de kolibrie is een senoritas voor echte mannen een nieuwe sensationele ontdekking van GKOlKiE Wat Duitsers ook over Eichmanns proces zeggen, het is altijd fout Wij hadden gehoopt 16 jaar na oorlog door verleden met rust gelaten te worden JOEGOSLAVISCHE ATTACHE MOET ALBANIË VERLATEN Vissers namen afscheid van Veere Joegoslavisch witboek over agressie van Albanië Groeiende samenwerking tussen werkgevers en werknemers Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 8 april 1961 Derde blad no. 30324 Gelaten stilzwijgen voor de a frekening (Van onze correspondent in Bonn) Luttele dagen voor het proces begint tegen Adolf Eichmann, de am bassadeur van de schuld van het Derde Rijk, bewaren de Westduitse regering, de pers en de bevolking een opvallend stilzwijgen over deze komende, pijnlijke afrekening in het openbaar. Die stilzwijgendheid is niet van benauwdheid ontbloot. De Bondsregering vreest, dat het oprakelen der massale misdrijven van nazi-Duitsland een nieuwe golf van anti-Duitse gevoelens over de wereld zal doen slaan. Zij ducht ook andere kwade gevolgen: enerzijds onthullingen over haar eigen be smette, hoge en lage ambtenaren die nog zeer talrijk zijn, anderzijds het kladden van hakenkruizen en onteren van synagogen en kerkhoven, door nazi's die zich nog eens even solidair met Eichmann willen verklaren. Treffende reactie Maar de reactie van een jonge Duitser trof mij. Hij zei: „Wat wij Duitsers ook over het proces-Eichmann zeggen, wat wy erook aan doen, het zal altijd fout zijn". En dat is waar. Als de Duit sers zich in toorn jegens Eichmann verzetten, zal het buitenland zeggen: schuld afschuiven. Als zy zich met hem Moeilijke taak De Duitse pers, die door 51 corres pondenten in Jeruzalem vertegenwoor digd zal zijn, wacht kennelijk af. Zjj staat straks voor de moeilijke taak de Duitse bevolking voor te lichten over haar verleden, dat oudere generaties uit hun geheugen verbannen hebben en waarover de jongere generaties, niet in de laatste plaats door het verzuim van die pers, in grote onwetendheid zijn gelaten. Afgezien van een paar goed be doelde vermaningen aan de lezers om vooral het. proces met de grootste be langstelling te volgen, trekken de Duitse kranten het hoofd tussen de schouders, in afwachting van de klappen die er op neer zullen dalen. Heeft de Duitse bevolking werkelijk belangstelling voor het proces? Na een paar dozijnen Duitsers van alle leeftij den en klassen hierover ondervraagd te hebben, heb ik dit particuliere onder zoek der publieke opinie als een hope loze taak opgegeven. Eén grootste ge mene deler kwam er wel uit: „Wij had den gehoopt, nu, 16 jaar na het einde van de oorlog, eindelijk door het ver leden met rust gelaten te worden." Want niet alleen het proces-Eichmann daagt, er is ook weer een nieuwe serie processen wegens oorlogsmisdaden in de Bondsrepubliek zelf op komst. Een ac tieve belangstelling voor het in Jeruza lem weder op te roepen verleden, bestaat er dus niet. Er is ten hoogste de nei ging om nog maar eens berustend ken nis te nemen van de gruwelen, die vader Eichmann, zoon Eichmann, neef Eich mann want men beseft heel goed dat niet één nazi maar geheel nazi- Duitsland terecht staat hebben mis dreven en wat hun slachtoffers ten overstaan van de gehele wereld daarover te zeggen hebben. Uitzondering Eén groep uit de Duitse bevolking maakt op die passieve belangstelling een uitzondering: een deel der na-oorlogse generatie dat op buitenlandse vakanties en uit de buitenlandse pers een vaag vermoeden heeft gekregen wat er in den vaderen tijd geschied is, maar dat thuis en op school ondanks herhaalde navraag er geen opheldering over ge kregen heeft. Voor de vaders van die jongeren breken nu moeilijke weken aan. Maar daar staat tegenover dat een an der deel van de jeugd waarschijnlijk en hopelijk een kleiner uit gekrenkte Duitse trots solidair een lijn trekt met de „door de geallieerde oorlogspropagan da besmeurde" sibbe. En tenslotte is er het aanzienlijke deel dat, op de scooter onderweg naar een danslokaal zegt: „Ja hoor eens, wat hebben wij daar nu mee te maken". Tegen wil en dank Dat de Duitsers tegen wil en dank iets met het proces te maken zullen krijgen, is overigens wel tot de meesten doorgedrongen, zij het dan dat zij hun betrokkenheid minder op het vlak van berouw jegens de Israëli's zien, dan wel op dat van de ongunstige propaganda over Duitsland, waar alles nu juist zo goed ging. Zij leggen in hun commentaren jegens buitenlanders dan ook een merkwaar- j dige omzichtigheid aan de dag, en la- ten bijvoorbeeld zorgvuldig na te gewa gen van de, op zijn vriendelijks gezegd bijzonder zwakke, juridische basis waar op het hele proces gegrond is. Zij hebben ook geleerd dat het een slechte indruk zou maken, alle schuld op Eichmann en zijn handlangers te schuiven. Niet dat zij zonder meer een deel van de schuld op hun schouders nemen; al naar gelang hun intellec tuele vorming spreken zij van „histo rische medeverantwoordelijkheid", of zeggen zij: „Natuurlijk was het afschu welijk wat er met de Joden gebeurd is". En soms is er ook nog een delicate ex- nazi, die zegt: „Wat er met de Joden is voorgevallen, was natuurlijk een gro te fout." Maar in het algemeen heeft men toch de indruk, dat zij al die gebeurtenis sen rangschikken onder her hoofd „Ja, het waren nu eenmaal beroerde jaren". Niets is gemakkelijker voor de buiten lander, dan om toe te geven aan de in Duitsland toch al zo gemakkelijk opko mende mening: „Ze hebben niets ge leerd". solidair verklaren, dat heet het dat zij niets hebben geleerd. In datzelfde dilemma heeft ook de bondsregering zich bevonden, toen zij moest beslissen of zij de verdediging van Eichmann zou bekostigen. Zij deed het niet en werd aangevallen omdat zij zich huichelachtig van Eichmann distantieerde. Had zij wel betaald, dan zou het buitenland gezegd hebben: „Nu sturen ze nog een advocaat om die schoft te verdedigen ook". In zijn zenuwachtigheid liet Bonn zelfs na de enige morele en juridisch juiste uitweg in te slaan: uitlevering van Eichmann vragen om hem in Duits land te berechten. Zeker zou Israël, dat een speciale wetgeving voor Eichmann uit de grond stampte om een zesmiljoen maal ge rechtvaardigde vergelding een kunstma tig rechtskarakter te geven, die uitle vering geweigerd hebben, maar dan had Bonn de advocaat Servatius niet hoeven te betalen, en het zou op een onaantast baar standpunt hebben gestaan. Zo zit er voor Duitsland en vooral voor de jonge generatie in het proces- Eichmann een tragische bijbelse onaf wendbaarheid: de zonde der vaderen De prijs is nog niet afbetaald en er is geen ontkomen aan. Een zich gereclas- seerd wanend land wordt weer met zijn neus op zijn strafregister gedrukt. Een zieke moet de laatste pijnlijke behan deling van zijn genezingsproces doorma ken. Met belangstelling mag men af wachten of hij de tanden op elkaar zal zetten, „au" zal roepen, of zal probe ren er zich aan te onttrekken. Amsterdamse politie heldert misdaad op 's nachts in bioscoop (Van onze Amsterdamse correspondent) In de nacht van maandag op dinsdag zullen ongeveer 600 Amsterdamse politie agenten en rechercheurs zich tot het uiterste inspannen om een misdaad op te helderen. Het is de misdaad, die zal worden geprojecteerd op het doek van een bioscoop aan het Damrak. Met deze gebeurtenis zal de nieuwe film van René Clement. „Plein soleil" (Nederlandse titel „Alleen de zon was getuige") zyn intrede doen in ons land. Tien minuten voor het einde van de film wordt de vertoning stopgezet. De politiemensen krijgen een formulier uit gereikt. Zjj zullen daarop de zaak kun nen beschrijven en een dader aanwijzen. De formulieren worden in de daarop vol gende dagen bestudeerd door een jury onder voorzitterschap van oud-commis saris J. C. Posthuma, voormalig hoofd van de Amsterdamse recherche. De agen ten of rechercheurs die de opsporing op de juiste wijze hebben verricht, worden weliswaar niet bevorderd, maar maken toch kans op een prijs, die beschikbaar is gesteld door het filmverhuurkantoor dat „Plein soleil" in Nederland uitbrengt. Hek Albanese ministerie van Buiten landse Zaken heeft gisteren de Joego slavische zaakgelastigde in Tirana la ten weten, dat de Joegoslavische atta ché Murat Agovic Albanië moet ver laten, omdat hy zich aan spionage zou hebben schuldig gemaakt. Donderdag werd op dezelfde beschul diging een Albanese attaché uit Joego slavië gewezen. WEST-DUITSLAND WIJST RUSSISCH PROTEST AF Het Westduitse ministerie van Defen sie heeft het protest van de Sowjet-Unie tegen de benoeming van generaal Frie- drich tot inspecteur-generaal van de Westduitse strijdkrachten, van de hand gewezen. Een woordvoerder van het mi nisterie herinnerde er aan, dat generaal Förtsch sinds 1958 het doelwit is ge weest van communistische aanvallen. De communisten willen hem, evenals de generaals Speidel en Heusinger, voor stellen als oorlogsmisdadigers. De woorvoerder deelde mede, dat alle officieren vanaf de rang van kolonel alleen na een grondig onderzoek naar hun verleden door een daartoe ingestel de commissie in het leger worden aan genomen. Hausse in komkommers! De komkommeroogst is dit jaar groot. De aanvoeren zijn van betekenis, met als gevolg, dat de prijzen niet zo hoog zijn als verleden jaar. Er werden deze week in Zwijndrecht meer dan 300.000 komkommers aangevoerd. Zweden was de voornaamste afnemer, Duitsland kwam op de tweede plaats. Verder gin gen de komkommers naar Engeland, België, Frankrijk en Zwitserland. Levenslang heen en weer! In een restaurant in Amsterdam noord zijn ten nadele van een auto busonderneming 20.000 rondreisbiljet- ten Amsterdam-Marken-Volendam ge stolen. Tenzij de biljetten worden ge bruikt vertegenwoordigen zij slechts de waarde van papier en drukkosten. Wor den ze gebruikt de dief zou levens lang dagelijks AmsterdamVolendam v.v. kunnen reizen dan is die waarde f 55.000. Maar er wacht een druk watersportseizoen (Van onze correspondent) Terwijl een trieste regen op het stadje Veere neerdaalde, zijn gistermiddag om 1 uur de Veerse en Arnemuidense vissers uit hun thuishaven Veere vertrokken. Een duizendtal bezoekers en Veerenaren was naar de kade gegaan om dit historische moment mee te kunnen maken. Toch had het vertrek door de enorme belangstelling van kran ten-, film- en televisiemensen een beetje de aanblik van een goed opgevoerde operette. Minstens 50 camera-lieden hebben de vissers met hun vrouwen verscheidene malen langs de steile trapjes van de kade naar hun scheepjes op en af laten klimmen. Boven dit alles hing op slechts enkele meters hoogte een marine-helikopter met denderende motoren, om de cineast Bert Haanstra in de gelegenheid te stellen het vertrek van de vloot vanuit de lucht te filmen. Het is juist, zoals de burgemeester van Veere het gisteren nog eens zei: „Wy moeten dit vertrek niet al te somber zien. Per slot van rekening doemt er voor het stadje Veere en zijn midden stand aan de horizon reeds een druk watersportseizoen op." De burgemeester zag dan ook geen enkele reden om de vlag op het ranke stadhuistorentje halfstok te laten hijsen, zoals enkele mensen hadden voorgesteld te doen. De vissersboten waren volge laden met familieleden van de vissers, die deze laatste reis vanuit Veere mee wilden maken. Toen de vloot tussen de enorme 'caissons bij het sluitgat van de dam in het Veersche Gat voer, hing er wel enigszins een sfeer van weemoed. Niemand wuifde enthousiast toen de Wassenaarse zakenman in Londen bestolen De Nederlandse zakenman R. Schoon- heim uit Wassenaar is in Londen besto len. Een dief heeft uit zyn hotelsuite twee bontmantels en juwelen tot een geschatte waarde van 100.000 gulden ge stolen, terwijl de heer en mevrouw Schoonheim in de eetzaal zaten te dine ren. Waarschijnlijk heeft de dief zich met een loper toegang tot de suite van het echtpaar verschaft. Uit de garde robe nam hy twee bontmantels weg en van de toilettafel een aantal juwelen. De heer Schoonheim is directeur van de Rotterdamse Kolen Centrale te Rot- ïrdam. Gisteren passeerde de zes mil joenste bezoeker sinds de opening in 1952 de controle van het minia tuurstadje Madurodam. Het was de dertienjarige Paula Clark uit Broo kings in de Amerikaanse staat South Dakota. De heer G. G. Jun- gerius, directeur van de stichting Madurodam, bood haar enige ge schenken aan. boten voor de laatste maal uit het Veersche Gat voeren, waar in vroeger eeuwen de ryk beladen koopvaarders uit Schotland in- en uitvoeren. Een uur na het vertrek uit Veere kwa men de vissers met hun boten in de nieuwe thuishaven van Coiynsplaat aan. Op de kade werden zij enthousiast ver welkomd door de burgemeester van Co- lijnsplaat, de heer Schuit, die zich be grijpelijk zeer behulpzaam toonde bij het afmeren en die de struise vissersvrou wen, die voor het merendeel de Arne muidense klederdracht nog trouw geble ven zijn, bij het aan land klauteren de helpende hand reikte. De echtgenote van de Commissaris der Koningin in de provincie Zeeland, me vrouw de Casembroot-baronesse van der Feltz, opende op de splinternieuwe kade in Colijnsplaat de ook al gloed nieuwe vis-mijn. Uit de officiële toespraken, die ge houden werden, kon men over het alge meen opmaken, dat de toekomst van de vissers niet zo rooskleurig is. Er is bij de jeugd weinig animo om het vak trouw te blijven. De voorzitter van de Zeeuwse visserijvereniging, de heer Lockefeer, attendeerde er voorzichtig op, dat de vissers in deze haven hoog stens slechts 15 jaar zullen mogen blij ven. Na die tijd zal ook de Oosterschelde afgesloten worden, waardoor Colijns plaat niet meer aan open zee zal liggen. Ook de uitvoering van art. 8 van de Deltawet laat nog op zich wachten, zodat de vissers nog steeds niet weten waar zij aan toe zijn, wat betreft de schadevergoeding. Van de veertig vis sersboten. die in Veere hun thuishaven hadden, hebben er elf deelgenomen aan het officiële vertrek. De andere 29 waren op zee. ARABISCHE OLIEPLANNEN De Arabische economische raad zal volgende week in Bagdad de plannen bespreken voor de oprichting van een Arabische maatschappij voor een olié- buisleiding van een Arabische maat schappij voor olietankschepen. De eerstgenoemde maatschappij zou een kapitaal krijgen van ongeveer 50 miljoen gulden, de andere maatschappij een kapitaal van ongeveer 350 miljoen gulden. Deze kapitalen zouden door de Arabische landen in bepaalde verhou dingen worden bijeengebracht, terwijl ook de bevolking van de deelnemende landen zou kunnen medewerken aan het bijeenbrengen ervan. De Joegoslavische regering heeft gis teren een witboek gepubliceerd waarin Albanië wordt beschuldigd van het voe ren van een vijanddige politiek en het organiseren van ondermijnende activi teit, dit laatste mede in verband met territoriale aanspraken op Joegoslavisch grondgebied. Een regeringswoordvoerder heeft kri tiek geleverd op de behandeling van Joegoslavische diplomaten in Praag en gewaarschuwd dat Joego-Slavië genood zaakt zal zijn overeenkomstige maatre gelen tegen Tsjechoslowaakse diploma ten te nemen. Van 1948 toen Joego-Slavië brak met het Kominform tot september 1960 zijn 675 saboteurs en spionnen uit Alba nië naar Joego-Slavië gesmokkeld, aldus het witboek. Tussen 1957 en eind fe bruari 1961 zijn 115 Albanese agenten veroordeeld. Sinds 1948 hebben Albanese grenswachten twaalf Joegoslavische grenswachten gedood en 22 gewond, en 615 grensincidenten veroorzaakt. ontdek ook: de canyon-dikke bolknak met „platte" bol -20 cent de okapi- kleine bolknak- 17 cent De wet op de P.B.O. iverkt vertragend (Van onze parlementaire redacteur) De in 1950 tot stand gekomen wet op de P.B.O. heeft ten doel, als moderne eis van democratie, een goede samenwerking te organiseren tussen overheid, onder nemers en arbeiders, ten einde daardoor tevens grotere welvaart te bereiken. Na meer dan tien jaar hoort men echter nog steeds de klacht dat de algemene organisatie van het bedrijfsoverleg traag tot stand komt. Langs de wet heen, en onder de wet door, valt echter een groeiende samenwerking te constateren tussen werkgevers en werknemers. De studiecommissie van het Katholiek Verbond van Werkgevers-vakverenigingen is nu in een rapport tot de conclusie gekomen, dat juist het nauwe keurslijf van de wet zelf een voorname oorzaak is van de trage groei van de P.B.O. De commissie, die heeft gewerkt on der voorzitterschap van prof. dr. P. A. J. M. Steenkamp, is van mening dat de ontwikkeling van het maat schappelijk leven uit zich zelf reeds gaat in de richting van een algemeen verbindende bedrijfsorganisatie. Een be paalde vorm van organisatie moet ech ter niet aan het hele bedrijfsleven wor den opgedrongen. Er moeten verschil len mogelijk zijn naar de omstandig heden. In de wet op de PJB.O. moet volgens de commissie de mogelijkheid worden geschapen van een nauwere band tussen de P.B.O.-organisaties. Voor vier grote organisaties, waarin niet iedere groep in het bestuur vertegen woordigd kan zijn, moet overleg worden voorgeschreven met de onder-afdelingen alvorens beslissingen worden genomen. Het aantal ministerfële ver tegenwoordigers in de vergaderingen van de bedrijfsorganisaties moet worden beperkt tot een enkeling. Een zeer interressante suggestie ln het rapport is, dat bij alle P.B.O.-orga nisaties een ledenraad van 80 of 100 leden zou moeten worden ingesteld, die het bestuur ter verantwoording kan roepen, voor de interne democratie zou dit heel belangrijk zijn. De stagnatie van de wettelijke P.B.O. in de industrie, aldus het rapport, zou tenslotte haar oorzaak wel eens kun nen vinden in de omstandigheid dat het kader van de huidige wet voor de or ganisatie van de industrie eigenlijk te nauw is om zich daarin tot een P.B.O. te kunnen ontwikkelen. Dit zou de wenselijkheid kunnen meebrengen een andere, ruimere, of „lichtere" construc tie op te nemen, hierin bestaande, dat een orgaan van samenwerking tussen werkgevers en werknemers, dat in een bepaalde bedrijfstak optreedt, onder be paalde voorwaarden, in de wetten om schreven, formeel als representatief voor die bedrijfstak erkend kan worden en daarbij eventueel bepaalde bevoegdhe den kan krijgen. Dit denkbeeld, dat uitgaat van een sterke aansluiting by dc natuurlyke groei van het bedrijfsle ven, is niet nader uitgewerkt. Het is alleen opgeworpen ter discussie. Het dageljjks bestuur van het K.V.W.V. stemt volledig in met het rap port, dat over het algemeen, met royale erkenning van de bezwaren, de P.B.O. verdedigt als een goede gedachte, die misschien wat te voorbarig in een wet telijk keurslijf is gewrongen, zodat men nu middelen naar voren brengt die de natuurlijke groei zouden kunnen bevor deren. DE MOOISTE TOCHTEN LANGS DE BOLLENVELDEN BES Nieuwe Amerikaanse ambassadeur beëdigd De nieuw benoemde ambassadeur van de V.S. in Nederland, 1e heer John Rice, is gistermorgen te Washing ton beëdigd. Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft verklaard, dat de heer Rice op 27 april naar Neder land zal vertrekken. De beëdiging werd by gewoond door de minister van Buitenlandse Zaken Dean Rusk. Kamiel Huysmans bijna beter De Belgische minister van Staat, Ka miel Huysmans, jarenlang burgemeester van Antwerpen en „grote oude man" van de Belgische Socialistische Party, die byna een maand geleden in zyn huis in Antwerpen een dybeenbreuk opliep, biyft goed vooruit gaan. De operatie welke hy heeft ondergaan is volledig ge slaagd en de doktoren zyn optimistisch wat betreft de genezing van de byna 90- jarige staatsman. Over de uitslag van de jongste Bel gische verkiezingen is Huysmans niet erg te spreken. Aan bezoekers heeft hy verklaard dat naar zijn mening die ver kiezingen niets hebben opgelost. We staan nergens, heeft hy gezegd. En in plaats van zich blind te staren op van daag, zou men er beter aan doen in de toekomst te kyken, anders zal het niet gaan. Huysmans heeft van zyn gedwongen rust gebruik gemaakt om in het zieken huis zyn gedenkschriften te voltooien. tmm ÊTS"5 v,d Aanbevolen s&w bollenstreek routes ---Spoorlijn Eennchhrm -v verkeer t> Parkeerterrein' gWeqen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 5