HALFZWARE SHAG
Wat was er deze avond met Robert
Alexander Bohnke aan de hand?...
BENDER Hoogewoerd 90, Leiden - iel. 20097
Grote kampeershow op Haarlemse
voorjaarsbeurs voor de vrouw
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 22 februari 1961
Tweede blad no. 30287
Concert Kunstkring voor Allen
Remmingen in een weinig interessant
programma met een hem erend besluit
Waaraan het ditmaal gelegen heeft, dat de Mendelssohn-nazaat, de
pianist Robert-Alexander Bohnkedie het vorig jaar met zijn recital
voor de Kunstkring furore maakte, deze keer teleursteldevalt moeilijk
te beoordelen. Dat Bohnke op zichzelf een verwonderlijk knap en vir
tuoos pianist is, voor wie de techniek geen enkel probleem oplevert of
geheim bevat, staat als een paal boven water. Doch er is méér nodig,
om een recital boeiend en interessant te maken.
Wat er aan schortte?
Een groot deel van de avond bleven inspiratie, bezieling, het inner
lijk doorleven, de dichterlijkheid en de emotie verborgen. Het was daar
bij, alsof Bohnke zo snel mogelijk zijn opgave wilde beëindigen, om
weer van het podium te verdwijnen
Wy weten werkelijk niet, wat er met
hem aan de hand was.
Feit is, dat van al het hiervoor ge
noemde slechts bij tijd en wijle een
sprankje openbloeide, met tóch als ge
lukkig makende verrassing, de onver
wachte absolute doorbraak in de drie
toegiften: twee marsen van Prokofjef
(die uit ztfn opera: „De liefde voor de
drie sinaasappelen" en die in F moll),
alsmede de 13e Mazurka van Chopin.
Die aanpak hadden wtf graag ook in
de andere nummers gehoord
Bohnke, de soberheid in optreden en
voordracht zelf, wars van iedere aan
stellerij, is overigens zeker een kunste
naar van de hoogste orde. Daarom ver
wonderde het ons zo, dat een fijnzinnig
en gevoelig geïnterpreteerde Nocturne
in B gr. t. van Chopin, geplaatst
werd tussen een hard en ongenuanceerd
klinkende Impromptu in As gr. t. en het
Scherzo in b kl. t., waarin bovendien de
gejaagde tempi verbazing wekten. De
luide klank was mede een gevolg van het
feit, dat de vleugel geheel open stond,
hetgeen niet naliet ook in de uit 1837
daterende „Fantasiestücke" van Robert
Schumann een bijzonder nadelige invloed
uit te oefenen. Of het verstandig is deze
voor een groot deel verbleekte muzieken
in haar geheel op het programma te
plaatsen is bovendien sterk problema
tisch. De hardheid nam bijv. in „Auf-
schwung", „Grillen" en „In der Nacht"
dergelijke afmetingen aan, dat aan het
luistergenoegen hevige afbreuk werd ge
daan. Daarbij maakte Bohnke meerma
len de indruk onverschillig ten opzichte
van deze muziek te staan.
Na de pauze leek Bohnke zich beter
te kunnen geven en véél meer interesse
op te brengen.
Zo in de tien Préludes van de Rus
Skrjabin (1872—1915), een der belang
rijke figuren van zijn tijd, wiens merk
waardige ontwikkelingsgang naar grote
hoogten reikte, doch die in deze préludes
nog duidelijk in de voetsporen van Cho
pin en Liszt staat. Uitgezonderd de laat
ste opus 74 waarin Skrjabins eigen
stijl evident is.
Van eigen hand speelde de pianist zijn
modern georiënteerde „Acht kleine Kla-
vierstücke" opus 27, sterk fragmentarisch
en verbrokkeld aandoend, in de seriële
constructie toch te weinig persoonlijk en
origineel, om tot het einde te kunnen
(Advertentie)
Bewondering van anderen - voldoening
bij U zelf... dat verwerft U met een
van onze kleine, klankrijke piano's,
En de prijs is nu geen hindernis meer
bel of schrijf om onze foto-brochure nr 60 A
Amsterdam - Arnhem - Breda - Rotterdam
Grenzen van Leiden
en randgemeenten
Minister heeft „voorlopig"
standpunt ingenomen
Onder dagtekening van 13 februari
jj. hebben de daarbij betrokken ge
meentebesturen een schrijven van de
minister van Binnenlandse Zaken ont
vangen, waarin deze mededeelt, dat hij
met betrekking tot het plan tot wijzi
ging van de grenzen van de gemeente
Leiden en de randgemeenten zijn voor
lopig standpunt heeft bepaald. Ged.
Staten van Zuid-Holland zijn thans
door de minister uitgenodigd van dit
plan een ontwerpregeling, met kaart en
toelichting, gereed te maken en bij hem
in te zenden. Ged. Staten moeten bin
nen drie maanden aan deze uitnodiging
gehoor geven.
Binnen twee weken na ontvangst van
de ontwerp-regeling wórd t deze met de
bijbehorende stukken door de burge
meester op de secretarie gedurende twee
weken voor een ieder ter inzage gelegd.
Binnen een maand kan vervolgens een
ieder tegen de ontwerp-regeling bij Ge
deputeerde Staten bezwaren inbrengen.
De raad moet binnen twee maanden
na de ontvangst van de ontwerp-rege
ling schriftelijk zijn gevoelen kenbaar
maken aan Ged. Staten. Vervolgens
wordt binnen een maand na afloop van
het tijdvak van twee maanden aan de
raad gelegenheid gegeven door gemach
tigden in een openbare vergadering van
Ged. Staten dit gevoelen toe te lichten.
De leden van de gemeenteraad kunnen,
zonodig door gemachtigden, in deze
vergadering eveneens van him gevoelen
doen blijken.
Binnen twee maanden na deze open
bare vergadering brengen Ged. Staten
de mening van de raad en hun advies
ter kennis van de minister van Binnen
landse Zaïken.
boeien. Dit zich forceren in een richting,
die naar het ons na eerste aanhoren
voor komt Bohnke niet van nature
ligt, voert hem tot sterk twijfelachtige
resultaten.
Met meesterschap wijdde hij zich ech
ter aan Béla Bartöks „Rumanische Volks-
tanze", waarin de brede doorwrochte be
handeling en verwerking van het folklo
ristische materiaal het oorspronkelijk
genie verraadt. Hier was Bohnke in de
volle kracht van zijn kunnen!
Het opklinkende ovationele applaus
noopte Bohnke tot het spelen van de ge
noemde toegiften.
Daarin had hij plotseling zichzelf vol
komen hervonden, thans spelend zonder
spanningen of remmingen, waardoor deze
avond een onverwachte, de pianist hoge
lijk erende bekroning vond!
Toch rekenen wjj eenmaal op een
revanche, met een interessanter pro
gramma tevens. Een programma, waarin
de „kunstenaar" Bohnke zich vollediger
en geïnspireerder mag ontplooien.
Hij kan immers anders!
H.
In Afrika kansen
voor de zending
Mr. S. C. Graaf Van Randwijck die
met dokter F. C. van der Horst door de
Raad voor de Zending is afgevaardigd
om ln diverse Aferikaanse landen de
mogelijkheden te onderzoeken voor
Nederlandse zendingsarbeid, geeft in het
vandaag verschenen nummer van Her
vormd Nederland zijn eerste reisindruk
ken weer.
Hoewel het nog te vroeg is om reeds
met concrete voorstellen te komen, ge
looft mr. Van Randwijck, dat thans in
Afrika aanmerkelijke kansen worden ge
boden, om deel te nemen aan de evan
gelie-verkondiging, omdat de medewer
king van hervormde zendingsarbeideis
in allerlei takken van werk aan de
Afrikaanse kerken zeer welkom en voor
de regeringen zeer aanvaardbaar zal
zijn. Wij zullen daarbij, aldus mr. Van
Randwijck, de moeilijke taak hebben
enerzijds om ons bescheiden te gedra
gen als mensen, die nieuwelingen zijn
op het Afrikaanse toneel, anderzijds om
de lessen, die wij in de zending in Indo
nesië geleerd hebben niet te vergeten.
Wij mogen dankbaar zijn, dat de eer
ste hervormde zendingsarbeiders, die
reeds in verschillende Afrikaanse lan
den werken, hoe korte tijd ook, name
lijk dr. Bijlefeld, ds. Bot, dokter van
Soest en hun echtgenoten er sterk toe
hebben bijgedragen, dat men goede ver
wachtingen heeft aangaande de zen
dingsarbeiders, die in de toekomst door
ons zullen kunnen worden uitgezonden
Mr. Van Randwijck en dokter Van
der Horst, die momenteel een bezoek
brengen aan Kameroen, hebben Sene
gal, Ghana, Togo en Nigeria reeds be
zocht. Ook een bezoek aan Algiers staat
nog op het programma.
D-\. W. G. de Vries beroepen
Ds. W. G. de Vries, geref. predikant
(vrijgemaakt) alhier, ontving een be
roep van de Geref. Kerk (vrijgemaakt)
te Bunschoten-Spakenburg.
SCHANDE: ZWANEN MET STENEN
BEKOGELD.
Baldadige jongens hebben zwanen,
die in de Spoorweghaven langs de Pot
gieterlaan zwommen, met stenen beko
geld, waardoor een van de dieren zoda
nig gewond werd, dat hij door perso
neel van Gemeentewerken uit het wa
ter moest worden gehaald.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Monice, dr. van H. H. Beukenholdt en
M. C. Klinkhamer; Rob, zn. van H.
Heemskerk en S. M. Waleson; Erik, zn.
van N. Brandhorst en J. Vermeer; Maria
dr. van C. Noorlander en P. J. Zuidhoek;
Karlna Maria, dr. van J. A. van Velzen
en M. H. T. van Ruiten.
OVERLEDEN
M. Ouwerkerk, 75 Jaar, man; J. van der
Linden, 88 Jaar, wed. van H. Matters; H.
Slnteur, 81 Jaar, man; R. Kooien, 51 Jaar,
man; C. Vogelenzang, 44 laar, echtgen.
van J. Zwart; N. A. Barnlng, 40 Jaar,
man; A. Oling, 79 Jaar, vrouw; H. W.
Allers, 58 Jaar, man.
Officiële publikaties
SLUITING BRUGGEN
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter openbare kennis, dat de
van gemeentewege bediende bruggen op
zaterdag 25 februari 1961 na 18 uur niet
meer geopend zullen worden.
In afwijking van de geldende regeling
zullen de bruggen tussen 17 en 18 uur
zo nodig voor het scheepvaartverkeer
worden geopend.
Lezers schrijven
Het leven in Tsjecho-Slowakije
Op 21 februari j.l. verscheen in Het
Leidsch Dagblad een artikel onder de
kop: „Simon de Waard voor K en O
„Het leven in Tsjecho-Slowakije is heus
zo slecht nog niet".
Misschien heeft Uw verslaggever het
niet zo bedoeld als het er staat. Mis
schien heeft hij zich ongelukkig uitge
drukt. Misschien
Ik ben ook bij de lezing aanwezig ge
weest en ik vond het een goede lezing.
Maar met verbazing lees ik in bovenge
noemd artikel: „Als we de heer Simon
de Waard moeten geloven, valt het le
ven in Tsjecho-Slowakije, land achter
het IJzeren Gordijn, heus wel mee". Wat
de heer De Waard in werkelijkheid ge
zegd heeft is: „U zult nergens in dat
land bedelaars aantreffen: U zult in
cafeetjes mensen zien zitten bij een
kopje koffie met 2 of meer gebakjes, zo
dat het schijnt dat in dat land een ze
kere welvaart bestaat"Maar, ver
volgde hij, we moeten de keerzijde van
de medaille ook bekijken. Zo heeft hij
ons dia's laten zien over vrouwen op
het veld, terwijl een opzichter toeziet en
aantekeningen houdt van hun arbeids
prestaties. Hij heeft ons verteld van
lange rijen mensen wachtend voor de
winkels in de hoop op sinaasappelen,
vlees enz.; van de jaloerse blikken die
de Tsjechische vrouwen werpen op het
lichte schoeisel van een toeriste en ver
geleken waarmede hun eigen meest mo
dieuze modellen nog hosseblokken waren.
Enz. enz.
Simon de Waard heeft bij de bespre
king van de economische toestand ze
ker geen propaganda voor Tsjecho-Slo
wakije gemaakt. Men zou beide ogen
moeten sluiten wilde men bij vergelij
king met de toestand hier de situatie in
Tsjecho-Slowakije roze zien. Maar zelfs
als zou de sociale en economische si
tuatie in Tsjecho-Slowakije goed zijn,
SAMSON
De shag met de leeuw.
Lekker pittig en
zo zacht voor de keel.
De koning van de shag.'
Uitsluitend in super plastic; méér
lekkere sigaretten voor uw gulden 1
NIEMEYER GARANDEERT DE KWALITEIT
dan nog zou dit geen reden tot verba
zing zijn. Het land was voor de oorlog
sterk geïndustrialiseerd en welvarend;
handigheid en arbeidsliefde van de Tsje
chische werkers waren legendarisch.
Van dit alles konden de communisten
profiteren. Welk een teleurstelling le
vert dan het huidig totaalbeeld gezien
in dit licht! Vooral wanneer we de re
sultaten in het culturele vlak, op het
gebied van de schoolopleiding etc. on
der de loep nemen! En langs welke weg,
met welke middelen zijn de weinige re
sultaten dan behaald?
Kortom, is de kop van dit artikel niet
wat verwarrend? Zijn de woorden van
de heer De Waard niet al te summier en
al te éénzijdig weergegeven?
Ik acht mij tegenover hen, die ik ver
laten heb zedelijk verplicht een en an
der recht te zetten. Mijn gevoel van on
behagen wordt nog sterker als we ons
de 25ste februari 1948, de 13-de verjaar
dag van de communistische machts
overname herinneren.
Hopend dat U van mij als Tsjech deze
kritiek zult kunnen billijken besluit ik
met gevoelens van de meeste hoogach
ting.
Naschrift van de Redactie De naam
en het adres van de inzender zijn ons
bekend, doch wij achten het met het
oog op zijn status als vluchteling onge
wenst deze te publiceren. Het betoog
van de heer Simon de Waard was voor
namelijk gewijd aan toeristische bekoor
lijkheden van Tsjecho-Slowakije en in
dat licht dient ook de kop boven het
verslag te worden gezien. Dat dit op
schrift ook betrekking zou hebben op de
maatschappelijke en politieke verhou
dingen en toestanden is stellig niet de
bedoeling geweest van de verslaggever en
lijnrecht in tegenspraak met die van
onze redactie.
De brand op de Hooigracht
Tot onze grote verwondering lazen wij
in het Leidsch Dagblad van maandag
jl. over de brand op de Hooigracht, dat
dank zij het snelle optreden van de
brandweer, uitbreiding van de brand
voorkomen kon worden.
Deze brand heb ik zelf meegemaakt.
De brandweer werd om 1.05 uur gebeld;
5 minuten later werd zij weer opgebeld
en later nogmaals. Na plm. 20 minuten
arriveerde de brandweer!!
Onze voorlichting via pers, weekbla
den, films, enz. is altijd zo, dat de brand
weer immer paraat is en alleen helm en
jas hoeft aan te doen.
Of zou in werkelijkheid de paraatheid
toch te wensen over laten?
COLLECTE VOOR REVALIDATIE
MINDER-VALID EN.
De Invalidenbonden „St.-Liduinaen
Alg. Ned. Invalidenbond. afd. Leiden en
Omstreken hebben vergunning gekre
gen om zaterdag een collecte te houden,
ten behoeve van de revalidatie van de
minder-validen van alle gezindten.
Vrijdagavond tussen 7 en 9 uur kun
nen collectanten (tri ces) zich in „Ons
Centrum", Hooigracht 84, vervoegen
voor het afhalen van collectebussen en
speldjes. Zaterdag van 9 uur af zijn de
besturen eveneens aanwezig voor het
uitreiken van coileotebussen. De geza
menlijke besturen vertrouwen dat velen
aan deze oproep gehoor zullen geven.
Het mag in een stad als Leiden toch
niet voorkomen, dat, terwijl de brand
nog geen kilometer van de kazerne
woedt, er 20 minuten over heen moet
gaan eer met blussen begonnen kan
worden. Het was midden in de nacht,
dus eventueel hinder van het verkeer
was er niet.
Vier kinderen hebben wij, de buren,
gered door een vrachtwagen met zeil
doeken voor het huis te duwen, zodat de
kinderen daar op springen konden. Het
huis was misschien toch afgebrand, maar
misschien had werkelijk snel optreden
tot betere resultaten kunnen leiden.
Met dank voor plaatsing,
abonnee
B. HAARLAND,
Hooigracht 7, Leiden
Naschrift: De commandant van de
Brandweer, de heer S. W. Hagedoorn
tekent hierbij aan:
Met terugzicht op het boven gestelde
moge ik hier de officiële meldingstyd
van bedoelde brand aan mijn dienst ver
melden. De eerste telefonische melding
kwam om 1.19 uur binnen
Ondanks zijn verzoek „het alles zeer eenvoudig te
houden", heeft de heer P. C. Knaap, adjunct-direc
teur van de N.V. Van Wijk en Heringa, die gisteren
het feit herdacht, dat hij voor veertig jaar hij deze
onderneming in dienst trad, zich niet aan een har
telijke huldiging kunnen onttrekken. Een huldiging
ook waarvoor buitengewoon grote belangstelling be
stond. En dit kon ook niet anders gezien de plaats,
welke de jubilaris bij deze N.V. inneemt. Tijdens de
gistermiddag in „Het Gulden Vlies" gehouden re
ceptie hebben circa 300 personen gelukwensen - en
veelal ook geschenken - aangeboden. De grootste
verrassing was wél het geschenk van de directie, dat
hem door één der directeuren, de heer J. W. Heringa,
werd aangeboden. Men had hiervoor een zeer
originele gedachte uitgewerkt: een imitatie station
chef verraste hem met een buitenlandse reis. Ook
het personeel bleef niet achter: een filmapparaat,
met projector en scherm waren de tastbare bewijzen
van de waardering en hoogachtingwelke men hem
in deze kring toedraagt.
Onder de velen, die deze dag eveneens van hun
waardering voor de persoon en het werk van de heer
Knaap getuigden, waren o.m. ir. J. J. G. van Hoek en
de heer C. F. Meerpoel, resp. voorzitter en onder
voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken van Rijnland, mr. Ph. J. de Ruyter de Wildt,
secretaris van de Leidse Vereniging van Industriëlen,
deken W. P. M. Haring, de heer J. Lijten, voorzitter
van de Cunerastichtingin welk bestuur de heer
Knaap een zeer gewaardeerde figuur is, een verte
genwoordiging van de directie van de Ned. Spoor
wegen en van Van Gend en Loos en voorts talrijke
- ook buitenlandse - zakenrelaties, waarmede de
jubilaris reeds zovele jaren een hartelijk contact
onderhoudt. Van „het eenvoudig" kon op deze wijze
weinig overblijven, doch het moet de heer Knaap
toch grote voldoening geschonken hebben, dat zijn
iverk in zo ruime kring wordt gewaardeerd. Onze
foto toont het moment, dat ir. Van Hoek rechts
namens de K. van K. feliciteert.
(Van een onzer redacteuren)
Van 2 tot en met 10 maart zal in
het Krelagehuis aan de Leidse
Vaart in Haarlem de negentiende
Voorjaarsbeurs voor de Vrouw
worden gehouden. Omdat gebleken
is, dat het avondbezoek het vorig
jaar te wensen overliet zal dit keer
een grote plaats worden ingeruimd
voor een sport- en kampeertentoon-
stelling. Er is 450 m2 voor beschik
baar. De hoofdstedelijke dierentuin
,,Artis" zal bovendien voor een in
zending tropische planten en dieren
zorgen. Door beide evenementen
wil men niet alleen het avondbezoek
stimulerenmaar ook meer mannen
naar de expositie trekken.
De Haarlemse bloemenmeisjes zullen
bij de opening van de beurs, die door
Haarlems burgemeester, mr. O. P. F. M.
Cremers zal worden verricht, aanwezig
zijn om hun nieuwe toiletjes te tonen en
de bezoekers bloemen aan te bieden.
De tentoonstelling, die dit keer in een
belangrijk uitgebreid beursgebouw zal
worden gehouden er zijn twee pavil
joens in tegenstelling tot voorgaande ja
ren staat, de sport- en kampeershow
ten spijt, uiteraard in het teken van de
vrouw. Zoals gebruikelijk zijn er regel
matig modeshows, waarbij ook aandacht
wordt besteed aan de teenagermode en
de mode-voor-de-grote-maten. Er is een
theetuin en naast een groot aantal com
merciële stands ook ruime plaats voor
sociale instellingen, zoals het Haags ac
tiecomité voor Davos, het Rode Kruis en
de Stichting Meer en Bosch te Heem
stede.
Illuminatieslingers
Door illuminatieslingers wordt de gro
te holle ruimte van het gebouw aan het
oog onttrokken en verkrijgt men daar
door tevens een grotere lichtspreiding.
Evenals voorheen zullen toegiftartikelen
naast grotere prijzen aan het publiek
worden uitgereikt.
Het Cocktail Trio onder leiding van
Ad v. d. Gein verzorgt de muziek, waar
op 's avonds een uurtje kan worden ge
danst. Voor de conferences zorgt René
van Vooren. Ook dit jaar zal een gedeel
te van de Leidse Vaart met lampjes
langs het water worden verlicht, evenals
de voorgevel van het beursgebouw.
Volgens de organisatoren is de belang
stelling voor de beurs van de zijde van
de Leidse vrouwenverenigingen vorig
jaar bijzonder groot geweest.
