Kerkdiensten Leiden en omgeving
Dollarprobleem blijft aan de orde
VERSCHENEN:
Teleurstellende resultaten verkoop
Indonesische tabak te Bremen
Eredienst in Ned. Herv. Kerk
Toevloed van nieuiv kapitaal
blijft stimulans voor de beurs
De visserij is in Spanje een
belangr ijke bron van inkomsten
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1961
Zondag 19 februari
Leiden Hervormde Gemeente Pieters
kerk: 10 uur ds. H. J. van Achterberg.
Hooglandse Kerk: 10.30 ds. J. de Wit.
Marekerk: 10.30 uur ds. D. J. Vossers, 7
uur Pastoor A. J. Glazemaker (Oud-Ka
tholieke Kerk) en dr. P. L. Schoonhelm.
(Open Deurdienst).
Oosterkerk: 10 uur ds. H. Bouter, 7 uur
ds. D. J. Vossers.
Bethlehemkerk: 10 uur ds. J. Groot.
Maranathakerk: 9 uur ds. J. W. van
Barneveld te Den Haag, 7 uur ds. H. J.
van Achterberg.
Bevrijdingskerk: 10.30 uur ds. J. A.
Peters te Den Haag, 7 uur ds. H. Bouter.
(Onderwerp: „Sterven en dan?").
Aula Herv. Ulo-school, Asserstraat: 10
uur ds. L. Lagerweij te Den Haag.
Aula School, Marnlxstraat10 uur ds.
P. Kloek.
Ver. van Vrljz. Hervormden (Leidse
Volkshuis)10.30 uur de heer J. P. Huls
bos te Sassenhelm.
Eglise Wallonne: 10.30 uur ds. Ch. Ie
Cornu te Amsterdam-
Academisch Ziekenhuis: 10 uur ds. J.
Maaskant.
Diaconessenhuis: 10.30 uur ds. M. A. B.
Hagen te Katwijk aan Zee.
Jeugdkerk (Aula Gymnasium): 10 uur
de heer J. W. van Daalen.
Geref. Kerk Zuiderkerk: 10 uur dr.
Westerink. 5 uur ds. Heule.
Aula School, Timorstraat: 10 uur dr.
Dronkert, 6 uur ds. Iz. Meyer te Oegst-
geest.
Kerk Oude Vest: 10 uur ds. de Boer, 5
uur dr. Dronkert, 7 uur ds. de Boer.
Maranathakerk: 10.30 uur ds. Iz. Meyer,
5 uur dr. Westerink.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat)
9 uur ds. Heule, 5 uur ds. de Boer.
Evang. Luth. Kerk: 10.15 uur ds. H. J.
A. Haan.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur dr. W. H.
Velema.
Geref. Kerk (Vrijgemaakt): 10 en 5 mu
ds. W. G. de Vries.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur leesdienst
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 uur dr.
H. B. Kossen te Berllcum.
Rem. Gemeente: 10.30 uur da. A. M. L.
Frevel te Lochem.
Oud-Kath. Kerk Zoeterwoudsesingel 50:
9.45 uur Hoogmis: (woensdag 7.30 uur
Avondmis.
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19)
10.30 uur gezongen H. Mis.
Christian Science (Steenschuur 4): 10.30
uur dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middelste
gracht 3)10 uur dhr Sussenbach te Haar
lem en 5 uur dhr Dlkkes; dinsdag 8 uur
Zoeklicht-avond.
Baptistengemeente: 10 en 5.30 uur dhr
H. Schouten Ir., dinsdag 8 uur bijbelbe
spreking; vrijdag 8 uur bidstond.
Leger des Heils: 10 uur Helllgingssamen-
komst; 6.45 uur openluchtsamenkomst
Gangetje; 7.30 uur Opwekkingssamen
komst o.l.v. de kapiteine Vermeulen.
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 en 7
uur ds. E. G. Boesenkool; Geref. Kerk: 9.30
en 6.30 uur ds. W. J. van Hoek; Chr. Ger.
Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords, 2.30 u.
ds. L. S. den Boer te Sassenhelm.
Alplien aan den R(jn Herv. Gem.
Jullanastraat: 10 uur ds. P. A Lefeber,
6.30 uur ds. M. Hanemaaijer; Gebouw Jo
nathan: 10 uur ds. J. H. Bogers, 6.30 uur
ds. P. A. Klüsener te Delft; Kapel Gouw-
sluis: 6.30 uur ds. J. H. Bogers; Kapel
Hooftstraat: 9.30 uur ds. G. C. Sevenjn te
Bunnik, 6.30 uur kand. de Raadt te Hei en
Boeicop; Oudshoornseweg10 uur ds. G.
Cadée, 7 uur ds. Mackenzie te Leiden,
jeugddienst; Martha-Stichting: 10.30 uur
ds. J. Veen; Geref Kerk: Maranathakerk:
10 uur ds. W. Wijma, 6.30 uur ds. J. van
Oostrum. legerpredikant te Utrecht; Sal-
vatoriekerk: 10 uur ds. J. van Oostrum,
6.30 uur ds. W. Wijma; Hooftstraat: 10 en
6.30 uur ds. W. Tom; Geref. Kerk (Vrij-
Semaakt): 10 uur leesdienst, 6.30 uur ds.
L Drost; Chr. Geref Kerk Jeruzalemkerk
Grijpensteinstraat: 9.30 en 5 uur ds. M. S.
Roos; Oud Geref. Gem. Van Mandersloo-
straat: 9.30 en 4 um leesdienst; Rem.
Geref. Gem. Van Mandersloostraat: 7 uur
ds. W. Knoppers te Utrecht; Evangelisatie -
IJsbaangebouw10 uur Eredienst, 6.30 uur
de heer J. van Veen te Alkmaar.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
W. A. S. Laurense (H.D.), 6 uur dhr Hen-
ze te Lelden; Geref. Gemeente: 9.30 en 6
uur: leesdienst (zaterdag 18 febr. 7 uur:
student Schipaanboord te Lelden; woens
dag 22 febr. 7.30 uur ds. L. Rijksen, te
Rotterdam.
Bodegraven Herv. Gem.: 10 uur ds.
C. v. d. Bosch, 6.30 uur ds. Jac. Kooien
te Reeuwijk; Nieuwerbrug: 6.30 uur ds. C.
v. d. Bosch; Herv. Evang.: 10.30 uur ds.
M. C. Koole te Den Haag, 4 uur ds. F. D.
Emous te Den Haag, jeugddienst; 7 uur
ds. C. M. Krijger te Den Haag; Geref.
Kerk: 10 en 6.30 uur ds. H. v. d. Wey te
Emmen; Nieuwerbrug: 9.30 en 6.30 uur ds.
L. Loosman; Geref. Kerk (Vrijgemaakt)
9.30 uur Leesdienst. 3 uur ds. H. Scholte;
Geref. Gem.: 10 en 6 uur leesdienst; Luth.
Gem.: 9 uur ds. A. Jense (H.A.); Evang.
Kring: 10 uur Eredienst, 7 uur dhr Jb.
Klein Haneveld.
Boskoop Herv. Gem.: 9.30 uur ds. De
Leeuw, 650 uur ds. Heijmans; Geref.
Kerk: 9.30 en 5 uur ds. G. J. van Reenen,
em miss. pred.; Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
4.30 uur ds. P. J. de Bruijn; Geref. Ge
meente: 9.30 en 6 uur leesdienst; Ver. van
Vrijz. Herv.: 10 uur ds. H. Cannegieter.
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur ds. Chr. v. d. Leeden; Geref. Kerk
9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d. Hout.
Hillegom Herv. Gem.: 10 uur ds. E.
Brouwer. 7 uur ds. J. Kroon; Geref.
Kerk: 10 en 5 uur ds. A. K. Krabbe; Chr.
Geref. Kerk: 10 en 3 uur drs. A. H.
Schippers; Ned. Prot. Bond: 10 uur Nuts-
gebouw mevr. Boeke-Rijnbach te Noord-
wijk aan Zee; Maranatha-bijeenkomst
woensdag 8 uur in het Nutsgebouw, v. d.
Endelaan 52. spr. dhr Th. Dlkkes te Lei
den; Evangelisatie-samenkomst 3 uur
Nutsgebouw. Spr. dhr. J. Zijlstra te Gou
da.
Hoogmade Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
H. de Vree.
Katwijk aan den Ryn Herv. Gem.: 10
uur ds. J. de Vos te Katwijk aan Zee; 6
uur ds. A. Makkenze; Kapel Nieuwe Duin
weg: 10 uur ds. A. Makkenze (H.D.); Gym
nastieklokaal Narcisstraat: 10.30 uur vic.
J van 't Kruis; Geref. Kerk: 9.30 en 5 u.
ds. H. de Valk.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nieuwe
Kerk: 10 uur ds. P. Moerenhout, 6 uur ds.
W. L. Tukker; Oude Kerk: 10 uur ds. F.
Offerings (H.D.)6 uur ds. W. A. B. Ha
gen; Kapel: 10 uur ds. D. Bouman, 5 uur
Voorhout Herv. Gem.: 10 en 7 uur
ds. J. W. de Jong.
Voorschoten Herv. Gem. (in de Geref.
Kerk): 10.30 uur ds. Meijering, 7 uur ds.
E Saraber. (Jeugddienst. Onderwerp: Kan
het Evangelie uitzicht bieden); Rijndijk:
10 uur ds. E. Saraber; Hulp en Heil: 10 u.
ds. D. J. van den Berg te Den Haag; Ger.
Kerk: 9 en 5 uur ds. D. J. Modderaar; Ger.
Kerk (Vrijgem.)10 en 5 uur ds. M. A. J.
-r. d. Putten te De Bildt.
Waddlnxveen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. J. R. Cuperus. 6.30 uur ds. W. A. S.
Laurense te Benthuizen; Esdoornlaan: 9.30
uur dhr Kattenberg, 6.30 uur ds. J. R.
Cuperus; Stationsstraat: 9.30 en 7 uur ds.
E. H. Kalkman; Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur
ds. J. Snoeij; Rem. Geref. Gem.: 10 uur
da. v. 't Hoff-Visser; Oud-Geref. Gem.:
9.30 en 5 uur ds. A. P. Verloop.
Warmond Herv. Gem.: 10 uur dr. J.
Zandee te Utrecht, 7 uur ds. H. L. Boon
stra.
Wassenaar Hei*v. Gem.: 10 uur ds.
Th. C. Frederikse; 5 uur ds. H. Beker;
Kievietkerk: 9 uur Jeugdkerk; 10.30 uur
ds. J. T. Wiersma; Deylerhuis: 9 u. jeugd
kerk 10.15 uur ds. H. Beker; Geref. Kerk:
Bloemcamplaan: 10 en 5 uur ds. G. van
Duinen; Zijllaan: 10 en 5 uur ds. F. R. M.
Elders te Amsterdam: Ned. Prot. Bond
Lange Kerkdam: 10.35 uur ds. J. Nooter
~ig) te Den Haag; NPB/Rem. Gemeente
(opsgez. Gem. Jonannahuis 10.30 uur ds.
Zuurdeeg; Soefibeweging Wald. Pyr-
montlaan 6: 11 u. universele eredienst;
Herv. Evang. Dorpshuis: 10 u. dhr Gris-
nigt, 7 uur dhr J. A. Kruythof.
Ondeskundigheid en gebrek aan ervaring
In verband met berichten over het
staken van de tabaksextor door Indo
nesië, verneemt het A.N.P. uit Bremen
dat volgens een mededeling van de
Deutsch-Indonesische Tabak Handels-
Woubrugge Herv, Gem.: 9.30 en 6.30
ur ds. G. F. Overgaauw; Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. H. J. Koffrie te Lei-
mulden.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 en 7
uur ds. W. Verwelj (H.A. en Dankz.); Ger.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. J. Wagenaar
te Zwammerdam.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur ds.
G. J. van Embden.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. C. L. van den Broeck; Geref. Kerk
10 uur ds. A. van der KooiJ, 6.30 uur ds.
C. Ch. Griffioen beiden te Woerden; Rem.
Geref. Gem.: 10 uur ds. A. G. Günther te
Oosterbeek.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 10 uur ds. W.
H. de Jong, 650 uur ds. Joh. Stehouwer
te Alphen aan den Rijn; Geref. Kerk: 9.30
en 6.30 uur ds. G. F. Snel; Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur dhr. J. van Leeu
wen te Den Haag; Rem. Geref. Gem.: 7
uur ds. Kuiper.
Noordwijk-Binnen Herv. Gem.: 10 u.
prof. dr. A. J. Rasker te Oegstgeest, 7 uur
ds. B. van Gelder te Haarlem; Geref. Kerk
10 en 5 uur (v. d. Berghstichting 11 uur)
ds. Dekker; Ned. Prot. Bond (lokaal Lin-
denplein): 10.30 uur ds. H. W. Meihuizen
te Den Haag
Noord wijk aan Zee Herv. Gem.: 10 u.
ds. N. J. Cupedo, 5 uur ds. W. de Jong te
Voorhout, 7 uur ds. W. Hoekstra (jeugd
dienst voor de leeftijd van 16-25 jaar);
10 uur Jeugdkerk in Porque aan de K.W.
Boulevard; Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds.
B. Bouma.
Noordwijkerhout Herv. Gem.: 10 uur
ds. A. H. Smits, 7 uur (jeugddienst) de
heer G. Nieuwenhuijsen te Den Haag.
Oegstgeest Herv. Gem. Groene- of
Willibrordkerk: 10.30 uur ds. B. C. Visser;
Pauluskerk: 10 uur ds. H. L. Boonstra te
Warmond; 7 uur ds. H. Perdok; Ver. van
Vrijz. Herv. W. de Zwijgerkerk: 10.30 uur
ds. W. J. H. Hubeek; Geref. Kerk Maurits-
laan: 10 en 5 uur ds. Kappers: Geref.
Kerk (Vrijgemaakt) W. de Zwijgerkerk:
8.30 uur drs. R. Brands. 3 uur ds. W. G.
de Vries te Leiden.
Oude-Wetering Herv. Gem. (in Ger.
Kerk): 10.30 uur ds. A. M. Knottnerus, 7
uur ds. J. Smits te Schiedam (jeugd
dienst); Geref. Kerk: 9 en 3 uur ds. A. G.
Kornet; Rem. Geref. Gem.: 7.15 uur ds.
A. W. Cramer te Nieuwkoop.
Rijnsaterwoude Herv. Gem.: 10 uur
ds. C. J. Baart, 7 uur ds. Koerselman te
Want U komt de belofte toe en
Uwen kinderen". Het fraaie mo
derne doopvont in de nieuwe Ma-
ranatha-kerk te Rijnsburg.
(Foto Will Eiselin)
Koudekerk (Jeugddienst); Chr. Geref.
Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords; 2.30
uur ds. M. S. Roos te Alphen aan den
Rijn.
R(jnsburg Herv. Gem.: 10 uur ds. H.
van Gosliga, 5 uur ds. M. C. Groenewoud
Bethelkerk: 10 uur ds. M. C. Groenewoud
5 uur ds. H. van Gosliga; Geref. Kerk Ra
penburg: 9.30 uur ds. J. Bijleveld, 5 uur
ds. L. van der Linde; Petrakerk: 9.30 uur
ds. H. Post, 5 uur ds. J. Bijleveld; Ma
ranathakerk: 9.30 uur ds. L. van der Linde
5 uur ds. H. Post; Chr. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. J. Kampman; Geref. Kerk
(Vrijgemaakt): 10 en 5 uur ds. Boonstra
te Leens.
Sassenhelm Herv. Gem.: 9 en 10.30
uur ds. Walvaart, 5 uur ds. Koole te Den
Haag; Geref. Kerk: 10 uur ds. v. d. Berg,
5 uur ds. Kuiper; Chr. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. Den Boer; Ned. Prot. Bond:
10.30 uur ds. Hoekema te Heemstede.
Ter-Aar Herv. Gem.: 10.30 en 6.30 ds.
Lindenburg; Geref. Kerk: 9 en 2.30 uur
ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 uur ds.
D. Lekkerkerker, 6.30 uur ds. J. Batelaan
te Den Haag; Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds.
Langeler; Geref. Kerk (Vrijgemaakt): 10.15
en 5 uur ds. R. Brands.
gesellschaft de zaak zich als volgt heeft
ontwikkeld: de Indonesiërs zouden heb
ben ingezien, dat z(j zelf grote fouten
hebben gemaakt. Deze fouten moeten
thans aldus worden rechtgezet, dat de
tabaksmarkt in Bremen voortaan uit
Indonesië een sortiment krijgt dat beter
gesorteerd en dus hoger is van kwali
teit.
Wegens het verblijf van Bondsminis-
ter Von Merkatz en van de Indonesi
sche ambassadeur in de West-Duitse
bondsrepubliek, dr. Zain, in Djakarta,
had het Indonesische persbureau „Pia"
op 9 februari j.l. gemeld dat het jaar
1960 in Europa en vooral in Bremen
teleurstellende resultaten voor de In
donesische tabaksverkoop had opgele
verd. De regering in Djakarta zou
daarin aanleiding hebben gevonden
maatregelen te nemen, om de tabaks-
markt te verbeteren en bevredigender
resultaten op de verkoop in Bremen
te bereiken.
In Amsterdamse tabakskringen ziet
men als oorzaken van de voor Indo
nesië teleurstellende resultaten te Bre
men in de eerste plaats de ondeskun
digheid en het gebrek aan ervaring,
xx. lx 1 waarmee het produkt vanaf het ogen-
Liturgische kring bood synode rapport aan £^^w'ür'dn, '"U',
of het fermenteren, sorteren en afpak
ken wel met dezelfde zorgvuldigheid en
vakbekwaamheid geschiedt als dit voor
heen onder Nederlandse leiding het ge
val was.
Wil men immers een goed produkt
op de markt brengen, dan is een op
grote ervaring berustende behandeling
van eerste betekenis. Voorheen, op de
Amsterdamse tabaksveilingen, week b.v.
het aangeboden produkt nimmer af van
de monsters. Vertrouwen en ervaring
speelden hier een eerste rol. Een andere
oorzaak ziet men in de „foutieve con
structie van de tabaksmarkt in Bre
men De Deutsch-Indonesische Ta
baksmaatschappij bestaat voor 50 %uit
Duitsers en 50% uit Indonesiërs. Nu
heeft men deze Duitse handelaren, die
zelf ook wegens hun beroep tot taak
hebben in te kopen, belast met de ver
koop van het produkt van Java en
Sumatra, waarvan de Indonesische re
gering een zo hoog mogelijk rendement
verwacht. In deze constructie zit een
tegenstelling, die zich blijkbaar gaat
wreken, aldus de mening van Amster
damse tabakskringen.
(Van onze Hoagse correspondent)
„De dienaar zingt in de kerk zijn aandeel in de liturgie als de ge
meente dat ook doet. Met de hervormde traditie: dominee niet, gemeente
wel, wordt gebroken.
Het gebruik in de hervormde kerkdiensten zittend te communiceren
wordt achtergesteld bij de staande communie, die de voorkeur krijgt.
De inzettingswoorden bij de sacramentsviering krijgen een meer oeco-
menische vorm.
Breking van brood en opheffing van de beker worden niet telkens
in de viering herhaald, maar hebben eenmaal plaats.
Alle breedsprakige formulieren worden uit de hoofddienst geschrapt,
didactiek hoort op de catechisatie thuis".
Dit zijn enkele van de meest opval
lende punten in een rapport, dat de
Hervormde Liturgische Kring heeft op
gesteld en begin deze maand aan de
synode heeft gezonden naar aanleiding
van het dienstboek in ontwerp, dat men
geruime tijd in studie heeft gehad.
Voorzitter, ds. W. P. ten Kate van de
Liturgische Vereniging zei hierover op
een te Den Haag gehouden persconfe
rentie in de Kloosterkerk: We moeten
niet doen alsof er nooit een eredienst
geweest is en we helemaal opnieuw
zouden moeten beginnen. Volgens de
kerkorde de herv. kerk deel van h. kath.
kerk, haar eredienst zal als zodanig
kenbaar moeten zijn. De projecten van
hervormde vormen van erediensten, die
uit de reformatietijd komen, hebben
slechts een betrekkelijk gezag.
Nieuwe liturigsche vorm
De nieuwe dienst, die officieel hoofd
dienst gaat heten, wordt a.s. zaterdag
officieel voor het eerst gevierd in de
Haagse Kloosterkerk, als daar vijftig
jaar hervormde liturgische beweging
herdacht wordt. Twee predikanten, ds.
W. P. ten Kate en ds. A. M. Nortier,
gaan de dienst leiden, in toga geklede
lectoren zullen actief aan de dienst
meewerken. De hele dienst draagt het
karakter van een dialoog, er is een
voortdurend heen en weer tussen die-
Miljoenen reserves komen nu voor tie dag
(Van onze financiële medewerker)
Na de hausse, welke in januari op de aandelenmarkt, met name die van New-
York en Amsterdam heeft plaats gehad, viel deze week een min of meer weifelende
tendens te constateren. Men krijgt de indruk, dat het Kennedy-optimisme in Wall
Street vooreerst uitgewerkt is, niet alleen door de nog altijd vrjj scherpe symp
tomen van de bestaande recessie, maar ook door de beschouwingen van Ameri
kaanse economen, die in het program van de nieuwe president tegenstrijdigheden
hebben ontdekt. Men zal hier moeten denken aan de opheffing van de werkloos
heid door grotere staatsuitgaven en aan de combinatie van een lage rentestand
en het uitgeven van staatsleningen met een hoge rente voor buitenlanders. Zeker
is dat met de voorstellen van Kennedy het dollarprobleem niet is opgelost.
stererschool10 uur i
W.
d. Lin
den te 's-Gravenhage; Aula begraafplaats
(ingang Patrijsstraat): 10 uur ds. W. L.
Tukker; Zeehospitium: 6.45 uur ds. D.
Bouman; Geref. Kerk: 9 en 10.30 uur ds.
F. Pijlman, 5 uur ds. Nawijn; Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur ds. J. Keunig te Vee-
nendaal; Geref. Gem. Remisestraat: 10 en
5 uur leesdienst; Geref. Gem. in Ned.: 10
en 5 uur leesdienst.
Koudekerk Herv. Gem.: 10 uur ds.
Koerselman, 7 uur ds. Joh. Poort, te Oos
terbeek, Jeugddienst; Geref. Kerk: 10 en
7 uur ds. Schurink te Alphen aan den
Rijn.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur dhr.
J v. d. Hoek, 6.30 uur ds. J. P. Honnef;
Kerkzaal: 9 uur ds. J. P. Honef; Gebouw
10 uur Jeugdkerk; Geref. Kerk: 10 uur ds.
Dijk, 6.30 uur ds. H. Sweepe te Schevenln-
gen; Kerkzaal Zijlkwartier: 10.30 uur ds.
H. Sweepe, 5 uur ds. Dijk; Vrijz. Herv.
gebouw Lindelaan: 7 uur ds. J. G. Jacobs
te Den Haag.
Leimulden Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
D H. Gijsbers; Pnlel: 7 uur ds. D. H. G(Js-
bers; Geref. Kerk: 9.30 en 2.30 uur ds. G.
Th. Rothuizen te Leiden.
Lisse Herv. Gem.: 9 en 10.30 uur vic.
J. Mansvelt, 7 uur ds. J. Veenendaal te
Hillegom (gezlnsdienst); Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. K. Schouten; Chr. Geref.
Kerk: 10 en 4.30 uur ds. H. Visser, te
Sassenhelm; Geref. Kerk (Vrijgem): 10
en 4 30 uur ds. J. J. Verleur; Geref. Gem.:
10 en 4 uur ds. H. van Gilst; donderdag
avond 7.30 uur ds. van Gilst); Oud Geref.
Gem.: 9.30 en 3 uur leesdiensten; Don
derdagavond 7.30 uur leesdienst; Ned. Prot.
Bond: geen
In de rede van ir. Keus voor de
Ned. Maatschappij voor Nijverheid en
Handel heeft hij het dilemma, waarvoor
de president van Amerika zich geplaatst
ziet. scherp geformuleerd. Indien hij
de New-Dealpolitiek van Roosevelt voort
zet en met goedkoop geld en verrui
ming van bewapeningsopdrachten de te
ruglopende conjunctuur wil trach
ten om te buigen, verspeelt hij de kans
op het stel van vertrouwen in de dollar.
Tracht hij daarentegen de goudstroom
naar andere landen te keren door een
verhoging van de rente, dan heeft hij
rekening te houden met het deflatoire
effect, dat daarvan kan uitgaan, waar
van het politieke moeilijk aanvaard
bare gevolg zal zijn: nog verdere stij
ging of stabilisatie van de werkloos
heid, die inmiddels reeds hoger is dan
in de laatst twintig jaren het geval was.
Aldus ir. Keus.
Het koersverloop op de Newyorkse
aandelenmarkt van de eerste weken in
1961 wijst op de verwachting dat aan
de eerste uitwijkmogelijkheid de voor
keur zal worden gegeven, waarbij ech
ter moet worden afgewacht of Kennedy
het Congres, dat, ongeacht de politieke
kleur van zijn leden, een vrij conser
vatieve inslag heeft, voor zijn plannen
zal kunnen winnen. Hoe onzeker de si
tuatie in de V.S. thans is, blijkt overi
gens uit de mening van de minister
van Arbeid, Arthur Goldberg dat de toe
stand ernstiger is dan algemeen wordt
aangenomen en anderzijds uit het oor
deel van een vooraanstaand econoom
dr. E. M. Bernstein, voormalig staflid
van het I.M.F., volgens wie drastische
maatregelen niet nodig zijn, omdat de
Amerikaanse economie een innerlijke
herstelkracht nodig heeft. Waarbij dan
vermoedelijk gedoeld wordt op de lang
zamerhand noodzakelijk wordende aan
vulling van de tot een zeer laag niveau
gedaalde bedrijfsvoorraden.
Dat bij een dergelijke tegenstrijdig
heid in de uitspraak van deskundigen,
buitenstaanders er het zwijgen toe
doen en ook op de beurs een afwach
tende houding aannemen, kan niet ver
wonderen.
Doordat sinds geruime tijd koesver
loop van de Nederlandse internationale
aandelen en die van andere grote con
cerns niet in de laatste plaats door de
mate van buitenlandse belangstelling
wordt beheerst en de ontwikkeling van
de Amerikaanse conjunctuur ook voor
Europa van betekenis moet worden ge
acht, heeft ook de Amsterdamse beurs
deze week enige weifeling getoond. In
de meeste gevallen konden de hoogste
koersen voor dit jaar niet behouden
blijven, hoewel anderzijds van een
flauwe stemming niet kan worden ge
sproken.
Dit is voornamelijk een gevolg van
de in het algemeen nog altijd gunstige
berichtgeving ten aanzien van het Ne
derlandse bedrijfsleven en van de grote
kapitaalruimte, die telkens weer tot
nieuwe aankopen op de effectenbeurs
hoopt. Men ziet dit zeer duidelijk in
de koersontwikkeling van de nieuwe
4 1/4 pet. Nederlandse Staatslening, die
a 99Vz pet. uitgegeven, reeds voor
1001/4 pet. wordt verhandeld. Op 1
maart a.s. zal het bedrag van f350 mil
joen moeten worden gestort, maar enige
moeilijkheid voor de geld- en kapitaal
markt zal dat niet geven. De handels
banken zitten zo ruim in het geld, dat
hun tegoed bij de Ned. Bank per 13
dezer tot rond f800 miljoen is geste
gen en het Rijk zelf heeft bij de cen
trale bank nog een tegoed van f 682
miljoen, terwijl de betalingen, welke de
eerste tijd moeten geschieden, uit de
opbrengst van de nieuwe lening kunnen
worden bestreden.
Hoezeer de financiële positie van het
Rijk in 1960 is verbeterd, blijkt wel uit
een recente opgaaf, volgens welke te
genover de kortlopende schulden op die
datum van f 4.9 miljard, f 1.5 miljard
aan liquide middelen aanwezig waren
in vergelijking met resp. f 5.4 miljard
en f 800 miljoen op het eind van 1959.-
De toeneming van de spaartegoe
den deze week weer uit de publ:
catie van de boerenleenbanken geble
ken en van de creditgelden bij de
handelsbanken in 1960 met ca. f J00
miljoen vooruitgegaan blijven on
miskenbaar symptomen van een nog al
tijd toenemende welvaart bij een groot
deel van de bevolking welke haar uit
werking op de effectenbeurs niet mist.
De voor belegging beschikbare gelden
blijven omvangrijk, zodat zij, die op
hun aandelen winst nemen, doorgaans
voldoende nieuwe kopers tegenover zich
vinden.
Daar komt bij dat de verkoop van
aandelen, ook als deze een ferme basis
van het rendement eigenlijk niet ver
antwoorde koersstijging achter de rug
hebben, wordt tegengegaan door de
voortgaande concentratie en fusione-
ring van ondernemingen. Want hierbij
blijkt dan veelal dat de intrinsieke
waarde van de aandelen hoger is dan
uit de balansen valt te becijferen, door
dat in verschillende vormen belangrijke
reserves zijn weggestopt.
Ook zonder een fusie komen trou
wens plotseling reserves tevoorschijn.
We hebben dat gezien bij de Interna-
tio en de Ned. Handel Mij., die hun
Indonesische belangen geheel of ge
deeltelijk uit hun stille reserves heb
ben kunnen afschrijven, we hebben dat
ook gezien by de Amsterdamsche Bank,
die, zoals Wim Kan het heeft gezegd,
de miljoenen van Den Besten niet
„mist", zomede bij de Centrale Suiker
er. de Twentsche Bank, die dit jaar
ettelyke miljoenen uit het niet laten
opkomen. Het is duidelijk dat door in
terne reserveringen van zo grote om
vang de buitenstaander zich geen juist
oordeel meer over de financiële positie
van een bank of onderneming kan vor
men en tegen een dergelijke deprecia
tie van het winstvermogen meer en
meer protest wordt aangetekend.
Het is begrijpelijk dat met name de
banken, maar ook industriële onderne
mingen een voor de buitenwacht on
zichtbaar „appeltje voor de dorst" be
waren. Als hierbij, gelijk in vele ge
vallen geschiedt de grenzen van een
wenselijke of noodzakelijke bedacht
zaamheid worden overschreden, worden
aan aandeelhouders de gegevens over
winstmogelijkheden van h et bedrijf,
waarop zij aanspraak kunnen maken,
onthouden.
De grote Intrinsieke waarde van
Scheepsaandelen is ongetwijfeld ook
een van de redenen, waarom deze de
laatste tijd nieuwe kopers ook bul
ten onze grenzen trekken. Temeer,
nu dc betere tendens op de vracht-
markt, dan zij de uitbreiding van de
wereldhandel, met name ook de grote
graanverschepingen naar China, zich
kan handhaven en voor de naaste toe
komst betere verwachtingen worden ge
koesterd. Dit valt o.m. te lezen uit het
verslag van Rotterdamsche -Scheepshy-
potheekbank, die in 1960 voor rond
f36 miljoen (v.j. f 17 miljoen) nieuwe
leningen afsloot en ook thans nog de
aanvragen voor nieuw crediet ziet toe
nemen.
Het is niet in het minst de voort
gaande vlootvernieuwing, welke de Ne
derlandse koopvaardijvloot ten opzich
te van het buitenland in een gunstige
positie plaatst.
naar en gemeente. Grote delen van de
dienst zullen staande, andere, b.v. de
inzettingswoord, zullen knielend plaats
hebben.
Geldelijke gaven, brood en wijn zullen
gezamenlijk als dankoffer opgedragen
worden. Bij de gedachtenis (geen terug
denken alleen maar treden in het offer,
zei ds. Ten Kate) spreekt de dienaar:
„Wij brengen U, Heer dit brood en deze
beker onszelf, onze ziel en ons lichaam
als een levend en heilig offer".
Gewaarschuwd wordt voor experimen
ten op eigen gezag, „huiselijkheid" in
de formuleringen wordt afgewezen en
aangedrongen wordt op 2 diensten in
een definitief hervormd kerkboek, één
als voorgesteld door de kring en één die
aansluit bij de hervormde traditie.
Liturgische pioniers
„Soli Deo Gloria", Jan Hendrik Ger-
retsen. Liturgiae reformatae auctor en
Gerardus van der Leeuw, liturgiae re
formatae instauauctor ad perpetuam
memoriam", dat komt er te staan op
de gedenksteen, die zaterdagmiddag
25 februari onthuld wordt in de Kloos
terkerk. Deze plechtigheid geschiedt
onder leiding van prof. dr. N. J. Bak
huizen van den Brink uit Leiden, tij
dens de liturgische conferentie ter ge
legenheid van een halve eeuw liturgi
sche beweging in de hervormde kerk,
waarop beide liturgische pioniers her
dacht zullen worden. Daarna heeft de
viering van bovengenoemde hoofddienst
plaats.
Advertentie
de stalenboeken van
de unieke nieuwe
R D-collectie behang
laargang 1961.
Onbegrensde mogelijk
heden voor een prach
tige begrenzing van
„Uw kamer van lk"j
Vraag de boeken (ge
heel vrijblijvend) ter
inzage aan Uw behang-
leverancier.
RATH DOODEHEEFVER
(Advertentie)
Ds. Jac. Vermaas uit
synotle N. H. Kerk
Niet eens met beleid
inzake prof. dr. P. Smits
Naar uit betrouwbare bron wordt
vernomen, wil ds. Jac. Vermaas her
vormd predikant in Veenendaal en lid
van het breed moderamen van de Gene
rale Synode der Ned. Hervormde Kerk,
niet meer voor een herbenoeming in dit
college in aanmerking komen. Ds. Ver
maas is zeer binnenkort aan de beurt
van aftreden.
Het besluit van ds. Vermaas om niet
meer voor een herbenoeming in aan
merking te willen komen, zou samen
hangen met het besluit van het breed
moderamen, om aan prof. dr. P. Smits in
Den Haag diens emeritaatsrechten niet
te ontnemen. Ds. Vermaas zou het door
het moderamen gevoerde beleid niet
langer voor zijn verantwoording willen
nemen. Zoals bekend is er rond de
figuur van prof. Smits in hervormde
kringen nog al wat beroering ontstaan.
Ds. Vermaas is in de kringen van de
gereformeerde bond in de hervormde
kerk een bekende figuur. Hij is pen
ningmeester van het hoofdbestuur van
de Gereformeerde Bond en voorzitter
I van de Hervormd geref. jongelings-
bond.
Spanje plaatst zich als visserij land
op de derde plaats van West-Europa.
Dit land heeft dezelfde produktie als
West-Duitsland. De jaarlijkse produktie
van vis is ongeveer 800.000 ton. Sinds
1949 is de aanvoer aanzienlijk gestegen.
De Spaanse vissersvloot bevist voor
namelijk de Atlantische Oceaan en de
Middellandse Zee. Deze vloot bestaat uit
ongeveer 47.000 eenheden, die een geza
menlijke tonnage van 185.000 bruto-ton
vertegenwoordigen. Al naar gelang de
visgronden die bevist worden, deelt men
deze vloot in n.l. in de Middellandse
Zee-vloot en de Atlantische-vloot. Het
is deze laatste groep, die de grootste
tonnage heeft. De gemiddelde tonnage
van deze vloot is 40, terwijl deze voor
de Middellandse Zee slechts 10 bedraagt
Het aantal vissers bedraagt ongeveer
155.000, zegge 1.4 van de bevolking
zestig procent ongeveer is tijdelijk in
de visserij sector te werk gesteld.
Thans wordt 60 van de vangst in
verse toestand aangevoerd, terwijl de
rest op een of andere wijze verwerkt
wordt. Het percentage dat verwerkt
wordt is in de loop van de laatste Ja
ren toegenomen
Het zouten en drogen is ln Spanje
een voorname bedrijfstak. Hiervan heeft
men 62 bedrijven. De voornaamste be
drijvigheid is echter de conserven indus
trie, welke voornamelijk ln het Noord-
Westelijk gedeelte van Spanje is gele
gen. In totaal treft men 525 conserven-
fabrieken aan.
Het verbruik is verhoudingsgewijs
hoog in Spanje n.l. 14 kg per inwoner
per jaar. De kleinhandel is niet goed
georganiseerd in het binnenland.
De ingevoerde vis in Spanje is hoofd
zakelijk verwerkt, en komt voorname
lijk uit IJsland, Noorwegen en Dene
marken. De vis invoer vertegenwoordigt
in Spanje circa 1 van de totale invoer.
Het zijn de conserven die het grootste
gewicht in de schaal leggen voor wat
betreft de uitvoer. De uitvoer van ver
werkte vis is de laatste jaren eveneens
toegenomen. Deze uitvoer gaat in hoofd
zaak naar Frans Equatoriaal Afrika,
Italië. Nederland en de Verenigde Sta
ten van Noord-Amerika. De visexport
komt neer op circa 2Y> van de totale
uitvoerwaarde.
De gevoerde visserij-politiek beoogt
om. de volgende doelstellingen:
a. de produktie verhogen,
b de levensstandaard van de visser ver
hogen,
c. modemisseren.
d de handel bevorderen,
en e. door een prijzen-polltiek toelaten
dat alle lagen van de bevolking in staat
zijn vis te verbruiken.
