GARY COOPER speelde natuurlijk,
omdat liij eigenlijk geen acteur was
PRONONCE
Tweede jaardag revolte Algiers
betrekkelijk rustig verlopen
Yan
stuntman
tot kassucces
Dr. Berghuis: Wij mogen ons niet
door Soekarno laten intimideren
Blanken steken bus
met negers in brand
Nederlandse oplichter ontsnapt
aan armen der Belgische politie
Koelkasten voor
de vijfdaagse
Wel veel talent op violisteneoneours
maar toeh geen eerste prijs
„Wij staan open voor initiatieven
voor aanvaardbare oplossing"
MAANDAG 15 MEI 19G1
Grootheid uit de filmgeschiedenis
Een maand geleden juichte een
afgeladen immense zaal in Holly
wood stormachtig de Oscar toe, die
was toegekend aan Gary Cooper,
een van de laatste grote persoon
lijkheden uit de vroege dagen van
het filmvak. Hem was deze onder
scheiding toegekend wegens „zijn
grote verdiensten" voor de cinema
tografie. Gary Cooper kon de hem
zo gegunde hulde niet persoonlijk
in ontvangst nemen. Hij was aan
zijn ziekbed gekluisterd. Zijn boe
zemvriend James Stewart kwam
naar voren om het bronzen klei
nood voor Gary te aanvaarden.
Tijdens het bewogen dankwoord
namens zijn vriend kon James
Stewart zijn emotie niet meer de
baas blijven. Hij barstte in tranen
uit.
En toch had hij er op dat moment nog
geen weet van, hoe ernstig de toestand
van Gary Cooper wel was. Kort daarna
kwam hij de verschrikkelijke waarheid
te weten. Het kon nog even duren, maar
Gary Cooper zou nooit meer van dit
ziekbed opstaan. De man, die men op het
witte doek zo vele malen kaarsrecht in
het zadel had zien zitten in talloze wild
westfilms, wachtte op het einde. Hij wist,
dat het nabjj was. Hij heeft het onver
mijdelijke even dapper aanvaard als hij
zich in de schijnwereld van de film al
tijd getoond heeft.
Meer dan een maand heeft deze zware
6trijd geduurd. Kunstmatig werd Gary
Cooper buiten bewustzijn gehouden om
zijn pijn te verzachten. Zaterdag kwam
het verlossende einde. Zijn vrouw kwam
zelf het droeve nieuws meedelen.
En nu treuren filmliefhebbers over de
gehele wereld over het heengaan van
deze grootheid uit de filmgeschiedenis.
Velen herinneren nog zyn westerns.
Maar wie zal ook zijn "Farewell to
arms" vergeten of "Mr. Deed goes to
town", "Love in the afternoon" of
"High noon"?
De laatsten der groten is heengegaan.
Een man, die hield van zijn werk. „Er
is niets, dat ik liever zou hebben gedaan
dan dit filmwerk", zei hij nog onlangs.
Geen acteur
Dat ls niet altijd zo geweest. Hij heeft
altijd het gevoel gehad, dat hij eigenlijk
helemaal geen acteur was ondanks het
feit, dat hij dertig jaar lang voor zijn
opdrachtgevers geld in het laadje heeft
gebracht. Lee Strassberg, stichter van de
beroemde toneelschool. daarentegen
heeft hem een „natuurtalent" genoemd
en wijlen John Barrimore was het daar
mede roerend eens.
Men zou kunnen zeggen, dat Cooper
een acteur is geweest „ondanks zichzelf".
In vele rollen was hij eenvoudig zichzelf,
hetgeen wellicht moeilijker is dan ac
teren. Als zoon van een rechter heeft hij
een goede opvoeding genoten. Hij werd
op 7 mei 1901 in Helena Montana ge
boren. Zijn ouders waren afkomstig uit
Engeland. Zijn vader was verbonden aan
het Hooggerechtshof van Montana.
Maar Gary bleef desondanks een kind
van het land. Vlak voor zijn dertiende
verjaardag had hij bij een autobusonge
luk een been gebroken. Zijn vader zond
hem naar een boerderij om te herstellen.
De lange magere knaap met een labiele
gezondheid groeide daar in 2 Jaar op tot
een robuuste kerel, die voortreffelijk
paardreed.
Artiest
Zijn vader wilde hem naar de univer
siteit sturen, maar Cooper gaf de voor
keur aan een loopbaan als artiest. Hij
kreeg een betrekking als tekenaar voor
een plaatselijk blad (cartoons) en hield
die baan vijf jaar. Toen besloot hij car
rière te gaan maken. Hij stapte op de
trein naar Los Angeles. Hij slaagde er
echter niet in om de personeelschef van
de kranten van zijn talent te overtuigen.
Cooper werkte in allerlei baantjes om
in leven te blijven. Hij wilde niet bij zijn
ouders aankloppen, die hem zeker ge
holpen zouden hebben. Dan maar liever
als advertentiecolporteur op pad voor
een reclamebureau.
Op een dag vertelden vrienden hem,
dat hij 10 tot 25 dollar per dag kon ver
dienen als stuntman door in films van
een paard te vallen. Cooper vertelde
later, dat hij het werk aannam omdat
het geld hem in staat stelde zijn doel
artiest worden te bereiken. Voordat
het echter zover was hoorde hij, dat de
beroemde cowboyster Tom Mix 17 500
dollar per week verdiende. Dus besloot
hij ook filmster te worden. Via enkele
bijrolletjes, die hem door een familielid
werden bezorgd, kwam hij onder de aan
dacht van Sam Goldwyn en voor Gary
Cooper het wist stond hij in de film
studio als „jeune premier" tegenover
Clara Bow. de Marilyn Monroe van die
dagen. Gary vond het verschrikkelijk en
hij verdweeen eens helemaal van het to
neel, omdat de regisseur wilde, dat hij
een rok droeg en een liefdesscene zou
spelen met Clara Bow. Daar was hij niet
voor gebouwd, meende hij. Het wende
echter wel. Later zou hij optreden met
Mariene Dietrich, Audrey Hepburn,
Grace Kelly en Ingrid Bergman.
Zichzelf
„Als ik een bepaalde stijl van acteren
heb", zei Cooper eens, „Dan heb ik die
zelf ontwikkeld, omdat ik van acteren zo
verlegen wordt. Ik heb het altijd pijnlijk
gevonden om in welke rol dan ook een
breder gebaar te maken dan absoluut
noodzakelijk was". Die speelstijl heeft
men in Amerika de „natuurlijke metho
de" genoemd. Voor de verlegen, wat stille
en stugge Cooper was het echter geen
bewuste stijl. Hij kon niet anders, omdat
hij geen acteur was in de traditionele zin
van het woord.
Zijn hart is altijd trouw gebleven aan
de ranch uit zijn Jeugd. En als hij het
over de dagen van weleer in het wilde
westen had, zei hij „Die pistoolhelden,
die wij nu in de bioscopen en op de tele
visie zien ware in hun tijd gewoon dron
ken bandieten.
Het ware westen is vergeten en
dat had ik nu Juist willen meemaken.
Ik ben helaas vijftig jaar te vroeg ge
boren".
Oscars
Tweemaal kreeg Gary Cooper voor een
vertolking een Oscar. Voor „Sergeant
York" en "High Noon". En daarbij dan
nog de algemene onderscheiding van
vorige maand. Talloze films heeft hij in
de dertig jaar, dat hij een kassucces was
gemaakt. In 1933 trouwde hij met Vero
nica Balfe, een meisje uit welgestelde
kringen, dat al haar filmplannen opgaf
voor haar huwelijk. In 1937 schonk zij
hem een dochter Maria. De Coopers had
den een zeer uitgebreide kennissenkring.
Tot Gary's bewonderaars behoorden
mensen uit alle lagen van de maat
schappij: Clark Gable, Henry Ford III,
de dichter Carl Sandberg, president Ken
nedy, Koningin Elizabeth II en vele an
deren. In 1953 stapte Paus Pius XII van
zyn troon om even met Gary Cooper te
spreken, die in een menigte van 5000
mensen stond.
In 1959 ging Cooper, die protestant
was, over naar het rooms-katholicisme,
de godsdienst van zijn vrouw en dochter.
Vorig jaar werd Cooper diverse malen
geopereerd. Het publiek kreeg pas een
vermoeden van zijn ziekte, toen hij op
9 april een optreden in de Sinah Shore
televisieshow afzegde. Daarna is het hard
bergafwaarts gegaan. Begin mei kwam
het bericht, dat het nog maar enkele we
ken kon duren. Donderdag gaven de art
sen Gary Cooper op. Zaterdag kwam het
einde. Zijn drie honden, die erbarmelijk
huilend om het huis liepen, gaven als
eersten het trieste bericht onofficiëel
door. Gary's vrouw kwam het daarna be
vestigen.
(Van onze correspondent)
De voorzitter van het Centraal Comité der A.R. Partij, dr. W. P. Berghuis, heeft
In een zaterdagmiddag te Middelburg gehouden vergadering van de Statencentrale
Middelburg verklaard, dat de P. v. d. A. op het ogenblik een demagogisch knappe
propaganda voert, die echter zakelijk niet veel bijzonders is.
macht voor Nederland ontstaat.
De heer Berghuis besprak in een rede
voor de Statencentrale het regerings
beleid en de houding van de AR-partij.
„Het loopt wel eens moeilijk", aldus
spreker, „met het in praktijk brengen
van de nieuwe lijn, die het eerste na
oorlogse kabinet zonder socialisten, wil
volgen. Dat ligt voor een deel aan het
volk zelf, dat er maar niet aan wil
wennen dat de overheid iets anders is
dan een bedrijfsdirectie, die het hele
Nederlandse leven beheerst. Wij hebben
na de oorlog teveel geleund op de staat
en wij moeten er aan wennen dat meer
verantwoordelijkheid wordt gelegd op de
burgers".
De heer Berghuis betoogde dat de re
geringspartijen het nog steeds eens zijn
over de hoofdlijnen van het beleid. Hij
achtte het niet juist dat de A.R.P. reeds
nu een definitief standpunt inneemt ten
opzichte van het ontwerp mammoet-
Er kunnen amendementen worden in
gediend bij de behandeling en het is on
juist nu, door het bepalen van een
standpunt, het overleg tussen regering
en volksvertegenwoordiging in de weg te
staan. Wat betreft het handhaven van
de huidige regeringsconstellatie, zei de
heer Berghuis, dat andere partijen in
dit opzicht minstens evenveel verant
woordelijkheid daarvoor hebben als de
A.R.-partij.
Sprekend over Nieuw-Guinea merkte
de heer Berghuis, die onlangs een be
zoek aan dit gebiedsdeel heeft gebracht,
op dat Nederland daar belangrijk werk
heeft te doen. „De bevolking van Nieuw-
Guinea wil niet dat de Nederlanders nu
vertrekken", aldus spreker. „Wij mogen
de Papoea's niet in de steek laten, ten
zij wij door overmacht worden gedwon
gen en die overmacht wordt niet ver
oorzaakt door de zenuwenoorlog, die
Soekarno tegen Nederland voert, noch
door het huidige internationale gehar
rewar. De heer Berghuis verzette zich
er met klem tegen, reeds nu vast te
stellen wanneer een situatie van over-
zou beslist onjuist zijn", merkte hij op.
DODE TE ZAANDAM
DOOR GASVERGIFTIGING
In de Emmastraat in Zaandam heeft
zich een geval van gasverstikking voor
gedaan. Een 78-jarige Zaandamse werd
het slachtoffer. De vergiftiging is ver
oorzaakt doordat een rubber gasslang
van het gastoestel is losgeraakt.
Het slachtoffer, de 78-jarige mevrouw
C. C. VenemaEimers, woonde samen
met haar stiefdochter, die een pédicure-
inrichting heeft. Toen zaterdagmorgen
een klant zich op de afgesproken tijd
aan de woning vervoegde, werd niet
opengedaan. Met behulp van buren ver
schafte men zich daarop toegang tot de
woning. De dochter, mej. Baars, lag
onder aan de trap. de 78-jarige moeder
bevond zich op bed. Beiden werden naar
het Gemeenteziekenhuis te Zaandam
overgebracht. De 78-jarlge vrouw was
bij aankomst reeds overleden. De doch
ter kwam spoedig tot bewustzijn. Ze ver
klaarde wakker te zijn geworden door
gekreun van haar moeder. Toen ze naar
beneden ging om de dokter te waar
schuwen, is zij vermoedelijk bewusteloos
geraakt.
voor BADGOED
o.m. TRICOTBEST.
ZUID-HOLLAND EERSTE OP
E.H.B.O.-WEDSTRIJDEN
In aansluiting op het tweedaags EHBO-
congres zijn zaterdag in Leeuwarden de
landelijke EHBO-wedstrijden gehouden,
waaraan vertegenwoordigende afdelingen
uit tien districten deelnamen. Er konden
maximaal 900 punten worden behaald.
De uitslag luidde:
1. Zuid-Holland met 706 punten; 2.
Noord-Brabant-Limburg met 677 pun
ten; 3. Noord-Holland met 591 punten;
4. Groningen 555 punten; 5. Gelderland
552 punten; 6. Zeeland 521 punten; 7.
Friesland 520 punten; 8. Utrecht 498
punten; 9. Overijssel 493 punten; 10.
Drenthet 39p punten.
De prijs voor de beste team-leider
werd gewonnen door het district Gro
ningen met 158 punten. Tweede werd
hier Zuid-Holland met 157 punten; der
de Noord-Brabant-Limburg met 144
punten.
De wisselbeker werd gewonnen door
Zuid-Holland. Do overige prijzen beston
den uit bekers en medailles.
R.K. geestelijken
verlaten Cuba
Ongeveer 140 r.-k. geestelijken, nonnen
en monniken zijn zaterdag uit Cuba per
schip naar Spanje vertrokken. Hun ver
blijfsvergunningen zijn door de rege-
ring-Castro niet verlengd.
AFP meldt nader, dat het Spaanse
schip „Marqués de Comillas" speciaal
een reis naar Havanna zal maken om 'n
deel van de 2.000 Spaanse priesters en
nonnen, die door de nationalisatie van
het onderwijs zijn getroffen naar hun
vaderland terug te voeren. Zoals bekend
heeft de Cubaanse regering per 1 mei
alle scholen genationaliseerd. Vandaag
zou een tweede groep geestelijken Cuba
verlaten. Het is niet uitgesloten dat een
deel van de wereldlijke geestelijken toe
stemming zal vragen om op Cuba te
blijven. De meerderheid van de paro
chie-geestelijken op Cuba wordt gevormd
door Spaanse priesters, ongeveer 400.
Amerika blijft
Formosa steunen
President generalissimus Tsjang Kai-
sjek heeft zondagavond aan een diner
dat hij in Taipeh aanbood na door hem
met de Amerikaanse vice-president Lyn
don Johnson gevoerde besprekingen, ver
klaard dat nationalistisch-Chlna „zijn
worsteling voor vrijheid vol vertrouwen
vastbesloten zal voortzetten."
Vice-president Johnson antwoordde
dat de VS de Chinese volksrepubliek niet
zullen erkennen en dat zij zich zullen
blijven uitspreken voor vertegenwoordi
ging van China in de VN door verte
genwoordigers van de nationalistisch-
Chinese regering.
H. C. J. G. SCHMIDT
IN RIJSWIJK GETROUWD
(Van onze Haagse correspondent)
Burgemeester A. Th. Bogaardt van
Rijswijk heeft is het Rijswijkse raad
huis in alle stilte het huwelijk voltrok
ken tussen de heer H. C. J. G. Schmidt
en mej. T. J. Borst. De heer Schmidt is
bekend uit de periode, dat hij als eerste
arrestant in de Indonesische schijn-pro-
cessen werd „berecht". In december 1953
In Anniston, een plaatsje In de Ame
rikaanse staat Alabama, heeft een groep
blanken zondagavond een bus die negers
vervoerde in brand gestoken De inzit
tenden moesten door de ramen een goed
heenkomen zoeken.
Alle passagiers hebben nadelige gevol
gen van de rook ondervonden en zijn
in het ziekenhuis opgenomen. Niemand
is echter ernstig gewond.
De inzittenden behoorden tot een
groep die onder auspiciën van het Con
gres voor Gelijkheid der Rassen bij de
zgn. Greyhound-busstations in de zuide
lijke staten tegen rassensegregatie de
monstreert.
Toen de bus bij het station van An
niston aankwam smeet een groep blan
ken de ruiten kapot, de banden van de
bus werden doorgesneden. Kort daarop
wierp iemand een brandend voorwerp
door een gebroken raam.
Ook in Birmingham, Alabama, is het
zondag bij het busstation tot gevechten
tussen blanken en negers gekomen. Toen
een groep negers een gesegregeerde
wachtkamer binnenging vielen enkele
blanken een negerjongen aan, die tegen
de grond werd geslagen en geschopt. Een
blanke die met de negers de bus uitkwam
werd in zijn gezicht geslagen.
Verdween met auto in richting Antwerpen
(Van onze Brusselse correspondent)
Een door Interpol en door de Nederlandse en Belgische politie
gezochte oplichter, de 30-jarige Nederlander Willy van Durne, was
vrijdagavond bijna door de Belgische politie gepakt. Hij heeft zich
echter door zijn vindingrijkheid en welbespraaktheid weten te onttrek
ken aan arrestatie. Van Durne, die ontelbare vergrijpen op zijn naam
heeft staan, verkleedt zich bij voorkeur als officier van het Belgische
leger of als geestelijke.
Hij had enige tijd geleden een huis ge- verscheen hl) tegen negen uur in een taxi
huurd in Wechelerzande bij Turnhout. I uit Antwerpen.
en verbleef daar met een Brusselse De politiemannen, die in burger waren
vrouw die naar de naam Katja luistert. sommeerden hem uit te stappen. De taxi
De veldwachter van Wechelerzande ver- ree(j echter weg, rakelings langs de
trouwde de zaak niet en hij waarschuw- aut0's van de politie en verdween in de
de de recherche van Turnhout. Toen de richting Antwerpen. De achtervolging
politie zich echter aan de woning van J jiatj Keen resultaat, want de auto's van
Van Durne vervoegde, vluchtte deze politie konden de taxi niet Inhalen,
in onderkleding uit zyn huis. Direct ^yej Werd het nummer genoteerd en dat
daarna stal hij uit een villa een kos- maa|tte het mogelijk de taxi zaterdag-
tuum. Een klopjacht leverde geen resul- - -
taat op. De avond daarna wachtte de po
litie hem op, omdat zij wist dat hij aan
het station van Herendals zijn vriendin
Katja zou komen ophalen. Inderdaad
(Van onze Par ij se oorrespondent)
De tweede verjaardag van de revolte in Algiers die generaal De Gaulle weer aan
de macht bracht, is onder de actuele omstandigheden betrekkelijk rustig
verlopen. Fascistische extremisten brachten in verschillende steden In Frankrijk
acht plasticbommen tot ontploffing, waardoor twaalf mensen min of meer ernstig
werden gewond. In Parijs kwamen twee Algerijen om het leven, toen een Noord-
Afrikaan een granaat in een café wierp. In Algerije zijn ook verscheidene bom
aanslagen gepleegd, zowel door Franse als Algerijnse terroristen. Maar geweld
daden op grotere schaal, waarop de militaire en burgergeiyke autoriteiten zich
hadden voorbereid, zijn uitgebleven.
De bijzondere veiligheidsmaatregelen,
die Algiers in staat van alarm hadden
gebracht, blijven intussen van kracht,
minstens tot het begin van de confe
rentie van Evian op 20 mei aanstaande.
De binnenlandse zenuwenoorlog heeft
de regering in de personen van het
staatshoofd generaal Charles de Gaulle
en de premier, Michel Debré, er gisteren
intussen niet van weerhouden het feest
van de nationale maagd Jeanne d'Arc
en van de wapenstilstand van 1945 te
herdenken. Voor het eerst sedert de oor
log werden deze herdenkingen dit keer
echter niet begeleid met enigerlei mili
tair machtsvertoon. De militaire revue,
die op 14 mei anders door de president
der republiek bij het graf van de onbe
kende soldaat pleegt te worden afgeno
men, had men ditmaal achterwege ge
laten.
Tenslotte hebben zaterdag en zondag
twee politieke partijen, de communisten
en de rooms-katholieke volksrepublikei
nen congressen gehouden, waarbij in
verschillende toonaarden bezwaren wer
den geuit tegen de dictatoriale volmach
ten die de president der republiek zich
na de jongste gebeurtenissen in Algerije
door middel van artikel 16 van de grond
wet had toegekend. De volksrepublikei
nen, die met twee ministers in de rege
ring vertegenwoordigd zijn, verklaarden
zich opnieuw nadrukkelijk solidair met
de liberale politiek in Algerye van het
In verband met het invoeren van de
vijfdaagse werkweek in de melkfabrie
ken. is een combinatie van een aantal
Limburgse melkinrichtingen voornemens
aan haar clientele koelkasten te verhu
ren. De melk kan hierin langer vers
worden bewaard, met als gevolg dat de
bezorgers niet elke dag hun klanten
kring behoeven langs te gaan. Ook bij
de melkbereiding zelf zal het een oplos
sing zijn van het person eel probleem, dat
zich voordoet bij de invoering van de
5-daagse werkweek. De melkinrichtingen
welke zijn gevestigd in de mijnstreek,
Heerlen, Maastricht. Roermond en Ven-
lo zullen de koelkasten in huurkoop bij
de gezinnen plaatsen. De huurprijs is
aantrekkelijk laag gehouden, namelijk 1
gulden per week. Det melkinrichtingen
hebben de minister inmiddels verzocht
de weeldebelasting, welke momenteel nog
18 procent bedraagt, te willen verlagen.
Men heeft voorlopig plannen tot aan
schaf van 10.000 koelkasten.
werd hij gearresteerd en pas in 1959 vrij
gelaten. Na een periode in Nederland te
hebben doorgemaakt, waarin hij geen
passende werkkring kon vinden, werd hij
door bemiddeling van de Rijswijkse bur
gemeester aangesteld als waarnemend
hoofd van de Bescherming Bevolking.
Tweede prijs voor Jeannelotte Herzberger
„Gebleken is, dat er in ons land veel violistisch talent van allure aanwezig is".
Aldus vatte de violist Jan Odé zaterdagavond het oordeel samen van de jury, die
in de afgelopen dagen 12 jonge Nederlandse violisten van 16 tot 27 jaar heeft
beluisterd. Dat gebeurde ter gelegenheid van het jaarlijkse concours van het
Internationaal Cultureel Centrum in Amsterdam. In de afgelopen jaren werden
reeds I.C.C.-concoursen voor jonge acteurs en cabaretiers gehouden. Ditmaal
kwamen de jonge violisten aan de beurt.
staatshoofd, doch spraken zich tevens uit
tegen een eventueel voornemen van de
president in het raam van dat artikel 16
de grondwet zelf te herzien.
Van meerdere zijden gaan de laatste
dagen in politieke kringen trouwens
stemmen op om een uitspraak van het
staatshoofd uit te lokken over de tijds
duur, welke hij aan zijn huidige bijzon
dere en vrijwel onbeperkte bevoegd
heden denkt te verbinden. Tot dusver is
de generaal het antwoord op die vragen
echter schuldig gebleven en de algemene
indruk in politieke kringen is dan ook
wel dat de normale constitutionele ver
houdingen zeker niet zullen worden her
steld, zolang de oorlog in Algerije niet
tot een officieel einde is gebracht.
Deens parlement
beëindigt staking
Het Deense parlement heeft in een
buitengewone zitting, die de gehele nacht
van zondag op vandaag heeft geduurd,
een regeringsontwerp aanvaard, dat ten
doel heeft een einde te maken aan de
staking door veertigduizend havenarbei
ders, zeelieden en transport werkers, die
de bedrijvigheid in de Deense havens
heeft verlamd, de uitvoer ernstig heeft
benadeeld en sinds 10 april j.l. 2.400.000
arbeidsdagen verloren heeft doen gaan.
Het door een regeringsbemiddelaar op
gestelde ontwerp voorziet in een loons
verhoging van tien öre per uur en een
bepaalde verbetering van de arbeidsvoor
waarden der transpartarbeiders. Het re
geringsvoorstel werd zaterdag j.l. door de
werkgevers verworpen. Het werd door de
vakbonden aanvaard.
avond in Antwerpen aan te houden.
De chauffeur was of deed hoogst ver
baasd. Hij vertelde dat hij inderdaad Van
Durne. die hij riiet kende althans zo
zeide hij had vervoerd. Deze had hem
echter in Herendals gezegd, dat er een
aanval op hem werd gepleegd door mis
dadigers. Daarom had hij hem verzocht
hem in veiligheid te brengen en zo spoe
dig mogeRjk naar Antwerpen te rijden.
In deze stad had hij Van Durne ergens
afgezet. Het is niet onmogelijk dat deze
zijn werkzaamheden reeds heeft hervat.
Zaterdag zijn namelijk zowel een juwe
lier te Mechelen als een te Brugge opge
licht door iemand die ringen kocht en ze
meenam na ze te hebben „betaald" met
vervalste post-cheques.
Israël wordt steeds
belangrijker als
diamantland
De economie van Lsraël vertoonde in
1960 een sterke expansie. De industriële
produktie steeg met 12 procent en de
export nam toe met 29 procent. De be
langstelling voor het doen van investe
ringen in bedrijven in Israël van de zijde
van buitenlandse financiers was opval
lend.
Deze gegevens staan in het Jaarverslag
van de Kamer van Koophandel Neder-
land-Israël, waarin een overzicht wordt
gegeven van de Israëlische economie.
De Israëlische diamantbewerking deed
wederom een stap in de richting van
„het grootste diamantland ter wereld".
Thans wordt reeds 90 procent van de
middelgrote stenen in Israel geslepen.
Aangenomen wordt dat de netto devie-
zenopbrengst uit de bewerking van dia
mant in een jaar tijd meer dan verdub
beld Is. Zowel van Nederlandse als van
Belgische zijde werden klachten verno
men over de concurrentie van het Isra
ëlische aanbod. Behalve de lage aanbie-
dingsprijzen was ook de grote omvang
van de Israëlische produktie „een steen
des aanstoots voor de producenten in
België en Nederland".
Hoewel de betekenis van de teelt van
cltrusfruit door verscheidene factoren
relatief verminderd is. vormt het toch
een van de zeer voorname takken van
bedrijvigheid en tezamen met de uitvoer
van geslepen diamant leveren beide het
merendeel van de uitvoer.
Ambassadeur ontving
Russische nota
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft meege
deeld, dat de Nederlandse ambassade te
Moskou Den Haag er vanochtend van
in kennis heeft gesteld, dat de Russische
regering gisteren in Moskou de nota voor
de Nederlandse regering heeft overhan
digd. De inhoud ervan Is op pag. 1 in
het kort weergegeven.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken in Den Haag wacht nog op de vol
ledige tekst van de Russische nota.
Minister Luns over Nieuw Guinea:
Bevriende mogendheden niet onverschillig
De regering betreurt het, dat de bemiddelingspogingen van de premier van
Malakka zonder resultaat zijn gebleven, aldus minister Luns, in zijn memorie van
antwoord aan de Eerste Kamer over de begroting van Buitenlandse Zaken. De
regering wil gaarne de verzekering geven, dat nog steeds open staat voor
initiatieven welke een redelijke en aanvaardbare oplossing van de geschillen met
Indonesië kunnen bevorderen.
De jury, bestaande uit Oscar Back,
Jo Juda. Nap de Klijn, Willem Noske
en Jan Odé, beoordeelde de vijf finalis
ten.
Een eerste prijs kende de Jury niet
toe, omdat, zoals Jan Odé zei, „geen der
finalisten geheel beantwoordde aan de
maatstaf podiumrijpheid". De tweede
prijs (f 1000.- van het ministerie van O.,
K. en W.) ging naar de 26-jarige Am
sterdamse Jeannelotte Herzberger, die
een sonate van Tartlnl, het vioolconcert
van Glasounow en „Capricio" van Henk
Badings vertolkte. De derde prijs (f 600-
van het Buma-cultuurfonds) en een
extra-prijs van de Stichting „Donemus"
voor de beste vertolking van een heden
daags Nederlands muziekwerk, was voor
Marietta Vogel (22 jaar) uit Amsterdam
en de vierde prijs (beschikbaar gesteld
door de Kon. Ned. Toonkunstenaarsver
eniging) voor de 20-jarige Ab Spiero uit
Den Haag.
Rena Scholtens (24 jaar) uit Amster
dam ontving een prijs van de Vereniging j enkeVVand
Op verdere vragen antwoordde de mi
nister, dat de besprekingen van de pre
mier van Malakka met de Nederlandse
regering in het stadium van exploratie
van het geschil zyn blijven steken, door
dat de premier na zijn terugkeer te
Koeala Loempoer zyn bemiddelingspo
gingen opgaf.
Indonesië weigert enige oplossing in
overweging te nemen, die niet voorop
stelt, dat genoemd gebied op korte ter
mijn onvoorwaardelijk aan Indonesië
wordt overgedragen. De Nederlandse re
gering heeft bij de besprekingen uiteen
gezet, dat zU bereid is tot overwegmg van
elke oplossing, welke het zelfbeschik
kingsrecht van de bevolking garandeert.
Naar aanleiding van de vraag welke
landen Nederland steun hebben toege
zegd voor het geval Ned. Nieuw-Guinea
zou worden aangevallen door Indonesië
verwees minister Luns naar vroegere me
dedelingen, waarin er de nadruk op werd
gelegd dat het beleid gericht ls op de
voorkoming van een open militair con
flict, dat de regering daarbij aanzien
lijke steun ondervindt van bevriende
landen en dat verzekeringen daarover
ook thans nog gelden. Een verdragsver-
plichting tot militaire steun heeft geen
aangegaan. Dit is ook niet
,t« verwachten. Zelfs het NAVO-verdrag
beste vertolking van een Nederlands hou(it „ulk Mn TerpMcht|ng niet in.
nrnelr in' Ho 1 On aannr Mo inifHo finnlu',
voor oude Nederlandse muziek voor de
werk uit de 18e eeuw. De vijfde finaliste
Lucie Rijkens (26 Jaar) uit Vinkeveen
kreeg een oorkonde. Met uitzondering
van Ab Spiero (leerling van Nap de
Klijn) waren alle finalisten leerlingen
van Oscar Back. Juryvoorzitter Odé zei.
dat de deelneming aan dit concours
enigszins is tegengevallen. Dit betekent
volgens hem niet, dat er niet meer Jong
violistisch talent in Nederland aanwezig
is. De oorzaak zag hjj o.m. in het feit,
dat het Orkestgebouworkest in Amerika
verblijft, waardoor de veelbelovende
jonge violisten van dit orkest niet aan
het ICC-oonoours konden deelnemen.
betekent echter geenszins dat een In
donesische aanval op Ned. Nieuw-Guinea
bevriende mogendheden onverschillig
zou laten.
„De regering der VS heeft niet ge
poogd de minister ervan te overtuigen
dat het regeringsbe^uit inzake Ned
Nieuw-Guinea onjuist zou zijn, noch
dat Nederland daarom niet op de steun
der VS kan rekenen", zo zei minister
Luns in antwoord op de opmerking van
vele leden die meenden dat een grote
verzwakking van de Nederlandse invloed
in de wereld was ontstaan doordat de
minister contacten met belangrijke
staatslieden voornamelijk en steeds op
nieuw zou gebruiken in het belang van
het. regeringsbeleid inzake Ned. Nieuw-
Guinea, De minister zei de juistheid
van deze ongemotiveerde stelling te ont
kennen.
Op opmerkingen van sommige leden
antwoordde de minister dat net voor
hem buiten twijfel staat dat de VS
zeer grote invloed kunnen hebben op de
veiligheid en ongestoorde ontwikkeling
var. Ned. Nieuw-Guinea. Hij zei er ook
niet aan te twijfelen dat door de VS
en het Verenigd Koninkrijk een gewa
pende aanval ontoelaatbaat wordt ge
acht en dat Indonesië daarover ook
niet in het onzekere kan verkeren.
„De regering der VS had aanvanke
lijk inderdaad besloten afgevaardigden
uit het onder Amerikaans bestuur staan
de gebied in de Stille Oceaan naar de
installatie van de N. Guinea Raad te
zenden. Naderhand heeft zjj de betrok
ken regeringen meegedeeld dat zij er
bij nader inzien van afzag zich te doen
vertegenwoordigen", aldus Minister Luns.
II y heeft deze aangelegenheid met pre
sident Kennedy besproken, maar zei
geen vrijheid te zien over het besproke
ne terzake mededelingen te doen.
Op uitzending van een vertegenwoor
diger van Haminarskjöld naar N. Guinea
valt voorlopig niet te rekenen. „De heer
Hammarskjöld ziet geen mogelijkheid",
aldus minister Luns, „om. tegen het
licht van de precaire situatie in Kongo
op dit ogenblik aan het verzoek te
voldoen. Het zou zeker van belang zijn
Indien andere mogelijkheden gereali
seerd konden worden, waardoor dc VN
zich een behoorlijk beeld zouden kun
nen vormen van hetgeen in N Guinea
geschiedt. Zulk een andere mogelijk
heid zou de uitzending zijn van een
„visiting mission". De minister zei be
zig te zijn zich hieromtrent te oriën
teren.
