Regering heeft kortere
werktijd nog in de hand
Staking bij tie Franse
spoor- en busdiensten
Per 1 juli vijfdaagse
voor alle ambtenaren?
WEERBERICHT
WONDEREN VAN GENEZING
Dr. Ph. N. Green U.S.A.
Minister Van Rooy verklaart
Demonstratieve
vergaderingen
in drie steden
Merkwaardige reactie op de rede
van President De Gaulle
Ondervoeding
in Indonesië
Deense boeren storten
melk in de sloot
Bolletje
(§ucf QTieuws.
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 9 MEI 1961
No. 30350
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Volgens de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, mr. dr.
Ch. J. M. A. van Rooy is de verkorting van de werkweek de regering
niet uit de hand gelopen.
Integendeel zelfs. De bewindsman geeft in zijn memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer toe, dat de ontwikkeling sneller verlopen is dan
aanvankelijk viel te voorzien. Maar mede door het toedoen van het
georganiseerd bedrijfsleven is een aanzienlijke mate van spreiding en
geleidelijkheid verwezenlijkt.
En des te beter het bedrijfsleven aan zijn verantwoordelijkheid
inzake de arbeidsverkorting gestalte kan geven door een al te
onstuimige ontwikkeling te vermijden des te minder aanleiding zal de
overheid hebben er zich ook mee te bemoeien.
De minister wyst er voorts nog eens
op, dat het niet de bedoeling is, dat
de vrije zaterdag wordt gebruikt om
werkzaamheden te verrichten, die de
eigen werknemers corcurrentie aan
doen. Hij vermoedt echter, dat het een
kwestie van wennen is. Naarmate de le
vensgewoonten meer afgestemd worden
op de vrije zaterdag zal volgens hem de
neiging afnemen om op die zaterdag
hetzelfde te doen als op de overige werk
dagen.
Daarbij zo voegt hy er nog aan
toe komt nog de vraag of men voor
het overige wel zo sterk afwijzend moet
staan tegenover werknemers, die, om
welke reden dan ook, op zaterdagmor
gen ander werk verrichten.
Het ziet er naar uit, dat er per 1 juni
een flinke groep personen zal bijkomen,
dit op zaterdag niet meer werkt. De
centrale commissie voor georganiseerd
overleg in ambtenarenzaken heeft gis
teren langdurig vergaderd in tegenwoor
digheid van minister mr. E. H. Toxopeus
van Binnenlandse Zaken. Men kwam tot
de conclusie, dat het aanbeveling ver
dient 1 juni aanstaande tot volledige
invoering van de vijfdaagse werkweek
voor personeel van de rijksoverheid over
te gaan.
Vrijdag antwoord
Of de regering dit advies geheel of
gedeeltelijk zal volgen zal vrijdag blij
ken. Het georganiseerd overleg komt die
dag n.l. 's middags om drie uur bijeen
en dan zal minister Toxopeus persoon
lijk de beslissing van het kabinet ko
men mededelen. Vermoedelijk zal deze
beslissing eerst vrijdagochtend genomen
worden. Mogelijk zal de regering dan
ook haar standpunt bepaald hebben ten
aanzien van het verzoek van de drie
grote gemeenten van Nederland om de
schorsing van het besluit tot invoering
van de vijfdaagse werkweek op te hef
fen. Morgen zullen de wethouders van
Amsterdam. Rotterdam en Den Haag
na elkaar hun zaken bepleiten bij mi
nister Toxopeus. De bewindsman kent
hun argumenten, hij weet de zuigkracht
van het bedrijfsleven op de gemeente
lijke diensten en hij zal er dus wel ge
porteerd zijn het schorsingsbesluit ook
per 1 juni op te heffen.
Protestbijeenkomsten
Inmiddels heeft de Algemene Bond
van Ambtenaren (A.B.V.A.) de resul
taten van dit drukke overleg niet wil
len afwachten. Men heeft zyn eisen
willen onderstrepen door demonstratie
ve vergaderingen in Amsterdam. Rot
terdam en Den Haag te houden. Deze
vergaderingen waren vooral gericht te
gen het ingrjjpen van de regering in de
totstandkoming van een volledige vijf
daagse werkweek voor het overheidsper
soneel.
In de Rotterdamse Ahoyhal sprak de
bondsvoorzitter, de heer A. van Rossen.
In het Amsterdamse Concertgebouw liet
de tweede voorzitter, de heer J. Hooger-
werf zich horen, terwijl de secretaris
de heer J. van Djjck het woord voerde
in de Haagse Dierentuin. Hoewel het in
de bedoeling had gelegen samen met de
katholieke en christelijke ambtenaren-
organisaties te vergaderen bleef de
A.B.V.A. alleen. De beide andere bonden
MINDER WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Opklaringen, maar ook enkele ver
spreid voorkomende buien. Geleidelijk
matig afnemende wind tussen noord
west en noord. Koudere nacht, morgen
overdag ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
10 mei
Zon op: 4.55 uur; onder: 20.18 uur.
Maan op: 3.26 uur; onder: 15.07 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.53 uur, laag-
water te 7.11 en 20.08 uur.
achtten een demonstratieve vergadering
niet de juiste weg naar het doel.
De sprekers spraken in grote lijnen
in dezelfde geest en gaven uitdrukking
aan de gevoelens van teleurstelling en
verontrusting, die thans bestaan bij de HU
ambtenaren. In ruim gedocumenteerde volledige vijfdaagse werkweek.".
betogen gaven zij nog eens een overzicht
van de feitelijke ontwikkeling sedert de
SER in juli 1958 het bekende advies
over de arbeidstijdverkorting heeft uit
gebracht aan de staatssecretaris van
Sociale Zaken.
Nooit zeker
Men besloot het overzicht met het
overleg van gistermorgen. „Verwacht
kan worden, dat de regering nu bet ad
vies van het georganiseerd overleg zal
opvolgen en dat gemeenten en pro
vincies, die de rijksregeling reeds volg
den, dan ook 1 juni 1961 zuilen kiezen.
Voorts wordt verwacht, dat de schor
singsbesluiten zullen worden ingetrok
ken. Zo luiden dus de verwachtingen.
Maar men kan natuurlijk nooit zeker
weten", brachten de sprekers naar vo
ren.
Tenslotte werden door de 4500 leden
(Rotterdam 2500, Amsterdam en Den
Haag 1000) een resolutie aangenomen,
waarin nog eens de ontstemming uit
gesproken werd over de houding van
de minister van Binnenlandse Zaken.
„Zowel de belangen van de ambtenaren
als van de overheid worden hierdoor
geschaad", aldus de resolutie, welke
tenslotte „er bij het hoofdbestuur met de
grootste klem op aandringt met alle
geëigende middelen te blijven streven
naar een spoedige totstandkoming van
In liet Witte Huis te Washington
overhandigt president Kennedy aan
de ruimtevaarder Alan Shepard de
hem toegekende medaille van het
Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart. Achter Shepard diens
echtgenotedie hij gisteren voor het
eerst ontmoette na zijn historische
vlucht.
(Van onze Parijse correspondent)
President De Gaulle heeft gisteravond in een rede voor radio en
televisie aangedrongen op een „opbouwend samengaan van Frankrijk
en Algerije". Hij deed speciaal een beroep op de Fransen in Algerije
aan zulk een oplossing mee te werken. De generaal sprak wel van een
spoedig overleg met de opstandelingen in Evian, maar noemde geen
datum. Van enige verandering in zijn politiek ten aanzien van Algerije
vergeleken met de tijd vóór de jongste rebellie gaf hij geen blijk.
Hij liet uitkomen, dat hij de „voorlopige Algerijnse regering", die in
Tunis zetelt, niet als de enig bevoegde woordvoerder van de Algerijnse
mohammedanen beschouwt. De Gaulle sprak opnieuw van „diverse
stromingen". Hij waarschuwde, dat Frankrijk bij mislukking van de
onderhandelingen, zonder de opstandelingen „een nieuw Algerije" zal
bouwen.
Overigens is de rede van De Gaulle in Frankrijk zelf niet bepaald met
grote instemming ontvangen: de twee grote vakcentrales, de communis
tische (CGT) en de christelijke (CFTC) hebben het beroep op sociale
vrede beantwoord met een staking, die zo goed als algemeen is bij de
spoorwegen in geheel Frankrijk en bij het verkeer in Parijs. Op de grote
lijnen reden hedenochtend slechts enkele treinen en die er reden, hadden
ernstige vertraging.
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
Parijzenaars door
staking gedupeerd
Vannacht om twaalf uur reden de
machinisten hun treinen tot het eind
station en verlieten daarop hun locomo
tieven. In Parüs reden vanochtend vroeg
maar enkele autobussen en verreweg de
meeste metro-stations waren dicht. Bij
Saint Lazare was de chaos compleet:
mensen met nachtdienst konden niet
naar huis terug en uit de voorsteden
kon niemand naar Parijs! Men probeer
de het met dure taxi's of door te liften.
De autoriteiten probeerde in de loop van
de dag een beperkte nooddienst te orga
niseren. Aan deze algemene staking doet
het moderne vakverbond niet mee, doch
de leden zullen zich met hun communis
tische en r.-k. collega's ongetwijfeld
solidair verklaren.
Aan het slot van zijn rede wekte De
Gaulle het Franse volk op tot een groot
se inspanning. „De ontwikkeling en voor
uitgang van Frankrijk, zie daar de
nieuwe taak, die ons uitzicht biedt op
macht, broederschap en grandeur.
Wij worden in die taak geholpen door
de wetenschap en de techniek. Iedere
dag zien wij de kolossale veranderingen
van industrie, landbouw, nationale ver
dediging, scholen, huizen en transport.
Ter zelfder tijd stijgt het levenspeil van
de bevolking, de kwaliteit van het onder
wijs voor de kinderen, de openbare ge
zondheid, de besteding van de vrije tyd.
Dat is echter nog maar pas een begin.
Het grote nationale plan, dat nu al 16
jaar lang bestaat, moet een nationale
instelling worden. Daaraan moeten
medewerken de organen van de weten
schap, van de economie, van de techniek
en van de arbeidersklasse. Het gehele
volk moet er zijn medewerking aan ver
lenen De ontzaggelijke vernieuwing van
Frankrijk moet een grote nationale zaak
worden.
Frankrijk wil in deze wereld groeien
en sterker worden. Wij hebben dat be
wezen door ondanks veel tegenspoed dee.
te nemen aan de overwinning, die op de
In het Concertgebouw te Amster
dam heeft de Algemene Bond van
Ambtenaren gisteravond een pro
testvergadering gehouden tegen het
ingrijpen van de regering in de tot
standkoming van een vijfdaagse
werkweek voor het gemeenteperso-
neel. Een overzicht van de zaal tij
dens een van de toespraken.
tweede wereldoorlog is gevolgd. Wij heb
ben dat bewezen door ons zelf de mid
delen te geven om te handelen en aan
onze eigen vernieuwing te beginnen. Wij
hebben dat bewezen door een komplot
aan stukken te slaan, wat ons dreigde te
verdelen en te verzwakken. Van onze
krachtsinspanning hangt ons lot af. Volk
van Frankrijk, vooruit!
Fransen in Algiers vormen
waakzaamheidscomité's
Ook bij de Fransen in Algiers is de
ontvangst van de rede van De Gaulle
slecht geweest. Het heeft bomaanslagen
geregend: twee in de stad Algiers bij een
advocaat en een liberale pastoor, vier in
Oran en één in Mostaganem voor het
gerechtshof. Er vielen geen slachtoffers,
hoewel overal de schade groot is. In
Algiers moest de gendarmerie in de lucht
schieten om een menigte van 300 per
sonen, die „Frans Algerije" schreeuwden,
te verspreiden.
In Algiers vonden de bewoners van
ochtend vlugschriften in hun brievenbus
van de OAS (het geheime leger), waarin
de dienstplichtige soldaten uitgemaakt
werden voor „bezettingstroepen".
Van hun kant zijn de liberaal gezinde
Fransen in beweging gekomen en hebben
aangekondigd dat zij overal comité's van
waakzaamheid zullen vormen en dat zij
de dienstplichtige soldaten bij zich thuis
zullen ontvangen.
De sosialistische „Populaire" van van
ochtend is bijzonder fel tegen De Gaulie
wat zijn oproep tot sociale vrede betreft.
Een groot economisch land behoeft nog
niet democratisch te zijn zoals het Rus
sische voorbeeld bewijst, aldus dit blad.
Het ziet in de passage, dat iedereen in
staatsdienst zijn plicht moet doen een
mogelijke aantasting van het stakings
recht.
De conservatieve „Figaro" betreurt dat
De Gaulle niets heeft gezegd over de
duur van zijn uitzonderlijke volmachten
en dat hij het economische plan dat een
grote nationale zaak zou moeten worden,
niet nader heeft gepreciseerd. De linkse
„Liberation" constateert eenvoudig: in
Frankrijk heerst de absolute monarchie.
Het blad voor de zakenwereld „Les
Echos" schrijfi„Wie had gedacht dat
De Gaulle na de muiterij nog eens de
leider zou worden van het dirigisme in
Frankrijk?" Volgens De Gaulle is de tijd
van het liberalisme voorbij. Wij gaan,
°ldus „Les Echos", een periode van semi-
liberalisme tegemoet om niet te zeggen
een periode van semi-socialisme.
Volgens het kindernoodfonds
van de V.N. zullen in Indonesië
waarschijnlijk vijf miljoen kinderen
beneden het jaar aan ondervoeding
overlijden, als in dat land de om
standigheden niet binnen tien jaar
verbeteren.
De Deense boeren zijn gisteren een
staking begonnen waarbij zij geen pro-
dukten meer zulien leveren zolang zij van
de staat geen hogere subsidies krijgen ter
compensatie van toegenomen produktie-
en loonkosten.
De bond van kleine boeren, die onge
veer vijftien procent van de landbouw -
produktie vertegenwoordigt, doet niet
mee aan de staking.
De boeren lieten gisteren duizenden
liters melk in de goot wegstromen of
voedden deze aan de varkens en kalve
ren. Zy zullen tijdens de stakingsperiode
alleen melk afleveren voor kinderen en
ziekenhuizen. Op verschillende plaatsen
beletten de stakende boeren him niet-
stakende collega's melk aan de melk
fabrieken af te leveren.
De minister van Landbouw Skytte, die
zelf boer is, werd gistermorgen uitge
jouwd toen hij als gebruikelijk zijn melk
bij de fabriek afleverde.
De uitvoer van landbouwprodukten, die
in 1960 ruim viereneenhalf miljard Deen
se kronen bedroeg, ligt vrijwel geheel stil.
Er worden alleen nog eieren, pluimvee
en kaas uitgevoerd, doch waarschijnlijk
zal ook deze export binnenkort worden
gestaakt.
Door de staking van het slachthuis-
personeel zijn de vleesprijzen in Kopen
hagen met 25 tot 50 procent gestegen.
Alle nog beschikbare melk was gister
morgen om negen uur in Kopenhagen
uitverkocht.
De stakende boeren eisen verhoging
der regeringssubsidies voor hun produk-
Kind stak breipen
in neus en overleed
Toen dezer dagen te Amsterdam de
11-jarige Jacqueline Engelenburg in bed
zat te breien, peuterde zij met een der
breipennen in haar neus. Zij duwde de
pen zover naar binnen dat de hersenen
werden beschadigd. Het meisje werd naar
het Wilhelminagasthuis overgebracht
waar een direct toegepaste operatie he
laas niet meer mocht baten.
Regeringsberaad
over huurvraagstuk
De regering beraadt zich thans weer
op het huurvraagstuk. Dat de huidige
periode van stygende welvaart een om
standigheid is, van groot belang om het
huurvraagstuk nader tot een oplossing
te brengen, wil de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid geenszins ont
kennen, zo zegt hij in zijn memorie van
antwoord op de begroting van zyn de
partement voor 1961 aan de Eerste Ka
mer. Het behoort daarby met name tot
de taak van de minister van Sociale Za
ken om bijzondere aandacht te schenken
aan de sociale repercussies van huur
verhogingen o.m. ten aanzien van de
vergeten groepen.
Fransen potten nieuwe
muntstukken op
(Van onze Parijse correspondent)
Toen Frankrijk op 1 januari 1960 zijn
zware frank kreeg, kwamen niet alleen
nieuwe bankbiljetten maar geleidelijk
ook nieuwe muntstukken van 1 en 5
frank in omloop. De glinsterende 5-
frankstukken ziet men bijna niet meer.
Het publiek pot ze op.
Volgens een schatting van het minis
terie van Financiën hebben de Fransen
al voor een bedrag van 12 miljard in
hun oude kous opgespaard, uitgaande
van de overweging dat het munstuk
van 5 nieuwe franken een zilverwaar-
de vertegenwoordigt van 230 oude
franken. Desondanks zal de staat door
gaan met het slaan van nieuwe munten.
ten tot een totaal van 416 miljoen kro
nen, terwijl de regering bereid is 300 mil
joen uit te keren. Beide partijen hebben
zich bereid verklaard te onderhandelen,
als de andere partij maar de eerste stap
onderneemt.
Behalve de boeren en het slachthuis-
personeel staken nog 40.000 havenarbei
ders, zeelieden en transportarbeiders in
Denemarken.
Advertentie
Grote zaal STADSGEHOORZAAL, Leiden, dinsdag 9, woensdag 10 en
donderdag 11 mei, 8 uur
VRIJ TOEGANG!
IEDEREEN IS WELKOM.
N\\\llllllf////
in de zilveren rol
///i l I|l\VNsS
J Uit het Leidsch Dagblad van
10 Mei 1861:
Zeker markies de Mont i
Moriloo wilde in een coapé i
eerste klasse op den spoorweg i
van St. Etienne naar Lyon i
plaats nemen. De reiziger, die
daarin reeds gezeten was, wilde i
hem echter niet laten passeeren, i
zoodat hij met moeite naar zijn
plaats moest doordringen. De i
markies stak, toen de trein aan
het rijden ivas, een sigaar aan,
doch werd door zijn medereizi- i
ger met lompheid aangemaand i
het rooken te laten, en toen
hieraan niet werd voldaan, sloeg i
hij den markies de sigaar uit de i
hand. Zonder eenigen vorm van i
proces, pakte de markies zijn te- i
genpartij beet en smeet hem i
door het venster den wagen uit! i