Ontroerende ereteiitoonstelling
voor Floris Ver ster in Lakenhal
Prof. dr. A. Klasens aanvaardde
Leidse leerstoel Egyptologie
Gero-cassetle
Vijf - en - dertig jaar in dienst
van Leidse volkshuisvesting
Een colorist bij uitnemendheid
Rijkdom van de bodem brengt
verantwoord onderzoek in gevaar
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 20 mei 1961
Tweede blad no. 30359
Prof. Klasens tijdens de receptie
na de oratie in gesprek met de
Egyptische ambassadeurdie de
ambtsaanvaarding bijwoonde.
(Foto L.D./Holvast)
Zoekt U een
van f 40.of f 400.
v. d. WATER, Haarlemmerstr. 207
heeft het. De Gero-specialist.
WERK WAS HOBBY
Vijftig jaren trouw
In de gezellige huiskamer aan de
Meerhof waren het gouden echtpaar en
enkele van kinderen en kleinkinderen
verenigd toen wy aanbelden. De heer
G. Filippo en zijn echtgenote mevr.
H. C. Filippo-Bey zullen op tweede
Pinksterdag het heugelijke feit van hun
50-jarige echtvereniging herdenken.
Vandaar dat wij een praatje gingen ma
ken.
Alras bleek, dat het echtpaar Filippo
van onvervalste Leidse afkomst is en
sedert de huwelijksinzegening trouw
abonnee is van het L.D.
Terwijl wij onze vragen afvuurden zat
een goudgele kanarie vrolijk in zijn
kooitje te piepen. „Ik heb altijd in de
scheepsbouw gezeten", zei de heer des
huizes. Zijn kleinzoon kwam al aan met
een foto van een prachtig platbodem
jachtje, geschapen door de nijvere han
den van deze scheepsbouwer. Na enig
vakkundig commentaar op genoemd
conterfeitsel kwamen wij al gauw op de
liefhebberij van de heer Filippo. Die
was al niet anders dan zijn vak:
scheepsbouw, zij het op bescheidener
niveau. Diverse kano's zijn door de heer
Filippo „te water gelaten".
„Hoeveel kinderen heeft U wel, me
vrouw? Het antwoord op deze vraag
bleef niet lang uit. „Ik heb zes kin
deren en één pleegkind. Ja, die komt
ook uit Leiden". Verder bleek, dat het
echtpaar zich mag verheugen in het
bezit van maar liefst zeventien klein
kinderen en zelfs een achterkleinkind.
In zijn kleine, gezellige woning aan de Lage Rijndijk troffen we a*.
man. die de oudste in leeftijd is. maar tevens de langste staat van dienst
heeft in het bestuur van de wonigbouwver. „De Eendracht
Als we de heer A. W. H. Teeuwen sr. vragen of hij iets wil en kan
vertellen over de vele jaren van zijn bestuursloopbaan in dienst van
genoemde corporatie, komt er een verlegen glimlach over het gezicht.
Het kost ook enige moeite hem aan het praten te krijgen.
„Och meneer, waarom zouden we er
zoveel drukte van maken" is zijn eerste
reactie, nadat we het doel van onze
komst duidelijk hadden gemaakt. „De
omstandigheid" zo vervolgde hij, „dat
ik 35 jaar deel uitmaak van het bestuur
acht ik niet van zulk een grote betekenis
om er veel woorden aan te wijden".
Doch al pratende krijgen we toch en
kele bijzonderheden los.
Zo vernamen we het volgende. In
1926 werd de heer Teeuwsen sr. gekozen
als lid van de raad van commissarissen.
Na korte tijd overleed de eerste pen
ningmeester van „De Eendracht", de
heer Zirkzee. Voor de onstane vacature
is de heer Teeuwen destijds kandidaat
gesteld. Hij aanvaardde de kandidatuur
en werd op een ledenvergadering als
zodanig gekozen. Tot voor enige jaren
heeft hij steeds de functie van pen
ningmeester vervuld. Met de groei van
de vereniging namen ook de werkzaam
heden in omvang toe.
„Ik heb de uren niet geregistreerd,
maar indien dit wel gebeurd zou zijn,
kon men er uit aflezen, welke een
grote verantwoordelijkheid met het ver
vullen van een dergelijke functie ge
paard gaat", luidde het oordeel van deze
in dienst der volkshuisvesting vergrijsde
functionaris.
„Met een zekere voldoening kunnen
we echter vaststellen", zo ging hij voort,
Ook de pleegdochter is getrouwd. „Die
beschouw ik als mijn eigen kind", aldus
mevr. Filippo.
De heer en mevrouw Filippo zijn bei
den in 1891 geboren. Zij waren buren
toen zij elkaar leerden kennen. Op twin
tigjarige leeftijd traden zij in de echt.
Een zestal Jaren heeft mevrouw in een
ziekenhuis gewerkt. Daarna namen de
plichten in het kinderrijk gezin haar
aandacht geheel in beslag.
„dat het werk vruchten heeft gedragen.
Ik maakte reeds deel uit van het bestuur,
toen de bouwplannen 4-5-5a 6-7 en 8
ter hand werden genomen. Practisch
kwam hiermede het gehele Kooikwartier
met nieuwe arbeiderswoningen tot
stand. Dit gebeurde in een periode van
grote activiteit. Ook andere woning
bouwverenigingen hadden deel aan het
tot stand komen van nieuwe woonwij
ken. Onze vereniging heeft thans bijna
1200 woningen in beheer".
„Wat was Uw beroep?" vroegen we,
toen het gesprek een ogenblik schortte.
„Ik ben vele jaren uitvoerder geweest
bij de N.V. Wernink" luidde het ant
woord. maar ruim 30 jaar geleden over
gestapt naar het verzekeringsbedrijf.
Vandaar dat ik enige ervaring heb in
de bouwnijverheid".
En drongen zich enkele vragen aan
ons op. Maar de gastheer vervolgde met
te zeggen, dat die ervaring hem van veel
nut is geweest als bestuurder van de
vereniging. Er klonk enige droefheid in
zijn stem, toen hij vertelde dat zijn ge
zondheidstoestand niet meer had toe ge
laten de functie van penningmeester te
blijven vervullen.
Bij het afscheid viel ons oog op een
klein ereteken op het colbertjesje van
de jubilaris. Hl) begreep onze vragende
blik. Daarop kwam een toelichting
zijnerzijds. Het was de zilveren medail
le van de Oranje-Nassau-orde. Een on
derscheiding, welke hem enige jaren
geleden was verleend voor zijn diensten
aan de zaak van de volkshuisvesting.
Met een handdruk en een woord van
dank verlieten we zijn woning.
Het zal op de receptie welke hem
door het bestuur van „De Eendracht" op
27 mei a.s. des namiddags van 46 uur
wordt aangeboden in restaurant „Het
Gulden Vlies", zeker niet aan belangstel
ling ontbreken.
Honderd jaar geleden geboren
„Vereniging van Belangstellenden" bood
het Museum een waardevol schilderij aan
WÉLK een vreugde, wélk een ontroering weer geconfronteerd te
mogen worden met het werk i onze grote Leidse schilder
Floris Verster!.
Ter gelegenheid van zijn 100ste geboortedag op 9 juni 1861 zag
hij het levenslicht is in de Lakenhal wederom een tentoonstelling
van zijn oeuvre ingericht, die hem dank zij het inzicht van directeur
van Wessem de eer doet toekomen, die deze „colorist bij uitnemend
heid" tenvolle toekomt!
De exposities van 1927 de meest complete! en die van 1952
liggen bij velen nog sterk in het geheugen; de huidige, waarin eveneens
talrijke hoogtepunten van Versters oeuvre zijn aan te wijzen en uitmunt
door haar hoog niveau, zal, daaraan twijfelen wij niet, eveneens lang
in de herinnering van de beschouwer vastgenageld liggen.
Floris Verster ging heen op 21 januari
1927. Vereenzaamd, na het verlies van
zyn vrouw nam hy alscheid van zyn in
nig geliefd en vertrouwd „Groenoord"
aan de Haarlemmerweg, de man die zyn
ganse leven de verstilling, de stilte
zocht
Introverte natuurZuiver talent.
Kleurzoeker en -vinder by Gods genade.
Scnuaer van Luoemen en pianten, öuhc-
vens en landschappen en nog zoveel
meer! Verweven met het verfynde, het
minutieuze, net prec.euze, maai ooit, ui
sterk contrast daarmee, zich uitend met
een geladenheid van felzinnelijke, ge
passioneerde kleuren, daarby grandioos
in de opzet van zyn composities.
Verster: teruggetrokken levend. Doler
door Leiden, waarvan hy de schoonheid
wist te vangen. Een aicnterziei, zmn
uitend in schildersdoeken, waskrytteke-
ningen, pastels, aquarellen, tekeningen.
Opnieuw verkregen zij een ereplaats, als
een posthume nuioe aan aeze Oc^uneiden
voorname, ja, superieure mens!
Wie dwaalt door de voor Floris Verster
ingerichte zalen .herontdekt" deze mens.
Het beschouwen van deze ons reeds lang
vertrouwde kunst, doet overtuigen van
de waarachtigheid en de werkelijke
schoonheid ervan. Hammacher noemde
hem een „verjongde en verdiepte im
pressionist". Cornelis Veth sprak van de
„hartstochtelijke minnaar van de kleur".
Zó is het, wanneer men die pracht aan
bloemenstillevens beziet, waarna de ver
stilling komt, de beheersing, welke de
waskryttekemngen hem leerde, liet zyn
invloed gelden.
Men ziet zyn werk en men laaft er
zien aan! Vooral na die confrontatie met
aat van de .monochrome" schilders,
waarover wy zo juist ons oordeel ga
ven, beseffen wy, wat iemand als Floris
Verster „waard" is, wat hij ons met zyn
„Kunst" aan kostbaars schenkt. Het
wordt opnieuw een openbaring!
Gelukkig zij, die zó kunnen leven
enwerken!
Na invloeden van anderen Haagse
school! kunnen uitstijgen tot eigen
persoonlijkheid, ondanks de betweterij
van criticasters. En uiteindelijk toch de
overwinning op zichzelf en op anderen
behalen.
Niet minder dan 73 stukken van Floris
Verster desondanks een kleine dooh
bewonderenswaardige keuze sieren
deze unieke expositie, waarop ge schok
na schok ontvangt, door de zich hier
uitende liefde voor élk onderwerp, waar
aan Verster met zijn stilte en zijn gran
deur werkte, een grandeur, die bezit van
U neemt, wanneer U deze scheppingen
diep tot U laat doordringen.
Een „groot" en een „goed" mens is hier
aan het woord!
Het wordt U duidelijk bij het be
schouwen van deze landschappen, deze
bloemen In duizendvoud van kleur
deze etsen en tekeningen, waarin zijn
grote liefde voor Leiden Hooglandse
Kerk! tot expressie komt.
De tederheid, maar ook de kracht
van Verster zijn ten volle aanwezig. Er
is geen sensatie. Diè lag Verster verre.
Er is de droom, de poëzie, de verinner
lijking. Dit alles ondersteund door de
wonderbaarlijke techniek, waarover Ver
ster beschikte.
In schier eindeloze variatie liggen zijn
onderwerpen uitgestald. Zij stemmen
telkens tot verrukking. Ook in zijn
portretten van zichzelf zowel als van
anderen betoont hij zich een mees-
Fraaie stukjes vakwerk
„Gisteren was de Inspecteur-generaal
van het onderwys in Thailand hier om
de onderwijsmethode van mijn school
te bestuderen", aldus de heer F. C. Ma-
besoone, directeur van de Gemeentelijke
Bedryfstechnische School aan de Me
dusastraat, tydens een onderhoud, dat
wjj gisteren met hem hadden alvorens
de door de leerlingen van de school inge
richte tentoonstelling te gaan bezichti
gen.
De heer Mabesoone gaf uitvoerig in
lichtingen over zijn school en in belang
stelling deden wij bij de Thailander niet
onder. Hij zei, dat zijn leerlingen
beslist niet moeten worden gezien als
„geestelijk onvolwaardig" zoals men
ze vroeger placht uit te krijten doch
als „praktisch gericht". De directeur
vertelde van de aanzienlijke vorderin
gen die leerlingen afkomstig van een
gewone lagere school met zijn min of
meer abstraherend onderwijssysteem
door zijn methode hadden gemaakt. Het
bleek, dat men er bij deze leerwijze van
uitgaat alles aan de hand van prak
tische feiten duidelijk te maken.
De school telt thans ruim driehonderd
leerlingen en de aanvraag is jaarlijks
groter dan geplaatst kan worden. Dit
komt omdat de klassen niet groter dan
zestien leerlingen worden gemaakt ten
einde de leerkracht in staat te stellen
elk van zijn pupillen individueel te on
derwijzen. Veel vakken worden beoefend,
oa. timmeren, metselen, metaalbewer
king, rekenen en Nederlandse taal.
De tentoonstelling, die wij na dit ge
sprek bezochten, staafde de woorden
van de directeur volledig. Talrijke
iraaie stukjes vakwerk vielen hier te
bewonderen van servetstandaardjes tot
kasten en strijkplanken toe. Duidelijk
bleek hoeveel idealisme en liefde voor
bun leerlingen de leerkrachten moeten
hebben om de scholieren in een tijdvak
van slechts drie jaar zoveel bij te bren-
cen.
ter. Want ieder detail heeft zijn bete
kenis.
Floris Verster was veelzijdig. Een
erudiet, levend naast de actualiteit,
maar daarom juist levend in de eeuwig
heid. En scheppend vóór de eeuwigheid.
Daarom wandelen wij door de zalen
met schroom en eerbied voor deze zoe
ker naar waarachtige schoonheid, die
haar in alle geledingen te vinden wist.
Naast zijn werken, wordt de bezoeker
in kennis gesteld met foto's van Floris
Verster zelf en familieleden, van plekjes
uit „Groenoord", waar hij zijn tragi
sche dood vond. Ook is daar aanwezig
zijn enige illustratie, vervaardigd voor
de ..Limburgse novellen" van mr. L. H.
J. Lamberts Hurretbrinck. zowel 'in ori
gineel als in dat boek zelf.
Men laaft zich aan Versters fijnzin
nigheid. Men volgt ziin leven tot aan
de loutering. Men wordt doordrongen
van zyn diepzinnigheid.
Is het teveel gezegd, wanneer wij on
ze eerste woorden nogmaals aanhalen:
„vreugde en ontroering?"
„Zó is het".
Men ga deze expositie tot 3 juli
toe zelf bezichtigen.
En onderga dezelfde gevoelens als
wij
H.
Deze expositie is gisteravond onder
gróte belangstelling geopend. Daarbij
werd door dé heer P. Herfst namens de
..Vereniging van Belangstellenden in de
Lakenhal het hierbij afgebeelde „Tul
pen in glazen karaf" ..De Lakenhal"
aangeboden, als een bewijs van de
innige verering, welke men deze grote
kunstenaar toedraagt.
De heer Herfst, die de directeur van
de Lakenhal, drs. J. N. van Wessem.
hulde bracht voor diens initiatief en de
door hem bijeengebrachte werken van
Verster. deelde mede dat prof. dr. A.
M. Hammacher. directeur van het Kröl-
ler Müllermuseum op 9 juni op uit
nodiging van de Vereniging in de Laken
hal een lezing zal houden over Floris
Verster en diens werken. Spreker, die
vervolgens in het kort aandacht schonk
aan het veelzijdig santen gestel de oeuvre
van Verster, de „kluizenaar van Groen
oord". wees er om. op. dat deze man
van het palet een colorist bij uitne
mendheid was. Verster. aldus de heer
Herfst, die zich in zijn beheersing een
Gisteren aanvaardde prof. dr. A. Klasens het ambt van hoogleraar in
de Egyptologie aan de Leidse Universiteit met een oratie in het Groot
Auditorium onder de titel "Egyptologie avant la lettre".
Prof. Klasens is de opvolger van prof. dr. A. de Buck, die in oktober
1959 overleed.
Prof. Klasens wees er op, dat Egypte nog steeds een ongekende
rijkdom aan archeologische schatten in haar bodem herbergt, en dat
mede hieruit 't gevaar voortvloeit van een zoeken naar voorwerpen uit
het verleden in plaats van een verantwoord oudheidkundig bodem
onderzoek waaruit een beter beeld kan worden gevormd omtrent het
verleden dan uit de historische voorwerpen op zichzelf.
Openluchtmuseum
Egypte was reeds in de oudheid een
groot openluchtmuseum, aldus prof.
Klasens. De Egyptenaren waren gecon
fronteerd met de monumenten uit hun
verleden en in de loop van hun lange
geschiedenis zagen zij het verval van
deze monumenten en de plundering van
de graven. Dit gaf hun het besef van
de betrekkelijkheid van de zorg voor de
doden, zodat reeds toen de gedachte op
kwam, dat onsterfelijkheid beter bereikt
wordt door publkaties, dan door het
bouwen van een piramide. De oude
Egyptenaren hadden interesse voor hun
verleden en al spoedig zochten zij in
de tempelarchieven, en later ook in de
graven, naar oude documenten.
Vondstberichten zijn uit alle perioden
van de Egyptische geschiedenis overge
leverd. Zij herstelden in de bloeitijden
hetgeen in de periode van verval ver-
vernietigd was. maar steeds gingen res
tauratie en plundering hand in hand.
Uit het Nieuwe Ryk is een dossier be
waard, dat documenten bevat betreffen
de grafroof in de Thebaanse necropool.
Eveneens was er in het Nieuwe Rijk
sprake van een toeristische belangstel
ling voor de oude bouwwerken. Verschil
lende grafmonumenten werden schoon
gemaakt en voor het bezoek opengesteld.
De toeristen schreven hun namen en
hun waardering op de muren van het
monument, ciat zy bezocht hadden. In
de Thebaanse necropool werd zelfs een
aparte toeristeningang voor een oud
graf gemaakt. Ook werden er in deze
tijd en later opgravingen gedaan en
van een naambordje voorzien.
De archeologische bedrijvigheid van
een historische figuur, Setne Chamoeas,
de zoon van Ramses II, heeft hem tot
romanfiguur gemaakt. In de zgn. Setne-
roman werd gezocht naar graven in de
necropolen van Memphis en Koptos.
Over de methoden van het oudheid
kundig bodemonderzoek in het oude
Egypte is weinig bekend. Het blijkt, dat
men soms met grote zorgvuldigheid te
werk ging. Terreinkaarten, evenals plat
tegronden van graven, zyn overgeleverd.
Bedreigd met ondergang
In onze tijd wordt een deel van het
Egyptische openluchtmuseum met de
ondergang bedreigd. De reactie is nu
een ongekende archeologische bedrijvig
heid en een toename van het toerisme.
De Egyptische bodem is nog steeds ryk
aan oudheden; dit brengt het gevaar
mee, dat bij opgravingen naar voor
werpen als zodanig en niet in de eerste
plaats naar kennis omtrent het verleden
wordt gezocht, wat het doel van elk ver
antwoord oudheidkundig bodemonder
zoek moet zijn.
Na de oratie, die met de gebruikelijke
toespraken werd besloten, vond in de
ontvangstzaal van de Academie een re
ceptie plaats.
Pacific Science Congress
Tot Nederlandse gedelegeerden bij het
tiende Pacific Science Congress, dat in
augustus-september in Honoloeloe wordt
gehouden, zyn ondermeer benoemd prof.
dr. H. Boschma en prof. dr. C. G. G. J.
Steenis, beiden hoogleraar aan de Leidse
Universiteit.
meester toonde, was begaafd met een
groot schilderstalent. Ondanks de tijd,
waarin hij leefde, is hij in zijn kunst,
waarin hij zovelen aanspreekt, steeds
zijn eigen weg gegaan.
De heer Herfst verwachtte dat het
thans door de vereniging aangeboden
geschenk een waardige plaats in de
Verstercollectie van het museum zou
krijgen.
De directeur van de Lakenhal zeide in
zijn dankwoord, dat de vereniging op
dit moment geen zinvoller geschenk
had kunnen aanbieden. Het is. aldus
spreker, een „edelsteen, van wondere
eenvoud, op sublieme wijze de hoge
opvattingen van de meester schetsend".
Dat uw vereniging, kort na haar weder
geboorte, een geschenk van een derge
lijk niveau kan aanbieden, is een bewijs
van haar opperste gezondheid, aldus
drs. Van Wessem. die hierop het ge
schenk direct een ereplaats op de ten
toonstelling gaf.
De heer P. Herfst, drs. J. N. van
Wessem en prof. mr. V. Rijpper-
da Wierdsma (v.l.n.r.) nemen met
grote belangstelling kennis van het
door de „Vereniging van Belang
stellenden in de Lakenhal" aange
boden geschenk. een schilderij
Tulpen in karaf" van Floris Ver
ster.
(Foto L-D./Holvaat)
NZH-Eltax
Overstapjes
Met ingang van 1 juli
Naar wij uit zeer goede bron
vernemen is er thans tussen de
directies van de N.Z.H.V.M.
en de Eltax een regeling ge
troffen voor de invoering van
overstapjes op de buslijnen
van de N.Z.H. op het traject
Oegstgeest-Leiden-Leiderdorp
en de autobusrinqlijn van de
Eltax.
Het ligt in de bedoeling om
deze regeling op 1 juli a.s. in
te voeren.
Het tarief van een overstap-
biljet is vastgesteld op f. 0.25.
De overstapplaatsen zullen
nog in onderling overleg wor
den geregeld.
Medische Dienst
Voorschoten: Eerste pinksterdag:
Dokter F. H. W. Swen, Veurseweg 20.
tel. 2356.
Tweede pinksterdag: Dokter James,
Leidseweg 51, tel. 2520. Beide dagen:
Wijkverpleging Gezondheidscentrum, tel.
2177.
Warmond: Dokter H. A. G. M. Walen
kamp. tel. 01711-220. Zuster Meijssen,
Kerklaan 17a Voorhout, tel. 02532-7796.
Huldeblijk
Drie Octoberver.
Kunstenaar werkt reeds
aan opdracht
Dit jaar bestaat de 3 October-vereeni-
ging, zoals bekend. 75 jaar. In het ka
der van deze feestelijke viering, waar
over wij reeds schreven, is ook ruimte
ingeruimd voor de aanbieding van een
geschenk van de burgerij aan het be
stuur van de jubilerende vereniging.
Sinds enkele maanden is een daartoe
uit leden der subcommissies van de 3
October-vereeniging gevormd Huldi-
gingscomité achter de schermen in ac-
I tie gelden voor dit doel bijeen te bren-
gen. Behalve, dat hiervoor op de leden
van de 3 October-vereeniging een be
roep werd gedaan, is dit comité ook in
contact getreden met het College van
Curatoren en de Senaat van de Leidse
Universiteit, het LSC en de VVSL. De
tot op heden ontvangen reacties maken
het zo goed als zeker, dat het Comité
gevolg zal kunnen geven aan zijn voor-
namen het bestuur een huldeblijk aan
te bieden, dat niet alleen voor dit bestuur,
doch vooral ook voor de stad van zin-
volle betekenis zal zijn.
In de stellige verwachting, dat ook het
ontbrekende bedrag nog bijeenkomt, is
met een bekend kunstenaar contact op-
i genomen over de uiteindelijke vorm,
waaruit dit huldeblyk zal bestaan. De
besprekingen hebben er toe geleid, dat
deze kunstenaar de opdracht heeft aan
vaard en reeds direct aan de slag is
gegaan.
Teneinde dit huldeblijk zo algemeen
i mogelijk te doen zyn, vermelden wij
ook voor hen, die nog niet op de
oproep van het Comité reageerden
het gironummer (58680) van de pen
ningmeester van het Huldigingscomité,
de heer A. W. Taselaar, Tiboel Siegen-
i beekstraat 9 Leiden. Onder het motto:
„Huldeblijk 3 October-vereeniging"
kunnen giften voor dit doel op dit giro
nummer worden overgeschreven.
