KONGOLESE LEIDERS PLEGEN OVERLEG IN ELISABETHSTAD het GROOTste kleine wonder ter wereld, dat op wielen rijdt: WEERBERICHT Weldra tweede gesprek De Gaulle Abbas? Loeinoembistische voorhoede zou plaats in provincie Leopoldstad hebben bereikt (Kikwit) FORD Lord Alport gaat naar Rhodesië om het plan Macleod te redden Generaal zou Bourguiba beloofd hebben FLN-leider te ontvangen Stikkers kansen stijgen sterk leuws Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 28 FEBRUARI 1961 No. 30292 LEIDSCH DAGBLAD Directeur; EL a. Ei. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.60 per kwartaal; f265 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Onder druk van de snel oprukkende Loemoembistische troepen zijn de premier van de centrale regering in Leopoldstad, Ileo, en president Kalondji van de mijnstaat Zuid-Kasai qisteravond in de Katanqese hoofdstad Elisabethstad aangekomen voor besprekingen met president Tsjombe. Kalondji noemde bij zijn aankomst Elisabethstad „het centrum van hen, die vechten voor het herkrijgen van de Kongolese onafhan kelijkheid, welke is verloren gegaan door de Ver. Naties en door de Afro-Aziatische groep". Een voorhoede van de Loemoembistische soldaten heeft gisteren Kikwit in de provincie Leopoldstad bereikt. Een tweede kolonne zou de hoofdstad van de Evenaarsprovincie Coquilhatstad hebben bereikt. Geconfronteerd met deze groeiende bedreiging heeft president Kasavoeboe qisteravond de mobilisering gelast van alle Kongolese reservisten. De discipline in het leger is versterkt: afdelingen van het leger, die de hun verstrekte opdrachten niet naar behoren vervullen, worden ontwapend en uit de dienst ontslagen. Deze maatregel is een gevolg van het feit, dat de garnizoenen van Loeloeaburg en andere belangrijke punten zonder slag of stoot hun stellingen aan de Loemoem bistische troepen hebben overgedragen. Groeiende antipathie tegen de Ver. Naties Tekenend voor de groeiende nervosi teit in Kongo door het oprukken van de Loemoembisten is de toeneming van de antipathie tegen de Verenigde Naties. Twee Kongolese soldaten hebben giste ren een blanke secretaresse, die in ge zelschap was van een ongewapende Soedanese officier, aangerand. Naam en nationaliteit van het meisje worden door de V.N. geheim gehouden. Het slacht offer is thans onder medische behan deling. Vier Canadese soldaten van de V.N. zijn gisteren in een val gelokt en ernstig mishandeld. Een van hen, kapi tein Mike Kadziora, pas hersteld van een hartaanval, bevindt zich in ernstige toestand in een ziekenhuis. Zondag werd een Tunesische patrouille ontwapend en gearresteerd, toen zü was uitgestuurd om uit te zien naar personeelsleden van de V.N., die waren ingerekend door Kon golese soldaten. Een tweede Tunesische patrouille slaagde erin de Kongolezen te bewegen hun gevangenen vrij te la ten. Vijf Denen, die in de nacht van zondag op maandag in een Kongolese kazerne waren vastgehouden, werden gistermiddag op vrije voeten gesteld, na dat de commandant van de V.N.-strijd macht, generaal McKeown, tussenbeide was gekomen. Scherpe aanval op de V.N. van president Kasavoeboe In een radiorede heelt president Kasa- voeooe gisteren een scnerpe aanval op ae Verenigde Naties gedaan. Hy zei, dat Kongo bedreigd wordt met betutteiarij door de Verenigde Naties en dat de vol kerenorganisatie zijn land verraadt. Vol gens de president maken de Verenigde naties onderscheid tussen het geregelde Kongolese leger en wat hy noemde, „communistiscne benden van de opstan deling Uizenga xlet opptruevel van de V.N in Leo- poiustaa neeit de commandant van de ■tvongoiese troepen in jueopoiostad er in tussen voor gewaarschuwu, dat het geen aanvallen op personeel van ue volkeren organisatie uuidt en zo noeng met geweid zaï ingrijpen. De verenigde Naties beschouwen de incidenten ais „byzonder ernstigte meer daar deze gewelddaden voiguen op dreigementen van oilicieie zyoe. „wan neer deze weerzinweksende geweicipie- gmg niet volgens een vooropgezet pian is uitgevoerd, dan blykt hieruit, dat dis cipline bij de Congolese troepen vol komen ontbreekt". Een woordvoerder van het hoofdkwar tier te ueneve van oe Internationale Liga van Kode Kruisverenigingen neeit gisteren verklaard, dat de Katangese president, Tsjombe, ermee heelt nige- stemd, dat de Rode Kruis-vertegenwoor digers Katangese gevangenissen be zoeken. Tsjombe is de eerste Kongolese leider, die had geantwoord op de re cente oproep van het Rode Kruis tot handhaving van de algemene menselyke beginselen. Communisten leveren wapens per vliegtuig Amerikaanse functionarissen zijn thans bezig met pogingen om berichten te verifiëren, dat communistische wapens uil vliegtuigen worden neergelaten ten behoeve van de Loemoembistische troe pen, die oprukken naar Leopoldstad. In diplomatieke rapporten wordt reeds drie weken lang melding gemaakt van ZACHTER OVERDAG De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond. half tot zwaar bewolkt met plaatselyk enige regen. Matige aan de kust tiJdeiyk krachtige wind tussen west en zuidwest. Zachter overdag. (Opgemaakt te 11.15 uur) 1 MAART Zon op: 7.27 uur; onder: 18.19 uur. Maan op: 17.21 uur; onder: 6 59 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.04 en 15.14 uur. Laagwater te 10.59 en 23.19 uur. Dit nummer bestaat uit 14 pagina's dergelijke droppings. De wapens zouden van Russische en Tsjechische makelij zyn. De „leveranties" betreffen in hoofd zaak handwapens en handgranaten. De wapens komen n handen van de troepen van Antoinc Gizenga, de man die zich beschouwt als de politieke erfgenaam van Loemoemba en de macht heeft in de Oost-provincie. Er zijn ook berichten binnengekomen, dat wapens met vrachtauto's worden aangevoerd. Deze zouden in het zuiden, by de grens met Soedan de Kongo zyn binnengekomen. Het V.N-hoofdkwartier in Leopoldstad zou het bijzonder moeilyk hebben. Vol gens de binnengekomen berichten onder vonden de oprukkende troepen geen tegenstand in hun opmars. Daarom is het voor de V.N. onmogelyk om tussen beide te komen. Als echter een beves tiging kan worden verkregen over de wapenleveranties, heeft de V.N. alsnog een reden om zich met de kwestie te bemoeien. Williams in Leopoldstad De Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Williams, die spe ciaal is belast met Afrikaanse aange legenheden, is gisteren voor een bezoek van vyf dagen aan Kongo in Leopold stad aangekomen. Hy werd op het vlieg veld begroet door de Kongolese minister van Buitenlandse Zaken. Kasongo, en de minister van Voorlichting, Bolela Williams bezoekt Kongo om zich zo veel mogelijk van de ware toestand van zaken aldaar op de hoogte te stellen. Hij zou vandaag een onderhoud hebben met president Kasavoeboe, dat, naar men aanneemt, o.m. zal gaan over de jong ste Kongolese beschuldigingen aan het adres van de V.N. PROF. DE QUAY NAAR ANTILLEN EN SURINAME De Nederlandse minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, zal in maart een oriëntatiebezoek brengen aan Su riname en de Ned. Antillen. Hij zal worden vergezeld door de heer A. Jon kers, chef van het kabinet van de vice- minister-president en mr. O. W. S. Jo- sephus Jitta, raadadviseur by het de partement van Algemene Zaken. Het vertrek is bepaald op 11 maart. Na een verblijf van tien dagen in Su riname zal een bezoek gebracht worden aan de Ned. Antillen. Vraag proefrit bij Official Ford Dealer voor Leiden e.o. en de gehele bollenstreek Haarlemmerweg 2-4,Leiden,Tel .33141 Sir Roy Welensky heeft dreigende breuk met Engeland voorlopig voorkomen Lord Alport, Engelands nieuwe hoge commissaris bij de Centraal- afrikaanse Federatie, vliegt don derdag naar Salisbury om zijn taak te aanvaarden. Hij zal vrijdagoch tend een dringend gesprek voeren met Sir Roy Welensky, de federale premier, die ook gisteren weer fel tegen de Britse regering is losge barsten. Macmillan hoopt, dat een volledige verwerping door Welens ky van het plan-Macleod op het laatste nippertje nog kan worden voorkomen, zo vernemen wij van onze Londense correspondent. Overigens heeft Sir Roy gisteren een dreigende breuk met Engeland voorlo pig weten te voorkomen. Hy heeft aan geboden om de besprekingen met de Britse regering over de nieuwe grond wet voor Noord-Rhodesië te hervatten, op voorwaarde dat de Britten hun me ning zullen herzien. In de algemene vergadering van de Federatie uitte hij echter de waarschu wing, dat er wellicht gevochten zou die nen te worden om te voorkomen dat Noord-Rhodesië „ten prooi zal vallen aan de krokodillen van het extremisme". In dezelfde vergadering maakte Sir Roy bekend, dat hü nog meer reservis ten voor oefening zou oproepen opdat deze mannen gereed zouden zijn in tijd van nood. in hoofdzaak voor het geval de onlusten in Kongo zich mochten uitbreiden, zoals hjj zei. De federale regering heeft een wets ontwerp ingediend, dat haar, als het door het parlement wordt aangenomen, machtigt alle ingezetenen tussen 18 en 50 jaar voor dienst by de territoriale troepen op te roepen. (Van onze Parijse correspondent) Ovex de onderhandelingen die de Franse en Tunesische staatshoof den generaal Charles de Gaulle en president Habib Bourguiba gisteren de hele dag op het kasteel van Rambouillet, op 40 kilometer van Parijs, hebben gevoerd, is, de nieuwe diplomatieke traditie getrouw weer hoegenaamd niets bekendgemaakt. De barometer scheen in beide delegaties echter wel op redelijk mooi weer te staan en weinig diploma tieke waarnemers betwijfelen, dat dit eerste officiële contact op het hoogste niveau tussen Frankrijk en een Noordafrikaans land gevolgd zal worden door een tweede ontmoeting tussen De Gaulle en Ferhat Abbas, de leider der voorlopige Algerijnse regering. Tunesiër liad veel President Bourguiba van Tunesië en president De Gaulle van Frank rijk tijdens hun bespreking over de Algerijnse kwestie. op het spel gezet Eveneens is men het er wel over eens, dat Bourguiba in de Arabische wereld veel op het spel had gezet, toen hij zich bereid verklaarde De Gaulle de hand te komen reiken, zodat hy zeker wel de nodige voorzorgsmaatrege len genomen heeft aleer zich gisteren in zee te begeven. Aangenomen wordt dan ook, dat zo die directe Frans- Algerijnse contacten tevoren al niet wa ren gelegd De Gaulle Bourguiba zeker de belofte heeft gedaan na hem binnen bepaalde tyd ook Ferhat Abbas persoonlyk te zullen ontvangen. Over het tijdstip waarop de Alge rijnse leider in Parys verwacht kan wor den is het echter nog steeds onmoge lijk enige officiële of zelfs officieuze Franse uitspraak of aanduiding los te krijgen. Voortvarendheid vereist De veronderstelling ligt verder voor de hand. dat Bourguiba die vanmorgen naar Rabat is vertrokken om by de begrafenis van de Marokkaanse koning tegenwoordig te kunnen zyn, de dood van Mohammed V als extra argument heeft aangegrepen om De Gaulle tot voortvarendheid aan te moedigen. Het verscheiden van de vorst op wiens per soon het Marokkaanse staatsbestel goed deels rustte, zou een nieuwe haard van onrust in Noord-Afrika kunnen schep pen om zo de Algerijnse oorlog een nog gevaarlyker aanzien te geven. Dat echter anderzijds de obstakels op de weg naar een Frans-Algerijnse vrede zeker niet onderschat mogen worden, is de afgelopen dagen eveneens opnieuw gebleken uit de felle reactie van het Bij de verkiezingen voor de Nieuw Guinea-Raad werd in de afgelegen gebieden gebruik gemaakt van dit rijdende stembureau. FLN op een uitlating van premier Mi chel Debré, bij welke reactie de Sahara door het FLN tot onvervreembaar ei gendom van Algerije werd verklaard. Habib Bourguiba werd gisteren om tien uur in de morgen op het Parijse vliegveld Orly door de Franse minister president Michel Debré ontvangen en verwelkomd. Bourguiba had een zwarte bril opgezet om zyn ogen te beschermen en hij droeg een witte zyden das onder zyn donkere overjas. Zyn kuur in Zürich had hem zichtbaar goed gedaan, ofschoon leden van zijn directe omge ving ons wisten te verzekeren dat de Tunesische president bly was na al het „konUnenvoedsel" dat hy in de rauw- kostkliniek van de bekende Zwitserse dokter Büchner-Brenner kreeg opgedist, zich nu weer eens te mogen tegoed doen aan een klassieke Franse dis. Protestbetoging Des middags na de intieme lunch heeft hy een uurtje mogen uitrusten in de torenkamer van het slot waar vorig jaar zyn Russische collega Nikita Kroestjsjef had overnacht. In de namiddag mochten ook Franse en Tunesische ministers deelnemen aan dit overleg op topniveau. Voor Bourguiba zich 's avonds naar Parys begaf om de nacht op de Tune sische ambassade door te brengen, had den zijn Franse rechtsextremistische te genstanders ten getale van ongeveer 600 een protestbetoging georganiseerd by de Are de Triomph en op de Champs Elysée. Bekende kopstukken als oud minister Jacques Soustelle en het Ka merlid Le Pen gaven leiding aan deze manifestatie welke voor de politie aan leiding was een dertigtal betogers te arresteren. Tot. ernstige incidenten is het bij het eerst officiële bezoek van Bour guiba als Tunesische president aan Pa rys echter niet gekomen. Zeer optimistisch President Bourguiba heeft vandaag tegenover journalisten verklaard, „zeer optimistisch" te zijn na zijn besprekin gen van gisteren met president De Gaulle. Bourguiba, die de journalisten te woord stond in de Tunesische ambassade in Parijs, voor zijn vertrek naar Rabat, zei: „Binnen enkele dagen, ik wil niet eens zeggen enkele weken, zal er zich een nieuwe ontwikkeling voordoen in de Algerijnse kwestie". PRINS BERNHARD LANDDE - ONDANKS MIST - VEILIG IN ROME Prins Bernhard. die met het regeringsvliegtuig F. 27 Friendship ..Gerben Sonderman" op thuisreis is van Tobroek via Athene naar Rome. heeft gisteren door de mist geen gebruik kunnen maken van het nieuwe vliegveld „Flumicino" bij Rome. Toen hij boven dit vlieg veld aankwam was het zicht daar slechts 50 meter. Hij kreeg van de verkeerstoren het advies door te vliegen naar het oude vliegveld ..Ciampino", dat dichter bij Rome ligt en waar het zicht veel beter was. Op het vliegveld maakte de Prins een normale landing, waarna hij het personeel van beide vlieg velden dankte voor hun hulp. De Prins werd verwelkomd door enige Nederlanders en Italianen. Hy zal tot donderdag in Rome biyven en tydens dit verblyf ook een bezoek brengen aan het vakantiehuis in Porto Ercole, dat he* Koninklyk gezin verleden jaar heeft laten bouwen. Prins Bernhard is maandag 5 februari naar de Soedan vertrokken voor een bezoek op uitnodiging van de Soedanese regering. Hierna is hy doorgereisd naar zijn farm in Tanganjika, die wordt ge dreven door een Nederlandse combinatie, waarvan ook de Prins deel uitmaakt. (Van onze Parijse correspondent) De wisselende kansen van de Neder landse oud-minister van Buitenlandse Zaken mr. D. U. Stikker als opvolger van Spaak in diens functie van secreta ris-generaal der Noordatlantisehe Ver dragsorganisatie (NAVO) zijn de laatste dagen weer duidelijk gestegen. Nu de heer Stikker door zijn eigen regering officieel kandidaat is gesteld acht men in Parijs de mogelijkheid gering, dat de veertien andere NAVO-landen hem en Nederland voor het hoofd zouden kun nen of willen stoten. Zijn althans officieuze benoeming zou nog voor het eind van deze week tegemoet kunnen worden gezien. De vacature by de NAVO vormt Intus sen een der punten die de persoonlyke boodschapper van de Amerikaanse pre sident Kennedy Averell Harriman by zyn huidige bezoek aan Europa op zyn agenda heeft geschreven. Om die reden is het onwaarschynlyk dat Stikkers aan stelling zou kunnen afkomen vóór Har riman ook Parys heeft bezocht. Men neemt echter aan, dat Den Haag zich niet achter de kandidatuur-Stikker zou hebben geplaatst indien tevoren Wash ington sympathie voor de huidige ver tegenwoordiger van Nederland in de permanente raad niet eerst was gebleken. In feite ziet Parys mr. Stikker dan ook al zitten op de stoel die Paul-Henri Spaak dezer dagen zal verlaten. Alle Belgen moeten Egypte verlaten Hassan Abbas Zaki, de algemene be heerder van door Egypte in beslag ge nomen Belgische eigendommen, heeft bepaald, dat alle Belgen in Egypte het land binnen een week moeten verlaten. Er zullen slechts uitzonderingen wor den gemaakt voor hoogbejaarden of voor „Belgen, die de Egyptische staat van dienst kunnen zyn" De Belgisch-Egyptische betrekkingen zijn, als bekend, verbroken Zaki deelde nog mede. dat beslag is gelegd op 49 maatschappyen. waarvan de aandelen in Belgische handen zyn en op de par ticuliere bezittingen van ongeveer drie honderd Belgen. Uit Het Leidsch Dagblad 1 maart 1861: van a De Gemeentestem bevat in i het jongste no. een zeer lezens- waardig artik l van een Katho- liek Limburger, over jen ques- f tion brülante. die zich thans op het gebied van het openbaar la- f ger onderwijs in Limburg voor- t doet. De vraag is: of volgens de i t wet op het lager onderwijs de t betrekking van onderwijzer aan een openbare school kan worden t opgedragen aan de bedienaren t eener gezindheid, aan klooster- t lingen en geestelijke broeders en t zusters, en of de openbare school f kan worder gevestigd in een f klooster of in de aanhorigheid J van een kloostergebouw? f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1