Bij Long Play Bierman
maakt de jeugd plezier
Frits contracteert bands
en jaagt op talenten
Dansen keetje flirten
roken limonade zuigen
eet
LADY - KILLERS
OM NIET MEE
TE TROUWEN
Belangrijker
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 4 maart 1961
Vijfde blad no. 30296
Slordig en gezellig zal ze zijn, als
ze eenmaal tot huisvrouw is gepro
moveerd. Een echtgenote, die nooit
het eten op tijd klaar heeft, hij wie
het stof duimendik op de schoor
steenmantel ligt, maar die voor
ieder een goed woord over heeft. Het
is niet moeilijk om twintig jaar
vooruit te fantaseren, als men Ka
rin, vijf jaar oud, in de deuropening
ziet staan, groezelig en met een ge
broken poppewagen op de rug, met
sliertig haar en handjes waar zo de
spinazie in wil groeien.
En is het eigenlijk niet met alle
kinderen in die Leidse straat zo, dat
men rustig een kijkje in de toekomst
neemt, omdat men toch al kan zien,
wat er van al dat grut terecht zal
komen? Heem Pieter. Een bullebak
van een zesjarige. Staat ieder ogen
blik van de dag met een klappertjes
pistool of een stok die op een sabel
lijkt, tegen een boom of een hond
of een auto te dreigen. Hij heeft iets
van een Don Quichot, ondanks zijn
dikte. Maar het is ook best mogelijk,
dat er een schoolmeester in hem
steekt, een van het soort dat geen
orde kan houden: als dat soort over
tien jaar tenminste nog gekweekt
wordt.
Vervolgens komt Marjoleintje aan
de beurt. Mooie naam, mooi kind.
Pijpekrullen, korenblauwe ogen.
Drieëneenhalf jaar. „Mevrouw
Jantje heb lïllike woorde tege de
melkboer gesegd". Het komt er alle
maal even lief uit. Maar vijf minu
ten later ziet men, dat Marjoleintje
een nog kleinere krieuwel een vinni
ge krab over het gezichtje geeft. La
ten we hopen, dat zij nooit afde
lingschef in een warenhuis of op
een kantoor wordt: wat zou daar
naar boven gelikt en naar beneden
getrapt worden.
Elsje. Zevenjarige dochter van
ouders die al van middelbare leef
tijd zijn. Dagelijks ziet men, hoe ze
de vriendschap van kleinere kleu
ters zoekt, om te kunnen moederen,
om ook eens een beetje de leeftijd
te hebben. Elsje zal vroeg trouwen
en beslist een modelechtgenote zijn.
Misschien van een pantoffelheld.
Wat zit het er al vroeg inAl
les is al te zien. Of zou het louter
fantasie zijn van:
JANTJE VAN LEIDEN
Ter gelegenheid van vrijge-
zellendag in Amerika, heeft de
organisatie van ongehuwde
schoonheden van Broadway,
.de „bachelorettes", de namen
bekendgemaakt van de tien
mannen met wie zij het laatst
zouden willen trouwen, maar
die juist zeer in trek zijn bij de
vrouwen. Het zijn:
Mario Brando omdat hij
onbegrijpelijk is;
Elvis Presley draait teveel;
Sal Mineo te jong;
George Jessel wij zijn allen
te oud voor hem;
Tony Perkins te slecht ge
kleed;
Rock Hudson te knap (van
uiterlijk);
Hugh O'Brien te wispeltu
rig;
Montgomery Clift te som
ber;
Cesare Siepi zingt te hard;
Desi Arnaz omdat wij zo
veel van Lucy houden.
Wilde rock-and-roll-klanken maken het
praten in „de speelzaal" van het Leidse
Volkshuis onmogelijk. Maar dat is niet
erg. De meisjes en jongens van de rock-
and-roll-groep zijn dan ook niet gekomen
om te praten. Zij dansen. Vol overgave.
Het zweet gutst hen van het gezicht. Na
het dansen limonade zuigen. Dan Elvis
Presley, Bill Haily en andere „rocking
stars". En weer dansen, sigaretten roken,
limonade drinken. Soms een beetje flir
ten. Ze hebben plezier met elkaar. Maar
als er een vreemdeling binnenkomt, kijken
ze 'm wantrouwend aan. Hij is niet „één
van hun". En dan voel je de stilte ondanks
de wilde rock-and-roll-muziek - je voelt ze
kijken. Koel, bijna vijandig, nieuwsgierig,
vooral sceptisch.
De heer L. P. Bierman (Long
Play Bierman zeggen ze wel eens) I
is hun leider. Elke zaterdagavond
als de club wordt gehouden is hij
er ook. Nooit weet hij vooruit hoe- i
veel meisjes en jongens er zullen
komen.
„Soms geloof ik, dat het een
beetje verloopt. Misschien komt het
wel door de wisseling van de lei
ding. De heer Arbouw stond op een
reuze goede voet met ze. Hij
woonde hier zelfs, had een enorme
binding met ze. Ze vertrouwden
hem. Het is moeilijk om op heel
vertrouwelijke voet met ze te raken.
Het is nog moeilijker om ze hier
te houden. Ze zoeken de drukte, de
gezelligheid. Er zijn in Leiden nog
meer van dergelijke gelegenheden,
waar ze kunnen rock-and-rollen en
waar ze zelfs bier kunnen drinken.
Maar of die andere gelegenheden
nu zo'n gunstige invloed op ze
hebben
De heer Bierman praat met z'n meis
jes en jongens. Of liever, hij laat ze
maar praten. Waarover dan ook. Zo
veel mogelijk. Hij wil ze leren kennen.
Hoe dan ook.
K
Rock-and-Roll betekent plezier.
Dat z'n meisjes en jongens die andere
rock-and-roll-gelegenheden in Leiden
bezoeken steekt 'm een beetje. „Of ik
er niet voor kan zorgen, dat 't in het
Leidse Volkshuis gezelliger is dan waar
ook? Ja, zo zou 't inderdaad moeten
zyn. Maar hoe? Zeg 't maar. Dan moet
de gemeente ons maar meer steunen?"
De heer Bierman lacht schamper
„De gemeente zegt hij.
„We zouden een gezellige, moderne,
vrijstaande ruimte moeten hebben, die
elke dag open zou moeten zijn. We
hebben zelfs contact opgenomen met
leiders van soortgelijke clubhuizen in
Leiden. Dan kunnen we de problemen
bepraten. We zullen lang moeten pra
ten, -want er zijn heel wat problemen.
We denken er zelfs over om ook juke
boxes en gokautomaten aan te schaf
fen.
De soos, die we donderdags houden
en waar ze kunnen dansen tafelten
nissen en sjoelen Nou ja, die wordt
niet druk bezocht
De heer Bierman zegt het niet
met zo veel woorden. Hij is het ge
wend om niet veel woorden te ge
bruiken, maar om te luisteren.
Maar als je zelf goed luistert dan
blijkt uit de weinige woorden, die
Frits Hofenk vertelt van een
jongen, die hij graag mag. Een
jongen, die op z'n negende
jaar een hooiwagen in brand
stak en nu een half jaar gevan
genisstraf uitzit, omdat hij ge
stolen heeft. „Ik heb wel eens
geprobeerd hem er van af te
brengen. Nam 'm mee naar de
rock-and-rollgroep. Z'n vader
wil 'm niet meer kennen. Gooit
't eten tegen de muur als ie
thuis komt. Z'n vader wil 'm
niet helpen. Alleen kan ik het
ook niet. En als ie ruzie met
z'n vader heeft gehad is er
helemaal geen land met 'm te
bezeilenvertelt Frits.
Maar niemand zal 'm er op aan
kijken als Frits straks met deze
jongen weer op de rock-and-
roll-avonden komt. Ze zullen
niet laten merken, dat ie in de
gevangenis heeft gezeten. Ook
de heer Bierman niet. Ze wil
len hem helpen. Nu maar
hopen, dat ook de vader wil
helpen. Want dat is belang
rijker
hij gebruikt, dat de donderdagse
soosavonden volkomen mislukt zijn.
Ze komen niet om te praten, maar
om te „rocken". En als dat niet
goed genoeg kan gebeuren, zo ge
zellig en wild mogelijk, dan gaan
ze weg. Geen lieve moeders, die ze
tegenhouden.
Dan gaan ze naar die drukke tent,
waar het zo gezellig is, waar je bier
kunt drinken, waar je nog 's wat kunt
beleven
Zaterdagavond. Er wordt hard op
de deur van het Leidse Volkshuis ge
bonsd. Er komen een paar jongens, een
stuk of wat meisjes binnen. Ze hebben
zich flink opgedofd. Eentje lijkt een
beetje op James Dean. een ander op
B.B. Ze houden van imiteren. Ze doen
een beetje stoer. Met een sigaret in
hun mond en een sceptisch lachje. Ze
geven zich een houding. Ze doen de
grote mensen na. De meisjes kijken
quasi-ongeinteresseerd naar de jongens,
paraderen voor ze.
Het zijn voornamelijk werkende meis
jes en jongens. Kapsters, verkoopsters,
monteurs en bouwvakarbeiders. Hun
beroepen zijn verschillend, hun leeftij
den, kleding en manier van doen zijn
bijna uniform. Ze onderscheiden zich
eigenlijk in niets van de middelbare-
schooljeugd. En toch zouden ze niet
graag samen met ze op willen trek
ken.
Ook hier clanvorming, standen, schot
jes. Ze onderscheiden zich eigeniyk niet
eens van de ouderen. Willen alleen de
zelfde dingen anders doen dan de oude
ren. Zoals ieder mens zoekende blijft
naar iets nieuws, iets ideaals.
Frits en Eelke zoeken de platen uit.
Ze houden hun jas aan. Kijken vluch
tig in de zaal. Drentelen wat in de
gang. Steken een sigaret op, stoeien
met elkaar, kammen hun haar en han-
i gen tegen de muren. Na een tydje kij
ken ze weer even in de zaal. Betaald
hebben ze nog steeds niet. „Dat zijn
geen blijvertje", zegt de heer Bierman.
„Zo gaat 't elke zaterdagavond. Er zal
in de stad wel weer het een en ander
te doen zijn. Er is in Leiden ook elke
zaterdagavond wat te doen". Het is,
I of ze het gehoord hebben. Ze gaan
weg. „Het is hier niet druk genoeg",
zeggen ze.
In de stadsgehoorzaal is een of
andere balavond, horen we. Het
zaaltje van de rock-and-rollgroep
is gezellig ingericht. Met visnetten
hoezen van grammofoonplaten, in
directe sfeervolle verlichting. En
toch gaan ze naar de stadsgehoor
zaal, de ongezellige stadsgehoorzaal
„Ja, waarom zegt de heer Bier
man. „Kun jy het zeggen". Mis
schien omdat het weer eens wat
anders is, denken we. Misschien.
De heer Bierman mag z'n meisjes en
jongens wel. „'tZyn zoete, brave jon-
Frits, de Rock-and-Roll-kampioen van Leiden.
Frits Hofenk, 17 jaar, is al geruime tijd de onbetwiste leider van de
rock-and-rollgroep. Een aardige, enthousiaste jongen, die weet wat
organiseren is. Hij is de man, die de contacten met de bands legt. Ze
beschouwen hem als een vriend. Een vriendschap, die het Leidse Volks
huis geld bespaart, omdat die bands voor Frits" wel goedkoper willen
spelen. Hij kent ze allemaal. De jongens van de Blue Diamonds, de
lumping jewels, Annelies de Graaf, René and his Alligators, de
Rocking Sensation Boys.
Frits is ook de man, die de program
ma's samenstelt. Die telkens opnieuw
originele dingen bedenkt, die weet hoe
contracten moeten worden opgemaakt,
welke hits de top hebben bereikt en
welke nooit de top zullen bereiken.
Frlts wil binnenkort een talentenjacht
op touw zetten, waarbü de Leidse
meisjes en jongens een kans krijgen.
Hij wil drie sterk concurrerende gram-
mofoonplatenmaatschappyen uitnodigen
om te voorkomen, dat eventuele talen
ten, die wat kunnen gaan betekenen
slechts een „zoethoudertje", maar geen
echt contract krijgen, opdat de popula
riteit van „opgefokte" talenten, van wie
veel platen worden verkocht, niet gaat
tanen. Ja, Frits weet er echt wel iets
vanHy werkte dan ook als ver
koper in een bekende Leidse grammo
foonplatenzaak.
Frits is ook degene, die de jongens
van de ,3rulboei" uit IJmuiden weer
trachtte over te halen toch naar Leiden
te komen om voor de beker te dansen.
De jongens uit IJmuiden durfden niet.
Ze konden zich niet genoeg voorberei
denX>an zullen we Amsterdam
maar proberen", zei Frits. Het lukte. De
Amsterdammers kwamen. Het rock-
and-rollfeest kon doorgaan.
Eelke de Jong, 18 jaar, die bin
nenkort naar Vlissingen gaat om
scheepswerktuigkundige te worden,
heeft de verantwoording voor de
muziekinstallatie en samen met
Frits veel in de melk te brokkelen
wat het versieren van de zaal be
treft. Eelke vindt het jammer, dat
hij binnenkort niet meer de avon
den van de rock-and-rollgroep zal
kunnen meemaken, omdat hij maar
af en toe van Vlissingen naar huis
kan.
Beide jongens houden er ook een eigen
boekhouding op na, die nog klopt ook.
Eelke is verzot op rock-and-rollen. „Je
kunt zo lekker gek doen en 't. is zo'n
fijne ontspanning", vindt hy. Toch
houdt hy ook veel van styidansen. Voet
ballen heeft hy echter opgegeven om te
kunnen rock-and-rollen. Voor hem is
rock-and-roll een fcport
gens vergeleken by die ik in Delft heb
gehad. Kijk, dat schildery. Dat hangt
er nog. Dat blijft zelfs hangen. Toen
ik hier voor 't eerst kwam, dacht ik dat
er een wonder was gebeurd. Een schil
dery, dat blyft hangen
X
Het is even stil. Hijgend en transpi
rerend komen ze uit 't zaaltje de
gang op. De meisjes gaan naar de
spiegel. Bij 't rock-and-rollen raakt
jc kapsel in de war. De jongens
slenteren wat rond, gaan boven op
een kast zitten, hangen tegen de
muur, doen zo onverschillig moge
lijk. Ze kijken niet naar jou, doen
in ieder geval net alsof. Jij bent
een vreemdeling.
Een jongen en een meisje staan
in een stil hoekje. Ze vrijen niet.
Kijken elkaar wat aan en zeggen
af en toe heel weinig. Op een bank
knipt een meisje een jongen z'n
haar.
Dan barsten de rock-and-roll-
klanken weer los.
Nina en Frederik, die samen het
bekendste calypso-duo van Europa
vormen, hebben een zilveren gram
mofoonplaat gekregen als het zicht
bare bewijs, dat hun plaatje „The
little donkey" (Het ezeltje) de
250.000 exemplaren is gepasseerd.
Zowel voor Nina en Frederik als
voor de grammofoonplatenmaat
schappij, is „The little donkey" dus
wel een ezeltje-strek-je geworden.
Het paar ontving het kostbare
plaatje uit handen van de heer
Wood, een vertegenwoordiger van
de grammofoonplatenfirma, die hun
plaatje uitbrengt, die er voor deze
gelegenheid een echt ezeltje had
bijgehaald als getuige van de over
handiging.