Kerkdiensten Leiden en omgeving
Josephine Culbertson
Afnemend oorlogsgevaar stimulans
voor ontwikkeling aandelenmarkt
Demonstratie standen
Wereldenergie meer en meer op
de economische expansie gericht
m
9
n'
'és
m
f
m
w
O
D
m
n
fc
OU'
fft
m
m
m
m
m
B
w
m
m
m
B
a m
m
9
m
m w
m
m
m
m
m
s
m
m
m v
E
S3
2
m m
E
ff
to
ZATERDAG 8 APRIL 1961
Zondag 9 april
Leiden Hervormde Gemeente Pie
terskerk: 10 uur ds. P. Kloek; 7 uur'ds J
Groot (De kerk zingt).
Hooglandse Kerk: 10.30 uur da. J de
Vos te Katwijk aan Zee.
Marekerk: 10.30 uur da. I. S Kyne-
7 uur ds. J. H. de Vree te Hoogmade.
Oosterkerk: 10 uur ds. J. Groot
Bethlehemkerk: 10 uur dr. K. E H
Oppenheimer.
Maranathakerk: 8 uur ds. H. J. v Ach
terberg. i
Bevrijdingskerk: 10.30 uur ds. H. Bouter
Herv. ulo-school Asserstraat: 9 en 10 30
uur ds. D. J. Vossers.
Aula school Marnlxstraat: 10 uur ds
M. Ottevanger.
Ver. van Vrijz. Hervormden (Leidse
Volkshuis)10.30 uur ds. W. J. H. Hubeek
Eglise Wallonne: 10.30 uur ds. Pr le
Cornu. te Utrecht.
Academisch Ziekenhuis: 10 uur de heer
J. Henzen.
Diaconessenhuis: 10.30 uur ds. J. de Wit
Jeugdkerk (aula Gymnasium)10 uur
de heer A. J. v. d. Pompe.
Geref. Kerk. Zulderkerk: 10 uur ds. De
Boer; 5 uur dr. Westerink.
Aula school Tlmorstraat: 10 uur dr. A.
Dondorp te Heemstede: 6 uur ds. Heule.
Kerk Oude Vest: 10 uur dr. Westerink;
5 uur ds. De Boer; 7 uur ds. Maaskant.
Maranathakerk: 10.30 uur ds Heule-
5 uur ds. Maaskant.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat)
9 uur d6. Maaskant; 6 uur dr. A. Don-
dorp.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur leesdlenst
Geref. Kerk (Vrijgemaakt)10 en 5 mu
ds. W. G. de Vries.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur dr.
Velema.
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 uur ds.
N. v .d. zyp te Rotterdam.
Rem. Gemeente: 10.30 uur ds. J. A. van
Nieuwenhuizen te Hilversum.
Evang. Luth. Gemeente: 10.15 uur ds.
C. M. de Vries te Hilversum.
Oud-Kath. Kerk (Zw.singel 50): 9.45
uur Hoogmis; 7 uur Vespers (woensdag
9 uur H. Mis).
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19)
10.30 uur gezongen H. Mis.
Christian Science (Steenschuur 4)
10.30 uur dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middelste-
Sacht 3): 10 uur ds. G. van Mameren te
ïgstgeest; 6 uur dhr. Th. Dlkkes (maan
dag 8 uur JeugdbiJeenkomst: dinsdag 8
uur dhr. Jb. Klein Haneveld te Bode
graven.
Leger des Hells: 10 uur heillgingsdienst.
645 uur Openluchtsamenkomst Gangetje.
7.30 uur Verlossingssamenkomst. Alle
diensten o.l.v. brlg. Semeyn.
Baptistengemeente: 10 en 5 uur dhr. H.
Schouten Jr. (dinsdag 8 uur bijbelbespre
king. vrijdag 8 uur bidstond).
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 en 7
uur ds. E. G. Boesenkool. Geref. Kerk:
10 en 6.30 uur ds. R. Bakker te Rotter
dam. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur
Dienst des Woords.
Alphen aan den Ryn Herv. Gem. Ju-
llanastraat: 9 uur ds. Joh. Stehouwer;
10.30 uur ds. Jac. Vermaas te Veenen-
daal; 6.30 uur ds. P. A. Lefeber. Kapel
Gouwsluls: 10 uur ds. M. Hanemaayer.
Gebouw Jonathan: 6.30 uur ds. M. Hane-
maaijer. Kapel Hooftstraat: 9.30 uur ds.
A. Breure; 6.30 uur ds. A. M. Llndenberg
te Ter Aar. Oud6hoornseweg10 uur ds.
P, Glas te Den Haag. Martha-Stlchting:
10.30 uur de heer W. M. Offerings. Geref.
Kerk, Maranathakerk, Raadhuisstraat: 10
uur ds. K. H. Schuring; 6.30 uur ds. B.
Sllngenberg te Ede. Salvatorikerk, Gril-
pensteinstraat: 10 uur ds. B. Sllngenberg;
6.30 uur ds. K. H. Schuring. Hooftstraat:
10 uur ds. W. Tom; 6.30 uur ds. N. W.
van den Hout te Hazerswoude. Geref.
Kerk (Vrijgemaakt): 10 uur leesdlenst;
5 uur ds. H. Scholte. Chr. Geref. Kerk,
Jeruzalemkerk, Grljpenstelnstraat: 9.30
en 5 urn de eerw. heer J. van Leeuwen
te Scheveningen. Oud-Geref. Gem., Van
Mandersloostraat: 9.30 en 4 uur leesdlenst
Rem. Geref. Gem. Van Mandersloostraat:
7 uur de heer Hulsbos te Sassenhelm.
Evangelisatie IJsbaangebouwL0 uur
Eeredlenst; 6.30 uur de heer P. Niemeyer.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. w. A. S. Laurense; 6 uur dhr. Kruit
hof te Monster. Geref. Gem.: 9.30 en 6
uur leesdlenst.
Bodegraven Herv. Gem.: 10 uur ds.
v. d. Berg te Polsbroek; 6.30 uur ds. C.
v. d. Bosch. (Nieuwerbrug)6.30 uur ds.
Kool te Woerden. Herv. Evang.: 10.30 u.
ds. L. C. Terlaak Poot te Amersfoort;
7 uur ds. G. J. van Embden te Zoeter-
woude Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds
H. Post; te Rynsburfc. (Nieuwerbrug)9.30
en 6.30 uur ds. C. J. Tlssink. Geref Kerk
(Vrijgemaakt): 9.30 en 3 uur ds H
Scholte. Ger. Gem.: 10 en 6 uur lees
dlenst. Luth. Gem.: 9 uur ds. A. Jense.
5iang. Kring: 10 uur Eredienst; 7 uur
<tór. d. Lugthart te Ede.
Boskoop Herv. Gem.: 9 en 10.30 uur
Cs. W. L. Heljmans; 6.30 uur ds. A. de
leeuw. Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur da.
G. Leenen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30
uur ds. P. J. de Bruyn. Geref. Gem.: 9 30
en 6 uur leesdlenst. Ver. Vryz. Herv 10
uur ds. J. B. Schouwink.
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en
u"r ds. Chr. v. d. Leeden. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v d
noot.
Hoogmade Herv. Gem,: 10 uur ds.
J. H. de Vree.
Kaag Herv. Gem.: 10 uur ds. M
dienst™*1' 5 UUf ÖS' steenbe€k (Jeugd-
KatwUk aan den Rijn Herv. Gem.:
uur ds. C. A. van Harten te Delft
'H.D >i 6.46 uur ds. W. A. B. Hagen te
Katwyk aan Zee (Jeugddienst). (Kapel
Nieuwe Duinweg): 9.30 uur vie. J. van
,„,£ruls- Gymnastieklokaal Narclsstr.):
uui.,ds- C- R- H- ter Haar Romeny.
vlootpredikant M.V.K. Valkenburg. Geref.
Oegstgeèst. en 5 UUf J' H' Kapper" 16
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nieuwe
Kerk: 10 uur ds. Tukker; 6 uur ds. Moe
renhout. Oude Kerk: 10 uur ds. J. N. de
Ruiter te Leiden; 6 uur ds. Bouman.
Kapel: 10 en 6 uur ds. Offerings. Groen
van Prlnstererschool10 uur ds. A. M
Llndenburg te Ter-Aar. Aula Nieuwe Be
graafplaats: 10 uur ds. Bouman. Zeehos-
Ptttum: 6.45 uur ds. Nawljn. Geref. eKrk:
9 en 10.30 uur ds. Pyiman; 5 uur ds.
Nawijn. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur
okrPo ,"long- Geref- Kerk (Vrygemaakt)
en 3.15 uur ds. Jac. van Nieuwkoop te
Bcheyenlngen. 10.30 en 5 uur ds. Breen.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur leesdlenst.
leesdlen?temeent6 ln Ned 10 ®n 5 UUr
Koudekerk Herv. Gem.: 10 uur ds.
Koerselman; 7 uur ds. Kalkman te Wad-
ölnxveen (Jeugddienst). Geref. Kerk: 10
en 7 uur ds. G. Melles te Voorst.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur (H.
ds. J. p. Honnef; 6.30 uur dhr. J.
>an den Hoek. Gebouw: 10 uur Jeugd-
*erk (Kerkzaa! Zijlkwartier)10.30 uur
r- J- v d- Hoek. Geref. Kerk: 10 uur
Fossen te Dordrecht: 6.30 uur dr.
noltrop. Kerkzaal9 uur dr. H Hol-
Vr°i?, ^Scheveningen; 5 uur ds. Fossen.
ii$ U Htrv' (gebouw Lindelaan)10.30
da. L. P. a. Mulder-Gramberg.
Leiniulden Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
o'erït G*Jsbers (Bidstond voor het gewas)
S*jef- Kerk: 9.30 en 7 uur ds. H. J.
Koffrle (H. Avondmaal).
T Herv- Gem.: 9 en 10.30 uur
IH. Doop) ds. G. Pettlnga; 7 uur ds. Jac.
SPV°s te Katwyk aan Zee. Geref. Kerk:
r°h*n 5 uur ds. J. D. Koers te Den Haag.
ChrGeref. Kerk: 10 en 4.30 uur ds. D
Blesma Geref. Gemeentp: 10 en 4 uur
VHi?°°p),ds- H- van Gilst. Geref. Kerk
(Vrijgemaakt)10 en 4.30 uur ds. J J
KS». Oud-Geref. Gem.: 9.30 en 3 uur
Sinwr (Woensdag 7 30 uur dhr. J. W.
oiager. te Stavenlsse).
WNwUük0T0p Herv- Gem.: 9.30 uur ds.
te Ai'^t Joog: 6}° uur ds- J- Stehouwer
w Alphen aan den Ryn. Geref. Kerk-
H' 2an „den Ber? Sassen-
3,'30 <™r Is P. D. Kuiper te Sas-
«nlielm. chr. Geref. Kerk: 8.30 uur
Dienst des Woords; 6.30 uur ds. M. S.
Roos te Alphen a. d. Rijn. Rem. Geref.
Gem.: 10 uur ds. J. Breukink.
Nleuwveen Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
Klusener; 11.15 uur de heer Kalis te Bos
koop: 630 uur ds. Van Hoezee te Delft.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. Snel.
Noordwljk-Binnen Herv. Gem.: 10
uur ds. Van Dok; 7 uur H. J. Honders
te Sassenhelm. Geref. Kerk: 9.30 uur ds.
Dekker; 5 uur ds. Dekker (H. A.)
Noordwijk aan Zee Herv. Gem.: 10
uur ds. W. Hoekstra: 5 uur prof. dr. H.
Berkhof te Oegstgeest. Geref. Kerk: 10
uur ds. T. Ferwerda; 5 uur ds. D. Bouma.
(Sole Mlo)10 uur ds. D. Bouma.
Noordwykerhout Herv. Gem.: 10 uur
ds. A. H. Smits.
Oude-Wetering Herv. Gem.: 9 30 uur
ds. A. M. Knottnerus. Geref. Kerk: 9.30
uur ds. A. G. Kornet; 6.30 uur ds. A. P.
Helner te Ter-Aar. Rem. Geref. Gem.:
10.15 uur mej. A. de Jonge.
..In uw inzettingen zal ik mij ver
lustigen. Uw Woord zal ik niet
vergeten". (Psalm 119:16).
Kansel en Avondmaalstafel in
hervormde kerk te Sassenheim.
(Foto Will Elselln)
RUnsaterwoude Herv. Gem.: 10 en
7 uur ds. C. J. Baart. Chr. Geref. Kerk:
9.30 uur (H.A.) en 2.30 uur ds. M. S.
Roos te Alphen a .d. Ryn.
Rijnsburg Herv. Gem.: 10 uur ds.
M. C. Groenewoud; 5 uur ds. A. Makken-
ze te Katwyk a. d. Ryn (Jeugddienst).
(Bethel): 10 uur ds. H. v. Gosliga; 5 uur
ds. M. C. Groenewoud. Geref. Kerk (Petra-
kerk) 9.30 uur ds. v. d. Linde; 5 uur
ds. J. C. Brussaard. em. pred. te Oegst
geest. (Rapenburgkerk)9.30 uur ds. J.
C. Brussaard; 5 uur ds. Byieveld. (Mara
nathakerk) 9.30 uur ds. Bijleveld; 5 uiu-
ds. v. d Linde. Chr. Geref. Kerk: 10 en
Onze bridgerubriek
Bridge vraag van deze week: West
opent 1 schoppen, Noord past. Oost
biedt 4 schoppen. De Zuidspeler
heeft abusieveiyk verstaan dat
Oost slechts „twee schoppen" bood
en Zuid zegt nu „drie harten". Zuid
wordt op zyn vergissing gewezen
en Zuid zegt: „Oh dan pas ik!"
Mag dat of moet Zuid 5 harten
bieden? En wat moet er verder ge
beuren? Antwoord elders op deze
pagina.
Voor talloze bridgers en vooral
voor de ouderen onder hen is dc
naam „Culbertson" een begrip voor
alles, dat met goed bridge spelen te
VELP0N heb ik
in de kast.
Daarmee plak ik
alles vast.
5 uur ds. Kampman. Geref. Kerk (Vry
gemaakt) 10 uur bevestiging kandidaat
J. Douma; 7 uur Intrede ds. Douma.
Ter-Aar Herv. Gem.: 10J0 uur ds.
Godthelp te Rotterdam; 6.30 uur ds. Klu
sener te Delft. Geref. Kerk: 9 uur ds.
Heyner; 2.30 uur ds. Kornet te Oude- en
Nieuwe-Wetering.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. D. Lekkerkerker. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. Langeler. Geref. Kerk (Vry
gemaakt): 10.15 uur ds. R. Brands; 3 uiu-
ds. C. J. Breen te Katwyk.
Voorschoten Herv. Gem.: (In de
Geref. Kerk) 10.30 uur ds. Dykmeester te
Den Haag; 7 uur ds. W. G. Meyerlng.
(Ryndyk)10 uur ds. W. G. Meyerlng.
(Hulp en Heil): 10 uur ds. Kret te Krim
pen aan de Lek. Nleuw-Voordorp: Jeugd-
kapel: 10 uur de heer De Jong. Geref.
Kerk: 9 en 5 uur ds. K. Smit (H.A.).
Geref. Kerk (Vrijgemaakt): 10 en 4.45 u.
ds. A. Koolstra te Rotterdam.
Warmond Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
D. Smlds te Schiedam (Jeueddienst)7
uur ds. H. L. Boonstra.
Wassenaar Herv. Gem.: 10 uur ds. R.
Jacobs te Eerbeek; 7 uur dr. Th. C. Fre-
derikse. (Klevletkerk)9 uur Jeugdkerk!
10.30 uur ds. J. T. Wler6ma. (Deylerhuis)
9 uur Jeugdkerk; 10.15 uur dr. Th. C.
Frederikse. Geref. Kerk (Zyilaan): 10 en
5 uur ds. D. J. Roos te 's-Gravenhage.
Ned. Prot. Bond (Lange Kerkdam): 10.35
uur ds. G. J. W. den Herder (Dg.) Den
Haag. NP B/Rem. Gem./Doopsgez. Gem.
(Johannahuls)10.30 uur ds. O. T. Hyl-
kema (Dg.). Soefibeweging (Wald. Pyr-
montlaan 6): 11 uur universele eredienst.
Herv. Evangelisatie (Dorpshuls)10 uur
J. Matze te Hazerswoude; 5 uur ds. J.
van Rootselaar te Delft. (Ziekenhuizen):
Dorestad: 10 uur, St. Ursulakllnlek: 11
uur ds. Joh. Meynen te Den Haag.
Wouhrugge Herv. Gem-: 9.30 en 6.30
uur ds. G. F. Overgaauw. Geref. Kerk:
9.30 uur ds. A. v. d. Kooy te Woerden;
6.30 uur ds. C. Ch. Griffioen.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9 30 uur
ds. W. Verwey. Geref. Kerk: 9.30 en 7 uur
ds. J. H. A. Bosch te Alphen a. d. Rijn.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur ds.
G. F. Overgaauw te Woubrugge.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 en
6.30 uur ds. C. L. v. d. Broeck. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 uur ds. L. Loosman te
Bodegraven. Rem. Geref. Gem.: geen
dienst.
Weer koerssprongen op Amsterdamse beurs
(Van onze financiële medewerker)
Een aantal factoren blijkt er toe mee te werken dat op de Amsterdamse beurs
de vraag naar aandelen nog altijd het aanbod overtreft en zelfs in die mate, dat
het soms bij biedkoersen blijft. Elke week, elke dag brengt op de aandelenmarkt
nieuwe verrassingen wat de koersontwikkeling betreft en telkens treedt een ander
fonds met een forse sprong uit het gelid.
Als een externe factor moet ongetwijfeld worden genoemd de betrekkelijke rust
op de politieke fronten, althans de verminderde spanningen tussen de twee
mogendheden, die naar de mens gesproken, het lot van de wer*ld in handen heb
ben. Naar mate de hoop mag worden gekoesterd dat internationale politieke ge
schillen op vreedzame wijze kunnen worden opgelost, kan uiteraard de wereld
energie in verschillende opzicht in sterkere mate op de economische vraagstukken
en de bevordering van de materiële welvaart worden samengetrokken, waarbij in
deze tijd immers een groot aantal organisaties aan de volken ten dienste staan.
De wereldenergie heeft zich sinds het einde van de tweede wereldoorlog meer
en meer langs Ijjnen van internationale samenwerking ontwikkeld en de resultaten,
welke zjj voor West-Europa oplevert, treden nog steeds aan de dag. De overtuiging
dat mede daardoor allengs een toenemende mate van conjunctuurbeheersing
mogelijk wordt en in de ontwikkeling van het economisch leven een grotere
stabiliteit kan worden verkregen, betekent voor de aandelenmarkten, die uiteraard
aan de conjunctuurschommelingen onderhevig z\jn, een belang van de eerste orde.
Dat voor de oorlog het aandelenren-
dement doorgaans een paar procent ho
ger lag dan dat van de obligaties vond
zijn motivering immers in het feit dat
in het aandelenrendement een kleiner
of groter deel begrepen was als een com
pensatie voor het conjunctuurresico, dat
aan die aandelen inhaerent was. Wy
zouden niet graag beweren dat zulk een
compensatie thans als overbodig kan
worden beschouwd, maar wel kan wor
den gezegd dat naarmate de kans op
voortduur van de wereldvrede groter
wordt en het groeiproces van de inter-
narionale samenwerking, zomede dat
van concentratie en fusie binnen de
landsgrenzen, voortgaat, het gevaar van
een ineenstorting van aandelenmarkten,
zoals we die vroeger hebben gekend,
kleiner wordt.
Het zou een onverantwoord idealisme
zyn te verwachten dat politieke storin
gen en economische moeilijkheden zich
in de toekomst niet weer zullen voor
doen, het valt niet te ontkennen dat de
huidige constellatie in dat opzicht enig
optimisme wettigt en de aandelenmark
ten aan de meeste beurzen daarvan
de gunstige invloed ondervinden.
Ook ln de V.S. blijkt dit optimisme
veld te winnen. Het persoonlijk contact
tussen de ongekroonde hoofden van
Rusland, Amerika, Frankrijk en West-
Duitsland belooft naar veler mening
meer kans op een vreedzame co-existen-
tle dan het tot voor kort gevoerde di
plomatiek overleg en zal ook aan de
economische ontwikkeling van de V.S.
ten goede komen. Hoewel de tekenen
van een nieuwe economische opleving
tot dusver nog zwak zijn grotere
produktie van staal en automobielen,
toenemende kleinhandelsverkopen
achten vele commentatoren de recessie
reeds als overwonnen. Het eerste kwar
taal zal ongetwijfeld slechtere bedryfs-
cijfers doen zien, in het tweede trimes
ter zal naar veler mening, het econo
misch redres zich sterker accentueren.
De New-Yrokse beurs is daarom een
toonbeeld van sinds lang niet gekende
activiteit, zoals wel blijkt uit de omzet
ten op de aandelenmarkt, die tot 7 mil
jard shares per dag zijn opgelopen.
Het tekent de huidige situatie van on
zekerheid dat deze grote omzetten niet
met een verdere stijging van het koers-
niveau gepaard gaan, maar dat kopers
en verkopers elkaar zo ongeveer in even
wicht houden, hetgeen wU als een gezond
en geruststellend verschijnsel zouden
willen aanmerken.
De Amsterdamse beurs wordt door de
vaste stemming van Wall Street uiter
aard in gunstige zin beinvloed, temeer
omdat zij met een toenemende belang
stelling van buitenlandse kopers ge
paard gaat. Deze belangstelling richt
zich niet alleen en thans zelfs niet in
de eerste plaats op de internationale
fondsen, maar op de aandelen van an
dere grote Nederlandse concerns, welke
soms met sprongen van 25 tot 50 om
hoog gaan. Aandelen van De Bijen
korf. Zwanenberg-Organon, Koninklijk
Zout c.a. kunnen daartoe worden gere
kend. terwijl, wat de Internationale
fondsen betreft, deze week aandelen
Hoogovens met een scherpe koersstij-
gin op de voorgrond traden. Toen wij de
vorige week tien fondsen noemden, die
tot boven 1000 waren gestegen, waren
Hoogovens er nog niet bij, deze week zijn
ze tot boven 1050 opgelopen, waarbij
het gisteren door ons gepubliceerde
jaarverslag zijn schaduwen vooruit
wierp.
De verkoop van zware aandelen naar
het buitenland noopt tot herbelegging,
hetgeen deze week aan de koers van en
kele „achterblijvers", als Vereenigde
Machinefabrieken, Van Gelder Papier
Van Berkel ten goede kwam. Dat men
soms te ver springt hebben aandelen
Algemene Norit doen zien, die eerst in
een paar dagen de brug van 1000 na
men, maar dinsdag tot 930 terugvie
len.
Een en ander gaat ook op de Amster
damse aandelenmarkt gepaard met een
doorgaans levendige handel. Het eerste
kwartaal heeft ln dit opzicht een goed
cijfer behaald. De omzetten op de aan
delenmarkt hebben namelijk f307 mil
joen bedragen tegen f 255 miljoen in die
periode van het vorig Jaar. Ook op de
obligatiemarkt zijn de omzetten groter
geweest (f275 miljoen tegen f220 mil
joen), terwijl ln pandbrieven f26.3 mil
joen tegen f 12,i miljoen in de eerste
drie maanden van 1960 werd verhandeld.
Het is een gelukkig verschijnsel dat
by de grote toevloed van kapitaal vele
ondernemingen tot de uitkering van di
vidend in aandelen overgaan of door de
emissie van nieuwe aandelen kapitaal
tot zich trekken en zo het aandelenma-
teriaal op de beurs vergroten. Ook de
introductie van goede buitenlandse aan
delen zal in deze tyd moeten worden
verruimd om te voorkomen dat te veel
kopers zich op de aandelen van enkele
ondernemingen samentrekken en daar
door koersstijgingen veroorzaken, die,
hoe gunstig de positie van de betrokken
ondernemingen ook moge zyn. het ge
vaar voor teleurstellingen vergroten.
De economische ontwikkeling van ons
land en die van West-Europa kan welis
waar nog altyd moedgevend worden
beschouwd, maar zowel in de verslagen
van vele ondernemingen als uit het
jongste rapport van de EEG-commlssie
kan men lezen dat het tempo van de ex
pansie zich vertraagt en als gevolg van
directe en indirecte loonsverhogingen
de winstmarges bij vele ondernemingen
niet kunnen worden gehandhaafd.
Anderzijds blijkt bijvoorbeeld uit een
mededeling van de AKU dat de revalua
tie niet onbelangrijke verliezen veroor
zaakt en dat aan prijsverlagingen niet
kan worden ontkomen, gelijk thans bU
de Hoogovens en Breedband het geval
ls.
maken heeft. Deze, een paar jaar
geleden overleden merkwaardige
Amerikaan slaagde er in de der
tiger jaren in grote delen van de
westelijke wereld rijp te maken
voor bridge en voor de Culbertson-
opvattingen over bieden en spelen.
Talrijk waren de boeken die door
Culbertson geschreven en verkocht
werden en hij werd een van de
goed gesitueerde mensen in de
Verenigde Staten.
Dat Culbertsons denkbeelden in vele
opzichten achterhaald zijn door betere,
moderne ideeën neemt toch niet weg,
dat zónder deze bridge-profeet het spel
nooit (of eerst véél later) tot zijn hui
dige vorm van boeiend toernooispel zou
hebben kunnen uitgroeien.
Minder bekend is, dat Ely Culbertson
zijn eerste stappen op het bridgepad zet
te na kennismaking met Josephine, zyn
latere vrouw. Zij gaf bridgelessen in New
York en ontmoette daarby Ely Culbert
son, in wie zy alras grote aanleg voor
bridge ontdekte.
In enorm tempo leerde Ely het spel
en met zijn scherpe verstand zag hy di
rect, dat er ongekende mogelykheden
braak lagen. Hy pakte het spel op we-
tenschappelyke manier aan. liet op al
lerlei bridgegebied onderzoekingen door
vermaarde spelers (en door wiskundi
gen) verrichten en ondanks allerlei
concurrentie slaagde hy er omstreeks
1935 in de ongekroonde koning van de
gehele bridgewereld te zyn. Josephine
stond hem daarby trouw terzyde en in
vele belangrijke toernooien speelde zij
met haar echtgenoot samen als regel
met zéér groot succes. Eén spel van de
talloze spellen die van haar bekend zyn,
moge aantonen, welk een groot combi
natievermogen deze vrouw bezat:
Sch.V, 10. 3
Ha. V, 7. 3
Ru. V, 9. 7
Kla. A. H. B. 5
Sch.6, 2 N Sch. A. B. 9. 8.
Ha. H, 9, 5, 2 w n Ha.
Ru. 6. 5. 3, 2 n u
Kla. 7, 4, 2
Ru. A, 8, 4
Z Kla. 10, 9, 8
Sch. H, 5, 4
Ha. A, B. 10, 8
Ru. H, B, 10
Kla. V. 6, 3
Advertentie
TYPEN lLA"sl-
STEN© tergrepen per
minuut)
Kon. Erk. PITMANSCHOOL
Plantsoen 65 Telefoon 26558
Noord had 1 klaveren geopend. Oost
had 1 schoppen geboden en tenslotte
hadden NZ een contract bereikt van 3
SA. Zuid, mevrouw Culbertson, moest
deze 3 SA spelen.
West kwam uit met schoppen 2 en
als eerste goede zet liet Josephine in
Noord de schoppenvrouw spelen; Oost
nam met schoppenaas, maar kon die
kleur nu niet doorspelen zónder een slag
te offeren.
In slag 2 koos Oost daarom harten 6
als naspel had Zuid gesneden, dan
zou West hartenheer gemaakt hebben
en schoppen hebben nagespeeld: Zuid
zou dan kansloos down gegaan zyn.
Josephine echter had een scherpe blik
zy nam direct hartenaas en speelde
in slag 3 de ruitenheer na; Oost weiger
de de slag (nemen had evenmin gehol
pen) doch nu kon de Zuidspeelster een
voudig harten naspelen, waarna zy in
totaal zou kunnen maken één slag in
schoppen één slag in ruiten, 3 slagen ln
harten en 4 slagen in klaveren. Daar
mede was dus 3 SA gewonnen. Ik ken
wel wat heren, die dit spel niet gewon
nen zouden hebben!
H W. FILAPSKI
Antwoord op bridgevraag: Zuid mag
passen, maar zyn partner is dan geheel
van verder bieden uitgesloten: boven
dien mag de tegenpartij de uitkomst in
harten verbieden. Zuid mag ook 5 har
ten bieden ln welk geval er géén straf
is.
Tenslotte mag Zuid ook enig ander
bod doen, waarna zyn partner echter
weer geheel van verder bieden uitgeslo
ten blyft en de tegenstanders bepaalde
rechten krygen als Noord moet uitko
men. Voor volledige behandeling zie
„Spelregels voor wedstrydbridge" uitg.
Ned. Bridgebond «Emmapark 9. Den
Haag). In elk milieu waar regelmatig
wedstrydbridge wordt gespeeld is zo'n
spelregelboekje onontbeerlijk.
Onze dam rubriek
Het is altijd een hele sensatie in
de een of andere damwedstrijd
wanneer een mooie, dikwijls ook
nog gecompliceerde, slagzet wordt
uitgevoerd. Vooral het damslagen-
genre oogst meestal de grootste be
wondering. In dit verband denken
wij b.v. aan de beroemde damslag
in de opening van De Hoog tegen
Kuier in 1928. De dam was tot dan
toe onbekend en werd bet hele jaar
door nog overal gedemonstreerd.
Geen wonder is het dan ook dat het
tot een nieuwe soort problematiek
kwam; er ontstond een geheel nieuwe
groep van problemisten, nu niet onder
de probleemcomponisten zelf, maar on
der diegenen die doorgaans geen fan
tasie genoeg bezitten om een volwaardig
probleem te scheppen nl. de partij
spelers. Sommigen hebben daarin grote
roem behaald zoals b.v. Ramen, Eek-
houd, etc. Vele van deze kunstmatig
ontstane partycombinaties bestaan uit
damslagen van zeer gevarieerde vorm.
Men kan in deze composities doen wat
men maar wil, mits de aanvangstand al
thans maar een zuivere partystand is.
Figuranten, in tegenstelling met pro
blemen, mogen er dus. rustig met ge
hele rissen in voorkomen, dat is van geen
enkel belang.
No. I
G. L. Gortmans
-
O»
62
RS
is
O
e
s?
M
os
s
co
CB
9
S3
3
s
S5
Z. 1, 3. 7, 9. 11/13, 15, 17/19, 21, 23,
24. 26.
W. 28, 31/40, 43/46.
No. III
H. J. Willemsen
Kr
e
s
m s
e
s
9'
e m
B
3
B;
ff/
Z.: 7/10, 12, 13, 16. 18/21, 23.
W.: 27, 28, 30/33, 35/39, 43.
Wy laten in de onderstaande dia
grammen een reeks van deze produkten
zien die o.l. verbazend mooi van samen
stelling zyn.
Een enkele, die van Willems b.v. ia
primitief maar laat zeer goed het oer
beeld zien van de algemene idee dezef
standen. Voor de partijspelers zyn zij
dan ook uitermate leerzaam.
No. I: 31—27 (niet 34—29, en 31—27,
want dan 24—29 en 18—22), 1—6, «op
11—16 dam door 34—29. 27—22 en
28—23!), 27x16, 17—21, 16x27. 24—29,
33x24, 19x30, 28x17, 11x33, 35x 24. 33—
38, en zwart denkt er te zijn. Maar wit
heeft gezien dat 1621 niet kan en gaat
nu door met 3631, 38x36; 24—20, 15x24,
46—41, 36x47, 39—33, 47x29, 34x1. 26—31,
1—23, 24—29, 23x34, 31—37. 34x23, 37—
42. 43—38, 42x33 23—10, 33—38, 10—15,
3843, 4439, etc. wint. Schitterend.
No. II: 25—20, 20x15, «anders 14x25 en
27—21), 27—21, 16x27, 32x12, 23x34, 40x
20, 8x17. 45—40. 14x25, 37x31, 26x37, 48—
42. 37x48, 40—34, 48x30. 35x2. wint! Te
vens een prachtig staaltje damkunst.
No. III: 27—22, 18x27, 31x22, 21—26,
2218. 13x22, 28x17, 12x21, 30—24 wint.
No. IV: 27—21 en wint een schijf want
op 11—17, 32—27, 44—40 en 37—31, dus
moet zwart wel 1116 spelen waarna
32—27. 22x31, 26x37. 16x21, 44—40. 35x
44, 39x50, 30x28, 38—32. 27x38, 43x5!
Geestige vondst van wylen de oud
wereldkampioen.
No. II
H. de Jongh
1 3 8 4 5
a>
m
a>
E e
to
os
s
i
E
co
os
3
s
O Cl
Ar
Z.: 1. 3, 4. 7/10, 14/19, 23, 26.
W.: 25, 27, 28, 32, 35 40, 44, 45, 47/49.
No. IV
M. Fabre
3
(S
63
K -
e'
S
R"*
S
a
W
m
P
s
3
l
K
e
m
O
D
S
m~ P
e
s
B
I
ft
n
W'
Z.: 3. 6, 8. 10/13, 18. 19. 22, 25, 30, 35.
W.: 26, 27, 32/34, 38, 39, 41, 43, 44, 46.
48, 49.
