MINISTER GEEFT SUBSIDIE
VOOR 2500 WONINGEN EXTRA
„Ongemakkelijke" rede
van president Kennedy
WEERBERICHT
Duurdere huizenbouw aan banden gelegd
Tachtig miljoen gulden meer is
beschikbaar voor industriebouw
IVOORDEN VAN HISTORISCH BELANG
Hij maakte de weg vrij voor een
zelfstandige Amerikaanse actie
tegen communistische penetratie
Menderes en Bajar
ter dood veroordeeld
CORSO trekt door streek
(Dud ^ÏUei
teuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 21 APRIL 1961
No. 30335
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750
.AU VUUR LL1DLIN bIN UMMKI
per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Gemeenten verzocht
om „zelfbeperking"
Minister mr. J. van Aartsen van
Volkshuisvesting en Bouwnijver
heid zal, blijkens zijn thans bij de
Tweede Kamer ingediende nota:
dit jaar 2500 woningen meer
subsidiëren,
Rijksgoedkeuring eisen voor
dure vrije woningbouw,
de nijverheidsbouw verhogen
met 80 miljoen gulden,
de gemeenten niet langer toe
staan goedkeuringen te geven
voor werken met een bouwsom
tot f. 100.000.
Alleen Amsterdam, Den Haag
en Rotterdam houden deze
bevoegdheid.
De minister is dus gezwicht voor
de sterke aandrang zowel in Tweede
Kamer als kortgeleden nog in de
Senaat. Het aantal dit jaar te sub
sidiëren woningen wordt met 1250
woningwetwoningen en 1250 premie
woningen verhoogd en daardoor ge
bracht van 67.500 en 70.000.
Doordat in het vervolg voor de
bouw van niet-gesubsidieerde wonin
gen met een bouwsom hoger dan
f 23.000, 1 21.000 en f 19.000 (afhan
kelijk van de gemeente, waarin ge
bouwd wordt) een rijksgoedkeuring
zal zijn vereist, welke in het alge
meen slechts zal worden verleend
aan gemeenten, waar zich geen
spanningen op de bouwmarkt voor
doen, zal de iconingbouw in de vrije
sector worden beperkt.
Het in het bouwprogramma 1961 ge
raamde produktiebedrag voor de sector
..gebouwen voor de nijverheid" (de in
dustrie dus) kan met 80 miljoen gulden
worden overschreden, terwijl het pro
duktiebedrag voor de scholensector
ten laste van het wetenschappelijk on
derwijs met 5 miljoen gulden wordt
verlaagd.
Zelfbeperking
Niet alleen is de bevoegdheid van de
gemeenten behalve voor de grote drie
tot het afgeven van Rfjksgoedkeu-
ringen voor de bouw van scholen met
een bouwsom tot een ton, de minister
dringt er ook bij de gemeenten opaan
de Rijksgoedkeuring voor bouwwerken
met een bouwsom tussen twee- en tien
duizend gulden slechts met grote zelf
beperking te verlenen. Hierbij geeft de
minister als richtlijn aan, da* per
maand niet meer goedkeuringen worden
afgegeven dan de helft van het aantal
in de overeenkomende maanden van het
vorig jaar.
Het contingent voor de eerste zes
maanden van 1961 aan de provincies en
aan de drie grote steden beschikbaar is
gesteld voor het verlenen van Rijksgoed
keuringen voor werken met een bouw
som tussen f. 10.000 en f. 100.000. zal toe
reikend moeten zijn voor zeven maan
den. Ook het contingent voor de reste
rende vijf maanden zal op de ingetreden
situatie worden afgestemd.
Meer mogelijk
Uit de gegevens omtrent de bouwpro-
duktie in 1960 blijkt, dat de produktie in
de gebouwensector, welke voor dat jaar
was geraamd op f. 2600 miljoen, in feite
f. 2760 miljoen heeft bedragen, waarbij
in aanmerking moet worden genomen,
dat als gevolg van stakingen, 'n produk
tie van ongeveer f.40 miljoen verloren
ging.
Op grond van deze cijfers acht de mi
nister het verantwoord de produktie-
capaciteit voor 1961 op f. 2900 miljoen te
stellen, dus f. 200 miljoen hoger dan in
het bouwprogramma voor dit jaar ge
raamd werd.
Hiervan meent de bewindsman een
bedrag van f.80 miljoen ten goede te
moeten laten komen aan de industrie
om de wachttijden voor aanvragen van
Rjjksgoedkeuring voor industriegebou
wen tenminste enigszins te beperken.
Mocht de bouwcapaciteit meer ruimte
bieden dan aanvankelijk was aangeno
men. dan zou deze gebruikt worden om
de sector nijverheid meer armslag te ge
ven Teneinde tegemoet te komen aan
de aandrang van de Kamer om. indien
WISSELEND
De Bilt verwacht van heden tot mor
genavond: Wisselende bewolking met
hier en daar een bui. Overwegend mati
ge wind tussen zuidwest en zuid. Weinig
verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 1.15 uur)
22 APRIL
Zon op: 5.30 uur; onder: 19.48 uur;
Maan op: 10.56 uur; onder: 1.53 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.59 en 20.33
uur; laagwater te 3.24 en 15.50 uur.
enigszins mogelijk, de woningbouw uit
te breiden, meent de minister de grotere
produktiemogelij kheid voornamelijk aan
de woningbouw ten goede te moeten la
ten komen.
Binnenkort zal een begrotingsvoorstel
tot uitbreiding van de gesubsidieerde
woningbouw met 2500 extra woningen
bij de Kamer worden ingediend.
Vrije sector
Het aantal woningen in de vrije sector
dat in het halfjaar oktober 1960 tot e_n
met maart 1961 werd gebouwd, bedroeg
15.890 en het laat zich aanzien dat dit
aantal voor het hele jaar 1961 30.000 of
meer zou kunnen gaan bedragen. De mi
nister acht daarom ook voor deze cate
gorie de invoering van de Rijksgoedkeu
ring noodzakelijk, hoewel deze zich zal
beperken tot de veel arbeid vergende
duurdere klasse van de vrije-sector-wo
ningen.
Ook in de categorieën kleine werken
zullen beperkingen moeten worden aan
gelegd om te voorkomen, dat de bouw
capaciteit teveel versnipperd raakt en
om te bereiken dat in de verschillende
sectoren voldoende armslag blijft voor
het goedkeuren van urgente grotere
werken.
In alle sectoren, aldus de minister, zal
een stringent goedkeuringsbeleid wor
den gevoerd, dat is afgestemd op de be
dragen, die in het bouwprogramma zjjn
aangegeven. Een verdere overschrijding
van het bouwprogramma in de gebou
wensector dan de aangegeven f. 200 mil
joen zou, volgens de minister, tot over
spanning leiden, met als gevolg stag
natie van de werken, verlenging van de
bouwtijden en stijging van de bouwprij
zen. In verband met het algemene prijs
beleid, doch vooral ook met het oog op
de woningbouw, is een dergelijke stijging
dus onaanvaardbaar.
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Wat hij ook moge kosten en hoe gevaarlijk hij ook moge zijn, ik ben
er van overtuigd, dat onze vrije maatschappij de strijd met succes zal
overleven. In deze toonaard eindigde president Kennedy gisteren een
toespraak van 15 minuten, die men reeds nu zonder aarzelen kan
kenschetsen als een historische rede. Herhaaldelijk zullen in de komende
periode deze woorden van de president worden geciteerd. Meer dan
ooit geleek de jonge president op zijn grote voorganger Franklin
Roovevelt, toen hij zijn volk een inzicht gaf in de gevaren drie dreig
den. De president trok lering uit wat in Cuba en Laos is gebeurd: de
vrije wereld zal alle krachten, en niet alleen haar militaire macht,
moeten inspannen ten einde te voorkomen, dat een steeds groter gebied
en steeds meer mensen worden opgeslokt soms quasi vreedzaam -
door het communisme.
„Bewijs duidelijk
en tijdstip Iaat"
De doctrine van het Westelijk half
rond kan men weergeven als non-in
terventie. Zou bljjken, zo betoogde Ken
nedy, dat deze leus van niettussenbeide-
komen gebruikt werd om gebrek aan
actie tegen communistische penetratie
te dekken, dan zou Amerika niet aar
zelen geheel zelfstandig voor zijn eigen
veiligheid te zorgen. Om een vergelij
king te ontlenen aan een sfeer die heel
wat plezieriger is dan die van de koude
oorlog: Kennedy toonde zich een tennis
speler, die toegaf dat hij twee sets heeft
verloren, maar die uit dat verlies de
krachtige conclusie trok, dat hij van
nu af aan alles op alles zal zetten om
de wedstrijd te winnen. Zo nodig met
verandering van de spelregels, moet de
goede verstaander hieraan toevoegen
Aan het begin van zijn regering, nu
precies drie maanden geleden, zei Ken
nedy dat Amerika's nationale bestaan
op het spel stond. De president ziet
zijn land geplaatst voor de kwestie
van leven of dood. Reeds na drie maan
den moest hij in alle ernst zeggen: „Het
bewijs is duidelijk en het tijdstip is laat.
Wij en onze Latijns-Amerikaanse vrien
den moeten het feit onder ogen zien.
dat zij de kwestie van ons nationale
voorbestaan niet langer kunnen verda
gen."
Kennedy maakte duidelijk dat Ame
rika niet onverschillig staat ten aan
zien van de tanks en de vliegtuigen,
die van achter het ijzeren gordijn naar
Cuba worden overgebracht. Het ook mi
litair kleine Cuba vormt echter geen
ernstige bedreiging voor de Verenigde
Staten, doch als ondermijningsbasis van
de vrijheid in Latijins-Amerika achtte
Kennedy Cuba bepaald gevaarlijk. Voor
al ter wille van het gehele Westelijk
halfrond moet Amerika zich vastbeslo
ten tonen, zo verklaarde Kennedy.
Tenzij er Iets onverwachts gebeurt,
behoeft men niet terstond een opzien
barende actie van de Verenigde Staten
te verwachten, na deze rede. Kennedy
heeft echter de weg vrijgemaakt voor
een zelfstandig ingrijpen van de Ver.
Staten, indien de communistische pene
tratie in Latjjns-Amerika zou doorgaan,
Koningin Juliana op
de „Keukenhof'
Geheel onverwachts heeft Koningin
Juliana gistermorgen een bezoek aan
„Keukenhof" in Lisse gebracht. De Ko
ningin passeerde, onopgemerkt door het
publiek, de controle en heeft geruime
tijd alleen op de bloemententoonstelling
rondgewandeld. Ofschoon vele andere
bezoekers merkten, dat de Koningin
aanwezig was, liet men haar ongestoord
genieten van de tentoonstelling, die op
het ogenblik in volle pracht staat.
Ex-premier Menderes en ex-pre-
sident Bajar van Turkije zijn op het
eiland Jassida wegens ernstige en
herhaalde schending van de grond
wet ter dood veroordeeld.
Drie andere leden van de regering-
Menderes zijn eveneens ter dood veroor
deeld. De beschuldiging was, dat zij allen
de grondwet hebben geschonden door de
leider van de oppositie, Ismet Inoenu, te
verbieden een reis te ondernemen naar
Kajseri. Volgens de openbare aanklager
was Inoenu per trein op weg naar
Kajseri voor een particulier bezoek, toen
Menderes opdracht gaf de trein aan te
houden.
Acht beklaagden werden van de aan
klacht vrijgesproken. De doodvonnissen
zijn de eerste sinds de Hoge Raad op 14
oktober 1960 begon met het getuigenver
hoor in de zaak tegen de verdreven
Turkse regeringsleiders. De genoemde
beschuldiging was de laatste in een reeks
van vu f tien die tegen hen werd inge
bracht. Het hof heeft echter op verschil
lende punten nog geen recht gesproken.
Een datum voor de terechtstelling is
nog niet vastgesteld. Eerst moeten de
conclusies inzake de andere punten van
de aanklacht nog worden gegeven. Het
wordt waarschijnlijk geacht dat de Hoge
Raad nog meer doodstraffen zal uitspre
ken.
Leiders van Laos
thans in Moskou
Prins Soevannoevong, de leider van
de communistisch gezinde Pathet Lao-
beweging en halfbroer van de neutra-
listische oud-premier van Laos, Prins
Soevanna Phoema, is gisteren in Mos
kou aangekomen.
Prins Soevanna Phoema bevindt zich
al in de Sowjet-Unie. Hij heeft enkele
dagen geleden in Sotsji aan de Zwarte
Zee een onderhoud met premier
Chroesjtsjow gehad.
Prins Soevannoevong wordt vergezeld
door Quinim Pholsena. die minister van
Onderwijs was in het laatste kabinet
van Prins Soevanna Phoema.
Intussen hebben Sowjetrussische func
tionarissen donderdag in Moskou be
langrijke besprekingen over de kwestic-
Laos gevoerd met ambassadeur Sir
Frank Roberts van Engeland. Sir Frank
had gisteravond een onderhoud met mi
nister van Buitenlandse Zaken Gromi-
ko. Hy verklaarde later dat naar zijn
mening een overeenkomst over een ge
zamenlijk Brits-Russische oproep tot
staken van het vuren in Laos zeer na
bij is.
of indien zo zou men kunnen ver
onderstellen Cuba tot een commu
nistische raketbasis zou worden gemaakt.
De tanks en vliegtuigen die Kennedy
noemde, mogen dan geen ernstige be
dreiging vormen voor een machtig land
als Amerika, maar de raketten, die hij
niet noemde zouden wel degelijk een ge
vaar kunnen zijn.
(Men zie ook elders in dit nummer)
Een op Cuba gevangen genomen
opstandeling wordt door zwaar be
wapende Cubaanse militairen naar
zijn executieplaats geleid. Het is
een van de weinige foto'sdie het
Westen over de strijd op Cuba
hebben bereikt.
Morgen trekt het corso weer door de bollenstreek. Een corso
met twee bollendrielingen dit keer. Een Duitse en een Hollandse.
Vanavond tot middernacht kan men de corsowagens in de HGB-
hal in Lisse bekijken. De route van het corso is als volgt:
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
11.00 (11.33) Vertrek bij de Warmonderdam
11.06 (11.39) Hoofdstraat-villa „Bakara"
11.11 (11.44) Hoofdstraat-huize „Sassem"
11.15 (11.48) Hoofdstraat-Oude Postbrug
11.21 (11.54) Hoofdstraat-Wilhelminalaan
11.24 (11.57) Hoofdstraat-Ver. gebouw N.H. Gem.
11.31 (12.04) Hoofdstraat-kruising prov. weg 3
11.34 (12.07) Heereweg-Derde Poellaan
11.39 (12.12) Heereweg-Beekbrug
11.46 (12.19) Heereweg-Engelenbrug
11.54 (12.27) Heereweg-Stalenbrug
12.02 (12.35) Heereweg- Jannetjesbrug
12.06 (12.39) Heereweg-Vuursteeglaan
12.13 (12.46) Heereweg-'t Vierkant
12.18 (12.51) Heereweg-Veldhorststraat
12.23 (12.56) Heereweg-Oranjelaan
12.27 (13.00) Heereweg-Lisserbrug
12.31 (13.04) Heereweg-Zwartelaan
12.39 (13.12) Leidsestraat-Veenenb./Elsbroekbrug
12.44 (13.17) Leidsestraat-Hyacinthenlaan
12.50 (13.23) Leidsestraat-Wilsonstraat
12.56 (13.29) Leidsestraat-„Lapinenburg"
12.59 (13.32) Hoofdstraat-Van de Endelaan-Z.
13.03 (13.36) Hoofdstraat-Raadhuisstraat
13.09 (13.42) Hoofdstraat-Vande Endelaan-N.
13.14 (17.47) Weeresteinstraat-„Treslong"
13.19 (13.52) Weeresteinstraat-Pastoorslaan
13.25 (13.58) Weeresteinstraat-Patrimoniumstraat
13.31 (14.04) Weeresteinstraat-Oosteinderbrug
13.37 (14.10) Haarlemmerstraat-Winterrustla^n
13.43 (14.16) Rijksstraatweg-Bennebroekerdreef
13.50 (14.23) Rijksstraatweg-eindpunt
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Bennebroek
Bennebroek
15.00 (15.33) Vertrek Rijksstraatweg-B.dreef
15.06 (15.39) Haarlemmerstraat-Winterrustlaan
15.12 (15.45) Weeresteinstraat-Oosteinderbrug
15.18 (15.51) Weeresteinstraat-Patrimoniumstraat
15.24 (15.57) Weeresteinstraat-Pastoorslaan
15.29 (16.02) Weeresteinstraat-„Treslong"
15.34 (16.07) Hoofdstraat-Van de Endelaan-N.
15.42 (16.15) Hoofdstraat-Raadhuisstraat
15.46 (16.19) Hoofdstraat-Van de Endelaan-Z.
15.50 (16.23) Leidsestraat-„Lapinenburg"
15.56 (16.29) Leidsestraat-Wilsonstraat
16.02 (16.35) Leidsestraat-Hyacinthenlaan
16.07 (16.40) Leidsestraat-Veenenb./Elsbroekbrug
16.15 (16.48) Heereweg-Zwartelaan
16.19 (16.52) Heereweg-Lisserbrug
16.23 (16.56) Heereweg-Oranjelaan
16.29 (17.02) Heereweg-Veldhorststraat
16.33 (17.06) Heereweg-'t Vierkant
16.40 (17.13) Heereweg-Vuursteeglaan
16.43 (17.16) Heereweg-Jannetjesbrug
16.51 (17.24) Heereweg-Stalenbrug
17.00 (17.33) Heereweg-Engelenbrug
17.07 (17.40) Heereweg-Beekbrug
17.12 (17.45) Heereweg-Derde Poellaan
17.15 (17.48) Hoofdstraat-kruising Prov. weg 3
17.22 (17.55) Hoofdstraat-Ver .gebouw N.H. Gem.
17.25 (17.58) Hoofdstraat-Wilhelminalaan
17.31 (18.04) Hoofdstraat-Oude Postbrug
17.35 (18.08) Hoofdstraat-huize „Sassem"
17.40 (18.13) Hoofdstraat-villa „Bakara"
17.46 (18.19) Rijksstraatweg-Warmonderdam
17.51 (18.24) Rijksstraatweg-„De Uiver"
17.56 (18.29) Rijksstraatweg-eindpunt
De vetgezette tijden geven aan wanneer de kop van de stoet het er achter
vermelde punt passeert. De tijden tussen haakjes geven aan wanneer de
staart van de stoet passeert.
Bennebroek
Bennebroek
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Hillegom
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Lisse
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Sassenheim
Trein gesaboteerd
in India: 23 doden
Tengevolge van het ontsporen van een
passagierstrein bij Siligoeri in West-
Bengalen (India) zijn woensdag 23 men
sen om het leven gekomen en 77 ge
wond.
Naar de Indiase - minister voor de
Spoorwegen in het parlement in Nieuw-
Delhi meedeelde, vermoedt men dat er
sabotage in het spel is.
Spoedig proef met
onbemande Mercury
Het Amerikaanse nationale bureau
voor lucht- en ruimtevaart, de Nasa,
heeft bekendgemaakt dat in het komen
de weekeinde een nieuwe proef zal wor
den genomen met een Mercury-capsule,
waarin later bij een eventuele bemande
ruimtevlucht een man zal plaats nemen.
De capsule zal van Wallops Island in
Virginia worden gelanceerd om een hoog
te van slechts 15.000 meter te bereiken.
Het voornaamste doel is vast te stellen
of alle veiligheidsapparaten voor een
bemande vlucht perfect functioneren.
Als de proef slaagt zal een astronaut
binnen een of twee weken van Cape
Canaveral een vlucht maken tot een
hoogte van circa 300 km en een afstand
van ruim 500 km over de Atlantische
oceaan afleggen.
De aanstaande proef, die "Little Joe
De a.s. proef, die Little Joe VII wordt
genoemd, is een herhaling van de op 18
maart genomen proef, die slechts ge
deeltelijk slaagde omdat de capsule zich
te vlug van de raket losmaakte.
Frankrijk gaat met
kernproeven voort
De Franse minister van Defensie,
Pierre Messmer, heeft gisteren op een
bijeenkomst van de Brits-Amerikaanse
persvereniging te Parijs verklaard, dat
Frankrijk kernproeven zal blijven doen
zolang dit nodig is voor zijn kernbe
wapening.
Messmer zei voorts dat Frankrijk de
diensttijd zal trachten te verkorten als
de strijd in Algerije ten einde is. Frank
rijk zal dan, als zijn verplichtingen dit
tenminste toelaten, een aantal eenheden
ter beschikking van de NAVO stellen.
KINDEREN AAN GROOT
GEVAAR ONTSNAPT
(Van onze correspondent)
Oplettendheid van een treinbestuur
der op het traject Venlo-Kaldenkirchen
heeft gistermiddag een ernstig onge
luk voorkomen.
De bestuurder van de trein van Kal-
denkirchen naar Venlo zag plotseling
voor hem op de spoorbaan een aantal
kinderen lopen. De kinderen hadden de
naderende trein niet opgemerkt. Door
snel handelen kon de machinist het
treinstel tijdig tot stilstand brengen.
De kinderen gingen echter gewoon
door met hun spel en moesten door de
treinbestuurder er op attent worden ge
maakt, dat ze zich aan grote gevaren
blootstelden. De 8 kinderen, waarvan
het jongste 2 Vz jaar is, hadden in een
beek naast de spoorbaan visjes gevan
gen en wandelden daarna over de spoor
baan naar huis.
De politie is door de Ned. Spoorwe
gen van het vooval op de hoogte ge
steld met het verzoek, toezicht te wil
len houden op deze gemakkelijk voor het
publiek toegankelijke spoorbaan.
Uit Het Leidsch Dagblad van i
21 april 1861;
Het regiment rijdende artille
rie, onder kommando van den
kolonel van Wickevoort Crom-
melin, zal Maandag den 29sten
dezer deze stad verlaten en wel 1
de staf en twee kompagniën 1
van gemeld corps, welke zich J
naar Arnhem, alwaar het in
garnizoen zal blijven, begeven.
Berigten uit Noord-Amerika
luiden hoogst ongunstig. De oor
log tusschen het Noorden en het
Zuiden zag men binnen weinige
dagen tegemoet. Het fort Sum
ter is door den generaal Beauri-
gard opgeëischt, die niet langer
dan 48 uren wil wachten en als
dan tot een bombardement zou
overgaan.