AMERIKAANSE RUIMTE-ELITE
Steun Tweede Kamer voor minister
Luns in zijn geschil met De Gaulle
N- 5f
Grotere Nederlandse inzending
op komende Leipziger Messe
Ruim 9.000 exposanten uit 50 landen
Rassendiscriminatie in handel
met Ver. Arabische Republiek?
POTTER
CRISIS IN AMERIKA NEEMT
THANS NOG IN ERNST TOE
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 22 februari 1961
Derde blad no. 30287
(Van onze correspondent)
Van 5 tot 14 maart zal Leipzig, de tweede stad van communistisch
Oost-Duitsland, weer in het teken staan van de Messe. Voor deze jaar
beurs hebben zich meer dan 9.000 exposanten uit 50 landen aangemeld.
Hun stands beslaan in totaal een oppervlakte van 300.000 vierkante me
ter tentoonstellingsruimte. De deelnemers komen uit alle Europese lan
den, waaronder Nederland, en vele overzeese landen. De Messe omvat
niet minder dan 55 branche-groepen van zware machine-industrie tot de
industrie van voedings- en genotmiddelen. De manifestatie zal, zoals ge
bruikelijk, zijn verdeeld in een afdeling voor technische goederen en een
voor verbruiksgoederen.
Toenemende handel
met Oost-Duitsland
Deze mededelingen werden verstrekt
tijdens een in Amsterdam door de Ver
tegenwoordiging van de Kamer voor
Buitenlandse Handel van de Duitse De
mocratische Republiek in Nederland, be
legde persconferentie. Bovendien wer
den tijdens deze bijeenkomst door de
directeur van deze vertegenwoordiging,
de heer K. Schnell, nog bijzonderhe
den gegeven over de ontwikkeling van
de handel tussen Oost-Duitsland en Ne
derland.
Het wederzijdse goederenverkeer had
in 1960 een geldswaarde van circa 170
miljoen gulden, hetgeen, aldus de heer
Schnell, een toeneming van 20 procent
betekent in vergelijking met het voor
afgaande jaar. De export uit Oost-
Duitsland naar Nederland bedroeg 79,5
miljoen gulden. De import uit Neder
land beliep 81.4 miljoen gulden, terwijl
ons land voorts voor 8 miljoen gulden
diensten aan de D.D.R. verleende (o.a.
scheepvaart).
De heer Schnell sprak nog de hoop
uit, dat de thans in Amsterdam plaats
vindende besprekingen kunnen leiden
tot vergrotting van een aantal contin
genten, zoals deze zijn vastgelegd in
het (verlengde) handelsverdrag, dat
tussen de Stichting Nederlandse Kamer
van Koophandel voor Duitsland en de
Oostduitse Kammer für Auszenhan-
del is gesloten. Hij concludeerde dat de
veelzijdige handelsbetrekkingen tussen
de D.D.R. en Nederland de betekenis on
derstreepten, die de Leipziger Messe. het
contactpunt voor de handel tussen Oost
en West, heeft voor de handel tussen
beide landen.
Een derde meer
De Nederlandse exposanten bezetten
in Leipzig 2.800 vierkante meter ten
toonstellingsruimte, hetgeen een derde
meer is dan verleden jaar. Van vader
landse kant zullen worden getoond: tex
tiel, voedings- en genotmiddelen, che
mische produkten, huishoudelijke arti
kelen, boeken en andere gebruiksartike
len, alsmede ondermeer produkten uit
de metallurgische- en machine-indus
trie, medische apparatuur en tenslotte
bouwmachines.
Na West-Duitsland zijn, wat de Wes-
steljjke landen betreft, Groot-Brittan-
nië en Frankrijk de grootste exposan-
HOREC A-EXPOSITIE
TE VALKENBURG
(Van onze correspondent)
In Valkenburg Is gisteren voor de
zevende maal de grote internationale
Horeca-expositie B.B.B. door burgemees
ter Breekpot geopend. Eigenlijk geschied
de de opening niet door de burge
meester maar door een kuikentje, dat
tussen tien en elf uur uit een ei stapte.
In het ontvangstcentrum Dersaborg
stond namelyk een broedmachine op
gesteld en het eerste kuikentje dat dins
dagmorgen precies volgens verwachting
't levenslicht aanschouwde werd geacht,
de expositie te hebben geopend. Op een
terrein van 5500 vierkante meter zijn
vier grote hallen verrezen, waarin ruim
honderd firma's en importeurs uit ze
ven landen stands hebben ingericht.
Burgemeester F. A. A. H. Breekpot
van Valkenburg sprak een kort wel
komstwoord tot alle genodigden, waarna
de heer J. H. F. Wijssen, directeur-
generaal voor middenstand en toeris
me, een korte inleiding hield. De rede
van de burgemeester moest even wor
den onderbroken omdat het kuikentje,
dat de tentoonstelling officieel zou ope
nen, zich een weg door de eierschaal
baande. De B.B.B. staat dit jaar in
het teken van de Zwitserse gastrono
mie. Een équipe van de beste Zwitserse
koks, onder leiding van Jean Schers,
chef de cuisine van het Zuricher Bahn-
hofsbuffet eerste klasse, is naar Valken
burg gekomen om tijdens de tentoon
stelling de meest delicate gerechten uit
Zwitserland te presenteren.
De Valkenburgse B.B.B., die geleide
lijk aan gegroeid is tot een vakbeurs,
is ook voor de leek een zeer boeiende
en bezienswaardige expositie. Men rekent
in Valkenburg dan ook op vele tiendui
zenden bezoekers.
KAMERDELEGATIE
NAAR NIEUW-GUINEA
(Van onze parlementaire redacteur)
De leden der Tweede Kamer J. Wil-
lems (PvdA), mr. H. K. J. Beernink
(CHU), mevrouw mr. J. M. Stoffels-Van
Haaf ten (VVD), dr. M. M. A. Janssen
(KVP) en het Eerste Kamerlid dr. W. P.
Berghuis (AR) zullen de Staten-Gene-
raal vertegenwoordigen bij de opening
van de Nieuw-Guinearaad op 5 april in
Hollandia. De delegatie zal onder leiding
staan van mevrouw Stoffels-Van Haaf-
ten als plaatsvervangend voorzitter van
de Tweede Kamer.
ten. Het aanbod van de Oostduitse
volkseigen-, semi-staats- en particuliere
exportondernemingen, omvat zo'n drie
kwart miljoen geëxposeerde artikelen.
Cuba is voor het eerst met een offi
ciële collectieve inzending vertegenwoor
digd. Aangaande de in- en verkoop
plannen van de D.D.R. werd ons o.a.
medegedeeld, dat het in de bedoeling
ligt (alleen al met de niet-socialisti-
sche landen) ter gelegenheid van de
„Frühjahrsmesse" transacties te sluiten
tot een waarde van tenminste 900 mil
joen mark.
Socrates - bankroet
nu zwart op wit
De baten en lasten van de gefailleer
de NV Socrates en drie daarmee gelieer
de ondernemingen staan thans zwart op
wit. De lysten zijn op de griffie van de
Amsterdamse rechtbank gedeponeerd.
Op 3 maart a.s. worden de verificatie
vergaderingen gehouden.
De baten van de NV Socrates bedra
gen f. 120.188,70, bestaande uit de op
brengst van effecten, verkochte goede
ren en een vordering op de ex-onder
directeur van de Amsterdamse Bank. de
heer Th. Hoving, ten bedrage van
f. 10.956,15.
De voorlopige erkende schulden be
lopen een bedrag van f. 2519.914,50,
waarvan f. 1.032.183,83 preferent en
f. 1.487.311,47 concurrent. Er zijn in to
taal 104 schuldeisers, waarvan de vorde
ringen worden erkend.
Negen vorderingen tot een totaal van
f. 1.128.480,61 worden betwist.
De baten van de NV Neodus bedragen
f. 68,01 de lasten f. 712.094,09 (vier er
kende vorderingen, voornamelijk van de
belastingdienst)
Voor de NV Internationale Financie
ringsmaatschappij Interdus bedragen
deze cijfers resp. f. 164.44 en f. 673.352,55
(twee vorderingen, waarvan de belas
tingdienst de voornaamste).
De eveneens gefailleerde Industrie- en
handelsmaatschappij NV Codeco heeft
geen baten, maar wel voor een bedrag
van f.259.346,99 aan schulden (tegen
over belastingdienst, gemeente Amster
dam en Amsterdamsche Bank).
Dit zijn de drie Amerikanendie
thans uitverkoren zijn voor een spe
ciale opleiding voor het bemannen
van de eerste Amerikaanse beman
de raket, die mogelijk in april zal
worden gelanceerdDeze „ruimte
elite" bestaat uit luit.-kolonel John
Glenn van de marinierskapitein
Virgil Grissom van de luchtmacht
en commander Alan Shephard van
de marine. Zij werden gekozen uit
de zeven astronauten, die de laatste
twee jaar een zware training heb
ben ondergaan.
Uit de geselecteerde drie zal de
eerste man voor een bemand ra
ketschot worden gekozen, dat ver
moedelijk in april plaats vindt. Dan
zal een Mercury capsule een korte
raketvlucht naar ongeveer 180 km
hoogte maken. Heel wat moeilijker
is een satellietvlucht, waarvoor veel
groter snelheden nodig zijn, in de
orde van grootte van 28.000 km per
uur, terwijl de raketvlucht slechts
8000 km per uur vergt. Daarvoor
blijven ook de thans niet geselec
teerde vier kandidaten.
Prinses Beatrix luisterde naar communistische rede
Vereenvoudigde controle op
vrachtauto's naar W.-Berlijn
Het Oostduitse Persbureau ADN
heeft gisteren meegedeeld, dat de con
trolemaatregelen op de vrachtauto's, die
tussen West-Duitsland en West-Berlijn
rijden, met ingang van 23 februari ver
eenvoudigd zullen worden.
De vrachtauto's zullen voortaan, wan
neer zij op Oostduits gebied zijn aange
komen, van een loodje worden voorzien.
Dit loodje zal bij het vertrek uit Oost-
Duitsland gecontroleerd worden.
Tot deze vereenvoudiging is besloten
op de onderhandelingen tussen de ver
tegenwoordigers van beide Duitslanden
ter vernieuwing van het economische
akkoord.
(Van onze parlementaire redacteur)
Prinses Beatrix heeft gistermid
dag zoals wij nog in een gedeel
te van onze oplage van gisteren
konden berichten de vergadering
van de Tweede Kamer over het
buitenlands beleid bijgewoond van
één uur tot omstreeks vijf uur. Af
wisselend werd haar toelichting ge
geven op hetgeen er gebeurde door
voorzitter dr. L. G. Kortenhorst, de
griffier mr. A. F. Schepel en de
commies-griffier mr. A. C. de
Ruiter. De Prinses luisterde ook
naar de redevoering van de commu
nistische fractieleider Paul de Groot
die betoogde dat Nederland als
vooruitgeschoven pion van Amerika
haantje de voorste is in de bewape
ningswedloop van het Atlantische
blok. Zij zal het evenals de rest van
de Kamer wel met verbazing heb
ben vernomen.
De Prinses hoorde de VVD-er prof.
Korteweg verkondigen, dat de landen
van het Westen bereid moeten zijn fi
nanciële offers te brengen voor de ver
dediging van de hoge beginselen van
recht en vrijheid. Dat moet niet alleen
een richtlijn zijn voor de regeringspoli-
tiek. Die opvatting moet haar weerspie
geling vinden in de houding van het
Nederlandse volk in al zijn geledingen.
In dit verband is in joodse kringen
twijfel ontstaan met betrekking tot de
uitvoer naar de Verenigde Arabische
Republiek. Volgens bepaalde berichten
zou deze uitvoer alleen mogelijke zijn
indien de exporteurs verklaringen af
leggen van anti-semitische strekking.
„Aangezien de export naar de V.A.R.
van regeringswege wordt bevorderd door
het verlenen van kredietgaranties," al
dus prof. Korteweg, „zou mijn fractie
gaarne vernemen of de regering bij het
verlenen van die garanties het stellen
van eisen, die neerkomen op rassendis
criminatie, uitdrukkelijk heeft uitgesloten.
Zo neen, dan rijst de vraag of het niet
juist zou zijn in het vervolg het op
nemen van een dergelijke clausule in
overweging te nemen".
Steun
Ofschoon het geschil LunsDe Gaulle
pas vandaag speciaal aan de orde komt,
kon uit enkele redevoeringen reeds wor
den afgeleid, dat met de houding van
minister Luns wordt ingestemd. De
Christelijke-Historische mr. Diepenhorst
vond het onbegrijpelijk dat Italië, Bel
gië en Luxemburg niet inzien, dat
Frankrijk en Duitsland bezig zyn een
overheersende positie te veroveren in
Europa. De VVD-er Couzy sprak de
hoop uit, dat minister Luns even strijd
vaardig zal zijn voor versterking van de
NAVO als hij is geweest in zijn verzet
tegen de plannen van De Gaulle. De
Anti-Revolutionaire mr. Biesheuvel
vond het zorgwekkend, dat Frankrijk
ten aanzien van de NAVO een houding
aanneemt die afwijkt van de andere
NAVO-landen.
NAVO versterken
De KVP-er Fens had ook kritiek op
Frankrijk omdat het miljoenen besteedt
aan de atoombom, terwijl die miljoenen
veel beter zouden kunnen worden ge
bruikt voor versterking van de NAVO.
Gezien de houding van Frankrijk was
hij niet optimistisch over het totstand
komen van een NAVO-atoommacht, ter
wijl bovendien de politieke controle op
het gebruik van het atoomwapen een
moeilijke kwestie is. Ook mr. Diepen
horst wenste niet te veel atoommogend-
heden. Atoomwapenen wilde hij alleen
aanvaarden als verdedigingsmiddel. Het
totstandbrengen van een zelfstandige
atoommacht van de NAVO. mag de
aandacht niet afleiden van de noodza
kelijke versterking van de conventionele
bewapening van de NAVO. betoogde de
socialist De Kadt. Atomaire ontwape
ning zou het Westen weerloos maken,
omdat Rusland een overmacht aan
conventionele wapenen heeft. Daaren
tegen was de pacifistische ds. Van der
Veen voorstander van desnoods eenzij
dige Westerse atomaire ontwapening.
Verhouding Oost-West
De militairen Couzy (VVD) en Fens
(KVP) waren, evenals de socialist Goed
hart, van mening dat Rusland waar
schijnlijk geen „hete" oorlog wenst van
wege het grote risico door de alvernie-
tigende kracht van de moderne wape
nen, terwijl het meent zijn doel ook te
kunnen bereiken langs andere wegen,
bijvoorbeeld via de onder-ontwikkelde
gebieden in de wereld.
In dit verband brachten mr. Diepen
horst en de Anti-Revolutionair mr.
Biesheuvel hulde aan Hammarskjöld, die
onnoemelijk veel leed in de Kongo heeft
voorkomen. Zij vonden het daarom
weerzinwekkend te zien hoe thans de
storm tegen Hammarskjöld wordt aan
geblazen. De moord op Loemoemba had
misschien kunnen worden voorkomen,
indien de Verenigde Naties zich niet zo
angstvallig hadden gehoed zich te men
gen in de binnenlandse aangelegenhe
den van de Kongo, Hammarskjöld, ver
klaarde ook de socialist drs. Ruijgers,
verdient de meest onvoorwaardelijke
steun van alle landen, die niet wensen
te bukken voor de Russische chantage.
Hulp aan Afrika
Advertentie
MENTMOLPELLETS.'
TejJen hoest en Keelpijn
y Uitwerking frappant^
Aan sommige landen in Afrika wordt
steun verleend, omdat zij een band heb
ben met de E.E.G. andere Afrikaanse
landen ontvangen steun van Engeland.
Dat houdt het gevaar in van een split
sing in Afrika ten nadele van een even
wichtige economische groei. De E.E.G.
en Engeland moeten in ieder geval in
Afrika gaan samenwerken, waarschuw
de mr. Diepenhorst. De E.E.G. moet niet
verbonden zyn met een deel van Afrika,
maar met het geheel.
Ons land is te klein voor doeltreffende
rechtstreekse hulp aan onder-ontwikkel
de landen, betoogde de KVP-er mr.
Blaisse. De hulp van Nederland moet
worden verleend via de fondsen van
de Verenigde Naties, behoudens aan
vullende uitzonderingen. Ook andere
landen in Afrika, die geen hulp ontvan
gen van de E.E.G. of van Engeland,
moeten worden geholpen.
De hulp aan de onder-ontwikkelde ge
bieden in de wereld, verklaarde de Anti-
Revolutionair mr. Biesheuvel, moet ons
volk meer bezighouden dan thans het
geval is. Hij herhaalde zyn reeds meer
malen gedane suggestie om een aantal
belastingtarieven te verhogen om daar
door de hulp te kunnen vergroten tot
ongeveer 1 procent van het nationale
inkomen. Tegenover dit denkbeeld stond
drs. Ruijgers hog gereserveerd, maar ook
hij betoogde dat in de hulp aan de on
der-ontwikkelde gebieden in de wereld
een duidelijk opgaande lijn nodig is
naar 1 procent van het nationale in
komen.
Vandaag antwoorden minister Luns
en staatssecretaris Van Houten.
Goldberg verwacht omstreeks april lichte
(alleen maar tijdelijke?) verbetering
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Goldberg, Amerika's minister van Arbeid, verwacht verbetering in
de economische toestand omstreeks april, maar waarschijnlijk zal dan
alleen nog maar een seizoen-verbetering intreden. Symptomen wijzen
er namelijk op, dat de crisis thans nog in ernst toeneemt.
De regering heeft diverse maatregelen genomen om werk te ver
schaffen en het lot der werklozen te verbeteren.
,Buy American' en
,fly American'
Ook in het dagelijks leven bemerkt
men, dat de Amerikanen zich bewust
zijn geworden in een moeilijke periode
te leven. Sommige elektriciens bijvoor
beeld weigeren Japanse onderdelen te
gebruiken, omdat zij de Amerikaanse
industrie willen steunen. De directeur
van een groep van herenmodezaken
heeft voorgesteld de import uit het bui
tenland met twintig procent te vermin
deren om Amerika's betalingsbalans te
verbeteren en vertegenwoordigers van
buitenlandse luchtlijnen hebben de in
druk. dat het publiek niet alleen de leus
volgt van ..buy American", maar ook
van „fly American".
Ook in advertenties bemerkt men, dat
sommigen zaken gebruik proberen te
maken van een zekere depressie-sfeer.
Sommigen adverteerders willen het pu
bliek doen geloven, dat zij uit vader
landsliefde vrijwel zonder winst hun
goederen van de hand doen, om Ken
nedy te helpen de industrie weer op
toeren te krijgen.
Symptomen
Maar al behoeft men die advertentie
taal niet altijd te geloven, de officiële
cijfers wijzen er absoluut op, dat de
toestand momenteel nog eer ernstiger
dan beter wordt. Ziehier enige symp
tomen:
Goldberg verwacht dat het werkloos
heidscijfer voor februari nog hoger
zal zijn dan dat voor januari (toen
bedroeg het aantal werklozen 5,4 mil
joen).
De Federale Reserve Board heeft bekend
gemaakt, dat de produktie de laatste
maand met één procent verminderd
is en dat voor de derde keer in suc
cessie het maandelijks persoonlijke in
komen gedaald is.
De auto-industrie verwacht een kleinere
verkoop in 1961 dan in 1960 en de
winst zal nog extra gedrukt worden,
omdat de kleine, zogenaamde .compac
te" auto steeds meer verkocht wordt.
Op zulk een kleine auto is de winst
natuurlyk geringer dan op een grote.
In 1960 bedroeg het aantal compac
te auto's 22 pet. van de totale ver
koop, in 1961 zal dat percentage sty-
gen tot 33!
Spoedwerk
Het Huis van Afgevaardigden zet vaart
achter nieuwe wetgeving voor werklozen.
Een wet is in de molen waarbij de
staat de uitkering aan werklozen voort
zet, wanneer de deelstaat daarmee moet
ophouden. Maximaal zal een werkloze
gedurende 39 weken een uitkering kun
nen krijgen, maar gemiddeld bedraagt
die steun toch slechts 31 dollar per week.
Ook wil het Congres sociale hulp ver
lenen ten bate van kinderen wier va
der zonder werk is. Ook de wet die dat
beoogt is in behandeling. Kennedy heeft
telegrammen gezonden aan de gouver
neurs der deelstaten om er op aan te
dringen, dat zij zo spoedig mogelyk de
gelden, die de centrale regering ver
vroegd heeft vrijgegeven, gebruiken voor
de aanleg van wegen en het bouwen
van scholen. Voor dat doel is ruim een
miljard dollar vervroegd ter beschik
king gesteld (normaal had men die
fondsen pas in april ontvangen).
Udall, de minister van Binnenlandse
Zaken, laat zijn ingenieursbureau van
600 man (gevestigd in Denver) zes da
gen per week werken (vijf dagen is in
Amerika normaal) om plannen te be
spoedigen voor constructie en ontgin- 1
ning, en McNamara, de minister van
Defensie, wil 700 miljoen dollar besteden
aan versnelde aanschaf en constructie.
Bij het aangaan van contracten
zal hy op Kennedy's suggestie
kleine bedryven in recessie-gebie
den aan werk proberen te helpen.
Men ziet het: er wordt hard gewerkt
om Amerika meer te laten werken, maar
een werkelyke opleving in de economie
•is volgens Goldberg nog niet in zicht.
3f
Luitenant-kolonel Joh. Glenn
Kapitein Virgil Grissom
Commander Alan Shephard