Aziaten, Afrikanen en Zuidamerikanen studeren op universiteit P. Loemoemba rnosterUff „Speakers corner" in Lonclens Hyde Park raakt in de verdrukking c ZATERDAG 15 APRIL WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4 HOE WERKT HET? Moskou's on-marxistische academie Evolutie in methodiek van rode propaganda in slag om neutrale onderontwikkelde landen Plannen voor een ondergrondse parkeerplaats voor 2000 auto's Grote mate van vrijheid De studie is uiteraard vry, evenals medische verzorging, sport, recreatie, wonen in kamers voor 2, 3 of 4 stu denten) en één reis heen en terug tus sen thuisland en Moskou. Daarboven krijgen de studenten een stipendium van t. 350 per maand, waarvan ztf eten en uitgaan bekostigen, alsmede één uitkering van f. 1200 voor het ko pen van kleren. Zij eten in studenten-cafetaria's waar speciale aandacht wordt besteed aan hun nationale gerechten. De chef kok van de universiteit kwam van de Russische ambassade in Nieuw Delhi, de studenten kunnen hem desgewenst komen helpen bij het klaarmaken van hun eigen specialiteiten, die op de na tionale feestdagen worden geserveerd. De studenten hebben trouwens hun nationale verenigingen die het heim wee moeten beperken, want de mees ten zijn financieel niet in staat zich 'n verlof thuis te permitteren en een on afgebroken verblijf van 5 of 6 Jaar in Moskou, vooral in de ijzige winters, valt niet mee voor de Venezolaan, de Ceylonees of de Keniaan, voor wie de bontmuts maar een pover surrogaat voor de zon van thuis is. Het is inmiddels lastig vast te stel len hoe zwaar het langdurig verblijf in een totaal andere wereld de stu denten valt. Rapporten uit Westelijke bron zeggen, dat de stemming er slecht is, dat de studenten zich vervelen, dat zij zich bewaakt en afgescheiden voe len. Het is waar dat een aantal Afri kaanse studenten, onder wie enkele Ni- gerianen, op de Lomonossow-universi- teit in Moskou niet hebben kunnen aarden. Van Russische kant wordt de slechte stemming ontkend. Géén ontevreden geluiden „De studenten amuseren zien hier best", zegt M. Uglow, public relations officer van de universiteit en daarmee officieel de eerste vertegenwoordiger van dit versierders-gilde in de Sow- jet-Unie: „Ze gaan net zoveel uit als zij willen. Zij hebben bijna allemaal Russische vriendinnetjes, geven feest jes, dansen, krijgen meer uitnodigin gen dan zij aankunnen. Zij brengen hun vakanties door by de families van Russische studenten, of in rusthui zen van de vakbonden, zij reizen door de hele Sowjet-Unie". Wat zeggen de studenten zelf? Ik kan het eenzijdig (goed of slecht, naar keuze) getroffen hebben. Een uit bundige Nigeriaan zei: „Ik geniet hier van ieder moment. Hier heerst werke lijke Internationale broederschap. Of liever gezegd broeder- en zusterschap, want er is hier geen rassenscheiding en we hebben allemaal Russische vrien dinnen Thuis denken de mensen, dat Moskou één grote gevangenis is, maar dat is niet waar". Een bedaarde Ceylonees zei: „Ik ben hier wel tevreden. Politiek? Ik heb er echt geen tijd voor, véél te druk men mijn studie". Een een Ve nezolaan: „Zo is het inderdaad. Nu Ja, Moskou is geen dolle stad, maar we hebben hier toch maar een uit gelezen kans om ons op een nuttige carrière voor te bereiden. En daar moe ten we die vijf jaar dan maar voor over hebben". Het lijkt voorshands verstandig niet teveel gewicht te hechten aan de be richten over de gemelijke stemming. Het samenbrengen van een aantal vreemde studenten in een ander land vooral in een zo ander land als de Sowjet-Unie gaat uiteraard niet zonder haken en ogen. Het is voor het Westen nutteloos en gevaarlijk om over zulke initiatie ven te smalen. Vooral nu de hulp aan de slag om de onderontwikkelde gebieden door Kennedy's regering in een nieuwe fase wordt gebracht, lijkt het nuttig om de Moskouse vriend schapsuniversiteit onbevooroordeeld op haar praktische en propagandistische waarde te schatten. Gewijzigde methodiek De praktische kanten zijn duide lijk. Men helpt de onderontwikkelde landen bij het vormen van een eigen technische en intellectuele elite en men doet dat op een universiteit die spe ciaal op him behoeften is afgestemd. De universiteit wijst ook op een evo lutie in de methodiek van de Sow- jetrussiche propaganda. In plaats van de studenten te on derwerpen aan directe politieke vor ming, die gemakkelijk afstotend kan werken, in plaats van communisten te kweken, gaat men veel subtieler te werk. Men laat jongelui op een ont vankelijke leeftijd de voordelige kan ten van de Sowjetrussische maatschap pij zien, zonder hen iets op te drin gen. Men versterkt de solidariteit der „have nots" en doet zich voor als hun belangeloze helper en vriend. Men vormt een Russisch sprekende intel- ligentia, die morgen op hoge posten zal zitten en die alles bjj elkaar met een zekere welwillendheid en dank baarheid aan haar studiejaren in Mos kou terug zal denken. (Van onze reisreda Op de Piati Domskoje, in Moskou's buiten wijken, staat een oud gebouw, dat te denken geeft. Een jaar geleden was het een militaire academie, nu heet het „vriendschapsuniversiteit Patrice Loemoemba". Vroeger vormde men er officieren voor het rode leger, vandaag leidt men er Aziaten, Afrikanen en Zuidamerikanen op voor ingenieur, arts, econo- noom, landbouwkundige, chemicus of fysicus. Het nieuwe onderwijsinstituut is een produkt van de W. L. Brugsma) levendige geest van Nikita Chroesjtsjow, die tijdens een bezoek aan Indonesië vorig jaar het idee ineens uit zijn mouw schudde. Twee maanden later publiceerde Moskou de voorwaarden van toelating. Men kreeg 43.000 aanvragen uit Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Op 1 oktober 1960 startte men in het inderhaast opnieuw ingerichte gebouw met 608 studenten uit 63 landen. Over drie jaar zal een nieuw en volledig modern geoutilleerd gebouw klaar zijn. Over vijf jaar zal het aantal studenten van 600 tot 4000 gegroeid zijn. Een gebouw, dat te denken geeft.... Niemand zal geloven, dat het opgeven Machtige propagandisten voor de van één militaire academie de eenzijdige ontwapening van de Sowjet-Unie inleidt. Sowjetrussische wetenschap: op de Maar de symboliek is nadrukkelijk: van officierschool naar vormingscentrum vroegere permanente landbouw- voor de onderontwikkelde landen, van koude oorlog naar „vreedzame coëxisten- tentoonstelling in Moskou, die nu tie" en dat onder de leuze „droezjba", vriendschap met alle volken. 00fc industriële en wetenschappe ls het ook een vormingscentrum voor agitators en propagandisten? Hoewel de Ujke afdelingen omvat, trekken universitaire opleiding er gelijkwaardig is aan die van de andere Russische modellen van de spoetniks een universiteiten, duurt xil één of anderhalf jaar korter. Er wordt namelijk géén nimmer eindigende stroom bezoe- leninisme-marxisme, geen marxistische filosofie, geen geschiedenis van de kers uit binnen- en buitenland. communistische partij in de Sowjet-Unie gedoceerd. Politieke vorming is er nihil De politieke vorming aan deze uni versiteit in nihil, de politieke actie be perkt zich tot anti-imperialisme en an- ti-kolonialisme. Dat is er dan ook he vig. Een week na de moord op de Kon golese leider waartegen de studenten massale protestdemonstraties hielden, kreeg de vriendschapsuniversiteit haar definitieve naam: „droeziba-universi- teit Patrice Loemomeba". Een blik op het academisch roos ter leert wie men hier vormt en hoe. Er zijn geen studenten uit de socialis tische landen, behalve 60 uit de 15 republieken van de Sowjet-Unie zelf, kennelijk hier geplaatst om beschul digingen van „apartheid" te voorko men. Die zestig leren in hun acade misch jaar een vreemde taal. terwijl de 600 Aziaten, Afrikanen en Zuid- Amerikanen gedurende 32 u. per week met de allermodernste hulpmiddelen Russisch leren, de voertaal voor de colleges die in het tweede academische jaar beginnen. Ze kunnen kiezen uit zes faculteiten, de technische, die werk tuigkundige, bouwkundige en mijn-in genieurs aflevert, medicijnen (artsen en apothekers), landbouw, een facul teit voor fysica, mathematica, chemie en biologie, één voor economie en in ternationaal recht, één voor geschiede nis en Russische filologie. De studieduur in de faculteiten be draagt 4 tot 5 jaar. In het eerste academische jaar worden ook aanvul lende cursussen gegeven in wiskun de, biologie, natuurkunde en technisch tekenen. Aangezien de universiteit pas 1 ok tober 1960 zijn poorten opende, zijn alle studenten nog in dit voorberei dende eerste jaar. Pas in de komende herfst komen de faculteiten zelf op stoot. Naast hoogleraren uit de Sov jet-Unie zullen ook gast-docenten uit de landen van herkomst der studen ten colleges komen geven. Zo snijdt het mes van twee kanten. Mondelinge „rubriek ingezonden stukken" Wie Londen kent, kent ook de openlucht-redenaars, die zich zon dags naar de hoek van Hyde Park tegenover Marble Arch begeven, daar hun spreekgestoelte opzetten en de menigte onderhouden over alle mogelijke onderwerpen, poli tieke of godsdienstige. Hoe fel hun uitlatingen ook mogen zijn, de twee of drie politieagenten, die een oogje in het zeil houden, grijpen vrijwel nooit in. De Britten zijn trots op hun vrije woord en dulden daarop geen inbreuk. Nu wordt echter de rijweg op die plaats verbreed en bovendien is de Londense overheid voorne mens om de gehele hoek van het park af te graven, zodat er een ondergrondse parkeerplaats voor tweeduizend auto's zal kunnen ko- em. Dat geeft voor de redenaars van „Speakers Corner" wel enige moeilijk heden en sommigen van hen hebben reeds de wijk genomen naar het plein tje, dat voor de grimmige Tower ligt. Op weekdagen kan men daar tijdens het lunchuur steeds meer sprekers vin den en zij tellen zowel bankbedienden als havenarbeiders onder hun gehoor. Deze openbare bijeenkomsten, die nooit georganisserd worden en altijd zo maar spontaan ontstaan, hebben doorgaans twee „vleugels", een voor de politieke redenaars en een voor de genen, die de beginselen van een of andere godsdienstige groep aan de man willen brengen. Er loopt tussen beide groepen altijd een denkbeeldige grenslijn en wrijving ontstaat alleen, wanneer een godsdienstige „voorgan ger" zijn gehoor zo enthousiast mee krijgt bij het zingen van een psalm, dat hij zijn „politieke" buurman daar mee overstemt. Naast deze twee groe pen zijn er dan de grappenmakers en de filosofen. De toehoorders wandelen bedaard van de een naar de ander om zichzelf zodoende wat afwisseling te bezorgen. De „presidenten" van par tijen, waarvan niemand ooit gehoord heeft, geven hun inzichten te kennen over de crisis in Kongo, de ruimte vaart en de geboortebeperking, terwijl andere sprekers een campagne staan te voeren voor het Britse imperium tegen de apartheid, voor een topcon ferentie of tegen Duitse militaire ba ses in Groot-Brittannië. Niet elke spreker blijft echter by zyn gekozen onderwerp. Onlangs begon er een een betoog over het „schandaal" van Ame rikaanse raketbasis in Schotland, maar hy eindigde met een uiteenzet ting over spiritisme. Soms ontstaan er heftige debatten onder omstanders, zelfs zo heftig, dat zy daarby het be staan van de redenaar zelf vergeten! Buitenlanders, die niet beter weten, of de Britten zyn uiterst flegmatieke, gereserveerde mensen, begrypen er doorgaans niets van. Dat bleek ook uit de grote ogen, die een Amerikaanse toerist opzette, toen een paar studen ten uit Oxford hem een paar raket bases op het eiland Wight aanbood in ruil voor Amerikaanse politieke steun by het streven van Wight om „vry" van Engeland te raken. Even opmerkelyk is de kalmte, waarmee de politie al dit gebabbel als volkomen vanzelfsprekend toelaat en zelfs beschermt. Wie het zou wagen dergelijke byeenkomsten op de een of andere wijze te verstoren, zou het van een „bobby" vriendelyk verzoek te ho ren krijgen, of hjj met de meeste spoed het terrein wil verlaten of ten minste zyn storingsaetie wil staken. De Britten zyn vaak grote psychologen. Zij hebben begrepen, dat het een ver standige maatregel is willekeurige mensen in de gelegenheid te stellen hun gedachten tot uiting te brengen, of ze helder zijn of verward „Speakers corner" in Hyde Park, dat is zo zou men kunnen zeggen een soort mondelinge rubriek-van-in- gezonden-stukken. Wie wat „op zijn lever" heeft en daaraan beslist uiting wil geven, kan terecht in deze „hoek"! Bijdepaternosterlift is een aantal kooien verbon den aan een voortdurend bewegende ketting zonder eind, welke boven en onder over grote wielen loopt die tevens voor de aandrijving dienen. De kooien zijn vrij opgehangen tussen de ket ting, zodat ze bij de keer punten rechtstandig blijven enniet„overdekop gaan" KETTINGTRANSPORTEUR De paternosterlift Is eigenlijk geen lift, maar een ketting- transporteur voor het vervoer van personen of goederen. Bij een lift beweegt een kool door dooreen liftkoker open neer en stopt voor het in-en uitlaten van passagiers. TECH-V.DIJKl De kooien bewegen met een gelijkmatige snelheid, In de ene liftkoker naar boven en in de andere naar beneden. De snelheid van de lift Is laag, zodat men bi passeren van een verdieping irv-cf uit kan stappen (of laden en lossen). laadbak laadbak Zolder met liftmecha- nlsme (personenvervoer) motor* Bij personenvervoer zijnde wielen ten opzichte van elkaar verschoven en de kettingen aan de overlig gende hoekpunten verbon den. Voor goederenvervoer liggen de wielen tegena/er- elkaar en loopt de ketting langs het midden van het laadvlak. ke'.tir.gl Wie niet op de goede ver dieping is uitgestapt.kan rustig blijven staan en mee gaan tot de kooi weer terug komt na het keren inde kelder of op de zolder- lossen liftkoker loden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 22