NEDERLANDSE PASSAGIERS VAN
SANTA MARIA NAAR SCHIPHOL
Dreigt er een staking
bij de bakkers?....
T.V. vanaf f 275.-
WEERBERICHT
Regering-Kennedy wil
Kongo-politiek herzien
Alle opvarenden gisteren ontscheept Schip
thans bezet door 50 Braziliaanse mariniers
Kapitein Galvao ziet wel in,
dat rebellie ten einde is
Amerikaan
EDLY RADIO SERVICE
Betere kansen
voor ex-premier
Loemoemba
Drang naar vijfdaagse werkweek
(Sue/ Qli
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1961
No. 30271
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: a. a. «m Dienoecit DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wltte Slng811-Löden Glro n0 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De 560 passagiers en 360 bemanningsleden van
de „Santa Maria" zijn gisteren, na twaalf dagen
zenuwslopende spanning, in de Braziliaanse
havenstad Recife aan land gegaan. Binnen enkele
uren verlieten vrijwel alle bemanningsleden als
mede de zeventig rebellen het schip, dat daarop in
bezit werd genomen door vijftig Braziliaanse
mariniers. Kort voordat het schip de haven van
Recife was binnengelopen deden zich kleine onge
regeldheden voor. Volgens sommigen hadden
leden van de bemanning een bewaker van „kaper
kapitein" Galvao een pak slaag gegeven, een
Amerikaanse opvarende beweerde, dat de beman-
Kapitein Galvao heeft intussen zijn nederlaag zo goed als toegegeven. „Het
zou dwaasheid zjjn uit te varen met een onbewapend schip als er buitengaats
oorlogsschepen op ons liggen te wachten", zo verklaarde hij gisteravond laat op
een persconferentie aan boord van de Santa Maria. Hij doelde op twee Portugese
torpedoboot jagers, een Spaanse kruiser en vier Braziliaanse fregatten, die op de
rede van Recife op de loer liggen. Galvao zei, dat hij Recife was binnengelopen
om het leven te redden van een zieke, die maar tien procent kans had het leven
ervan af te brengen. „Daaraan hebben wij onze strategische oogmerken opge
offerd", verklaarde hij edelmoedig.... Galvao zei verder, dat zijn beweging niet
over geld kan beschikken. Van sympathie met het communisme is geen sprake.
Ook met premier Castro van Cuba bestaan geen betrekkingen.
Een woordvoerder van de Portugese regering deelde gisteravond in Lissabon
mede, dat zyn regering de Braziliaanse autoriteiten heeft gevraagd beslag op de
Santa Maria te leggen. In Lissabon zal men het incident pas als gesloten be
schouwen als de Santa Maria weer in Portugal zal worden gemeerd. Overigens
heeft de Portugese president in het incident aanleiding gevonden tot het besluit
drie leden van de oppositie a.s. maandag in audiëntie te ontvangen.
Tl- Een Amerikaanse passagier verklaarde
IK. Klctcl£f llOOlt meel toen hij voet aan wal zette: „ik zal mij
'R m nooit meer over mijn inkomstenbelasting
bplafitiiiu Yf*CTf" beklagen". Een Amerikaanse zei: „Er
wciaoLiii£^ waren vier films aan boord en zij wer
den telkens weer vertoond. Doch het
opgeluchte waren bepaald geen rolprenten om ons
Onder de eerste passagiers, die giste
ren door Braziliaanse militairen en
marinemannen werden geholpen bij het
betreden van de wal van Recife, bevon
den zich vele vrouwen, wie de tranen
over de wangen stroomden. Toen een
Braziliaanse marinesloep langszij van de
„Santa Maria" kwam om een ziek be
manningslid over te nemen, maakte een
steward hiervan gebruik om zich langs
een touw in de sloep te laten glijden en
zo de wal te bereiken. Hij verklaarde,
dat de rebellen hadden gedreigd hem en
andere bemanningsleden neer te schie
ten wegens „poging tot opstand". De
rebellen hadden bemanningsleden, die
het schip in Recife wilden verlaten,
voor „verraders" uitgemaakt. „Dat zijn
jullie zelf", hadden de zeelieden ge
antwoord.
De vijftigjarige John Remee, een van
Aruba afkomstige passagier, die met zijn
vrouw en zijn twintigjarige dochter
Mary aan wal ging, verklaarde boos:
„Galvao moest worden opgehangen.
Geef mij een touw en ik doe het zelf".
In een beschrijving van het leven aan
boord van de „Santa Maria", nadat de
rebellen het schip hadden overmeesterd,
verklaarde Remee: „Het was verschrik
kelijk. Wij kregen weinig of geen water
en het beetje eten, dat men ons toebe
deelde, was verschrikkelijk".
Hij verklaarde ook, dat enkele beman
ningsleden woensdag en donderdag in
verzet tegen de rebellen waren gekomen.
Er waren hevige slagen gewisseld en een
der bemanningsleden was door een gla
zen deur geworpen. Mevr. Remee zei:
„Er waren aanhoudend vuistgevechten
en twisten. Ik ben zo blij, dat het nu
voorbij is". Zij voegde hieraan toe: „Het
eten was verschrikkelijk: vis, vis en nog
eens vis".
De professor en de bandiet
Een passagier uit Victoria, in Brits-
Columbia, zei dat Galvao aan boord
steeds door twee zwaar gewapende man
nen werd vergezeld. De een werd „de
professor" en de andere „de bandiet"
genoemd. „Het was onder meer de taak
van „de bandiet" om ongewenste per
sonen uit de nabijheid van Galvao te
houden", aldus passagier Laurence Wil
liams".
ning de kapitein zelf door een raam hadden ge
smeten. Vannacht is een speciaal KLM-toestel met
de 44 Nederlandse passagiers van de Santa Maria
uit Recife vertrokken. Het werd hedenavond om
22 uur op Schiphol verwacht. Allen verkeren in
goede welstand. Er waren geen klachten over de
behandeling door Galvao en zijn mannen. De
ontscheping geschiedde met sleepboten, aangezien
de Santa Maria op 500 meter van de kade voor
anker was gegaan. Galvao was namelijk bevreesd,
dat het schip in beslag zou worden genomen, het
geen intussen in feite toch is geschied.
vrolijk te stemmen, want de titels waren
„Hemel en hel", een film over de lan
dingen, die Amerikaanse mariniers in de
tweede wereldoorlog op door de Japan
ners verdedigde eilanden in de Grote
Oceaan hebben uitgevoerd, „D-day" <de
landingen in Normandië), „Gods rech
terhand" en een film over het Ameri
kaanse Wilde Westen".
Een groep derdeklassepassagiêrs, over
het algemeen Spanjaarden en Portuge
zen, verklaarde eenstemmig: „Het was
me je revolutionaire leiding wel. Zij be
voordeelde de rijke passagiers. In de
derdeklasse werden de levensmiddelen
en het water gerantsoeneerd".
Ambassadeur treedt af
De Braziliaanse ambassadeur in Por
tugal, Negraeo Lima, heeft zijn ontslag
ingediend, zo is gisteren in Rio de
Janeiro bekendgemaakt. Het was niet
direct duidelijk, waarom Lima wil af
treden en of zijn ontslagaanvrage is
aanvaard.
De Londense woordvoerder van de
„Volksbeweging voor de bevrijding van
Angola" heeft meegedeeld, dat de Por
tugese autoriteiten in de laatste tijd
talrijke arrestaties hebben verricht in
Afrikaanse nationalistische kringen in
Angola Onder de gearresteerden is de
componist van volksmuziek Maria en het
hoofd van het weerkundige instituut van
Loeanda, Silva.
In de hal van het ministerie van Koningin Juliana gisteren de Cul-
Onderwijs, Kunsten en Weten- \turele Adviesraad voor het Konink-
schappen te Den Haag heeft \rijk geïnstalleerd. Van links naar
rechts minister mr. f. M. L. Th.
Cals, Koningin Juliana en minister
A. J. Morpurgo van Suriname.
MORSSTRAAT 20
TELEFOON 33975 - LEIDEN
LATER MEER WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Vannacht zwakke wind,
plaatselijk mist en in het binnenland
lichte vorst. Morgen overdag half tot
zwaar bewolkt met later enige regen.
Matige tot krachtige zuidwestelijke
wind en ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag. (Opgemaakt te 11.15 u.)
4 FEBRUARI
Zon op: 8.16 uur: onder: 17.33 uur;
maan op: 21.39 uur: onder; 9.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.32 en 17.43
uur; laagwater te 1.23 en 13.38 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
Vaart vissersvloot
op 23 mei uit?
KATWIJKSE BOM VAART
NAAR SCHEVENINGEN
Scheveningen is dit jaar aan de beurt
om het nationaal accent te hebben van
de jaarlijkse vlaggetjesdagviering, voor
afgaande aan het vertrek van de haring-
drijfnetvloot. Op de Schcveningse vie
ring is een domper gezet door de uit
spraak van de inspecteur-generaal voor
de scheepvaart met betrekking tot het
daar gebruikelijke revuevaren voor de
kust, waarbij vorig jaar twee aanvarin
gen voorkwamen. Koortsachtig wordt
echter toch nog gewerkt om deze revue,
zij het in gewijzigde vorm en met de
nodige beperkingen toch te kunnen hou
den. De verwachting is, dat de vlagge
tjesdagviering dit jaar zal plaats vin
den op zaterdag 20 mei. Dat zou bete
kenen, dat de gepavoiseerde vloot gedu
rende beide pinksterdagen te pronk ligt
in de havens van IJmuiden, Scheve
ningen en Vlaardingen, om dan op
dinsdag 23 mei zee te kiezen. De Ver
eniging van Haringreders zal hierover
echter eerst nog een uitspraak moeten
doen en daarna ligt de beslissing by
het Produktschap voor Vis en Vispro-
dukten.
Hoewel er nog zeer veel besprekingen
gehouden moeten worden, ziet het er
naar uit, dat Scheveningen dit jaar een
Prins Bernhard heeft gisteren het
nieuwe RAI-gebouw in Amsterdam
geopend. De Prins reed enige
rondjes in de Levacar, een op een
luchtkussen over rails voortbewe
gend voertuigje, dat voor het eerst
in Europa wordt vertoond.
spectaculair gebeuren te wachten staat.
Men wil namelijk een ouderwetse vis
serschuit, een bom, met volle zeilen op
zee laten varen. De bom zou dan als
spectakelstuk tijdens de pinksterdagen
tentoongesteld worden.
Er bestaat nog één exemplaar van dit
scheepstype, de KW 88, die destijds aan
het openluchtmuseum in Arnhem werd
geschonken, maar die later overgedra
gen is aan het Zuiderzeemuseum. Voor
het gebruik van deze bom is echter toe
stemming nodig van de minister van
O., K. en W. terwijl het schip boven
dien door de scheepvaartinspectie zee
waardig bevonden moet worden. Op een
werf in Urk of Hindelopen zal het schip
moeten worden nagezien. In Enkhuizen
is dat niet mogelijk, omdat de werf
daar voor lange tijd bezet is met op
drachten.
Wat er in IJmuiden gaat gebeuren
is nog niet bekend. De Vlaggetjesdag
commissie van de V.V.V. „IJmuiden's
Bloei" heeft al wel enige keren ver
gaderd, maar is nog niet toe aan open
baarmaking van de plannen.
ROTTERDAMSE WEDUWE
KOCHT VOORf. 15.000
(Van onze Haagse correspondent)
Bang dat haar kinderen hun erfdeel
zouden opeisen en dat zü dan zonder
meubelen zou komen te zitten, heeft een
53-jarige Rotterdamse weduwe, haar
huisraad verkocht en zich volledig in
het nieuwe gestoken. Zij kocht in de
afgelopen twee jaar voor ruim f 15.000.-
aan goederen, evenwel zonder ooit een
cent te betalen. Wegens flessetrekkerij
is zü nu in Den Haag, waar zij al
haar inkopen deed, aangehouden.
In 1959 en 1960 kocht de vrouw, die
van een klein weduwepensioen moest
zien rond te komen, huishoudelijke ar
tikelen, elektrische apparaten, kleding,
een radiotoestel, meubelen, textiel en
bijouterieën. In Den Haag zocht zij alles
uit en liet het dan aan haar huisadres
in Rotterdam afleveren.
Volgens de politie gingen de leveran
ciers wel zeer lichtvaardig te werk. Al
les werd gedaan om het de klant naar
de zin te maken en wat de financiën
betreft geloofde men haar „op haar eer
lijke gezicht". Eén zaak werd voor
In de vergadering van de Veilig
heidsraad van gisteren heeft de
Russische afgevaardigde Zorin het
besluit van de nieuwe Amerikaan
se regering om het standpunt ten
aanzien van Kongo opnieuw te
bezien, toegejuicht. Hij beschul
digde België van agressie, maar
oefende in dit verband geen direc
te kritiek meer op Amerika, Enge
land en Frankrijk. Zorin sprak de
hoop uit, dat de verklaringen van
de regering-Kennedy inzake Kon
go een weerspiegeling zullen zijn
f 8.000.- benadeeld, een ander voor
f2.400.- en een derde voor f 1.300-.
Toen de oudste vorderingen twee jaar
uitstonden, ging men pas naar de poli
tie.
(Van onze correspondent)
De drang van de bakkersgezellen naar een vyfdaagse werkweek, gepaard gaande
met een arbeidstijdverkorting van 48 uur tot tenminste 45 uur per week, wordt
zo groot, dat, indien binnenkort geen radicale oplossing van deze problemen kan
worden gevonden, in het bakkersbedrijf een chaotische toestand dreigt te ontstaan
waarvan de consument de dupe dreigt te worden.
In vele Nederlandse gemeenten wordt van de zyde der „plaatselijke" gezellen
organisaties druk uitgeoefend op de bakkerij om tot z.g. „bakloze dagen" te komen,
d.w.z. dagen waarop geen brood zal worden gebakken en ook niet zal worden
bezorgd.
Men ziet van de zijde der gezellen-
organisaties wel in, dat het onverstan
dig zou zijn, hiervoor de zaterdag uit te
kiezen. De vrijdag, die voor de bakkerij
toch zeer moeilijk is met het oog op de
dubbele produktie voor de zaterdag en
de zondag, zou dan wat de werktijd
betreft voor de gezellen nog ongun
stiger worden.
Er zou dan immers in de nacht van
vrydag geproduceerd moeten worden voor
zowel de zaterdag en de zondag als voor
de maandag. Dit betekent, dat men dan
in de nacht van vrijdag op zaterdag
de werktijd nog enkele uren méér in
de nacht zou moeten worden opgescho
ven.
Ook tegen het stellen van deze z.g
„bakloze dag" op b.v. de woensdag, heb
ben de gezellen bezwaren. Zou men b.v
de woensdag als bakloze dag instellen,
dan betekent dit, dat in de nacht van
maandag op dinsdag geproduceerd zou
moeten worden voor dinsdag en woens
dag.
De nacht van maandag op dinsdag
zou dus, voor wat de werktijden be
treft, gelijk komen te liggen met de
nacht van vrijdag op zaterdag, zoals
die thans is. Van daar dat thans aan
drang wordt uitgeoefend voor een bak
loze maandag.
Weliswaar zou men dan in de nacht
van vrijdag op zaterdag wat langer moe
ten werken, doch gedeeltelijk kan de
produktie voor de maandag worden op
gevangen door overdag bakken op de
zaterdagmorgen.
Bakloze maandag?
In elk geval wordt aan de maandag
sterke voorkeur gegeven door de gezel
len.
Zo sterk is de drang, dat reeds nu
gedreigd wordt met: verlaten van het
bedrijf en staking.
Zeer ernstig zijn de moeilykheden
in Almelo, waar zelfs reeds met sta
king gedreigd werd. In Haarlem worden
chaotische vergaderingen en besprekin
gen gehouden met steeds als onderwerp
en eis de bakloze maandag.
In Amersfoort zou de bakkerij het
reeds eens zyn met de gezellen over
de bakloze maandag. Daar werden af
spraken gemaakt zonder dat het grootste
bedryf aldaar, de Amersfoortse brood
fabriek, daarin gekend werd.
Ook in Den Haag is het allerminst
rustig. De gezellen verwijten hun lan
delijke organisaties, dat er niets gebeurt.
Intussen dreigt de consument de dupe
te worden van deze geschillen, die bo
vendien de moeilijkheden rond de ver
andering van de bakkerü-paragraaf ex
tra verzwaren.
van een streven om „een gezondere
kijk op de zaken te krijgen".
President Kennedy heeft, zo is uit
betrouwbare bron vernomen, het stand
punt van Hammarskjöld aanvaard dat
een oplossing van de crisis in Kongo
vrijwel uitgesloten is zonder deelneming
van Loemoemba.
Een nieuwe Amerikaanse politiek ten
aanzien van Kongo zou volgens waar
nemers kunnen betekenen, dat de re
gering-Kennedy zal aandringen op in-
vrijheidsstelling van alle politieke ge
vangenen, ook ex-premier Loemoemba en
vorming van een Kongoleze regering op
brede basis, waarin alle politieke groe
pen, ook die van de vroegere premier,
zijn vertegenwoordigd.
Wellicht in verband hiermee staat het
feit. dat afgevaardigden van het Natio
nalistische Kongolese Front (waarin le
den van de nationale Kongolese bewe
ging van Loemoemba, van de partij
van Anicet Kasjamoera en de PSA ver
enigd zijn) gisteren voor het eerst heb
ben deelgenomen aan de inleidende be
sprekingen voor de Kongolese ronde-ta
felconferentie.
De afgevaardigden van de elf landen
in de Veiligheidsraad gaan overleg met
hun regeringen plegen over de laatste
ontwikkeling in Kongo. Als de bespre
king dinsdag wordt hervat, hopen de
Afrikaanse en Aziatische afgevaardig
den de raad een resolutie te kunnen
voorleggen over Kongo, waarin waar
schijnlijk de vrijlating van ex-premier
Loemoemba, bijeenroeping van het
Kongolese parlement en terugtrekking
van de Belgische troepen zal worden
gevraagd. (Deze eisen zijn eerder door
de raad verworpen.)
Akkoorden tussen
Tsjombe en Kalondji
President Tsjombe van Katanga en
president Kalondji van Zuid-Kasai heb
ben gisteren in Elisabethstad akkoorden
getekend welke voorzien in nauwe sa
menwerking op economisch, financieel
en militair gebied.
Een woordvoerder van de Verenigde
Naties heeft gisteren meegedeeld dat
Ethiopische soldaten van de VN-strijd-
macht die 51 Belgen 26 mannen, 13
vrouwen en 12 kinderen in het oer
woud hebben aangetroffen, deze vlhch-
telingen woensdagavond hebben bege
leid naar de grens tussen de Kongolese
provincie Kivoe en Oeganda.
Kasavoeboe eist weer
terugtreking Dajal
President Kasavoeboe heeft opnieuw
de eis gesteld, dat de Verenigde Naties
de Indiër Radjesjwar Dajal terugtrek
ken als hun voornaamste vertegenwoor
diger in Kongo. In een boodschap aan
secretaris-generaal Hammarskjöld ver
zocht het Kongolese staatshoofd Dajal
te vervangen door een „neutrale figuur".
letilDS
Uit Het Leidsch Dagblad van
5 Februari 1861:
Te Berlijn heelt een jonge
dame zich aangemeld, om tot de
openbare lessen in' de anatomie
te worden toegelaten.
(Advertentie)
Openbare vrijwillige verkoo-
ping, op zaturdag 9 Febr. 1861
bij opbod en op Zaturdag 15
Febr. bij afslag: Een huis en erf
te Leijden, aan de Langegracht.
Verhuurd bij de week a 70 cen
ten.