De Haagse actrice Fie Carelsen,
die thans 71 jaar oud is en ruim 2
maanden ziek is geweest, is haar
operatie, in april in het Academisch
Ziekenhuis te Leiden ondergaan,
weer te boven en heeft dat gisteren
duidelijk getoond, toen zij bij de
opening van een nieuwe kapperszaak
in de Leidsestraat te Amsterdam sa
men met Hans Kaart, Myra Ward,
Elisabeth Andersen en als figuran
ten Merel de Levita-Laseur en Caro
line Reed, echtgenote van Hans
Kaart, een geïmproviseerde comedie
opvoerde
Zij maakte de reis naar Amsterdam en
later terug naar Den Haag voorzichtig
heidshalve per taxi, maar bleek haar
nog immer jeugdig vuur niet verloren
te zijn. Het was Myra Ward, die met
een korte rede de zaak officieel opende
en dit symbolisch nog eens herhaalde
door van een levensgrote pop met een
soort grasschaar de prachtige vlechten
af te knippen.
Later hanteerde Hans Kaart, dezelfde
schaar vaardig en ontdeed daarmee Fie
Carelsen van een haarlok.
De eigenaar had deze belangstelling te
danken aan het feit, dat hy in zijn
Haagse zaak de coiffures dezer actrices
op peil houdt.
SATELLIET VOOR
TV EN TELEFOON
Contract' op proef
(Van onze Amerikaanse correspondent)
De National Aeronautics and Space
Administration (NASA» wil voor drie en
een kwart miljoen dollar een contract
aangaan met de Radiocorporation of
America (RAA) om medio 1962 een
communicatie-satelliet in omloop te
brengen.
Zulk een satelliet krijgt tot taak om
telefoongesprekken en televisieuitzen
dingen naar ver verwijderde plaatsen
deze week is gewijd aan Eichnjanns rol
bij de jodenvervolging in de Balkansta-
ten en speciaal in Hongarije.
Inmiddels is de Jeruzalemse advocaat
Erwin Sjimron naar Duitsland vertrok
ken, ter bijwoning van het verhoor door
Duitse tribunalen van een tiental vroe
gere SS-officieren, wier naam in de af
gelopen week tydens het proces is ge
noemd. Dat verhoor geschiedt op ver
zoek van de Israëlische openbare aan
klager en Eichmanns verdediger.
Wet op dierenbescherming
Antwoord op vragen
van heer Meel (KVP)
Men kan niet zonder meer stellen,
dat het ontwerpTHugenholtz de let
ter en de geest van de wet op de
dierenbescherming voor een overwe
gend deel heeft bepaald. Maar het is
logisch, dat bepaalde artikelen in het
regeringsontwerp en het ontwerp-
Hugenholtz gelijkluidend zijn. Zij be
handelen immers dezelfde materie
en putten uit dezelfde bronnen.
Aldus hebben de ministers Beer
man, Toxopeus. Korthals, Marijnen,
Van Rooy en de staatssecretarissen
Scholten en Roolvink o.m. geant
woord op schriftelijke vragen van
het Tweede Kamerlid, de heer Meel
(KVP).
Deze bewindslieden zeggen in uit
spraken van dr. mr. W. Hugenholtz
geen „grove belediging" te zien van
dat deel van de Nederlandse boeren
bevolking, dat zich om noodzakelijke
en achtbare economische motieven
bezighoudt met de verzorging en
verpleging van kalveren, bestemd
door te geven: bijvoorbeeld van Ame
rika naar Europa. Men is van plan deze
eerste satelliet zoveel „kanalen" te geven
in het kortegolf frequentie syssteem.dat
zeshonderd telefoongesprekken tegelijk
doorgegeven kunnen worden. Slechts 1
televisie-programma zal echter maar
doorgeseind kunnen worden.
Engeland en Frankryk zullen aan dit
eerste experiment meewerken. Om door
zending mogelijk te maken, moet de sa
telliet in een positie zijn van waaruit
zowel Amerika als Europa „gezien" kun
nen worden. Deze eerste satelliet zal
cirkelen op een hoogte waarop die
situatie zich telkens slechts gedurende
een half uur zal voordoen. Op den duur
wil men ernaar streven een hele reeks
satellieten in circulatie te hebben. Dan
zal telkens de volgende satelliet het
werk kunnen overnemen van de vooraf
gaande.
voor de mesterij; dat voor de be
scherming van huis en hof in het
bezit is van een waakhond en dat
deel, dat zich bezighoudt met de
fokkerij van koudbloedpaarden en
gebruikers daarvan.
Deze uitspraken zijn slechts gericht
tegen bepaalde wijzen van behandeling
van dieren, ook door boeren gevolgd, die
blykens de aanvaarding van het wets
ontwerp in zijn uiteindelijke vorm in de
Staten-Generaal door de meerderheid
van het volk als misstanden worden ge
voeld. In het wijzen op deze misstanden
zeggen de bewindslieden geen belediging
te zien, al zouden de uitspraken, waarin
deze worden gehekeld wel in een minder
geprononceerde vorm gegoten hebben
kunnen worden.
Maar een term als „kistkalveren" is
ontstaan door een vroeger algemeen ge
volgde methode. En thans niet meer aan
vaardbare methode, nu wetenschappelijk
en proefondervindelijk is komen vast te
staan, dat vrijwel hetzelfde resultaat
kan worden bereikt met een voor het
dier minder kwellende manier. De be
windslieden hopen, dat de verzorgers
van de dieren zich ook in de toekomst
met evenveel zorg als voorheen zullen
kwijten van hun taak bij het mesten
van kalveren, met inachtneming van de
voorschriften voor de .huisvesting" van
deze dieren, welke binnenkort by alge
mene maatregel van bestuur zullen wor
den uitgevaardigd.
Wel zijn de bewindslieden van oordeel,
dat zy de door dr. mr. Hugenholtz ge
bruikte terminologie in een artikel over
waakhonden niet juist achten. „Het me
rendeel der boeren zorgt even goed voor
de waakhond als het vee", zeggen zij.
„De uitlatingen van dr mr. Hugenholtz
hebben alleen betrekking op ketting
honden. waarvan de verzorging, vooral in
de winter inderdaad soms bepaald on
voldoende was.
Ook kunnen de bewindslieden de op
vattingen van dr. mr. Hugenholtz om
trent de motieven van de tegenstanders
van een coupeerverbod niet onderschry-
ven als zynde te summier, daar hierby
alleen de economische overwegingen
worden belicht. De uitlatingen van de
heer Hugenholtz doet geen recht weder
varen aan de bulten de economische
sfeer liggende overwegingen van be
doelde tegenstanders, waarby de be
windslieden met name denken aan
esthetische overwegingen.
