Macmillan: spion Blake heeft geen „onherstelbare schade" aangericht „Geen joodse woningen meer in Warschau" Directeur van Gemeentewerken Goes hoort 500.— boete tegen zich eisen ZWITSAL MOEDER WORDEN..: „Onderging geen hersenspoeling werd bekeerd in Korea maar Sporfjacks en vesten y&ihOilhüsül Werkloosheid weer afgenomen Verdelger van getto van Wilna nu hooggeplaatste ambtenaar FLESSENREGEN IN ALGIERS OP POLITIE UIT FRANKRIJK Edith Piaf naar Scheveningen Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 5 mei 1961 Derde blad no. 30348 Verklaring in Engelse Lagerhuis (Van onze Londense correspondent) Hoewel Lord Parker, de Britse opperrechter die woensdag de spion George Blake tot 42 jaar gevangenisstraf heeft veroordeeld, gezegd heeft, dat door diens toedoen veel van Engelands inspanning geheel nutteloos is geworden, verklaarde Macmillan gisteravond in het Lager huis, dat Blakes onthullingen aan de Russen „geen onherstelbare schade hebben aangericht". „Blake had geen toegang tot geheime inlichtingen op het gebied van defensie of atoomzaken", aldus de premier. Macmillan verklaarde verder met nadruk, dat de spionage-actie van George Blake niet het resultaat is geweest van communistische hersenspoeling of intimi datie, waaraan krijgsgevangenen soms zjjn blootgesteld. Evenmin was er enigerlei ander soort druk op hem uitgeoefend zoals in dergelijke omstandigheden vaak het geval is. Wel was hij samen met anderen in zekere mate onderworpen geweest aan ruwe behandeling. lijk niet door het Foreign Office toege past op George Blake, die zoals gemeld een Nederlandse moeder heeft en in Rotterdam geboren is. Ontving geen geld Blake ontving geen geld voor zijn spionagewerk. Hij is nooit lid geweest van de communistische partij. Wat hij heeft gedaan, deed hij, volgens de woorden van opperrechter Lord Parker, welke Macmillan herhaalde, als een resultaat van zijn „bekering tot een oprecht geloof in het com munistisch systeem", aldus Macmil lan. De premier voelde niets voor een spe ciaal onderzoek naar deze spionagezaak. Hij geloofde niet, dat een onderzoek zoals dat op het ogenblik wordt Inge steld naar de jongste splonage-affaire by de marine waarmee Blakes op treden geen verband houdt en evenmin een parellel vormt van enig nut zou zyn. De premier voegde hieraan toe: „Ik kan het Huis de verzekering geven, dat ik met grote nauwgezetheid bezig ben alle omstandigheden van de belang rijke zaak te onderzoeken om na te gaan of er enige verdere maatregelen genomen zouden kunnen worden om dit land tegen dit soort verraad te be schermen". Macmillan herinnerde eraan, dat Blake toen hij tijdelijk was aangesteld als vice-consul in Seoel, door de Chi nezen werd geinterneerd en bijna drie jaar gevangen gehouden. Na zijn vrijlating en na te zijn on derworpen aan een zeer grondig onder zoek door de Britse veiligheidsorganen, werd Blake gedurende een periode te werk gesteld bij het Britse militaire bestuur in Berlijn en vervolgens gedu rende enige tijd verbonden aan het Brit se departement van Buitenlandse Za ken in Londen. Er was geen reden te twijfelen, dat hy tot 1951 Engeland loyaal heeft gediend. Het was gedurende zijn internering dat Blake besloot, zoals hij zei, „zich aan te sluiten bij de communistische zijde". Het bleek dat; hij vrijwillig tot het communisme bekeerd was. Hoe be treurenswaardig dit ook is, een misdaad vormt dit natuurlijk niet, aldus Mac millan. Maar, hieraan voegde Blake ver raad jegens de staat toe. Churchill en Montgomery Sir Winston Churchill behoorde tot de aanwezigen in het volle en gespan nen luisterende Lagerhuis. Montgomery zat op de tribune. Blake heeft besloten beroep tegen zijn veroordeling aan te tekenen. Hieraan kan nog worden toegevoegd, dat Blake kennelijk tot deze „record"-straf veroor deeld werd om andere spionnen af te schrikken. Lonsdale, de hoofdpersoon in het drama van de spionage bij de Brit se marine, werd in maart van dit jaar tot 25 jaar veroordeeld, de andere bij deze spionage betrokkenen Peter Kro ger en zijn vrouw Helen kregen elk 20 jaar. De ambtenaren Harry Houghton en zijn verloofde Ethel Gee 15 jaar. De atoomspionnen dr. Alan Nunn May en dr. Klaus Fuchs werden destijds tot 14 jaar veroordeeld, en vroegtijdig vrij gelaten. Fuchs keerde naar Oost-Duits- land waar hij vandaan kwam terug. Een andere atoomspion, de in Italië ge boren prof. Pontecorvo, vluchtte naar Moskou. Dit was ook het geval met de diplomatieke ambtenaren van het Brit se departement van Buitenlandse Zaken Malean en Burgess. Harde woorden Na de veroordeling van de ex-Duitsetr Klaus Fuchs in 1950 werd besloten dat in alle geheime afdelingen voortaan al leen diegenen tewerkgesteld mogen wor den, die evenals hun ouders in Enge land geboren zijn. Deze regel is kenne- in wol - suède en arti-leder Hogewoerd 109 - Korevaarstraat 5 De geregistreerde arbeidsreserve in Nederland is in de loop van april ver minderd van 34.965 tot 28.638 mannen. Het aantal werkloze vrouwen daalde van 3449 tot 3230. Het aantal open staande aanvragen steeg voor mannen van 65.983 tot 71.596 en voor vrouwen van 39.873 tot 41.463. Deze cyfcrs zyn bekend gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid. In de provincie Zuid- Holland bedroeg de geregistreerde ar beidsreserve 4.181. Eind maart was dit aantal nog 4.935. Het is niet te verwonderen dat er thans harde woorden vallen over de veiligheidsmethoden van het Foreighn Office welke opnieuw zyn tekort gescho ten. Destyds had dit ook de waarschu wingen in de wind geslagen inzake Maclean en Burgess. Het Foreighn Office, zo wordt thans be weerd, voelde er weinig voor om karak terfouten, dronkenschap en andere bui tensporigheid van zijn employees na te gaan zoals na het schandaal van de beiden diplomaten officieel was aan bevolen, hoewel George Blake zich niet aan zulke gedragingen schuldig maakte. Maar, zo zegt men thans, het Foreighn Office had op zijn hoede moeten zijn nadat bekend was dat de communisten in Korea bepaalde krijgsgevangenen tot spionnen had opgeleid. Zy kregen een code en opdrachten. Dit werd vier jaar geleden onthuld door de Amerikaanse schrijver Eugene Kin- kead, eerst in een tijdschriftartikel en later In een boek. De Amerikanen die door de communisten als spionnen wa ren geoefend kregen, om geen aandacht te trekken, in de meeste gevallen op dracht om pas zes a zeven jaar na hun terugkeer in de Verenigde Staten hun eerste contacten tot stand te brengen. Op de militaire begraafplaats op I den. De kranslegging door luit- de Grebbeberg werd gisteren de .generaal G. Jle Fèvre de Montigny jaarlijkse Dodenherdenking gehou- I PR O CES - EICHMANN In het proces-Eichmann in Jeruzalem heeft het Openbaar Ministerie gisteren een rapport van een SS-generaal over het breken van het joodse verzet in het getto van Warschau ingediend. De gene- raal-majoor bij de SS Jürgen Stroop begon zijn 75 bladzijden tellende rapport aan Himmler, de leider van de SS, met de woorden: „Er zijn geen joodse woningen meer in Warschau". „Wij konden het verzet van de jo den alleen breken door dag en nacht onze troepen meedogenloos en ener giek te gebruiken. Daarom besloot ik het gehele joodse woongebied te ver woesten door elk huizenblok in brand te steken. Toen kwamen de joden uit hun schuilplaatsen. Vaak bleven zij in de brandende gebouwen, totdat ze dooi de hitte en de vrees om levend te ver branden tenslotte er de voorkeur aan gaven om uit de bovenverdieping te springen nadat zij matrassen en derge lijke naar beneden hadden gegooid. Met gebroken ledematen poogden zij nog over de straat te kruipen naar ge- bouwer die nog niet branden. Hoe lan ger het verzet duurde, des te harder werden de Waffen-SS, de politie en de Weer aanvallen op dorpen en plantages in Angola Een groep rebellen heeft gisteren bij Loeanda in Portugees Angola een mili taire patrouille aangevallen, zo meldt het Portugese persbureau Lusitania. Een andere groep viel een grote plan tage aan op 40 km van Carmona, een stadje in noord-Angola. De aanvallers zouden met zware ver liezen teruggeslagen zijn. Vliegtuigen van de Portugese luchtmacht hebben groepen rebellen, die de dorpen Sanzo Pombo, Songo en Santa Cruz bedreig den, verdreven. ADVERTENTIE HOOIGRACHT 54 LEIDEN PRINS BERNHARDSTR. 51 NOORDWIJK Volkomen tegenstrijdige verklaringen Raadslieden„Beleid in gemeente gericht op verschrijvingen" (Van onze Goese correspondent) De officier van Justitie bij de rechtbank in Middelburg, mr. T. Lebret. heeft gisteravond na een zitting van zes uur een geldboete van 500 gulden geëist tegen de directeur van gemeentewerken te Goes. Deze had zich moeten ver antwoorden wegens valsheid in ge schrifte en het aannemen van een geschenk. Onder de goede leiding van mr. P. van Empel, werd de zaak waar dig behandeld. Hoewel de span ningen, die bij het gemeentebestuur van Goes en bij de Dienst van Ge meentewerken maandenlang hebben bestaan, wel sterk naar voren kwa men. De belangrijkste getuige van de offi cier van Justitie was de administrateur van de Dienst Gemeentewerken. Hij ver klaarde, dat verschillende verschrijvin gen bij de gemeente Goes hadden plaats gevonden in overleg met de directeur van gemeentewerken. De aula, die op de al gemene begraafplaats te Goes is gebouwd, kostte veel meer dan het edrag dat door de gemeenteraad beschikbaar was gesteld. Om uit de moeilijkheden te komen bezochten een technisch ambte naar van de gemeente en de administra teur van de Dienst Gemeentewerken sa men een betonfabrikant in Lewedorp in Zeeland, die zich bereid verklaarde, een nota van 6000 gulden uit te schrijven voor betonklinkers, hoewel hij deze niet aan de gemeente had geleverd. Het be drag van 6000 gulden zou de fabrikant, zoals hij met hen overeenkwam, uitbeta len aan twee aannemers in de gemeente Goes, die een bedrag hadden te vorderen in verband met werkzaamheden, die zij aan de aula te Goes hadden verricht, doch die de Dienst Gemeentewerken niet kon uitbetalen, omdat het begrotingsbe drag reeds was overschreden. „Versieren" De administrateur verklaarde, dat hij met de directeur van Gemeentewerken vooraf had besproken, dat men op deze wijze de zaak zou „versieren". Hij had Advertentie. Wehrmacht. Zij vervulden hun taak on vermoeibaar in trouwe kameraadschap en steunden elkaar als voorbeeldige sol daten Alleen door het voortdurende en onvermoeide streven van alle betrok kenen zijn wij er in geslaagd in totaal 56.065 joden te pakken te krijgen, van wie de vernietiging kan worden bewe zen. Bij dit aantal moeten nog dege nen gevoegd worden die het leven lie ten bij ontploffingen of in branden, maar van wie wij niet met zekerheid het aantal kunnen zeggen". Volgens Stroop bedroegen de verliezen aan Duitse kant zestien doden en ne gentig gewonden. Stroop werd in 1947 door een Amerikaanse krijgsraad in Dachau wegens het laten doodschieten van gijzelaars in Griekenland ter dood veroordeeld. Later werd hij aan Polen uitgeleverd, waar hij na een proces in september 1951 in Warschau werd te rechtgesteld. Joods verzet in Wilna Een getuige, Aba Kovner, een voor malige joodse verzetsstrijder in Litou wen, sprak over de drie „muren van haat" waarvoor de joden in Wilna zich zagen geplaatst de Litouwse strijd krachten, de bevolking van de stad en de omgeving en tenslotte de „plannen makers", de Duitsers. Overigens deed Kovner een verhaal over een Duitse legersergeant, Anton Schmidt die met gevaar voor eigen leven de jo den had geholpen. Hij had aan de on dergrondse papieren en zelfs militair vervoer verschaft om mensen naar Bialystok, in Oost-Polen, te smokkelen. Schmidt had voor zijn hulp geen geld gevraagd. Een andere getuige, dr. Dvorjzescki, verklaarde dat de officier die was belast met de uitroering van de bewoners van het getto van Wilna een zekere Frank Murer was. „Hy woont thans in Oos tenrijk en is een hooggeplaatst ambte naar. Onlangs las ik dat hij in aan wezigheid van de Oostenrijkse minis ter van Justitie medailles heeft uitge reikt aan boeren". Murer werd door de Russen gevan gen genomen en in 1955 vrijgelaten. Hij is thans voorzitter van delandbouw- kamer van Lizen, Stiermarken. Na protesten van joodse zijde deelde de Oostenrijkse minister van justitie in februari mee dat de openbare aanklager op de hoogte is gesteld van de kwes- tie-Murer. De joodse gemeenschap in Wenen heeft Murer, als plaatsvervan gend districtscommandant van Wilna, verantwoordelijk gesteld voor de dood van 80.000 joden. De dichter Lovner gaf een verslag van het joodse verzet in Wilna, zyn vrouw die in de rechtszaal aanwe zig was was met valsee papieren en dynamiet het getto binnen gekomen. Zy heeft eens 30 km gelopen om een Duitse legertrein op te blazen. „Het wa ren geen Litouwers, Polen of Russen die dit deden. Het was een lid van het joodse verzet". „Wij bliezen treinen op, braken in, in opslagplaatsen, stalen wapens, zon den onze strijdkrachten jonge meis jes uit om te trachten te krijgen wat elke ondergrondse beweging nodig heeft. Maar wij kregen vrijwel niets". daarna overleg gepleegd met een van de technische ambtenaren en samen had den zij de betonfabrikant bezocht. De directeur van Gemeentewerken ontken de echter ten stelligste, dat vooraf overleg met hem was gepleegd. Wel verklaarde hy de nota naderhand te hebben gepa rafeerd, doch hiji leefde in de veronder stelling, dat ook inderdaad betonklinkers waren geleverd door de Lewedorpse fa brikant. Het tweede geval betrof het paraferen door verdachte van een nota voor schil derwerk, welke nota door een schilder in Goes was ingediend. Deze nota zou ook niet juist zijn geweest en verband hebben gehouden met een bedrag, dat niet meer op de begroting kon worden genomen omdat deze reeds was overschreden. Ver dachte verklaarde, dat hij gemeend had dat het schilderwerk betrekking had op woningen en andere onderhoudswerken in Goes, doch de administrateur van Ge meentewerken verklaarde, dat de direc teur wel degelijk wist, dat dit bedrag bestemd was voor de aula op de Goese begraafplaats. De verklaringen van getuige en van verdachte stonden lijnrecht tegenover el kaar, zodat de president van de recht bank wel moest concluderen dat een van beiden loog. Algemeen beleid In het pleidooi van de twee raadslieden mr. C. J. B. du Croo uit Zierikzee en mr. C. L. Wieringa uit Utrecht, kwam naar voren dat het gemeentebestuur van Goes althans volgens de verdedigers - in het verleden steeds een politiek heeft gevoerd waarby men rekening hield met het feit, dat verschreven kon worden. Men voelde er in Goes in het algemeen weinig voor met aanvullende begrotingen te komen, aldus verdedigers, omdat deze weer het College van Gedeputeerde Staten moes ten passeren en er allerlei administr. moeilijkheden konden ontstaan en ver tragingen in de uitvoering der werken, die men zich voorstelde te realiseren. Men probeerde daarom steeds, en dit was al een gewoonte sinds jaar en dag, de zaken te „verschrijven", aldus verde digers. De beide verdedigers meenden, dat het niet aanging de directeur van Gemeen tewerken voor deze verschrijvingen ver antwoordelijk te stellen aangezien het hier volgens hen het beleid van het Goese gemeentebestuur betrof, waarmee de ambtenaren al sinds jaren waren gecon fronteerd. Verdachte werd tenslotte nog verweten, dat hij een geiser ten geschenke had aangenomen. Een installateur te Goes zou deze geiser hebben aangeboden. Uit de verklaring van verdachte bleek, dat een geiser die hy in zijn woning had defect was geraakt en dat de installateur daarop hem meende te moeten verras sen met een nieuwe geiser. Aanvankelijk wilde verdachte dit geschenk niet aan nemen, doch de installateur weigerde het ietwat luxe apparaat weg te halen. Uit schriftelijke verklaringen, die de verde digers overlegden bleek, dat de directeur van Gemeentewerken in het algemeen steeds heeft geweigerd geschenken aan te nemen. De verdedigers kwamen tot de conclusie, dat het beleid van het emeen- tebestuur van Goes steeds gericht is ge weest op verschrijvingen en dat men daarom de directeur van Gemeentewer ken dit niet kan aanrekenen en huns inziens vrijspraak moet volgen. Advertentie Dit is de titel van het nieuwe boek van Dr. W. de Kok. Alles over zwangerschap, geboorte, babyverzorging en kleuter opvoeding. Dit waardevolle boek (184 pagina's in fraaie omslag) krijgt U ten geschenke bij aanschaffing van een BABYSET DE LUXE M Huiszoekingen gaan onverminderd voort Clialle vier uur aan de tand gevoeld Avondklok in Algiers nog van kracht (Van onze Parijse correspondent) De sirenes hebben gisteren in Parijs niet geloeid, ofschoon dat gebruikelijk is op de eerste donderdag van iedere maand. Dat gebeurt bij wijze van oefe ning. De sirenes zwegen ditmaal omdat men De Parijse bevolking niet onnodig in opschudding wilde brengen. Want nog vers in het geheugen ligt de waarschu wing per radio van eerste minister De- bré tijdens de muiterij, dat bij het eerste loeien van de sirenes iedereen de straat op moest gaan om de parachu tistentroepen uit Algiers tegen te hou den. Het zwijgen van de sirenes mag ech ter niet worden uitgelegd als een bewijs dat de regering na de mislukte opstand stilzit. De avondklok in Algiers blijft nog steeds geldig. Van 9 uur 's avonds tot 5 uur 's morgens mag niemand de straat op. Nog nooit heeft het uitgaans verbod zolang geduurd als thans, zelfs niet tijdens de barricadeopstand van Lagaillarde in januari 1960 of tijdens dc gevechten in december van het zelfde jaar. De bevolking van Algiers neemt op alle mogelijke manieren wraak op de militairen en op de politie uit Frankrijk. Toen gisterochtend een militaire pa trouille per vrachtwagen door de stad trok gooiden de bewoners uit hun bo venverdiepingen een regen van lege fles sen op de militairen neer. Zelfs de in houd van vuilnisbakken kwam naar be neden. De auto stopte en de soldaten vuurden met machinegeweren in de lucht. Toen de auto zich daarna op nieuw in beweging zette, volgde een o van fl tweede salvo Flessen en vuilnis. De huiszoekingen in de stad Algiers duren onverminderd voort. Gistermid dag was de beurt aan de prefectuur van politie, die van boven tot beneden ge durende twee uur werd uitgekamd. Als gevolg van de staking en de huiszoe kingen in de universiteitswijk zijn twee hoogleraren en drie studenten gearre steerd. Een der professoren had verbo den wapens in zyn bezit. Challe verhoord In Parijs zelf is donderdagmiddag het eerste verhoor van ex-generaal Challe be gonnen. Het paleis van justitie was ver in de omtrek voor alle verkeer verboden. Challe, blootshoofds en gekleed in een blauw kostuum, werd uit de Santé-ge- vangenis in een boevenwagen naar het paleis van justitie gebracht, voorafge gaan door twee snelle motorrijders. Op de eerste verdieping waren alle gangen hermetisch afgesloten: het bureau van de rechter van instructie was volkomen van alle andere lokalen geisoleerd en streng bewaakt door tien gewapende gendarmes. Challe zat op een stoel te genover de rechter van instructie ge flankeerd door zyn advocaat en diens assistenten. Het verhoor dat om 4 uur begon was pas 's avonds om 8 uur afge lopen. Een tweede en een derde verhor- zullen vrijdag en zaterdag volgen Mei verwacht, dat het proces tegen Challe op 21 mei zal beginnen en hoogstens drie dagen zal duren. Eerste minister Debré heeft gisterochtend met de militaire leiders en 's middags met de super-pre fecten geconfereerd over de veiligheids maatregelen in Frankrijk. In Algerije zullen de 10-de en 25-ste divisie van parachutisten worden ontbonden. Voortaan zullen er geen afzonderlijke para-divisies meer bestaan. (Van onze Haagse correspondent) Edith Piaf, de vermaarde Franse zan geres, zal zondag 11 juni in het Sche- veningse Kurhaus optreden met het programma, dat zij sinds het herstel van haar ernstige ziekte in december j.l. o.a. in Olympia in Parijs heeft ge bracht. Edith Piaf, die haar eigen orkest mee brengt, brengt o.a. „Non, je ne regrette rien" en „Mon Dieu" ten gehoren. Ongeluk na een geslaagde ballontocht in Amerika De Amerikaanse luitenant Jacob Prather is gisteren om het leven ge komen toen een ballon van de Marine een noodlanding maakte in de Golf van Mexico. De ballon had 2% uur na de start vanaf het dek van een vliegkamp- schip een hoogte bereikt van 34.593 me ter, een nieuw hoogterecord. In de open gondel van de ballon zaten twee officie ren in ruimtevaartcostuum. De bestuur der liep geen verwondingen op. De gondel van de ballon had zich, na het neerkomen op het water, conform de plannen van de ballon losgemaakt en bleef in zee drijven. Tijdens het ophijsen van de ballonvaarders door een hef- schroefvliegtuig, viel luitenant Prather van de kabel van het vliegtuig in het water terug. Kikvorsmannen doken hem onmiddellijk na, doch hij was reeds be wusteloos toen hij uit het water werd gehaald. Hij overleed ongeve^f anderhalf uur later. De ballonvaarders waren gekleed in een zelfde uitrusting als de eerste Ame rikaanse ruimtevaarder zal dragen tij dens de ruimtevlucht die mogelijk van daag zou plaats hebben. Zij droegen in strumenten tot een gewicht van onge veer elf kilogram en vermoedelijk hebben deze de omgekomen ballonvaarder ge hinderd bij zijn pogingen om zich drij vende te houden. De „Vasa" in het droogdok De romp van het 17de eeuwse Zweed se oorlogsschip „Vasa", dat op zijn eerste reis in 1628 zonk, is gisteren in Stock holm in een droogdok geplaatst. Het schip heeft 333 jaar lang op de bodem in de haven van Stockholm gelegen. Op 24 april, na 5 jaar bergingswerk, slaagde men erin het naar de oppervlakte te brengen. Nadat de lekken gedicht en het grootste deel van het water eruit ge pompt was, bleef de „Vasa" gisteren drij ven. Daarna werd het schip weggesleept. I Men heeft al een aantal geraamten van I verdronken bemanningsleden gevonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 5