SCHEEPSDRAMA BIJ BAHREIN:
189 VERMISTEN VAN DE ..DAK A"
Minister Luns spreekt
vandaag met Kennedy
ÜW0MM4
Gizenga: Kasavoeboe
geen staatshoofd meer
WEERBERICHT
Smeulend wrak aanvankelijk op
sleeptouw9 maar later gezonken
Morgen begint
proces tegen
Eichmann
Nieuw-Guinea het voornaamste
onderwerp van het onderhoud
HUISVADERS VERGOKTEN HUN LOON....
Hebt u het tot nadenken stemmende I Het
artikel over de epidemie der I stond
gokautomaten gemist? Jammer! I in
Vuurgevecht tussen Etliiopiërs
en „huurlingen" van Tsjombe
(§ud
teams
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 10 APRIL 1961
No. 30325
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 750 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
In de nacht van vrijdag op zaterdag is brand uitgebroken aan boord
van het 5.000 ton metende Britse schip „Dara" in de Perzische Golf.
Het vuur nam al spoedig een zodanige omvang aan, dat de „Dara",
eigendom van de British India Steamship Company, in korte tijd ver
anderd was in een smeulend wrak. Ofschool een fregat van de Britse
Marine er aanvankelijk in slaagde de „Dara" geladen met hout en
dadels achterstevoren naar Bahrein te slepen, meldde het Franse
persbureau AFP hedenochtend uit Londen, dat het geteisterde schip
was gezonken. Van de 753 opvarenden (onder wie een bemanning van
110, met inbegrip van negentien Europese scheepsofficieren) worden er
189 vermist. De overigen zijn door tal van schepen, die te hulp waren
gesneld, aan boord genomen.
In paniek sprongen
velen in kokende zee
Over de oorzaak van de ramp lopen de
meningen uiteen. Een woordvoerder van
de rederij deelde mee. dat de „Dara" met
de kop op de wind in een storm ter
hoogte van de havenplaats Dubai in de
Perzische Golf lag, toen er zich een aan
varing voordeed, gevolgd door brand en
een aantal explosies. De reddingboten
werden gestreken op de hoge golven.
Honderden passagiers, voor het meren
deel Arabieren en Pakistani, sprongen
echter in zee inplaats van op de red
dingboten te wachten.
De werktuigkundige Ramsey Birrell,
die enige uren in het water heeft gele
gen alvorens te worden opgepikt, ver
klaarde, dat er zich, terwijl hjj oft wacht
stond, tussendeks een hevige ontploffing
had voorgedaan. Daarna gingen de lich
ten uit en werd de noodverlichting ont
stoken. Vele reddingboten waren over
bezet. Een ervan zonk onmiddellijk en
een andere sloeg om. Het schip stond na
de explosie binnen twintig minuten in
lichter laaie, aldus de werktuigkundige.
In Bahrein heeft een passagier, mevr.
Nykerk, echtgenote van de arts van de
Amerikaanse missie in Bahrein, het vol
gende over de schipbreuk verteld.
„Vrijdagavond had de „Dara" op de rede
van Dubai, waar verscheidene schepen
voor anker lagen, een kleine aanvaring
gehad. Het schip voer niettemin uit.
Later op de avond, toen de meeste pas
sagiers al in bed lagen, hoorde ik een
ontploffing. Ik dacht eerst aan een
Nummer vijftig:
DISCOVERER XXIII
[N BAAN OM AARDE
Poging tot terugkeer
instrumentencopsule
Zaterdag is van de Amerikaanse
raketbasis Vandenberg de kunst
maan Discoverer XXIII gelanceerd
en in een baan om" de aarde ge
bracht. Het ligt in de bedoeling, de
instrumentencapsule van 136 kg,
die zich bevindt in de tweede trap
TIJDELIJK REGEN
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Half tot zwaar bewolkt met
tijdelijk regen. Zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtingen. Lagere
middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
11 APRIL
Zon op: 5.54 uur; onder: 19.30 uur.
Maan op: 4.23 uur; onder: 14.49 uur.
Hoogwater te Katwijk te 12.19 uur.
Laagwater te 7.32 en 20.29 uur.
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
nieuwe aanvaring, maar al gauw hoorde
ik „brand" roepen. Op het dek en in de
gangen was het een gedrang van passa
giers. die niet wisten wat zij moesten
beginnen. Het vuur breidde zich met
grote snelheid uit. Er werd bevel gegeven,
het schip te verlaten. Met grote moeite
werd een sloep gestreken. Niemand durf
de aanvankelijk de touwladder af, die te
kort was en dicht bij de vlammen hing.
Mijn man zei me de touwladder af te
gaan om een voorbeeld te geven. Vele
passagiers waren volkomen hun hoofd
kwijt, liepen in alle richtingen en spron
gen tenslotte gillend over boord. Er was
geen andere verlichting dan het schijn
sel van de vlammen. Overal heerste de
grootste verwarring. Men heeft mijn
man en mij tenslotte in een boot getrok
ken. Anderhalf uur later werden wy
opgepikt".
Verscheidene overlevenden hebben
verteld, dat drenkelingen met haaien te
kampen hadden.
Een luchtfoto van het geblakerde
Britse schip „Dara", op het mo
ment, dat de kapitein (zie pijl op
het achterschipvoor de tweede
maal van boord werd gehaald.
Slachter stak soldaat
met mes in de borst
Om een rijksdaalder
(Van onze correspondent)
In de Jonker Fransstraat te Rotter
dam is gisteravond een militair, de 20-
jarige M. C. Koppers uit de Driebergen
straat, door een varkensslachter met
een slagersmes gestoken. De militair
wandelde door de straat, toen een 20-
jarige varkensslachter, die hij kende,
naast hem kwam lopen. Er werd wat
gepraat totdat de man om een rijks
daalder vroeg. Koppers weigerde het ge
vraagde geld te geven. Na er nogmaals
om te hebben gevraagd, welke vraag
met krachttermen vergezeld ging, greep
de varkensslachter plotseling een mes
uit zijn zak en stak er de militair mee
in de borst. De GG en GD werd ge
waarschuwd, die hem naar het zieken
huis bracht, waar bleek dat het met de
verwonding nogal meeviel. De gestoke-
ne had een duidelijk signalement van
de dader kunnen geven. In de loop van
de avond reed een brigadier van politie
in een surveillancewagen op het Goud-
seplein, toen er pardoes een jongeman
voor de wagen overstak.
„Kom eens even hier", riep de politie
man.
„Heb ik hem geraakt?" vroeg de
jongeman.
De brigadier wist genoeg. Het was de
varkensslachter. Deze is opgesloten in
het politiebureau aan de Boezemsingel.
Indien Adolf Eichmann schuldig is
aan het organiseren van de moord op
zes miljoen Joden, dan zal hij al een
deel van zjjn straf ondergaan gedurende
de ontelbare uren dat hij in de rechts
zaal vertoeft.
Hü zal de eenzaamste man in de
wereld zijn wanneer hij_ morgenochtend
om negen uur ter verantwoording zal
worden geroepen. Niemand zal met hem
spreken tenzij hij een vraag stelt. En
dan nog kan hij niet zeker zijn van
een antwoord.
De rechtszaal, een ontspanningsge
bouw, is zondag opengesteld voor de
pers. In Jeruzalem vertoeven verslagge
vers uit alle delen der wereld, maar geen
van hen kan zich veiligheidsmaatrege
len herinneren die zo strikt zyn. Zelfs
niet zij die het proces van Neurenberg
bijwoonden. Israël is vastbesloten Eich
mann in leven te houden totdat het
recht zijn loop zal hebben gehad.
0 Slot op pag. 2
Minister Cals van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen opende
zaterdag in Nijmegen een nieuwe
schouwburg. De minister onder
hield zich geruime tijd met de ac
trice Rika Hopper.
De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, is gisteren uit New York in Washington aangekomen. Hij zal
vandaag met president Kennedy besprekingen voeren.
Een woordvoerder van het Witte Huis verklaarde, dat zij voor
namelijk zullen spreken over het besluit van de Amerikaanse regering
om geen vertegenwoordiger te sturen naar de plechtige installatie van
de Nieuw-Guinearaad.
Foy Kohier, Amerikaans onderminister van Buitenlandse Zaken,
speciaal belast met de behandeling van Europese zaken en John Rice,
Amerikaans ambassadeur in Nederland, zullen bij dit onderhoud aan
wezig zijn.
Minister Luns zal ook een samenkomst hebben met de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, alvorens woensdag naar
New York terug te keren.
„Geringschatting"
Minister Luns zou zeer verbaasd zjjn
geweest over het besluit, dat genomen
zou zjjn onder druk van Indonesië.
„De Nederlanders", zo zei men te
Washington, „zijn diep getroffen door
de „geringsschattlng" die Washington
heeft getoond tegenover een trouwe en
en oude bondgenoot. Amerikaanse func
tionarissen in Washington hebben ver
klaard dat het besluit om geen vertegen
woordiger naar Nieuw-Guinea te sturen
weer duidelijk aantoont dat de V.S. zich
niet willen mengen in een geschil, dat
gemakkelijk heftigere vormen kan aan
nemen door een of ander teken van
Amerikaanse steun aan een van beide
partijen. Deze functionarissen zeiden dat
het geschil niettemin een ernstig vraag
stuk blijft.
„Vroeger", zo merkte men op, heeft
Indonesië met geweld gedreigd, maar
in het afgelopen jaar heeft president
Soekarno duidelijk verklaard dat hij
slechts „vreedzame middelen" zal ge
bruiken. Een functionaris van het mi
nisterie in Buitenlandse Zaken voegde
hier aan toe: „Wij zullen ons best doen
opdat er een regeling komt, maar wij
zullen dit niet doen langs de weg van
de politieke interventie".
(Advertentie)
UWWjLN
van de lanceerraket van het type
Agena-B, vier dagen na de lan
cering, d.w.z. morgen, van de
draagraket te scheiden en naar de
aarde terug te zenden. Het opvan
gen van de capsule moet geschie
den in de buurt van Hawaii, waar
vliegtuigen met vangnetten zullen
patrouilleren en marine-eenheden
zich op zee zullen bevinden om in
te grijpen wanneer het opvangen in
de lucht niet slaagt.
Tot dusver slaagden de Ameri
kanen er vijfmaal in, een dergelijke
retour-operatie met succes uit te
voeren.
De Discoverer XXIII is de vijf
tigste kunstmaan die in een baan
om de aarde kwam nadat de eerste
Spoetnik op 4 oktober 1957 werd
gelanceerd. Deze mijlpaal heeft ons
aanleiding gegeven tot een elders
in dit blad gepubliceerde beschou
wing, waarin de resultaten van
Amerika en Rusland op het gebied
van kunstmanen tegen elkaar wor
den afgewogen.
Amerika heeft nu 40 kunstmanen
in een baan om de aarde gebracht,
en Rusland 10. Het gewicht van de
Amerikaanse kunstmanen bedroeg
in totaal 21.829,4 kg, dat van de
Russische 38.173.5 kg, dat wil zeg
gen tezamen iets meer dan 60.000
kilogram.
Een woordvoerder van het loe-
moembistische regime in Stanley-
stad, heeft zondag in Cairo gezegd,
dat de politieke machthebber daar,
Antoine Gizenga, president Joseph
Kasavoeboe niet meer beschouwt
als staatshoofd van Kongo. Gizenga
had dit per decreet van 31 maart
aan zijn onderdanen en de buiten
wereld bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerder had Gizenga
zes punten aangevoerd waarop hij zijn
besluit had gebaseerd. Kasavoeboe had
volgens hem de grondwet geschonden,
premier Patrice Loemoemba wederrech
telijk ontslagen, de werkzaamheden van
het parlement opgeschort, deel genomen
aan een staatsgreep door generaal Mo-
boetoe, samengewerkt met de Katangese
afscheidingsbeweging en zich akkoord
verklaard met het denkbeeld van een
Kongolese statenbond op de conferen
tie van Tananarive.
De woordvoerder in Cairo zei dat het
presidentiële gezag van Kongo thans
berustte bij „de wettige regering in
Stanleystad, gepresideerd door Antone
Gizenga",
Gevecht in Kabalo
Het Katangse leger, dat vorige week
een groot offensief heeft ingezet om
noord-Katanga definitief te onderwer
pen aan het gezag van Tsjombe, is
vrijdag zo is pas thans bekend ge
worden in Kabalo in botsing geko
men met Ethiopische VN-troepen.
De loemoembistische militairen had
den bij de nadering van de Katangezen
zich uit dit belangrijke spoorwegcen
trum teruggetrokken. Maar tussen de
Ethiopiërs en de Katangese militairen
kwam het tot een vuurgevecht, toen
de laatsten probeerden het vliegveld
van Kabalo te bezetten. Eén Ethiopiër
zou zijn gedood, terwijl aan beide zijden
enkele soldaten werden gewond.
De VN-troepen namen 32 blanke sol
daten gevangen, twee Belgen en dertig
Zuidafrikanen, huurlingen van Tsjom
be, die later werden vrijgelaten. Thans
zijn het station en het vliegveld nog in
handen van troepen der VN.
De autoriteiten van Katanga hebben
zondag de correspondent van Associated
Press Errol Friedmann het land uitge
wezen in verband met zijn berichtge
ving over de ongeregeldheden van de
laatste weken in Elisabethstad.
Friedmann is zondag per auto naar
Soebandrio geeft Luns
van alles de schuld
Dr. Soebandrio, de Indonesische mi
nister van Buitenlandse Zaken, heeft
volgens „Antara", dat dit zaterdag
aanhaalde uit een officiële verklaring,
minister Luns ervan beschuldigd, de
kwestie over Westelijk Nieuw-Guinea in
gewikkeld te maken.
Volgens Soebandrio „is de kwestie zo
gecompliceerd geworden door het werk-
achter-de-schermen van niemand an
ders dan minister Luns". Alles wat in
de toekomst in West Nieuw-Guinea gaat
gebeuren komt neer op zijn verantwoor
delijkheid, aldus Soebandrio, die hier
aan toevoegde: „Niet alleen heb ik de
invloed van mr. Luns ondervonden,
maar ook Toengkoe Abdoel Rachman
van Malakka weet, dat de bron van al
de verwarring in de kwestie Nieuw-Gui
nea, mr. Luns is".
In een heftige persoonlijke aanval op
mr. Luns verklaarde Soebandrio dat
„het moeilijk zou zijn tot een bevredi
gende oplossing in het geschil om West-
Irian te komen, zolang mr. Luns minis
ter van Buitenlandse Zaken is". Soe
bandrio sprak bij de inwijding van de
Indonesische „vredesmaand", die door
de plaatselijke vredesraad is georgani
seerd om de vrijheidsstrijd van Afri
kaans-Aziatische volken te steunen.
Noord-Rhodesië vertrokken. Naar ver
luidt hebben de autoriteiten van Katan
ga bezwaar gemaakt tegen een bericht
in een Belgisch blad over de ongeregeld
heden waarboven stond, dat president
Tsjombe een „hysterische" rede tot de
bevolking had gehouden. Zij hadden
ook kritiek op een bericht, dat Manono,
in noord-Katanga, door Zuidafrikaan-
troepen was veroverd. Volgens hen
had eenvoudig van Katangese troepen
gesproken moeten worden.
Op de vraag om commentaar op wat
een journalist „de eerste Amerikaanse
stappen heeft genoemd om in het ge
schil tussen Nederland en Indonesië over
Ned. Nieuw-Guinea te bemiddelen", zei
minister Luns, dat aan Nederlandse zij
de niets gedaan is om spanningen op
te wekken. „Elke stap, die Indonesië zou
nopen zijn agressie tegen Nederland te
staken zou welkom zijn".
Minister Luns vertelde de journalis
ten voorts, dat hij behalve de Neder
lands-Indonesische spanning ook de Ne
derlands-Amerikaanse betrekkingen in
zijn besprekingen zal opnemen. Andere
zaken die hij wilde bespreken waren
de versterking van de NAVO en wat
minister Luns noemde het conflict met
de Franse president De Gaulle over
sommige kwesties die de NAVO raken.
Ook de KLM-kwestie zou ter sprake ge
bracht worden.
Engeland tussen twee stoelen
Onder het opschrift „Uitnodiging aan
Soekarno schiet doel voorbij" schrijft de
diplomatieke medewerker van de Sunday
Telegraph dat de Britse regering gevaar
loopt tussen twee stoelen te vallen. De
Nederlanders die bewezen hebben Enge-
lands meest verknochte vrienden en
bondgenoten te zijn, in het „vijande
lijke" Europese economische kamp zijn
in hoge mate verontwaardigd. Aan de
andere kant is Soekarno blijkbaar be
ledigd dat hij slechts gevraagd is voor
een „officieel" bezoek en niet voor een
„staatsbezoek". Hjj heeft tot dusver nog
niet geantwoord op de uitnodiging welke
meer dan een week geleden tot hem
gericht werd. Het is mogelijk dat hjj
deze zal afwijzen.
Volgens de diplomatieke correspon
dent zou Nederland oorspronkelijk de
verzekering hebben ontvangen dat Soe
karno slechts zou worden uitgenodigd
naar Londen te komen omdat hij ook
naar Parijs en Bonn zou gaan. Men
wilde hem nameiyk niet door buiten
sluiting voor het hoofd stoten. Vorige
maand echter werd de Westduitse re
gering ertoe bewogen om de uitnodiging
minstens een jaar uit te stellen. Twee
weken geleden zag ook president De
Gaulle van het voornemen af om Soe
karno uit te nodigen omdat deze een
van de eersten geweest is, die de Al
gerijnse opstandelingen heeft erkend.
Niettemin besloot de Britse regering al
leen verder te gaan. Het argument luid
de dat het belangrijk is om de Indo
nesische sympathie te verwerven als on
derdeel van 'n algemeen plan om de In
vloed van communistisch China in Azië
te beteugelen.
Van Britse officiële zijde is ook het
standpunt verkondigd dat indien Soe
karno naar Londen komt, het wellicht
mogelijk is persoonlijk by hem op ma
tiging aan te dringen wat betreft zyn
op luide wyze verkondigde ambities om
Ned. Nieuw-Guinea te „bevryden". De
Nederlanders waren hieromtrent scep
tisch.
Volgens hen weegt voor Soekarno het
prestige van een Londens bezoek véél
zwaarder dan de gevolgen van enigerlei
onderhandse pogingen om hem op an
dere gedachten te brengen. Mogelijk zal
er nooit gelegenheid zijn om te bewijzen
welke van deze theorieën de juiste is.
Maar een feit is het inmiddels dat er
reeds een deuk veroorzaakt is in de
Brits-Nederlandse betrekkingen.
Uit Het Leidsch Dagblad van
10 april 1861:
Het monument, dat thans
in het hotel der Invalides te Pa
rijs ter eere van Napoleon I is
opgerigt, heeft 15 jaren werks
en bijna 7 millioen gekost.
AdvertentieDe onderge-
teekende haren winkel in para-
pluies enz. haren zoon J. H. M.
Taverne overgedaan hebbende,
bedankt hare geëerde Stadge-
nooten bij dezen voor het ver
trouwen haar gedurende meer
dan 45 jaren zoo ruimschoots te
beurt gevallen.
Wed. P. Goudeau.,
Haarlemmerstraat wijk VI,
no. 414.